DE RADIO-ZENDTIJD VERDEELING.
71ste Jaargang
DINSDAG 3 JUNI 1930
No. 21537
DFFICIEELE KENNISGEVING
STADSNIEUWS.
Een enthousiaste protest-vergadering van de Leidsche Luistervinken.
EEN VLOT EN ORDELIJK VERLOOP.
Het voornaamste nieuws
van heden.
LEIDSCH
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN.
PRIJS DER ADVERTENTIEN:
30 Cts. per reset tooi advertentiên uit Leiden en plaatsen waar
ajentschappen van ons Blad eevestigd zijn. Vooi alle andere
advertentiên 35 Cts per regel Kleine Advertentiên uitsluitend
bij vooruitbetaling Woensdbgs en Zaterdags 60 Cts. bij een
maximum aantal woorden van 30.
Incasso volgens postrecht Voor eventueele opzending van brieven
10 Cts. porto te betalen Bewijsnummer 6 Cts.
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postcheque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden per 3 maanden 2.35, per week
Buiten Leiden, waar agenten gevestigd zijn, per week
Franco peT post f. 2.35 portokosten.
0.18
„0.18
Dit nummer bestaat uit DRIE Bladen
EERSTE 'BLAD.
HINDERWET.
Burgemeester en Wethouders van Leiden
brengen ter algemeene kennis, dat op Vrij
dag 13 Juni 1930, des voormiddags te half
elf uren, in het gebouw van het Provinciaal
Bestuur, Korte Voorhout No. 9, te 's-Graven-
hage, een Commissie uit Gedeputeerde Sta
ten van Zuid-Holland zitting zal houden tot
het aanhooren van bezwaren tegen de voor
genomen oprichting van een gaskameT, be
stemd tot het houden van militaire gas-
oefeningen, op het terrein van het voor
malig Militair Hospitaal aan den Morsch-
weg. kadastraal bekend Gemeente Leiden,
Sectie L No. 1369.
A VAN DE SANDE BAKHUYZEN,
Burgemeester
VAN STRIJEN. Secretaris.
Leiden, 3 Juni 1930 2016
DE AANSTAANDE LUSTRUM
FEESTEN.
Het décor van het waterfeestspel nadert
zijn voltooiing.
Over drie weken is de eerste opvoering
ran het waterfeestspel „De vliegende Hol
la ader" op de Kaag ai weer achter den
rag, en zullen de eerste 2000 toeschouwers
gelegenheid hebben gehad hun bewondering
te uiten over het groote houten bouwwerk,
dat de architect, de heer Wjjdeveld, hier
als het ware uit het water heeft doen ver
rijzen.
Wanneer men vanuit Leiden komt aan
varen, ziet men reeds van verre het houten
gevaarte zich scherp tegen den hemel af-
teekenen. De wachttoren en het kasteel
domineeren in de geheele omgeving van
wijde horizonten rondom. En men zal tijdens
door het spel in staat zgn zich een uit
stekenden indruk te vormen van het décor,
van het overzichtelijk geheel, maar van de
détails, van dit geheele samenstel van bal
ken, ijzeren binten en latwerk zullen de
toeschouwers niets bemerken, omdat het
hun niet vergund is ook een kijkje te nemen
aan gene zijde van het „voetlicht". En
dat is jammer, want het is de moeite over
waard. Er is hier inderdaad heel wat ge
presteerd moeten worden, voordat het zoo
ver was. De gesteldheid van den bodem
was van dien aard, dat heipalen van maxi
male afmetingen moesten worden gebruikt.
Waar de tribunes geheel in het water staan,
moest de houten bovenbouw door zwars
ijzeren binten in den drassigen veenbodem
worden gedragen.
Het tooneel strekt zich, evenals de tri
bunes aan den overkant van de Spriet, uit
over een lengte van circa 100 meter. De
«ene zijde vanaf de tribune iinks
wordt begrensd door den wachttoren, welke
zich ruim 9 meter boven het watervlak ver.
heft; de andere zijde door de zware muren
ran het kasteel, die niet minder dan 20 M.
boven den waterspiegel uitsteken.
Daartusschenin ligt het dorp met op oen
achtergrond de woningen der ambachtslie
den en daarvoor de brink, waar zich een
groot deel der handeling afspeelt en wélke
aan het einde van het spel op ingenieuse
*1jze tot zinken kan worden gebracht. Dit
„zinkstuk" heeft een oppervlakte van 300
^12. Het tooneel glooit vervolgens sterk op
Daar rechts, en voert via de landingsplaats
ran Bonifacius en de ophaalbrug met een
breede trap naar de kasteelpoort.
De Leidsche aannemersfirma Bik en Bree
der cid bouwde het geheele décor in zeer
kerten tijd op, ondanks een staking, welk?
e°a week duurde.
Voor den bouw waren noodig 53 ton ijzer
er* ruim 250 kub. meter hout, waarvan 1600
M2. als vloer werd gebruikt.
De tekst van de hoofdpersonen zal van
Khter de coulissen worden gereciteerd door
jonkrrouwe Claudine Wilson Elias, Taul Hui
en Ko van Dijk. Het geluid zal op vier
Panter: tegelijk worden versterkt.
Gelijk bekend, wordt het spel gerekend
te beginnen om half twee op de Nieuwe
Geitenmarkt, vanwaar het publiek met een
achttal booten naar het terrein wordt var-
jnerd. Vanaf elke plaats op de tribune,
heeft de toeschouwer een voortreffelijk
overzicht over het geheele tooneel, waarop
?ch de handeling van links naar rechts ver
schuift. Wanneer over twee weken het décor
t°t in détails zal zijn afgewerkt, kan men
er verzekerd van zijn, dat zoowel de 7
fruircommissie als de ontwerper en u?c-
voerder eer met hun werk zullen inleggen.
Wanneer de Siadszaal driemaal zoo groot
ware geweest, dan nóg zou de ruimte ontoe
reikend zijn gebleken om alle Leidsche luis
tervinken te bevatten, die waren opgekomen
om in te stemmen met het koor van pro
testen, die overal in het land opklinken
tegen de radio-zendtijdverdeeling door mi
nister Reymer. Langs de zaalwanden ston
den de menschen opgepropt om toch maar
alles te kunnen hooren, terwijl de balcons
dreigden te bezwijken onder den geweldigen
menschenlast.
Om kwart over zeven gingen de deuren
open en reeds ver voor dien tijd stond een
lange rij op de Breestraat dat tijdstip af te
wachten. En toen het eenmaal zoover was,
stroomde de zaal in een oogwenk vol. Het
i was maar goed, dat het Leidsche comité
uitgebreide ordemaatrgelen had genomen;
anders waren ongelukken zeker niet uitge
bleven.
Tal van doeken met opschriften prijkten
langs de balcons, waarvan wij 'hier noe
men:
„AVRO verraden, niet verloren,"
„Sectarisme drijft AVRO buiten de gren
zen".
„Rechten vertrapt, vriendschap versterkt"
„Voor Nederlanders is geen plaats in Ne
derland,"
„Waterstaat dempt Zuiderzee, maar geen
opstand tegen zedelijken roof aan AVRO."
Nadat Órpheus" een pittigen marsch. had
gespeeld, betrad de heer Vogt, onder her
haalde toejuichingen de zaal.
De voorzitter van' het Leidsche comité, dr.
J. A. Schreuder, sprak een kort welkomst-
Voord en schetste vluchtig de wordingsge
schiedenis van deze actie. Zelfs al was spr.
geen luistervink of radiotoestelbezitter ge
weest, dan nog zou zijn gemoed in verzet
zijn gekomen tegen de onrechtvaardige ver
deeling van den zendtijd.
Spr. is evenwel een goed luisteraar en als
zoodanig heeft hij de keurigo programma's
der AVRO hoogelijk leeren apprecieeTen
(donderend hoera-geroep).
Deze beslissing van den minister be
schouwt spr. als de triumf van het secta
risme over de rechtvaardigheid en als de
genadeslag voor het schoone gebouw der
AVRO, dat met grooto offers is gegroeid uit
en door zich zelve. Ware geen andere be
slissing mogelijk geweest, zoo vroeg spr.
AVRO beleekent toch: Al tijd Voor Rede
Ontvankelijk"! Spr. protesteert er tegen, dat
de AVRO wordt ingedeeld bij de een of
andere partij (luide bijval).
Met den wensch, dat deze vergadering
ordelijk, maar enthousiast zou mogen ver-
loopen, besloot dr. Schreuder zijn luid toe
gejuicht openingswoord.
Hierna was het woord aan het comité-lid,
den heer Beversluis.
Rede van den heer Beversluis.
Spr. begon met een welkomstgroet tot
allen, die hier waren gekomen om mede te
getuigen van hun liefde voor vrijheid en
rechL Niet het minst tot hen, die hoewel
geen luistervink tóch erin waren geslaagd
een plaatsje te bemachtigen. Hij hoopte, dat
zij hedenavond hun leven zouden beteren
en gaf hun de verzekering, dat er in den
AV'RO-hernel meer vreugde zal zijn over
tien zondaars dan over 2-iO.OOO rechtvaar
digen (hilariteit).
Er is van verschillende politieke zijden
insinueeTend geschreven over de wijze,
waarop de AVRO haar protestactie voert.
Maar wie, aldus vraagt spr., heeft ons ge
leerd heftig te zijn» willen we onze "wen-
sc'hen kenbaar maken? Wie anders dan de
politiekers?
Uitvoerig ging spr. dan den groei van de
AVRO na en begon met de oprichtingsge-
9chiedenis van den H.D.O. Volgens velen is
dit een zuiver commercieele instelling,
maar is dit daarom een schande? Was de
Oost-Indische Compagnie iets anders en is
ons koloniaal bezit heden ten dage nog niet
steeds de kurk, waarop ons heele volksbe
staan drijft?
Spr. vergelijkt de vier omroepverenigin
gen bij vier marktkooplieden, waarvan al
leen de bezitter van het tentje met het op
schrift 128.000 zich in een drukke klandizie
mag verheugen, zeer ten misnoegen natuur
lijk van zijn concurrenten.
Het is niet de kwestie, aldus spr., dat de
AVRO de Vara den meerderen zendtijd mis
gunt, doch de massale protest-actie bewijst
toch wel, dat de meerderheid van het Ne-
deriandsche volk voelt, dat er onrecht is
geschied. Do fout ligt volgens spr. in eerste
instantie niet bij den tegenwoordigen mi
nister, doch bij zijn voorganger, die don
chrislelijk-politieken partijen toestond een
zender te bouwen met uitsluiting van de
linksch-polilieke partij. Spr. heeft den in
druk gekregen, dat de drie politieke partijen
alle onderlinge ruzietjes lijdelijk vergelen
om met vereende krachten de gehalveerde
AVRO te trappen onder het motto: ..Als wij
niet trappen, wordt-ie ons weer de baas".
(Applaus). Hij kan zich eenvoudig niet voor
stellen, dat de regeering zóó weinig reke
ning houdt met de belangen en wenschen
van zeker één millioen harer onderdanen.
Na een voorstelling te hebben gegeven
van de programma's, welke bij uitvoering
van 's ministers plannen ons te wachten
slaan, protesteerde hij met klem tegen den
dwang, welke het Nederlandsche volk wordt
opgelegd. Wanneer een Nederlander tot iels
wordt gedwongen, dan zegt hij een kort en
leelijk woord. Wat hier is gebeurd, noemt
spr. doodgewone diefstal, ja eigenlijk nog
erger, want er zijn geen strafmiddelen.
Toen een groot staatsman eenige jaren
geleden niet schroomde zijn ongelijk te be
kennen, achtten de niet-partijgenooten van
dezen staatsman hem er geen zier minder
om; integendeel, toen die groote zoon van
een klein volk kort geleden overleed, waren
'het zijn niet-partijgenooten in de radio, die
het volk in staat stelden, hun dierbaren
doode te eeren.
Daarom stelde spr. een motie voor, waar
in een beroep op den minister wordt ge
daan om alsnog op zijn beslissing terug te
komen, terwijl hij tevens het denkbeeld op
perde een telegram te richten tot H.M. de
Koningin, waarin wordt verzocht Haar in
vloed te willen aanwenden om dezen on-
heilzamen maatregel ongedaan te maken.
Gij allen, zoo riep spr. uit, zult gij ge-
doogen, dat in ons Nederland, dal trotsch is
op zijn gastvrijheid, geen plaats meer is
voor onzen Willem? (Gejuich).
Spr. besloot met de verwachting uit te
spreken, dat niemand zal rusten vooraleer
op de puinhoopen der AVRO een nieuwe,
Foto's Bleuzé.
Niet alleen uit de Sleutelstad, maar van ver buiten den omtrek waren de A*V.R.O. -luistervinken gisteravond opgetrokken naar
de Stadszaal om te luisteren naar de protestredevoeringen van Willem Vogt en anderen. Zooals de foto toont, was de zaal tot
in de uiterste hoekjes gevuld met een en thousiast publiek. In het looppad links op de foto ziet men eenige leden van het
plaatselijk comité en oxn. den heer .Vogt.
BINNENLAND.
De Avro-prctestvergadering te Leiden
tegen de verdeeling van den zendtijd; over.
weldigende belangstelling. (Stadsnieuws,
Ie Blad.).
Het bezoek van de Groot-Hertogin van
Luxemburg aan ons land. (Binnenland, 3e
Blad.).
Verschenen is de Memorie van Antwoord
aan de Eerste Kamer over de wijziging der
Arbeidswet. (Binnenland, 3e Blad.).
Leden van de Eerste en Tweede Kamer
brachten een bezoek aan Rotterdam. (Bin
nenland, 3e Blad.).
Huldiging van den hoofd-aalmoezenier
Evers. (Kerk en School, 2e Blad.).
Een antobns van den dienst Franeker
Sneek is heden in de vaart gereden; drie
slagers nit Franeker zijn verdronken.
(Laatste Berichten, 1ste Blad).
BUITENLAND.
De Bond voor Enropeesche samenwer
king vergadert te Genève. (Buitenland. Ie
Blad.).
Het aantal ambtenaren in Duitschland
zal vermoedelijk met tien pCt. verminderd
worden. (Buitenland, le Blad.).
Behandeling in het Engelsche Lagerhuis
van het Vlootverdrag; motie-Baidwin ver
worpen. (Buitenland, le Blad.).
sterkere AVRO is verrezen (luid en aan
houdend applaus).
Terwijl „Orpheus" een pittige marsch
blies, werd een collecte in de zaal gehouden.
Hierna was het woord aan
Mevr. Antoinette van Dijk,
die bij haar verschijning op het podium har
telijk werd toegejuicht. Nadat zij een lied
had gezongen, deelde zij mede, dat na ont
vangst van de onheilspellende lijding ont
roering haar overmeesterde. Maar toen zij
den volgenden dag een bezoek bracht aan
het AVRO-huis en daar kennis nam van de
vele sympathie-bc-luigingen en de stemming
van-niet-bij-de-pakken-neerzitten, deed haar
dit weer goed. Uitvoerig schelste spr. dan
(het vele goede, dat de AVRO middels het
zieken- en kiiideruurtje, de morgenwijding
en de opwekkende muziek heeft tot stand
gebracht, de saamhoorigheid in alle geledin
gen van ons volk aankweekend. Ontroerend
waren de verzoeken om hulp, welke van
velerlei zijden tot de AVRO werden gericht,
en waarin de zwakke luistervinkjes steun
zochten bij de sterke AVRO. Met een op
wekking om mede te werken om de AVRO
wederom te maken tot een der schoonste
nationale instellingen, besloot spr. haar
korte, doch welsprekende rede.
Hierna verkreeg het woord, de bekende
radio-expert,
de heer J. Corver
uit Den Haag.
Wij als lid van het Dag. Bestuur der
AV'RO, aldus begon spr., hebben op 15 Mei
het gevoel gehad een slag in ons gezicht le
krijgen. Deze geheele zaak is een machls-
kwestie, waarop het bestuur op tweeërlei
wijze heeft gereageerd. In de eerste plaats
•hebben wij er ons allerminst door uit het
veld laten slaan. Immers wij slaan aan het
begin van een strijd, dien wij kunnen aan
vaarden met goed recht. In de tweede
plaats heeft deze regeling ons doen afvragen
of ons werk inderdaad op zulke slechte
grondslagen berustte
Er is in de Tweede Kamer over deze
kwestie geïnterpelleerd en hoewel, zooals
wij allen verwachtten, het directe resultaat
nihil was, hoeft de inlerpellatie ons toch ieis
geleerd, daar de minister gedwongen werd
tot argumenteeren.
En zoo zeide de minister o.m., dat de vier
omroepvereenigingen evenveel leden heb
ben. Afgezien van de onjuistheid dezer ver
gelijking. is dit argument toch weinigzeg
gend. want hoeveel van de z.g.n. 80.000
leden der NCRV zouden werkelijk naar de
programma's dier vereeniging luisteren?
Spr. vraagt zich af of de minister nu wer
kelijk geen betere argumenten heef' dan
dergelijke „wauwelpraatjes" ter verdediging
van een zaak, die velen lief en dierbaar >"s.
Het is merkwaardig om te zien met welk?
ondergrondsche middelen in dezen strijd ge
poogd wordt in het hechte AVRO-kamp on
derling wantrouwen te zaaien. Spr. somde
daarvan eenige staaltjes op en noemde deze
een schande voor de Nederlandsche socia
listische pers.