71ste Jaargang WOENSDAG 21 JANUARI 1931 No. 21731 OFFICIEELE KENNISGEVING I Leiden, 21 Januari 1931. STADSNIEUWS. I ™nn|hge voorlichting. BINNENLAND. Het Voornaamste Nieuws van heden. DAGBLA DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN. PRIJS DER ADVERTENTIEN: 30 Cis. per regel voor advertenliên uit Leiden en plaalseD waar agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle andere advertenliên 35 Cts. per regel. Kleine Advertenliên uitsluitend bij vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 50 Cts. bij een oaximum aantal woorden van 30 Incasso volgens postrecht. Voor eventueele opzending van brieven 10 Cts. porto te betalen. Bewijsnummer 5 Cts. Dit nummer bestaat uit DRIE Bladen EERSTE BLAD. HINDERWET. ^Burgemeester en Wethouders van Leiden Mengen ter algemeene kennis, dat door hen de Wissing op het verzoek van a. A. J. llngev-eld, om vergunning tol liet oprichten van een inrichting voor machinale houl.be- vïrking in het perceel Oude-Singel No. 138, Sectie B. No. 2714: b. W. J. Edelaar, om ■rsunning lot het oprichten van een auto- Krage, waarin een hewnnrnlaafs voor b.-n- zine ineen aan de Korte Mare gelegen <r»- dfeelte van het perceel Oude Singel No 66, 'feêt.e B No. 2590, is verdaagd. A VAN DE SANDE BAKtlUYZEN, Burgemeester. VAN STRI.1EN, Secretaris. PROTESTANTSCH BUREAU VOOR SOCIALE ADVIEZEN. Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor Directie en Administratie 2500 Redactie 1507. Postcheque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54. PRIJS DEZER COURANT Voor Leiden per 3 maanden 2.35, per week'f 0.18 Buiten Leiden, waar agenten gevestigd zijn, per week „0.18 Franco per post 2.35 portokosten. Jaarverslag over 1930. Aan het verslag over het afgeloopen ka- Inderjaar van de hier ter stede gevestigde Vereeniging „Protestantsch Bureau voor So- fole Adviezen" ontleenen wij het navol- Bende: T In verband met de toenemende administra- leve werkzaamheden moest het Bestuur lorden uitgebreid met een 2en secretaris, ïp de laatste jaarvergadering werden de leetunrsleden met algemeene stemmen her- Jozen. zoodat de leiding van het Bureau Berust bjj de heeren J. F. de Ren. voor- Ttter, G. F. E. Kiers, vice-voorzitter, Th. van der Heijden. Ie secretaris, J. de K n. 2e secretaris, K. West, penningmeester, eD J. van Polanen. alg. secundus. H Een van de medewerkers zag zich svegeus frertrek naar elders genoodzaakt te bedan ken en werd dadelijk opgevolgd door een Diaken van de Ev. Luth. Gemeente te Leiden. A's mrdew.rkers zijn thans o.a. aan de ver eniging verbonden de heeren dr. J. Rie- hens, mr. F. H. van der Tas, P. C. A. G. Tijkmans, dr. H. C. Jelgersma, ds. D. kuilman en dr. J. R. F. Rassers. I Hft Bureau heelt in vele opzichten samen- Tevverkt en werd bij zijn maatschappelijken Vteio gesteund o.a. door den Gemeentelijken Piensi voor Soc. Zaken, den Armenraad, de Bfolasseering, de Commissie voor Maat- pappeljjk hulpbetoon en de Kamer van pophandol en Fabrieken voor Rijnland. In het verslag wordt gememoreerd dat Be vereeniging, dank zij de hulp van haar ptdewerkers, er in slaagde enkele slacht offers van liet afbetalingssysteem op af- Hoende wijze te beschermen en dat er thans [log een civiele procedure, strekkende tot vernietiging van een huurkoopovereenkomst, laanliangig is. Ter bescherming van het pu- Ibli'k nam het dageliiksch bestuur deel aan hst onderzoek naar do uitwassen van het volkscredietwczen in den naaimachinehandel |tn 7-a' in samenwerking met andere licha men de daartegen in voorbereiding zijnde aclie steunen. Het Bureau acht deze aan- Igelcgenheid van 'zeer groot belang omdat jon nieuwe klachten is gebleken dat de lvixoop op denze'd'n laakbaren voet wordt I voortgezet. I h i?eC ^rf!0' aan'a' arbeidsgeschillen werd I behandeld. Men slaagde er echter meestal lui do door het Bureau gedane schikkings- ■Voo-stellen ,]00r partijen te doen aanvaarden. I rschillende ?angeleg"nheden betreffende Iaaa invalide arbeiders door de Uijksver- I'keingst nk toegekende uitkeeringen wor- I rn zoowel voor den Raad van Beroep te I "-..ravtnhage als voor den Centralen Raad I nu Beroep te Utrecht met succes verdedigd. oor tusschenkomst van het Bureau wer- I en meermalen door aanrijdingen enz ver- schaden behoorlijk geregld j belangen van ouden van dagen. enz. t..;,n pregeld behartigd en meermalen I l vereeniging er in hun financieele I T,lv-u a?grük. doen verlichten. I delrf3 'i .r^'^ngreclames werden behan- I wo.J Ietwtl' in enkele gevallen executies I w.rden voorkomen. vhJs vereeniging behandelde verder ver- uilofni600 aan3e'egenheden van den meest m»Y. onP.e,}Uen aard en gaf over versêhii- HET BEZOEK DER ZUID- AFRIKAANSCHE STUDENTEN. fn aansluiting op ons bericht over het bezoek van de Zuid-Afrikaansche studenten aan Leiden, in ons blad van gisteren, kan nog het volgende worden gemeld over hun verblijf in onze stad: Gisterenochtend is het gezelschap Zuid- Afrikaansche studenten alweer uit Leiden vertrokken. Dat het hen hier goed bevallen is, behoeft geen betoog, als men weet, dat een van hen het in Leiden zoo gezellig vond, dat hij zpn reisgezelschap voor één dag in de steek liet, om zijn verblgf in Leiden daarmee te verlengen. Eén klacht Werd slechts gehoord, zoowel, van den kant van de Zuid-Afrikaansche gasten, als van die van hun Nederlandsche gastvrouwen en gast- heeren. n.l. dat het zoo kort, veel te kort was. Maar in ieder geval, hoe kort hun verblijf hier ter stede ook was, thuis ge voeld hebben zij zich hier zoo goed, als nog nergens anders op hun rondreis door Europa, nanr zij zelf zeiden. De Zuid-Afri' -a sche studenten gaan na hun pendaagsehe verblijf in Utrecht, in het einde dezer week nog eenige dagen naar Amsterdam waar o a. in water-taxie's de stad za! worden bekeken. Bezoek aan het xvoiomaal Instituut een Corpsdiner en een diner aangeboden door het Dietsche Stu denten Verbond staan verder nog op liet programma. Het is wel een bizonder goed ideo van het Dietsche Studenten Verbond, de studentenvereeniging, die zich speciaal ten doel stelt nauwe betrekkingen te onder houden tusschpn de verschillende deelen van de Dietsche Stam, om door het aanbieden van een diner daadwerkelijk blijk te geven van de hizondere belangstelling, die er in do Nederlandsche Studentenwereld bestaat juist voor Afrikaansche studenten, omdat zjj, ais Afrikaners, de Nederlanders haast even na staan, als de Nederlanders zich zelf. Het bezoek van deze Zuid-Afrikaansche studenten is niet alleen voor hen zelf van groot belang, omdat zij Nederland Jeeren kennen, als een land, dat in de politiek wel geen hoofdrol speelt, maar dat qua cultuur op een eerste plaats staat en uit dien hoofde hen veel goeds bieden kan. Ook voor de Nederlandsche studenten if iets zeer waardevols in dit bezoek gelegen. Door het contact met deze Afrikaners, wier geestes- en levenshouding in zoo menig op zicht met de Nederlanders overeenkomt, heb ben zjj weer nieuwe ideeën opgedaan, hebben zjj weer rtieuw bloed in de aderen gekregen. En dat laatste is voor hen van zeer, zeer groot belang. Mogen daarom de reizen van Zuid-Afri kaansche studenten door Nederland een jaarlijksche gebeurtenis worden! I Jendi I dMtn-j"""" "wraues aan belanghebbenden vanf HoaSn.ta' P?r?onen- dat de bemiddeling en do t, ler^n,Sing inroept stijgt steeds het io,r resultaten toonen aan dat Pelijke taak 'berekend S^C'a,e" - VER. VAN CHR. GEZONDHEIDS- EN VACANTIEKOLONIëN. Jaarverslag der afdeeling Leiden. De afd leiden van de Vereen1 ei r,'T voor Chr. G-ezond'heids- en Vacantiekolomiën in Nederland, heef't in 1930 weer een flink aantal kinderen naar de koloniohuizen kun nen uitzenden, nl 28 kinderen, met 883 door de afd. betaalde verpleegdagen (vorig jaar 32 kinderen, met 858 betaalde ver- plecgdagen). Wederom werd van de gemeente Leiden krachtige steun ondervonden in den vorm van subsidie per kind per verpleegdag, waarbij ook llhans 't vasigestolde maximum berc kl werd In de opbrengsl der contri buties kwa-m helaas geen verbetering De straatcotlecte bracht echter een mooi be drag op. Daardoor, en door een verloting en enkele giften, was het mogelijk liet aantal verpleegdagen tegenover da«t van 1929 nog iets uit te breiden. De resultaten bij hen. die aan de beurt kwamen, waren weder zeer gunst ie te noe men Vele anderen wachten echter nog steeds op uitzendang. Het bestuur hoopl zeer oo»k in 1931 zooveel sleun te mogrtn onder vinden. dot op dezelfde scha ml. in 't nieuwe jaar gehol-pen zal kunnen worden. Laten velen, die voor het mooie we*1*. om zwakke kinderen te helpen en ziel"Ie te voorkomen, gevoelen, zich als lid komen opgeven aan de secretaresse, mej. E. C. de Lange, Witte Singel 65, Leiden. ACADEMISCHE EXAMENS. Geslaagd voor het candidaats-examen Wis- en Natuurkunde, letter F, de heer G. C. Th van Dorp (Katwijk Zee) idem Iptter .T. mej. M L. W Baron (Leiden\ idem let ter L de heer J II. M. Winters (Rijswijk). Doctoraal examen Wis- en Natuurkunde hoofdvak Natuurkunde mej. E. L. v. Olst (Haarlem). Aanv Doctoraal examen Ind. Recht, mr. J. Hooft (Rotterdam). De plechtige installatie van den nieu wen voorganger deT Ned 1st. Gemeente al hier, den heer V. Bloemkoper zal Zondag 1 Februari a.s. des nam. te balfdrie ge schieden door den opperrabbijn, den heeT I. Maarsen. De heer W. Veldhuizen alhier, schrij ver bij de Ned. Spoorwegen is benoemd tot bureel-ambtenaar. Teneinde eenheid te brengen in de schrijfwijze heeft de minister van Onder wijs. Kunsten en Wetenschappen de namen der vijf tot dp Leidsche Universiteit behoo- rende musea als volgt vastgesteld: Rijks herbarium, Rijksmuseum van Ethnographie, Rijksmuseum van Geologie en Mineralogie, Rijksmuseum van Natuurlijke Historie en Rijksmuseum van Oudheden. De dienstplichtigen der l'idhltmgen. 1926 en 1928. van het 4de regiment infan terie. komen dit jaar hier ter stede als vol-gt voor herhalingsoefeningen onder de wape nen: de onderofficieren-admmislraiteur van 8 Sept. t/m. 1 Oct.. de overige onderofficie ren van 3 t/m. 26 Sept., 20 soldaten (geen Israëlieten) van 24 Sopt t/m. 10 Octde korporaals en de overige soldaten van 10 t/m. 26 September. Aan z.g. gewetensgeld is bij den onlvnngcT der direcle belastingen alhier (le kantoor) een bedrag van f. 28.96 binnenge komen. De uitgestelde vergadering der Ver. v. Onderwijzers en Onderwijzeressen in de in spectie Leiden zal thans worden gehouden op Donderdag 29 dezer in de Stadszaa.l des morgens te 10 uur. Reeds direct na het vertrek van den optocht der werkloozen van de Heeren- gracht, bleek de politie dat een groep leden van het communistische W AC. ter sterkte van 4-0 50 man onder aanvoering van Ven der'L de klaarblijkelijke bedoeling had, rel letjes te verwekken Van der L verzamelde al spoedig 'n groot aantal nieuwsgierigen om zich heen en trok ip optocht naar hel Steen, schuur, waar hij voor de raadszna' wilde demonstreeren Do poli 1 ie gelastte hen uit een te gaan en toen daaraan geen gevolg werd gegeven, trok zij de sabel en joeg de menigte uit elkaar Eenige opgeschoten jongens haalden daarop keien uit de straat en namen een dreigende houding aan, waarop de politie drie der belhamels trachtte le arresteeren. Dit ging niet zonder verzet gepaard, zoodat de politie andermaal van de sabel gebruik moest maken en eenige gevoe lige klappen uitdeelde Toen de belhamels eenmaal goed en wpI in bet politiebureau zaten, keerde de rust spoedig wepr. Een viertal jongelui, die weigerden door te loo- pen, werd eveneens aangehouden en later in den avond door de respectievelijke ouders afgehaald. De politie heeft tegen v d L., v. d II. en H. proces-vprbaal opgemaakt en eerst genoemde vnorloopig vastgehouden. De demonstratie der S.D.A P verliep in volmaakte orde De gisteren gearresteerde communist Van der L. is na verhoor door den rechter-com- missaris in het Huis van Bewaring te Den Haag ingesloten terzake van het ernstig in gevaar brengen der openbare orde. DE EERSTE KAMER OVER DE TARWEWET. Bescherming. of bevoorrechting? Het menggebod door velen onpractisch genoemd? Verschenen is hel Voorloopig Verslag der Eerste Kamer over het wetsontwerp, hou dende bepalingen in het belang van de inheemsche tarweteelt Verscheidene leden spraken blijkens dit verslag er hun bevreemding over uit, dat zij. die vrijheid van beweging als het hoogste goed plachten le beschouwen, thans, nu hun bedrijf niet meer winstgevend dreigt te worden, onverwijld de Regeering om bij stand te verzoeken. Naar de opvatting van deze leden, behoort de Staat zich niet slecht? met den landbouw in te laten, wanneer deze een somber perspectief biedt. Aanvaardt men in dien tak van volkswelvaart eenmaal steun van de Overheid, dan zij daarvan de consequentie, dat men ook in- gunstiger lijdsomstandig- heden bereid is de bemoeienis van den Staat te dulden in zake de economische positie der landarbeiders. Sommige andere leden waren van oor deel. dat de wetgever zich in het algemeen niet behoort te mengen in den onderlingen belangenstrijd tusschen de verschillende groepen, waaruit de bevolking is samen gesteld De ontworpen plannen hebben dit met protectie gemeen dat een deel der bevolking wordt bevoordeeld ten koste van het overige deel Hoewel deze leden dit bedenkelijk acht ten, verklaarden zij zich bereid over dit prin- cipieele bezwaar heen te zien, daar het hier geldt een tijdelijken maatregel tot verzach- TOONEELSPELER MOOR OVERLEDEN. Op 93-jarigen leeftijd. Wijlen de heer L. B. J. Moor. In den afgeloopen nacht is te Amsterdam op 93-jarigen leeftijd overleden de tooneel- speler L. B. J. Moor. Met den heer Moor is een bekend en ge vierd speler heengegaan. Moor debuteerde in 1854 bij E. de Vries in den Amsterdam- schen Stadsschouwburg. Een zestigtal jaren heeft de overledene aan het tooneel gewerkt, waaronder vele jaren in den Grooten Schouwburg te Rotterdam. Gedurende eenigen tijd, van 1879'81, was hij directeur van den Amsterdamschen Schouwburg. Het laatst is hij opgetreden in de rol van Thosolan op 5 April 1916 in den Stads schouwburg bij een opvoering van het Stu- denten-Tooneel. Op 14 Februari a.s. zou de heer Moor 94 jaar zijn geworden. ting der gevolgen eener zoo ernstige crisis, als in meer dan honderd jaren in een voor ons land en volk zoo belangrijk bedrijf als dat van den landbouw, waarin meer dan de helft onzer bevolking direct of indirect een bestaan vindt, niet is voorgekomen. Komt hierin niet spoedig verandering, dan zal dit moeten uitloopen op een algemeene débacle voor ons geheele platteland. Des wege wenschten deze leden de Regeering zoo krachtig mogelijk te steunen in haar pogingen lot verlichting der gevolgen van den heerschenden noodtoestand, mits zulks niet op onbillijke of onredelijke wijze ga ten koste van andere groepen onzer bevolking. Vele leden sloten zich aan bij deze conclusie. De leden, die bevreesd waren voor beha- deeling van groote groepen der bevolking ten behoeve van den landbouwenden stand, hadden ernslig bezwaar tegen de hier ge volgde methode van wetgeving Zij betwij felden of de bewilliging der Staten-Generaal in een onbeperkte volmacht aan de Regee ring ter bepaling van de samenstelling van het tarwemeel, dat wordt vervoerd, in voor raad gehouden of afgeleverd, in overeen stemming is met het in Nederland aan vaarde beginsel van den rechtsstaat. Aangaande den invloed van het ontwerp op de bereiding en den prijs van het brood waren verscheidene leden ervan overtuigd, dat de verplichting om alle in Nederland geïmporteerde bloem niet in den handel te brengen, alvorens haar te hebben vermengd met een zekere hoeveelheid bloem van inlandsche tarwe, hel brood in elk geval duurder en waarschijnlijk ook slechter zal maken De verleening van steun zal volgens deze leden voor een groot deel teji goede komen aan de inheemsche meelfabrikanten en voor een ander eventueel geringer deel aan de verbouwers van tarwe hier te lande, terwijl de koeten het zwaarst zullen drukken op de minvermogenden, die in verhouding tot anderen hun voedsel meer in het gebruik van brood moeten zoeken. Vele andere leden waren van oordeel dat een ernstige proefneming met de inlandsche tarwe zal doen blijken, dat de gevreesde nadoelen voor de broodbereiding niet bestaan. Vele leden achtten een menggebod onprac tisch. omdat he! geen rekening houdt met de verschillende doeleinden, waarvoor de inlandsche tarwe wordt gebruikt Boven dien kan het voor vele importeurs den ondergang van hun bedrijf tengevolge heb ben, terwijl het gevaar van een abnormale verhooging der prijzen van het gemengde meel geenszins denkbeeldig is. Al deze be zwaren hadden kunnen worden onder vangen, indien de Tweede Kamer zich zou BINNENLAND. De voortzetting der behandeling der Leid sche begrooting voor 1931 (3de Blad). Verschenen is het rapport der Staatscom- missie-Rntgers over de herziening der lager onderwijswet 1920 (3de Blad). De Eorste Kamer over de tarwewet (Bin nenland, 1ste Blad). De bezwaren van minister Verschnnr tegen Plaatselijke Kenze (Binnenland, 1ste 'Blad). Engelsch stoomschip op den Nienwen Waterweg gezonken (Gemengd, 2de Blad). Begrafenis van wijlen Baron van Voorst tot Voorst. (Laatste Ber., le Blad). D^tooneelspeler L. B. J. Moor, te Amster dam, op 93-jarigen leeftijd overleden. (le Blad). BUITENLAND. Het Volkenbondswerk te Genève (Buitenl. en Tel., 1ste Blad). Na de sluiting der Britsche Ronde-Tafel- Conferentie ('Buitenland, lsle Blad). Amerika en het drankvraagstnk (Buitenl.. lste Blad). Ernstige lawine-ongevallen eischen vele slachtolfers (Buitenl. Gemengd 3de Blad en Tel., lste Blad). hebben vereenigd met de amendementen- Boon en -Oud. Dat de Minister deze amen dementen onaannemelijk heeft verklaard en gedreigd met intrekking van het ontwerp, vond bij verschillende leden ernstige be denking. Andere leden betwijfelden of de Minister van het eens door hem ingenomen stand punt zou willen afwijken en stelden daarom de vraag of het, ook na de verwerping van de amendementen-Boon-Oud, binnen het kader van het wetsontwerp, zooals dit thans luidt, nog mogelijk wordt geacht, dat voor zieningen in den geest dier amendementen zouden kunnen worden getroffen. Vele leden vreesden dat de ontworpen maatregelen de mogelijkheid zouden openen voor een ontzaglijke fraude. Enkele andere leden waren bevreesd voor de belemme ringen in de bedrijven, welke de controle tengevolge zal hebben en voor de hooge kosten daarvan. Enkele leden waren van oordeel, dat vol komen ten onrechte telkens van „bescher ming" gesproken wordt. Veel beleT ware het te spreken van „bevoorrechting", daar de strijdvraag vrijhandel of protectie hier ge heel buiten staat. Sommige leden waren van oordeel, dat de Staat verplicht zal zijn den importeurs eenigermale in hun eventueele verliezen tegemoet te komen. Van vele zijden werd hiertegenover aangevoerd, dat het geven van schadevergoeding in dit geval tot schro melijke consequenties zou lefden en econo misch niet wel te verdedigen is. Een belangrijk bezwaar zagen eenige leden hierin, dat de tarwe-invoer zal stijgen en de meelinvoer dalen. De gevolgen daaT- van zullen zijn. dat de leverantie van Rus land zullen toe-, die van de Vereenigde Staten zullen afnemen. WITZIGING DEiR DRANKWET. Vervallen van vergunningen opnieuw een jaar nitgesteld. Bij de Tweede Kamer is ingediend een wetsontwerp houdende wijziging van art. 66 der drankwet. Ter toelichting wordt opge merkt, dat door de wet van 28 Maart 1930 het tijdstip, waarop krach lens art. 66 ver gunningen vóór 1 Mei 1904, en bijzondere vergunningen, op grond van art 63 ver leend aan vennootschappen, zedelijke licha men of aan de besturen van deze, verval len, één jaar werd verschoven en bepaald op 1 Mei 1931 Die wijziging werd in de toe lichting verdedigd met de opmerking, dat op deze wijze niet incidenteel een beslissing behoefde te worden genomen over een der punten, waarop in hel aanhangige ontwerp drankwet een voorziening is voorgesteld. Daar er grond is voor de verwachting, dat de ontworpen herziening van de drankwet ook niet vóór 1 Mei van het jaar 1931 haar volledig beslag zal kunnen krngen, schijnt het gewenscht het tijdstip, bedoeld in art. 66, andermaal een jaar le verschuiven De omstandigheden, die tot de totstandkoming van de wet van 28 Maart 1930 aanleiding gaven, zijn ook thans nog onveranderd aan wezig.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1931 | | pagina 1