OPENING DER NIEUWE LEIDSCHE
GROENTEVEILING
71ste Jaargang
DINSDAG 20 MEI 1930
No. 21526
OFFICIEELE KENNISGEVING
STADSNIEUWS.
hollandsche maatschit.
van landbouw.
vereenig. reuvens-fonds.
nederlandsch
onderwijzers génootsch.
afd. leiden.
handelsregister
kamer van koophandel.
DE BURGEMEESTER VERRICHT DE PLECHTIGHEID
Het voornaamste nieuws
van heden.
binnenland.
buitenland.
BINNENLAND.
de radio-kwestie. i
de radio-visscherit-
omroep.
LEIDSCH
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN.
PRIJS DER ADVERTENTIEN s
30 Cis. per regel toot advertentiën uit Leiden en plaateen waar
agentschappen Tan ons Blad gevestigd zijn. Voor alle andeie
advertentiën 35 Cts. per regel. Kleine Advertentiën uitsluitend
bij vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 60 Cts. bij een
maximum aantal woorden van 30.
Incasso volgens postrecht Voor eventueels opzending van brieven
10 Cts. porto te betalen Bewijsnummer 6 Cts.
Bureau Noofdeindsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postcheque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54.
PRIJS DEZER COURANT?
Voor Leiden per 3 maanden 2.36, per weekeïv..0il8
Buiten Leiden, waar agenten gevestigd zijn, per week'0.18
Franco per post f. 2.35 -F portokosten.
Dit nummer bestaat uit DRIE Bladen
EERSTE BLAD.
LANDBOUWTELLING 1930.
De Burgemeester van Leiden brengt het
navolgende ter kennis van belangheb
benden:
Tusschen 20 Mei en 20 Juni van dit jaar
zal evenals in 1910 en 1921 een Landbouw
telling, zijnde een telling in zake het grond
gebruik en den veestapel, worden gehouden.
Doel van deze telling is uitsluitend: het
verkrijgen van die gegevens welke voor het
vormen van een zniver beeld van den land-
bonw en dns voor de behartiging der land-
bonwbelangen ten eenenmale onmisbaar
zijn. Daarentegen staat de telling in geen
enkel verband met belastingen of andere op
den landbouw gelegde lasten.
De grondgebruikers en veehouders dienen
op de eerste plaats hun eigen belang door de
inlichtingen die gevraagd worden naar besté
weten te verstrekken. Met vertrouwen wordt
daarom de medewerking ingeroepen van al
len, die het wel meenen met onzen Land
bouw om deze telling zoo goed mogelijk te
doen slagen.
De taak van de personen die met de uit
voering van de telling belast zijn zal ten
zeerste kunnen worden verlicht, indien men
de gegevens reeds tijdig heeft klaar liggen.
Met het oog daarop volgt hieronder een over
zicht van de inlichtingen die zullen worden
ingewonnen.
Ten aanzien van het grondgebruik wordt
gevraagd naar:
a. de totale oppervlakte land (alleen
bouwland), grasland en tuingrond die men
in gebruik heeft;
b. hoeveel van die oppervlakte eigen
land en hoeveel gepacht land is en hoeveel
van het gepachte land van de onders ge
pacht is;
c. hoe groot de oppervlakte bouwland,
grasland en tuingrond is;
d. hoeveel bouwland, weiland en tuin
grond bezet is met boomgaarden;
e hoeveel eenmiters plat glas in het be
drijf gebezigd worden en welke oppervlakte
tuingrond bedekt is met kassen; verwarmde
en onverwarmde kassen afzonderlijk op te
geven;
f. hoeveel bouwland gelegen is in andere
gemeente(n) dan waar de bedrijfsgebouwen
gelegen zijn.
De oppervlakte moet steeds worden opge
geven in kadastrale grootte.
Waf den veestapel aangaat wordt ge
vraagd naar het aantal paarden beneden en
boven 3 jaar, de eerste onderscheiden in
veulens en in andere paarden beneden 3
jaar, de laatste in warmbloed-, koudbloed-
paarden en hitten; het aantal runderen en
<?n wel afzonderlijk; spring-stieren, melk-en
kalfkoeien, mestkalveren, ander mestvee en
j°ng vee boven en beneden 1 jaar; het aan
tal heideschapen; het aantal andere scha
pen gesplitst in die boven en beneden 1
jaar; het aantal geiten en bokkenhet aan
tal varkens, waarvan afzonderlijk op te ge-
ven: biggen beneden 6 weken, fokzeugen,
Varkens van 6 weken tot 60 K.G., van 60
k.G. tot 100 K.G. en boven 100 K G.het
aantal kippen en het aantal eenden, voor
elk de kuikens en de oudere dieren afzon
derlijk.
De Burgemeester voornoemd,
A. VAN DE SANDE BAKHUYZEN.
Leiden, 20 Mei 1930. 998
Afd. Leiden en Omstreken.
In een der kamers van hotel „Den
burcht" hield gisteravond bovengenoemde
ïereeniging haar jaarvergadering.
De voorzitter, de heer C. Bakker uit Oegst-
jjeest sprak een woord van welkom, waarna
?e n°tulen der vorige vergadering, voorge
len door den secretaris, dr. D. G. Ubbels,
onveranderd werden vastgesteld. De heer
J^n Dorsten bracht verslag uit van de te
begraven gehouden najaarsvergadering,
daarvoor de voorzitter hem dankte. Aan het
jaarverslag van den penningmeester den
oer Dieben. ontleenen wij, dat het boek
er 1929 een voordeelig saldo van f. 40.25
^wijst. Het jaarverslag werd onder dank-
z^ring goedgekeurd en de penningmeester
gedechargeerd voor zijn gevoerd beheer.
Daarna werd de beschrijvingsbrief behan-
i voor de op Woensdag a.s. te Den Haag
houden algemeene vergadering. Tot af
gevaardigden der afdeeling werden benoemd
e heeren Bakker en de Graaf.
rondvraag werd de vergadering ge
sloten.
De jaarvergadering.
Het bestuur van de vereeniging heeft zidhi
als volgt geconstitueerd:
Mr. A. van de Sande Bakhuizen, voor
zitter, Leiden. J'hr. Dr. W. A. Beelaerls van
Blokland, 's-Graven'hage. Dr. W. Goossens,
archivaris van Limburg, Maastricht. A.
Krantz, penningmeester, Oude Singel 118,
Leiden. Prof. Dr. G. A. S. Snijder, Amster
dam. M. M. J. StephensonHagen, Oegst-
geest. M M. De VriesVogel, secretaresse,
Haagweg 22, Leiden.
De aankoop der zeldzame en kostbare
Romeinsche Oudheden uit Limburg, welke
onlangs aan den Minister konden worden
overgedragen, heeft getoond, hoe vrucht
dragend de bemoeiingen van deze vereeni-
ging zijn. Met bevrediging kon er op gewe
zen worden, dat het ledental voortdurend
stijgt. Maar wil de Vereeniging ook in de
toekomst gevolg kunnen geven aan de plan
nen die zijn nastreeft, dan zal het noodig
zijn, dat de sympathie van alle die belang
stellen in de archaeologische verzamelin
gen te Leiden, zich op nog kracMiger wijze
zal uiten dan tot nu toe.
Ledenvergadering.
Zaterdag j.l. hield de afd. Leiden N.O.G.
een vrij goed bezochte ledenvergadering in
„het Nut".
Onder de ingekomen stukken bevond zich
een verzoek van het Gemeentebestuur van
Leiden om advies te willen uitbrengen over
n' tweetal adressen betreffende het zwem
onderwijs op scholen, waarover zich een
levendige discussie ontspon.
Het bestuursvoorstel tot aanbieding van
een 30-tal archiefstukken der afdeeling aan
het Gemeentebstuur te Leiden werd met al
gemeene stemmen aangenomen.
De benoeming van een nieuw bestuurslid
voor het Comité v. Actie v. d. Openb. School
kon achterwege blijven, daar de heer Jur-
jaanz zijn ontslagaanvraag voorloopig te
rugnam.
Tot afgevaardigden naar de Alg. Vergade
ring te Deventer werden benoemd de hee
ren Schuit en v. d Hoogt.
Bij de bespreking van den beschrijvings
brief werd uitvoerig van gedachten gewis
seld over de punten Pacificatie-Rapport en
Fusie-voorstel.
Het amendement van het Hoofdbestuur
op een der door de afd. Leiden ingezonden
voorstellen, werd overgenomen, terwijl be
sloten werd een amendement in te zenden
op een voorstel van de afd. Laren-Lochem
betreffende de „classificatie".
Bij de rondvraag werd namens den pen
ningmeester van de sub-commissie Leiden
van het Ondersteuningsfonds een beroep
gedaan op de aanwezigen, om ertoe te wil
len medewerken, dat het onderwijzend per
soneel in Leiden in grooter getale zal bij
dragen aan deze instelling, die hulpbehoe
vende onderwijzers en hun nagelaten be
trekkingen niet uitsluitend N.O G -leden
steunt. De inkomsten voor Leiden be
droegen dit jaar f. 139, terwijl de steunver-
leening reeds de f. 400 naderde.
Daarna sloot de voorzitter te ongeveer
half twaalf de vergadering.
Wijziging:
C. W. van der Klugt. Sophiastraat 35,
Leiden. Kruideniers- en grutterswaren (de
tailhandel). Uittredende Eigenaar: C W.
Hemerikvan der Klugt, Leiden, dd. 1 Mei
1930. Nieuwe Eigenaar: M. W. van der
Klugt, Leiden. Wijziging handelsnaam thans
M. W. van der Klugt.
Gisteren herdacht D. van der Lelie
den dag, dat hij voor 40 jaren in dienst trad
bij de fa. A. Somerwil Azn alhier. De fami
lie Somerwil complimenteerde den jubilaris
's morgens te zijnen huize en vond daarbij
gelegenheid een enveloppe met inhoud te
overhandigen; de kinderen boden een bou
quet leliën aan. Een feestgebak met de
jaartallen 18901930 werd mede aange
boden.
Ook het personeel liet den dag niet onge
merkt voorbijgaan.
Naar wij vernemen is er hier ter
stede een Avrocomité van actie in voorbe
reiding.
Bijzonderheden hieromtrent zullen wij
nader bekend maken.
De N.V. Rijnlandsche Beton Mij. al
hier, was met f. 55.900 laagste inschrijfster
voor het maken van een brug in gewapend
beton over de Westsingelgracht voor de Bin-
nenwatersloot te Delft.
Hedenmiddag te ongeveer 1 uur vond
cnaer groote belangstelling de ollicieele
opening plaats van de nieuwe Leidsche
Groenteveiling. Vrooljjk wapperden de vlug
gen van de diverse gebouwen en \eie
bloemstukken prakten in de groote veiling-
loods, waar een speciale, met vlaggedoe-
ken bekleedde tribune voor de talrijke ge-
noodigden was opgesteld.
Den ganschen morgen was men nog druk
in de weer geweest om de laatste voor
bereidingen te .treffen.
Toen het uur der officieel© plechtigheid
sloeg, zagen de terreinen en gebouwen er
over het algemeen reeds prachtig verzorgd
uit.
Burgemeester Van de Sande Bakhuyzen
werd door den voorzitter, den heer Vliet en
Öe andere bestuursleden in de bestuurska
mer ontvangen.
Onder de genoodigden waren aanwezig
de wethouders Splinter, Tepe en Goslinga,
verschillende raadsleden, voorts afgevaar
digden van het bestuur der Kamer van
Koophandel en Fabrieken voor Rijnland te
Leiden, de heeren D. ten Cate Brouwer en
imr. P. G. Knibbe, de voorzatter en de se
cretaris van het Centraal Bureau voor Vei
lingen in Nederland, resp. de heeren Val-
star en Niemuller, het bestuur van den
Eond Westland, de directie van den Rafei-
senbank te Utrecht, het bestuur van de
Kooplieden vereeniging ,de directeur van het
Marktwezen alhier, de heer Mennes, als
mede het Dagelijksch Bestuur van den Kring,
de aannemers, architect Goldberg en rele
anderen.
Alle genoodigden verzamelden zich in de
groote veilingloods, waar allereerst 't woord
gevoerd werd dooj* voorzitter Van Vliet.
Rede van den heer Van Vliet.
Edelachtbare heer Burgemeester, Hoog
geachte genoodigden en verdere aan
wezigen!
Daar het oogenblik nabij is, dat de Edel
achtbare heer Burgemeester, de nieuwe vei
ling zal openen, vraag ik U eerst nog een
oogenblik op het verleden terug te mogen
zien.
Deze terugblik is vanaf het jaar 1902, toen
op initiatief van het Bestuur van de Hol
landsche Maatschappij van Bloem- en
Plantkunde, namelijk de heeren Witte, Bal
lego en Roomburg, waarvan de heeren Witte
en Ballego hier aanwezig zijn, een vereeni
ging werd opgericht.
Deze heeren hebben toen de Leidsche
Tuinders bijeengeroepen, wat tot gevolg had,
dat in Februari 1902 werd opgericht de Leid
sche Tuinders Patroons vereeniging. Tot
bestuur van de vereeniging werden gekozen:
G. Doeve, voorzitter; J. Prevo, secretaris;
R. Hendrikse, tweede voorzitter; E. M. La-
man, penningmeester, W. A. Zandvliet en
J. Scheld, Commissarissen Hiervan zijn nog
drie heeren in leven en ook hier aanwezig
namelijk de heeren G Doeve, E. M. La-
man en J. Scheld.
Al dezen personen onzen hartelijken dank
voor wat zij hebben gedaan als oprichters
van een veilingsvereeniging om zoodoende
de baan te breken en te komen tot dit ons
zon groote doel.
Eerst werd beproefd als vereeniging op
dezelfde voet door te gaan en gezamenlijk
schuiten te laten varen voor het verzenden
van groenten in consignatie naar Haarlem,
doch dit ging niet. de koopman moest zelf
ter plaatse komen en daarvoor was noodig
een veiling. Dit werd dan ook besloten op
een vergadering welkp gehouden werd in
den winter van 19021903. Er zou dan ge
veild worden op de markt aan de Oude Vest
en dit veilen werd ter hand genomen door
de heeren Doeve, van Staveren en van Vliet.
Dat dit veilen ondoenbaar was is on noodig
hier te zeggen, gezien de plaats en de weers
omstandigheden, want als er een bui regen
kwam moest de veiling worden stopgezet
of een parapluie worden opgezocht om de
veiling voort te zetten, dus daar moest een
einde aan komen en toen aangeklopt bij het
gemeentebestuur, dat nu welwillend de
Waag afstond al? verkoopplaats, wat wel
niet naar den zin was van den waagmeester
want als de veiling des middags om 5 uur
was afgeloopen, stond het waagpersoneel om
half 5 al klaar, de restanten en tuinder uit
de Waag te vegen.
Dat de waag geen plaats was om veiling
te houden, daarvan was ieder dan ook over
tuigd en ook het gemeentebestuur, welk
toen aan de Boommarkt een veilingsgebouw
heeft laten zetten, dat wij tot den huidigen
dag in gebruik hebben gehad. Het werd aan
de toen bestaande Leidsche Tuinders Po
troonsvereeniging in gebruik gegeven tegen
een half procent van den omzet.
Toen eerst kon het veilingwezen zich ont
wikkelen, wat ook gebeurde.
Het bij opbod verkoopen werd vervangen
door afslag en later venvangen door een
electrisch afmijntoestel, hetwelk in gebruik
werd gesteld op 6 Mei 1913 in tegenwoor
digheid van Burgemeester en Wethouders en
den Directeur van het marktwezen en ver
dere genoodigden.
De Edelachtbare Heer Burgemeester de
Gijselaar stelde het afmijntoestel in gebruik
door het eerste koopje af te drukken, wat be
stond uit een mandje aardbeien, gevolgd
door de heeren Wethouders.
Was de vereeniging beginnen te veilen
met een omzet van ongeveer f. 50.000, die
omzet steeg telken jare totdat in 1918 werd
geveild voor meer dan een millioen gulden,
hieraan was natuurlijk de oorlog niet
vreemd, want na den oorlog werd dit bedrag
minder, de export ging niet en ook de goede
geest in de vereeniging moest het ontgelden.
De vereeniging splitste zich en er kwamen
zoodoende twee vereenigingen.
De handel en de teelderij en ook de vei
lingen kwamen in het gedrang. Wat deze
jaren van wanorde teweeg brachten zullen
wij hier niet bespreken, want voor den in
gewijde is het niet noodig en voor degenen,
die er buitenstaan niet nuttig. Wel wil ik
hier een woord van dank brengen aan de
genen die hebben meegewerkt tot opheffing
van deze onaangenaamheden, en wel in do
eerste plaats aan den Wethouder den heer
Reimeringer en de Directeur van het Markt
wezen. den heer Mennes, welke steeds wis
ten mede te werken om tot ééne vereeniging
te komen en wat dan cok lukte in het voor
jaar van 1928. Toen werden de twee ver
eenigingen ontbonden en werd opgericht do
Groenteveiling ,,De Eendracht". Nu kwam
er geen gemakkei ijken tijd voor den Direc
teur van het Marktwezen, want alles moest
worden geregeld op de Boommarkt en Apo-
thekersdijk, de bewoners in het rond hadden
dikwijls geen plaats om in hun eigen huis
te komen tijdens de veilingen, hoewel moet
opgemerkt worden dat velp vreemdelingen
een kijkje aan onze veiling kwamen nemen
en ook menig kiekje is medegegaan naar het
buitenland.
Doch de veiling moest verplaatst worden
en de heer Mennes kreeg de opdracht van
Burgemeester en Wethouders om naar een
geschikt terrein te kijken voor onze veiling.
Alle deelen van de stad werden doorge-
kruisd, tot ten slotte in een conferentie met
Burgemeester en Wethouders ons werd aan
geraden op eigen initiatief een veiling te
bouwen, dan zouden Burgemeester en Wet
houders daaraan wel hunne medewerking
geven.
Eindelijk werd dit terrein, waar nu de vei
ling op staat gekocht van de N.V. Holland
sche Construe tiewerkplaatsen.
Gesteund door de Raifeis9enbank te
Utrecht, welke nu en voorheen de finan-
tiën van de tuinders en hunne vereeniging
voor het meerendeel beheerde, kwamen wij
tot dit doel.
Mr Gezelle Meerburg en Mr. Hooft Graaf
land, daar U a'l de schomelingen van voor
been der vereeniging hebt meegemaakt,
danken wij U, dat gij altijd het vertrouwen
in onze vereeniging heeft gehouden en wij
hopen dat wij dit vertrouwen altijd bij U
mogen behouden en waardig blijven.
Wij roepen ook een welkom toe aan den
hoer Val star en Mr. Niemoller de vertegen
woordigers van het Centraal Bureau van
Veilingen in Nederland.
Over dit lichaam zal ik niet verder spre
ken. aangezien de heer Valstar daar wel
nader over zal inlichten.
De nieuwe veiling is gebouwd onder de
leiding van den architect, den heer Gold
berg, aan wien wij alle hulde brengen voor
zijn prestatie.
Ook met de aannemers, de heeren Tur
kenburg en Oudenes en Gesman werd zeer
naar genoegen gewerkt, terwijl van gemeen
tewege alles in het werk werd gesteld om
zoo spoedig mogelijk tot een einde te ko
men Ook aan den heer Splinter hier onzen
dank voor zijn adviezen en goedp wenken,
en allen die hebben meegewerkt tot het goed
slagen van dezen bouw nogmaals onzen
hartelijken dank en zoo hopen wij dat deze
veiling onder Gods zegen mag medewerken
tot bloei der tuinderij en handel en de ge
meenschap van Leiden's Burgerij.
Vervolgens spraken Burgemeester Van de
Sande Bakhuyzen, alsmede eenige bestuurs
leden der vertegenwoordigde corporaties.
Hierna begaf het gezelschap zich naar de
veilingtribune, waar de Burgemeester de
oppning verrichtte.
Nadat het lint was doorgeknipt, voer de
De opening van de nienwe Leidsche
Groenteveiling (late Blad).
De algemeene vergadering der Ned. Ter.
van Huisvrouwen (Binnenland, 1ste Blad).
De Avro verzekerd van nitzending over
bnitenlandsche stations? (Binnenland, 1ste
Blad).
De vernietiging van groenten; de regeering
zal niet ingrijpen (Binnenland, 1ste Blad).
Bijzonderheden omtrent de uitbarsting
van den Telemojo (Uit Ned. Oost-Indië, 1ste
Blad).
Doodelijk motorongeluk bij Breda (Ge.
mengd, 2de Blad).
De ontrniming van bet bezette gebied.
(Buitenland, 1ste Blad).
De ontvangst van Briand's voorstellen.
(Buitenland, late Blad).
Weer een werkloozendebat in het Engel-
sche Lagerhnis (Buitenland, l9te Blad).
De „Grai Zeppelin" na rust te Sevilla op
weg naar Znid-Amerika (Buitenl. Gom. 2de
Blad en Tel. 1ste Blad).
eerste schuit naar binnen. Onmiddellijk
hierop werd de eerste niet-officieele vei
ling gehouden en kocht de Burgemeester
het eerste mandje aardbeien.
Na afloop maakten de genoodigden een
rondgang over de terreinen, die algemeen
de grootste bewondering afdwongen.
Vervolgens reed het College van B. en W.
per auto naar „In den Vergulden Turk",
de andere genoodigden volgden in de
blauwe tram, die voor het eerst aan de
speciaal voor de Groenteveiling ingestelde
halte stopte.
In „In den Vergulden Turk" vereenigde
het gezelschap zich ten slotte aan een schit
terenden feestmaaltijd.
Op een en ander hopen wij morgen nog
terug te komen.
De Avro-onderhandelingen met het
buitenland.
Gisteravond heeft^de heer W. Vogt voor
de microfoon medegedeeld, dat blijkens de
resultaten van de gisteren gehouden bespre
kingen en onderhandelingen met de direc
ties van buitenlandsche stations de kans
zeer sterk gerezen is. dat de A.V.R.O.. wan
neer de nieuwe zendtijdverdeeling van.
kracht wordt, op die dagen, dat zij in Neder
land niet kan gehoord worden, toch via een
buitenlandsch station haar 9tem zal doen
klinken. De heer Vogt kon om redenen van
technischen aard het station niet nader
aanduiden. I-Iij deelde voorts mede, dat
geen enkele mogelijkheid niet onderzocht
is doch dat zelfs al klinkt dit eenigszins
fantastisch in overweging werd geno
men op het nieuwe amusementsschip, dat
bij Scheveningen buitengaats zal worden
geslationneerd, een eigen zender op te
richten.
Aan den Minister van Waterstaat zijn
weer een groot aantal protest-telegrammen
gezonden.
Het hooi tuur der Reedersvereeniging
voor de Nedcrlandsche Haringvisscherg
heeft van den directeur-generaal der pos
terijen, telegrafie en telefonie de beschik
king gekregen over het rijks-radiostation
voor den zakelgken omroep te Schevenin
gen. Genoemd hoofdbestuur heeft beslo
ten. de radio-visscherü-omroep met ingang
van 3 Juni in werking te doen treden. De
uilzending geschiedt alle dagen, hehalvedes
Maandags, des morgens acht uur precies,
over Scheveningen-Haven, met een Golf
lengte van 1071 meter.
N.K.Crtt. J
