71ste Jaargang
DINSDAG 18 NOVEMBER 1930
No. 21679
STADSNIEUWS.
BINNENLAND.
Het Voornaamste Nieuws
van heden.
LEIDSCH
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN.
PRIJS DER ADVERTENTIEN:
30 Cts. peT regel toot advertentiën uit Leiden en plaatsen waar
agentschappen Tan ons Blad geTestigd lijn. Voor alle andere
advertentiën 35 Cts per regel. Kleine Advertentiën uitsluitend
bij TOoniitbetaling Woensdags en Zaterdags 50 Cts. bij een
maximum aantal woorden Tan 30.
Incasso Tolgens postrechL Voor eTentueele opzending Tan brieven
10 Cts. porto te betalen Bewijsnummer 5 Cts.
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postcheque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden per 3 maanden 2.35, per week
Buiten Leiden, waar agenten gevestigd zijn, per week
Franco per post f. 2.35 portokosten.
ƒ0.18
n 0 18
Oit nummer bestaat uit DRIE Bladen
EERSTE BLAD.
INDISCHE WEEK.
Tijdens de Indische Week aan de Leid-
sche Universiteit 1930, welke hedenmiddag
geopend wordt, wordt hier ter 9tede een
drietal tentoonstellingen gehouden nl. in
het Museum van Natuurlijke Hi9torie, Raam-
steeg 2a, waar eenige karakteristieke verte
genwoordigers van de fauna van Neder-
land9ch-lndië zijn geëxposeerd; in het
Ethnographisch Museum, Breestraat 18,
waar een tentoonstelling is ingericht van
een verzameling maskers en voorouder-
beelden van eenige Indonesische volken en
ten derde in het Instituut voor Tropische
Geneeskunde. Rapenburg 33, waar tal van
platen en voorwerpen zijn tentoongesteld op
het gebied van tropische geneeskunde en
tropische hygiëne.
Alle drie de tentoonstellingen blijven tot
en met Vrijdagmiddag geopend.
LEIDSCH PRO TUVEiNTUTE.
Opwekking tot de bnigerij.
Bijna iedereen weet wal Pro Juventute
is- de vereeniging, ongeveer dertig jaar ge
leden opgericht door den Ajmsterd'amschen
hoogleeraar Van Hamel, met het doel de
jeugd voor misdaad te behoeden en haar,
als zij eenmaal tot misdaad vervallen is,
weer op de been te brengen en te houden.
Pro Juventuite's zijn aldus over het geheele
land verspreid, hebben hun heilzaam werk
ineer dan dertig jaar verricht, en hebben
de.moderne wetgeving op de berechting van
jonge menschen voorbereid. Nadat die wet
geving in werking was getreden, is het
Pro Juventue-werk ietwat van aard veran
derd, teruggedrongen misschien: veel van
wat vroeger door Pro Juventute werd ge
daan, gesdlitedlt thans door de overheid
zelf. Maar dat Pro Juventute nog noodig
is, dat weet ieder die werkzaam is in deze
dingen, want juist de samenwerking tus-
schen overheid en particulier initiatief is
noodig bij de bestrijding der jeugd-crimina
liteit.
Ook Leiden heeft een Pro Juventute. zij
het dan als district-Leiden van de Haag-
sche vereeniging, maar door allerlei om
standigheden is de werkzaamheid van het
Leidsche Pro Juventute in de laatste jaren
verslapt. Thans hebben zich een aantal per
sonen aaneengesloten, ten einde hierin
verandering te brengen, nieuw leven te
brengen in de oude vereeniging en zoo
weer te komen tot de zoo noodzakelijke vrij
willige medewerking van de burgerij bij de
voorkoming en bestrijding der jeugd-crimi-
naliteit.
Een voorloopig bestuur bestaande uit
ongeveer twintig leden is nu gevormd,
samenwerking met justitie, politie en met
bet bestuur van de Haagsche vereeniging
is verfcregen. Wil men verder iets bereiken,
dan zijn twee dingen noodig: werkende
leden en geld en 't is daarom dat het bestuur
een beroep doet op de burgerij. Allereerst
voor de werkende leden, mannen en vrou
wen: wie roeping of animo voelt en meent
geschikt te zijn voor een eventueel patro
naat over een Pro-.Tuventute-klantje of voor
een gezinsvoogdij, stelle zich beschikbaar
en geve zich hij den secretaris, den heer
Wijkmans, op. Daarbij leggen wij er den
nadruk op. dat Pro Juventute buiten alle
politieke en religieuze verschillen staat: de
pupillen komen uit gezinnen van elke poli
tieke en religieuze gezindheid en patroons
van elke schakeering zijn dus welkom en
gewenscht.
Naast werkende leden is er behoefte ann
contribuanten-, wie zich niet geschikt voelt
voor dit werk. er geen tijd voor heeft of
geen animo, is niettemin welkom als con-
tribueerend lid. De minimum-contributie
bedraagt slechts één gulden. Ook hiervoor
mogo men zich bij den secretaris opgeven.
Men begrijpe wel. dat wie zic-h als wer
kend lid opgeeft, daarmee geenszins de
verplichting op zich neemt om elk patronaat
of elke gezinsvoogdij op zich te nemen Hij
stelt zich slechts in het algemeen beschik
baar. blijft echter vrij om een bepaalde op
dracht le aanvaarden of te verwerpen.
Voorzitter van het voorloopig bestuur is
prof. mr. J. C van Oven, secretaris de heer
P C. G. A. Wijkmans. De Laat de Kanter
straat 9.
ACADEMISCHE EXAMENS.
Geslaagd voor het doe loraal-examen ge
neeskunde de heeren J. M. Appelman (Den
•Haag) en J. Veenenbos (Rotterdam).
VERKOOPING
Eén-KWARTIERTTES-BOND.
Ten bate van het verwaarloosde kind.
Een bekend spreekwoord zegt: „Alle
dagen een draadje, maakt een hemdsmouw
in het jaar." Dat gezegde geldt ook voor
den Eén-Kwartiertjesbond, onderafdeeling
van de Ned. Ver. van Huisvrouwen, afdee-
ling Leiden, die vandaag en morgen in haar
clublokaal Breestraat 81 een verkooping
heeft gearrangeerd. Het bijzondere van die
verkooping is evenwel, dat het uitsluitend
goederen betreft, welke door de leden van
dien bond zijn vervaardigd gedurende het
kwartier, dat dagelijks voor dit doel angst
vallig wordt gereserveerd.
Dat woordje „angstvallig" leze men niet
verkeerd. Géén goed lid zal zich aan deze
vrijwillig aanvaarde taak pogen te onttrek
ken, door instede van vijftien minuten tien
minuten te werken. Dat kwartier is een
minimum, het maximum is ongelimiteerd.
Zulks blijkt ook wel uit hetgeen de dames
ten verkoop aanbieden: fraai geborduurde
en geschilderde kleedjes, handwerken, kus
sens. tea-cosies, in overstelpende hoeveel-
en verscheidenheid; babykleeren genoeg
om een geheele kinderkliniek in de bullen
te steken; bloemen, consumptie-artikelen...
werkelijk, u kunt het zoo gek niet beden
ken of de dames hebben het uit voorraad
leverbaar! Groot was de medewerking,
welke de dames bij de voorbereiding van
alle mogelijke zijden mochten ondervinden.
Tal van grossiers en winkeliers stelden
ongevraagd diverse artikelen, als koffie en
thee beschikbaar en zelfs onze Doorluch
tige oud-stadgenoote, H. K. H. Prinses Ju
liana verblijdde het bestuur met een gift.
Vindingrijk als dames steeds zijn. inzon
derheid waar het betreft geld bij elkaar te
brengen, hebben zij tal van origineele
attracties bedacht, die natuurlijk even zoo
vele dubbeltjes en kwartjes kosten!
Welke? Dat verklappen we niet.
Morgenmiddag van 25 uur is iedereen
in de gelegenheid er zelf eens een kijkje te
nemen. We hopen en vertrouwen, dat zeer
velen van die gelegenheid gebruik zullen
maken.
De dames verdienen dat om twee rede
nen: lo. om het doel, dat aan deze verkoo
ping ten grondslag ligt, n.l. steun aan het
verwaarloosde Jjeidsche kind en 2o. om de
wijze waarop de leden van den E.K B. van
MAr zijde gepoogd hebben om dit doel te
bereiken.
BUURT- EN SPEELTUINVER.
„ZUIDERKWARTIER."
Bovengenoemde vereeniging, opgericht 17
September 1926 heeft in de stad een circu
laire verspreid, waarin een beroep wordt
gedaan op de offervaardigheid Teneinde het
bestuur in staat le stellen het materiaal aan
te schaffen, benoodigd voor een speeltuin,
welke van gemeentewege wordt aangelegd.
Deze kosten zullen circa f. 4000 bedragen.
Zij, die niet bezocht worden, doch hun
gave voor dit doel niet willen onthouden,
vinden den penningmeester. L D Planjer.
Leliestraat 11a, gaarne bereid deze in ont
vangst te nemen.
FRAUDE IN NAAIMACHINE
HANDEL.
Uit goede bron vernamen wij dat bij den
Officier van Justitie te 's-Gravenhage tegen
een hier ter stede gevestigde handelsven
nootschap een klacht wegens heling van een
naaimachine is ingediend.
Volgens de aangeefster heeft de verdachte
in een van onze omliggende dorpen een wer-
kelooze verleid haar een in huurkoop ont
vangen. naaimachine te verkoopen. niet
tegenstaande de verduisteraar. die in finan-
cieele moeilijkheden verkeerde, er op wees
dat hii slechts een gering bedrag op de huur
koopsom had afbetaald
Het delict is aan het daglicht gekomen,
nadat door de aangeefster de herkomst van
machines, welke tegen lage prijzen aan par
ticulieren te koop werden aangeboden, was
nagegaan.
HANDELSREGISTER
KAMER VAN KOOPHANDEL.
Opheffingen:
A. Gerritsen, Bruggestraat 23, Alphen a.
d Rijn. Koloniale waren en comestibles.
Vereffenaar: A. Gerritsen, Alphen aan den
Rijn.
A. Gerritsen, van Mandersloostraat 1, h.
Bruggestraat, Alphen aan den Rijn. Winkel
in sigaren, sigaretten, tabakken.
Vereffenaar: A. Gerritsen, Alphen aan den
Rijn.
W. Hanok, Voorstraat 38, Noordwijk-Bin-
nen. Uurwerkmakerij en handel in uur
werken, _j
DE DOOD IN HET LEVEN.
Ds. Mispelblom Bever had een grooter
getal toehoorders verdiend bij zijn gister
avond in de Rem. Kerk gehouden rede over:
„De dood in het leven".
Lezingen ais de onderwerpelijke hebben
daarom zoo groote waarde, wijl zij de
oogen van den doorsneemensch openen
voor waarheden, waarvan hij het bestaan
slechts gevoelt, doch die voor hem een
groote geestelijke waarde hebben. Het prac-
tische leven slelt voor de meesten onzer
zulke zware eischen, dat wij ons gelukkig
achten kunnen, anderen bereid te vinden
ons leven in geestelijke richting te ver
lichten.
Spreker releveerde de opvatting van den
dood! door onze voorouders, hoe eeuwen
geleden de dood bijna werd tot een cultus,
a'ls uitvloeisel van de beschouwing, dat men
bestaat op zichzelf. Geleidelijk ecihter wij
zigde deze opvatting zich.
Er is de dood, doch niet meer als het
einde aller dingen.
Echter zijn er menschen, die bij hun
leven reeds dood zijn Dit is de dood der
zelfgenoegzaamheid, de geestelijke dood van
den men9Ch zonder idealen, zonder religie.
De religieuse mensch strijd niet tegen
den dood, die geen verschrikking voor hem
[heeft, doch tegen de doodsch'heid van de
zelfgenoegzame wereld.
Een sChoone rede over een schoon onder
werp.
Het orgelspel bij begin- en slotzang en
in de pauze, werd door den heer R. Heering
wederom goed verzorgd.
De volgende groote avond van „Gemeen
televen" zal waarschijnlijk zijn op 18 Dec.
a.s., een wijdingsavond onder leiding van
ds. Tjalsma. Te zijiïer tijd zal hierover nog
nader bericht worden.
AANBESTEDING.
Burgemeester en Wethouders van Leiden
hebben hedenmorgen op het bureau van ge
meentewerken aanbesteed het afbreken van
een woning met bollenhuis o.a. en het
bouwen van een nieuwe woning met bollen
huis c.a. nabij den Rijksstraatweg te Oegst-
geest. Ingeschreven was al9 volgt: C Kor-
ver, Leiden f. 11777.v. d. Lelie en Kan
tebeen Leiden f. 10 850.J. Koster en
Koole, den Haag f. 13061.Mulder, Oegst-
geest f. 12.900.T. G. Barten, Leiden
f. 10.987.J Bogaars. Oegstgeest f. 11.278;
Kort en v. d Wiel. Rijnsburg en Noordwijk
f. 12.500.Jos. van Riet, Leiden f. 12.304;
D. Kooy en Zn., Leiden f. 12 300.Gebr
de Graaf, Voorscholen 10.125.Wed
J Zwaan en v. Osnabrugge, Voorschoten
f. 10 690.Gebr. den Hertog, Delft
f. 10 595.Marcelis en Heemskerk
f. 10.679.Neuteboom, Leiden f. 10.594;
v Iterson Jr.. Rijnsburg f. 11 950.C.
Molenaar. Haarlem f. 13 450.L. en J.
van Vliet en Co, Aarlanderveen f. 11.750;
M v. d. Velde en de Jong, Oegstgeest
f 11.444.M. Kool, Warmond f. 11 228;
v. Duijn en Vink, Noordwijk f. 12.248
Warnaar en Hoogstraten f. 11.780.An-
nee9e en Schreuder f. 9.470.
De Wethouder van Financiën, de heer
Goslinga, zal deze week niet Woensdag,
doch Donderdagmiddag te 2 1/2' uur spreek
uur houden in het Raadhuis Rapenburg 12.
De alhier tot semi-arts bevorderde
student P. A. M. Sengers is bestemd tot
reserve-officier van gezondheid bij het
reserve-personeel van den geneeskundigen
dienst der landmacht.
Mej. C. M. de Jong, alhier is benoemd
tot onderwijzeres aan de Chr. School van
Buitengewoon onderwijs (Ds. O. G. Heldring-
school) te Rotterdam.
De 1ste ploeg dienstplichtigen der lich
ting 1930, van het bereden gedeelte van het
6e reg. veldart. alhier vertrekt 31 December
met groot verlof.
Gisteravond wilde de 22-jarige varens
gezel C. A. K. uit Scheveningen, die zich
onder den invloed van sterken drank be
vond, op het station alhier de rails over
steken f hetgeen voor het publiek is verbo
den) juist op het oogenblik, dat een trein
van het eerste perron af in de richting Haar
lem vertrok. K. kwam tusschen den elec-
trischen trein en het perron terecht en be
kwam niet-ernstige verwondingen aan het
onderlijf. Na voorloopig te zijn verbonden
in het Academisch Ziekenhuis kon hij naar
zijn woning worden overgebracht.
Abusievelijk is vermeld dat de kerke
lijke viering van de 40-jarige ambtsbedie
ning van ds. A. D. Wempe zal plaats heb
ben op 30 November te 11 u. 30 v.m. Dit
moet zijn 10 u. 30 v.m. in de kerk aan het
Spui te Amsterdam.
WEGENFONDS iq2q.
Wijziging van de begrooting.
Bij de Tweede Kamer is een wetsontwerp
ingediend tot wijziging van de begrooting
van het Wegenfonds voor 1929.
In de Memorie van Toelichting wordt
medegedeeld:
De ten bate van het Wegenfonds komende
opbrengst van de wegenbelasting en de rij
wielbelasting heeft in 1929 bedragen
f. 15.8-10.294,60 Ingevolge K. B. van 5 Oct.
1929 No. 39, ex. artikel 36 van de Wegen
belastingwet. is 30 pGt. van diit bedrag der
halve f. 4.752.088,38 aan de provinciën ge
zamenlijk uitgekeerd.
Voorgesteld wordt art. 11 te verhoogen
■met het verschil tussdhen deze uitkeering
en het bedrag daarvoor in de begrooting
geraamd, zijnde een bedrag van rond
f. 904.600; voorts kan art. 6 met een bedrag
van f. 940.600 worden verminderd, aange
zien na deze vermindering het beschikbaar
gebleven bedrag voldoende is om de uit
gaven hierop te dekken.
DE V.P.R.O. EN DE ZENDER
TE HILVERSUM.
Naar wij vernemen, heeft dc Vrijz. Prot.
Radio Omroep zich met 'n schrijven tot den
minister van Waterstaat gewend, waarin
mededeeling wordt gedaan van hetgeen j.l.
Vrijdagavond tijdens de uitzending van den
V. P. R. O. is voorgevallen (de groote storing
door Turijn), en waarin verzocht wordt,
dringend maatregelen te nemen, opdat spoe
dig via den Hilversumschen zender onge
stoord kan worden uitgezonden. Hbld.
DE VLUCHT VAN DEN HEER
VAN TIJEN.
Naar het Persbureau Vaz Dias uit Ran
goon verneemt is de heer van Tyen gisteren
te 6.20 uur uit Akyab vertrokken en te 11.50
uur te Rangoon aangekomen.
Als de tocht van den heer Van Tijen zoo
voorspoedig blijft verloopen, dan kan hij
volgens het „Vad." Zaterdag of Zon
dag in Batavia verwacht worden.
In Medan zal hij wel een dag oponthoud
hebben, want de Delianen bereiden een
feestelijke ontvangst voor. Dat mag hij
dan ook wel hebben na zijn laatste moei
lijke étappe over de 180 K.M. breede Straat
van Malakka.
Ook in Batavia is een comité van ont
vangst samengesteld om den modernen
zakenman te huldigen.
POLITIE VOOR CURAQAO.
Sinds eenigen tijd zijn er bij de Rotter-
damsche rivierpolitie twaalf jongelui in op.
leiding die bestemd zijn voor uitzending
naar Curasao. Deze jongelui zijn vier maan
den geleden aangenomen voor Curasao en
hebben toen vier maanden bij de mili
taire politie gediend. Nu loopen zij den
volledigen dienst mee bij de militaire poli
tie om wat in havens thuis te geraken. Zij
dragen echter nog steeds hun eigen uni
form.
De vooropleiding te Rotterdam zal twee
maanden durendaarna zullen zij onmid
dellijk worden uitgezonden.
IT BO UN FEN FRYSKE
SELSKIPPEN OM UTENS.
It Boun fen Fryske Selskippen om utens
heeft zijn jaarlijksche vergadering te Am
sterdam gehouden, onder voorzitterschap
van den heer J. Winkelman, te Amsterdam.
Uit het verslag van den secretaris, den
heer H. Ringma, te Rotterdam, bleek, dat
in den loop van het jaar lot den bond zijn
toegetreden de Friesche vereenigingen in
Den Helder, te Hilversum, Tiel en Zutphen.
De rekening van den penningmeester, den
heer J. Blaauw, te Bussum, sloot met een
voordeelig saldo van f. 250.
Uit het verslag van den leider van den
centralen boekenverkoop bleek, dat in het
afgeloopen jaar een omzet van f. 1820 was
bereikt.
Besloten werd den volgenden Friezendag
in 1932 te houden en zoo mogelijk in ieder
winter-halfjaar een tooneelwedstrijd te or-
ganiseeren.
Dc aftredende bestuursleden, de heeren
Winkelman en Blaauw, werden herkozen.
De voorzitter deelde mee, dat het in de
bedoeling ligt, ter huldiging van de nage
dachtenis van Pie ter Jelles een goedkoope
uitgave van diens weiken te verzorgen.
BINNENLAND.
Met de „Adelaar" naar Indië. (3e Blad).
Te Gilze-Rijen is een vliegtuig tegen een
huis gevlogen; geen ernstigs persoonlijks
ongelukken. (Gemengd, 2e Blad).
Bij de Noord-Amerikaansche Hypotheek
bank te Den Haag is f. 150.000 door den
directeur verduisterd; de dader meldde
zichzelf aan (Laatste Berichten, 1ste Blad).
BUITENLAND.
De Britsche conferentie over den status
van Britsch-Indië. (Buitenl., le Blad).
De Fransche minister van Justitie is
onverwacht afgetreden. (Buitenl., le Blad).
Debat over Palestina in het Engelsche
Lagerhuis. (Buitenl., le Blad).
Nieuwe stakingen in Spanje. (Buitenl. en
Tel., le Blad).
Amerikaansche banken in moeilijkheden.
(Tel., le Blad).
T. A. VAN ROMPU.
Gisteren herdacht de Terneuzen de heer
J A. van Rompu, lid van Ged. Staten van
Zeeland, voorzitter der Kamer van Koop
handel en Fabrieken voor Zeeuwsch-Vlaan-
deren en tal van andere corporaties zijn
75sten verjaardag.
Hij werd bij deze gelegenheid gecompli
menteerd door een deputatie uit Gedeputeer
den en het gemeentebestuur van Ter-
neuzen; van wege de Kamer van Koophan
del werd hem door den loco-voorzitter P.
A. Neeteson als blijk van waardeering voor
zijn langdurige werkzaamheden ter bevor
dering der economische belangen van
Zeeuwsch-Vlaanderen met een gelukwensch
de legpenning der Kamer in goud, aange
boden, met oorkonde.
Den jubilaris, die onder meer reeds 35
jaFen lid is van Ged. Staten, vielen zoowel
uit binnen- als buitenland talrijke blijken
van belangstelling ten deel.
VERSPREIDE BERICHTEN.
Prins Hendrik is gisterochtend uit
Mecklenburg op Het Loo teruggekeerd.
Bij Kon. besl. is benoemd tot burge
meester der gemeente Winsum J. J. G. Boot.
De directie van het weekblad „Do
Dameskroniek" deelt ons mede, dat de jaar
lijksche tentoonstelling wederom zal gehou
den worden in het R. A. I. Gebouw te Am
sterdam en wel van 6 t/m 15 Maart a.s.
Gisteren is de vlasfabriek te Appinge-
dam stopgezet; 30 arbeiders zijn hierdoor
werkeloos geworden.
Door den A N W. B., Toeristenbond
voor Nederland, wordt ons het nieuwe fiets-
vlaggetje toegezonden, dat dezer dagen voor
leden van den Bond verkrijgbaar zal wor
den gesteld Heel origineel is dit nieuwste
propaganda-middel van den A. N. W. B.
allerminst (uit de verte lijkt het bovendien
op het Avro-vlaggetje) maar het ziet er niet
temin aardig uit.
Het is uitgevoerd in de Bondskleuren,
blauw en wit. en vertoont het Bonds-
embleem op dezelfde wijze als de autowim
pels van den A. N. W. B.
Ter vergemakkelijking van den verkoop
zijn deze vlaggetjes nnk verkrijgbaar gesteld
bij de hondsrijwielherstellers, welke over
geheel Nederland verspreid zijn.
In October hebben de rijksmiddelen,
voorzoover de gewone bronnen van inkom
sten betreft, f. 3,161,000 minder opgebracht
dan verleden jaar. Niettemin is er voor de
eerste tien maanden nog een accres van
f 3.369,000.
De gewone audiëntie van den Mi
nister van Koloniën zal op Vrijdag 21 Nov.
a.s. niét plaats hebben.
UIT NED. OOST-INDIE.
VREESELITK DRAMA
TE CHERIBON.
CHERIBON, 17 November (Anefca) Een
Europeesch ingezetene, Uhlenbusch, schoot
hedenmorgen met een pistool zijn 3-jarig
zoontje en 2 dochtertjes van circa 10 en 14
jaar dood, waarna hij zelfmoord pleegde.
De reden is onbekend.
