71ste Jaar?an?
MAANDAG 7 JULI 1930
No. 21565
Dit nummer bestaat alt DRIE Blade*
EERSTE BLAD.
OFFICIEELE KENNISGEVING
STADSNIEUWS.
AFSCHEID Dr. D. A. H. VAN ECK
Het voornaamste nieuws
van heden.
EEN MODERNE BADINRICHTING TE KATWIJK ZEE.
LEIDSCH
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN.
PRIJS DER ADVERTENTIEN:
80 Ofs. per re*d toot «drerientiên uit Leiden en plaatsen waar
agentschappen Tan ons Blad lerestiid rijn. Voor alle andere
advertentiên 35 Cts. pet rejeL Kleine Adrertentiên uitsluitend
bij rooniitbetalini Woensdags en Zaterdags 50 Cts. bij een
maximum aantal woorden ran 30.
Incasso rolgens postrecht Voor erentueele opzending Tan brieren
10 Cis. porto te betalen Bewijsnummer 6 Cts.
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers Toor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postcheque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden per 3 maanden 2.35, per weekKO.JS
Buiten Leiden, waar agenlen gevestigd zijn, per weel; 0.18
Franco per poet f. 2.35 portokosten.
HINDERWET.
Burgemeester en Wethouders van Leiden
brengen ter algemeene kennis dat door hen
de beslissing op het verzoek van a. de Fa.
B. Th. Smit om vergunning tot het uit
breiden van de instrumentenfabriek in het
perceel Hooge Rijndijk No. 58, kadastraal
bekend Sectie M No. 3702; b. de N.V.
American Petroleum Company om vergun
ning tot het uitbreiden van de bewaarplaats
voor petroleum op het perceel Zijlsingel
No. 36, kadastraal bekend Sectie K No. 912
en c. de Sinclair Petroleum Company S. A.
om vergunning tot het oprichten van een
bewaarplaats voor benzine in het perceel
Garenmarkt No. 46, kadastraal bekend
Sectie E. No. 1453 is verdaagd.
A. VAN DE SANDE BAKHUYZEN,
Burgemeester
VAN STRIJEN, Secretaris.
Leiden, 7 Juli 1930.
SPEELTUINVEREENIGING
„ZUIDERKWARTIER".
Jaarlijksch tuinfeest.
Door bovengenoemde vereeniging werd
Zaterdagmiddag, begunstigd door zeer mooi
weer, haar jaarlijksch tuinfeest gehouden in
den tuin van „Oud-Hortuszicht. Om 2.30
uur was het opstellen in de Lindestraat. Al
spoedig bleek dat dit geen gemakkelijke taak
was daar ruim 300 kinderen aan het feest
zouden deelnemen. Toch gelukte het aan be
stuur, leidsters en leiders, dank zij de goede
regeling welke men van te voren getroffen
had, spoedig af te marcheeren, voorafgegaan
door de Harmonievereeniging T. en D.
Onder de tonen dér muziek werd gemar
cheerd naar den speeltuin. Bij aankomst al
daar werd spoedig een aanvang gemaakt
met de verschillende spelen, als blokjesra-
pen, balletjes loopen, ezeltjesteken, zakloo-
pen en vroolijke-Dries-slaan. Had ieder spel
óp zich zelf veel bekijks, wel het meest
bleek dit bij het zakloopen en vroolijke-
Dries-slaan. Menigeen brulde het dan ook
uit van het lachen bij de looneelen, welke
men hier te aanschouwen kreeg.
Tijdens de spelen weerde het muziekgezel
schap zich geducht.
Na afloop der spelen, werd door de jeugd
naar hartelust gerodeld, gedraaid, gewipt
en geschommeld.
Door al deze beweging dorstig geworden,
Het de jeugd zich de vele versnaperingen
goed smaken.
Toen omstreeks 6.15 uur weer was opge
steld ging het-met een omweg naar de Lin
destraat. Nadat het Vereenigingslied nog
eenige malen geblazen was, werd de stoet
ontbonden.
Na afloop bracht de voorzitter nog een
woord van hartelijken dank aan hen die
dezen middag behulpzaam waren geweest,
en verzocht hij hun ook bij het aanstaande
zomeruitstapje behulpzaam te willen zijn.
De vereeniging kan dezen middag weer als
een zeer geslaagde in haar dagboek aantee-
kenen.
HET AANSTAAND BEZOEK
VAN PRINS DAMRONG.
Over eenige dagen zullen wij in ons mid
den hebben een oom van den tegenwoor-
digen Koning van Siam, nl. Z. K. H. Soni-
dech Krom Phya Damrong Rajanuchan,
halfbroeder van Koning Chulalongkorn, die
in 1896 Java bezocht.
Zijne Koninklijke Hoogheid, kortweg Prins
Damrong genoemd, is in zijn eigen land als
buiten Siam algemeen geacht en bemind.
Hij ontving een militaire opleiding in de
gelederen van het lijfgarderegiment en be
kleedde later den rang van commandeerend
luitenant-kolonel. Vervolgens werd hem de
moeilijke taak opgedragen het onderwijs in
Siam te georganiseeren. Aan zijne be
moeiingen, aan zijne energie en aan het go-
ven van zijne geheele persoonlijkheid is het
dan ook te danken, dat de eerste steen ge
legd werd van het huidige onderwijssyteem.
Geklommen tot den rang van generaal-
majoor in het leger, werd hij tevens belast
met het toezicht op het onderwijs, totdat er
een Ministerie van Onderwijs werd in
gesteld.
Door Koning Chulalongkorn werd Prins
Damrong naar Europa, Egypte en ons Indië
gebonden, teneinde de verschillende onder
wijsmethoden in die landen te bcsludeeren.
Bij zijn terugkomst werd hij benoemd tot
Minister van Binnenlandsche Zaken.
Koning Chulalongkorn belastte Prir.s
Damrong met de regeling en voorbereiding
zijner reizen ook was hij een der raadslie
den van de Koningin-Moeder van Siam, toen
deze tot Regenlesse werd aangewezen ge
durende de afwezigheid en het verblijf van
den Koning in EuTopa.
Zijn overgaan van het Ministerschap tot
de positie van President van den Raad der
Vajiranana Nationale Bibliotheek en van
den Archeologischen Dienst werd algemeen
toegejuicht en de uitbreiding van beide in
stellingen en de ver-kregen bekendheid in
het buitenland is uitsluitend te danken aan
zijn onvermoeid pogen: de litteraire voort
brengselen van Siam vast te loggen en be
langstelling op te wekken voor het verleden.
Prins Damrong wordt beschouwd als de
beste kenner van Siam's geschiedenis en
vele van zijne voordrachten aan de Chula
longkorn Universiteit, voor het Siameesch
Onderwijzersgenootschap, voor het Siam--
Genootschap en voor de Rotarians zijn in
druk verschenen en vormen interessante
bijdragen tot de geschiedenis van dit Oos-
tersche Koninkrijk.
Prins Damrong reist in gezelschap van
zijne beide dochters, de Prinsessen Poon
Diskul en Pilai Diskul, Phya Vijitavongs,
den gezant van Siam te Parijs en den gene-
raal-majoor Phya Pejinlra.
Het hooge gezelschap zal heden met de
Etoile du Nord te 18 u. 57 te Amsterdam
aankomen en wordt van het grensstation
Esschen begeleid door den consul-generaai
van Siam te Den Haag, den heer G. A.
Sardeman.
Naar wij vernemen, zal Z. K. H. ontvan
gen worden door den Senaat der Hooge-
school en door het Instituut Kern alhier,
terwijl waarschijnlijk bezoeken zullen wor
den gebracht aan de Zuiderzeewerken, de
nieuwe sluizen te IJmuiden, het Koloniaal
Instituut, het Rijksmuseum en de Diamant
slijperij van de firma I. J Asscher te Am
sterdam en het Frans Halsmuseum te
Haarlem.
ONTHULLING GEDENK-
TEEKEN HARTOG IZAK
COHEN.
Een indrukwekkende plechtigheid.
Op de Joodsche begraafplaats te Katwijk
heeft gistermiddag de onthulling plaats ge
had van een gedenkteeken, door de Joodsche
gemeente alhier opgericht ter eere van de
nagedachtenis van den heer H. I. Cohen,
gedurende drie en dertig jaar leeraar-
secretaris dezer gemeente.
Behalve de familieleden waren o.a. aan
wezig het kerkbestuur der Ned. Isr. Ge
meente te Leiden, het schoolbestuur, afge
vaardigden van tal van besturen op kerke
lijk gebied en een groot aantal gemeente
leden.
Nadat in een der zalen van het hoofdgc-
bouw de heer E. Loeb, voorzitter van den
kerkeraad, den gedenksteen met een korte
toespraak aan de familie had overgedragen,
begaf men zich grafwaarts waar de sleed
werd onthuld.
Rabbijn J. van Gelder heeft vervolgens
den overledëne in een gevoelvolle rede her
dacht. waarin hij meer in het bijzonder den
heer Cohen als echtgenoot, vader en vriend
schilderde^ Spr. sprak ten slotte eenige woor
den van troost tot de familieleden.
Mr. H. Sanders uit Rotterdam sprak ver
volgens namens de generatie Leidsche Stu
denten van ongeveer, vijf en twintig jaar ge
leden. Spr. schetste den grooten sleun, die
de studenten, vaak uit de provincie komend,
van den heer Cohen, in hun Strum- und
Drangperiode hebben mogen ondervinden,
hetgeen van invloed is geweest op veler ge
heele leven. In de groep, waartoe spr. heeft
behoord zijn mannen, die thans een eerste
plaats in de wetenschap van ons land inne
men, o.a ook prof. dr D. Cohen.
Ten slotte sprak de wnd.-leeraar-secre
taris, de heer S. T Koppelman. die onder
meer een vertalin-r gaf van het in Hebreeuw-
sche letters uitgevoerde opschrift van den
gedenksteen, een Hebreeuwsch vers, ontwor
pen door den Opperrabbijn van het Ressort
's-Gravenhage, den heer I. Maarsen.
Op een marmeren plaat, rus<end tegen de
eigenlijke grafzerk, is in zouden letters het
volgende opschrift aangebracht:
Ter Herinnering
aan onzen leeraar
HARTOG IZAK COHEN
Overleden 26 Ijar 5690
2-1 Mei
die gedurende 33 jaren in trouwe ambts
vervulling onze gemeente diende.
De Ned Isr. Gemeente Leiden.
Foto Bleuzé.
Zaterdagmorgen heelt dr. D. A. H. van Eek, conrector en leeraar aan het Stedelijk Gymnasium afscheid genomen van zijn leer
lingen. Hierboven v. L n. r. dr. N. J. Beverse, oud-rector, dr. D. E. Bosselaar, rector, ds. J. de Jong uit Scheveningen, mevr.
van Eek, de heer van Eek.
STICHTING „HET VRITZINNIG
CHR. FEpERATIEHUIS".
Doel en wezen.
Men schrijft ons:
Dezer dagen heeft de aanbesteding plaats
gehad voor de verbouwing van ons Fede
ratiehuis aan het Gerecht No. 10 en nu
zien wij perspectief na de voorbereiding
der laatste maanden.
Een honderdtal Leidsche Vrijzinnigen van
verschillende kerkgenootschappen verschaf
ten ons bestuur de gevraagde som van
f. 50.000 waarvoor 4 pCt. rentegevende obli
gation werden verstrekt.
Ons Federatiehuis zal in de toekomst dó
woning zijn voor de Vrijzinnig Christelijke
Studentenbond en de Vrijzinnig Chris
telijke Jongeren Bond, die er elk hun eigen
lokaliteit krijgen. Behalve deze ruimte zul
len er nog een vergaderzaaltje en een
grooter tooneel of lezingzaal beschikbaar
ziin, de laatste voor ruim 100 personen.
Tevens zal, vooral in het belang der ex
ploitatie, een achttal zit- en slaapkamers
worden verhuurd a-an studeerenden of an
dere Vrijzinnigen, aanvragen daartoe kun
nen nu reeds worden gericht tot den se-
sccretaris van 't Stichtingsbestuur, den heer
J. A. Riedel. Rembrandtstraat 17, te
Leiden.
Het doei der Stichting in art. 1 der
stichtingsacte genoemd luidt:
„Het doel der Stichting is het scheppen
en instandhouden van 'n passende gelegen
heid voor samenkomst van de Vrijzinnig
Protestantsche Kerkgenootschappen, Ge
meenten, Vereenigingen en groepen te Lei
den, hetwelk zij zich voorstelt te bereiken
door de exploitatie van oen gebouw.
Het gebruik en beheer van het te stich
ten „Frderatiehuis" zal zoodanig worden
gevoerd, dat er in dit „Federat.iehuis"
plaats is voor alle bijeenkomsten, die niet
in strijd zijn met het streven der Vrijzinnig
Protestantsche Groepen. Dit streven wordt
gekenmerkt door den wil om, op grond vail
oude traditie of onder invloed van nieuwe
geestelijke stroomingen, de vrijheid van de
godsdienstige persoonlijkheid in vragen van
Kerk en Confessie te handhaven, oveTtuigd
als deze groepen zijn, dat het Christendom
slechts, als het door dezen vrijen protestant
schen geest wordt gedragen, thans en in
de toekomst zich zal kunnen doen gelden
en gemeenschap van godsdienstig leven en
godsdienstige arbeid zal kunnen bevorde
ren."
Het geheel hopen wij onder direct toe
zicht te brengen van een beheerster of di
rectrice, die zich voor de bijzondere leiding
welke hier gevraagd wordt geschikt zal
moeten toonen.
Builen het nuttige werk der eigen ge
meenten en groepen Doopsgezinden, Ro-
monstranten. Vrijzinnig Hervormden, Vrij
zinnig Lutherschen, Protestantenbond. V.C.
J.B., V.C.S.B., die zich op zoo gelukkige
wijze in onze Federatie verecnigd hebben,
waardodr een voor vrijzinnigen ietwat
stout plan, als deze stichting ongetwijfeld
genoemd mag worden, tot werkelijkheid
zal komen, richten het Moderamen der V.
C. F. en het Stichtingsbestuur toch hun
bijzondere aandacht op het Jeugdwerk.
Wij hopen op een krachtig leven in ons
Federatiehuis van V.C.S.B. en V.C.J.B.
Wij hopen op de Jeugdkerk en op vele
andere jeugdgroepen. En wanneer wij den
ken aan de Kampkinderen en het plan,
zooals ds. J. A. de Koning, alg. secretaris
dor V. C. Jeugdcentrale zich dit voorstelt,
om in dc steden te streven naar de vorming
van Jeugdgenootschappen voor de jeugd
BINNENLAND.
Het Koninklijk Bezoek aan Zeeuwsch-
Vlaanderen (Binnenland, 3de Blad).
Gisteren hadden eenige ernstige verkeers
ongevallen plaats (Gemengd Nieuws, 2de
Blad).
De uitvaart van Nap de la Mar. (Laatste
Berichten, le Blad.)
BUITENLAND.
Rondom de ontruiming van het bezette
gebied (Buitenland en Tel., 1ste Blad).
De Australische minister van financiën
is afgetreden (Buitenlartd, 1ste Blad).
Moeilijkheden aan de Turksch-Perzische
grens (Tel. 1ste Blad).
De Finsche actie tegen het communisme.
(Buitenland en Tel., lste Blad).
van 1218 jaar, en de centraliseering van
Jongerenarbeid (1830 jaar) dan, ja, dan
liggen er nog tal van mogelijkheden e>n
ook moeilijkheden voor ons. In de school
van de laatste zijn wij reeds min of meer
thuis geraakt; zij die er wel eens mee te
doen hebben gehad, weten wat het zeggen
wil, federatief te werken met vrijzinnige
groepen welke er toch op staan haar eigen
karakter te handhaven.
Toch is er met deze vaak lastige elemen
ten, wel wat te bereiken, getuige hetgeen
hier tot stand gebracht wordt met een ge
meenschapszin, welke moetd geeft voor dö
toekomst.
Voor deze toekomst zij dan ook de rs*?ge
lijkheid weggelegd voor een grootere zaal,
welke tevens als kerkzaal gebruikt zou kun
nen worden; zoover konden wij nu nog niet'
gaan.
Onze begrooting toont ^p het oogenblit
nog verschillende posten welke „onder
steld" zijn en dié met de werkelijkheid
misschien wel op gespannen voet zouden
blijken te staan. De meest tot fantastische
beschouwingen voor ons Stichtingsbestuur
aanleiding gevende post heet „Donation".
Wie zullen ons helpen met ons V.C. Pio
niershuis, zeker niet alleen Leidenaars of
daaromtrent, doch alle Vrijzinnige Neder
landers, die toch al zooveel contributie be
talen, doch dit Federatiehuis nu eens een
speciale gezindheid toedragen 1
Hoe kan het ook anders, waar de Jeugd
van Vrijzinnig Nederland, te een of anderer
tijd in Leiden toevend, deze deur steeds
voor haar open vindt. Genoeg dus hierover
en tot de daad.
Buiten het adres van den secretaris hier
voor genoemd, vermelden wij het adres
van de voorzitster onzer Propagandacom-
missie mej. J. C. van Manen, Tfforschsin
gel 5, giro 54675 te Leiden.
De minimum contributie is f. 1 pér jaar.
Giften ineens worden met vreugde aan
genomen eh belegd.
Als aanstonds Leiden's Ontzet wordt Her
dacht, hopen wij ons Vrijzinnig Christelijk"
Federatiehuis te openen.
Zooals wij in ons vorig nummer reeds uitvoerig berichtten, is Katwijk aan Zee een
moderne badinrichting met 60 cabines, douches etc. rijk geworden. Hierboven een
algemeen overzicht van de nieuwe exploitatie, die zeker veel zwemmers trekken zal.
Foto VOOYS, Katwijk Zee.
