Ite/ikadei Tojfó&L
DE VERDWENEN DELORA
71,te Jaargang
LEIDSCH DAGBLAD, Vrijdag 30 Mei 1930
Vierde Blad
No. 21534
'Arbeid Adelt* Cfl
VRAGENRUBRIEK.
INGEZONDEN.
FEUILLETON.
met Perquin, verdedigde het Gleichwellen-
plan van de. N.C.R.V., beschouwde de
honderden matrasnoppen als even zoovele
condensator knoppen. Zijn vrouw sloeg ge-
nereerend op de vlucht. Ik wierp mij op
zijn pol8 die sloeg met de kracht van een
5-lamp8 toestel en de snelheid van een
hoogfrequentestroom.
Ik rende naar de telefoon en berichtte
den dokter dat de 1875 M. crisis het zend-
tijdrazernijtoppunt had bereikt.
De dokter kwam onmiddellijk en een
oogenblik daarna een dichte wagen met
matglasruiten en een dwangbuis.
Hij zit nu in een paviljoen voor onrustige
achterlijken en verbeeldt zich minister van
waterstaat te zijn.
Ln.
DE ZENDTIJDVERDEELING.
Naar mijn meening wordt de radiokwestie
in Uw blad. in de ingezonden stukken, niet
rustig bekeken. Ik verzoek U daarom opne
ming van de volgende beschouwing.
Velen zijn met mij overtuigd, dat het in
deze kwestie niet in de le plaats gaat om
de positie van de A.V.R.O. Deze is slechts
het slachtoffer van politieke berekeningen
en wordt daarom zoo meedoogenloos behan
deld.
Ieder, die eenigszins politiek geschoold is,
zal kunnen weten, dat, indien Mons. Nolens
een andere oplossing had gewild, er geen
radiokwestie zou zijn geweest. Deze groot
meester in de R.K. Staatspartij heeft dus op
zijn zachtst uitgedrukt, de kwestie niet
willen voorkomen. Hel politieke oogmerk,
dat hem daaribij ongetwijfeld zal hebben ge
leid is. dat zijn grootste tegenstander, de
S.D.A.P., moest worden gekleineerd.
Deze opzet zal bij de eerstvolgende ver
kiezingen blijken goed te zijn geslaagd Tm-
mers zullen allen van de A.V.R.O. ..geeste?-
strooming", die voorheen rood stemden, daar.
om grondig zijn genezen. Deze zullen voort
aan stemmen op die partijen, die de vrij
heidsidee hoog hebben gehouden. Als de
S.D.A.P. aan invloed vermindert zal de sug
gestieve kracht, die een bloeiende ATb.
Partij op de R.K. arbeiders uitoefende, voor
geruimen tijd verdwenen zijn. De R.K.
Staatspartij kan dan rustig verder arbeiden
aan de bevestiging van haaT machtspositie
in ons land.
Dal men in R.K. kringen zich op een ko
mende strijd voorbereidt, blijkt wel zeer
duidelijk uit de bewegingsvrijheid van den
volkspaedagoog der R.K. Kerk, den bekenden
Pater Borreomeus. Met succes werkt deze
redenaar aan den uitbouw van de Burger
wachten, vooral ten platte lande.
Dat gedeelte der ..geestesslrooming" waar
bij men de A.V.R.O. heeft ingedeeld, mag
hier wel samen met coalilieaanhangers
mede werken om de ..eenheidsgedachte" in
hef Vaderland te beschermen. Dat ons wer
kelijk eenig revolutiegevaar van de zijde der
socialisten dreigt, gelooft niemand. Zou het
ook mogelijk zijn. dat coalitievrienden, in
stinctief voelen, dait zij weieens zoover kon
den gaan. dat een andere „geestesstroo-
ming" dan die van haar roode vrienden,
haar gezag niet meer als het juiste zal willen
erkennen? OBSERVER II
In antwoord np de ingezonden stukken
van de heeren Segaar, Smit, en Adama die
zicli herhaaldelijk schuldig maken aan
waaidelooze argumenten tegen de Vara
het volgende: Wanneer strijden zij eens met
open vizier gelijk de heer Smit opmerkt over
de strijdwijze van den heer Bomli? De Vara
echter heeft meermalen samenwerking aan
geboden met de Aito, waarbij dan ook reke
ning gehouden werd met de belangen van
een aantal personen in dienst van dit laatst,
genoemde bedrijf. De Avro evenwel weigert
ook thans weer elke samenwerking. Zij of
fert de belangen van de personen die zij
bedoelt dus op aan haar haat jegens de
Vara. Den heer Adema wil ik in het bij
zonder allent maken op het geschrijf om
trent het socialistische Engeland, waar hij
zegt dat zij die noodig hebben voor een
goed programma samen le stellen. De Vara
heeft zich altijd van haar laak gekwelen,
ook buiien dit veerliendaagsche programma.
Met dank voor de plaatsing,
LATER VEER
Mijnheer de Redacteur,
Naar aanleiding van het ingezonden stuk
van den heer Bomli in Uw Blad van Dins
dag )l. verzoek ik U beleefd mij in dege-
legenheid te stellen daarop le antwoorden.
Het antwoord van den heer Bomli is mij
heelemaal niet meegevallen Evenals zijn
vriend, den Observer, laboreert het hem aan
opmerkingsgave Anders zou het hem op
gevallen zijn dal hij in zijn stuk twee din
gen door elkaar haalt en met elkaar ver
wart n.l. de begrippen „resultaat" en „draag-
sler" van een idee. dat is in mijn oog een
groot verschil. Zoo zijn b.v. socialisme en
communisme ..draagsters" van ideeün, die
Russische toestanden lot „resultaat" hebben
Bovendien licht hij mijn „gevoelvolle pe
roratie" heelemaal uit het verhand, en
bouwt zijn geheele betoog op den schijn als
zou ik beweerd hebben dat de A V.R.O de
draagster is van een nieuw idee. wat in de
ged ach! en gang van den beer B. hetzelfde Is
als beginsel of levensbeschouwing-
Dal heb ik echter heelemaal niei beweerd,
integendeel, de verdienste van de AVRO. ts
juist dat zij geen voorkeur heeft voor be
paalde polilieke of godsdienstige richtingen:
da! zij haar leden telt onder alle Volks
groepen: dat zij in den waren zin van het
woord algemeen wil zijn, en elk wat wils
Biedt: fenslolle dat zij er niet aan mee
werk! ons volk in politiek of godsdienstig
afgescheiden hokjes op te bergen en de ver
schillende volksgroepen gaandeweg meer
van elkaar te vervreemden, doch daaren
tegen een insliluut is in welks verhand elk
een zich Ihuis kan voelen. Vandaar dan
ook dat talrijke geestverwanlen van den
heer B iid der AVRO zijn en blijven, on
danks hel beslaan van de VARA.
Hel idee waarvan de AVRO m i. een re-
suilaal is. heb ik in mijn vorig 9lnkje om
schreven als bet doordringen van het beseT
dal hel mogelijk is voor de verschillende
volksgroepen in één insliluut samen lo wer
ken. Waarschijnlijk had de heer B. het
Beter Begrepen als ik in Bet door hrm ge
wraakte zinnetje inplanls van Bet woord
idee, waarop Bij nu Vuur vatte, weer het
woord Besef had gebruik!
Over het ontslaan der seclarische omroe
pen zouden wellicht nok interessanle bij
zonderheden meegedeeld kunnen worden, hij
mij slaat wel vast dat die omroepen niet
spontaan uit het volk als zoodanig zijn
opgekomen. De leiders der politieke partijen
hebben er een machtig propagandamiddel in
gezien, gaven de stoot tot de oprichting en
hebben daarna volgens het oude beproefde
Hollaudsche recept het volk er voor warm
gemaakt.
De oude siramme koe. de NOV wordt
zoowaar ook weer dooT den heer B. met
bijzondere voorliefde op hel droge getrokken
Dal stokpaardje heeft echter al zoowel
dienst gedaan en dit argument is al zoo vaak
weerlegd, dal elkeen, die de feiten kent er
glimlachend kennis van neemt. Ieder weet
toch dat de ANRO niet den kant van de
RECLAME.
110
RECLAME.
1656
W1001^
t Is niét <txrr niemendal, dat Kreymborg-Coupe
zulke aparte cn mooie modellen heeft, want er Is
vakkennis en ondervinding In verwerkt en zoo'n
Coscuom Is gemaakt met al de zorg. die een
goed vakman voor een goed stuk werk heeft.
Bekijk ber maar op den keper en past roo'n
Kreymborg-pak eens aao: dan ztèc en dan voélt j
- U de kwaliteit.
Heeren-Costumea
J ubUeunv^rrUsan
n.eo le.oo i9.»o
22.™ 26.— 29.-
Etn 2-rü mo-JcDm CMc «B «Ml
3.®° 9.*° 18.—
5.oo 12.80 2L—
8.™ 15.— M3a-
Matrozenpakjet
2.®° 28—
l M*erd#nt00»ftrtChm«wlr4e»BS
HeereroCöRumu
29.- 36.- 42.-
NOV. op wilde, vandaar het gelijktijdig be
staan van ANRO en NOV.
Het slukje geschiedenis dat de heer B. ten
beste geeft zegt mij niet veel er wordt trou
wens de AVRO daarin niets misdadigs ten
laste gelegd, in elk geval is de AVRO nu
daar om te bewijzen dat wij als Nederlan
ders ook best in één omroep kunnen samen
werken, ondanks onze verschillen in levens-
en wereldbeschouwing.
De bewering dat de meerdere Vara-zend-
tijd ten koste van de AVRO moest worden
verkregen, mi9t allen grond. Door de AVRO.
zijn vele mogelijkheden geopperd, doch uit
den onwil der huidige politieke machtheb
bers om die voorstellen te onderzoeken
Blijkt duidelijk de wensch om de A IR O in
haar slreven te beknollen.
Tenslotte maak ik er mij geen illusies van
den heer B. tot mijn standpunt te bekeeren,
zijn politieke bril belet hem deze kwestie
van een objectief standpunt te bezien en
doet hem in elk streven om in eenig insti
tuut als volk samen le werken, bij-oogmer
ken zien die hij dienstig acht voor zijn
aartsvijanden: de werkgevers.
Gelukkig is er nog een groot gedeelte van
ons volk dat er anders over denkt en ln
enthousiasle prolestvergaderingen telkens
weer den eisch sfelt: het ongedaan maken
van het bedreven onrecht, het weder in
ruimen van een waardige plaats in den
Ned. Omroep voor de AVRO, een volle week,
eigen zender op de besle golf.
U, mijnheer de Redacteur dankend voor
de verleende gastvrijheid
NEDERLANDER
Fam. 0., le L. De kortste weg Is als
volgi: Leiden, Zoeierwoude, Slompwijk,
Zoetermeer, Zegwaard, De Kruisweg, Bleis-
wijk, Bergschenhoek, Hilligersberg,, Rotter
dam, sloomveer naar Charlois (kosten met
fiets 7'/« ct. per persoon), Rhoon, Poortu-
gaal, Hoogvliet. Spijkenisse, Geervliet,
Heenvliet. Totaal 56,1 K.M.
A. F. B., le L. Leiden, Rotterdam (zie
hoven), Barendrecht, Oude Maasbrug, De
Blaak, Mijnsfheerenland, Weslmaas, Klaas
waal, Middelsluns, Numansdorp (haven),
veer naar Ooltgensplaat. Achthuizen, Oude-
Tonge, Nieuwe Tonge, Batlenoord, Brui-
nisse, zijweg naar Oosterland, Nieuwerkerk,
Capelle, Zierikzee. Totaal 97,8 K.M.
H. W. M„ te L. Wendt u tol een bank
!e Amsterdam. Daar alleen kan men u in
lichten.
W„ te L. Wendt u tot een ieeraar 11.0.
Gymnastiek.
M. J., te W. Schoonmaken met petro
leum.
Abonné te O. Men zal u wellicht kun
nen inlichten ter Ziekenhuize. Er is zoo'n
inrichting in Groningen.
(Builen verantwoordelijkheid der Redactie).
Copie van al of niet geplaatste stukken
wordt niet teruggegeven.
VARAVROïTUS.
Is het ernstig met hem, vroég ik den
dokter, die aan het bed van mijn vriend
stond, horloge in linker-, pols in rechter
hand.
De ervaren arts sohudde bedenkelijk het
hoofd, onderwijl hij de slagen telde, die het
koortsig jagend bloed des lijders veroor
zaakte.
Afgaande op de frequentie van den bloed
druk ia hij nu afgestemd op de 1071 M.
golf. De crisis van de 1875 M. moet du«
nog komen. Toestand niet hopeloos doch
zeer zorgelijk, antwoordde hij. Met voor
zichtigheid hem behandelen, niet tegen
spreken en alles wat t>p radio lijkt uit zijn
omgeving verwijderen. Nu en dan koude
compressen op het hoofd. Ik kom vannacht
nog even terug als mijn hulp niet eerder
ingeroepen wordt. Mijn gironummer... eh
jk bedoel mijn telefoonnummer is u be
kend
Ik geleidde hem tot aan de deur. Maakt
u vooral niet ongerust en stelt zijn vrouw
hiermede in kennis, vervolgde hij, dat het
een gewoon geval van vaifavroïtus is, dat
tegenwoordig nogal heersoht. ,Wij artsen
worden er zelfs door beïnfluenceerd. Ik
wensch u goeden nacht... en wel te rusten.
Met bezwaard gemoed ging ik naar de
ziekenkamer terug, waar de vrouw mijne
Triends reeds bezig was de onderdeelen van
het totaal in stukken geslagen radiotoestel
bij elkaar te zoeken.
Wij verwijderden alles wat maar aan
radio kon doen denken; de pendule met
haar luidsprekersmodel, de naaimachine-
kast met toestel 2511-uitvoering, 't clec-
trisch theelichtje dat onweerstaanbaar aan
een plaat stroom apparaat kon doen denken,
enz. Toen zetten wij ons neder aan hoofd
en voeteneinde van de sponde des patiënts.
die teekenen begon te geven overgescha
keld te zijn op de 1875 M. golf. Zijn borst
zwoegde zwaar onder zijn pyama, zijn
hoofd gloeide als de laatste versterking =>-
lamp en knoersende storinkjes ontsnapten
aan zijn gezwollen keel.
Plotseling sloeg hij zijn oogen öp. Met
vreemde glans staarden zij Ons aan. Lang
zaam rees bij overeind en eenige minuten
keek hij ons ontstellend aan. Toen nam
hij de bovenste knoop van mijn colbertje
fcn begon te draaien.
Ik liet hem stil begaan en lachtte hem
vriendelijk toe.
Primair 30, secundair 25 kermde hij, ter
wijl hij de tweede knoop van mijn jas af-
wrong. Maar zijn gelaat klaarde op en hij
luisterde als in trance.
Ha... onpolitieke muziek, grijnsde Hij...
'de 2tste symphonie van Chopin... Een beetje
volumeregelen, èn mijn derde knoop be
zweek. Er waren nu geen knoppen aan mijn
jas meer aanwezig.
Zoo zat bij een poos in extase te luiste
len naar iets wat voor anderen niet te be
luisteren viel.
Het was doodstil töen een snik van zijn
vrouw deze lugubere stilte verbrak. Hierop
reageerde hij onmiddellijk. Zijn gezicht
vertrok tot een satanische grijns. Ze gene-
reeren, saste hij, dat doen zé nu altijd om
dat ik geen sectarische muziek van Rem
brandt wil hooren. Weg met de... doch een
hoestaanval onderbrak zijn woede.
Een diep medelijden overviel mij. Hij
*as veTder weg dan ik had durven vermoe
den. Het zweet brak mij uit. Ik trok mijn
draaiknoplooze colbert uit om weer tot me
zelf te komen. Hij vatte het öp als 'een
uitdaging. Ik aanvaard den strijd, brulde
hij uit, terwijl hij zichzelf aan zijn bescher
mende deken" wildé ontrukken.
Wij wierpen ons op hem, drukten Hem
neer in zijn kussens, begoten hem me*
water. Hij werd weer kalmer.
Ben je pro- of contra, riep hij plotseling
lit. Neutraal, lispelde ik achterdochtig. Een
blik waarin een wereld van verachting lag,
deed mij het ergste verwachten. Toeïï
iwara de aanval. Hij begon wartaal te
opteken, wilde dubbel storten op giro 12800C
ten gunste van de Vara, verwarde Vogt
Door E. PHILIPS OPPENHEIM.
Geautoriseerde vertaling van Mr. G. KELLER
(Nadruk verboden.)
S7)
De bediende legde de halve kroon weer op
'afel en zijn manier van doen onderging
«n totale verandering, terwijl hij onver
schillig antwoordde:
„Dat is best mogelijk, mijnheer, maar we
Lebben het bijzonder druk gehad. Ik heb
niemand opgemerkt."
Ik verzocht den directeur der inrichting bij
"nj te komen, een bleek mannetje met
Aarlen snor, die op een afstand had toege
keken. Glimlachend en buigend kwam hij
naar mij toe. Ditmaal was ik evenwel zoo
Verstandig niet op den man af iel3 te
"agen.
„Ik stel groot belang in de restaurants
'an dit stadsgedeelte", verklaarde ik, „en
een mijner kennissen heeft mij verteld, dat
nel hier zoo uitstekend eten is."
Hij glimlachte een beetje achterdochtig.
Het voorwendsel voor mijn bezoek was mis
schien ook niet bijzonder handig gevonden.
ik kom binnenkort met een paar vrien
den dit onderzoeken", verzekerde ik.
De kellner bracht mij het bestelde
cognacje. Ik nam er een slokje van en be-
ste.de een sigaar.
„Er komen van hier allerlei menschen,
geloof ik", zeide ik. ..ik meen zelfs een Chi
nees te hebben gezien, die sprekend op den
Chineeschen gezant leek, juist toen ik hier
naar binnen ging."
De directeur strekte de handen uit, terwijl
hij uilriep-
„O. er komen hier van allerlei heeren! De
eene bezoeker beveelt mijn zaak aan bij
zijn vrienden, die dan op hun beurt een?
komen kijken en zoo gaat het voort. Ik
meen me te herinneren, dat hier inderdaad
van avond een Ghineesch heer is geweest,
maar precies heb ik er niet op gelet. Daar
voor was het te druk
Ik betaalde mijn vertering en ging weer
heen. De portier opende de deur voor mij,
gereed om een auto aan le roepen. Hij keek
mij een beetje nieuwsgierig aan. Er viel niet
aan (o twijfelen of hij had gezien hoe ik ge
poogd had Delora te spreken te krijgen. Ik
haalde een halve souvereign voor den da-
en zeide:
„Zeg eens, zou je dit graag willen verdie
nen?"
Hel was een Duilscher met een dik, bleek
gelaat en een blonden snor. Zijn kleine
oogen schenen nog kleiner te worden, toen
hij het geldstuk zag, en met een buiging riep
uit: „O. mijnheer!"
„Wie was dan die Chinees met die prachi-
aulo?"
Zijn armen wijd uitspreidende antwoordde
hij bijna pathetisch: „Hoe zou ik dat we
ten! Ik weet alleen, dat hij hier vanavond in
een cabinet particulier heeft gedineerd".
Een cabinet particulier! Dat was in ieder
geval reeds iets.
„Je weet misschien niet hoe hij heette en
waar hij vandaan kwam?"
De man schudde ontkennend het hoofd,
terwijl hij zenuwachtig naar binnen keek.
„Maar dan die andere heer?" vroeg ik.
„Ik weet niet, hoe hij heet, mijnheer",
verklaarde de portier uitdrukkelijk. „Hij is
hier een paar maal geweest, maaT sleeds
zonder gezelschap".
Ik stak den halven sovereign weer in mijn
zak en haalde een heelen voor den dag. De
portier strekte gretig de hand er naaT uit,
doch liet deze onmiddellijk weer zakken. Hij
wees in de richting van de straal. De klap
deur, die toegang verleende tot het restau
rant bleef wel gesloten, maar over den
rand van het smoezelige vitrage, dat de ra
men ter halver hoogte bedekte, kon ik het
gelaat van den directeur naar buiten zien
kijken.
..De tweede straat aan uw linkerhand",
was het eenige dat de portier nu tot mij
zeide.
„En als je nu liever vijf inplaals van één
sovereign wilt hebben", zeide ik achteloos,
„mijn naam is kapitein Rolherbv en ik lo
geer op hel oogenblik in het Claridge hotel."
Ik ging weg. terwijl hij mij nakeek. Op
den hoek keek ik nog eens om. De eigenaar
en de porlier stonden met elkaar op het trot
toir le praten.
HOOFDSTUK XXV.
Den volgenden avond dineerde ik alleen
met mijn broeder. Voor zijn doen was hij in
een buitengewoon goede stemming. Hij
praatte met meer opgewektheid dan ge
woonlijk over de dingen van den dag en was
een onderhoudend tafelgenoot Toen hel mid
dagmaal ten einde liep, vroeg ik hem:
„Zeg, Ralph, hoe moet ik het aanleggen om
den Chineeschen gezant te ontmoeten?"
Hij keek mij een oogenblik met eenige
verbazing aan. maar toen hij begreep dat het
mij ernst was, antwoordde hij:
„Nu, ik vermoed wel op een of andere
diplomatieke receptie. Hij staal op nog al
goeden voel met Freddy. Waarom zou je
dien niet eens opbellen en het hem vragen?"
„Ja, dat zullen we hebben na het diner",
antwoordde ik.
„Vanwaar intusschen die onverwachle
belangstelling in Ooslersche zaken?"
„Ja. -gek genoeg staat het in verband met
die Delora's". antwoordde ik. ,.Ik heb van
daar een visite bij ze gemaakt, doch enkel
de nicht aangetroffen. Ik zag Delora zelf
laler in gezelschap van een Chinees, die. als
ik hel wel heb. de Chineesche gezant is."
„En hoe ziet het nichtje er uit?"
Allerbekoorlijkst!" antwoordde ik. „Ik
heb lante Mary geschreven haar op Fellham
te logeeren te vragen. Het schijnt inlus-
schen geweldig moeilijk le zijn dien Delora
te pakken (e krijgen
„Zoo. zoo. heb je tante Mary al geschre
ven?" merkle Ralph met ielwat guitigs in
den blik. weiken hij naar mij wierp. „Aus
ten. ik geloof dal je verliefd bent op dal
meisje."
„Dat geloof ik ook", erkende ik onver
stoorbaar. „Dat zou jij ook zijn. als je haar
kende."
Ralph sloot even zijn oogen. Hel was dan
ook een tamelijk onhandig gezegde van mij
tegenover hem!
„Maar in ernst. Austen", vervolgde hij na
enkele oogenblikken, „heb je er werkelijk
wel eens aan gedacht te trouwen?"
„In allen ernst. Ralph", antwoordde ik,
„niet vóór ik Felicia Delora heb gezien."
„Felicia Delora", herhaalde mijn broeder
„Het is in ieder geval een aardige naam.
Het zou misschien zoo kwaad nog niet zijn
als ik haar zpII eens opzocht."
„Wacht daar nog een paar dagen mede,
Ralph", verzocht ik -.„Zij is een beetje
zenuwachtig, nu haar oom haar schijnt te
verwaarloozen ter wille van een of andere
gewichtige onderneming."
„Maar is het je wezenlijk ernst daarmee?"
vroeg mijn broeder.
„Het is toch vrij natuurlijk", antwoord
de ik.
„Het is werkelijk een zaak van groot ge
wicht", ging Ralph ernstig voort. „Rekening
houdend met mijn invaliditeit en verschil
lende gebeurtenissen, waarop we niet dieper
behoeven in te gaan, kunnen wij toch wet'
als zeker aannemen, dat ik niet de minste
kans heb een directen erfgenaam achter le
laten. Wij moeien een weinig rekening hou
den met de toekomst, Austen, en zoo mogen
wij gerust als vaststaande aannemen, dat
tussclien nu en over tien jaar het oogen
blik komt, dat je mijn plaats zult moeten in
nemen. Ik wil alleen de hoop uitspreken, dat
jo den boel er niet doorbrengt."
„Zeg niet zulk een onzin, Ralph I" riep
ik uil
,,'t Is geen onzin", verklaarde hij op be
slisten toon. „Ga maar eens met mijn dok
ter praten, ais je mij niet geboft. Intus
schen was het plan niet om van avond die
zaak ter sprake te brengen. Maar ik kwam
er op. toen je over dat meisje sprak. Ik wil
je wel verklaren, dal ik natuurlijk mijn
plichten niet uit het oog heb verloren. Met
je twee duizend pond per jaar kun je als
ongetrouwd man vTij goed rondkomen, maar
je bent nu de vermoedelijke erfgenaam van
den titel en als je trouwplannen hebt, dan
staan de Fakenhamgoederen en het huis tot
je beschikking. Zij brengen tusschen de
zes en zeven duizend pond per jaar op,
zeker niet minder."
(Wordt vervolgd).
