lste Jaargang
DINSDAG 9 SEPTEMBER 1930
No. 21620
FFICIEELE KENNISGEVING
STADSNIEUWS.
BINNENLAND.
ONZE VACANTIEPHOTO'S.
Het VDornaamste Nieuws
van heden.
LEIDSCH
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN.
PRIJS DER ADVERTENTIEN
30 Cta. per regel toot advertentiën uit Leiden en plaateen waar
agentschappen van ons Blad eevestigd rijn. Voor alle andere
sdrertentiën 35 Cis. per regel. Kleine AdTertentiën uitsluitend
bij vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 60 Cts. bij een
maximum aantal woorden Tam 30.
Incasso volgens postrecht Voor eTentueele opzending van brieven
10 Cts. porto te betalen Bewijsnummer 6 Cts.
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postcheque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden per 3 maanden 2.35, per week0.18
Buiten Leiden, waar agenten gevestigd zijn, per week »0.18
Franco per post f. 2.35 portokosten.
nummer bestaat uit DRIE Bladen
EERSTE BLAD.
VERKIEZING
WERKLIEDENREGLEMENT.
Burgemeester en Wethouders van Leiden,
brengen ter kennis van belanghebbenden
de stemming en de eventueele herstem-
;g ter verkiezing van Iwee leden en hvee
alsvervangende leden der Commissie van
slerzoek, bedoeld in artikel 22 van het
glement voor de Werklieden in dienst
Gemeente Leiden, zal plaats hebben in
3 der lokalen van:
de Stadstimmerwerf,
het Openbaar Slachthuis,
de Gasfabriek,
het gesticht Endegeest en
den Gemeentelijken Reinigingsdienst,
ipeclievelijk op Woensdag 17 September
Woensdag 24 September a.s. van des
wmiddags 9—12 uren.
AUG. L. REIMERINGER.
weth. lo. Burgemeester.
VAN STRIJEN, Secretaris.
Leiden, 8 September 1930. 8267
ENTRALE NEDERLANDSCHE
AMBTEN AARSBOND.
Vergadering der afdeeling Leiden.
De aid. Leiden van bovengenoemden
A hield gisteravond in „Het Volks-
kiuw" een atgemeene ledenvergadering,
voorzitter de heer H. v. Woudenberg
ent de vergadering, doet mededeeling van
•verschillende gevoerde- en nog loopende
-ies voor enkele vakgroepen en wekt de
ien op te blijven ijveren voor versterking
i het ledental, wat overigens bevredigend
te noemen.
Spr. herinnert aan de door het A. C. 0. P.
een vijftiental, plaatsen van ons land te
xien vergaderingen, vóór de positie-
betering van het Rijkspersoneel en de
ierwijzers, en spoort de leden aan de
Lgsche vergadering te bezoeken. Vervol-
s brengt spr. een uitvoerig verslag uit
het in Mei gehouden Bondscongres te
am welk verslag wordt goedgekeurd. De
Toorzitter, de heer M. G. Verweij verkrijgt
iirna het woord om eenige mededeelingen
coen over de salarispositie van het ge-
??nte-personeel en over de instelling van
o plaatselijke Dienstcommissie voor het
il-doceerend Hooger-ondenvijs personee1.
?deze korle inleidingen worden door ver-
billende leden inlichtingen gevraagd die
:or den spr. naar genoegen worden beant-
»rd.
1 voorzitter houdt ten slotte een korte
-aiding over deelneming aan de op 14 Sep-
^ber a.9. te houden Anti-Vlootwetactie,
J zet uiteen het verband dat bestaat tus
sen het voteeren van millioenen voor oor-
-*?materiaal en de positie van het ambte-
irencorps. Hij wekt de leden op allen deel
nemen aan de te houden demonstraties
3 aan de daarna te houden petitionne-
ants-actie.
-Va de gebruikelijke rondvraag sluit de
arz. met een woord van dank deze ver
kering.
DE UTRECHTSCHE
JAARBEURS.
Deelnemers uit Leiden en Omstreken.
Op de XXIIIste Utrechtsche Jaarbeurs zijn
de volgende deelnemers uit Leiden en Om
streken aanwezig:
N. V. Electriciteits- en Gas-Mij. v.h. de
Vries en Stevens, Leiden.
Kapok- en Matrassenfabriek „Kleine",
Leiden.
N V. Zilverfabriek „Voorschoten".
Firma H. A. van Berkesteyn, stoelrompen,
kleinmeubelen, Waddinxveen.
N.V. Fabriek van Wollen Dekens v.h. J.
Scheltema Janszoon, Leiden.
N.V. Stoommeubelfabriek v.h. Modderkolk
en Dijs, Waddinxveen.
G. Okkerse, Mach. Speelgoedfabriek, Wad
dinxveen.
N.V. Kon. Stoomzeepfabriek Sanders Co.,
Leiden.
Machinefabriek Spaans, Hoofddorp.
N.V. Kon. Ned. Fabriek van Wollen Dekens
v.h. J. C. Zaalberg en Zn., Leiden.
Waschmachinefahriek „de Kroon", Alphen
a. d. Rijn.
VEREEN. „KONINGINNEDAG".
Uitslag van den Ballonwedstrijd.
De eerste prijs (een foto-toestel) is gewon
nen door Marie van Straalen, Cobetstraat
52, wier ballon is gedaald te Düsseldorf, 2e
prijs Willy de Roo, Acaciastraat 9; 3e prijs
Maarten v. d. Pol, Leliestraat 2; 4e prijs:
Piet Nieboer, Oude Singel 214; 5e prijs:
Marie Laterveer, Schelpenkade Gl; 6e prijs,
Jaap Huner, Roodenburgerstraat 6; 7e prijs:
Annie Bink, Pioenstraat 9; 8e prijs: Maartje
Wins, Sterrewacht 8; 9e prijs: Gerrie van
Veen, Breestraat 74; 10e prijs: Adrie den
Heeten, Nieuwe Rijn 103.
De prijzen kunnen worden afgehaald
Woensdagmiddag van 3 tot 4 uur n.m. Bil-
derdijkstraat 9. Totaal zijn 45 kaarten terug
gekomen. Aan de overige adressen wordt
als troostprijs een foto van H. M. de Konin
gin gezonden.
STAGNATIE IN TREINENLOOP
Gisteravond te ongevler 22 uur is van een
binnenkomenden goederentrein te Harmeien
de laatste wagon ontspoord
Daar deze wagen juist op het hoofdspoor
Utrecht-Woerden-Leiden derailleerde gaf j
dit een geweldige stagnatie in den drukken j
treinenloop, daar van Harmeien lot Woerden
enkel spoor gereden moest worden.
Alle treinen van en naar Utrecht-Gouda i
Woerden-Leiden kwamen met zeer veel
vertraging aan.
De laatste trein uit Utrecht kwam onge
veer met een uur vertraging alhier aan.
NA DEN AVRO-OPMARSCH.
KAMER VAN KOOPHANDEL
HANDELSREGISTER
Opheffing:
J. P. Stikkelman, VischmaTkt 19, Leiden.
Huishoudelijke artikelen.
Wed. J. Waaijer. Voorstraat 51, Voor
schoten. Grossier in boter, margarine en
kaas.
(Voor iedere ceplaa'ste photo wordt t. 2.50 vergoed).
WQBGSÊ
De sergant-majoor-administrateur J.
Trippenzee, van 9 R.I. wordt met ingang
van 1 October a.s. overgeplaatst bij het 4e
Regiment Infantarie alhier.
De Minister van Arbeid, Handel en
Nijverheid heeft Leiden aangewezen als
eerste kantoor, lang9 hetwelk de invoer van
sera en vaccins slechts mag geschieden.
Tengevolge van kortsluiting is gister
middag in de autobus op het Stationsplein
brand ontstaan. Men slaagde er in de vlam
men met behulp van een brandbluschappa- j
raat in de auto te dooven.
De passagiers konden ongedeerd h?t voer. I
tuig verlaten. De schade i9 gering.
Bij de politie zijn inlichtingen te bevra
gen aangaande een kano. welkf drijvende
in de trekvlief werd gevonden.
Men verzocht ons mede te deel en, dat
de Zaterdagmiddag gehouden fietstocht nic-t
was georganiseerd door de Leidsche afdee-
ling der V A.RA., maar door den Plaatse
lijken Raad namens L. B. B. en S. D. A. P.
Hedenmorgen te 8.04 vertrok van het
Station alhier ten dienste van Leidsche
pelgrims een' processietrein naar Kevelaar
in Duitschland.
Donderdagavond 21.45 komen de processie
gangen terug.
Het aantal zgn. „gesloten" huizen aan
de Breestraat is wederom met een vermin
derd, het aantal fraaie winkelpanden daaren
tegen met een toegenomen. In het perceel
Breestraat 149, waar eertijds het fotoatelier
van den heer van der Stok was gevestigd,
heeft de heer J. M. Krol n.l. zijn bestaande
schoenenzaak ondergebracht, welke voordien
aan de overzijde der straat was gehuisvest.
De architect, de heer van der Heyden is er
volkomen in geslaagd van den voorgevel iets
te maken, wat zich boven het alledaagsche
verheft. De bronzen pui in combinatie met
marmer en glas-in-lood-ranien maakt werke
lijk een goeden indruk, welke door het inte
rieur nog versterkt wordt. Het inwendige
opende de mogelijkheid tot den bouw van
een zeer groole paskamer, waardoor vooral
de afdeeling luxe-schoenwerk prachtig tot
haar recht komt.
Wij wenschen den heer Krol toe, dat het
zakenleven hem aanleiding moge geven tot
een even blijde feeststemming, als er momen
teel door de tallooze bloemstukken is ge
schapen.
KAMPLEED.
Ingezonden door A. Reijngoud, te Leiden.
„Het Volk" bespeurt een
milder geest.
Als er nn eens Kamerverkiezingen waren,
zegt een ond-minister van rechts.
Onder het opschrift „De les van Den
Haag" lezen wij van „Het Volk":
De A.V.R.O.-belooging van jl. Zaterdag
is niet het belangrijkste feit in de om-
roepgeschiedenis sinds 15 Mei.
Belangrijker dan het aantal deelnemers
is het, dat een zoo groote menigte A.V.R.O.-
leden geestdriftig een motie aannam, die
een veel milder geest ademt, dan alles wat
sinds minister Reymer's beslissing uit de
zen hoek geschreven of gesproken is.
De werkelijkheidszin, die bij de leiding
dezer omroepvereeniging zoo lang zoek
was, schijnt langzamerhand terug le kee-
ren. Met nadruk gewaagde de voorzitter dr.
Molhuysen immers van de andere om
roepen, die ten aanzien van den radio-óm-
roep „denkbeelden hadden, waarvan niet te
voren vaststond, dat zij op den duur niet
met die van de A.V.R.O. zouden kunnen
worden verzoend." En deze zelfde verzoe
ningsgezindheid spreekt uit de met alge
meen© stemmen aangenomen motie, die
wel vraagt een „nationaal algemeen pro
gramma gedurende een geheele week"
maar welke motie den ouden aanmatigen
den eisch: „alleen te verzorgen door de
A.V.R.O." niet meer uitspreekt. Deze motie
gaat dus minder ver dan het inmiddels
weer opgegeven schema-Slo tem aker, dat
zulk een programma aan één vereeniging
ter verzorging wilde geven.
Het onverdraagzame geschetter van een
mr. Van Doorne (trouwens geen lid der
A.V.R.O-leiding, maar bestuurder van de
scherpslijpersorganisatie „De Vrije Luister
vink") was, evenals de goedmoedige spot
van den heer Vogt, voor de galerij bestemd.
Maar de A.V.R.O.-leiding heeft de les be
grepen. Voor het eerst in zeven jaren tijds
geeft zij uiting aan het besef, dat een be
weging als de onze, die de V.A.R.A. onder
de moeilijkst denkbare omstandigheden
groot en sterk maakte, ook in den aether
niet monddood te maken is en niet met wat
misbaar op zij kan worden geschoven.
Thans verklaart men zich bereid met onze
denkbeelden rekening te houden. Wanneer
die bereidwilligheid eerder ware gebleken,
zou de A.V.R.O. zichzelf in do eerste
plaats het leven heel wat aangenamer heb
ben gemaakt.
De Houtrust-mot'ie beteekent, dat de
A.V.R.O. afstand doet van haar vermeend
monopolie op algemeenheid.
Een staketsel op den weg naar wat dr.
Molhuysen een harmonischen radio-omroep
noemde, is met deze verklaring verwijderd.
In de redevoeringen, die in Den Haag zijn
uitgesproken, heeft men, over zulk een om
roep sprekende, de voorwaarden voor zijn
totstandkoming slechts in het negatieve
aangeduid. Wij geven de voorkeur aan een
positieve omschrijving: een harmonische
Nederlandsche omroep moet gegrondvest
zijn op erkenning van elkanders rechten,
eerbiediging van beginselen en inwilliging
van billijke verlangens.
Wij weten wel, dat na de uitspraak van
Den Haag zulk een omroep binnen 24 uur
nog geen feit zal zijn. Thans wreekt zich
de actie van de A.V.R.O., die eenige jaren
geleden het rapport-Ruys sneuvelen deed,
want een oplossing in door de A.V.R.O.
klaarblijkelijk gewenschle richting zal prac-
tisch onuitvoerbaar blijken zonder een
voorafgaande regeling, die den „strijd om
den luisteraar" zal beëindigen.
Hoe het ook zij, na lang aarzelen heeft
de A.V.R.O. thans een stap gezet in de goede
richting. Wanneer de verklaring van Den
Haag kwam uit een oprecht gemoed, dan
zal de A.V.R.O.-leiding ervaren, dat verdere
uitingen van dezelfde gezindheid het wer
kelijk belang van den Nederlandschen om
roep beter dienen dan de vertoogen, waar
op de publieke opinie vóór 6 September
werd vergast.
Het „Vaderland" schrijft over „De Slag
op Hou trust" o.m. het volgende:
Het was iets geweldigs. Elk ander woord
is er te zwak voor. Spontaan, met opoffe
ring van veel tijd en veel geld, was hier een
menschenmassa, diie veilig op méér dan
honderd duizend kan worden gesteld, uit
alle deelen des lands, naar onze stad ge
komen om te protesteeren. Een overtuigd
sociaal-democraat zei ons: „Ja er leeft todh
wat in de ziel van die menschen-, het zand-
tijdbesluit is niet in orde." Wij hebben
eenige uren lang naar hot toestroomen
staan kijken, zijn toen weggegaan, maar de
geheele stad dóór bleef de stoet, van alle
kanten aangezwollen, nog loopen. En dan
te bedenken wat daar nog ver achter leeft,
wat nog thuis bleef. Want dit was tenslotte
nog maar de voorhoede; m hun huizen, het
geheele land door, waren nog vele honderd
duizenden voorstanders van den algemee-
nen, onpolitieken omroep. Men bedenke
hierbij nog, dat deze onafzienbare massa
demonstreeren kwam voor iets, dat zij zelf.
op eigen kosten en met eigen krachten, had
opgebouwd.
Wat zal de Regeering doen? Regeeren is
niet alleen: op zeker oogenblik de nume
rieke macht bezitten. Regeeren is: in alle
bestuursdaden contact hebben met hetgeen
er leeft in de ziel, in het rechtsbewustzijn
des volks. Met het zendtijdbeshrït is zij
daar buiten gebleven. Dezelfde sociaal
democraat. waarop wij boven doelden
een hoogstaand man van groote en erkende
intellectueel© beteekenis zei ons: „Ik
geef toe, dat de A.V.R.O. dieper grijpt dan
velen denken; dat ze ook onder katholieken
en socialisten en orthodox-protestanten
haar aanhang heeft." Zoo is het. Wij hoor
den dat Zaterdag bij Houtrust een beambte
van de tram, met collega's in gesprek, al
dus zeggen: „Heel Nederland parasiteert in
eerste instantie op de A.V.R.O." Het was
sterk uitgedrukt, maar in wezen juist. Met
name in katholieke kringen is het afstem
men op de A.V.R.O. in letterlijken zin da-
gelijksch werk. Deze omroep grijpt diep in
ons volk in en wij durven het op dit oogen
blik hier voorspellen:
Het zendtijdfbesluit kan niet gehandhaafd
worden, het zal weldra moeten veranderen.
Goed beschouwd heeft men met dat be
sluit het omgekeerde bereikt van wat men
bereiken wilde. Men heeft de A.V.R.O. wil
len terugdringen en nu is het resultaat wel
geweest, dat zij minder zendtijd heeft ge
kregen, maar tevens dat haar positie, die
toch al zoo sterk was, nog belangrijk ster
ker is geworden, zoowel financieel als mo
reel. Ons volk gevoelt, dat hier een ver
keerde beslissing is genomen, en een dc-r
meest geëerde figuren in ons vaderland,
een oud-minister der rechterzijde, zei dezer
dagen: „Als er nu eens spoedig Kamerver
kiezingen waren, dan zou men eens wat
zien!"
Deze indrukwekkende 'betooging. deze
9lag op Houtrust, is geen slot geweest. Een
nieuwe actie staat te beginnen. Dat zij op
den duur succes zal moeten hebben, d.it
spreekt de voorstander geestdriftig uit, dat
voelt de tegenstander diep in zijn ziel.
Hoe spoediger de Regeering nu maar be
slist, hoe beter. Een eigen zender vraagt de
A.V.R.O. WaaTom krijgt ze dien niet? Ge
duld! Het sectarisme in den aeher zal het
verliezen.
BINNENLAND.
Een voorbezoek aan de Utrechtscho
Jaarbenrs (3e Blad).
Na den Avio-opmarsch naar Hontrnst.
(Binnenland, le Blad).
Een rapport over de positie der akker
bouwers. (Land- en Tuinbouw, 3e Blad).
BUITENLAND.
Het plan-Briand is verwezen naar de
Volkenbondsvergadering. (Buitenland, le BI.)
Een nieuwe Engelsche lnchtdienst in voor
bereiding. (Buitenland, le Blad).
De vorming van een Chineesche contra-
regeering mislnkt. (Buitenland, le Blad).
DE ARBEIDSVOORWAARDEN
VAN HET A.T.O-PERSONEEL.
Een conferentie met de directie.
Een paar maanden geleden hebben de
Centrale Bond van Transportarbeiders en de
R.K. Transportarbeidersbond zich tot de di
rectie van de A.T.O. gewend met het ver
zoek om de loonen en overige arbeidsvoor
waarden van het werkplaatspersoneel en
van de chauffeurs te verbeteren.
Naar aanleiding hiervan hebben de be
sturen van bovengenoemde bonden een
conferentie gehad met vertegenwoordigers
van de directie. De directie heeft, nadat de
besturen de verlangens der arbeiders had
den toegelicht en verdedigd, onderzoek en
nadere overweging toegezegd en een vervolg
van de bespreking in uitzicht gesteld.
DE GERUCHTMAKENDE
ARRESTATIE IN ITALIË.
Op de vroeger vermelde vragen van het
Eerste Kamerlid mr. Mendels, heeft de Mi
nister van Buitenlandsche Zaken, mr. Bee-
laerts van Blokland, het volgende geant
woord
De Minister heeft in hetgeen was mede
gedeeld aanleiding gevonden naar het ge
beurde een onderzoek te doen instellen.
Gebleken is, dat de heer Schmidt aange-
houden en onder arrest gebleven is, omdat
hij bij de Italiaansche politie gesignaleerd
stond als Nederlandsch communist en ver
moed werd een Bolsjewieksch agent te zijn;
voorts omdat hij op de lijsten der Italiaan
sche grenspolitie gesignaleerd stond als een
persoon, die aangehouden en aan een on
derzoek moest worden onderworpen. Me
vrouw Kamerman is. naar gebleken is, aan
gehouden en onder arrest gebleven, aange
zien zij reisde met een als communist ge
signaleerd persoon en eveneens op haar het
vermoeden rustte een Bolsjewieksch agent
te zijn. De heer Schmidt en mevrouw Ka
merman zijn tot de grens begeleid als onge-
wenschte vreemdelingen. Niet de reiskosten
van dat geleide, maar wel de onderhouds
kosten kwamen voor hun rekening.
De Italiaansche Regeering heeft op de
stappen, die Harer Majesteits gezant te
Rome, in opdracht van den Minister, ge
daan heeft, behalve het boven reeds mede
gedeelde, doen weten, dat de lange duur der
aanhouding uitsluitend te wijten is geweest
aan de noodzakelijkheid om inlichtingen in
te winnen en het voor de vaststelling der
feiten vereischt onderzoek te houden.
De Nederlandsche consul te Livorno heeft
gedurende de aanhouding van den heer
Schmidt en mevrouw Kamerman herhaal
delijk bij de politie te Livorno stappen ge
daan ten gunste van beide personen. De
quaestuur had echter steeds geantwoord,
dat zij in afwachting was van nadere be
richten.
VENNOOTSCHAPSBOSSCHEN.
Naar wij vernemen, heeft de Boschraad
aan de regeering geadviseerd, de wettelijke
bepalingen zóó te wijzigen, dat ook op de
aan naamlooze vennootschappen toobehoo-
rende bosschen de bepalingen der Naluur-
schoonwet van toepassing zullen worden,
zoodat deze alsdan eveneens zullen profi-
teeren van de gunstige bepalingen dier wet,
o.a. ten aanzien van de belastingheffing.
(Hdbl.)
HET CONFLICT BIT DE K.L.M.
De directeur van de K.L.M. har], daartoe
uitgenoodigd, gisterochtend een onderhoud
met den Rijksbemiddelaar, mr. dr. S. de
Vries Czn. Zij verstrekte daarbij omtrent
het bestaande conflict de gevraagde inlich
tingen.
