17l»te Jaargang
DONDERDAG 21 AUGUSTUS 1930
No. 21604
STADSNIEUWS.
BINNENLAND.
ONZE VACANTIEPHOTO'S.
Het voornaamste Nieuws
van heden.
LEIDSCH
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN.
PRIJS DER ADVERTENTIEN:
30 Cis. peT regel voor adverlentiên uit loeiden en plaatsen waar
j.entschappen van ons Blad gevestigd rijn. Voor alle andere
adverlenliën 35 Cls. per regel. Kleine Advertentiên uitsluitend
bij vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 60 CU. bij een
maiimum aantal woorden van 30
Incasso volgens postrecht Voor evenlueele opzending van brieven
10 Cts. porto te betalen Bewijsnummer 6 CU
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postcheque- en Girodienst No. 57055 Postbus No. 54.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden per 3 maanden 2.35, per week
Builen Leiden, waar agenten gevestigd zijn, per week
Franco per post 1.2.35 4- portokosten.
/0.18
„0.18
nummer bestaat uit DRIE Bladen
EERSTE BLAD.
R, TOT BEVORDERING DER
BELANGEN VAN
B.C.-PATIENTEN IN NEDERL.
bovengenoemde Vereeniging hield een bij-
tyomst in huize „Feenstra", waar de heer
fsing van Amsterdam, een lezing hield
„Tuberculose en Nazorg". Nadat spr.
Dntstaan der tuberculose en de ver-
I in de sanatoria's had geschetst vroeg
t er dan verder gebeurde met zoo'n
l'agen patiënt. Daar zoo iemand direct
j n3n den arbeid ging verviel hij meestal
r tot de oude kwaal. Totdat men begon
I Arbeidstherapie. In dit verband bracht
i Vereeniging naar voren, welke tracht
I behulp van haar steunfonds die men-
|i naar inrichtingen voor Arbeidstherapie
Wen, die zulks noodig hebben.
Ir besloot met 6 punten te noemen welke
lach ten doel stelt:
Goede huisvesting voor tuberculozen en
te gezinnen, met zoonoodig toeslag op
tour. 2. Het oprichten en instandhouden
T inrichtingen waar werktherapie kan
beoefend. 3. Bouwen van openlucht-
I. 4. Het tot stand komen van wetten,
loc gezondheid en welvaart bevorderen.
|Het ingebruik nemen van daglighallen.
feelangstelling wekken voor de bestrij-
t der tuberculose.
erna werd een afdeeling opgericht met
eden.
bestuur werd als volgt samengesteld:
Ober, voorzitter; J. Bouwman, secr.,
nnstraat 97; J. C. Bruné, penningm.;
Icley, comm. K. Wassenaar, bode.
IN EEN TOUW BEKNELD.
Mei een der Volhardingboolen is gisteren
aangebracht de 21 j. G. K. uit Amsterdam,
die le Leidschendam bekneld was geraakt
in een louw, waardoor hij zich aan het
rechterbeen ernstig had gekneusd. Na in
Leidschendam door een dokter behandeld te
zijn. is hij naar het R. K. Ziekenhuis alhier
vervoerd.
O. v V. alhier, heeft bij de politie aan
gifte gedaan van het feit, dat zijn rijwiel
uit de Jan Vossensteeg ontvreemd is.
DE ZUIDERZEE-VISSCHERIJ-
TENTOONSTELLING
TE ENKHUIZEN.
PAARD TE WATER.
l-^rmorgen is het paard van "W. C. J.
ut aan den Nieuwen Rijn door hem ge
ilt werd voor het heien van palen, door
llende oorzaak le water geraakt. Het
|zwom naar het v. d. Werf park, waar
remakkelijk aan wal gehaald kon wor.
|Het geval trok veel belangstelling.
Zij nadert haar voltooiing.
(Van onzen specialen verslaggever).
De massale, machtige dijk. welke de grens
lijn zal vormen van Nederlands twaalfde
provincie. Z3l niet alleen de Zuiderzee af
sluiten. maar ook het sluitstuk vormen van
de aloude historie van een stoer geslacht,
dat weldra verspreid en verstrooid zal wor
den, medegevoerd in den jachlenden stroom
van het moderne leven....
Het was deze gedachte, die het plan deed
rijpen te Enkhuizen een Zuiderzee-Vis^-
scherij-Tentoonstelling te doen houden,
waar alle schallen van folklore en geschie
denis zouden worden bijeengebracht, waar
landgenoot en vreemdeling zouden kunnen
kennismaken met de nog bestaande zeden
en gebruiken der visschersbevolking en
waar in het kort het verleden als een impo-
neerende film zou worden afgerold....
Alles, wat aan het verleden herinnert,
alles wat verband houdt met de geschiedenis
van de oude Zuiderzee, hare omwoners en
de eilanders, zal men op de tentoonstelling
kunnen bewonderen. Èen visschersdorp met
een Urker-, Marker-, Hindelooper-, Volen-
dammer- en Spakenburgerhuisje en de be
woners, origineele typen van de eilanden
en de Zuiderzeevisschersplaatsen, zullen er
te zien zijn. Men kan er ongedwongen ken-
(Voor iedere geplaatste photo wordt f. 2.50 vergoed).
nis nemen van de rustieke interieurs, rijk
aan folkloristisch materiaal. Het meest be
langwekkende van Holland's folkloristischen
rijkdom zal hier bijeen zijn, een rijkdom,
welke als 'n kostbaar erfstuk van geslacht op
geslacht in eere werd gehouden Wat hiervan
zal overblijven als de afsluitdijk is gelegd en
de ploegschaar zal snijden door het land,
waar eens het sleepnet zijn werk verrichtte?
Nog éénmaal zal op de Tentoonstelling dit
alles te aanschouwen zijn Wanneer de
Zuiderzeevisscher zijn bedrijf zal moeten
staken op de afgesloten Zuiderzee, zal liet
hem moeilijk vallen zijn beroep vaarwel le
zeggen. Benoorden den afsluitdijk of op de
Noordzee zal hij zijn vak weer kunnen uit
oefenen maar hij zal andere en meer
moderne visschersmethodes moeten toepas
sen. In den stand van Schippers uit Rotter
dam worden deze methoden gedemonstreerd,
terwijl in dien var. Pen. De Lemmer, de nel
len voor verschillende vischwijzen aan
wezig zijn. De Generaie Commissie zal daar
laten zien wal zij uil hoofde van de Zui-
derzee-Sleunwet reeds heefl bereikt en wat
nog te bereiken is voor hen die door de
droogmaking getroffen worden.
De Direclie van de Zuiderzeewerken loont
het groole droógmakingsplan en de werk
zaamheden in foto's, kaarten en modellen,
terwijl ook reeds producten uil den proefpol-
der geëxposeerd worden.
De opening van de Tentoonstelling zal op
Maandag as plaats hebben. Den dag
daarna. Dinsdag 26 Augustus wordt een
groot Openluchtspel opgevoerd, dat als folk
loristische gebeurtenis van groot belang zal
zijn voor Nederland in liet algemeeü en
West-Friesland in het bijzondér. Het ver
dere programma is als volgt vastgesteld:
Woensdag 27 Augustus Oud-Hollandsche
harddraverij: Donderdag 28 Augustus: Con
cours Hippique, Handicapdroverij om den
grooten prijs van West-Friesland; Vrijdag
29 Augustus: Urkerdag; Zaterdag 30 Augus
tus: Spakenburgerdag en Zangdemonstra
ties; Maandag 1 September- Zanghulde
Oranjevereniging; Dinsdag 2 September;
Bloemencorso; Woensdag 3 September:
Markerdag; Donderdag -i September: Zeil
wedstrijden; Vrijdag 5 September: Bezoek
van II. M. de Koningin aan Enkhuizen en
de Vlootrevue; Zaterdag 6 September: Zwem
wedstrijden. groot vuurwerk.
Dr. Van Balen Blanken, de bekende Wesl-
Friesche folklorist, heeft een uitvoerige
■uiteenzetting gegeven van de plannen van
het onder zijn leiding uit te voeren Open
luchtspel, dat inderdaad een grootsche ge
beurtenis belooft te worden en zal toonen
wat schoon en edel is in West-I'riesland.
Het spel behandelt een bezoek van den
Koning-Stad houd er Willem III en zijn ge
malin aan Enkhuizen, dat natuurlijk met
veel pracht en praal geschiedt. Het wordt in
grootsdhen stijl uitgevoerd. Dc Koning arri
veert, voorafgegaan door een eere-wacht en
verwelkomd door de vroedschap en burgc-
mecsteren van Enkhuizen. Behalve Zijne
Majesteit en gevolg komen in den optoêht
voor de zinnebeeldige groepen Ceres Flora
cn Pomona, benevens prachtige pronk-
wagens, voorstellende de grootbedrijven van
Enkhuizen. Voorts wordt een spel gegeven,
waarin serenades, boerendansen, rhytmische
dansen, boerenbruiloft, ridderslag en voor
stelling van Oude Getrouwen elkander op
volgen" en prachtig aangekleedde folkloris
tische tafereelen voor oogen brengen.
GEEN UITZENDING VAN
RADIO-SPOTTERNIT.
Controle-commissie in actie.
j De Radiocontrolccommiss'ie voert het
Radioregloment niet alleen uit naar de let
ter, maar ook naar den geest. Door het
verbieden van des heeren Zwertbroeks
lezing heeft zij al getoond, afkeerig te zijn
van commentaar in den aether over de
radioruzie. Ook spotternij over dit kabaal
wil zij weren. Dinsdagavond zond de
A.V.R.O. het laatste bedrijf van Rido's
revue Spotternij en Sotternij uit, die in
Scala vertoond wordt.
Tn dit laatste bedrijf wordt de spot ge
dreven met de situatie van thans. Het slot
is, dat eenige stations door elkander heen
gaan uitzenden.
In den loop van den avond is medege
deeld, dat er bezwaren bestonden tegen
deze scène.
De A.V.R.O. heeft in overleg met de
directie van de revue de uitzending toen
onderbroken.
HOE MOOI HET KAN ZIJN IN HET LEIDSCHE PLANTSOEN!
Ingezonden door P. Sjardijn, te Leiden.
CHR. GEREF. JONGELINGS
VERBOND.
Te Utrecht vergaderde gisteren het Chr.
Geref. Jongelingsverbond in de Chr. Geref.
Kerk.
De notulen, hot jaarverslag, hel financieel
overzicht en het verslag van den penning
meester werden alle na eenige discussie
goedgekeurd. De J.Y. Rotterdam Centrum
weid benoemd om de financieele beschei
den na te zien.
De periodiek aftredende leden van het
bondsbestuur ds. H. Janssen en de heer
W. V09 Ilzn. werden met overgroole meer
derheid herkozen.
Een voorstel van de afdeeling Steenwijk
in verband met de contributie werd ver
worpen terwijl het voorstel van het bonds
bestuur om de bondsdagen in 1931, '32, '33,
'31 en '35 respectievelijk te Groningen, Rot
terdam, Zwolle, Haarlem en Utrecht te hou
den. met 50 legen 10 stemmen na lango
discussies werd aangenomen.
In de middagvergadering werden aller
eerst eenige huishoudelijke zaken behan
deld, waarna de voorzitter mededeelde dat
de rapporten van de radio-commissie en
van de commissie Jeugd-cenlrale nog niet
gereed waren en later aan de vereenigingen
opgezonden zouden worden.
Vervolgens kregen de afgevaardigden
van andere Ronden het woord, waarbij ge
sproken werd door mevr. de Smit namens
den Rond van Chr. Geref Jongedochters-
vereenigingen. die den vorigen dag opge
richt was; door den heer Tiendas. een
Amhonnees. afgevaardigde voor het Chr.
Indische Jeugdwerk, en door den heer Bos.
namens de Jongelingsvereenigingen op
Ger. grondslag.
Vervolgens hield ds. A. M Berkhoff een
inleiding over hel onderwerp: ,,De Chr.
Sociale beweging".
Hierna was er gelegenheid lot discussie.
Tenslolle had nog een avondvergadering
plaats, waarin ds. A. Gruppen een opwek
kende rede hield over het onderwerp:
„Langs vaste Lijnen".
GEEN OFFICIEELE PROEF
TOCHT VAN DE „MARNIX
VAN ST. ALDEGONDE".
Na-ar wij vernemen zal de technische
proeftocht van het door de Nederlandsche
Scheepsbouw Maatschappij voor rekening
van de N.V. Stoomvaart Maatschappij
„Nederland" gebouwde motormailschip
„Marnix van St. Aldegonde"een zuster
schip van de ,,Johan van Oldebarnevelt"
in de eerste helft van September plaats
vinden.
In tegenstelling met de gewoonte der
Maatschappij zal ditmaal geen offieicele
proeftocht met genoodigden worden ge
houden.
BOND v. SMEDENPATROONS
IN NEDERLAND.
Te Middelburg hield de Bond van Sme
denpatroons in Nederland zijn jaarvergade
ring. De Bondsvoorzitter hield een openings
rede, waarin spreker doel en werk van den
Bond uiteenzette.
De jaarverslagen van den secretaris en
den penningmeester werden na eemge dis
cussie vastgesteld. Besloten werd de vol
gende jaarvergadering te Rotterdam le hou
den.
Herkozen werden met overgroole meer
derheid van stemmen de aftredende hoofd
bestuursleden, de heeren A. J. OUo te 's-Gra-
venhage en G. J. Rolink te Enschede.
Een vóorstel tot het verplaatsen van het
tijdelijk te Franeker gevestigde Bonds-
bureau werd verworpen. Wanneer tijd cn
gelegenheid daar is zal het II.B. op deze
zaak terugkomen.
Over de handelingen met den handel werd
een uitvoerige discussie gehouden, waarna
tenslotte aan hel Hoofdbestuur verdere op
drachten werden verstrekt.
Hierna werd de vergadering gesloten.
VERSPREIDE BERICHTEN.
Naar wij vernemen zal in de vacature
van havenmeester voor het Noordzeekanaal
te LJmuiden. ontstaan door het vertrek van
den heer Brutel de la Rivière naar Am
sterdam, met groote waarschijnlijkheid wor
den voorzien door de benoeming van den
heer J. Svffert, gezagvoerder van d<
Stoomvaart. Maatschappij Nederland".
Naar wij vernemen zal luitenant-ko
lonel J. A. Pet. commandant van het 5e
regiment infanterie te Amersfoort, op 1
September a.s. den militairen dienst met
pensioen gaan verlaten. (Hbld.)
Bij Kon. besluit is in de Staatscom
missie inzake onvolwaardige arbeidskrach
ten benoemd als lid dr J M. Kijzer. advi-
secrend chirurg van „Centraal Reheer", en
is op zijn verzoek eervol ontslag als lid
dier commissie verleend aan dr. L. M. Metz.
De 2e ploeg voorgeoefende dienstplich
tigen der lichting 1930. aangewezen voor
de onderofficiersopleiding bij de infanlerie-
regimenten van alle divisies, komt 16 Oct.
voor eerste oefening onder de wapenen en
vertrekt 14 Maart 1931 met groot verlof.
De gewone audiëntie van den Minister
van Koloniën zal op Vrijdag 22 Augustus
die van den Minister van Waterstaat op
Woensdag 27 dezer niet plaats hdbben.
BINNENLAND.
De Zniderzee-visscherij-tentoonstelling te
Enkhnizen (Binnenland, le Blad).
De inbraak in een jnwelierswinkel te
Amsterdam; de bnit teruggevonden (Ge
mengd, 2e Blad).
BUITENLAND.
De mogelijkheid van een Balkan-
Locarno (Buitenland, le Blad).
Een regeeringscrisis in Beieren (Buiten
land, le Blad).
De Dnitschers treden uit den Internatio
nalen Studentenbond (Buitenl., le Blad).
UIT NED. OOST-INDIE.
MOORDAANSLAG.
DJEMBER, 20 Aug. (Aneta). In den af-
gcloopen nacht is een moordaanslag ge
pleegd op den heer Boon, agent van de
automobielfirma Fuchs en Rens die even
builen de Kola woont; terwijl zich des
nachts geen bedienden in zijn huis bevin
den. Eerst toen de bedienden hedenmorgen
binnenkwamen werd de moordaanslag ont
dekt. De politie werd gewaarschuwd,
waarna de heer Boon werd overgebracht
naar de kliniek. Zijn toestand is niet zon
der gevaar; aangezien hij een schedelbreuk
heeft bekomen, waarschijnlijk toegebracht
met bandijzer, terwijl hem verder steken
in den rug zijn toegebracht. De dader is
onbekend. Later werd gemeld, dat de ver
moedelijke dader is gevat.
HOOGER BEROEP
AANGETEEKEND.
MEDAN, 20 Aug. (Aneta). Djasman, de
moordenaar van den Russischen assistent
van de onderneming Lima Poeloeh Boris
Dynine, die door den landraad te Tebing
Tingi ter dood veroordeeld werd, leekende
tegen dit vonnis revisie aan. De djaksa. die
20 jaar gevangenisstraf had geëischt, deed
zulks eveneens.
-ö-
DE ZAAK TEGEN DE P.N.I.
BANDOENG. 20 Augustus. (Aneta). De
Landraad te Bandoeng zette de behandeling
voort van de P.N.I.-zaak. Beklaagde ir. Soe-
karno verklaarde desgevraagd dat de pro
pagandisten geen nieuwe leden aanwerven,
doch deze aannemen van degenen, die hen
hadden aangeworven in het clubhuis van
het betrokken ressort. Het afdeelingsbestuui'
bevestigde de nieuwelingen dan al dan niet
als candidaat-leden. De propagandisten had.
den zelf bovendien het recht direct nieuwe
leden aan le brengen. Er is geen sprake, dat
eenige dwang werd uitgeoefend om lot de
P.N.I. toe te treden. Indien dwang ware ge
bruikt zou betrokkene door het bestuur ge
kapitteld zijn. Aan de leden is nooit de
piicht opgelegd een bepaald aantal nieuwe
leden aan le werven. Als sprekers op de
cursusvergaderingen traden de vier be
klaagden ir. Soekarno, Gatot, Maskoen en
Soepriadinata op. Op den leiderscursus werd
behandeld staatsrecht, administratief recht,
nationale geschiedenis, historische en theo
retische economie, algemeene theoretische
beschouwingen over 't wezen van imperia
lisme en kapitalisme, de beginselen der de
mocratie en beschouwingen van de prin-
cipieele verklaring der P.N.I. Op de gewone
cursussen werd een populaire uiteenzetting
gegeven van het beginsel-programma der
partij, kolonisatie en de leer der phasen,
noodzakelijkheid van eenheid onder den
tanis, nationalisme en natie. Beklaagde
zelf gaf een populaire uileenzetting van im
perialisme en kapitalisme cn het begin der
vrijheidsbeweging op de Philippijnen en el
ders. Deze gewone cursusvergaderingen wa
ren bestemd voor dc candidaal-ledpn. De
cursus-commissie was belast met de alge
meene organisatie der cursussen. Voor zoo
ver aan beklaagde bekend is. heeft het
hoofdbestuur nooit een bepaald onderwerp
opgegeven ter behandeling in de cursus
vergaderingen.
