71«te Jaargan?
DONDERDAG 14 AUGUSTUS 1930
T No. 21598
STADSNIEUWS.
BINNENLAND.
ONZE VACANTIEPHOTO'S.
Het voornaamste Nieuws
van heden.
KUNST EN LETTEREN.
LEIDSCH
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN.
PRIJS DER ADVERTENTIEN:
30 C(9. per regel toot adTertentiën uit Leiden en plaatsen waar
agentschappen Tan ons Blad gevestigd zijn. Voor alle andere
advertentiën 35 Cts. per regel. Kleine Adrertentiên uitsluitend
bij vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 60 Cls. bij een
maximum aantal woorden van 30.
Incasso volgens postrecht Voor evenlueele opzending van brieven
10 Cts. porto te betalen Bewijsnummer 6 CU.
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postcheque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54.
PRIJS DEZER COURANT:,
Voor Leiden per 3 maanden 2.35, per weet.TT
Buiten Leiden, waar agenten gevestigd zijn, per weet
Franco per post f. 2.35 portokosten.
'ƒ0.18
„0.18
li nummer bestaat uit DRIE Bladen
EERSTE BLAD.
JUBILEA.
Heden was het 26 jaar geleden, dat de
t P. v. Dam aan de coöperatie „Vooruit"
rd aangesteld.
Met zijn gezin per auto van zijn woning
aald, werd hij ten kantore der coöperatie
het bestuur ontvangen. De voorzitter,
heer F. Kooistra, wen9chte hem van
irte geluk met het feit, dal hij onafge-
iken 25 jaren lang zijn krachten aan de
operatie had gewijd. Hij memoreerde hoe
Dam bij de opening van de afdeeling
uidenierswaren als looper bij deze afdee-
aangesteld werd en na vier jaren dezo
Irekking te hebben vervuld, onder het
kkerijpersoneel opgenomen werd, in wei
werkkring hij steeds tot volle tevreden -
eid van het bestuur is werkzaam geweest,
sprak den wensch uit, dat Piet van Dam
vele jaren in goede gezondheid zijn
rkzaamheden zal kunnen verrichten, zoo-
in het belang van de coöperatie als van
gezin. Ala blijk van erkentelijkheid
irhandigde hij hem daarop de gebruike-
enveloppe met inhoud.
Namens het personeel werd daarop Var
door een vertegenwoordiging van het
ikkerijpersoneel geluk gewenscht welke
als herinnering aan dezen dag een
ai dressoir schonk.
*?adat nog eenige ververschingen waren
iruikt was ook deze plechtigheid weer ten
ide en kon de jubilaris het verdere deel
den dag in feestelijke stemming met
gezin doorbrengen.
Heden herdenkt de heer Andries Crispijn
dag, dat hij 25 jaar geleden als fabrieks-
ker in dienst trad bij de firma Tieleman
Dros alhier. Hedenmorgen werd de jubi-
vergezeld van zijn echtgenoote, op de
■riek ontvangen en toegesproken door den
Isten firmant, die hem complimenteerde
zijn jubileum en bedankte voor de be
zen diensten. Als blijk van waardeering
rd Crispijn een geschenk onder enveloppe
ngeboden. Namens het personeel der
rma werden den jubilaris een meubelstuk
nevens eenige kleinere geschenken aan-
>oden. Ten slotte werd Crispijn in de ge-
eenheid gesteld het feest verder in don
iselijken kring te vieren.
HANDELSREGISTER
KAMER VAN KOOPHANDEL.
Wijziging. J. H. W. Dobbink, Jaagpad 32,
siderdorp, brood-, beschuit-, koekbakkerij.
ittredend eigenaar: J. H. W. Dobbink,
Biderdorp. dd. 22 April 1930. Wijziging
iTidelsnaam thans: L. Verkuil.
KAMER VAN KOOPHANDEL
EN FABRIEKEN VOOR
RIJNLAND.
Verhooging Duitsch douanetarief en de
Nederlandsche Regeering.
Zooals bekend is hebben de Kamers van
Koophandel te Leiden, Amersfoort en Til
burg, zich tot de Nederlandsche Regeering
gewend met de vraag, welke maatregelen
deze denkt te nemen in verband met de
verhooging van de Duitsche invoerrechten.
Als antwoord werd dd. 29 Juli van de
afdeeling Handel en Nijverheid van het
Departement van Arbeid, Handel en Nij
verheid, bericht ontvangen, waaraan het
volgende is ontleend:
„Door de Afdeeling Handel en Nijverheid
van mijn Departement is reeds eerder de
aandacht der Kamers gevestigd op de voor
nemens der Duitsche regeering tot verhoo
ging der invoerrechten op verschillende in
dustrieproducten en op het belang van par
ticuliere actie in Duilschland gewezen
terwij] bij circulaire van 26 dezer
werd bericht, dat daarbij ook de kamgaren-
industrie waarschijnlijk betrokken zal zijn.
Al deze tariefsverhoogingen hebben de aan
dacht der Nederlandsche regeering en Hr.
Ms. Gezant te Berlijn doet in deze al het
mogelijke, door bij verschillende gelegen
heden de aandacht der Duitsche autori
teiten le vestigen op de groote bezwaren
welke daardoor aan de Nederlandsche ex
port-industrie zullen worden in den weg
gelegd Het drijven van verschillende poli
tieke partijen naar steeds verder gaande
protectie, maakt de bestaande situatie ech
ter zeer moeilijk.
Het is Uwe Kamer verder bekend, dat de
Nederlandsche handelspolitiek gebaseerd is
op het beginsel der onvoorwaardelijke en
onbeperkte meestbegunstiging, op welke'ba
sis de handelsverdragen van Nederland
worden gesloten.
De Nederlandsche regeering beschikt niet
over de wettelijke bevoegdheid maatregelen
van ar weer of verweer te treffen.
Intusschen blijft de regeering hare volle
aandacht schenken aan de tariefsverhoogin
gen in Duilschland, welke voor diverse
landbouwproducten bereids een voldongen
feit zijn geworden."
OFFICIEEL BEZOEK UIT
BELGIE.
Ter bestudeering der arbeidsinspectie.
De arbeidsinspectie heeft bezoek van de
Belgische heeren: Mavaut, algemeen secre
taris van het ministerie van Nijverheid, Ar
beid en Maatschappelijke Voorzorg, v. d.
Weyer, inspecteur-generaal van den Arbeid,
Mommens, hoofdinspecteur, districtshoofd
te Gent.
Deze heeren hebben van iriinister Hey-
man dpdracht gekregen om in verband met
diens plannen voor reorganisatie der Ar
beidsinspectie zich op de hoogte te stellen
van de organisatie van de Arbeids-inspectie
in Nederland, op grond van de meening,
dat deze dienst hier zeer goed funrlioneert.
De heeren bezoeken daartoe de directie
van den Arbeid, het districtsbureau te Am-
steram en het Veiligbeidsmuseum aldaar.
HET TAPANSCHE BEZOEK.
Prins Takamatsu, die gisterochtend ons
land verliet», heeft van Oldenzaal uil aan
H. M. de Koningin een telegram gezonden,
waarin hij zijn eerbiedigen dank uitspreekt
voor de hartelijke ontvangst den prins en
zijn gemalin hier te lande bereid.
Nog vernemen wij, dat voor het vertrek
gisterochtend, de heeren dr. ir. N. A. Hal-
betsma en H. Maarschalk, van de Philips-
fabrieken te Eindhoven, in het Palace-
Hotel den Japanschen prins, die .zich voor
genomen had een bezoek aan de Philips-
fabriekeD te brengen, doch door gebrek
aan tijd aan dit voornemen geen gevolg
kon geven, namens de directie van de Phi-
lipsfabrieken een tweetal Philips-ontvang-
to est ellen met luidsprekers zijn komen aan
bieden, bestemd voor ontvangst van de
plaatselijke stations te Tokio en voor het
ontvangen van buitenlandsohe stations.
Op de Dinsdag j.l. gehouden keuring
van zeldzame en nieuwe planten van de
Koninklijke Nederl. Mij. voor Tuinbouw
en Plantkunde, werden a-an Campanula
garganica alba compacta en Fuchsia pu-
mila getuigschriften van verdienste toege- j
kend, en een Botanisch getuigschrift A aan j
Sedum pulchellum, alle ingezonden door
de Alpen- en Vasteplantenkveekerij K. J.
van Veen, alhier.
Op 13 Augustus 1930 stonden 466
werkzoekenden bij de Arbeidsbeurs inge
schreven legen 216 op 13 Augustus 1929.
(Voor iedere geplaatste photo wordt f. 2.50 vergoed).
DE KALIVERSCHEPINGEN.
Volgens een bericht aan de ,,Frf. Ztg."
zijn, na langdurige onderhandelingen tus-
schen de Belgische en de Fransehe regee
ringen, deze het in beginsel eens gewor
den over de kwestie van de kaliversehepin-
gen over Rotterdam. De rechten en de be
langen van de haven van Antwerpen, aldus
het bericht in het Duitsche blad, worden
in zooverre gewaarborgd, dat niet meer,
zooals voorheen, 300 000 ton als minimum
der oveT die haven te transporteeren hoe
veelheden zal woTden beschouwd, maar het
geheele kwantum, dat in de voorafgaande
twaalf maanden verscheept is, hetgeen
belangrijk meer zou zijn. Het kwantum,
waarmee laatstgenoemde hoeveelheid over
schreden wordt, zou daar tusschen Ant
werpen en Rotterdam verdeeld worden.
Te bevoegder plaatse deelde men aan de
,,N. R. Ct.'* mede, dat thans nog geen in
lichtingen over deze aangelegenheid gege
ven konden worden.. Tegengesproken werd
het bovenstaande intusschen niet.
DE STITGENDE ONTVANGSTEN
DER NED. SPOORWEGEN.
In April 1930 f. 600.G00 meer dan in
April 1929.
De definitieve ontvangsten der Ned.
Spoorwegen oveT April hebben die van
dezelfde maand in 1929 met ruim f. 600.000
overtroffen, hetgeen blijkt uit de volgende
cijfers:
April 1930 April 1929
Reizigers f. 7.189.667.11 f. 6.475.764.71
Bagage 138.326.08 133.315.82
Briefpost 310.0CO.— 325.000.—
Goederen 6.582.025.11 1f 6.679.469.51
Diversen 286.129.50 286.773.10
Lev. dieren 192.461.80 194.567.22
f. 14.698.609.60 f. 14.094.899.39
DE KUNSTMOBDBR.
Ingezonden door J. Muns, te Leiden.
TABAKS-WERKPLAATSEN.
Verlenging der ontheffing.
Ingediend is een wetsontwerp tol verlen
ging van den termijn, genoemd in artikel
88a der Tabakswet 1921, laatstelijk gewij
zigd bij hel eenig artikel der wet van 21
December 1929.
Het aantal op grond van genoemd art. 88a
der Tabakswet verleende ontheffingen, dat
van het aanvankelijk aantal van 2262 ge
daald was tot 436 op 1 Juli 1929, bedroeg op
1 Juli 1930 nog 355. Daar voor de houders
van deze* ontheffingen de moeilijkheden om
een werkplaats te vinden, welke aan de
eischen van de wet voldoet, ook nu nog niet
uit den weg zijn geTuimd, wordt voorgesteld
den in art. 88a genoemden termijn wederom
met een jaar te verlengen.
FRANSCHE MARINESCHEPEN
OP BEZOEK.
Gisteravond hebben de Fransehe marine-
vaartuigen „Somme", „Óise". „Meuse",
„Vauquois" en „Remiremont" ligplaats ge
nomen aan de Parkkade te Rotterdam. De
waarnemende havenmeester, de heer A.
Kortlandt, heeft de bezoekers welkom ge-
heelen.
Hedenavond wordt den commandanten en
officieren ten stadhuize door het gemeente
bestuur een .maaltijd aangeboden.
Morgen zullen de officieren, adelborsten
en aspirant-machinisten een tocht door de
havens maken, aangeboden door het ge
meentebestuur Op dezen tocht zullen de
Rotlerdamsche Droogdok-Maatschappij en de
werf van Wilton te Schiedam worden be
zocht.
R.K. ZONDAGSVIERING.
Op verplichte feestdagen.
In de Roomsche bladen treffen wij den
volgenden omzendbrief aan:
Wij. Aartsbisschop van Utrecht en Bis
schop van Haarlem, meenen de in ons
Aartsbisdom en Bisdom gevestigde katho
lieke eigenaren van bedrijven, kantoren
winkels en zaken er op te moeten wijzen,
dat de bedrijfsschade, voortkomende uit de
verplichting om op uitsluitend katholieke
feestdagen te sluiten, eertijds als geldige
reden kon worden aangevoerd voor onthef
fing van die verplichting. Nu echter door
een gunstige beschikking van Z. H. den
Paus het aantal verplichte feestdagen voor
ons is teruggebracht tot vier, te weten:
Kerstmis, 's Heeren Hemelvaart, O. L.
Vrouw ten Hemelopneming en Allerheili
gen waarvan de eerste twee als alge
meen Christel ijk erkend hier verder buiten
beschouwing blijven, omdat sluiting op die
dagen door de wet is gewaarborgd mee
nen wij, dat ei geen reden meer bestaat
tot bestendiging van da gewoonte, welke
althans in de grootere steden ingang heeft
gevonden, om op de beide laatstgenoemde
feestdagen geopend te blijven. Wij vertrou
wen daarom, dat alle in ons Aartsbisdom
en Bisdom gevestigde katholieke bedrijven,
kantoren, winkels en zaken voortaan op de
feestdagen van Maria ten Hemelopneming
en Allerheiligen zullen sluiten.
Tevens rust op alle Katholieken de plicht
zooveel mogelijk tot heiliging dezer dagen
mede te werken, met name door er zich van
te onthouden op die dagen te koopen.
GEDWONGEN
NATURALISATIE?
Vragen aan den minister.
Door den voorzitter der Tweede Kamer
zijn aan de Regeering medegedeeld de vol
gende vragen van den heer Ketelaar aan
den minister van Buitenlandsche Zaken:
1 Is het den minister bekend, dat in
de laatste weken aan Nederlanders, die
werkzaam zijn aan de mijn „Alstaden", toe-
behoorende aan het Hibernia-Concern te
Ilern, de eisch gesteld wordt, zich als Duit-
scher te laten naturaliseeren, daar zij an
ders op korten termijn 1 September 1930
zullen ontslagen worden?
2. Is de minister bereid, indien hem deze
zaak tot heden niet bekend is, ten spoe
digste een onderzoek daarnaar in te stellen?
3 Ts de minister bereid, krachtige pogin
gen aan te wenden om alsnog te voorkomen
dat, om broodsgebrek te ontgaan, Neder
landers, die anders daartoe niet bereid zou
den zijn gedwongen worden, zich als Duit-
scher te laten naturaliseeren?
ALGEM. NED. BOND VAN
LEESBIBLIOTHEEKHOUDERS.
De besturen der plaatselijke vereenigin-
gen van leesbibliotheekhouders hebben in
een gecombineerde vergadering in principe
besloten tot het stichten van een Alg.
Nederl. Bond van Leesbibliotheekhouders.
Uit de besturen is een commissie benoemd,
welke o.m. tot taak heeft een ontwerp sta
tuten etc. voor te bereiden en alle verdere
voorbereidende maatregelen te treffen.
Het dagelijksch bestuur bestaat uit de
heeren A. J. Varossieau, Den Haag, voot-
fitter: P. Franc, van Solt, St. Aldegonde-
plein 17b, Den Haag, secretaris; A. Staf,
Rotterdam, penningmeester; als rechtskun
dig adviseur zal optreden mr. A. Koning,
Den Haag
VERSPREIDE BERICHTEN.
Bij Kon besl. is benoemd tot gedele-
geerde bij het 12e inter, architectencongres,
dat van 7 tot 14 September 1930 to Boe-
pest zal worden gehouden, prof. ir. D. F.
Slothouwer, b. i., te Amsterdam.
BINNENLAND.
Belgisch en Fransch bezoek aan enj
land (Binnenland, le Blad).
Stijgende ontvangsten der Nederl.
Spoorwegen (Binnenland, le Blad).
Kingsford Smith heeft het ziekenhuis te
Middelbnrg hersteld verlaten (Laatste Be-
richten, le Blad).
BUITENLAND.
De sovjets verkoopen schilderijen nit de
mnsea (Kunst, le Blad).
De rechters van het Permanente Hof van
Arbitrage (Buitenl., le Blad).
Het vlieg-dnnrrecord opnieuw verbeterd
(Buitenl. Gem., 2e Blad).
De R 100 op de thuisreis (Tel,, le Blad).
COMITÉ voor NEDERLANDSCHE
VOLKSKUNST.
De afdeeling „Nederland" van het door
prof. dr. Jos. Schrijnen te Nijmegen, in het
leven geroepen „Nederlandsch Comité voor
Volkskunst", (dat mede een Indische afdee
ling omvat) hield zijn eerste bijeenkomst te
Utrecht, onder leiding van zijn door prof, S.
aangewezen voorzitter, den heer A. A. G. v.
Erven-Dorens, directeur van 't Nederlandsch
Openlucht-Museum te Arnhem.
Tot het comité afd. Nederland zijn toege
treden: Mejuffrouw dr. C. C. van de Graft te
Utrecht, de heer Joan Collelle te Utrecht, J.
J. van Deinse, te Enschedé, S. Dresden te
Amsterdam, C. K. Elout te Wassenaar, dr.
Jan Kalf te Den Haag, H. van der Kloot Mey-
burg te Voorburg, P. J. Meertens te Utrecht,
mr. W. P. A. Smit te Arnhem, dr. J. Star-
mans te Nu bh, O. v. Tussenbroek te Utrecht,
D. J. van der Ven te 0o9terbeek.
Overgegaan werd tot het vaststellen van
een reglement; het voorgelegde ontwerp
werd aangenomen, nadat het op enkele pun
ten was aangevuld, o.a. in verband met de
noodzakelijkheid, dat naast subsidiën van
overheidswege en van vereenigingen, dona
teurs van hun belangstelling in het werk
van het comité kunnen doen blijken.
Tot ondervoorzitter werd gekozen de heer
D. J. van der Ven te Oo9terbeek, tot secre
taris-penningmeester de heer mr. Piet Smit
te Arnhem.
Blijkens mededeeling van den voorzitter
werd tot nationaal afgevaardigde naar het
Congres te Antwerpen (Aug.-Sëpt. 1930)
benoemd de algemeene voorzitter van het
Nederlandsch Comité voor Volkskunst prof.
dr. Jos. Schrijnen, en benoemde de Neder
landsche Regeering de heeren prof. Schrij
nen en Van Erven Dorens tot haar offi-
cieele gedelegeerden.
MEESTERWERKEN
UIT DE HERMITAGE.
Verkoop aan Amerikanen.
Volgens berichten uit Berlijn aan de En-
gelsche bladen heeft de Sovjet-regeering door
bemiddeling van een tusschenpersoon te
Berlijn in het geheim onderhandelingen ge
voerd oveT den verkoop van dertien meester
werken uit de Hermitage te Petersburg.
Volgens inlichtingen van den redacteur
van het Berlijnsche Weekblad „Die Kunst
Auktion" zouden eenige van deze schilde
rijen reeds naar Berlijn zijn overgebracht;
de andere zouden binnen veertien dagen
komen.
Men gelooft dat Amerikaansche particu
lieren door deze transactie reeds eigenaars
zijn geworden van de beroemde „Annun
ciatie" van Jan van Eyck en van Rem
brandt's „Portret van een Poolscb edelman"
van 1637, dat vroeger ..Het portret van So-
bicski" werd genoemd, maar dat thans als
een zelfportret wordt beschouwd. Ook ..De
Luitspeler" van Watteau moet reeds Ameri-
kaansch eigendom zijn.
Verwacht wordt, dat verder o m. Georgio-
ne's „Judith" en werken van Lucas van
Leyden. Nicolaas Maës, Van Ostade en Si-
mone Martini verkocht zullen worden Naar
verluidt zou 'n vooraanstaand Amerikaansch
regeeringspeTsoon voor een bedrag van on
geveer 2l/t mïllioen dollar hebben aange
kocht Hij zou voor Van Eyck's „Annuncia
tie" ongeveer 750.000 dollar hebben besteed.
Volgens een ander bericht zouden ook
Rembrandt's „Meisje met bezem" en Frans
Hals' „Portret van een zpeman" van 1635
reeds verkocht zijn.
De „Annunciatie" van Jan van Fyck werd
in 1850 dooT koning Willem II. die het in
zijn verzameling te 's-Graven'hage had,
voor 13.000 francs verkocht aan den Tsaar.