EEN KODAK.... JOH. GEIJTENBEEK HET GESTOLEN LUCHTBALLONNETJE «f J>E GESCHIEDENIS VAN TWEE DEUGNIETEN De verloren Injectienaald. 71ste Jaargang LE1DSCH DAGBLAD, Zaterdag 29 November 1930 Vierde Blad Na, 21689 FINANCIEEL OVERZICHT. 4^1 ik1 v haarlemmerstr-169. tel. 1400 FEUILLETON. Uitbreiding der Bankmoeilijkheden in de Ver. Staten Nieuwe krach op de Panjsche Beurs door steun der regeering voorkomen De Berlijnsche Beurs onder den invloed van den onzekeren poütieken toestand Dividenden van Dnitsche Onder nemingen Prijsverlaging voor Margarine verwacht Beursherstel Koninklijke. Wanneer men de verschillende factoren, die op de internationale fondsenmark ten van invloed zijn, achtereenvolgens nagaat, ver krijgt men een weinig opwekkenden indruk van den huidigen toestand. In de Vereenigde Staten hebben de moeilijkheden van provin ciale bankinstellingen, waarvan wij in ons vorig overzicht reeds melding maakten, nog verder om zich heen gegrepen. In totaal moesten in de laatste weken 112 banken in het Zuiden en Midden-Westen van Amerika haar loketten sluiten en hoewel dit lot tot dusver nog steeds minder belangrijke instel lingen heeft getroffen, blijkt uit den om vang, dien de beweging heeft aangenomen, wel, dat er hierbij nauwelijks sprake kan zijn van op zich zelf staande gevallen, doch dat deze een dieperen ondergrond moet heb ben. Naar te New York verluidt, moet aan de groote banken om een steunactie zijn ver zocht, teneinde verdere sluitingen van banken te voorkomen. Voor zoover het bij de in moeilijkheden geraakte banken gaat om een tijdelijke illiquiditeit als gevolg van een „run" van deposanten, veroorzaakt door onjuiste geruchten, zal een dergelijke steunactie succes kunnen sorteeren. Niet echter, wanneer inderdaad mocht blijken, dat de verliezen, die door speculatieve beurs transacties zijn berokkend, aan de moeilijk heden ten grondslag liggen. In dat geval zal het verstandiger zijn, de zieke plekken te verwijderen dan de zwakke ondernemin gen in staat te stellen tot voortzetting van een kwijnend bestaan. In de laatste dagen hebben een tiental banken, die tijdelijk niet over voldoende ©iddelen hadden beschikt om aan de op vraging aan deposito's te voldoen, haar loketten weer geopend, en men heeft hieruit de hoop geput, dat de crisis in het Ameri- kaansche bankwezen thans haar einde heeft bereikt. In verband hiermede is de stem ming op de New Yorksche beur9 iets ver beterd. al blijft het koersverloop in het algemeen nog onregelmatig. Het feit. dat het prijsherstel op de kopermarkt zoo spoe dig weer voor een reactie 'heeft plaats ge maakt heeft een deprimeerenden invloed gehad op de stemming voor koperwaar- tlen. waarvan aandeelen b.v. Anaconda weer zijn teruggeloopen tot ongeveer het niveau, dat zij voor de recente stijging hadden bereikt. Ook de Parijsche beurs heeft met ver dere moeilijkheden te kampen gehad. Met de ineenstorting van de Oustric-groep bleek de toestand nog niet voldoende gezuiverd te zijn. Een belangrijke coulisse-firma, De Vilder, die ook over een bankinstelling, de ..Socicte Financière", beschikt, is door de beurscrisis eveneens in ernstige moei lijkheden geraakt. De ondernemingen van De Vilder zijn RECLAME. 4326 zal hem of haar gelukkig maken Brownie's vanaf f. 7.50 Kodak's vanaf f. 15.— KODAK-SPECIALIST. BREESTRAAT No. 79 niet zoo belangrijk als die van de Oustric- groep, maar zij zijn toch van voldoende be- teekenis. Zijn arbeidsgebied ligt voorname lijk in Polen, waar hij bijna de geheele petroleumindustrie controleert. Bovendien heeft hij belangen in Tsjecho-Slowakije en Oostenrijk. Reeds de liquidatie per medio November heeft aanleiding tot vrees voor moeilijkheden gegeven, die echter konden worden overwonnen, maar bij de ultimo-li- quidatie zou een ineenstorting niet te ver mijden zijn geweest, ware bet niet, dat de Fransche regeering had ingegrepen. Laatstgenoemde was welhaast gedwon gen, tusschenbeide te komen, omdat meb het oog op de petroleumvoorziening van Frankrijk niet wenschelijk werd geacht, dat de petroleumbronnen in 't bevriende Polen en Tsjecho-Slowakije in andere, wellicht minder vriendschappelijke handen zouden overgaan. Een brach van het De Vilder-concern is hierdoor afgewend, maar de nieuwe gebeur tenissen zijn natuurlijk niet geschikt geweest om het aeeds zoo zeer geschokte vertrou wen van het Parijsche en het buitenland- sche publiek in de positie der Parijsche beurs te herstellen. Intusschen moet wel in het oog worden gehouden, dat al do sensationeele gebeurtenissen zicb hebben afgespeeld in de „coulisse", de afdeeling der Parijsche beurs, die bestemd is voor den handel in minder courante fondsen, ter wijl het ..parket", de eigenlijke officieele beurs, zich veel beter heeft gehouden. De jongste gebeurtenissen hebben het goede gevolg gehad, dat de in de coulisse be staande misstanden duidelijk aan het licht zijn getreden, zoodat de regeering er thans toe is overgegaan, door wettelijke voor schriften een hervorming van de coulisse door te voeren, waardoor, naar men hoopt, met behoud van de tegenwoordige elastici teit een beperking der speculatieve uitwas sen zal kunnen worden verkregen. De Berlijnsche beurs verkeert in den jongstcn tijd weder in toenemende mate ODder den invloed van de onzekerheid, die nog steeds op politiek gebied heerscht. Na-ar men weet, komt de Rijksdag op 4 De cember a.s. weer bijeen, en dan zal al spoedig blijken, of de tegenwoordige regee ring zich zal kunnen handhaven. Hoewel men hoopt, dat de politieke situatie geen verscherping zal ondergaan, weet toch nie mand, of deze hcop zal worden vervuld. Mocht opnieuw een politieke crisis uitbre ken, dan zouden de gevolgen hiervan voor het Duitsche zakenleven, maar voor^I voor de Berlijnsche beurs en de geldmarkt, al licht nog van ernstiger aard zijn dan die van de moeilijkheden van enkele maanden geleden. Een belangrijk deel van de buitenlandschë credieten op korten termijn, die in deD jongsten tijd aan Duitschland werden ver strekt, loopen slechts tot December a.s., waarin de terughouding, die ten aanzien van de verdere politieke ontwikkeling be staat, wel duidelijk tot uiting komt. Ook de stemming voor Duitsche vaste rente dra gende fondsen is er in den jongsten tijd weder niet op verbeterd, en vooral de Youngleening heeft een nieuw koersverlies geleden, dat slechts ten deele weer kon worden ingehoald. De toestand van het Duitsche bedrijfs leven wordt hoe langer hoe ongunstiger en het aantal werkloozen is thans tot om streeks 31/2 millioen gestegen, terwijl een verdere toeneming wordt verwacht. Het be hoeft nauwelijks te worden betoogd, welk een geweldigen last de aan dit groole leger van werkloozen te verstrekken steun op de Duitsche volkshuishouding legt, en welk een invloed deze groote werkloosheid moet uitoefenen op de koopkracht der Duitsche bevolking op allerlei gebied. Men tracht thans, door een verlaging der loonen over de geheele linie het concurrentie-vermogen der Duitsche industrie te vergrooten en de hierdoor ontstaande verdere vermindering der koopkracht op te vangen door een alge- meene verlaging der prijzen, inzonderheid der kleinhandelsprijzen. Dit proces ver keert op het oogenbïik nog in zijn beginsta dium en er zal ongetwijfeld een geruimen tijd mede gemoeid zijn, alvorens het vol doende zal hebben doorgewerkt. In den tus- schentijd lijdt het Duitsche bedrijfsleven in 3. „n Duppie," zei ie, jongen, 't is te wagen, 't Is anders een heelöboel geld, Maar veur dit keer zal ik hem nemen, Mi en dodbter is er op gesteld. Hij viscthte 't geld uit zijn diepe zakken, Gaf het toen aan Wim, die guit. Het meisje, met haar roode wangen, Stak begeerig 'thandje uit. 74 Pim, nog altijd hoog voortgedreven, Zette zijn tocht steeds maar voort. Tot hij boven een groote stad kwam, Waarvan het lawaai werd gehoord. Hij zag veel menschen in de straten, Auto's reden af en aan. Hij zag 'n rivier met vele bruggen En hooge gebouwen staan. wellicht nog'sterkere mate dan dat in de andere industrie-staten van de economische werelddepressie, hetgeen zijn weerspiege ling vindt in het koersverloop der aandeelen van Duitsche industrieële en andere onder nemingen. Een enkele blik op den koersstaat van op de Berlijnsche beurs genoteerde aandeelen, waarbij ook het Nederlandsche publiek in meer of minder groote mate is geïnteres seerd, geeft wel een duidelijk beeld van den ongunstigen toestand, waarin het grootste deel van bet Duitsche bedrijfsleven verkeert. Van de c.a. 53 Duitsche fondsen, wier koers j dagelijks aan de Nederlandsche dagbladen wordt geseind, noteeren niet minder dan 34 beneden pari. terwijl er verscheidene onder zijn, die tot een noodpeil zijn gedaald. In de dividenduitkeeringen van Duitsche maatschappijen is de ongunstige gang van zaken tot dusverre nog minder sterk tot uiting gekomen, dan men zou verwachten. Uit een onderzoek, dat 142 Duitsche on dernemingen betrof, is gebleken, dat hier van 30, die bet vorige jaar geen dividend hadden uitgekeerd, ook dit jaar een divi dendbetaling achterwege hebben gelaten. Acht ondernemingen, die het vorige jaat wel dividend hadden "betaald, hebben het dit keer gepasseerd. 37 maatschappijen hebben het dividend verlaagd, doch 14 verhoogden het, terwijl 7 de dividenduitkeering her vatten. Het meerendeel der maatschappijen, nl. 54, heeft een onveranderd dividend uit gekeerd Gemiddeld bedroeg het dividend 8.55 pCt. tegen 9.02 pCt. v. j. Bij een gedeelte der bedoelde ondernemin gen valt het boekjaar niet samen met het kalenderjaar, in enkele gevallen loopt het zelfs tot in de helft van 1930, zoodat de economische inzinking de behaalde resul taten reeds voor een deel moet hebben be ïnvloed. Het is echter een bekend feit, dat de depressie in de tweede helft van dit jaar veel slerker heeft doorgewerkt dan in dc eerste maanden; de economische de pressie zal zich dan ook eerst in de in het volgend jaar te verschijnen jaarverslagen in volledigen omvang doen gevoelen, en in de tegenwoordige lage noteeringen van de aandeelen van tal van industrieële en an dere ondernemingen is dan ook voorname lijk de verwachting verdisconteerd van een lager rendement in den eerslvolgenden tijd. Ditzelfde geldt trouwens ook voor ver- schfWende op de Amsterdamsche beurs verhandelde fondsen. Wanneer men het in de laatste vijf jaren uitgekeerde dividend tot basis aanneemt voor berekening van het ge middelde rendement, komt men bij de tegen woordige beursnoteeringen tot een buitenge woon hooge doorsnee-rente. In werkelijkheid moet echter in vele gevallen op een sterke verlaging van de uitkeeringen over het loo- pende boekjaar worden gerekend, en het is zelfs de vraag, of verschillende maatschap pijen. wanneer de onzekere toestand nog eenigen tijd mocht aanhouden, er niet de voorkeur aan zullen geven, om geheel van de betaling van dividend af te zden, teneinde haar liiquid.iteitspositie niet te verzwakken. Het zou echter even onjuist zijn om, voor zoover het gaat om intrinsiek krachtige on dernemingen, welke hun levensvatbaarheid en concurrentie-vermogen ten volle hebben bewezen, de waardebepaling geheel le ba seeren op het waarschijnlijke dividend, dat in het volgend jaar zal worden uitgekeerd. Immers mag men verwachten dat, zoodra die geheele economische toestand een verbete ring te zien zal geven, de bedoelde onder nemingen hiervan mede zullen kunnen pro- fileeren, hetgeen weder betrekkelijk spoedig in de resultaten tot uiting zal kunnen komen. In de afgeloopen week hebben dc koersen van industrieele waarden op de Amsterdam- se'he beurs zich goed kunnen handhaven. Margarine Unie waren voorbijgaand gedrukt door berichten betreffende een verlaging der margarineprijzen in Duitschland. Deze heeft tot dusverre alleen de goedkoope soor ten betroffen, terwijl de „merksoorten" on veranderd werden gelaten. In verband met de actie tot algemeen© verlaging van het prijsniveau, die thans in Duitschland wordt gevoerd, vreest men echter, dat ook voor de „merkmargarine" de tegenwoordige prij zen niet zullen kunnen worden gehandhaafd. Nu dient er echter rekening mede te worden gehouden, dat de prijzen van de grondstoffen voor de margarine-industrie het laatste jaar aanzienlijk zijn gedaald. Zij zijn thans zelfs 25 a 30 pCt. beneden het niveau van een jaar geleden, zoodat zelfs bij een prijsverlaging vermoedelijk nog wel een behoorlijke winstmarge zou overblijven. Deze overwe ging te zamen met de verwachting, dat ten gevolge van de vermindering in het wel vaartspeil, wellicht kringen(, die lot dus verre natuurboter gebruikten, zullen over gaan tot het gebruik van margarine, heeft in de laatste dagen tot een koersherstel der aandeelen geleid, hoewel de noteering per saldo in vergelijking met de vorige week wei nig is veranderd. Koninklijke Petroleum hebben een beter verloop gehad dan in de laatste weken, waarbij de gunstige invloed van de aan kondiging van een onveranderd interim-divi dend door de AngloPersian Oil zich deed ge voelen, waaruit men afleidt, dat de ver wachtingen ten aanzien van de verdere ont wikkeling der petroleummankt ook buiten de kringen der Koninkl ijke-Shell niet al te don ker zijn. Suikeraandeelen werden gunstig ge- infiluenceerd door het bericht, dat reeds aan het einde van deze week besprekingen zul len aanvangen tusschen de Amerikaansche- Cubaansche suikercommdssie en de V.I.S.P., waarop dan de internationale conferentie van suikerproducenten in Brussel zal vol gen. Voor rubber- zoowel ab taba'ksaandee- len beslaat nog steeds weinig belangstel ling-, de vrees, dat de verhooging der invoer rechten op tabak in Duitschland een be perking van de Duitsche aankoopen van Sumalra-tabak tengevolge zal hebben, oefent een druk op het koersn/iveau van tabaksaan deel en uit. Hieronder volgt een overzicht van het koersverloop der voornaamste Beurs fondsen in de afgeloopen week: Aku 162, 159, 162 1/2. Margarine Unie 207, 199, 209 1/2, 205. 1 Philips Gem. Bez. 220, 214, 219. Ver. Kon. Papierfabr. Van Gelder 140, 130, 130 1/4. Mijnbouw Mij. Boeton 80, 76, 78. Koninklijke Petroleum 2943/4, 2851/4, 304 3/4. Amsterdam Rubber 110 3/4, 107, 112, 111. Deli Batavia Rubber 65 3/4, 60 3/8, 63 3/4. Ned. Scheepvaart Unie 137 1/2, 135 1/2, 136. Handelsver. Amsterdam 387, 400, 395. .Tavasche Cultuur, 312, 294. 314, 305. Doli Batavia Mij 265 1/2, 2G2 1/2, 275, 270. Deli Mij. 2621/2, 256, 264. Senemibah 292 1/2, 289, 296. RECLAME. 3317 Van ALICE CAMPBELL. Geautoriseerde vertaling uit het EngelscH door J. E. DE B. K. 46) „O, heeft hij ook gezegd waarom hij gister avond niet naar zijn hotel terug was ge gaan?" Een slim glimlachje bewees dat ze zijn ge dachten raadde. „Hij was naar het casino gegaan met een kennis, speelde baccarat tot het sluitingsuur en nam toen een Turksch bad." Het was een prachtig alibi voor wie het gelooven wilde. En waarom niet? Het kon allemaal waar wezen." „Hij gaat met den nachttrein naar Parijs," ging ze voort „Hij is alleen over geweest voor de begrafenis Je weet dat hij zooveel van den armen Charles hield." „En hij gaat dus toch naar Zuid-Amerika? Ik dacht dat hij dit op had gegeven." „Waarom dacht je dat?" zeide ze snel. „Hij moet toch zorgen voor zijn eigen onder houd." Hij luisterde niet. maar piekerde er over, waarom Esther, nu ze niet met Holliday weg was gegaan, hem niet had opgebeld. Op het eene punt voelde hij zich opgelucht, maar de zaak bleef geheimzinnig. „Roger," zeide Thérèse, terwijl ze op den rand van zijn bed ging zitten, „ik geloof dat je over die verpleegster tobt. is het niet? Hij zweeg, niet van plan dit onderwerp met Thérèse te behandelen. Maar iets in haar loon deed hem haar oplettend aanzien. „Als ik jou was," zeide ze langzaam, „zou ik niet zooveel aan haar denken. Dat moet ik je zeggen." Hij wierp haar een boozen blik toe. „Wat bedoei je daarmee?" Na een korte aarzeling antwoordde ze: „Ik had het je niet willen zeggen, maar ik had een reden om haar gisteren weg te zen den. Als het niet was dat je vader zoo op haar gesteld was, zou de dokter al lang ge leden een andere verpleegster genomen heb ben. Hij was niet met haar ingenomen." „Met haar ingenomen? Wat bedoel je daarmede?" „Roger, wind je niet op, blijf rustig liggen, anders vertel ik het je niet" „Heel goed, ik lig rustig. Vertel verder want ik moet het weten. Wat vond hij niet goed in zuster Rowe?" Er was iets uitdagends in zijn harde stem. Thérèse bekeek de nagels van haar rechter hand en polijste ze in de palm van haar linkerhand. Toen zeide ze voorzichtig: „Wel, kort na haar komst hier deed ze wel eens vreemd, hij vond dit eerst niet erg, maar toen begon hij te denken dat ze een beetje „Een beetje wat?" „Een beetje onevenwichtig was. Heb je wel eens gehoord van korte aanvallen van geeste9verbijstering „Dat weet ik niet. Maar wat zou dat?" „De dokter gelooft dat zij daaraan lijdt." „Gekkepraat. Zuster Rowe is een van de normaalste menschen die ik ken." „Die indruk maakte ze ook op mij, maar de dokter zegt dat zulke menschen, meestal heel normaal zijnde, toch soms afwijkingen vertoonen en vreemde dingen doen. Dat deed zuster Rowe ook; hij vond het niet verstan dig haar hier te hebben." Er was een onheilspellende uitdrukking in de oogen van den zieke en zijn gezicht trok zenuwachtig. „Wat bedoel je met ver standig?" vroeg hij koud. „Ik zie dat je me niet gelooft, Roger. Ik veronderstelt dat je niets vreemds hebt op gemerkt. dat zou ik ook niet als de dokter mij niet op een en ander opmerkzaam had gemaakt. Ze was niet te vertrouwen in ern stige, spannende oogenblikken. Ze was een beetje.... Hoe noem je dat? Onbereken baar, dat is het woord. Dr. Sartorius is zelfs overtuigd, dat zij grootendeels verant woordelijk is voor de verergering in je va ders ziekte. Daar. ik had er niet over wil len spreken." „Dat is een leugen, een gemeene leugen en een poging om haar te benadeelen," riep Roger buiten zich zelf. „Maar, Roger, hoe kan je dat denken?" zeide Thérèse zoo verbaasd dat hij zich schaamde. „Ik zeg niet, dat jij het verzonnen hebt. Thérèse, maar het is een leugen." „Ik hoorde ook v,an Dido, dat ze je een opgewonden boodschap zond en wegliep voor je gesproken te hebben. Dat is typisch, zegt de dokter, maar haar afwijkingen zijn van lichten graad." Hij maakte een gebaar van moeheid, hij voelde dat hij haar kwijt wilde zijn. „Dat mag zoo zijn. Thérèse. ik weet het niet, maar ik wou graag wat slapen. Wil je mij dus alleen laten? Ik heb den vorigen nacht zoo slecht geslapen." „Natuurlijk, mijn beste. Ik ben zoo blij dat je verstandig begint te worden, mis schien mag de dokter nog eens met je praten over die anti-toxine?" „Als je dat graag hebt, zal ik er met hem eens over spreken." Alles best als ze maar verdwijnt, dacht hij en hij hield zijn oogen dicht tot ze de kamer uit was en de deur gesloten had. Toen stond hij op uit bed, kleedde zich vlie gensvlug aan, beid Chalmers en bestelde een taxi. „Maar u gaat toch niet uit, mijnheer Ro ger; wat zullen uw tante en de dokter daar van zeggen?" „Kijk eens Chalmers, je spreekt er%mst niemand over hoor. Ik weet heel goed wat ik doe, zorg maar dat ik heel vlug een taxi heb." Vijf minuten later sloop hij heel stil het huis uit en sprong min of meer duizelig ia de wachtende taxi. Het mocht dan al of niet een dwaasheid zijn, maar hij ging op zoek naar Esther, Cannes in alle richtingen doorkruisen. HOOFDSTUK XXWII. Eindelijk ontwaakte Esther uit wat scheen een eindeloos langen, donkeren nacht, vol vage, vormlooze droomen. Ze waande zich zelve nog in haar lekker bed in Villa Fi- renze en na een kort oogenbïik verbaasde ze zich over de hardheid van haar matras. Toen voelde ze haar hoofd bonzen, terwijl haar mond was als van hard leer. Ze slikte een paar malen. Was ze ziek? Was er iets gebeurd? Toen ontdekte ze. dat ze heelemaal gekleed was, met een mantel aan en schoenen Hoe kon dat? Ze werd ongerust. Ze deed haar oogen verder open en zag de kamer rond. Het whs schemeravond, bijna donker. Aan den eenen kant zag ze een kale muur, aan den overkant een groote opening, breeder dan een deur, waarlangs dof roode gordijnen hingen. De gordijnen kwamen haar bekend voor; waar had ze die meer gezien? Ze lag er doodstil over te denken, zonder dat het haar veel schelen kon. Op eens wist ze het; het waren de portières op het laboratorium van den dokter en ze lag in de alkoof op de harde matras van Sar torius. En nu had ze op eens weer haar volle bezinning en ze herinnerde zich alles- Wee van angst zat ze overeind en hield zich de hand voor den mond om het niet uit te gillen. Haar handen beefden, haar lichaam schokte als van pijn, maar ze maakte geen geluid. Met haar rug leunde ze tegen den muur, haar hart bonsde met mokerslagen en ingespannen luisterend staarde ze om zich heen. 't Was doodstil, geen ander ge luid als het gedrup van een lekkende kraan. Zij was alleen in de kamer, misschien was er wel niemand in huis. Naast haar stond een klein tafeltje met een paar stoffige boe ken er op. Door de gordijnen zag zij het eind van de lange werklafel en een van de kas ten. Hoe Iaat zou het zijn? Het laatst wat zij zich herinnerde was dat het donker werd, nu werd het weer donker Ze was hier toch zeker langer dan een half uur? Ze keek op haar polshorloge. Het stond stil. de wij zers wezen op half één. Het was dus afge loopen. want om half een had ze het opge wonden Was dat gisteren geweest? Dat kon ze niet zeggen, ze begon hevig te gapen en voelde zich moe en dof Het eenige waar naar ze verlangde was om weer te gaan lig gen en le slapen Maar lieve help. dat kan ik niet doen. ik moet nadenken, ik moet een uitweg vinden. Ze twijfelde geen oogenbïik aan de reden waarom ze daar lag. OTordt vervolgd), J

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1930 | | pagina 13