HERIJK
BADARTIKELEN
BADCOSTUMES
GROOTE OPRUIMING
RADIO
JONGEN
SERÏNGENBERG
DE KOFFIEBAAL
60 ton Anthraclet
A. W. H. KLINKENBERG
B4»C0>TVUM>
«MVT>E" y
pggen de waarheid
n V N.Z.H. GOEDKOOP REIZEN
VAN MATEN EN GEWICHTEN
2e Bakkersbediende
Diverse Meubilaire
Goederen
Tweede Meisje
Firma B. DE KLER 1
Koffie
f. 1.25
Koffie
f. 1.00
VERKOUW&STOKHUIJZEN
C. V. d. PUIL
GENEESKUNDIGE BRIEVEN.
VERHUISD
P. DE KLER - LOOD- EN ZINKWERKER
Jan van Houtkade 14a, Telef. 422, Leiden.
MORSCHWEG 30-9c - TELEF. 1312.
Alle Muizen
Finaal Uitgeroeid
Venduhuis
der Notarissen.
KUIJPERS 95o
Jaarlijksche
Algem. Vergadering
ONZE COLLECTIE
IS GEREED
De bekende goedkoope prijzen!!
KATWIJK AAN ZEE.
Openbaar Slachthuis
GELDBELEGGING
HEERENHUIS
GEVESTIGD
KOOPT THANS
f. 185.-.
Lichaam scntwikkeling en lichamelijke
opvoeding.
II.
In verband met wat ik in mijn vorigen
Ibrief schreef, is het gemakkelijk ie begrij
pen, dat de opvolgende perioden van het
inenschelijk bestaan ieder voor zich eischen
stellen, zoowel aan de lichamelijke als aan
de geestelijke ontwikkeling.
In de eerste, de zuigelings- en kleuter
jaren, kan men in den regel vrijwel alles
aan zijn natuurlijk beloop overlaten. Als
men voor goede hygiënische verhoudingen
zorgt, voor reinheid, doelmatige voeding en
frissche lucht, dan is de bewegingsaandrang
van het kind het best aan zich zelf over te
'laten. Hoogstens kan eenige leiding bij het
3pel van nut zijn en ook is het niet kwaad,
krachtige ontwikkeling der rugspieren te
bevorderen. Bij de algemeen hygiënische
maatregelen behoort tevens eenige harding.
Het kind moet zelf opstaan als het valt, niet
dadelijk geholpen en beklaagd worden. Men
moet het als iels natuurlijks beschouwen
dat het af en toe bemodderd of nat geregend
thuis komt en daar geen drukte over maken.
Alleen indien eenige stoornis of gevaar
yoor een normale ontwikkeling optreedt,
inoet men optreden, hetzij uit eigen weten
schap, hetzij door deskundige hulp in te
roepen.
Met de intrede in de school verandert
alles plotseling. Het kind moet lang achter
een stil zitten, de frissche buitenlucht voor
schoollucht verwisselen en wordt onder
worpen aan tot nu toe onbekende geestelijke
belasting. Dat alles brengt gevaren met zich
en een belangrijk middel om die gevaren
op te heffen, is de gymnastiek. Maar die
mag geen aanhangsel zijn, doch moet een
integreerend deel van het geheele leerpro
gramma vormen.
Het is wel van belang, eens te vernemen
hoe zulk een gymnastiekuur gebruikt moet
worden. Het begint met een spel, waarbij
geloopen moet worden en soms nog enkele
heupoefeningen als overgang („Warm-
machen") na de zittende les. Dan volgen
rompoefeningen, in den geest van de vroe
gere vrije oefeningen, alleen wat smake
lijker gmaakt, soms ook in spelvorm, ver
volgens evenwichtsoefeningen, gaan op de
teenen, over een scherpen kant loopen, op
één been staan enz. en dan krachtoefenin
gen, zooals touwtrekken, elkaar dragen, er
gens op klauteren, voor het twaalfde jaar
echter nog niet aan toestellen. Dit is het
hoogtepunt van de lurnles; daarna komen
lichtere oefeningen om de leerlingen weer
geschikt vor de volgende les te kunnen
afleveren. Dit zijn dan voornamelijk loop
oefeningen, vornamelijk om de fouten in
den gang, welke zoo dikwerf worden waar
genomen, te verbeteren. Zulke fouten zijn:
een te korte gang van dribbelpasjes, loopen
met kromme knieën of met te sterk buiten
waarts gedraaiden voet, of ook met stijf ge
houden armen.
Hoe bij de gymnastiekles op allerlei gelet
moet worden, kan door een paar voorbeelden
worden aangetoond. Bij zóóvele menschen
ontwikkelt zich op den duur een platvoet,
dat het nuttig is, de gymnastiekles als voor
behoedend middel te gebruiken. Dit kan
door eenvoudige oefeningen, zooals het
loopen met naar binnen gerichten voet, loo
pen op den buitenrand der voetzool, ook wel
met gebogen grooten teen of feenengang met
buitenwaarts gerichte hakken, gebeuren.
Bij krachtoefeningen, bij hardloopen, bij
zwemmen, vooral met den crawlslag, ont
staat een onwillekeurige neiging tot persen,
teneinde de elastische borstkas te fixeeren.
Bij diepe inademing wordt dan de keel af
gesloten en tegelijkertijd alle borstspieren
krjehtig samengetrokken. Er ontstaat dan
een hooge druk in de borstkas, die op den
duur nadeelig op het hart werkt en de long
blaasjes door langdurige opblazing van hun.
elasticiteit kan berooven, waarvan blij
vende kortademigheid het gevolg is.
Het spreekt vanzelf, dat aan deze din
gen voortdurend aandacht geschonken moet
worden. Zoo kan de turnles ook dienen om
bij armoefeningen aan de steeds achteruit
gezette en veronachtzaamde linkerhand nu
eens de volle maat te geven. Als alles goed
gaat, bedenkt men niet, van hoe groote
waarde het ie, zoodra door een ongeval of
uit andere oorzaak de rechterhand tijdelijk
of blijvend onbruikbaar is geworden, als
men geleerd heeft, ook met de linkerhand
iets te kunnen doen. Indien men op lateren
leeftijd voor een dergelijk geval komt te
staan, dan i9 het nog wel mogelijk, ook de
linkerhand te leeren gebruiken, maar dat
kost veel tijd. In de jeugd gelukt het spe
lenderwijs.
Bijzondere voorzichtigheid is geboden,
zoodra de puberteitsjaren zijn aangebro
ken. Naar verhouding mag dan van het
lichaam niet zooveel inspanning gevergd
worden. Docr dit voorschrift te veronacht
zamen, kan groote en blijvende schade aan
het lichaam worden toegebracht. Juist op
dezen leeftijd nemen wij zoo dikwijls een
zekere overschatting waar op sportgebied.
De hardlooper, hij, die in het voetbalspel
uitmunt, wordt door zijn mede-leerlingen
vereerd, veel meer dan en ander, die in het
leeren de baas is.
Zoo iets is gauw in staat, iemand het
hoofd op hol te brengen en zoo ontstaan de
kwajongens, die alleen leven voor voetbal
uitslagen, kampioenschappen, recordberich-
ten en training. Ongelukkig, wanneer zij
dan niet tegengehouden, ja, in plaats daar
van nog wel aangemoedigd worden om zelf
in wedstrijden uil te komen. Hartgebreken,
longopblazing zijn dan niet zelden het ge
volg. En ook voor de gewrichten is het geen
onverschillige zaak.
Vóór het 18de jaar is het beslist ver
keerd, in wedstrijden uit te komen. Het on
gelukkige is, dat gebreken, zooals ik bovsj
noemde, niet zoo dadelijk ontdekt worden
Als het eindelijk geschiedt, is de afwijk^
soms reeds zoover gevorderd, dat helstel nic-'.
meer of slechts gedeeltelijk mogelijk ij
Hierover beschikken wij helaas nog altijd
over uiterst gebrekkige gegevens Wel word!
in deze richting ijverig gewerkt. Ik jjKj
inner aan de onderzoekingen tijdens de
Olympische spelen onder leiding van prof
Buytendijk bij de groote sportsmen in;tj
steld. Maar zulk een onderzoek betreft a'-
leen ben, die nog meedoen. Het zou vai
groot belang zijn indien betrouwbare sta
tistieken verkregen konden worden over tel
later lot van deze uitblinkers. Hoe velen
van hen worden ziek of invalide, hoe oud
worden zij? Daaromtrent weten wij n>,
goed als niets en wij hébben alleen persoon,
lijke opvattingen, waaraan geen al te groote
waarde mag worden toegekend.
Juist omdat wij de groote beleekenis de
lichamelijke opvoeding inzien en de nood
zakelijkheid gevoelen, dat een harmonisct»
samenwerking lusschen haar en de vorming
van geest en karakter bestaat, ontstaat d:
begeerte om haar te ontdoen van alle mo
gelijke schadelijke bijmengselen en juichen
wij alle maatregelen toe, die kunnen strek
ken om ons inzicht te verhelderen en zoo
geraken tot de meest doelmatige praktisch?
toepassing, waardoor het ideaal, dat de oud
heid ons reeds predikte, verwezenlijk!
worde: een gezonde geest in een gezond
lichaam. H. A. S.
8291a
van Cobetstraat 46 naar
Laat nu ook uw Bascules, Weegschalen en Snelwegers
repareeren slijpen en justeeren bij:
T.h. H. J. v. HENSBERGEN 974
WEEGWERKTUIGKUNDIGE
Gevraagd nette
971
(Intern) v. g.gv.
JOH, C, OUDWATER, Vliet
N.Z. 90, Rijnsburg.
Gevraagd een
riet beneden 15 jaar. Yoor het
doen van boodschappen. Zich
aan te melden aan het Laborato
rium „Rhijngeest" te Oegstgeest.
tusschen 9 en 12 uur 953
Een particulier feDeventer schreef
ons, dat overal in zijn huls de
muizen rondliepen en veelschade
aanrichtten. Op aanraden van
zijn drogist kocht hij een doosje
Rodent en legde het vergif nog
dicnzelfden r.\ond op de aangc-
gever. wijze lót. Na eenige weken
bleek hij geheel van de muizen
plaag verlost te zijn; nergens
was meer een muis te vinden.
In alle steden en dorpen zijn
huizen, waar de muizen de pro
visiekast plunderen en de stof-
fcering vernielen. Hebt U ook
last van dit ongedierte? Stel dan
niet langer uit, maar koop nog
heden een doosje. Spoedig bent
U van de plaag verlost. Ver
krijgbaar bij alle drogisten in
doosjes van 50 ct. en ƒ1.-
Importeurs: Fa. B. Meindersma.
Den Haag. F 31
3244
Op Donderdag
v 22 Mei a.s. des
Y.m. 10 uur zal
mmÊ0 in bovengemeld
lUIBE-lu Venduhuis om
contant geld, publiek worden
verkocht992
waarbijSalon-, Huis- en
Slaapkamer-Ameublement.
Kasten, Tafels, Stoelen. Spie
gels, Platen, Glas-, Aarde
werk, Jaarsma Insluithaard,
enz. enz.
Te bezichtigenWoensdag
a.s. van 104 uur.
De Vendumeester
T. BEEUWKES.
Mevrouw WEISE, Huize
Middendorp, te Warmond,vraagt
begin Juni een net
bekend met tafeldienen 972
Raaphorst, Wassenaar.
Voor leden van „Vreemdelingen
verkeer" en van de Nederig
„Vereeniging van Huisvrouwen"
met huisgenooten, zal de Serin-
genberg te bezichtigen zijn op
Zondag 25 Mei a. s„ des namid
dags A 25 ct van 2 6 uur.
Toegangskaarten tot uiterlijk
Vrijdagmiddag af te halen, op
vertoon van lidmaatschapskaart
aan het inlichtingenbureau van
Vreemdelingenverkeer
Stationsplein. Leiden. 94-3
KINDERLEDIKANTEN
Enorme keus, leuke modellen.
alle kleuren 7.90
KOOPT IN MEI WIJ GEVEN
5 pCt. KORTING.
Deken- en Matrassenhuis
Breostraat 138 - Telefoon 1586
N.V. Hotel Maatschappij
„Noordwijk aan Zee"
van Aandeelhouders
op Woensdag 4 Juni a.s. des
nam. 3 uur in het Palace-Hdtel
te Noordwijk aan Zee-
Punten van Behandeling:
Vaststelling der Balans en
Winst- en Verliesrekening.
Wat verder ter tafel zal worden
gebracht.
De stukken zullen ter visie
liggen van 28 Meia.s. af ten kan
tore der VENNOOTSCHAP te
Noordwijk aan Zee en ten kan
tore v. deROTTERDAMSCHE
BANKVEREENIGING, Leiden
of Noordwijk. 946
Aandeelhouders, die deze ver
gadering wenschen bij te wonen,
moeten hunne aandeelen ten
minste drie dagen voor den dag
der vergadering deponeeren ten
kantore van de ROTTERDAM-
SCHE BANKVEREENIGING,
voornoemd.
HET BESTUUR.
Noordwjjk a. Zee, 20Meil93ö.
WIJ BRENGEN VOOR HET AANST. SEIZOEN
EEN ZEER UITGEBREIDE EN APARTE COLLECTIE
voor Dames
Heeren
Kinderen
BADSCHOENEN, BADMUTSEN, BADMANTELS
-LAKENS, -HANDDOEKEN ENZ.
Opgericht 1875 979
Haarlemmerstraat hoek Donkersteeg 2-4-6
wegens verplaatsing der zaak naar Nieuwe Rijn 45 bij
BOEKHANDEL GROENESTEEG 51 - TELEFOON 885
Ja, Uw oogen liegen niel, wanneer ge Uzelf
in den spiegel bekijkt om te zien, hoe de
japon U kleedt. Mooie prentjes in adüer-
tenties zeggen niets, laat U daar dus niet
door beïnvloeden.
Zelf passen, zelf de stof voelen en de af
werking nagaan, dat is de eenige methode
om te zien, of U Waar voor Uw geld
krijgt. Ons groote succes danken wij aan
onze eerlijke zakenopvatting, onze
coulance en aan onze aan-
Eerst trekkelijke prijzen.
DEN HAAG
Alléén Hofweg 6
AMSTERDAM UTRECHT
Nieuwendijk 225 Alléén Oude Gracht 151
LEEUWARDEN
Over de Kelder» 16-18
ROTTERDAM
Hoogstraat hoek Spui
NIJMEGEN
K. Molenstraat 7-9
944
KOFFIEBRANDERIJ EN THEEHANDEL
Iste soort
Onze ferpakte Koffie
en Thee U bh de
meeste Winkeliers
verkrijgbaar.
merk A
MIDDELWEG 3-7—9
TELEFOON 69
9486
997
Te koopDrie Woningen bij Zee, enkele Heerenhuizen en Arbeiders
woningen v.af f. 2600.—, Pensions, CaféRostaurant. Winkelhuizen
eDz. Verschillende kleine en groote Heerenhuizen te huur.
Het adres voor gemeubileerde Kamers. Alle inl. gratis, koopers
of huurders geen kosten, postz. v. antw. insluiten. Het Katwijbscho
Woningbureau, Voorstr. 27, Toleioon 212. Zondags gesloton.
Prijsopgaaf gevraagd voor
de' levering van circa
Brieven -A. W. VERVER,
Lombokstraat 9a. 8328a
Woensdag en Donderdag v.m.
van 8 tot 10 uur verkoop van
een groote partij voorwaardelijk
goedgekeurd Rundvleesch en vet
Runderlappen vanaf 40 cent
Rosbeef Rib 50 cent
Biefstuk 65 cent alles per 5 ons.
Vcrk. Pk. v. GELD ERE V
Telefoon 1492.
8347$
Te koop aangeboden te Oegst
geest, een solied gebouwd
Te verhuren als boven- en
benedenwoning, flinke rente
verzekerd. Brieven bureau van
dit blad onder No. 8378a.
Lood- en Zinkwerker. Aanleg
voor gas- en waterleiding.
lUidflelstegracht 36,
Werkplaats 67.
Wederom nog enkele Philip!
Radio-Toestellen ontvangen, ge
heel wisselstroom compl. met
Luidspreker, v. den spotprijs su
Wij geven deze gaarne een week
op proef. Beleefd aanbevelend,
A. DE LANGE
ELECTRO EN RADIO
Hoogo Rijndijk Zoetorwoude bij
Leiden. 943
DAG-ABONNEMENTEN
Naar HEEMSTEDE, HAARLEM. ZANDTOORT,
BLOEMENDAAL en AMSTERDAM
Onbeperkt geldig op den dag van afgifte
op alle N.Z.H.-Lijnen (ook de stadslijnen).
Alleen op werkdagen.
Prijs: Volwassenenf. 1.50
Kind (4 tot en met 9 jaar) f.1.—
VRAAGT NADERE VOORWAARDEN AAN
MARKENKAARTEN
Naar TOLENDAM, EDAM en MARKEN.
Onbeperkt geldig op den dag van afgifte
op alle Lijnen der N.Z.H. en 2e N.H.T.
Dagelijks verkrijgbaar. 961
Prijs: Volwassenen. f. 2.25
Kind (4 tot en met 9 jaar) f. 1.5®
CONDUCTEURS EN HALTEKANTOREN
4-S
