71ste* Jaargang MAANDAG 22 SEPTEMBER 1930 No. 21631 Officieele Kennisgevingen. STADSNIEUWS. BURGERl. STAND v. LEjgEN KERK- EN SCHOOLNIEUWS. Het voornaamste nieuws van heden. BUITENLAND. LEIDSCH DAGBLAD DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN. PRIJS DER ADVERTENTIEN 30 Cis per regel toot advertentiSn uit Leiden en plaatsen waar agentschappen van ons Blad gevestigd zijn Voor alle andere advertentiên 35 Cts. per regel. Kleine Advertenliên uitsluitend bij vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 60 Cts. bij een maximum aantal woorden van 30. Incasso volgens postrechL Voor eventueele opzending van brieven 10 Cts. porto te betalen Bewijsnummer 6 Cts. Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor Directie en Administratie 2500 Redactie 1507. Postcheque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54. PRIJS DEZER COURANT: Voor Leiden per 3 maanden 2.35, per week Buiten Leiden, waar agenten gevestigd zijn, per week Franco per post f. 2.35 portokosten. 70.18 „0.18 Dit nummer bestaat uit DRIE Bladen EERSTE BLAD. AFSLUITING VERKEER MARESINGEL. Burgemeester en Wethouders van Leiden brengen ter algemeene kennis, dat het ge deelte van den Maresingel, gelegen tus- schen Sophiastraat en Julianastraat, in ver band met de uitvoering van rioleringswer ken, vanaf Woensdag 24 September a.s. tot nadere aankondiging tooi het rijverkeer zal rijn afgesloten en dat bedoeld verkeer zal worden geleid langs Sophiastraat en Juliana straat. 9246 AUG. L REIMERINGER, Weth. Lo.-Burgemeester. VAN STRIJEN, Secretaris. Leiden, 22 September 1930. DRANKWET. Burgemeester en Wethouders van Leiden brengen ter algemeene kennis, dat A. J. van Heijs, te Leiden, een verzoek heeft ingediend ter bekoming van verlof voor den verkoop van alcoholhoudenden drank, anderen dan sterken drank, voor gebruik ter plaatse van verkoop in het perceel Janvossensteeg No. 59 alhier. 9245 AUG. L. REIMERINGER, Weth. Lo.-Burgemeester. VAN STRIJEN, Secretaris. Leiden, 22 September 1930. BOND VAN NEDERLANDSCHE ONDERWIJZERS. Het 40-jarig bestaan der Leidsche afdeeling. Op 25 September a.s. zal het 40 jaar gele den zijn, dat '12 onderwijzers hier ter stede besloten een afdeeling van den Bond van Ned. Onderwijzers te vormen. Verleden jaar Werd reeds besloten dit feit te gedenken. Het bestuur kwam met plannen tot de ledenver gadering. Besloten werd: lo. te pogen de Algemeene Vergadering in 1930 ie Leiden te krijgen 2o. het Septembernummer „In en Om de School" tot een jubileum-nummer te maken, 3o. de opricht-ing feestelijk te herdenken. Wat het eerstgenoemde betreft hebben de 'Leidsche afgevaardigden ter Algemeene Ver gadering in 1929 succes gehad. Op hun voorstel werd besloten om in December 1930 samen te komen in Leiden. Het bezwaar, dat Leiden geen voldoende hotelruimte heeft om een groot congres te ontvangen, zal men trachten te ondervangen door „inkwartie ring" bij particulieren. Voor eenige dagen is het maandorgaan van de afdeeling verschenen. ITet is geheel aan de herdenking gewijd. Namens het Hoofdbestuur schrijft de heer Th. J. Thi]ssen o. m het volgende: ..Zeer zeker spreekt het II.B. namens den geheelen Bond. als het bij dit veertig-jaien jubileum de afdeeling dank en hulde brengt voor wat zij in den Bond geweest is en voot wat zij als afdeeling in Leiden heeft verricht". Door opneming der goedgekeurde notulen der „le vergadering gehouden op 25 Sep tember 1890 bij den heer De Bruyn (Oude Vest)" wordt de oprichting nauwkeurig ge schetst De redactie neemt daarna een aan tal jaartallen uit de geschiedenis der afdee ling op. Uit deze feiten spreekt de werk zaamheid van bestuur en leden. In den tijd van 1890 tot 1920 toen de Raad de salarissen der onderwijzers vast stelde, werd menig adres tot dit College of tot B. en W. of de Plaatselijke Schoolcom missie gericht en aangedrongen op verbe tering. In 1895 werd een actie begonnen tot ver krijging van een pensioenfonds voor wedu wen en weezen van gemeente-ambtenaren. Pas in 1902 werd deze actie met gunstigen uitslag bekroond Dat de belangen der kin deren niet vergeten werden blijkt uit het volgende: In 1893 nam de afdeeling het initiatief tot de oprichting van de vereeniging „School kindervoeding". in 1904 werd gepropageerd voor schoolartsen en voor het stichten van ^en vereeniging voor Kinderherstel lings- en Vacantiekolnnies. in 1912 werd een enquête ingesteld naar den arbeid van schoolgaande kinderen, in 1914 idem naar het rookc-n door schoolgaande kinderen. De uitkomsten Tan laatstgenoemd onderzoek werden per brochure bekend gemaakt en hadden tot gevolg, dat de Raad een verordening vast stelde tegen het rooken door de jeugd. In 1918 en 1919 werd gewaarschuwd te- hpf bioscoop-kwaad on aangedrongen op invoering pener schoolbioscoop. Deze kwam in 1920 bij wijze van proef en werd in lat^r ïaren tegen den zin der afdeeling afgeschaft. In 1922 pleitte de afdeeling voor kinder politie. terwijl in 1923 op het schadelijke van particuliere Fransche cursussen werd gewezen. De lijst der jaartallen sluit met de herinnering aan het geslaagde le Leidsche vacantie-kinderfeest in dit jaar Er is zeker aanleiding om met voldoening op de 40 jaren van werkzaamheid terug te zien. De feestelijke herdenking is gesteld op Zaterdag 27 September a.s. 's Middags van 3 tot 5 uur houdt het bestuur in één der za len van de Stadsgehoorzaal een receptie, terwi]l 's avonds aan leden, genoodigden en introducé's een soiree zal worden aangebo den in den Fover. De Amsterdamsche On- derwijzers-Tooneelvereeniging (A. O. T.) komt dezen avond verzorgen met een paar één-aclers. Ook zorgen de Amsterdammers voor de noodige muziek en zang. Een bal zal den avond besluiten. EXCURSIE LEIDSCHE KALKZANDSTEENFABRIEK Zaterdagmorgen zijn een 40-tal leerlingen van de afdeeling Bouwvakken van de 2de Ambachtsschool uit Den Haag onder leiding van twee leeraren op bezoek geweest bij de N.V. Leidsche Kalkzandsteenfabriek. Alvorens de rondwandeling op de fabriek aan te vangen is hun eerst een technische uiteenzetting gegeven over de vervaardiging van kalkzandsteen. Onder leiding werden vervolgens in oogenschouw genomen de opslagplaatsen van het zand en de kalk, de wijze van blus- schen der kalk, de transporteurs voor ver plaatsing der grondstoffen, de mengmolens, de tafelpersen en de kamers voor verharding der steenen. Na een korte pauze werden daarna nog bezocht de machinekamer, de stookplaatsen, de smederij, de afdeeling draaierij en de verscheping van het product. Een der leeraren dankte namens de leer lingen voor dit leerzame bezoek. LEIDSCHE H.B.S.-VEREEN. „DE TREKVOGELS." Bovengenoemde vereeniging hield Zater dagavond, in 't Nut, een drukbezochten pro- paganda-avond. Nadat de voorzitter de ver gadering geopend had met de aanwezigen aan te sporen lid of donateur van de ver eeniging te worden, waarvan trouwens al een druk gebruik gemaakt is, werd een aan vang gemaakt met de wedstrijden zooals sjoelbakken, tafel-lennis, enz. Vooral het bloempotloopen voor meisjes en het schoen- rapen voor jongens wekten de lachlust van de aanwezigen op. Na de prijsuitreiking werd nog een half uurtje gedanst. Door de groote deelname en de opgewekte stemming, die er heerschte, mag deze avond als zeer geslaagd worden beschouwd. TAARFEESTVIERING „NUT EN VERMAAK." Gisteravond is in de groote Sladszaal hei 156sle jaarfeest van „Nut en Vermaak" ge vierd, dat in Juni van dit jaar door ver schillende omstandigheden moest worden uitgesteld. Met genoegen hebben we geconstateerd, dat de stemming onder dit uitstel allerminst heeft geleden Van het begin tot het einde is er met veel animo gedanst en de verschil lende attracties werden terdege op prijs ge steld Na middernacht kwam de bekende jazzband „Aufgepast" de feestvreugde nog verhoogen. ..Nut en Vermaak" heeft al is het dan ook laat geweest het nieuwe jaar goed ingezet PARKCONCERT. Woensdag 24 September zal door het Leidsc-h Harmonie-Gezelschap ,,De Post", directeur de heer M. Bolderdijk, het zesde door den Bond van Leidsche Harmonie- en Fanfare-Gezelschappen aan de Gemeente Leiden aangeboden concert worden gege ven in de muziektent aan het Plantsoen Musis Sacrum") waaT het volgende pro gramma zal worden uitgevoerd 1. Steadfast and True marsch, C. Feike. 2. Le Masque d'Or, ouverture, F. Popv. 3. Die Zauberflöte, fantaisie, Mozart. 4. Wa- ria. Introduction et Polonaise, Frad. An- drien. 5. „Suite Ballet, F. Popy. a. Entrée Mazurka, b. Pizzicato, c. Valse L<ento, d. Largo. e. Finale Galop. Pauze. 6. Marche des Citadins, A. Baeremacker. 7. Grand Fina1 d'Ariëlle. Bach. 8. Lanneriana Valse de Concert sur les motifs de Lanner, Jos. Kessels, 9. Cavaleria Rusticana, fan taisie sur l'opera, I. Mascagni. 10. Kolonel Vogel, marsch, W. van Erp. HANDELSREGISTER KAMER VAN KOOPHANDEL. O p'h effing: G. Th. J. Langezaal, Lijsterstraat 9, Leiden. Slagerij (gemengd). A. H. Fuchs, Lage-Rijndijk 10, Leiden. Slagerij. Heden herdenkt onze stadgenoot, V. A. J. van der Steen zijn veertigjarig jubi leum als gereedschaps-smid voor de gieterij der Kon. Ned. Grofsmederij. Hedenmorgen werd de jubilaris in het privé-kantoor door de directie gecompli menteerd en hem de gebruikelijke enve loppe met inhoud overhandigd, waarbij de juiste opmerking werd gemaakt, dat Van der Steen zijn 63 jaren met eere draagt en blijkbaar weinig hinder heeft ondervon den van de gieterij-atmosfeer. Vanzelfspre kend bracht hij de rest van den dag te midden van zijn gezin door. De heer P. J. J. M. van Ingen alhier is geslaagd voor het examen wiskunde L O. Het kerkkoor ,,Ex Animo" houdt even als vorige jaren op 2 October a.s. een wijdings-zangdienst ter inleiding van den 3en October, met medewerking van het Kinderkoor ,,Ex Animo". Als feestredenaar hoopt voor haar op te treden ds. D. Kuil man, Herv predikant alhier. Voor verdere bijzonderheden zie men de advertentie in ons Blad van Woensdag a.s. Zaterdagavond omstreeks middernacht is het tramverkeer op de Breestraat in de richting Hooge Rijndijk een half uur ge stremd geweest doordat een over de straat gespannen reclamedoek was losgeraakt en in aanraking was gekomen met de draden van het electrische net. Gisteravond te ruim kwart over acht is de 12-jarige L. P. U. in het Noordeinde aangereden door een wielrijdster, waarbij zij zoo ongelukkig kwam te vallen, dat haar ree htc rond era rm brak. De Eerste Hulpdienst vervnprde haar naar het Academisch Zie kenhuis. In de Stedelijke Werkinrichting waren opgenomen Datum. Volw. pers. Kinderen. Totaal Maandag 15 Sept. 33 33 Dinsdag 16 Sept. 32 l 33 Woensdag 17 Sept. 36 1 37 Donderdag 18 Sept 37 38 Vrijdag 19 Sept. 35 1 36 Zaterdag 20 Sept. 33 1 34 ONDERTROUWD C. Schreuder, jm. 24 j. en J. Verhoeff, jd. 22 j.; C. Sloos, jm. 21 j. en J._M. van Pijlen, jd. 18 j.; M. Zwolsman, jni. 27 j. en M. van Hoeken, jd. 24 j.; L. A. Vroon, jm. 24 j. en H. J. Quist, jd. 24 j.; A. J. van Bemmelen, j.m. 20 j. en H. C. M. van Berkesteijn, jd. 22 j.; J. van der Wilk, jm. 26 j. en M. J. J. C. Verstater, jd. 20 j.C. J. Ravensbergen, jm. 23 j. en G. Filippo, jd. 22 j.; A. Kooreman, jm. 23 j. en K. Schreuder, jd. 21 j.; H. van Kampen, jm. 24 j. en H. van Es, jd. 19 j.; J. C. van Wetteren, jm. 28 j. en D. Beerenlenger, jd. 29 j.; J. J. den Oude, jm. 22 j. en H. van Stater, jd. 19 j. NED HERV KERK. Beroepen te Rijssen: H. J. van Schup- pen te Lunteren; te Vierhuizen-Zoutkamp: K. G. Kwint te Terkaple; te Bergschenhoek cand. J. E Uitman te Zeist; te Lekkerkerk- J. van Dijk te Scftagen. GEREF. KERK. Beroepen te Willemstad en te Mijdrecht: S. Hoekstra, cand. te 's Gravenhage. DE SYNODE DER GER. KERKEN GESLOTEN. Op den laatsten zittingsdag van de Synode rapporteerde ds. A. Schweitzer nader naar aanleiding van een geschil tusschen Depu- taten naar art. 13 der Kerkenordening (eme- riteering) en de Part. Synode van Friesland- Noord. Besloten werd het moderamen de afwikkeling dezer aangelegenheid op te dragen. D? D P. Koopmans van Sneek rappor teerde over een bezwaarschrift van de Part. Synode van Friesland-Noord tegen een ver hooging van het percentage-cijfer voor de verzorging der emiriti. De Synode sprak uit, geen aanleiding te vinden in de ingebrachte bezwaren om wijziging te brengen in de te Groningen vastgestelde betrekkingscijfers. De Synode deed daarna eenige zendings zaken af. Daarna besloot zij, voor de geeste lijke bearbeiding van de arbeiders bij de Zuiderzeewerken vijf Deputaten te benoe men Ook andere deputaatschappen werden benoemd. De praeses, dr. W, Breukelaar, de man met het heldere hoofd, het warme hart en de ikrachtige hand hield een Slotrede. OUDE VLAG VOOR DE ENGELSCHE KERK. Zaterdagmiddag te 3 uur hebben 31 leden van de Sehotsche Clan Mackay een bezoek gebracht aan het Begijnhof le Amsterdam Het doel daarvan was de plechtige aanbie ding aan de Engelsche Hervormde Kerk van een Historische vlag. welke een getrouwe copie is van een der vlaggen der „Sehotsche Brigade", meer bekend als „Mackay's regi ment", dat van 15721782 in ons land heeft gediend. De officieren waren steeds Schot ten en de bevelhebbers behoorden langen tijd tot de Clan Mackay. De Nederlandsche regeering droeg in 1885 de oude regiments- vlaggen over aan den elfden Lord Reay Deze gaf ze ten geschenke aan den St. Giles Kathedraal van Edinburg, waar aan deze vlaggen een eereplaats werd geschonken. Na een toespraak van dr. W. Thomson, kreeg revd. dr. J. Irwin Brown uit Rotter dam gelegenheid tot het uitspreken van een historische voordracht, waarin hij de ge schiedenis der Clan Mackay uiteenzette. Namens de Clan droeg daarop dr Georg Mackay uit Edinburgh de vlag aan revd. Thomson over, dip haar met woorden van groote erkentelijkheid aanvaardde. DE TECHNISCHE HOOGESCHOOL. Hedenmiddag om half drie heeft te Delft in de Stadsdoelen de Senaat der Techni sche Iloogeschool een openbare vergadering gehouden, waarin de aftredende rector- magnificus prof. ir. F. Westendorp een rede hield en het rectoraat overdroeg aan zijn opvolger prof. dr. H. S. Hallo. Hij heeft daarbij het 25-jarig bestaan der Techni sche Iloogeschool herdacht. Na afloop vonden 3 eere-promoties plaats. Bij de verleening van het doctoraat in de Technische Wetenschap honoris causa aan den heer prof. ir. F. K. T. van Iterson, heeft prof. ir. A. .1 Terlinden als promotor een toespraak gehouden, waarin hij de ver diensten van op wetenschappelijk gebied van den eere-promovendus in waardee- rende woorden schetste. Bij de verleening van het eere-doctoraat aan den heer ir. P. Joosting voerde prof. ir. N. C. Kist het woord, waarin hij de ver dienstelijke loopbaan van den eere-doctor in het licht stelde. Bij de eere-promotie van ir. J. A. Ringers sprak prof. ir. G. H van Mourick Broek man namens de afdeeling, waarbij hij uit eenzette welke redenen den Senaat er toe hadden doen besluiten ir. Ringers het eere doctoraat in de Technische Wetenschap pen te verleenen. Na afloop van de plechtigheid hield de Senaat van de T. H. in den foyer van de Stadsdoelen een receptie, waarbij velen van de gelegenheid gebruik maakten de nieuwe eere-doctoren hun gelukwenschen aan te bieden. o DE ONDERWIJZERS- SALARISSEN. Congres in Den Haag. Eergistermiddag is te Den Haa-g in hotel „De Twee Steden" het salariscongres gehou den van de Onderwijscentrale, waarbij aan gesloten zijn het Nederlandsch Onderwij zersgenootschap. de vereeniging van Hoof den van Scholen, de vereeniging voor M.U.L.O., De Unie van Christelijke Onder wijzers en de Nederlandsche Bond van Leeraren bij het Nijverheidsonderwijs De drukbezochte vergadering werd geleid door den heer H. J. Bon, die er op wees dat de financieele toestand van de onderwijskrach ten alles te wenschen overlaat. De ouderen kunnen de kosten van hun gezin niet dra gen, de jongeren hebben geen middelen voor fessen en boeken. De voorzitter eindigde met den wensch uit te spreken, dat dit congres er in zou slagen, regeering. parlement en pers er van te overtuigen, dat de salariee- ring van de onderwijzers dringend verbete ring behoeft en dat dit geen politieke aan gelegenheid is. De heer Bon heette verder in het bijzonder de heeren Ketelaar, jhr. De Jonge en Cool welkom. Daarna sprak de heer L. Nooter, lid van het hoofdbestuur van de vereeniging van Hoofden van Scholen, die een terugblik gaf op vroeger gehouden salarisacties. Thans is de toestand wel zeer ernstig, zeide hij. Slechts één lichtpunt is er: er begint per- soneelgebrek te komen. Dit zal misschien de regeering nopen de salarissen wat te verbeteren doch, zoo besloot spreker, de onderwijzers mogen in geen geval gaan ver trouwen op rechtvaardigheidsgevoel. Vervolgens sprak nog de heer A. P Jung- curt, secretaris van de Unie van Chr On derwijzers. We voeren nu al 25 jaar actie, aldus spreker, en het is thans het tweede lustrum van de betooging van 1920. al zijn het dan ook geen prettige jubilea. Wij zul len blijven protesteeren tegen onrecht en BINNENLAND. Het in cultuur brengen van den Wierin- germeerpolder; de richtlijnen voor het aan nemen van personeel. (Binnenland, 3e Blad). Het salaris-congres der onderwijzers in Den Haag. (Kerk en School, le Blad). Op de Theems is een motorboot omgesla gen; vier Nederlanders zijn verdronken. (Gemengd, 2e Blad). Te Valkenswaard zijn drie huizen afge brand. (Gemengd, 2e Blad). In de moordzaak-Lans is heden 20 jaar gevangenisstraf geëischt (Rechtzaken le BI.) BUITENLAND. Rondom den Volkenbond. (Buitenl. en Tel. le Blad). Onrust over de situatie in Dnitschland. (Buitenl. le Blad). De Turksche regeering is afgetreden. (Tel. le Blad). Ook opstand in Chili. (Tel. le Blad). wij zullen niet rusten voordat recht is ge daan. En als het te lang duurt, zullen we het tempo van onze actie wat versnellen. Ook de stem van de Christelijke onderwij zers zal daarbij weerklinken (langdurig ap plaus). De regeering dit Ï9 sprekers in druk kan wel, maar zij wil niet. Wij wil len geen mooie woorden, maar een daad. Vejder voerden nog het woord de heer G. Men'ke, voorzitter van den Ned. Bond van Leeraren en Leeraressen bij het Nijverheids onderwijs, en de heer A. C. Zevenbergen uit Rotterdam, lid van het hoofdbestuur van het N.O.G., die een overzicht gaf van het tot stand komen van het bezoldigingsbesluit 1920 voor de onderwijzers. Laatste spreker was de heer A. Lobstein, voorzitter van de vereeniging voot M.U.L.O. Ten slotte werd met aJlgemeene stemmen een motie aangenomen, waarin het congres verklaart, dat een afzonderlijke herziening van de salarissen der leerkrachten bij het lager- en nijverheidsonderwijs urgent ge acht moet worden. Het congres dringt er bij de regeering op aan, zulk een herziening ten spoedigste aan de orde te stellen op een basis als genoemd is in het adres, dat de onderwijscelllrale onlangs tot de Tegeering heeft gericht. DE ALGEMEENE TOESTAND. Rondom den Volkenbond Geen Italiaansch Fransche overeenstemming Bezorgdheid over Dnitschland. Het Bureau van de Volkenbondsassemblee heeft besloten, dat de plenaire zitting van den Volkenbond in het jaar 1931 op 7 Sep tember zal worden gehouden. In de zitting van Zaterdag van de poli tieke commissie heeft de Poolsche afgevaar- digdp ppn verklaring afgelegd inzake het Minderhedenvraagstuk. Hij bestreed de be voegdheid van de Volkenbondsvergadering zich bezig te houden met deze aangelegen heid. Volgens de Poolsche regeering is alleen de Volkenbondsraad in staat de belanghebbende regeeringen voorstellen te doen inzake wij ziging in de thans geldende Minderhedenre geling Namens dp Poolsche regeering verklaarde Znleski, dat hij onder geen beding accoord zou kunnen gaan met de instelling van een Permanente Minderheden-Commissie. Niet temin is de Poolsche regeering bereid mede te werken aan de vorming van een alge meene Minderhedencommissie. welke zal bestaan uit alle leden van den Volkenbond, aldus overeenstemmend met het voorstel, dat indertijd door president Wilson is inge diend. Over deze aangelegenheid werd ver der nog het woord gevoerd door den Duit- schen afgevaardigde Koch Weser, die o.rn. verklaarde dat de Duitsche delegatie hoopt dat in de toekomst ieder lid de gelegenheid zal krijgen zich van ieder afzonderlijk geval op de hoogte te stellen. Spr. eindigde met er op te wijzen, dat door een samenwerking met wederzijdsch vertrouwen de organ°n van den Volkenbond zullen kunnen wer ken in het belang van den wereldvrede De Engelsche afgevaardigde Buxton ver klaarde, dat hoewel alle landen zich thans nog het recht hebben voorbehouden hun houding ten aanzien van de instelling van een permanente Minderheden-commissie na-

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1930 | | pagina 1