'Jste Jaargan?
DINSDAG 12 AUGUSTUS 1930
No. 21596
IrriClEELE KENNISGEVING
BINNENLAND.
Het voornaamste Nieuws
van heden.
ONZE VACANTIEPHOTO'S.
LEIDSCH
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN.
PRIJS DER ADVERTENTIEN
30 Cts. per regel voor adrerteotiên uit Leióen en plaateen waar
I agentschappen ran ons Blad gerestigd rijn. Voor alle andere
adrertentiën 35 Cts. per regel. Kleine Adrertentiên uitsluitend
tij vooruitbetaling Woensdags eD Zaterdags 50 Cts. bij een
maiimum aantal woorden ran 30.
Incasso volgens postrecht Voor eventueel, opzending ran brieven
10 Cts. porto te betalen Bewijsnummer 5 Cts.
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postcheque- en Girodienst No. 57055 Postbus No. 54.
PRIJS DEZER COURANT::
Voor Leiden per 3 maanden 2.35, per week
Buiten Leiden, waar agenten gevestigd zijn, per week
Franco per poet f. 2.35 '4" portokoeten.
70.18
0.18
I nummer bestaat uit TWEE Bladen
EERSTE BLAD.
GEMEENTE-REKENING.
•gemeester en Wethouders van Leiden
igen ter algemeene kennis, dat de
ning en verantwoording van de ont-
tt;sten en uitgaven dezer gemeente over
^jaar 1929, met al de daarbij behooren-
escheiden, aan den Gemeenteraad is
[gelegd, tegelijk voor een ieder, gedu
tte veertien dagen ter Secretarie dezer
ente ter lezing is neergelegd, en in
ift tegen betaling der kosten, alge-
verkrijgbaar zal worden gesteld.
A. VAN DE SANDE BAKHUYZEN,
Burgemeester.
VAN 3IRIJEN, Secretaris,
liden, 12 Augustus 1930. 6477
DE OPTOCH^ DER
l-OCTOBER-VEREENIGING.
pgemerkt komt de datum van Leiden's
feest, de 3-October-vieTing weer
verschiet, en hoewel naar buiten
n nog niet veel blijkt, wordt er
|enskamers aan de voorbereidingen van
i feesten reeds hard gewerkt
[oals wij destijds reeds meldden, zal
[glanspunt der feestviering 1930 bestaan
[een Bloemenfeest, een optocht, welke
jlle opzichten wat praal en pracht be-
zijn voorgangers in de schaduw kan
sn.
[et opzet schrijven wij „kam" stellen,
t het succes van dezen optocht niet
eerste plaats afhankelijk is van de
[niseorende 3-October-Vereeniging, maar
deelnemers. Het bestuur heeft alles
lan om de deelname zoo aantrekkelijk
te maken: flinke bedragen worden
Blikbaar gesteld voor prijzen in geld
f kunstvoorwerpen en medailles,
jet lijkt ons overbodig onze lezers op te
om aan dezen optocht deel te
Het Bloemenfeest belooft zooveel
[rekkelijks te geven, dat ieder, die daar-
i de gelegenheid is, er aan zal willen
(doen. De aan de versieringen verbon-
I kosten behoeven zeer zeker geen bè-
p te zijn, daar met een kunstzinnig
goeden smaak met bloemen reeds
:dig veel te bereiken is; vereenigingen
let gebied van land- en tuinbouw kun-
I bovendien al heel voordeelig aan het
versiering bënoodigde materiaal
n. Zulk een Bloemenfeest kan en
t in Leiden, het centrum van bloemen-
slagen en wel zeer luisterrijk. Daar-
moet getracht worden te bereiken.
evenals vorige jaren duizenden naai
zullen komen om het 3-October-
mee te vieren.
|aartoe wij echter wel gaarne een op
willen plaatsen is: om niet te lang
pachten met zich op te geven. Het wik
ten wegen van eén en ander, het voeren
I besprekingen en ten slotte de defini-
rodeeling, het opmaken en het doen
ten van het programma kost-er. tijd
deze gaat snel, zóó snel. dat de dag
3en October voor de deur staat
[aleer wij het weten. Men kan het werk
J de Optocht-Commissie nu ten zeerste
Echten, door zich zoo spoedig mogelijk
jden voorzitter der Commissie op to ge-
Voor verdere inlichtingen verwijzen
■naar de in dit blad voorkomende a el
fen tie.
slotte wijzen wij nog op het vo!-
zooals mën begrijpen kan, wordt
iedereen, die zich opgeeft, maar voet-
nis deelnemer aangenomen. De Op-
1-Commissie wil de redelijke zekerheid
pen. dat zij. die zich opgeven met een
j'cring voor den dag zullen komen, die
I de door de Jury te stellen minimum
[bon voldoet.
J
rn dezer dagen ontving het bestuur der
jctober-Vereeniging van Zijne Excellen-
Jdon Minister van Defensie bericht, dat
[dit jaar weer de paarden en bespan-
v*n bet 6e Regiment Veld-Artillerie
Ibeschikking voor de a.s 3-October-fees-
zullen worden gesteld
f winkelsluiting
OP is AUGUSTUS e.k.
latuur van de afdeelirn Leiden van
ederl. R.-K. Bond van Handels-. Kan-
,en. Winkelbedienden St. Franciscus
- ss'sio heeft aan de RH. werkgevers
01 winkelbedrijf een circulaire gezon-
enrin zij worden verzocht om op 15
den feestdag van O. T,. Vr. ten
"^beming, hun winkels tc sluiten
-K, personeel vrijaf te geven.
„WESTERKWARTIER".
Gister hebben de groote kinderen van de
Kinder- en Speeltuinvereeniging Wester
kwartier" een uitstapje gemaakt naar Haar
lem en omstreken. Te 8.4C met een extra
tram van de Noord-Zuid Holl.tram vertrok
ken. kwamen de kinderen te ongeveer half-
elf onder stroomenden regen in Haarlem
aan. Desniettegenstaande hebben de kin
deren zich best geamuseerd. Nadat de regen
een beetje bedaard was. werd van Haarlem
naar Bloemendaal en na verschillende trac-
taties genoten te hebben, vandaar naar
Hotel en Uitspanning ..Vreeburg" gewan
deld. waar de tafels reeds voor hei middag
maal gedekt 9tonden. Door hel 9lechte weer,
werd van de verschillende spelen afgezien
Te ongeveer 6 uur werd de terugreis aan
vaard en om 8 15 kwamen de kinderen met
een extra tram aan. Voorafgegaan door de
muziek van Tieleman en Pros en de ont
plooide vlaggen en banieren ging het huis
waarts. Na nog een omgarr door de ver
schillende straten van het ..Westerkwarlier"
werd le 9 uur de stoet ontbonden en gingen
de kinderen zeer voldaan huiswaarts.
H. M.'s 50ste VERJAARDAG.
Prof. dr. J. P. B. de Josselin de Jong,
buitengewoon hoogleeraar aan de rijksuni
versiteit en conservator bij het Rijksethno-
grafisch museum alhier is benoemd als ge
delegeerde der Nederlandsche regeering bij
het 24ste Int. Amerikanisten congres van
713 September e.k. te Hamburg-
Prof. dr. E. Gorter alhier is benoemd tot
gedelegeerde buiten bezwaar van 's rijks
sdhat'k-ist bij het 2de int congres voor kin-
dergeneeskunde van 1821 Augustus a.9. te
Stockholm. 1
Majoor A. E. W. de Jong, commandant
der 3de schoolbatterij van het 6de regiment
veldartillerie alhier wordt 1 October overge
plaatst naar Utrecht en is bestemd tot hoofd-
instructeur bij het 1ste regiment van het
wapen.
Voor liet Mercurius-diploma Fransche
Handelscorrespondentie slaagde onze stadge-
noote mej. E. van Driesum, die werd opge- 1
leid door den heer A G. Groenhoff
Gisternamiddag is de 18-jarige C. P.
van R. op de Doezastraat van zijn groen-
tenkar gevallen, waarbij hij een pols brak.
De Eerste Hulpdienst vervoerde hem ter be
handeling naar het Academisch Ziekenhuis.
Een geschenk uit Indië.
De Indische bladen melden, dat op 31
dezer aan de Koningin zal worden aan
geboden, namens de V ere enig ing van Ge
zagvoerders en Stuurlieden in Ned.-Indië,
een schilderij van W. van der Does, voor
stellende de reede van Soerabaja.
Het doek is reeds naar Nederland over
gebracht.
o
GASTEN OP SOESTDIJK.
Met den Duitschen trein, die 0111 19.30
uur te Amersfoort aankomt. arriveerden
gisteravond de vorst en vorstin van Wal
deck Pyrmont met hun zoon Georg Wilhelm
De Koningin-Moeder was ter begroeting te
Amersfoort aanwezig. In twee auto's werd
naar het paleis Soestdijk gereden, waar men
even vóór acht uur arriveerde.
Naar wij vernemen zullen de gasten
eenigc dagen ten paleize verblijven In
verband hiermede wordt verwacht, dat de
koningin deze week een bezoek aan Soest
dijk zal brengen.
HET TAPANSCHE BEZOEK-
Minister Beelaerls van Blokland gaf gis
teravond een maaltijd ter eere van den Ja-
panschen prins Takamatsu en zijn gemalin
die 's-middags een bezoek aan Amsterdam
hadden gebracht. Prins Hendrik en eenige
genoodigden uit hof- en diplomatieke krin
gen zaten mede aan.
CONSULAATWEZEN.
Bij Kon bsl i- aar. <1 m 'f.
Waanden, op zijn verzoek eervol ontslag
verleend uit zijn betrekking van vicecon
sul der Nederlanden te Marseille:
Is aan de heer M. J. F.ontein, W. Verbeek
en A. C. Trompetter, eervol ontslag verleend
uit hun betrekking van consuls der Neder-
landen, resp. te Lagos, Freetown en Duala.
De waarneming van de consulaten in ge-"
noemde plaatsen is resp. opgedragen aan de
heeren Trompetter, Fontein en Verbeek j
voornoemd.
Bij besóhikking van den minister van
Buitenlandsche Zaken is het consulair res
sort voor het Consulaat er Nederlanden le
Port Said opnieuw vastgesteld en wel als
volgt de gouvernoraten van het Suez
Kanaal en Damiette en de provinciën van
den Sinai, Dakahlieh en Charkiek.
BEVORDERING VAN DE
NEDERLANDSCHE INDUSTRIE.
Zeer zeker is na den oorlog nimmer zoo
zeer gevoeld, dat het van het grootste be
lang is. aan het Nederlandsche fabrikaat een
billijke gerechtvaardigde voorkeur te geven,
dan in den legenwöordigen tijd het geval is
In verband hiermede, zij er op gewezen,
dat reeds sinds vijftien jaren de Vereenigmg
Nederlandsch Fabrikaat al het mogelijke in
het werk stelt, om deze landgenooten ervan
te overtuigen, dat het een algemeen natio
naal economisch belang is, aan de voort
brengselen van de Nederlandsche Industrie
de voorkeur te geven boven buitenlandsche
artikelen, indien het Nederlandsche fabri
kaat èn in hoedanigheid èn in prijs ten
minste gelijkwaardig 1? aan het buiten
landsche artikel.
Het stemt zeer zeker tot groote voldoe
ning. dat deze Verceniging, opgericht in een
tijd. dat vrijwel iedere landgenoot onder
vond hoe nadeelig het is. indien een land
industrieel zoo afhankelijk is van het bui
tenland als toenmaals in vele opzichten
het geval was. tot groote ontwikkeling is
kunnen komen.
Onafgebroken heeft hel Bestuur der Ver
eent ging Nederlandsch Fabrikaat op dit
groote belang gewezen. Het heeft zich ech
ter niet bepaald tot een algemeene. voort
durende propaganda, voor dit beginsel, maar
het Bestuur wa<= er zich volmaakt van be
wust, dat naast een krachtige propaganda
voor dit doel., voorlichting op dit gebied on
ontbeerlijk was.
Herhaaldelijk is ook. dank zij de zoo ge
waardeerde medewerking van de geheel e
Nederlandsche Pers. doel en werken der
Vereenigïng bekend gemaakt.
De volgende cijfers, betrekking hebbend
op hetgeen o.a. in het afgeloopen jaar is ge
schied. geven, een, zij het ook onvollediger»
indruk op welke wijze de Verceniging
werkt:
5 800 exemplaren harer tijdschriften.
..Nederlandsch Fabrikaat" en Nederlandsch
Fabrikaat in Nederlandsch Oost- en West-
Indië weiden maandelijks kosteloos verzon
den:
95.000 exemplaren van haar vlug
schriftje, waarin doel en werken der Ver-
eeniging worden uiteengezet, werden ver
spreid
170.000 exemplaren van het kinderspel
.,Een Teis door Nederland" ten doel hebbend
het opgroeiend geslacht spelenderwijs een
indruk te geven van hetgeen Nederland op
industrieel gebied beteekent. worden ver
zonden:
1SG Nederlandsche induslrieele filmvoor
stellingen werden georganiseerd daarbij ge
bruik makend van het industrieel filmmate
riaal der Vereeniging, waarbij werd ver
toond: 283.500 Meter film;
240 keer werden Nederlandsche fabrikan
ten en -afnemers met elkaar in verbinding
gebracht:
740 maal werden Nederlandsche fabri
kanten in verbinding gebracht met afne
mers, in het buitenland gevestigd
Herhaaldelijk waakte het Bestuur tegen
ongerechtvaardigde ten achterstelling van de
Nederlandsche Industrie.
Verscheidene malen werd medewerking
verleend om inrichtingen van onderwijs in
het bezit te stellen van leermateriaal, af
komstig van Nederlandsche fabrieken
Verschillende malen weïd medegewerkt
tot het organisecren van Nederlandsche
winkelweken.
Gelukkig, dot hoe langer hoe meer het
groote belanc wordt ingezien, dat de Neder
landsche fabrikant zelf ervan overtuigd
wordt, hoe belangrijk hei is, voor levering
van grondstoffen, halffabrikaten, onderdee-
len enz., zoo veel mogelijk de voorkeur te
geven aan de voortbrengselen van de Neder
landsche Industrie, terwijl zeer zeker ook,
dank zij het werken der Vereeniging, Direc
teuren. van Overheidsbedrijven, hoe langer
hoe meer overtuigd worden van het belang
van het doel der Vereeniging.
De Vereeniging is geen fabrikantenver-
eeniging. maar een onpartijdig lichaam,
waarin plaats is voor elk Nederlander.
Het Bestuur zal het op hoogen prijs stel
len. indien degenen, die nog niet voldoende
met het beslaan der Vereeniging bekend
zijn. zich tot het Algemeen Secretariaat
('s-Gravenhage. Bezuidenhout 971 willen
wenden, er zullen dan gaarne alle ge-
wenschte inlichtingen worden verstrekt.
Het is te hopen, dat de tegenwoordige om
standigheden. waarin wij verkeeren. ertoe
mogen bijdragen dat algemeen wordt inge
zien dat het een nationaal, economisch be
lang is, do Nederlandsche Industrie zoo
krachtig mogelijk le steunen.
NED. VER. TOT AFSCHAFFING
VAN ALCOHOLHOUDENDE
DRANKEN.
De Jaarvergadering.
I Gisteren tiield de Xederi. Vereeniging
tot Afschaffing van Alcoholhoudende Dran-
ken haar algemeene vergadering te Zwolle,
oöder voorzitterschap van den heer P. van
der Meulen uit Utrecht.
in zijn openingswoord wees de voorzit
ter op een schrijven van den Nat. Bond
voor Plaatselijke Keuze, waarin sprake is
van ,,de tamelijk ingedommelde drankbe
strijders"; ook in de kringen der N.V.
wordt over inzinking en gemis aan leiding
gesproken, maar men moet niet vergeten,
dat thans oneindig veel dingen de belang
stelling en medewerking vragen.
De openbare dronkenschap in Nederland
is het laatste jaar weer toegenomen. De
gemeentelijke overheid in enkele groote
steden heeft den wijzer van den tijd terug
gezet. door in voor het groote publiek on
controleerbare, van het daglicht afgezon
derde gemeentelijke lokaliteiten kostbare
drinkgelegenheden te doen exploiteeren.
Door minister Verschure werd uit het nog
steeds niet afgedane wetsontwerp van Slo-
temaker de Bruine, de plaatselijke keuze
en het verbod van winkelverkoop genomen.
Dit jaar kwam in het „Staatsblad" de
wettelijke maatregel, dat drankzuchtigen
j onder curateele gesteld kunnen worden.,
I Aan het- daarna uitgebrachte jaarverslag
is het volgende ontleend
Het ledental is achteruitgegaan van
1 19.017 tot- 18.533. Deze teruggang beschou-
I wen wij als een gevolg van de omstandig
heid. dat de beteekenis van het a.lcoho-
lisme niet meer zoo sterk spreekt, waar
door buitenstaanders het nut van aanslui
ting niet gemakkelijk inzien en zelfs in
j eigen rijen dat nut niet altijd even sterk
wordt gevoeld. Verscheidene leden die
wegens geld- of tijdsgebrek lidmaatschap
pen willen opzeggen, denken vrij vlug aa,n
de drankbestrijdersvereeniging omdat haar
aj-beid minder noodzakelijk lijkt.
Het komt ons volkomen onjuist voor, uit
den teruggang van het ledental van alle
drankbestrijdersveree-nigingen af te leiden,
dat het dramkgebruik in de bevolking zou
toenemen. Al is het momenteel niet moge
lijk, zulks met statistische gegevens te sta^
ven (de absoluut onbetrouwbare gegevens
vóór de accijnsverlaging maken immers
elke vergelijking illusoir), toch meenen wij
te mogen aannemen, dat de massa niet
sterker aan de drinkgewoonten verknocht
raakt.
Het aantal afdeelingen dat op 1 Januari
1929 361 bedroeg, vermeerderde door de
oprichting van 4 afdeelingen, maar ver
minderde door opheffing van 11 afdeelin
gen e.n de samenvoeging van Rotterdam
L.M.O. en Feijenoord, Rotterdam Noord
met HillegersbcrgAnjum met Metslawier
(de afdeeling draagt thans den naam Oost-
Dongeradeel)Hoogezand met Sappemeer,
zoodat het aantal op 31 Dec. 350 bedroeg
Bij de verdere behandeling der agenda
werd felle critiek uitgeoefend op de hou
ding van het hoofdbestuur inzake de drank
wetwijziging. Bij de bespreking van de re
dactie der ..Blauwe Vaan" maakte o.a.
Den Haag IV het verwijt, dat in dit orgaan
te weinic over drankbestrijding wordt ge
schreven.
Als lid van het hoofdbestuur in de vaca-
1 ture-P Vooct werd benoemd de heer Chr. j
vaai de Rilt. Heerlen.
BINNENLAND.
De Alg. Nederl. Znivelbond staakt voor"
loopig de actie tegen Dnitsche goederen
aankoop. (Binnenland. Ie Blad.)
Het Nederlandsch wielerkampioenschap
op den weg. (Sport, 2e Blad.)
BUITENLAND.
Grondwetsdag in Dnitschland gevierd.
(Buitenland, le Blad)
Een nienwe Turksche nota aan Perzië.
(Buitenland, le Blad.)
BENOEMING VAN
GEDELEGEERDEN.
Bijl Kon. besluit zijn benoemd tot gedele
geerden van de Nederlandsche Regeering:
bij het 3e intern, congres voor Sierkunst
van 11—15 Aug. e.k. te Antwerpen de
heer J. Jongert, hoofdleeraar aan de Aca
demie van Beeldende kunsten en Technische
wetenschappen te Rotterdam:
bjj het 11e intern. Congres voor Zoölogie,
van 411 Sept. e.k. te Padua, prof. dr.
.1. T. van Bemmelen, hoogleeraar aan de
Rijksuniversiteit te Groningen en prof. dr.
H. J. Jordan, hoogleeraar aan de Rijksuniver
siteit te Utrecht
bij het tweede intern. Congres voor Volks
kunst van 28 Aug. tot 7 S;ept. 1930 te
Antwerpen, Luik en Brussel: prof. dr. Jos.
Schrijnen, hoogleeraar aan de R.K. univer
siteit te Nijtmegen en A. A. G. van Erven
Dorens, directeur van het Nederl. Openlucht
Museum te Arnhem.
NEDERLAND EN DE
VOLKENBOND.
Uit Genève wordt gemeld, dat de Neder
landsche Regeering haar adhaesie, mede die
van Ned.-Indië, Suriname en Curacao, aan
den Volkenbond betuigde met de algemeene
acte, betreffende de vreedzame regeling van
internationale geschillen.
Op het Volkenbondssecretariaat werd gis
teren bekend gemaakt, de ratificatie door
de Nederlandsche Regeering van het protocol
voor de herziening van het statuut van
het Haagsche Internationaal Gerechtshof en
het protocol voor de toetreding van Ame
rika tot het statuut van het Haagsche Hof.
Bovendien werd op het Volkenbondssecre
tariaat gepubliceerd de Nederlandsche toe
treding tot de hoofdstukken 1, 2 en 4
van de generale acte voor de vreedzame
beslechting van geschillen van Sept. 1928.
Thans zijn vijf Staten, namelijk Nederland,
België, Denemarken. Zweden en Noorwegen,
door de verplichting van de generale acte
verbonden.
(Voor iedere geplaatste photo wordt t. 2.50 vergoed).
DE LEGER-MANOEUVRES.
Naar wij vernemen, zegt hel „HbW." zul
len de dit jaar bij Ede en de Harskamp
vastgestelde manoeuvres niet doorgaan. Ver
moedelijk zullen ze nu in de omgeving van
Venlo worden gehouden.
HEERLIJK ZIJN DE KAGERPLASSEN!
Ingezonden door J. Teleng te Leiden.