De crisis in den landbouw.
TB
LAND- EN TUINBOUW.
DE VLUCHT UIT DE POPPENKAST VAN JAN KLAASEN
TRIJNTJE.
KERK- EN SCKOOLNIEUWS.
RADIONIEUWS.
KUNST EN LETTEREN.
RADIO-PROGRAMMA.
I
Algemeene vergadering van de Hollandsche
Maatschappij van Landbouw.
In Den Haag is gisteren de algemeene
vergadering gehouden van de Hollandsche
Maatschappij van Landbouw.
Or. H. J. Lovink.
De voorzitter dr. H. J. Lovink, heette in
het bijzonder welkom de heeren Mansholt
en mr. Wintermans als vertegenwoordigers
van de regeering en dr. Molhuysen als
secretaris van het Kon. Nederl. Landbouw-
comité.
Voorts wees spr. op het belang van punt
7 der agenda, waarin het program van
actie voorkomt, dat het hoofdbestuur heeft
opgesteld in verband met de moeilijke om
standigheden in den landbouw. Er is een
critieke toestand ontstaan, waarin verbete
ring kan komen door uitbreiding van den
export, waarnaar dan ook gestreefd wordt,
doch waartegen de hooge invoerrechten van
andere landen weer belemmerend in den
weg staan. Diverse genomen of aanbevolen
noodmaatregelen hebben bereids verwar
ring gesticht, waardoor de crisis veeleer is
.verergerd. De omstandigheden zijn wel zeev
gecompliceerd geworden. Een arbeidspro-
gram dient te worden opgesteld, dat straks
aan de orde zal komen. Indien al geen op
heffing van de crisis daardoor zat worden
verkregen, dan is toch te hopen, dat ver
zachting zal worden bereikt.
Hierop sprak de heer Mansholt een kort
woord als regeeringsvertegenwoordiger,
waarbij hij wees op de moeilijkheden, die
ook voor de regeering aanwezig zijn in
deze crisis. Thans werd bijv. een telegram
van den landbouwvertegenwoordiger te
Parijs ontvangen, meldend, dat het invoer
recht Op tarwe in Frankrijk van f. 6 tot f. 8
is verhoogd.
De regeering za! met aandacht volgen,
wat op deze vergadering zal worden be
sproken.
Nadat rekening en begrooting waren
goedgekeurd werd tot hoofdbestuurslid ver
kozen verklaard de heer J. de Groot te Ber-
kenwoude, daartoe als eenig candidaat
voorgesteld door den Bond van Kaasprodu-
cetnen.
Het verslag van de gehouden enquête in
zake het pachlvraagstuk zal aan Regeering
en parlement worden toegezonden.
Thans was aan de orde de bespreking van
de crisis in den landbouw.
Voorgestelde wenschen, waarvan de ver
vulling direct nut zal kunnen opleveren
zijn:
A. 1. Maatregelen tegen de gevolgen van
dumping; 2- herziening van ons tarief van
invoerrechten: 3. de suikerbietenteelt dient
te worden gesteund; 4. de opcenten op de
grondbelasting dienen te worden afgeschaft;
5 de slachlaccijns dient te worden afge
schaft; 6. de spoorvrachttarieven op land
en tuinbouwproducten dienen te worden
verlaagd; 7. onderzocht dient te worden of
het nuttig en mogelijk zal zijn dat de Re
geering de credietverleening door de coöp.
boerenleenbanken verruimt door zich in be
paalde gevallen borg te stellen; 8. water
schappen die het onderhoud van wegen
moeten bekostigen, welke voor doorgaand
verkeer worden gebruikt, dienen geleidelijk
te worden gesteund; 9. de druk der sociale
lasten op het landbouwbedrijf dient aan
merkelijk te worden verlicht; 10. de loonen
bij werkverschaffing en de uitkeeringen
aan werkloozen dienen zoodanig te zijn dat
een prikkel aanwezig blijft, arbeid in het
vrije bedrijf, ook in het landbouwbedrijf, te
zoeken.
B. Als wenschen waarvan de vervulling
van indirect nut zal zijn (overheidsbemoei
ing) werden door het hoofdbestuur aanbe
volen
1. benoeming van een directeur-gene
raal van de landbouw met zoodanige be
voegdheden, dat een centrale leiding aan I
de directie van den Landbouw ontstaat; 2.
instelling van een afzonderlijk ministerie
van Landbouw3 uitbreiding van het per
soneel van de directie van den landbouw,
zoodat inzonderheid de economische positie
van den landbouw grondig en bij voortdu
ring kan worden bestudeerd en onderzocht;
4 bevordering van de stichting van lagere
landbouwscholen; 5. bevordering van den
afzet door intensievere voorlichting,
krachtigen financieelen steun bij het zoe
ken naar nieuwe afzetgebieden en toepas
sing van de landbouw uitvoerwet; 6. bevor
dering van het gebruik van Nederlandsche
land- en tuinbouwproducten bij overheids
bedrijven en instellingen.
De heer Kistenmaker uit Haarlemmer
meer zeide, dat zijn afdeeling voor maat
regelen tegen dumping is. Als alles hier
maar vrij mag binnenkomen worden wij
doodgedrukt. Ook is de afdeeling voor her
ziening van onze tarieven van invoerrech
ten. Daarin zullen ook moeten worden op
genomen verschillende producten van land
en tuinbouw. De opcenten op de grondbe
lasting dienen te worden afgeschaft, even
als de accijns op het geslacht. De suiker
bietenteelt moet worden gesteund, terwijl
spoorvrachttarieven voor land- en tuin
bouwproducten dienen te worden verlaagd.
De heer Kistenmaker zeide verder, dat
zijn afdeeling niet geporteerd is voor de di
recte stichting van lagere landbouwscho
len, omdat de kosten zeer groot zijn en de
behoefte daaraan niet zoo groot is.
Dezelfde wenschen werden ook door vele
andere sprekers geuit. De heer Barendracht
achtte o.a. uitbreiding der tarieven tot die
producten, die thans vrijelijk worden inge
voerd, zooals boter, eieren, slachtpaarden,
aardappelen, bloemkool, uien en tarwe
noodig.
De heer Jas (Voome) begon met aan te
dringen op afschaffing van de geheele
grondbelasting, terwijl bij de regeering aan
gedrongen moet worden op vaststelling van
minimumprijzen voor de landbouwproduc
ten. Dezelfde regeering, die maximumprij
zen kon vaststellen, zal ook minimumprij
zen moeten kunnen bepalen. Indien een en
ander niet terechtkomt, zullen de boeren
ook op minder vreedzame wijze een groote
demonstratie moeten ageeren voor een
menschwaardig bestaan.
De heer Van den Heuvel drong aan op
opschorting van den achturigen arbeids
dag. Spr. was van oordeel, dat deze maat
regel vloekt met wat men denkt te doen
tot verbetering van den landbouwcrisis.
De heer Braat (hoofdbestuur) zeide, van
oordeel te zijn, dat het niet noodig is dat
de achturige arbeidsdag door de regeering
wordt ingevoerd, want de boeren worden
genoodzaakt zelf tot dien maatregel over te
gaan en de loonen te verhoogen.
De heer Treuren (Haarlemmermeer)
pleitte voor de oprichting van Kamers van
Landbouw, waarin de landbouwers als één
man optreden.
In antwoord op een desbetreffende vraag
van den heer Bultman deelt de heer De
Boer namens het Kon. Ned. Landbouw-
'comité mede, dat dit lichaam bijna zonder
uitzondering accoord gaat met de denk
beelden in de Holl. Maatsch. van Landbouw
ontwikkeld. Meer speciaal is het Land-
bouwcomité voor herziening van ons tarief
van invoerrechten.
Spr. deelde dan mede dat straks zou
blijken, dat het hoofdbestuur unaniem tot
de conclusie is gekomen dat het meestbe-
gunstigingslarief moet worden gehandhaafd
doch dat daarnaast als middel het onder
handelingstarief zou kunnen worden toege
past.
In zijn slotwoord zeide de voorzitter, dr.
Lovink, dat het hoofdbestuur door de be
sprekingen op deze bijeenkomst gesterkt is
in de overtuiging dat het noodzakelijk is
krachtig te ageeren voor een dusdanige ver
betering in den akkerbouw, dat de boeren
die onder normale omstandigheden werken,
hun producten met een redelijke winst
marge aan den man kunnen brengen.
Wat het rapport der crisiscommissie be
treft, zegt dr. Lovink dat naar zijn vaste
overtuiging de verschijning van dit rapport
niet lang op zich zal laten wachten.
Ten slotte werd een motie met applaus
aangenomen, waarin er op gewezen wordt
dat onmiddellijke steun van de regeering
aan den landbouw noodzakelijk is. Deze
motie zal men ter kennis der Nederland
sche regeering en van het parlement
brengen.
Hierna werd de vergadering gesloten.
CRISTELITKE BOEREN- EN
TUINDERSBOND.
Algemeene vergadering te Gonda.
Onder presidium van het Eerste Kamer
lid, prof. mr. P. A. Diepenhorst van Am
sterdam, kwam de Chr. Boeren- en Tuin-
dersbond te Gouda jn „Kunstmin" in jakr-
ljjksohe algemeene vergadering bjjeen.
Aan het jaarverslag van den secretaris,
mr. J W. Goedbloed van Goes, ontleenon
wij, dat over 1929 705 nieuwe leden wer
den ingeschreven, 200 leden werden afge
schreven. Het ledental bedraagt thans 3874.
De 2 Chr. landbouwscholen ontwikkelden
zich regelmatig. Chr. landbouwscholen kwa
men tot stand of staan geopend' te worden
te Balk, Ottoland en Herwijnen. De land-
bouwcuisusren bleven stationair. Het studie-
fonds van den bond kon voor 1929 twee
nieuwe beurzen beschikbaar stellen. In de
commissie voor de bedrijfsorganisatie en
in den Hoogen Raad van Arbeid bleef de
bond vertegenwoordigd.
Het financieel verslag sluit met een eind
cijfer van f. 7734. Aan contributie werd
ontvangen totaal f. 6585.
In de middagvergadering (dr. J. R. Slote-
maker de Bruine was verhinderd als refe
rent op te treden) werden besprekingen ge
houden over de landbouwcrisis.
s» \\Sf\
339 De oipier bracht des middags eten. Hutspot in eon
blikken bak. „Jullie zijn", zei hij, „echte boffers, hebt eten
en 'n onderdak." „Dat kan wel wezen", zei de Lange, „lie
ver watren wij weer vrij". „Vrij" dacht Jokko, „dat zal
gebeuren, vertrouw maar gerust op mij".
390. Toen de hutspot was opgegeten, die stevig in hun
magen zat, legden zij hun oor aan de celdeur. De Lange
vroeg: hoor jij nog wat?" „Neen", zei Jokko, „het is hier
veilig, de vlucht ik daad'!ijk beproef, 'k Wil niet langer
gevangen wezen, 'k ben gelukkig toch geen boef.
NED. HERV. KERK.
Eer os pen: Te St. Annaland, D. Bax
Hzn., te Puttershoek Te Made en Dom
melen, de heer W. Sikken, cand'. te Gro
ningen Te Reeuwijk, de heer M. Ver-
wey, cand. te Bentschop.
GEREF. KERK.
Beroepen: Te Lollum, F. Dresselhuis
te Oldeboorn.
GEREF. GEMEENTE.
Beroepen: Naar Kalmdzoo (N.-Am,),
A. Verhagen te Middelburg.
CHR. GEREF. KERKEN.
Tweetal: Te Ede, .J. A. Riekel te Slis-
drecht en Joh. v. d. Vegt, te Doesburg.
DOOPSGEZINDE GEMEENTEN.
Bedankt: Voor Purmerend', mej. A.
Leistra, te Edam.
ALG. SYNODALE COMMISSIE
DER. NED. HERV. KERK.
VIII.
De heer Van Paassen brengt eene con-
cc-pf-beslissing ter tafel inzake het geschil,
gerezen tusschen den kerkeraad van
llirecht en den raad van beheer, over de
uitlegging van art .4 regl. predikantstrakte-
menten in varband met art. 4 regl. vaca
turen.
Hetzelfde lid der synodale commissie rap
porteert over eene nadere preciseering van
verschillende punten, waarover eene Goor
de synode te benoemen commissie zich zal
hefcben te beraden met betrekking tot het
z.g. groote stads-probleem. Dit rapport zal
aan de synode worden voorgelegd.
Do aangelegenheden van den arbeid on
der onze Hervormde landgenooten, bepaal
delijk in Duitschland, waarover wij reeds
in een vorig verslag hebben gesproken,
worden behandeld. Eesloten wordt ditmaal
ook steun te verleenen voor den arbeid on
der die Nederlandsche zeelieden in de ha
ven van Hamburg. De belangen van dat werk
zjjn door de Nederlandsche zeemanscentra-
Ie onder de aandacht van de a'g. synode
commissie gebracht. Een bedrag van f.200
wordt daarvoor beschikbaar gesteld.
Een viertal voorstellen tot wijziging van
eenige regiem en tsarti k e', eningediend door
mr. Cost Eudde, worden in handen van eene
commissie gesteld, om nog tijdens deze ver
gadering te kunnen worden behandeld.
De heer Tammcns rapporteert over de
ingediende staten van kosten. E?n classikaal
bestuur blijkt een staat van kosten te heb
ben ingediend, welke, aangezien het een
geschil inzake vexkiezingswerk betrof, ten
laste van partijen had moeten zijn gebracht.
Hierop zal worden gewezen.
De heer mr. Oost Budd'e rapporteert
over de afschriften van besluiten, beslis
singen en uitspraken.
Aan een classicaal bestuur zal worden
bericht, dat het ten onrechte in zjjne overwe
gingen heeft opgenomen, dat een kerke
raad niet verplicht zou zijn een attest van
zedelijk gedrag af te geven voor personen,
die elders willen worden aangenomen, en
bevestigd, wanneer die personen niet onder
opzicht van den kerkeraad staan, aangezien
een kerkeraad ten opzichte van ieder, die
binnen zijn ressort woont, tot het afgeven
van een attest is verprtcht, tenzij zijn zide-
lijk gedrag zulks niet toelaat. Hierbij val
worden verwezen naar bijl. B. 1870 bl. 255.
RADIO-STATIONS IN DE
WOESTITN.
Op verschillende plaatsen in de Libische
woestijn zullen ultra-korte-golfzenders op
gesteld worden, welke ingesteld worden op
een bepaalde golflengte. De. bediening is
zoo eenvoudig dat in nood verkeerende rei
zigers er gemakkelijk gebruik van kunnen
maken, In Cairo is een vaste luisterpost,
vanwaaruit desnoods hulp verleend kan
worden.
DE AMSTERDAMSCHE
STADSSCHOUWBURG.
Het Am sterdam sch e Gemeenteblad van
gisteravond, bevat de voordracht over de
bespeling van den Stadsschouwburg. Aller
eerst wordt herinnerd aan het verwerpen
van de vorige voordracht door den Raad en
de onderhandelingen die daarna gevoerd
zijn met de vertegenwoordigers van de Kon.
Ver. Het Nederlandsch Tooneel en van
het Amsterdamsoh Tooneel. Tusschen beide
gezelschappen is een combinatie gevormd
die thans dingt naar de positie van vasten
bespeler van den Stadsschouwburg. De voor
den vasten bespeler beschikbare speelkee-
ren en het gemeentelijke subsidie van
f. 80.000 per seizoen plus f. 20.000 per sei
zoen voor eerste voorstellingen van bijzon
der gehalte zullen gelijkelijk tusschen beide
groepen verdeeld worden. Behalve over
den Stadsschouwburg zal de combinatie
kunnen beschikken over den Hollandschen
Schouwburg en het Rika Hoppertheater.
Voor haar exploitatie in deze gebouwen
heeft zij een subsidie van f. 65.000 gevraagd.
Ook dit subsidie zou gelijkelijk tusschen
beide groepen ■worden verdeeld, evenals de
in deze schouwburger bestaande speelge-
legenheid.
B. en W. imeenen hiermee accoord të
kunnen gaan en wijzen er op hoe tusschen
beide combinaties thans een wedijver in
goeden zin zal plaats hebben met contrac
ten voor de artist en over 12 maanden.
Alleen tegen het door belanghebbenden
gevraagde subsidie t.w. f. ÏOO.OCO voor de
bespeling van den Stadsschouwburg plus
f. 65.00 voor de bespeling van de andere
gebouwen, hebben B. en W. eenig bezwaar.
Met een bedrag van in totaal ten hoogste
f. 155.000 per seizoen, moet h.i. worden
volstaan, omdat wanneer aan een van beide
gezelschappen den Stadsschouwburg had
gekregen aan andere subsidies f. 55.000 zou
zijn genoten.
Tegenover de verhooging van het subsi
die meenen B. en W. den eiscb te moeten
stellen, dat de subsidies ook zooveel moge
lijk worden dienstbaar gemaakt aan de
kunstzinnige ontwikkeling van alle groe
pen der bevolking. De combinatie Amster-
damsch Tooneel-Kon. Vereen, ..Het Neder-
landsch Tooneel" heeft zich dan ook be
reid verklaard per seizoen ruim 50 volks
voorstellingen te geven.
NIEUWE UITGAVEN.
Nederlandsche T. T.
De reclameplaat voor de Internationale
Motorrennen op het „Circuit van Drente" is
versohenen en zal men binnenkort door ge
heel Nederland zien hangen.
Het affiche is ontworpen door De Vries.
Assen, en gedrukt door de firma N. Hindnks
Zn. (e Groningen.
In vier kleuren gedrukt trekt de plaat
onmiddellijk de aandacht.
Wij ontvingen een smakelijk verzorgd
reisblad over Zweden, aangeboden door het
reisbureau der Zweedsche Staatsspoorwe
gen. Mooie foto's toon en de schoonheid van
het land, dat zeker door vele touristen
zal bezocht worden. Men denke o.a. aan de
Stockholmsche tentoonstelling van dit jaar.
In een weiverzorgden reisgids voor auto
mobiel-uitstapjes somt het Stedelijk Ver
keersbureau van Munster de voornaamste
bezienswaardigheden van deze stad en de
nabijgelegen steden Osnabrück en Soest
op. De tekst van dit welverzorgde en rijke
lijk geïllustreerd werkje is vlot geschre- j
ven en deze gids, welke een overzichts
kaartje van de beste auto-verbindingswe
gen tot Amsterdam bevat, zal ongetwijfeld
aan het gestelde doel beantwoorden.
De door de uitgeversmaatschappij Van
Kampen en Zoon te Amsterdam uitgegeven
„Iets voor Ieder"-serie is wederom met
een viertal afleveringen toegenomen. De
titels der goed uitgevoerde nummers zijn:
„Kiekjes maken maar met overleg!",
„Hoe verzorg ik mijn uiterlijk ,,Wat doe
ik tot de dokter komt V' en „Rauw voed
sel is gezond 1"
VOOR VRIJDAG 23 MEI.
Eilver3nm. Na 0 uur: 1071 M. 10,
10.15: Morgenwijding 12.002.00:
eert. AVRO-Kwintet 2.052.45:
voor scholen 2.453.00: GxamoL
- 3.004.00; Maak-het-zelf! cursus
4.30—5,00: Gramofoonplaten 5.30—
Concert. Omroeporkest 6.00: Tij<
Voortsetting concert 6.30: Koerse
6.457.15: dr. F. Goedewaagen: „Di
thetiek van Haen" 7.157.30: Het
sersch Jodel-Dno Frey Rernhardsgrutte
7.30—7.45: Gramofoonplaten 7.45—
Jodel-dno 8.089.10: Aansl. van
Concertgebouw te Amsterdam. Uitz.
het eerste deel der Gen. Repetitie va;
Kinderkoor der Ver. tot Verbet, ran
Volkszang. Jo Vineent (sopraan), het
certgebouw Orkest 9.1010.10: 0
den van Jack Hylton en zijn Eand
10.10: Persber. 10.20—10.30: Gr
foonplaten 10.3011.30: Tweede
treden van Jack Hylton en zijn Bam
11.30: Gramofoonplaten 12.00: Slni
Huizen, 1875 M. 10.30—11.00: N<
Ziekendienst 11.3012.00: KRO.
dienstig halfuurtje 12.0112.15:
tieberichten 12.151.15: KRO. I
eert door KRO-Trio 1.152.00: 1
KRO. Gramofoonpl. 2.003.00: 1
Gramofoonplaten 4.005.00: NI
Gramofoonplaten 5.00—6.30: NI
Concert door het „Delftsch Trio" (vj
cello en piano) 6.306.40: KRO.
mofoonpL 6.407.00: Klaas Steenl
„Iets over de Pelskonjjnenfokbeweging"
7.007.30: KRO. Gramofoonpl. 1
VFRO. Persber. 7.45: VPRO. Politii
7.50: VPRO. dr. C. J. Niemeyer:
Vrjjz. Hervormden" 8.20: VPRO.
eert 8.55: VPRO. dr. A. de Buck:
Egyptische bron van spreuken" I
VFRO. Concert 10.05: VPRO. J.
weg: „De Moderne Schilderkunst" —1!
Vl'RO. Concert.
Daventry, 1554,4 M. 10.35: Mo:
wijding 11.05: Lezing 11.50: 1
voor scholen 12.20: Concert. P. 0
mitt (viool), P. Radmall (piano) li
Orgelspel door J. E. Humphreys. M.
nin (sopraan) 1.50: Gramofoonplatt
2.50: Uitz. voor scholen 3.50: Coi
voor scholen. Kwartet 4.35: Orkest
eert 5.35: Kinderuurtje 6.20: U
6.35: Nieuwsber, 7.00: Orgelspsl
W. S. Vale 7.207.40: Lezing —1
Lezing 8.05: Piano-recital door C.S
8.20: „Elins". Oratorium van Men
sohn. Koor, orkest en solisten 9
Nieuwsberichten 9.35: Vervolg ..E
10.35: Marktberichten 10.45: Le
11.0012.20: Dansmuziek.
Parijs „Radio Paris", 1725 M. 19
Concert 12.50: Gramofoonplaten —1
Orkestconcert en ssli 9.05: Concert,
kest en solisten.
Langenberg, 473 M. 7.257.50:
mofoonplaten 7.508.50: Orkestcon
10.3511.35: Gramofoonplaten —12
Gramofoonplaten 1.252.50: Cot:
Orkest en sopraan 5.506.50: Gra
foonplaten B.20—9.15: Concert. Or
en piano. Daarna tot 12.20: Dansmuzie
Kalundborg, 1153 M. 12.202
Orkestconcert 3.005.00: Concert,
kest en zangeres 5.006.00: Kin
uurtje 8.2010.20: „Ambrosius".
neelspel in 4 bedr. van K. F, Molbecb. 1
geïllustreerd 10.4011.25: Orkest
eert 11.2512.50: Dansmuziek.
Brnssel. 508,5 M, 5.20: Kamermit
6.55: Gramofoonplaten 8.35: Gra
foonplaten 8.50: Concert, georgan»
door de RESEF.
Zeesen, 1635 M. 6.50—12.20: Lezin
12.201.15: Gramofoonplaten
2.20 Berichten 2.202.50: Gra
foonplaten 2.504 50: Leringen
—5.50- Concert 5.50—8.20: Lea»
8.20: Concert. Vocale- en instromen
solisten 8.50: „Revolution in Cl"0
hoorspel van Otto Zoff 9.50: C«n
door Militair Orkest. Daarna: Eerichten
Dansmuziek.
