uit rusl/1nd.
lönoens^e brieven.
BRIEVEN UIT BERLIJN.
(Van onzen correspondent).
Los van Nederland Inwendige
moeilijkheden.
Berljjn, 19 April.
Met Duitsche politiek pleeg ik u niet
lastig te va.len.
En toch jeuken m(j dezen keer de vin-
gera
Een protectionistisch geworden Duitsch-
land; het begin van een nieuwen koers,
die onzen enormen Nederlnndschen uit
voer van veeteelt- en tuinbouwproducten
ngar Duitschland bedreigt; pryeverhooging
voor vele Duitsche levensmiddelen, voor
benzol en benzine, voor bier niet te ver
geten, het voedingsmiddel der Zuid-Dnit-
EohersI
Eén waarschuwing, speciaal aan het adres
van onze tuinbouwers, mag Hier niet ach
terwege blijven! Men rekene er in hun
kringen niet al te zeer op, dat het met
de concurrentie der Duitsche tuinbouwers,
,„zoo'n vaart niet loopen zal", ik ken door
herhaalde persoonlijke waarneming en op
grond van inlichtingen van Nederlandsche
vakmenschen, die sinds jaren in West»
Duitsch'.and werkzaam zijn, de toestanden
in die streken uit eigen ervaring. Het is
mij bekend, met welke (voor Duiteehland
typische) energie er sinds ongeveer drie
jaren aan gewerkt wordt, het Duit-che Rijk
van vooral Nederlandsche tuinbouwproduc
ten onafhankelijk te maken. Merkwaardig
genoeg helpen daar Hollandsche tuinbou
wers met kracht aan mede. Er is daar
de naam is mij helaas ontschoten in het
Rgjnland een centrum van Nederlandsche
boeren ontdaan, die broeikassen gebouwd
hebben en, al werken ze nog op betrekke
lijk kleine schaal, de laatste jaren hun
groente, die niet minder goed van kwali
teit is dan de „echt-Hollandsche", vroeger
op de Duitsche markten brengen dan onze
vaderlandsche exporteurs. De neiging van
Duitachland, zijn c-igen landbouw en vee
teelt tegen het buitenland in bescherming
te gaan nemen, zal de beteekenis van zulke
'Nederiandsohe boerenkolonies binnen de
Duitsche grenzen nog doen toenemen. Men
vraagt zich af. of dit voorbeeld geen na
volging verdient en Nederlandsclie tuin
bouwers, die hun bedrijf door sterke ver
mindering van den afzet naar Duitsohland
in de naaste toekomst 'ik spreek kier
van acht tot tien jaren Dedreigd zien,
niet verstandig doen nu reeds te overwe
gen, of ze niet op geschikte gronden in
Duilschland tijdig beslag moetan leggen,
teneinde daar een bedrijf te openen, waar
in ze (in geheel Europa wordt het erkend)
v o o r 1 o o pi g nog onovertroffen specia
listen gebleven zijn.
De Duitsche landbouwer schijnt vastbe
sloten, zich de Hollandsche ooncurrentie
niet langer te laten welgevallen. Het aan
tel broeikassen neemt overal, waar de bo
dem gunstige resultaten waarborgt, gewel
dig toe; Nederlandsche tuinbouwers wor
den voor hooge vergoedingen uit hel vader
land weggelokt om in Duitachland als leer
meesters op te treden. Studiecommissies
hebben Nederland bereisd en het resultaat
van haar onderzoek reeds practisch in den
Duilschen tuinbouw toegepast. De ervaring
van honderd en meer jaren, de pTacfischs
kennis van drie en meer generaties, die
onze tuinbouw bezti, eensklaps over te plan
ten, zal niet zoo gemakkelijk blijken. En
vare de grens tusschen Duitschland en
Nederland zoo gastvrij gebleven als tot
nu toe het geval was, dan zou ik het Duit
sche streven om ons na te volgen, niet noo
donker voor Nederland ingezien hebben.
Vooral niet, omdat het ondanks de ijverig-
f.te pogingen toch moei'.p zal vallen in
Duilschland gronden (e vinden, die met
onzen best vergeleken kunnen worden.
Onder de tegenwoordige omstandigheden
echter.
IV.anghebbende kringen in Nederland
zullen zich stellig met deze dingen ernstig
gaan bezig houden.
Ja, en in Duitschland zelf?
Rooskleurig ziet het er niet bij ons aft.
Voor de buitenlandsche politiek van de
Duitsche republiek is zoogenaamd eei p ro
de van „ontspanning" aangebrouen. Dia
ontspanning bestaat hierin, dat men zioh
schikt in het onvermijdelijke en meer over
andere belangen spreekt en schrijft. Het
onvermijdelijke is, dat men tot nader
ordo eon overeenkomst met do ex-vjjan-
oc-n geteekend heeft, die verplicht tot het
betalen van twee milliard gouden marken
over een periode van zestig jaar. In Duilsch
land beschouwt men deze zoogenaamde re
geling Young" evenmin als onherroepelijk
als alle voorgaande. Men rókent er stellig
op, dat na een jaar of tien, misschien wel
eerder, blijken zal, dat Duitschland deze
geweldige jaarlijksche oorlogsbelasting niet
kan opbrengen en dat de eischen dan we
derom lager geschroefd zullen worden.
Het feit echter, dat men vooralsnog weet.
waar men zich aan te houden heeft en een
fait accompli ook den binnenlandschen strijd!
over deze dingen meer een academisch ka
rakter gegeven heeft, maakt inderdaad be
grijpelijk, dat. de Rijksminister van Buitenl.
Zaken, die (men herinnert zich de periode-
Stresemann!) zeker tien jaren lang in het
middelpunt van de belangstelling gestaan
heeft, nu korter of langer op zijn „lauwe
ren" rusten kan.
Des te meer krijgen zijn collega's te doen,
die binnen de grenzen schoon schip moe
ten maken, den landbouwer door een ja
renlange crisisperiode moeten heenhelpen,
de ba'.ans van het Rijk in evenwicht moeten
brengen, den uitvoer moeten doen toenemen,
drie miliioen menschon werk en vele hon
derdduizenden gezinnen een eigen dak boven
het hoofd moeten bezorgen.
Hoe dat geschieden moet, staat nog alles
behalve vast.
Zoodra het gaat óm natienaaJ-economteche
jiefclemen, blijken erkende geleerden het
gloeiend oneens te zjjn. Vrijhandelaar en
protectionist, unitartet en federalist, kapi
talist en socialist gunnen elkaar in zulke
omstandigheden het licht in de oogen niet.
De Duitsche republiek beeft en siddert on
der de mokerslagen hunner niteenloöpende
overtuigingen.
Op alle gebieden wordt geëxperimenteerd.
„Rationalisatie" is jaren lang het oer popu
laire wachtwoord geweest; tot men tot de
ontdekking kwam, dat men te veel naar
Amerika geloerd en al te blindelings nage
aapt had, zoodat de rationalisatie ieu slotte
een kostbaar paard op sta! bleek. In het
bankbedrijf probeerde men het met marn-
month-concentratie. De zoogenaamde D-D-
bank (Deutsche Bank-Disconto Gesellschaft)
is er het mooiste voorbeeld van. Voorloopig
is gebleken, dat de andere D-banken en de
kleinere, die tegen zulke concentratie wa
ren, er inderdaad beter aan toe zqn en hoo-
gero dividenden uitkeeren.
Er ie een oificieele „spaarcommissaris".
Maar nog altijd loopt de verkwisting jn
Duitschland de spuigaten uit. Wat z.egt
men er van. dat honderdduizenden arme
kinderen nauwelijks te eten hebben en de
nieuwe regeering alweer een uiterst kost
baar pant-erschip wil gaan bouwen? Duitsch
land is „ontwapend". Maar voor leger
marine worden dit jaar 50 miliioen meer ver
langd dan een jnar tevoren; de befooling
sluit met een bedrag van 771 miliioen te
gen 721 in liet voorafgaande jaar. Rijk.
landen en gemeentes houden er een „ïtaf"
op na. die een groot deel van 'de opbrengst
der hooge belastingen weer opsfokt. Prui
sen had in 1913: 54.357 ambtenaren en be
ambten; het heeft er thans 142.747. Het
aanlai „hulpbesmbten" liep in diezelfde pe
riode van 13.150 op 8377 terug, waaruit
b'.jjkt, dat men losse werkkrachten steeds
meer in het vaste verband heeft overge
nomen. Van de 79.000 plaatsen, die in
Pruisen thans meer dan in 1913 met be
ambten bezet zijn, vallen er 55.300 op 'ie
poiitie, die een product is van den vredee
van Versailles. Alles samen genomen heelt
Pruteen thans 54.367 beambten meer dan
kort vóór den wereldoorlog, ofschoon het
tengevolge van dien oorlog drie provincies
mot ve'e millioenen inwoners verloren neeft!
Perekent men het gemiddelde jaarlijksche
traktement dezer beambten ntet M. 3000,
dan blijkt, dat het veel kleiner Pruisen van
lieden voor zjjn leger van beambten 132
miliioen per jaar meer uitgeeft dan het
groote Pruisen onder het Keizerrijk. En
zoo gaat het ook in Eeieren, Saksen en an
dere Duitsche landen.
Dit is slechts een enkel voorbeeld van
de wijze, waarop het nieuwe Duitschland
boven zjjn stand leeft.
Wat helpt het, of induslrieele en scheep
vaartbedrijven hun kosten door concentra
tie en rationalisatie trachten te drukken,
ate de staat on Go'iath-voeten leeft en zelfs
in arbeiderskringeen het sparen minder po
pulair is dan de zucht, om het ieven te
„genieten" door de zuur verdiende pen
ningen uit te geven voor overbodig bezit
en hersenloos vermaak.
Over al deze dingen breken zich d?
Duitsche geleerden hel hoofd.
Een dictator alleen ware in staat, met
ijzeren vuist eenige jaren lang dit op zich
zelf zoo nijvere volk tot discipline terug te
voeren.
De eerwaardige President der Republiek,
die a's zoodanig zijn vijï-jarig jubileum
kon herdenken, is de hoog-noodige Dic
tator zeker niet.
ROLAND.
PASCHEN IN RUSLAND.
(Nadruk verboden.)
In de meeste Germaansche landen is
Kerstmie de belangrijkste feestdag van bel
jaar. Iedereen kent de ontroerende poëzie
van het Kerstfeest in Engeland en Duitsch
land. den Kerstboom, die de geheele wereld
veroverd heeft, de misteloe. Rusland viert
ook het Kerstfeest en doet het op zeer
plechtige wijze. Over de I alrijke gebruiken,
de vele uit de grijze oudheid overgebleven
plechtigheden, die in Rusland tijdens bet
Kerstfeest verricht worden, hebben wij
eens geschreven. De Rus is gehecht aan bet
Kerstfeest eri den tijd tot Drie Koningen,
maar de belangrijkste feestdag van bet ge
ilede jaar is voor den Rus toch niet Kerst
mis, maar Pnschcn, do dag der Verrijzenis
en van de opleving, bet feest van de lente,
van het ontluikende leven, van den te
verwachten oogst,
Vóór Tascben te gebod Rusland geduren
de vele weken gedortipeld in de Groote
Vasten Somber lulden eiken dag de klok
ken; zij spreken over de vergankelijkheid
vnn alles bier op Aarde, dwingen de men-
schen te denken aan den dood, manen aan
lot boetedoening, tot berouw. Elk vermaak
is in dien tijd een zware zonde, zelfs een
voudige vroolijkheid wordt als ongepast be
schouwd. Zwaar drukt d'e vastentijd op do
menschen Wekenlange inkeer maakt den
mensch zwaarmoedig en de sombere kerk
plechtigheden versterken deze geestesstem
ming. De menschen rpalen dan zachtjes,
zuchten vaak, spreken over de zwakheid
van den mensch, over do macht der ver
leiding.
Daarbij komen de rigoureuze voorschrif
ten op gebied van voedsel. Niet alleen
vieesch is verboden, maar zelfs zuivelpro
ducten. De menschen eten niets anders dan
wat visch en dan groente in olie gekookt.
De strengheid van de vocdselvoorsehriften
heefi 9teeds de vreemdelingen verbaasd,
evenals de langdurigheid der godsdienst
oefeningen. De Grieken beklaagden zich
vaak, in de oude tijden, dat zij niet in staat
waren die lange bidstonden met de talrijke
knievallen vol te houden En de Russen be
schouwden de Grieken toen als „wuft'' en
lichtzinnig, als menschon, die niet in slaat
waren den ernst des levens te begrijpen
on van ware boetedoening en inkeer ver
vuld te worden. Nog grootere wrijvingen
ontstonden op dit gebied tusschen Russen
en Westerlingen. Roomsch-Katholieken
eD protestanten. Tijdens de regeering van
Peter den Groote heeft een uitlating van
een protestentsche vrouw zelfs tot een op
stand geleid, waarbij vele „goddelooze"
profcslanten vermoord werden.
De lange vastentijd is een voorbereiding
lot den ..Grooten dag" zooals de Russen het
Paa9chfeest noemen De mensch moet ge
louterd worden om waardig te zijn de
vreugde van de Verrijzenis deelachtig te
worden Die voorbereiding, het biechten, het
bijwonen van ontelbare missen, het vasten
6nz. worden steeds strenger, intenser en be
reiken Hun hoogtepunt in de Stille Week,
die de Russen de Lijdensweek nomen. In
de kerken worden dan de lijdensdagen van
den Heiland gememoreerd, er worden ver
schillende symbolische plechtigheden gehou
den. die bet lijden en den dood van Chrls-
lus uitbeelden De dood van Christus is het
hoogtepunt van den Vastentijd Een beken
de Russische metropoliet is eens op dien
dag, toen hij het spreekgestoelte had beste
gen. om de geloovigen toe te spreken, in
tranen uitgebarsten en was niet in staal
ziin preek te houden. Hij zei toen alleen:
„Broeders en zusters in Cbristof Ch is'.u" is
overledenI" En was zoo aangegrepen, dat hij
niets meer kon zeggen pn huilende het ge
stoelte beeft verlaten
De lezer begrijpt du=, dat er de laatste
weken voor raschen in Rusland veel ge
bruiken bestaan, die uit den ouden lijd zijn
overgebleven. Op Palm-Zondag wordt in de
kerk de intocht van Jezus in Jeruzalem
symbolisch voorgesteld. De gemeentenaren
'loopen met takken in processie door de kerk
en maken vrpugdero! den intocht mede. Bij
zonder sterk snrnekt die voorstelling tot bet
gemoed van de jeugd. De jeugd is echter
niet in staal zich lang tp concentreeren.
Nauwelijks hebben de jongelui de kerk ver
laten of zij gebruiken de takken, waarmede
zij dpn Heiland verwelkomd hadden, om el-
knar hij wijze van vermaak Ie slaan Er
ontstaan Interneten die aan hot ihWrijven
met sneeuw van de meisjes door de jongens
bier Ie lande doen denken. Alleen gaat het
in Rusland, zooals steeds, zeer hardhandig
toe. Oudere menschen en kwezelige oudo
vrouwtjes zijn steeds verontwaardigd over
de jeugd, die „uit den band springt" en niet
een week lang wachten wil. totdat het Pa-
schen zou zijn
Een belangrijke rol speelt in Rusland
Witte Donderdag (in Rusland Groote of
I ijdcns-Donderdag genoemd). In vroegere
tijden werden dien dag de overledenen her
dacht. Nu verdwijnt deze gewoonte langza
merhand en de dooden worden gewoonlijk
op andere dagen, hoofdzakelijk een week
na Paseben herdacht. De Witte Donderdag
is de dag van schoonmaak. De menschen
gaan naar het badhuis (in Rusland is er
geen enkel dorp 1e vinden "zonder minstens
één badhuis, natuurlijk zeer primitief inge-
riebP. trekken schoon ondergoed aan en
bereiden zich voor tot het grootsehe ge
beuren. tot de mysterie van de verrijzenis.
Tn vroegere tijdon maakte do huisvrouw of
baar moeder in den vroegen ochtend van
den Wilten Donderdag, geheel naakt op
een bezem een magischen cirkelrit om bet
buis en erf, waarbij zij vaak graan strooide.
Tegenwoordig veegt de huisvrouw, eveneens
naakt, huis en erf schoon. In het hosch roe
pen dan do jongelui- ..Wolven en beren'
verdwijnen
Hazen en vorsen komen in onze moestui
nen en maken oorverdoovendkabaai! Zoo zien
wij naast elkaar ontroerende Christelijke
plechtigheden naast overblijfselen van de
oude heidensche gewoonten, waarbij de
Rus beide als even heilig beschouwt en de
overtreding van ren dier gewoonten wordt
a!s een groote zonde beschouwd
fn den nacht op Paasehzondag worden
de kerken schitterend verlicht. Van overal
haasten de menschen zich Ier kerke. De
meesten brengen hun Paascbbrooden mede,
die dan gezegend worden. In do kerk bee-sch|
een stemming die ni»t Ie hegrijpen te Alleen
bij. die zulk een nacht in de kerk heeft door
gebracht, kan zie'u een beeld maken van da
geestesstemming van de Russische massa
in den nacht tegen Paschen. Voorbereid door
de vele plechtigheden door het voorlezen
van de verbaten over het lijden van Jezus,
door de symbolische voorstelling van den
dood van Jezus, door de processie met de
„plastsjamtsa" (een doek waarop de graf
legging van Chrtelus is afgebeeld), het plech
tige „begraven" van den Heiland, het zoe
ken naar de „plastajnnilsa" enzis de me
nigte als geëlectriseevd. Ailen verlangen
naar het verlossende woord, naar hol groote
wonder van de verrijzenis, naar de aankon
diging, dat de Vasten voorbij is, dat na het
lijden cn dood volgt de verrijzenis en bet
eeuwige leven.
Plotseling gaat de poort van bet altaar
open en de priester in vol ornaat, verlicht
door de talrijke kaarsen, roept zijn gemeen-
tonaren toe: „Christus is opgestaan!" De
klokken, die weken achter elkaar droevig
luidden en lot boetedoening en inkeer riepen,
beginnen vreugdevol te luiden. Extase en
ontroering maken zich van de geloovigen
meester en zij kussen elkaar. Arm en rijk,
oud en jong, mooi en leelijk, a-Ilen zijn
dan broeders en zusters. Wanne»,- iemand
naar een ander tqegaat en zegt „Christos
wnskres!" (Christus is opgestaan!), dan ant
woordt de ander „Woïstinoe woskres!
(Waarlijk, Hij is opgestaan) en do twee onbe.
kenden kussen elkaar.
Uit de kerk haasten de menschen zich
naar huis. De wekenlange onthouding te
voorbij. Thuis wacht op ieder een gedekte
tafel waarop Paaschbrooden. ham, geklcur-
dp eieren pn heerlijke spijzen Na weken
lang vasten laten de Russen zich al die heer
lijkheden goc-d smaken. En buiten luiden de
klokken vroolijk en verspreiden over stad en
land de mare van den ver"*zeo Heiland,
„die door zijn elg-r. dood een --inde aai.
den dood heeft gemaakt en den dooden het
eeuwige leven heeft ge» bonken" (eer. pas
sage uit het gebed op Paschen' Drie dazen
lang duurt dat vreugdevolle luiden der
klokken dat vooral in de groole steden een
geweldigen indruk maakt. Te Moskou met
zijn vole honderden kerken was dat ge
lui bijzonder indrukwekkend.
Den volgenden ochtend begeven de men
schen zioh, in 9choonc kleeren gestoken,
de meeefen een nieuw kieedingstuk. dat
speciaal voor Paschen gemaakt was, aan
trekkend naar de kerk. Na de mis gaan
de mannen en'jongens om de beurt naar
den klokkeloren om den klokkenist te ver
vangen. Sommige dier ambachtslieden of
arbeiders hebben het in de kunst van het
luiden zeer ver gebracht en zij welen zich
op deze wijzo te uiten, hun gemoedsstem
ming. hun blijdschap over het groote
mysterie van de verrijzenis tot uiting te
brengen Nu en dan laat iemand, die reeds
te diep in het glaasje gekeken heeft, zich
te ver gaan en dan hoort ge geen vreugde
meer. maar een klacht van den man. die
het leven zwaar voelt wegen een klacht
over het moeilijke teven, ziekten en den
dood. De klokkenist grijpt dan in en vei-
wijdert dpn schuldige.
De vreugde neemt echter gaandeweg een
ander karakter aan. De groote hoeveel
heid wodka, die op dien dag (evenals op
eiken feestdag) gedronken wordt, geeft aan
de stemming der primitieve massa een
andere richting, 's Middags hoort ge «al
dronken mannen schreeuwen Spoedig ont
slaat een gevecht en weldra ontaardt de
feestdag in een chaos. Kreten, gehuil ver
scheurde kleeren. bebloede gezichten
Onder een schutting ligt een man in de
stof
Dr. BORIS RAPTSCHINSKY
(Van onzen Londenzchen Correspondent).
Begrootinssvaria.
Londen, April 1930.
Een met rood leden- bekleede doos, dia
„dispatch box" heet, bewaart het geheim
van de rjjksbegrooting, totdat dit geheim
in een rede van den Kanselier van de
Schatkist word-t onthuld. Men weet dat dit
is geschied. Begrootingsmaatregelen heb
ben invloed, vaak grooten invloed, op han.
de', en financiën van particulieren en hun
bedrijven. De verwachtingen van een be-
groolingsmaatregel kunnen geheel of ge
deeltelijk teniet gedaan worden .indien zul
ke maatregelen voor dsn vastgestelden tjjd
bekend worden en ..captains of industry"
of leiders in financiën tevoren hun maat
regelen kunnen nemen. Indian men b.v.
vooraf had geweten dat dó McKenna-in-
voerrechtsn door Snotvden zouden worden
afgeschaft (hetgeen niet is geschied) dan
zouden b.v. importeurs van auto's lang van
tevoren den invoer (auto's z>jjn onderhevig
aan de MeKenna Dutiez. een invoerrecht
Van een derde deel van de waarde) bsbben
opgehouden.
Ditis slechts een voorbeeld om aan ts
toonen hoe noodzakelijk het voor een Kan
seher van de Schatkist is, zjjn maatregelen
niet vooraf bekend te maken. Dat is ook
de reden geweest waarom Snowden tegen
den machtigsten aandrang in van da
zjjde van conservatieve fabrikanten en hun
politieke woordvoerders heeft geweigerd
ook maar iets los te laten over zjjn voor.
nemens ten aanzien van deze McKenna-
Dnties en de „Safeguarding"-rechten op
gloeikousjes, tafelzilver, kant en handscboa-
nen, die de binnenlandsche industrie in
deze zaken beschermen.
De „dispatch box" heeft deze geheimen
bewaard en alle geheimen zooals die
betretfende de inkomstenbelasting en an
dere belastingen. Deze rcjpde doos is een
indrukwekkend stuk, dat in vorm en betee.
kenis deel uitmaakt van de plechtigheid',
een traditioneels plechtigheid, die kenmerk
is van liet uitspreken der begrootingsrede
in het Lagerhuis. Die doos wordt sinds
jaar en dag door de elkaar opvolgende
minister» van Financiën gebruikt om er
de aonteekeningen of de complete redevoe
ringen in op te bergen, zoodra zij hun
„speech" hebben voorbereid. Snowden heeft
aan die voorbereiding gewerkt in zijn land-
huis nabjj Londen, waar het rustig was
en waar een groote waakhond, blijkens de
plaatjes in de dagbladen, voor de deur lag.
Wij hebben verder gehoord dat de Kanse
lier van de Schatkist, wanneer de inspan
ning van den arbeid hem wat te zwaar
werd .door zijn begaafde echtgenoote gees
telijk werd opgefrischt met zang en piano
spel. Ook Snowden's voorganger, dat
was Churchill had de gewoonte naar bui
ten te gaan om zich voor te bereiden op
.den hegrootingsdag. Maar Churchill zocht
ontspanning in het metselen van muurtjes
in zjjn tuin. De twee mannen, die in het
Parlement al zoo lang hebben getuigd dat
zij even sterk contrasteeren als water en
vuur, getuigen ook in de manier waarop
zij zich op den grooten dag prepareeren
van hun uiteenloopende opvattingen. Snow-
aen maakt slechts aanteekeningen voor zjjn
speech, zoodat zjjn fameuze roode doos ten
slotte slechts wat velletjes (zij het dan ook
met de essentiee'.e zaken) bevat. Churchill
stelde zjjn gansche redevoering op schrift.
Snowden gedraagt zich als een droog en
secuur ambtenaar. Churchill zag zich, wan
neer hij in de stilte van zijn iandaljjke
omgeving zich gereed maakte voor zjjn
„optreden" in het Lagerhuis, als de
term „optreden" geeft het reeds aan
een acteur, die wikte hoe hij zjjn rol het
best- over het voetlicht kon krijgen. Hpj
bestudeerde uren aan verbetering van zijn
zinnen en uitspraken, opdat het effect er
van treffender zou zijn. Men vertelt zelfs
van hem dat hij in de intimiteit van zijn stu
deervertrek voor een spiegel ging staan
en zjjn „budget-speech" uitsprak, meteen
de gebaren bestudeerend, die zjjn woorden
moesten vergezellen.
Niets van dat alles bij Snowden, die al is
hp niet afkeerig van wat droge luim in
zijn optreden en in zijn woorden zeer sober
en spaarzaam is. Daarom had hij ook minder
tjjd noodig dan zijn voorgangers der laatste
kwarteeuw om zijn begrootingsvoorstellen
in te dienen. In overeenstemming met dea
mentaliteit van den tegenwoordigen Rn.
selier van de Schatkist, miste ook en,
eerste Labour-begrooting het vuurwerk e,
het gegoochel met cijfers, die Church®)
begrootingen tot een soort openbare vs.
makelijkheid maakten.
Men kan zich geen grooter contraaj!,.
ken in financieel beleid aan dat, hetwelk
nu is geleverd tusschen de begrootiQ^
van Churchill en Snowden. Churchill's
miskenbare bekwaamheden openbaarda
zich in series financieele manipulaties, dis
eerder berekend schenen de goe-gemees.
te te verbazen dan haar op haar gsmg
te d teilen. Die goe-gemeente, hoe daal.
baar ook voor Churchill's vindmgrjjkhéj
die belastingverhooging vermeed ol a(b
belastingverlaging meebracht, had noch'®
een vaag vermoeden dat die vertooaingn
van Churchill bedriegelijk konden zjjn. tj
de toestand, waarvoor Snowden zich tiaa
gesteld zag, bewees dat die vage verte,
kingen niet ongegrond waren. Churchi./.,
begrooting was er naast geweest en Snot.
der. had om te beginnen een tekort tj
de begrooting van zjjn voorganger ra
meer dan 12.000.000 pd. st
Maar dat weet de le>zer en ik zal ij
verder van cijfers onthouden. Maar no;
een paar opmerkingen over dit. begrootioji
geheim. Hoe bewaart men het zoo gooi!
Lang voordat de minister zjjn budget is
dient. ,is het al in druk. En dit maakt hst
feit, dat het zoo strikt geheim kan blgveo,
merkwaardiger. De rede is tem slotte slechts
een uitbreiding van een witboek, dat alle
leden van het Parlement ontvangen, zoodtj
de rede is uitgesproken. Die witboek»
(„boek" is een wat te grootsok woord a
voor, maar het is onze Nederlandsche terai
moeten uiteraard dagen van tevoren tja
gedrukt. Ze worden in zwaar verzegelk
pakken naar het Lagerhuis gebracht eenigi
uren voor de minister zijn speech za! hts.
ben uitgesproken. En het strekt den te-
trokken drukkers en andere menschen, dii
met de verzending en uitdeeling zjjn belast
tot eer dat er nimmer ook maar een klei.
nigheid voorbarig uitgelekt is. Overigen:
neemt men de nauwkeurigste voorzorgfa
voor geheimhouding. In de eerste plaats a
precies bekend hoeveel exemplaren in
den gedrukt,. In de tweede p'.aats zjjn alle
drukkers oude getrouwen van de lands,
drukkerij. In de derde p'.aats moet ieder,
een, die de uitgave van het witboek help:
verzorgen, een belofte van geheimho-jJit;
teekenen. Bjj aankomst, in het Parlement.
gebouw komen de witboeken onder de
hoede van een hoofdambtenaar, die ie
slechts afgeeft op een woord van den mii
zelf. De zetters krijgen elk slechts wat
onsamenhangende zinnen te zetten en alléé.
één zettersbaas voegt ze samen, zoodat
deze man alleen den volledigen inhoud vat
de begrooting kent.
En, om nog eens terug te komen op di
roode doos, de sleutel er van (er is ei
slechts één) zit Jn den zak van den Schat
kistkanselier. De doos wordt, wanneer u
de rede of de aanteekeningen complte
bevat, door hem gesloten, door een ver
trouwd ambtenaar weggehaald en bewaari
tot den hegrootingsdag, wanneer de min.
dit oude attribuut van zijn ambt op ziji
lessenaar vindt, zoodra hp in het Lager,
huis is aangekomen. En de ouverture tol
het uitspreken van de rede is de bewe-
ging. die den sleutel uit zijn zak te voor.
schijn haalt om de vermaarde doos r
financieele geheimen te openen.
Ten slotte zal men hebben opgemerhl
dat de minister de dingen, waar het op
aan komt, c-erst. uitspreekt aan het eindt
van ziin rede, dat is gewoonlijk tegen ze'
uur in den namiddag. Dat is gedaan opdat
geen belastingmaatregelen bekend zullen
worden vóór het sluiten van- do Effecten-
beurs, teneinde aldus wild koopen en ver<
koopen van waarde-papieren te vermijden.
OPVOEDING
IN DE CONCERTZAAL.
Toen de dirigent Leopold Stokowsky, do
leider van het Symphonie-orkest te Phila
delphia, zijn werkzaamheden aldaar begon,
viel het hem op dat het gewoonte scheen
te zijn van de zijde van het publiek, te laat
in de zaal te komen. Het gebeurde iederen
keer dat onder het muziek-maken groepjes
menschen de zaal inkwamen, en niet altijd
de noodige rust betrachtten, wat storend
werkte op de noodige rustige stemming in
de concertzaal. Dit hinderde Stokowsky na
tuurlijk zeer. en door middel van berichten
in de dagbladen verzocht hij het publiek
tijdig aanwezig te willen zijn, om de kunste
naars van het orkest niet. in hun werk lo
hinderen. Resultaat nihil. Men bleef te tan!
komen. Op een avond besloot de dirigent
hieraan voor goed en einde te maken. Het
was reeds tijd om te beginnen, het aan
wezige publiek wachtte en wachtte, man'
het podium bleef leeg. Eindelijk verscheen
Stokowsky. Op zijn gemak ging hii naar
zijn lessenaar endeed verder "iets-
Toen verscheen er een paukenist, die be
daard zijn instrumenten ging stemmen-
Ook kwamen er drie bazuinblazers. d'e
evenzoo te werk gingen en toen er ook nog
een cello en een paar violen waren ge
komen, ving Stokowsky aan met een Sym
phonic van Bruckner. Telkens zag men
meer musici op het podium verschijnen d'c
heel kalm gingen zitten en nadat zij zich "P
de hoogte gesteld hadden waar zij begin
nen konden begonnen te spelen. Zoo kwam
het einde van het eerste deel der symphonic.
Toen keerde de dirigent zich naar de zaal
en zette het publiek uiteen, hoe het zou zijn.
wanneer de musici net zouden doen als bel
publiek. Men moest toch inzien hoe intens
storend en deprimeerend het te laat komen
van beide kanten werkte. De les had ge
holpen. Men zorgde er in 't vervolg voor, "P
tijd in de concertzaal te zijn.
