HUN BEIDER WEG. [iJi" Jaargang LEIDSCH DAGBLAD, Vrijdag 29 Augustus 1930 Derde Blad No. 21611 |0K- EN SCH00LNIEUWS. f Rem. Geref. Gem.: Voorm halfelf. mej £.4. A. van Roijen van Utrecht. INGEZONDEN. DE NIEUWE NED. HERV. SCHOOL TE SASSENHEIM. FEUILLETON. PREDIKBEURTEN. 70OR ZONDAG 31 AUGUSTUS. BENTHUIZEN. LHerv. Kerb: Voorm. halftien en nam. If^ds. Haring. 1 letf. Gem.: Voorm. halftien en nam. 2 3§ uur, Ieesdienst. BODEGRAVEN. SA Herv. Kerk: Voovm. 10 uur en nam. ijifreven, ds. Kruishoop. FGeref. Kerk: Voorm. 10 uur en nam. half- ertD.ds. Dam. I Geref. Gem.: Voorm. 10 uur en nam. half- L-en, Ieesdienst. BOSKOOP. I Yed. Herv. Kerk: Voorm. 10 uur, ds Glas. I Séhatori: Voorm. halftien en nam. 6 uur. e Hoek vaji Den Haag. I*Evangelisatie: Voorm. halftien en nam 6 Steenbeek van Wierden. [Geref. Kerk: Nam. 2 en 7 uur, ds. Peter- Is. f chr. Geref. Kerk: Voorm. halftien en nam Ignr, ds. Bijdemast. HOOGMADE. I\'ed. Herv. Kerk: Voorm. halfelf, ds. Imium. DE KAAG. I Xed Herv. Kerk: Voorm. 10 uur, de heer IJ. van Kempen van Haarlem. KATWIJK AAN DEN RIJN. I.Ved. Hen'. Kerk: Voorm. halftien en nam. ■uur, d9. Bruyn. [Geref. Kerk: Voorm. halftien en nam. 6 ds. Veenhuizen van Oudega-West. KOUDEKERK. |M Herv. -Kerk: Voorm. 10 uur en nam. ifzeven. ds. Odé. [Geref. Kerk: Voorm. 10 en nam 7 uur, ds. papers. NOORDWIJKERHOUT. I.N'ed. Herv. Kerk: Voorm. 10 uur, ds. poneveld van Kethel. OUDE- EN NIEUWE-WETERING. |M Herv. Kerk: Voorm. halftien. ds. eyer. SASSENHEIM. NTed. Hen'. Kerk: Voorm. 10 en nam. 5 ds. Krijkamp. |Geref. Kerk: Voorm. halftien en nam. 5 !T, ds Kuiper. VALKENBURG. |M Herv. Kerk; Voorn. 10 uur, ds. Her- paides; nam. halfzeven, ds. Pras van Kat- i-aaïi-Zee. WADDINXVEEN. I.Ved. Herv. Kerk: Voortfi. 10 uur, lees- pst; nam. halfzeven, ds. de Looze. IGeref Kerk: Voorm. 10 en nam. 6 uur, Smidt. |Chr. Afg. Gem.: Voorm. 10 en nam. 6 uur, f Grisnigt. WASSENAAR. [led. Prot. Bond: Voorm. halfelf, ds. R, snkamp Van Leeuwarden. ZOETERWOUDE. [led. Herv. Kerk: Voorm. halfelf, de heer Ier van Den Haag. NED. HERV. KERK. Beroepen te Ravenstein (N- Br.) (toez.) ds. J. Ritter te Barchem; te Drachten (Evange lisatie) A. Keuzenkamp te Uithuizermeeden; te Kockange, H. G. Mooi, cand. te Weerselo. Bedankt: voor Klundert ds. Joh. Kloots, te Heukelum (Zuid-Holland). GEREF. KERK. Aangenomen: naar Zevenbergen M. B. van 't Veen, candidaat te Goes, naar Brui- nisse P. Unger, candidaat te Haarlem. Bedankt: voor Opperdoes en Zwartebroek M. B. van 't Veer, cand. te Goes. GEREF. GEMEENTE. Bedankt: Voor Rijssen, J. Fraanje, te Barneveld. DOOPSGEZINDE GEMEENTEN. Beroepen: Te Ouddorp, J. Foppema. te Almelo. DE SYNODE DER GER. KERKEN In de te Arnhem voortgezette zitting van de Gen. Synode der Geref. Kerken ontspon zich, naar aanleiding van het rapport, dat dr. K. Dgk namens het moderaraen der vorige Generale Snyode had uitgebracht over de stappen van dit moderamen voor een archiefstichting met rechtspersoonlijk heid, een discussie, waarin o.m. opgemerkt werd, dat het inbrengen van het bezit der gezamenlijke kerken in een stichting een novum is, dat waard is, eerst in het alge meen te worden bezien. Daartoe gaf de Synode dan ook de betrokken commissie opdracht. De Snyode verleende voorts aan dr. D. Bakker, docent aan de Opleidingsschool te Midden-Java, na een diensttijd van 30 jaar, om gezondheidsredenen op de meest eer volle wijze emeritaat, met ingang van 1 October. De voorzitter dankte dr. Bakker, die deze zitting bijwoonde, voor z\jn langdurigen en belangrijken arbeid. De leden der Synode zongen hierna dr. Bakker staande toe psalm 134 vers 3: Dat 's Heeren zegen op U daal, enz. Vervolgens rapporteerde ds. Breukelaar over de opleidingsschool voor inlandsche predikanten. Dr. H. A. van Andel uit Solo rappor teerde over de benoeming van docenten aan de opleidingsschool op Midden-Java. De commissie stelde aan de Snyode voor als opvolger van dr. Bakker te benoemen ds. A. Pos, missionair predikant te Djokjakarta, en dezen toe te staan voor de voorbereiding van dit ambt een jaar verlof dat hjj geheel of gedeeltelijk in Britsch-Indië kan door brengen. De derde docent zal worden benoemd zoo dra de geschikte persoon is gevonden. De Synode nam deze voorstellen aan. Het is de bedoeling, dat ds. Pos, die eerst te Solo en nu te Djocjakarta arbeidt, speciaal studie zal maken van het Boeddhisme en Hindoeisme en de kennis van het gevoels- en gedachtenleven der Javanen. Aan de orde was bet rapport, dat ds. W. H. Gispen te Scheveningen namens de deputaten voor de oefening van het Verband tusschen de Geref. Kerken in Nederland en de theolog. faculteit der Vrjje Universiteit uitbracht. Het rapport werd goedgekeurd. Over de stoffelijke goederen der Geref. k^ken rapporteerde opnieuw prof. dr. T. Hoekstra. Voorgesteld werd de heeren ds. RECLAME. 6625 J. L. Schouten, voorzitter van het curato rium, en dr. H. Bouwman, hoogleeraar aan de Theol. School te Kampen, voor deze school te benoemen als Deputaat, de predi kanten ds. D. Pol te Rijsoord, en ds. W. Breukelaar te Santpoort voor de Zending; de heeren mr. G. H. A. Grosheide te Am sterdam en prof. mr. A. Anema te Haar lem als juristen en dr. K. Dijk als praeses van de vorige Gen. Synode. Deze zeven Deputaten, daarop door de Synode be noemd, zullen de volgende Generale Sy node over deze materie van advies dienen. De heer P. Rijsdijk rapporteerde over de kosten der Zendingsdeputaten en over het subsidie voor de Zendingsstudie onder de studenten aan de Vrije Universiteit en de Theol. School. Beide rapporten werden goedgekeurd. Ds. J. A. C. Rulmann rapporteerde ten slotte over de overneming van het zendings terrein te Wonosobo door de Geref. Kerken van Friesland van de kerk van Delft. De Synode, die deze overneming goedkeurde, sprak daarbij uit, dat gezien den histori- schen band tusschen de Geref. kerken in Nederland en het Zendingsterrein van Wo nosobo, alsook gelet op het perspectief dat dit terrein voor de zending biedt, het niet mag worden losgelaten. Zij besloot voorts, dat het zendingshospitaal waarvoor de re geering steun toezegde te Wonosobo moet worden gebouwd, De kerken van Friesland zullen voor dit zendingsterrein worden ge steund met een bedrag uit de Generale Kas overeenkomende met 90 pCt. van de daarvoor óp de begrooting vastgestelde be dragen, terwijl de kosten van deze verzor ging voor de Friesche kerken niet meer dan f. 2000 per jaar mogen bedragen. Deputaten kregen ook machtiging de Friesche kerken met een subsidie van maximaal f. 20.000 te steunen. Ten laatste besloot de Synode, gehoord een rapport van ds. Beukelaar, over te gaan tot de oprichting van een zendings bureau, waarvoor een bedrag van f. 3000 per jaar voor exploitatiekosten werd uit getrokken en Deputaten werden benoemd. Gistermiddag kwam de Synode wegens het bezoek van de Koningin en de Konin gin-Moeder aan Arnhem niet in vergade ring bijeen. BENOEMINGEN. Bij Kon. besl. is benoemd tot buitenge woon hoogieeraar in de faculteit der vee artsenijkunde te Utrecht, om onderwijs te geven in de veeartsenijkundige politie in haar verband met de daarvoor geldende wettelijke bepalingen dr H. C. L. E. Berger, directeur van den Veeartsenijkundigen Dienst bij het Departement van Binnenland- 9che Zaken en Landbouw; is het besluit van den raad der gemeente Amsterdam van 2o Juli J930, houdende be noeming van den heer dr. J. S. Theissen, bibliothecaris der universiteitsbibliotheek te Amsterdam, tot buitengewoon hoogleeraar in de vaderlandsehe geschiedenis aan de ge meentelijke universiteit te Amsterdam be krachtigd; is wederom tijdelijk ^benoemd tot leerares aan de R. H. B. S. te Deventer mej. C. J. Tohkes; is benoemd tot leeraar aan de R. H B. S. te Meppel J. H. Bouwman, thans tijdelijk leeraar aan die school; is 'benoemd tot leeraar aan de R. H. B. S. te Assen dr. E. A. F Schoevers. thans tijde lijk leeraar aan die school. (Buiten verantwoordelijkheid der Redactie). Copie van al of niet geplaatste stukken wordt niet teruggegeven. WEU.NER-ZILVER.3HOW ROKM U9-II, AMOTBB.ÜAM DE STADHUISBOUW. Mijnheer de Redakteur. Toen ik U m'n vong „ingezonden" zond, verwachtte ik, dat ik u nog wel eens om plaatsruimte zou moeten verzoeken, wat ik bij deze zo vrij ben le doen Op m'n stukje zijn hedenavond twee antwoorden gekomen »n ik kan niet verhelen, dat de simpatiebe- tuiging van „de jongere" me meer waard is dan het artikel van Br (heer of dame? waarom alleen die initialen? ik ben een •iij"). omdat het een stem is uit de groep Hierboven plaatsen wij een foto van de nieuwe Xed. Herv. School, een sieraad voor de gemeente en voor het onderwijs, welke a.s. 'Dinsdagmiddag officieel zal worden geopend fl3mens welke ik meende te moeten spreken. Maar nu een paar opmerkingen naar aan leiding van het „ingezonden" van Br. Ten eerste heeft Br. me blijkbaar heel slecht begrepen. Ik heb nergens beweerd dat onze lijd eerlik was, maar wel,, dat er in onze tijd en spesiaal onder de jongeren een streven naar eerlikheid was, welk streven ook uit het ontwerp sprak. Amerikanismen in de kunst heb ik nergens verdedigd, omdat ze het gevoel, de estetiese waarde altijd onder geschikt maken aan de praktiese eisen. Een *oor een Stadhuis inderdaad niets zeggendp „klos" of kubus was in dat geval de oplos sing geweest en die had ik zeker niet ver dedigd. Maar in 't ontwerp-Dudok spreektd wel degelik een juiste vlak- en vormverde ling mede, slechts geleid door de praktiese eisen, niet slaafs daaraan onderworpen, jwxls bü de gewraakte Amerikanismen. Ten twede iets over de estetiese opmer kingen van Br. Evenmin als H. W. heeft inzender blijkbaar ooit kennis genomen van üe nieuwe grote stadswijken als b.v. in Amsterdam. Dergelike bouwwerken af te doen met de opmerking: eenzelfde dit en dal", zie dat noem ik „cynisme". Nee, ge achte inzender, ook daarin zien we een uiting van onze tijd, die er naar streeft, alle kleine individuele verschillen te laten op gaan in de grotere en grootsere idee van de gemeenschap. U mag zoiets niet meer be schouwen als een woningenkompleks, maar als één groot bouwwerk, simbool van het zoeken van onze tijd naar een nieuwe maatschappij, waar het individu zichzelf op een hogere trap, in de gemeenschap, terug vindt; van welke maatschappii we de ge- boorteweëen zien, daar waar Br. verwilde ring konstateert. 'n Stoel met 5 poten is niets eeriiker dan een met 4* maar 't ontwerp-Dudok is eerlik, omdat het voor ons een gebouw geeft, dat door z'n imponerende en dominerende Vismarkt-gevel vanzelf het gebouw van de stad is, door z'n^oor strakheid van lijn direkt opvallende toren het sentrum, en door z'n rust-ademende binnenplaats een natuurlik verzamelpunt. Dit alle9; met de „fabriekachtige" 9trukluur, die op de arbeid wijst, zijn eigenschappen van een goed Stad huis. en omdat dit direkt uit het ontwerp spreekt is het „eerlik". „Vinden" is subjectief- maar elk esteties oordeel is dat. het hangt samen met de verdere wereldbeschouwing van de beoor- deler, jyut wel hieruit blijkt, dat veel jon geren (dus met een andere wereldbeschou wing dan de „ouderen") me hun instem ming betuigden. Maar al is dat oordeel sub- jektief, het is geenszins waardeloos, een ob- jektief en algemeen geldend oordeel over deze zaken is er met en dan hecht ik meer aan het oordeel van de „mens van de Toe komst" dan aan het oordeel van de „men9 van het Verleden". U nogmaals dankend voor de ruimte- BEN LIESE. (Vereenv. spelling). 'Mijnheer de Redacteur. Vergun mij s.v.p. eenige plaatsruimte voot 'het onderstaande: Met verbazing las ik liet ingezonden stuk over den Stadhuisbouw van Ben'Lie se, die, evenals ik, er een is van de jongere gene ratie. Ben Liese voelt voor moderne bouwkunst en dat zal, ook naar mijn meening, bijna de heele jongere generatie doen. Maar ik ben het met met hem eens over het ontwerp van een nieuw stadhuis met behoud van ouden gevel. Oud en nieuw aan elkaar vast kan. naar mijn meendng, nooit een goed figuuT maken. We moeten een nieuw Stadhuis heb ben. Maar niet half nieuw 1 In gedachten zie ik Ben Liese wandelen door Leideits straten met (als een van de jongere gene ratie) modern pakje aan, doch ouderwet- sche hoed op ztii hoofd. Hij bewondert ons half nieuw stadhuis. Staat met bewondering te kijken naar den ouden gevel en houdt, om zich -bij die omgeving aan te passen, natuurlijk z'n ouderwetsc'hen hoed op. Even daarna zie ik hem op de Visohmaikt met ontbloot hoofd de moderne bouwkunst be wonderen. Neen, Ben Liese, wij moeten of een geheel oud of geheel nieuw stadhuis. Wil men den ouden gevel behouden, laat er dan een geheel oud stadhuis komen. Wil men dat niet, welnu, dan een modern stad huis, maar los van al het oude. Oud en nieuw aan elkaar vast verdringt elkaar. En wat een aanwinst zou het voor Leiden zijn wanneer we een modern stadhuis hadden in de omgeving Steenstraat! De veemarkt zal binnenkort verdwijnen. Wat een prach tige gelegenheid is 't om daar een modem stadhuis te zetten met aan beide kanten een bloemenpark! Ik meen dan ook dat. als eenmaal het tweede ontwerp van den heer Dudok gereed is, de meeste inwoners van onze gemeente (en vooral van de jongere generatie) zullen zijn voor een ge/heel nieuw stadhuis in bovengenoemde omgeving. (Met dank voor de plaatsing, Uw albonné v. L. 1 naar het Engelsch - H. ANTONSEN (Nadrak verboden). kuilen het station had de oude Barnes op 'f gewacht, om haar naar huis terug te pu. Maar Joyce schudde glimlachend (l hoofd. - Nee, dank u wél, mijnheer Barnes. vind het erg vriendelijk van u. maar ik 'u liever wandelen. ^aar was het goed voor om zich naar huis basten? Hst huis zou nu dubbel stil zijn, 1 "ick en Audrey weg waren, die het had- dóen weergalmen van hun lachen. Wat Li,he 't uit voor Joyce, al ging ze.er nim- oeer heen? De medd zou wel doorgaan werktuigelijk de bedden op te maken ^1 eten te koken en haar vader zou haar fining niet eens bemerken! Ze begon r^r te wandelen, eenvoudig omdat ze niet fw daar voor het station kon blijven staan. velden lagen in een grauwen mist. De staken hun kale takken dc lucht in dropen van het water. Dick had volko- lelijkde winter buiten was meer '3 ellendig en saai. Sj°*el hij als Audrey hadden haar be- raak te zullen schrijven. Dat was ten JKfc een troost, iets, waarnaar ze 's mor ton uitzien. froeve dagen van Januari sleepten woort in d!e eentonigheid van telkens weerkeerende huiselijke bezigheden., bed den helpen opmaken, boodschappen doen in het dorp, antwoord geven op de zoute- looze praatjes van de vrouw van den krui denier of van Okley. den slager, die zich zelf als heel "geestig beschouwde, thuiskomen en zonder smaak en zwijgend zitten eten. Was het wonder, dat het hoodkussen van Joyce soms nat was van tranen, voordat ze zich zelf in slaap had geschreid? De Zondagen waren het ergste voor haar. Dan bleven de postdirecteur met zijn familie de doctor en zijn vrouw, de aannemer van het plaatsje en nog meer bezoekers van den kerkdienst, allen in hun stijve Zondagsche kleeren, met hooge hoeden en gestreken witte overhemden, die het behoudens ongelukjes, een heele week moesten uithouden, na den dienst op het kerkpleintje staan en deden allen hun uiterste best om Joyce te betrek ken in hun onbenullige gesprekken over het weer van de afgeloopen en van de komende week. Over de preek zwegen ze bescheiden. En dat was maar verstandig ook. want domi nee Ardley Manners gebruikte vaak uitdruk kingen en haalde Latijnsche en Grieksche teksten aan, waardoor zijn toespraak meestal ver boven hun begrip ging. Zoo verliep het leven van Joyce en dat was al wat ze had. Het was niet veel. om een gebroken hart te heelen. Maar er kwam een plotselinge en geheel onverwachte verandering in het leven op d<- pastorie Het gebeurde omstreeks drie uur in den namiddag van een somberen, regen- achtigen Januaridag. Joyce zat in de groote leege eetkamer alleen voor liet vuur te lezen. De poes zat op haar schoot te spinnen. Op eens ging de deur open en verscheen degene, dien ze het allerminst verwacht had.... haar vader Joyce kon zich niet herinneren, wanneer ze hem voor het laatst in die kamer gezien had buiten de maaltijden. Hij ge droeg zich aarzelend, alsof hij den weg in zijn eigen huis niet wist. Hij keek hulpeloos zoekend om zich heen. Zoekt u iets. vader? Hij schrok op bij het hooren van haar stem Dan begon hij sven te lacheneen beetje zenuwachtig.en kwam verder de kamer in. Joyce keek hem nieuwsgierig aan. Nee, kindje, ikgei hij, ik.heb heelemaal niets noodig. nee dank je Hij liep naar het venster, in zichzelf mompelend en met een vreemden glimlach om zijn oogen en mondhoeken. Joyce keek een beetje beangst naar hem op Ze kon niet hooren, wat hij zei, hoorde alleen, dat hij in zichzelf sprak. Ze was een beetje bang dat hij zijn verstand kwijt wa9. Hoe laat is t? vroeg hij. Tegen drieën, zei Joyce, die moeite had om gewoon te praten. Ze vond. dat zijn gezicht er nog magerder en perkamentachtiger dan gewoonlijk uit zag, maar toch was er ook een zekere vreug de op zijn gelaat waar le nemen. De oude heer ging naar den haard, schoof er een stoel bij en ging na eenige aarzeling zitten. Het is af! zei hij plotseling. Ik ben klaar met mijn boek met het werk van mijn heele leven. denk eens aan. wat dat zeggen wil! Joyce bleef met open mond zitten, omdat ze niet wist of ze hem geluk moest wea- schen of niet. Ze herinnerde zich de voor spelling van Dick, dat hun vader dood zou gaan, als zijn werk eenmaal af was. Ze voel de een zekere angst, dat hij voor haar oogen in het niet zou verzinken. Daarom bleef ze vol verwondering en ontzetting naar hem zitten kijken. Haar vader keek haar onderzoekend aan, alsof er van haar een licht uitging, dat een vergeten hoekje van zijn verstand verhel derde. Hij keek naar haar handen, naar haar gelaal. naar haar haren en zocht dan met zijn oogen het vertrek rond, alsof hij ver wachtte dat ergens uit een hoek nog iemand anders te voorschijn zou komen. Waarom zit je hier zoo alleen, kind? vroeg de predikant Omdat er niemand anders hier is. vader. Waar is je broer dan? Waar is Richard? Dick.o, die zit in Devonshire, er gens op een boerderij. De oude heer dacht na. Op een boerderij? In Devonshire? Dan moet hij uit Oxford terug zijn. Hoe lang is hij daar dan al? Bijna een maand, vader. Goeie genade! Richard aan het boeren? Prachtigl En wat heb jij al dien tijd ge daan? Joyce huiverde. Was dit soms het ge schikte oogenblik om hem te vertellen, welk een verdriet zijn „levenswerk" aan zijn kin deren bezorgd had, om zijn oogen te openen vcor zijn grenzelooze zelfzucht, die hem zoo had doen opgaan in zijn muffe perkamenten, dat hij nooit oog had gehad voor de liefdes betuigingen zijner kinderen? Zou ze hem vertellen over het droevig lot van Turnbull, over al de tegenslagen van Dick, over haar eigen wanhoop en verlatenheid, die langs hem heengegaan waren, omdat hij alleen aan zijn werk dacht? Maar dan viel het haar op, hoe bleek hij was, hoe vermagerd en oud, en inplaats vao harde woorden te zeggen, glimlachte ze te gen hem en zei: Ik heb uw huishouden immers gedaan? Ze zei het zonder zich bewust te zijn van de ironie dier woorden. Haar vader voelde die blijkbaar evenmin. Hij herhaalde immers haar woorden werktuigelijk. Zoomijn huishouden gedaan! Mijn huishouden! Goeie hemel! En opeens kwam de beteekenis van die woorden hem duidelijk voor den geest. Mijn huishouden gedaan! herhaalde hij nogmaals. Al die jaren lang! Maar kind, dat is een bedankje waard 1 Dank je wel. hoor! We hebben dan allebei hard gewerkt, jij zoo goed als ik. Dan zou ik denken, dat we wel allebei een beetje vacantie mochten nemen. Wat denk je er van, als we dan een9 naar Devonshire gingen kijken, wat Richard- daar uitvoert? Joyce vloog overeind. Vader!! De oude heer legde zijn hand op haar schouder, alsof hij haar tot bedaren wilde brengen. Zijn gevoeligheid was wat afge stompt. Een beetje verandering zou ons goed doen, denk ik zoo, zei hij, haar wang stres- lend en zich voorover buigend, om haar een ku9 op het voorhoofd te geven. Dat was te veel! Hij werd er weer verlegen onder. Goeie hemel! mompelde hij in zichzelf, terwijl hij haastig de deur uitliep. Toen de deur zich achter hem sloot, ston den de tranen Joyce in de oogen, maar ze lachte toch Vader! riep ze, vader! (Wordt vervolgd).

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1930 | | pagina 9