Sluiting van den Omvormingscursus van
Rieters tot Stucadoors.
71**® Jaargang
WOENSDAG 28 MEI 1930
No. 21533
BERICHT.
STADSNIEUWS.
IN MEM0RIA
EEN 40 JARIG HUWELIJK TE VOORSCHOTEN.
Het voornaamste nieuws
van heden.
LEIDSCH
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN.
PRIJS DER ADVERTENTIEN
30 Cts. pet rejet toot advertentiSn uit Leiden en plaatsen waar
agentschappen ran ons Blad gevestigd zijn. Voor olie andere
advertentiën 35 Cts pet pegel. Kleine Advertentiën uitsluitend
bij vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 60 Cis. bij een
maximum aantal woorden van 30.
Incasso volgens postrecht Voor eventueele opzending van brieven
10 Cis. porto te betalen Bewijsnummer 5 Cts.
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postcheque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden per 3 maanden 2.35, per week
Buiten Leiden, waar agenten gevestigd zijn, per week
Franco per post f. 2.35 portokosten.
ƒ0.18
„0.18
lit nnminer bestaat uit VIER Bladen
EERSTE BLAD.
Morgen, Hemelvaartsdag, zal het
eidsch Dagblad niet verschijnen en
jjn onze Bureaux gesloten.
Heden laten wij dientengevolge
teds de Kindercourant verschijnen.
DE DIRECTIE.
H. I. COHEN.
I
cretaris H
Leiden
in leven Oppervoorzanger en Secretaris
van de Nederl. Israël, gemeente te I
„En hij is niet meer."
Het, alhoewel niet plotseling, verschei-
«ien, want hij was al geruimen tijd ziek,
van den heer H. I. Cohen, in leven Opper-
Toorzanger-1 eeraar en secretaris van de
kodsche gemeente te Leiden, leeraar in de
Hebreeuwsche taal aan de gymnasia in
Leiden en in Den Haag, bestuurder tevens
van onnoemlijk aantal niet-Joodsche en
Joodsche instellingen, beteekent inzonder
heid voor het Nederlandsch Jodendom,
caar meer nog in het bijzonder voor de
Leidsche Kehilla" een groot verlies. Dat
srlies staat in onmiddellijk verband met
hooge persoonlijkheid van den sympa-
éieken overledene, die karakter-eigen
schappen bezat, welke men niet zou zoe-
ïen bij een eenvoudig man als hij en die
toegankelijk was voor iedereen. Niet het
ainst voor hen, die van het Jodendom niets
aiwisten, dat echter zochten en er door hem
onderwezen werden. Om ook niet die
categorie te vergeten, die weleer in het
Ipchthuis te Leiden hun straf moesten on
dergaan, doch van hem mochten vernemen,
„de Eeuwige steeds iederen berouwvol-
len zondaar met liefde aanneemt." Het
Tuchthuis verdween, Leiden kreeg een Op
voedingsgesticht. En 't was alweer wijlen
de heer Cohen, die daarheen toog, om de
^ugdige delinquenten op te voeden in Jood
sdien geest, in Joodschen zin.
Onbegrensd was dan ook zijn vreugde,
Tanneer hij „in latere tijden" vernam, dat
ajn vermanend woord succes had gehad en
dat de jeugdige boosdoener teruggekeerd
»as van „de dwalingen zijns weegs".
Maar ook in zijn Synagogale ambten, als
Oppervoorzanger van de Joodsche gemeente
in Leiden, waarover straks meer, als haar
ijverige en nauwkeurige secretaris, als het
tekwame hoofd der Joodsche godsdienst
school en van het Joodsche Weeshuis al-
bier, want hij was een uitnemend paeda-
fwg, als leeraar in de Hebreeuwsche taal
aan de gymnasia in Leiden en in Den Haag,
ah mede-bestuurder van tal van niet-ker-
kelijke en Joodsche vereenigingen, kortom
welke functie hij ook vervulde men
wist hem te waardeeren, om het groote, dat
van hem uitstraalde, om het vele, dat hij
te geven had en om het goede, dat hij
schonk aan iedereen, ook aan hen, die niets
van hem gevraagd hadden.
En dit alles lag in de Joodsche ziel van
dezen beteekenisvollen thans overleden
„priester onder Israël".
In de Joodsche pers werd, vooral toen
het in ons land steeds meer gebruikelijk
werd, om, als er in de één of andere Joodsche
gemeente een vacature voor voorzanger ont
stond, deze door een buitenlandschen
„Obercantor" te doen bezetten, heel wat
over deze materie geschreven. Maar zij, die
aan Nederlandsche Synagogale zangen de
voorkeur gaven, konden in Leiden te gast
gaan. Immers de overledene was school ge
gaan in Groningen, waar hij vroeger
adjunct-voorzanger geweest was en waar
hij van wijlen den beroemden Oppervoor
zanger Juda Izak Vleeschhouwer z.g. on
derricht ontving in den Synagogalen zang.
De z.g. composities van Vleeschhouwer door
den heer B. M. Stern te Groningen voor het
nageslacht op schrift gesteld, werden door
den overleden „Oppervoorzanger van Lei
den" bij voorkeur, en op melodieuse wijze
voorgedragen.
Aan wijlen den heer Vleeschhouwer
dankte de overledene zijn synagogale muzi
kale opleiding, aan wijlen Operrabbijn Van
Loon zijn geestelijke schooling, terwijl wij
len Staatsraad Prof. Mr. J. Öppenheim er
niet weinig toe heeft bijgedragen, dat zijn
maatschappelijke standing werd bevorderd.
En nu zal men dezen voorganger in
Israël missen. Een voorganger, die heel
de innigheid van zijn groot Joodsch ziele-
leven wist te leggen in het gebed, dat hij j
als „afgezant der gemeente" tot het Opper-
wezen opzond. De wijding van den Sab
bath, de ernst van Israel's plechtige hoog
tijden; de blijdschap en jubel van de drie
Vreugdefeesten, en de treur van Israel's
rouwdagen, wijlen de heer H. I. Cohen wist I
dit alles te vertellen als uitingen van het
Joodsche levenslied, dat hij nu helaas niet
meer zal kunnen zingen
Met groote dankbaarheid zal men zich
echter steeds den man blijven herinneren, I
die met de eenvoud en reinheid zijner
mooie, vrome Joodsche ziel, ook buiten de
Synagoge en de Joodsche gemeenschap, door
zijn waardig optreden in de maatschappij
der samenleving, getoond heeft te zijn een
juiste vertolker van het Joodsche levenslied
der eeuwen.
Thans ruste hij in vrede!
MAATSCHAPPIT VOOR
TOONKUNST
Rotterdam.
N. GODFRIED.
DE TREINENLOOP
MET HEMELVAARTSDAG.
Door de Ned. Spoorwegen zullen morgen
Hemelvaartsdag, 12 extra vóór-en volg trei
nen tusschen Amsterdam-Leiden-Rotlerdam
worden ingelegd, terwijl de treinen in de
richting België extra versterkt zullen wor
den. Op de voornaamste stations zullen ook
nog, extra treinstellen gereed gehouden wor
den, om bij buitengewone drukte dienst te
kunnen doen.
Op de lijn LeidenUtrecht zullen geen
extra treinen loopen, maar zullen de trei
nen met vier extra rijtuigen versterkt
worden.
De Jaarvergadering.
Onder presidium van den wji. Voorzitter,
den heer dr. H. W. Borgerhoff Mulder hield
gisterenavond in een der zaaltjes van het
Nutsgebouw de Maatschappij voor Toon
kunst haar jaarlijksche Algemeene Leden
vergadering, waarvoor, als naar 'gewoonte,
de belangstelling van de zijde der leden
minimaal was.
De Voorzitter opende de vergadering met
een kort welkomstwoord tot de aanwezigen
en stelde daarna den Secretaris, den 'heer
G. W. Groen, in de gelegenheid de notulen
der vorige jaarvergadering en die der bui
tengewone ledenvergadering voor te lezen,
welke ouder dankbetuiging onveranderd
werden goedgekeurd.
Aan het versla* over den toestand dei
Maatschappij over het 95e maatschappelijk
jaar, eveneens uitgebracht door den heer
Groen, ontleenen wij het volgende;
In de vorige jaarvergadering werd in de
vacature, ontstaan door de periodieke af
treding van den heer Air. G. H. E. Nord
Thomson als Commissaris, als zoodanig ge
kozen de heer G. R. D. Crommelin en
wegens vertrek van den heer Air. J. Dros
in diens plaats de 'heer Air. C. H. E. Nord
Thomson, zoodat het Bestuur op 31 Decem
ber j.l. als volgt was samengesteld:
A. D. Vijgh, Voorzitter; Mr. G. H. E. Nord
Thomson, Vice-Aroorzitter; G. W. Groen,
Secretaris; L. Driessen, Penningmeester;
Alej. H. W. van de Sande Bakhuyzen,
Bibliothecaresse; Dr. H. W. Borgerhoff Mul
der, Jhr. Ir. A. C. von Weiier, M. H. A. Juta,
G. R. D. Crommelin.
In de maand Mei werd besloten tot ope
ning van een cursus in hel fluitspel onder
leiding van den heer Johan Prins, verbon
den aan hel Residentie-Orkest te den Haag.
Overigens onderging het onderwijzend Per
soneel der Aluziekschool geen wijziging.
Er hadden 3 openbare lessen plaats onder
leiding van de Directrice, Alej. Harry van
der Harst; een in de Stadsgehoorzaal en
twee in het Nutsgebouw, welke veel belang
stelling ondervonden; ook dit jaar bleken
weer zeer gunstige resultaten te zijn be
reikt.
De wekelijksche Piano-muziekavonden tot
oefening in het prima vista-spel. onder
leiding van den heer Franco Mendes en de
samenspel-klasse in het kwartetspel, onder
leiding van den heer Jac. van den Burg,
hebben succes gehad, men blijft er interesse
voor hebben; voor beide klassen kunnen
beoefenaars der Toonkunst, geen leerlingen
der SchQol zijnde, ook worden ingeschreven.
Het ledental der Afaatschappij bedroeg op
31 December 1929: 290, het aantal leerlin
gen der Muziekschool op dien datum: 340.
Aan de leden konden drie concerten wor
den aangeboden.
De rekening der Concerten-Afdeeling sluit
met een batig saldo ad f. 216.085, die der
Muziekschool met een voordeelig saldo ad
f. 693.36, bestemd ter verdeeling onder het
onderwijzend Personeel, terwijl die der
andere afdeelingen grooiere of kleinere ba
tige saldi aanwijzen, mede ten gevolge van
het voorzichtig beheer van het Bestuur.
Het nut van de muziekbibliotheek bleek
zeer groot te zijn-, door schenking werden
verkregen: 203 muziekwerken; de groeiende
belangstelling voor de bibliotheek schept
gunstige verwachtingen voor het jaar 1930.
Ook niet-leden van de Maatschappij
voor Toonkunst kunnen van deze Muziek
bibliotheek gebruik maken.
Met vertrouwen wordt het 96e maatschap
pelijk jaar ingegaan.
Het jaarverslag werd onder dankzegging
van den Voorzitter aan den heer Groen door
de vergadering goedgekeurd en definitief
vastgesteld.
De commissie tot nazien van de rekening
en verantwoording over het jaar 1929 heeft
deze aan de hand van de diverse beschei
den van die administratie accoord bevon
den; de Voorzitter stelde voor den heer L.
Driessen als Penningmeester der Afaat
schappij voor het gehouden beheer dé
charge te verleenen.
De Voorzitter betuigde den leden dier
Commissie vriendelijk dank voor de ge
nomen moeite, den heer Driessen voor zijn
accuraat gevoerd beiheer over 1929, aan
wien conform het advies décharge wordt
verleend, Mej. van de Sande Bakhuysen
voor hare vele bemoeiingen als Bibliotheca
resse.
Bij het hierna volgend agenda-punt „Be
stuursverkiezing" werd do heer Driessen
als Penningmeester (direct herkiesbaar) her
kozen, die zich deze benoeming liet wel
gevallen. hetgeen door de vergadering met
ingenomenheid werd begroet.
Na nog eenige mededeelingen van inter
nen aard sloot de Voorzitter de vergadering
met een woord van dank tot de aanwezigen
voor hun tegenwoordigheid.
HANDELSREGISTER
KAMER VAN KOOPHANDEL.
Wijziging: Café „De Aforschpoorl",
Aforsohstraat 35, Leiden. Nieuwe gevol
machtigde: H. J. de Heiden, Leiden (Beper
kende Bepalingen).
Opheffing: Afaatschappij tot exploitatie
van het pension „Zeelust", Pickéweg 17,
Noordwijk aan Zee. F. Schilderman, Noord-
wijk aan Zee.
BINNENLAND.
Dr. J. Droste, lector aan de Leidsche
Universiteit is benoemd tot gewoon hoog
leeraar. (Stadsnieuws, le Blad).
De interpellatie-Boon in de Tweede Kamer
over de verdeeling van den radio-zendtijd.
(Uit het Parlement, 3e Blad).
De linldiping van dr. J. Th. de Visser.
(Binnenland, 2e Blad.)
Telcfoneeren met schepen in volle zee;
een welgeslaagde proef. (Binnenland. 2e BI.)
Dreigende uitsluiting in de sigaren-indnstrie
(Binnenland, 2e Blad.)
Kapitein Borren, van Cnrapao, zal terecht
staan voor het Hoog Militair GerechtshoL
(Laatste Berichten, lsle Blad).
De moordaanslag te Schiebroek; 4 jaar
gevangenisstraf geëischt (Rechtzaken, 2e
Blad.)
o
Gehouden in de Ambachtsschool.
Hierboven plaatsen wij de beeltenis van den heer E. Vernède, burgemeester
van Voorschoten en Mevrouw P. C. VernèdeKoster, die op 29 Mei 1890
te 's-Gravenhage in het huwelijk traden. Morgen herdenkt hel echtpaar dus den
dag van zijn 40-jarig huwelijk, welk feit echter wegens familie-omstandig
heden niet gevierd zal worden. Wij wenschen het geliefde echtpaar nog tal
van gelukkige jaren toe!
Gisteravond is in de Ambachtsschool al
hier de sluitingsavond gehouden van den
beroepsomvormingscursus van rieters tot
stucadoors. Gelijk bekend mag worden ge
acht, wordt deze cursus gehouden des win
ters en wel in twee gedeelten, elk van 9
maanden. Het doel van dezen cursus is den
rieters het stucadoorsrvak grondig te leeien
teneinde hun kans op werkeloosheid tot een
minimum te beperken. Behalve de cursisten,
15 rieters en 10 aankomende stucadoors, wa
ren enkele autoriteiten o.a. de heer T. S.
Goslinga, wethouder van sociale zaken, de
heer P. C. G. A. Wijkmans, directeur van
den gemeentelijken dienst voor sociale zaken
en lid van de rijkscommissie voor de om
vorming van ongeschoolde arbeiders, be
stuursleden der school en talrijke leeraren,
aanwezig. Allereerst sprak de heer G. E. E.
Kuyntjes, directeur der Ambachtsschool.
Spr. zeide ongeveer het volgende:
Het is vanavond de laatste avond van het
eerste deel van onze Stucadoorscursus en
waar nu negen maanden hard gewerkt is en j
reeds veel tot stand is gebracht, hebben wij
gemeend eens even te moeten stilstaan en
te moeten nagaan wat tot op heden is ge
schied.
Het heeft in den Zomer van 1929 veel
voorbereiding gekost om tot dezen cursus te
komen, hij is er gekomen en gelukkig, want
hier is goed werk verricht
Dat dit werk hier kon geschieden is te
danken aan den finantieelen steun van de
gemeente, den ijver en de werklust van onze
ieerlingen en vooral aan de groote toewij
ding van de leeraren
Aio ge het tweede deel van dezen cursus
een even goed en aangenaam verloop heb
ben als het eerste deel en moge de deelne
mers hier een dosis bekwaamheid en hand-
vaardigheid opdoen, waarvan zij in hun ver
der leven veel profijt zullen hebben.
Wij zullen straks in de gelegenheid zijn
het werk van dezen cursus te aanschouwen:
Daarom geef ik gaarne eeret het woord aan
den heer Wempe, die als oudste leeraar van
den Cursus gaarne iets naders zal vertellen,
na een welkom tot allen:
De heer Wempe sprak daarop als volgt
van hetgeen hier aan deze school is ge-
Gij allen weet nu wel voldoende het doel
schied en van welk een groote cullureele
waarde het werk is, dat hier zoo geleidelijk
tot stand komt. Nu wij aan het einde zijn
van het eerste gedeelte van den cursus
BUITENLAND.
Nieuwe botsingen in Britsch-Indië. (BudJ
tenland, le Blad.)
Een nieuwe airestatie te Dusseldorf in
verband met de moorden. (Tel le Blank)
Bloedige botsing in Brazilië. (Buitenland,
le Blad.)
1929-1931 en wij terugzien op wat er be
reikt is. is het mij een eer namens de com
missie met de uitvoering der b^uiten be
last, dat ik van deze plaats haar dank be
tuig, aan allen, die medegewerkt hebben aan
het tot stand komen van dezen cursus, om
jongemannen meer bekwaamheid in het vak
hunner keuze bij te brengen, opdat zij straks
in den strijd om het bestaan, beter geschoold
voor den dag kunnen komen en de plaats
innemen die hun als goed vakman toekomt.
Dan denk ik vanzelf aan onze regeering en
on9 stadsbestuur en vooral ook speciaal aan
de heeren Goslinga en Wijkmans, die ons
zoo krachtig hebben bijgestaan om het moei.
lijkste (d.i. het finanlieele) gedeelte te ver
zorgen. Dan wil ik óók een eeresaluut bren-
bc-n aan onzen wakkeren directeur dezer
school, den heer G. E. E. Kuyntjes, die voor
ons een voorspraak was bij het Schoolbe
stuur, waardoor wij zulke mooie lokalen ter
beschikking kregen, zoo goed geoutilleerd
door verwarming en verlichting en voor zijn
onverflauwde toewijding aan onze belangen.
Vanzelf treedt hier ook naar voren de per
soon van den heer Brilman, die zooveel bij
bracht tot vorming, ook theoretisch, van onze
jongemannen en leerlingen en die voor ons
leeraren, steeds klaar stond ons met raad en
daad bij te staan. Toch wil ik óók een waar-
deerend woord tot u richten, jongemannen
en leerlingen van den cursus. Evenals voor
ons leeraren, was het zeer zeker voor velen
uwer wel een opoffering, om na een ver
moeiden dagtaak, hier uw vrije avonden le
komen doorbrengen, om uw kennis en vaar
digheid te vermeerderen, docji gij bcgreept,
EEN KIJKJE IN DE PRAKTIJK.
Een drietal werkstukken door aankomende stucadoors onder leiding van den
leeraar Fred. A. Wempe Sr. vervaardigd.