71ste Jaargang
DONDERDAG 24 JULI 1930
No. 21580
FF1CIEELE KENNISGEVING
STADSNIEUWS.
STAATSLOTERIJ.
BINNENLAND.
Het voornaamste Nieuws
van heden.
LEIDSCH
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN.
PRIJS DER ADVERTENTIEN:
30 Cis. per re^el toot advertentiën uil Leiden en plaatsen waar
agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle andere
advertentiën 35 Cis. per regel. Kleine Advertentiën uitsluitend
bij vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 60 Cis. bij een
masimum aantal woorden van 30.
Incasso volgens postrecht Voor eventueele opzending van brieven
10 Cts. porto te betalen Bewijsnummer 6 Cts.
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postchèque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden per 3 maanden 2.35, per week
Buiten Leiden, waar agenten gevestigd zijn, per week
Franco per post f. 2.35 portokoeten.
ƒ0.18
„0.18
nummer bestaat uit DRIE Bladen
EERSTE BLAD.
DRANKWET.
Burgemeester en Wethouders van Leiden
ngen ter algemeene kennis, dat Jeroen
Graaf een verzoek heett ingediend ter
oming van vertol voor den verkoop van
tsluilend alcoholvrijen drank voor gebruik
plaatse van verkoop in het perceel Groe-
steeg No. 17. 5448
A VAN DE SANDE BAKHUYZEN,
Burgemeester.
VAN STRIJEN, Secretaris,
den, 24 Juli 1930.
HET MUZIEK-CONCOURS
VAN HET
OLITIE-MUZIEKGEZELSCHAP
De tweede dag.
Regen en nog eens regen, hoewel in iets
ndere male dan Dinsdag, stroomde gis-
en op het Schuttersveld neer. Het terrein
veranderd in een moeras, bij iederen stap
pelt het water naar boven! Toen het in
namiddag een paar uurtjes droog was,
er spoedig een feestelijke stemming in;
uwens ter neer gedrukt zijn het bestuur
deelnemers nog niet geweest. Een aan
name verrassing was gisteren het spelen
het muziekgezelschap van de Rot-
amsche Electrische Tram, een corps, dat
alle opzichten een schitterenden indruk
terliet. Jammer was echter, dat men in
te groote bescheidenheid geen parlilure
den eere-wedstrijd had mede gebracht!
verschillende eerste prijs-winnaars
kien muzikale wandelingen door de
hetgeen een ieder in staat stelde met de
kennis te maken.
Re uitslagen van gisteren luiden:
3de Afdeeling Gemengde Koren: „Amici-
Leiden, 298 punten (2e prijs met waar-
tering der jury).
2de Afdeeling Gemengde Koren: „Ilalle-
ia", Leiden. 346 punten (le prijs met lof
T jury).
2de Afdeeling Mannenkoren: „Kunst na
rbeid". Leiden. 318 punten (le prijs).
Afdeeling Uitmuntendheid Gemengde
oren: ..Soli deo Gloria", Sliedrecht, 302
unten (le prijs).
Eere Afdeeling Gemengde Koren: „Soli
eo Gloria", Rozenburg, 244 punten (3e
ijs).
3de Afdeeling Harmonie: „P. C. en L.",
eiden, 334 punten (le prijs),
le Afdeeling Harmonie: ..Trouw en Durf',
eiden, 311 punten (le prijs).
„Uitspanning na Inspanning", Katwijk
an Zee, 285 punten (2e prijs).
».N. Z. II. T. M.", Oegstgeest, 293 punten
e prijs).
„R.E. T.", Rotterdam. 346 punten (2e
rijs, met lof der jury).
Eere Afdeeling Fanfare: „Warmond's Fan-
lre", Warmond. 307 punten (le prijs).
Superieure Afdeeling Fanfare: „Amicitia"
indsmeer, 332 punten (le prijs).
Marschwedstrijd.
.Warmond's Fanfare", Warmond, 102
inten (le prijs).
..Trouw en Durf', Leiden, 96 punten (le
■ijs).
Eere wedstrijd.
..Halleluja", Leiden, 177 punten.
„Kunst na Arbeid". Leiden. 160 punten.
„Soli deo Gloria", Sliedrecht, 138 punten.
..Warmond's Fanfare", Warmond 161
unten.
„P.C. en L Leiden. 140 punten.
,.Trouw en Durf". Leiden, 131 punten,
s Avonds vond het concert plaat9 van het
harmonie-Gezelschap „De Po9t", onder lei-
*ng van den heer M. Bolderdijk. Het pro-
Tamma, dat o.a. de ouverture „Dichter und
auer' - de wals „Rosen aus dem Süden", de
anlasie op de opera ..Gavaleria Ruslicana."
£n amlere bekende stukken bevatte, werd
eurig afgewerkt.
Ook hedenmorgen ziet het er bij den aan-
an? van den derden en laatsten dag niet
unslig uit. Laten wij althans hopen, dat
acn Etsten middag en avond eens droog
zijn en blijven!
i^|en verzocht ons mede le deelen, dat het
tuur heeft besloten den toegangsprijs voor
P hedenavond te houden concert van het
^agsche Politiemuziekcorps en het vuur-
k iVer'agen en te brengen op 25 cents,
bestuur vertrouwd, dat dit er toe zal
berken om den toeloop te vergrooten.
KAMER VAN KOOPHANDEL.
HANDELSREGISTER
Wijzigingen:
Technisch Bureau W. Zwart, Apothekers-
dijk 3537, Leiden. Wijziging uitgeoefend
bedrijf: Gas- sanitaire- en electrische instal
laties en toestellen; radio-apparaten.
Bouwgrond exploitatie Maatschappij „Prins
Hendrik". Geversslraat 15, Oegstgeest. De
statuten zijn gewijzigd. Wijziging handels
naam thans: Bouwgrond Exploitatie Maat
schappij „Prins Hendrik" N.V.
o
BEROEPEN.
Ds. W. C. Lemain alhier heeft een be
roep ontvangen naar de Geref. Gemeente te
West zaan.
o
Ds. L. Bonga, Doopsgezind predikant
te dezer stede, komt tezamen met ds. J.
Yntema uit Dantumawoude, ds. F. Pasma
uit Grouw en ds. S. I. van der Meulen uit
Akkrum voor op een viertal ter voorziening
in een vacature te Leeuwarden, welke aan
het einde van dit jaar zal ontstaan.
Ds. Bonga is uitgenoodigd om op Zondag
28 September een preekbeurt op beroep te
komen vervullen.
Geslaagd voor net examen nuttige
handwerken de dames E. J. B09 en P. W. de
Brum, beiden alhier.
De heer J. A. Brinks alhier is geslaagd
voor het examen handteekenen.
Voor het Mulo-examen zijn te Den
Haag geslaagd J. M. W. Hulsekamp. M. E. A.
Woestenburg en S. A. van Rijswijk, allen
alhier.
Het is ternauwernood een jaar geleden
dat de heer N. A. van Wijk zijn bekende
zaak in lederwaren en fournituren, sport
artikelen en hixe-lederwaren op een betere
wijze huisvestte in het perceel Janvossen-
steeg 77. Een bezwaar bleef evenwel, dat de
eveneens onder zijn beheer staande naai
machinehandel afzonderlijk was onderge
bracht in het tegenover gelegen pand. Èn
toen hij dezer dagen de kans kreeg om be
slag te leggen op de perceelen Haarlemmer
straat 159161, waar vroeger het magazijn
van de firma Raumann was gevestigd en
volop ruimte was óm beide zaken onder te
brengen, heeft hij deze gelegenheid met
beide handen aangegrepen. Het architecten
bureau Ponsen en Lohman bracht de noo-
dige verbouwingen aan en zoo kon de heer
van Wijk zich thans gelukkig achten de be
schikking le hebben over een ruimte van
322 vk. meter met drie royale winkelramen
aan de straatzijde, één voor de afdeeling
naaimachines, één voor de schoenmakers-
artikelen en het derde voor de lederwaren.
Onnoodig te zeggen, dat zulks niet alleen
voor de zaak zelve van belancr is maar vooral
ten gerieve van de cliëntèle, die momenteel
een veel heter overzicht van de voorradige
artikelen hebben dan voorheen. De repa
ratie-inrichting is achter den winkel gelegen
met volop gelegenheid tot expansie.
Wij wenschen den heer Van Wijk, die al
meer dan 20 jaar aan het hoofd van deze
zaak en Teeds 6 jaar van den naaimachine
handel staat, in deze nieuwe omgeving veel
succes toe.
Gisteravond geraakte omstreeks half
zeven een jongetje A. S. te water in de
Groenhazengracht. Do aan de Doelenkazerne
op wacht staande dienstplichtige van Tol
van het 6de R. V. A. bemerkte het ongevai.
Zonder zich te bedenken, sprong hij geheel
gekleed in de gracht en smaakte het genoe
gen den drenkeling veilig aan wal te zetten.
De koene reddsr trok zich bescheiden terug
en was na korlen tijd weer op zijn post.
Gistermiddag is de 7-jarige H. van der
G. die met haaT zusje op de zolder van de
ouderlijke woning aan den Lage-Rijndijk
aan het spelen was, door een openstaand
luik gevallen en van een hoogte van 3 A 4
meter met haar hoofdje en schouders op
den grond terecht gekomen.
Daar zij over hevige pijnen klaagde, werd
zij per auto door don Eerste-Hulpdienst naar
het Academisch Ziekenhuis overgebracht,
waar bleek, dat zij een niet ernstige schou
derfractuur had bekomen.
Heden waren bij de Gem Arbeiders-
beurs alhier 492 werkloozeti ingeschreven,
tegen 167 op 24 Juli 1929.
(NI e (.0111 e I e e 0.
454e NED. STAATSLOTERIJ.
Trekking van Donderdag 24 Juli 19
le Klasse. At Lijst
Hooge Prijzen:
1240S en 18336 elk 1000
15686 200.
41 100.
Prijzen van 20
247 385 431 690 988 1180 15.4 *916
2107 23S0 2901 3182 3309 3390 3411 3421
3565 3959 4013 4227 4229 4322 4824 4845
5020 5409 5511 5620 5628 5643 6080 6491
6812 7074 7119 7381 7526 7529 7729 7900
SCKM S051 8181 8184 9291 9776 10180 11301
11380 II3S5 12378 12421 12592 13170 13398 13620
13656 14389 14716 14817 14959 15027 15048 15391
15c40 15552 I57."2 16060 16146 16257 16345 16527
16686 16736 17140 17187 17245 17305 17374 17825
18186 18272 1S344 18357 18930 18945 19141 19337
19452 19619 20228 20424 20550 2G606 20652 20S82
Verbeteringen.
le Klasse, 3e Lijst.
6214 ra/z 6212.
DE REIS DER KON. FAMILIE.
Het einde in het zicht.
Z. K. II. prins Hendrik zal 29 Juli a.s. van
zijn buitenlandsche reis in Den Haag terug-
keeren.
H. M. de Koningin en prinses Juliana zul
len 1 Aug. op Soestdijk arriveeren.
o
EEN GUNSTIG JAAR VOOR DE
NEDERL. SPOORWEGEN.
Vergelijkende cijfers.
De ontvangsten der Ned. Spoorwegen zijn
over 1929 weer met ruim zeven millioen
gestegen, terwijl 1928 ook een gunstig jaar
was en een vermeerdering van ll1/» mil
lioen had laten zien.
1928 1929
Reizigers 82.042.000 84.101.000
Bagage 1.832.000 1.836.000
Post 4.014.000 3.826.000
Lijken en lev. dieren 2.010.000 1.855.000
Goederen 80.112.000 85.617.000
Buitengew. ontv. 3.618.000 3.520.000
Telegraaf 39.000 29.000
Totaal f. 173.667.000 L1S0.783.000
Vacantiekaarten 1928 1929
lste klasse f 78.000 f. 80.000
2de klasse 496.000 533 000
3de klasse 1.054 000 1.122.000
Abonnementen 1928 1929
lste klasse f. 1.824.000 f. 1 770.000
2de klasse7.820.000 7.749.000
3de klasse 10.853.000 11.490 000
Het totaal reizigersverkeer bedroeg:
1928 1929
lste klasse f. 5.656.000 f. 5.506.000
2de klassef 23.245 000 f. 23.447.000
3de klassef.53 141000 f. 55.148.000
De totaal-opbrengst van de lste klasse is
dus terug geloopen. die van de 2de klasse
is iets vooruitgegaan; de groote vooruitgang
is dus gebracht door de 3de klasse reizigers.
DE AVRO IN iQ2Q.
Bijzonderheden nit het jaarverdag.
In het jaarverslag over 1929 var. de
A.V.R.O wordt opgemerkt dat 1929 een jaar
van grooten bloei is geweest. Dit wordt dui
delijk geschilderd door de mededeelmg. dat
het saldo beschikbare middelen op 1 Jan.
1929 f 270.876.87 bedroeg, terwijl dit op
1 Januari 1930 gestegen was tot een bedrag
van f. 599.141.01
Ook de stijging van hel aantal luistervin
ken gaf reden tot groote tevredenheid. Be
droeg het aantal luistervinken op 1 Januari
1929 60.000, op 1 Jan. 1930 was dit aantal
gestegen tot ruim 100.000.
Een opstelling van de sommen welke de
luistervinken in den Joop der jaren stortten,
vindt men hieronder in ronde cijfers. Opge
merkt wordt, dat men de volgende jaren
worden bedoeld de tijdvakken 1 December
t/m. 30 Nov.
1924 6.500
1925 44.500
1926 124.000
1927 230.000
1928 363.500
1929 550.000
Vermeldenswaard is, dat de stijging van
ecnig jaar ten opzichte van het voorafgaande
jaar-steeds weder werd overtroffen. Immers
de stijging van:
1925 ten opzichte van 1924 bedroeg f. 38.000
1926 1925 79.500
1927 1926 106.000
1928 1927 133.000
1929 1928 187.000
Het officieel orgaan „De Radio Bode" ver
heugde zich in het afgeloopen jaar evenzeer
in een grooten bloei. Radio Bode No. 1 van
lJan. 1929 verscheen in een oplaag van
14-8.500 exemplaren, Radio Bode No. 52 van
hetzelfde jaar in een oplaag van 211.100
exemplaren.
Onderstaande opstelling toont den gezond-
dtn vooruitgang.
Oplaag: 1 Januari 1928 94.000; 1 Juli
1928 111 600, stijging t/o. vorig halfjaar
17.600; 1 Januari 1929 148.500, stijging t/o.
vorig halfjaar 36-900. 1 Juli 1929 172.800,
stijging t/o. vor. halfjaar 24300; 1 Januari
1930 211.000, stijging t/o. vorig halfjaar
38.300.
Het is een reden tot gerustheid, dat de in
komsten uit de Radio Bode als reserve aan
de A.V.R.O. ter beschikking staan, omdat de
kosten van de omroep-programma's niet ge
heel en al uit de bijdragen van de luistervin
ken kunnen worden bestreden.
De rekening en verantwoordig over 1929
vermeldt: bijdrage van lede-luistervinken
f 499.751.55. Ontvangsten uit exploitatie
„Radio-Bode" f. 219.113.25, tot. f. 718.864.80
Programmakosten! f. 507.892.29; propa
gandageschriften enz. f. 210.972.51.
GAAT OSLO OP 1071 M.
UITZENDEN?
De gevolgen voor Nederland.
Naar de „Funk" meldt heeft „Telefunken"
opdracht gekregen den zender te Oslo om te
bouwen lot een Jange golfstalion.
Zooals men weet is op de conferentie van
Praag, in April 1929 ghouden, aan Noor
wegen de 1071 M. golf toegestaan. Neder
land zag zich met veel moeite één lange en
één korte golf toegewezen. Op grond van het
feit. dat Nederland reeds de 1875 M. in ge
bruik had en de afgevaardigden der confe
rentie van meening waren, dat de keuze ge
maakt moest worden in het gebied, dat vol
gens de conferentie van Washington (in
1927 gehouden) uitsluitend voor omroep-
golven bestemd was. i9 aangedrongen op de
toewijzing van de 1875 M. wat dan ook is ge
schied
Dat wij nog op de 1071 M. konden uitzen
den. komt, omdat Noorwegen van zijn rech
ten geen gebruik maakte. Wanneer nu het
bericht uit" „Funk" op waarheid berust, heeft
dit voor Nederland tengevolge, dat het de
1071 M.-golf niet meer mag ^enuttcn, tenzij
het den Oslo-zender niet stoort en zulks dan
met goedvinden van Noorwegen.
UITVOERING VAN DE ZIEKTE
WET IN DE SIGAREN-
INDUSTRIE.
De voorschotpremie van 2 op 3 pet.
Naar het „Volk" van den Ned. Sigaren
makers- en Tabaksbewerkersbond ver
neemt, is in de deze week gehouden be
stuursvergadering van de Algemeene Be-
drijfsvereeniging voor Ziekengeldverzeke
ring in de Sigarenindustrie besloten, de
voorscholpremie te brengen van 2 op 3 pet.
van het loon der arbeiders. Deze week zal
rëeds de bijdrage in de premie door de
arbeiders gebracht worden van 1 op 1.15
pet. van het loon.
BOND VAN CHRISTELIJKE
ORANJE-VEREENIGINGEN.
Congres te Rotterdam.
De Bond van Christelijke Oranjevereni
gingen in Nederland, hield zijn jaarlijksch
congres te Rotterdam onder voorzitterschap
van ds. I. Voorsteegh.
Het congres begon met het zingen van
Psalm 84 vers 2. De voorzitter las daarna
Psalm 99 en ging voor in het gebed.
Hij hield vervolgens de openingsrede,
waarin hij de ontvangende afdeelingen
hartelijk dank bracht voor haar ontvangst.
Wij zijn samen, zoo zeide hij. in de stad aan
de Maas, die altijd mooi is, waar handel en
industrie hoogtij vieren, waar het benau
wend druk kan zijn, maar waar ook zooveel
harten warm kloppen voor het Oranjehuis,
de stad met een nijvere bevolking, bekend
om haar volhardenden, stagen arbeid, waar
de vliegtuigen verbindingen onderhouden
met vele deelen der wereld, in welker we
reldberoemde havens de vlaggen van vrij
wel alle landen wapperen, maar waar ook
de oude geliefde Oranjekleur dierbaar is aan
menig gemoed.
Hij deed uitkomen, dat het revolutievuur
ook in ons land voortsmeult, hetgeen de
overtuiging dieper moet vestigen, dat het
dure plicht is te getuigen voor de regeering
van God en Oranje en gestadige actie te
voeren. Hij bracht hulde en dank aan de
leden van de commissie van ontvangst en
zeide verder, dat in den bond bloeiende
actie en krachtig meeleven te bespeuren
zijn. Hij herinnerde aan gebeurtenissen,
waaruit de waardeering voor den bond is
gebleken, ook van de zijde der Koningin en
Haar Huis. Dit alles moet ons, aldus spr.,
drijven tot nieuwe actie. Het blijde feit der
viering van den 50sten verjaardag der Ko
ningin roept tot blijde actie. Allerlei voor
bereidingen worden reeds gemaakt. Hij riep
allen op, te zorgen voor principieele actie in
de afdeelingen. De christelijke Oranjeactie
moet groeien in ons volk, waarin de oude
bezielende leus: Oranje boven, leve de
Koningin, steeds weerklank moet vinden.
Onder applaus werd besloten, aan de Ko
ningin een telegram van hulde en trouw le
zenden.
Vastgesteld werd het 19de jaarverslag.
Het herinnert er o.m. aan, dat de bond, 14
April 1910 opgericht, 20 jaar beslaat en
gegroeid is tot een organisatie van natio
nale beteekenis met 85 afdeelingen en pl.m.
20.000 leden. Het brengt hulde en dank aan
het bestuur, in het bijzonder aan den lsten
secretaris, den heer G. Wilg van der Wal,
die 17 jaar deze functie vervult en een aan
zienlijk aandeel heeft gehad in den groeien
den bloei van den bond. Het bepleit de
noodzakelijkheid, dat de bond een eigen
orgaan krijgt, en bevat voorts uitvoerige
mededeelingen betreffende gebeurtenissen
in den bond. of waarbij deze betrokken is
geweest. Het wekt op tot gebruikmaking van
het nieuwe machtsmiddel, de radio-uitzen
ding.
Goedgekeurd werd de rekening en verant
woording. Er is een batig saldo van f. 622.36.
BINNENLAND.
Betere promotie-kansen in het leger?
(Binnenland, le Blad).
Congres te Rotterdam van den Bond van
Chr. Oranjevereenigingen. (Binnenland, le
Blad).
1929 is voor de Ned. Spoorwegen een zeei
gunstig jaar geweest. (Binnenland, le Bladb.
BUITENLAND.
In Dnitschland is als nienwe partij opge
richt de Conservatieve Volkspartij. (Buitenl.
le Blad).
De Engelsche mijnwet tenslotte afgehan
deld. (Buitenl. le Blad).
Be aardbeving in Italië eischte veel meer
slachtoffers. (Buitenl. Gem. en Tel. le Blad).
De lnchtvaart-pionier Glenn Cnrtiss is
overleden. (Tel. le Blad).
BETERE PROMOTIEKANSEN
IN HET LEGER?
Ingrijpende maatregelen te verwachten.
Naar de „Haagsche Crt." verneemt, zijn
binnenkort ingrijpende maatregelen te ver
wachten-, welke ten doel hebben, een voor
den bevorderingsgang gunstiger sterkte-
verhouding tusschen de onderscheidene of
ficiers- en onderofficiersrangen te schep
pen. Bevorderingen zonder toekenning van
de aan den hoogexen rang verbonden
jaarwedde zullen niet meer plaats vinden,
de z.g.n. dubbelrangen komen hierdoor in
de toekomst te vervallen. Deze maatrege
len zullen bovendien ten gevolge hebben,-
dat de bevordering dermate zal verbete
ren, dat het in de toekomst niet meer zal
voorkomen, dat luitenants langer dan twee
jaar de maximum bezoldiging zullen ge
nieten.
Bovendien is de gelegenheid openge
steld om voor zoovgt de belangen van
den dienst zulks mogelijk maken den
militairen dienst met pensioen met re
serveplicht te verlaten.
De nieuwe maatregelen zullen een vrij
groot aantal overplaatsingen noodzakelijk
maken; bij alle zullen echter de belangen
van den dienst en de belangen van de
voor een overplaatsing in aanmerking ko
mende officieren en onderofficieren ernstig
worden overwogen en za-1 ook op de recht
matige belangen van de ongehuwden wor
den gelet.
BEDRIJFSSTATISTIEK.
In de memorie van antwoord aan de
Eerste Kamer inzake het wetsontwerp be
treffende maatregelen tot het verkrijgen
van een juiste bedrijfsstatistiek, zegt de
minister van binnenlandsche zaken en
landbouw, dat uit de toezegging aan de
Tweede Kamer gedaan, dat aan de cen
trale commissie voor de statistiek de vTaag
zal worden voorgelegd of en in hoever bij
een volgende telling of bij de productie-
statistiek gegevens kunnen worden verza^
meld inzake de in de bedrijven geïnves
teerde kapitalen, de gebruikte werktuigen
en gereedschappen en de bedrijfsuitkom-
stcn, niet raag worden afgeleid, dat reeds
eenige neiging zou bestaan, het verzamelen
dier gegevens te bevorderen.
Dc minister en zijn ambtgenooten van
Arbeid, H. en N. en van Waterstaat en
van Financiën wenschen, alvorens terzake
een standpunt in te nemen, het advies van
de centrale commissie voor de statistiek
af te wachten.
HET SUIKERWETTE.
Naar aanleiding van het reeds door de
Tweede Kamer aangenomen Suikerwetje,
hebben gisteren te Rotterdam besprekingen
plaats gevonden, waaraan verschillende
industrieelen der suikerverwerkende bran
ches hebben deelgenomen. Algemeen was
men van oordeel, dat -het te heffen com-
penseerend recht op suiker voor de suiker
verwerkende industrieën verschillende
moeilijkheden opleveren. Verder werd de
mogelijkheid overwogen om hier te lande
te geraken tot de oprichting van een sui
kerraffinaderij op coöperatieve basis, welke
in verband met den vrijen invoer van bui
tenlandsche ruwe suiker zeker reden van
bestaan zou hebben.
Binnen eenige dagen zullen nieuwe be
sprekingen plaats vinden, ten einde deze
plannen, nader onder de oogen te zien.