71ste Jaargang
DONDERDAG 3 JULI 1930
No. 21562
STADSNIEUWS.
GEMEENTEZAKEN.
Het voornaamste nieuws
van heden.
LEIDSCH
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN.
PRIJS DER ADVERTENTIEN:
80 Oto. per Kfei root «drertentiên uit Leiden en plaatsen waar
afentscbappen ram ons Blad perestifd zija Voor alle andere
adrerbentiên 86 Cto. per refeL Kleine Adrertentiên uitsluitend
bij Toomitbetalinf Woensdap en Zaterdats 60 Cts. bij een
maximum aantal woorden ran 80.
Incasso rolgens postrecht Voor erentueele opzending ran brieren
10 Cts. porto te betalen Bewijsnummer 6 Cts.
Bureau Noordeindsplein *- Telefoonnummer* vooï
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postcheque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54.
PRIJS DEZER COURANTS!
Voor Lelden per 3 maanden 2.86, per weekÜfO.18
Buiten Leiden, waar agenten gevestigd lijn, per weelt „0.18
Franco per post f. 2.36 H-' portokoeten.
0ft sommtf bMtast uit VIER Mtfto
EERSTE BLAD.
OP BEZOEK BIT EEN RIDDER
IN DE M. W. O.
De heer C. Verstraaten,
Sen simpel berichtje in de dagbladen, dat
onze stadgenoot C. Verstraaten had deelge
nomen aan den tweejaarlijkschen „Ridder
dag", de traditioneel© bijeenkomst van Rid
ders in de Militaire Willemsorde vestigde
weer de aandacht op den man, die 35 jaar
geleden hier ter stede in het middelpunt der
belangstelling stond en aan wien onder
grootsch huldebetoon ten aanschouwe van
'het geheele garnizoen op het Schuttersveld
'het eere-metaal op de boTst werd gesteld.
Ridder in de Militaire Willemsorde 4de
klasse.... de welverdiende belooning voor
betoonden heldenmoed, maar in dit geval
helaas tevens het afscheid van de Maat
schappij, waarin, wreed genoeg, geen plaats
is voor invaliden
De Maatschappij die alleen volwaardige
arbeidskrachten noodig heeft en zich om de
overigen niet bekommert, hen aanwijst op
een schamel pensioentje of, wat nog veel
erger is.op de openbare liefdadigheid.
Onze Leidsche Ridder behoort gelukkig
tot de eerstgenoemde „bevoorrechte" cate
gorie en zoo leeft hij al meer dan 35 jaar
sedert zijn pensioneering weer in de Sleu
telstad.
Maar al moet hij zich bij het loopen be
dienen van een paar krukken en zich bui
tenshuis Voortbewegen in een wagentje, zijn
opgewekte natuur heeft hem niet verlaten
en toen wij dezer dagen aanbelden aan het
keurige huisje in de Seringenstraat met het
koperen naamplaatje „C. Verstraaten, Rid
der M. W. O. 4de kl." en den 67-jarige ver
zochten ons eens het een en ander te ver
tellen omtrent de wijze, waarop hij in het
■bezit was gekomen van die hooge onder
scheiding, vonden wij hem onmiddellijk be
reid aan ons verzoek te voldoen.
Wij geven hem dus thans het woord:
„Op den 25sten Augustus 1894 bevond
onze expeditie-afdeeling onder bevel van
generaal-majoor van Ham en den bataljons
commandant, overste Bijleveldt zich in de
streek Tjakra Negara op Lombok, waar de
inlandsche bevolking, grootendeels uit Bali-
neezen bestaande, ons schijnbaar vriend
schappelijk tegemoet trad. Dienzelfden dag
hadden wij gedefileerd voor den radjah en
zijn gevolg, die zich heel minzaam met
onzen commandant had onderhouden.
*s Avonds hadden wij ons bivak opgesla
gen op ongeveer 25 Meter afstand van het
vorstenverblijf, de zgn. „poeri" en ons vei
lig te slapen gelegd, overtuigd, dat er geen
gevaar dreigde en in het andere geval, de
schildwacht ons wel zou wekken.
Het zal tegen twaalven geweest zijn, toen
wij plotseling werden gewekt door een
hevig geweervuur en voordat ik goed en wei
wist wat er gebeurde, vielen de makkers
rondom me al neer. Het bleek, dat de inlan
ders door gaten in den muur ons van boven
af bestookten en ons als beesten wilden af
slachten. Toen we van den eersten schrik
waren bekomen, snelden we naar buiten,
vormden een carré en boden tegenweer. De
overmacht was echter te groot; onze gelede
ren werden steeds dunner en na een ver
woeden strijd van vele uren. werden we ge
dwongen terug te trekken in de richting van
Mataram, waar het 7de bataljon infanterie
was gelegerd. Dat was echter niet gemak
kelijk, want in het. donker konden we den
weg niet vinden en de vijand zat ons vlak
op de hielen.
Plotseling zagen we generaal van Ham
vallen; hij had een schot in den buik ge
kregen en kon niet meer loopen Tezamen
met een kameraad Cornelis Westhroek uit
Culemborg heb ik hem toen verder naar Ma
taram gedragen.
Onderweg suisden de kogels ons gedurig
om het hoofd; drie doorboorden m'n helm en
een vierde m'n rechterbeen met het gevolg,
dat ook ik vlak bij Mataram neerviel. Een
collega-fuselier, zekere Stevens heeft zich
toen verder over mij ontfermd en me naar
het hospitaal laten vervoeren. Van ons
600-man-sterke 6de bataljon was niet veel
meer over.
Generaal van Ham is koTt na aankomst
gestorven; hij is vlak achter de Dewa-
■4empel te Mataram begraven
Ikzelf, aldus besloot onze zegsman zijn
onopgesmukt verhaal, werd met spoed-certi-
ficaat naar Holland gezonden en kort daar
na benoemd tot ridder in de Militaire Wil
lemsorde 4de klasse en heb sindsdien al
vele Ridderdagen meegemaakt
Moge het hem gegeven zijn, deze bijeen
komsten. die ongetwijfeld glanspunten in
zijn leven zullen zijn, nog menigmaal te
kunnen bezoeken.
NOORD-ZUID- HOLLANDSGHE
TRAMWEG-MAATSCHAPPIJ.
Naar aanleiding van het door de drie
organisaties Ned. Vereeniging, St. Raphael
en P.C.B. gemeenschappelijk gedaan ver
zoek, om in verband met de in behandeling
zijnde wijzigingen van het Reglement Pen
sioenfonds, de gepensionneerden reeds
thans b.v. bij wijze van voorschot
aan hoogere inkomsten te helpen, heeft de
directie geantwoord:
De wijzigingen in het Pensioenreglement
Zijn in eerste lezing vastgesteld. Gebleken
is daarbij, dat niet alle in uitzicht gestelde
wijzigingen ten volle zullen kunnen worden
ingevoerd, zoodat aan den wiskundigen ad
viseur alsnog eenige nieuwe berekeningen
zullen moeten worden gevraagd. Daarna
zal de vaststelling iD tweede lezing, ge
schieden, waarna wij ons voorstellen
a. de in te voeren wijzigingen aan u to
zenden;
b. te overwegen, in hoeverre de gepen
sionneerden, die daarvoor in aanmerking
komen, aanstonds zoo noodig bij wijza
van voorschot in het genot van de in
gevoerde verhoogingen kunnen worden ge
steld."
NED. PROTESTANTENBOND.
Een goed bericht voor de Leidsche afdeeling.
Ai gedurende een reeks van jaren heeft
het bestuur der afd Leiden en O van den
P. B. een proef genomen met het geven
van vrijzinnig godsdienstonderwijs op enkele
O. L. Scholen. Het ondervond daarbij in de
eerste jaren de belanglooze medewerking
van de toen m functie zijnde vrijzinnig-
godsdienstïge predikanten, later van één
predikant en twee afdeelingsleden. Omdat
de proef slaagde en het bestuur zich be
zwaard gevoelde steeds te blijven profitee-
ren van de vriendelijkheid dezer drie, heeft
het in de maanden Mei en Juni een actie
gevoerd' tot het verkrijgen van jaarlijksöhe
bijdragen voor dit hoogst belangrijk werk.
Ofschoon deze nog niet als geëindigd mag
worden beschouwd, er moeten nog bil
jetten binnenkomen van enkelen, die in
zending hebben toegezegd kunnen toch
reeds twee belangrijke aanwinsten als vast
staand worden vermeld: niet alleen kan in
het vervolg deze arbeid behoorlijk worden
beloond, maar er kan ook nog uitbreiding
aan worden gegeven. Het bestuur vertrouwt,
dat geschikte leerkrachten wel zullen wor
den gevonden. Wie nog helpen wil om de
uitbreiding te vergrooten, kan dat alsnog
berichten aan den secretaris der afdeeling,
Witte-Singel 75.
HANDELSREGISTER
KAMER VAN KOOPHANDEL.
Nieuwe inschrijvingen:
N.Y. Gantvoort's Meelagentuur, Fagel-
straat 55. Leiden. Directeur: J. van Deven
ter. Leiden. Maatschappelijk kapitaal f.2000
geheel geplaatst en gestort.
K. Oudshoorn en Zoon (Beperkende Be
palingen). Jacoba van Beierenlaan 6, Sas
senheim. Het kweeken van en den handel
in bloembollen en aanverwante gewassen
en al wat in den ruimslen zin kan geacht
worden daartoe te behooren. Vennooten: K.
Oudshoorn, Sassenheim en A. Oudshoorn.
Sassenheim.
Wijziging:
Coöper Boerenleenbank, Burgersdijkstraat
3c. Uittredend Bestuurslid: P. Parlevliet,
Katwijk aan Zee. Uittredende kassier; P. de
Best, Katwijk aan Zee.
ONGEVAARLIJKE KARNEMELK
Dr. Horst, directeur van den Gem. Ge
neeskundigen Dienst verzoekt ons nog mede
te deelen. dat hpt gebruik van gepasteu
riseerde karnemelk in deze periode van
mond- en klauwzeer volkomen ongevaar
lijk is.
o
CHRISTELIJKE
VERPLEEGSTERS.
Dezer dagen had het bestuur der afdee
ling Leiden van den Alg. Ned. Christelijken
Ambtenaarsbond een bijeenkomst uitge
schreven voor de verpleegsters, werkzaam in
het Academisch ziekenhuis.
Een groot aantal verpleegsters had aan de
uitnoodiging gevolg gegeven.
Nadat de voorzitter der afdeeling, de heer
Slegtenhorst. met gebed geopend had, en de
zusters, benevens den bondssecretaris, den
heer Vermeulen, een welkom had toege
roepen, kwamen de tongen los.
Een stroom van vragen, wenschen, ver
langens, en ook van grieven brak los bij de
bespreking van de rechtspositie der ver
pleegsters.
De heer Vermeulen kon lal van vragen
onmiddellijk beantwoorden. Voor tal van
wenschen zal hij nadere inlichtingen in
winnen, en een bespreking aanvragen bij
den Directeur van "het Academisch Zieken
huis.
De voorzitter stelde voor binnenkort op
nieuw een vergadering te beleggen. Dit
voorstel verwierf algemeene instemming.
Nadat de voorzitter ernstig bad aange
drongen leden te winnen voorden Bond sloot
hij deze geanimeerde bijeenkomst met
dankgebed.
Er traden 11 nieuwe leden toe.
ZESDE R. V. A.
Kapitein A. G. van der Hout. van het
6de reg. veldartillerie alhier, is benoemd tot
adjudant van het korps.
Eerste-luitenant P. G. C. A. van der Speek
Obreen, van het 6de reg. veldartillerie, is,
van zijn detacheering te Ede, bij zijn korps
teruggekeerd.
Reserve-lste-luilenants G. A. Janssen, mr.
G. W. Bannier. F. W. J. Hupkens van der
Eist, mr. M. M. Schim van der Loeff, H. .1.
Broekveldt, jhr. L. G. Ju9t de la Paisières en
G. van Zelin, zoomede reserve-2de-luitenant
F. J. J. Moerel, van het 6de reg. veldartille
rie alhier, komen van 14 t/m. 19 dezer bi)
hun korps onder de wapenen tot het volgen
van een gecomprimeerden cursus.
KANTOOR INVOERRECHTEN
EN ACCIJNZEN.
Het kantoor dér invoerrechten en accijn-
zen, Langebrug 20, zal speciaal voor het
aanvragen van kostelooze rijwielbelasting-
merken in het tijdvak van 14 Juli tot *2
Aug. 1930 zijn opengesteld als volgt: alie
werkdagen, behalve des Zaterdags, van
1718 uur, bovendien iederen Woensdag
van 1819 uur.
In de buitengemeenten Oegstgeest, War
mond en Voorschoten zal gedurende de ge
wone zitdagen in de maand Juli hiertoe
gelegenheid worden gegeven.
o
NED. VER. van CHR. TECHNICI.
Oprichting eener Leidsche afdeeling.
Teneinde weder tot de oprichting van
een Leidsche afdeeling te geraken had do
Ned. Ver. van Chr. Technici gisteravond in
het gebouw „Prediker" een vergadering
belegd. Moest de vorige vergadering we
gens gebrek aan belangstelling worden uit
gesteld, ditmaal waren na een kwartier
wachtens een 5-tal Leidsche technici bijeen.
De leiding berustte bij het hoofdbe
stuurslid ir. Dijkshoorn, die de vergade
ring met het lezen van Prediker XIT1 er.
gebed opende. Na allen welkom te heb
ben geheeten, deelde hij mede, dat de
bondsvoorzitter, de heer Bounpan, plotse
ling verhinderd was te komen en de heer
R. Meyer in zijn plaats als propagandist
van de vereeniging het een en ander over
het doel en streven zou mededeelen. Spr
wekte allen op mede te werken aan de
wederoprichting der Leidsche afdeeling
door zitting te nemen in het voorloopig be
stuur en daarin met volle energie werk
zaam te zijn. Na eenige bespveking werd
overgegaan tot de verkiezing van drie
leden van het voorloopig bestuur. Gekozen
werden de heeren D. Hendriks, P. A.
Kouwenhoven en C. Stpenwijk, doch d'"
heer P. A Kouwpnhoven kon deze benoe
ming niet aanvaarden In zijn plaats werd
benoemd de heer F. de Zwart, terwijl ais
voorzitter de heer Hendriks werd aange
wezen. Het secretariaat is gevestigd Emma-
laan 59, Oegstgeest.
De heer Meijer, de propagandist der
vereeniging gaf vervolgens in het kort een
overzicht van de reeds gevoerde en nog
te voeren propaganda. Tevpns gaf spr. het
doel en streven der vereeniging in het kort
weer. In aansluiting hiermede las de heer
Dijkshoorn het werkprogramma der ver
eeniging voor, waarna de vergadering op
'dé gebruikelijke wijze werd gesloten.
VOORTZETTING VAN HET
RUITERFEEST OP MAALDRIFT
Hedenmorgen ia het ruiterfeest, dat vori
ge week wegens regen moest worden uitge
steld, vervolgd. In tegenwoordigheid van
den waarnemend regimentscommandant ma
joor Haitsma Muiier en echtgenoote, als
mede vele burgers werd het springcon
cours onder leiding van kapitein Mante en
adjudant Patje gehouden.
In totaal werd deelgenomen door 11 on
derofficieren, die achtereenvolgens een ne
gental hindernissen moesten nemen, met
een maximum hoogte van 1.05 c.M. Deze
bestonden uit matten, double-bar, hek,
korf, balen, stroobank, waschlijn, geblokte
muur, driesprong en een triple-bar. Hoewel
het. oorspronkelijk in de bedoeling had ge
legen met behulp van een aantal, door de
firma Vroom en Dreesman gratis ter be
schikking gestelde luchtballonnetjes eet)
hindernis te vormen, moest hiervan in ver
band met de tropische warmte van afgezien
worden.
Mie deelnemers namen vrij vlot de hin
dernissen, waarbij weigeringen heel weinig
voorkwamen. Dat de heeren elkaar weinig
toegaven, blijkt wel uit het feit, dat ten
slotte 5 deelnemers over moesten rijden ten
einde de 4 prijswinnaars te bepalen. De
uitslag luidt:
1. Wachtmeeste.r Treffer, met 0 fouten in
45 4/5 sec. (zilveren beker); 2. wachtmees
ter Van der Boon met O fouten in 48 2/5
sec. (reistasch); 3. opper-wachtmeester Van
Opstal met 0 fouten in 49 1/5 sec.opper
wachtmeester D. Kampman, met 4 fouten
in 46 sec.
Namens den praeses van het Collegium
en dc Lustrum-commissie, reikte de waaf-
nemend-regiments-commandant., maj. Haits
ma Muiier. de prijzen uit. Spreker bracht
namens de hooge militaire autoriteiten, die
Vrijdag j.l. het militaire feest hadden bij
gewoond hun volle tevredenhcidsbetuigin-
een over het, verrichtte over. aan de be
trokken leiders. Doch ook uit het oogptmt
van den opzet, de bestendiging der goede
verhoudine tusschen de Leidsche studenten
en het garnizoen kan het feest als volko
men geslaagd wordenbeschouwd.
AUTOTOCHT VAN DE OUDEN
VAN DAGEN.
Hedenmiddag om half twee ongeveer zijn
van den Burggravenlaan alhier 98 auto's
met .ongeveer 300 deelnemers aan den auto
tocht voor de ouden van dagen vertrokken.
Als eerste doel wordt gereden naar hel
Haagsohe Bosch, waar van buiten het Huis
ter. Bosch zal worden bezichtigd.
Vervolgens wordt ge-reden naar Meyen
daal, waar de thee zal worden gebruikt, om
tenslotte om ongeveer 6 uur weer op de
Kaasmarkt alhier te arriveeren.
Morgen komen wij op het een en ander
uitvoerig terug.
Naar wij vernemen is prof. M. W. F.
Treub zoover hersteld, dat hij het Diacones-
senhuis heeft kunnen verlaten.
De Commissaris van politie alhier
brengt in herinnering de Verordening, rege
lende het toezicht op in Leiden vertoevende
Vreemdelingen, waarbij is bepaald, dat een
ieder, die een vreemdeling in zijn inrich
ting, huis of woning opneemt, binnen 24 uur
verplicht is daarvan kennis te geven aan ge
noemden Commissaris van Politie (bureau
Vreemdelingendienst Zonneveldstraat alhier,
geopend van 9—12 uur. van 24 uur en
van 79 uur).
Door aangifte aan het bureau van de Be
volking en den Raad van Arbeid, vervalt
bovengenoemde verplichting niet.
Verzuim is strafbaar gesteld.
Deze bepaling geldt niet alleen voor
dienstpersoneel, doch ook voor logé's enz.
Zaterdag a.s. zal het 25 jaar geleden
zijn, dat de heer S. Linscbooten als schil
der in dienst trad bij het Néd.-Herv.
Kerkgenootschap.
Gisteren 9tonden 420 werkzoekenden
bij de Arbeidsbeurs ingeschreven tegen 271
op 2 Juli 1929.
DE BEGROOTING 1929.
B. en W. stellen den raad voor de be
grooting dienst 1929 te verhoogen met ver
schillende bedragen tot een totaal van
f 162,719,7772. Hierin kan worden voorzien
door hoogere ontvangsten tot een bedrag
van f. 103.228,4*4 door overschotten op uit
gaafposten voor een bedrag van f43,548.16
en door afschrijving van den post „onvoor
ziene uilgaven" van f. 15,943,177a.
Verder stellen B. en W. den raad voor de
begrooting 1929 alsnog te veihoogen met
e>en bedrag van f. 1.648.277,507» in ont
vangst en uitgaaf, waaronder een boekpost
BINNENLAND.
De Tweede Kamer heeft het Suikerwetje
aangenomen. (Uit het Pariement, 3e Blad)
Nog eenige jaarvergaderingen van veree-
nigingen. (Binnenland, le Blad).
Een comité van doopsgezinden contra de
actie tot dienstweigering. (Kerk en School,
3e Blad).
Hevige branden in Ned. Oost-Indië. (Bin
nenland, le Blad.).
Tilden slaat na harden strijd te Wimble
don Borotra. (Sport, 2e Blad.).
Oefenwedstrijd in de Zijl van 't Ned. Polo
zevental tegen 'n Amsterd. Combinatie.
Twee Leidenaren in de nationale ploeg.
(Sport, 2e Blad.).
Onweer eischte slachtoffers en richt
schade aan in Gelderland. (Laatste Be
richten, le Blad.)
BUITENLAND.
Het aftreden der Finsche regeering. (BuL
ten land, le Blad.).
Oneenigheid in Znid-Afrika in de partij
van Hertzog. (Buitenland, le Blad.).
Een avontuur van A. Fokker in Amerika.
(Buiten)andsch Gemengd, 2e Blad.).
Actie om prins Otto von Habsburg uit te
roepen tot koning van Hongarije. (Tel. le
Blad).
Treinrampen in Frankrijk en Italië. (Tel.
le Blad.).
van f. 1.600.000 inzake tijdelijk belegd kas
geld.
Bij de verantwoording van de te verhoo-
gen ontvang- en uitgaafposten der begrooting
1929 komt het volgende voor in verband
met den Stadhuisbrand:
Op de begrooting was uitgetrokken ten
laste van het fonds voor het treffen van
voorzieningen in verband met den brand
van het Stadhuis en voor den bouw van een
nieuw stadhuis een bedrag van f. 191.000.
Deze uitgaven hebben echter bedragen
f. 199.109,4672 of f. 8109 meer.
De oorzaken van deze overschrijding zijn
de volgende: de kosten van inrichting van
h£t gebouw Wallon, welke waren geTaamd
op f. 40,122 blijken ten slotte te hebben be
dragen f. 41,885,31 of f. 1763,31 meer, die
van de inrichting van het kantoor van den
gemeente-ontvanger overtreffen de geraamde
som van f. 3026 met f. 1084,76, terwijl de
inrichting van de bovenlokalen van de so
ciëteit „Amicitia" tot bureau voor de afdee
ling Burgerlijke Stand en Bevolking, waar
voor een bedrag van f. 1490 was geraamd,
een hoogere uilgaaf vereischte van f 999,39.
Voorts bedroegen de kosten van beveili
ging en opruiming van het terrein van den
brand over 1929 f. 14.732,88 of f 961,68 meer
dan geraamd was.
Het stadihuisfonds, dat aanvankelijk kon
worden uitgetrokken op f. 1.237.640,34 werd
wegens nog op den dienst 1929 geboekte
ontvangsten tot een totaal bedrag van
f. 47,079,62 gebracht op f. 1.284,719,96 Hier
van gaan af de ter zake van den stadhuis
brand gedane uitgaven van f 199,109, zoo
dat op het dienstjaar 1930 moet worden
overgeboekt een bedrag van f 1.085.610,5072.
Het oorspronkelijk uitgetrokken bedrag dient
over 1929 verhoogd te worden met
f. 38,970,167».
De verhoogde ontvangsten van dit fonds
ad f. 47,079,62 zijn de voegende: de door de
gemeente over 1929 betaalde rente voor het
gebruik van de gelden van het fonds
f. 36.997,11. dc van het rijk ontvangen bij
drage in de kosten van de gehouden volks
telling f 1700; de bespaarde kosten op on
derhoud van het voormalig raadhuis
f. 7383,82.
In de kas van den gemeente-ontvanger is
een bedrag van f. 4570,347» aanwezig, waar
van-de specificatie onmogelijk is aan te
geven.
Aangezien echter het onderzoek naar het
administratief verschil tusschen kas en boe
ken nog steeds wordt voortgezet, is het
geenszins uitgesloten, dal dit verschil geheel
of gedeeltelijk nog wordt opgelost.