NIEUW FEUILLETON.
7l8le Jaargang
DINSDAG 15 APRIL 1930
No. 21498
OFFICIEELE KENNISGEVING
STADSNIEUWS.
BINNENLAND.
Het voornaamste nieuws
van heden.
LEIDSCH
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN.
PRIJS DER ADVERTENTIEN:
30 Cts. per refet toot adverteirfiêa uit Leiden en plaatsen waar
agentschappen ran ons Blad gevestigd rijn. Voor alle andere
ad verte ntiên 35 Cts. pet regeL Kleine Advertentiên uitsluitend
bij vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 50 Cts. bij een
maximum aantal woorden van 80.
Incasso volgens postxecht Voor eventueels opzending van brieven
10 Cts. porto te betalen Bewijsnummer 6 Cts.
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postcheque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden per 3 maanden 2.35, per week
Buiten Leiden, waar agenten gevestigd zijn, per week
Franco per post f. 2.35 portokosten.
0.18
„0.18
Dit nummer bestaat uit VIER Bladen
EERSTE BLAD.
Wij vestigen er speciaal de
aandacht op, dat wij heden beginnen
met een nieuw, uiterst spannend
feuilleton van den bekenden auteur
E. PHILIPS OPPENHEIM, getiteld:
„DE VERDWENEN DELORA".
DRANKWET.
Burgemeester en Wethouders van Leiden
brengen ter openbare kennis, dat:
a. Joh. van Dam, te Leiden, een verzoek
heelt ingediend ter bekoming van verlof,
voor den verkoop van alcoholvrijen drank,
voor gebruik ter plaatse van verkoop in het
perceel Lammermarkt 13 alhier;
b M. de Bruyn geb. Kooloos, te Leiden,
ten verzoek heeft ingediend ter bekoming
van verlof voor den verkoop van alcohol-
Vrijen drank, voor gebruik ter plaatse van
verkoop in het perceel Diefsteeg 11, alhier.
A. VAN DE SANDE BAKHUYZEN,
Burgemeester
VAN STBIJEN. Secretaris.
Leiden, 15 April 1930. 83G4
BLACHETTA-SPIELE.
Das Spiel vom Gottmenschen.
In Duitschland breidt zich krachtig uit
het z.g. „leekenspel", dat zich verheffen
wil boven het gewone dilettantentooneel
door te brengen een aansluitende terug
keer tot het oude middeleeuwsche tooneel,
dat de idee vertolkt van een door spelers en
gehoor gezamenlijk gedragen gedachte. Het
kan een oud spel zijn, dus in den trant
van het bekende Wezenspel der Middei
eeuwen, het kan ook zijn een nieuw spel,
al zal uit den aard der zaak het laatste
moeilijker zijn, want is er in onzen gejaag-
den tijd met allelei hokjes en vakjes nog
plaats voor een gezamenlijk gedragen ge
dachte?
'De Y. C. J. B., de bond van Volkshuizen
en eenige kleinere groepen op cultureel ge
bied hebben nu de Blachetta-Spiele, een
der beste Duitsche groepen van leeken-
spelers, naar ons land doen komen en gis
teravond hebben wij in het Leidsche Volks
huis daarmede kennis gemaakt, waar werd
vertolkt „Das Spiel vom Gottmenschen";
derhalve een modern „Wezenspel". Het ge
geven van het drama is uiterst kiesch be
handeld, zoodat elke profanatie verre is ge
houden.
Natuurlijk beheerscht de Jesus-figuur
het geheel als zinnebeeld van den levenden
godmensch van alle tijden met naast zich
de Maria-figuur met rein menschelijke drif
ten. Tegenover hem staat Lucifer als vol
strekte belichaming van het kwade doch
tevens als Judas Iskariot, de miskennende
roensch, als Kajafas, het starre dogma en
als Pontius Pilatus, de Staat. Daaromheen
beweegt zich het koor, als Joden, als krijgs
volk, als priesters en als jongeren, uitdruk
kende in samenspraak of wisselbeurt de
idee der massa. Vooral de plastiek van het
koor dient ten zeerste te worden geroemd.
Ongetwijfeld is door den leider Walther
Blanchetta hierin hoog gegrepen en heeft
hij ook veel bereikt, al werd niet overal de
gewenschte climax verkregen. Het beste uit
de zeven tafereelen, die ieder werden inge
leid met een gezongen koorspreuk sa
men vormend hoofdstuk 17 van het Evan
gelie van Johannes op orgel begeleid.,
was wel de scène van priester Kajafas.
Daar lag naast de sfeer, die over het geheel
goed werd bewaard, voelbaar spanning.
Jezus en Lucifer-figuur bleven ingetogen,
doch juist daardoor hoedde zij zich voor een
groot gevaaT: dat der overdrijving. Zij had
den een goed gedragen stem, waarmede
werd gewoekerd. De Maria-figuur bleef bij
hen vergeleken ietwat vlak.
Hoewel zeer sober en eenvoudig, voldeed
bet gordijnen-décor met in het midden een
lichtende open driehoek goed. Jammer alleen
de schaduwI
Met belangstelling hebben wij kennis ge
haakt met deze groep uit Breslau, die in
derdaad iets had te brengen.
Het Volkshuis was uitstekend bezet en,
hoewel gelukkig niet werd geapplaudis
seerd, voelde men toch de algemeene waar
deering.
CH. U. WALDKÖTTER.
Bij zijn 70sten geboortedag.
Ch. L. Waldkötter.
18 April a s. zal onze stadgenoot de heer
Ch. L. Waldkötter, voorzitter van den Cen-
tralen Ouderraad te Leiden zijn zeventigsten
verjaardag vieren. Voor de meesten die hern
kennen zal dit een verrassing blijken te zijn,
in dien zin, dat men het den nog zeer jeug
dig uitzienden en steeds even vriendelijken
ouden heer niet zou aanzeggen, al 70 jaar
te zijn.
En ofschoon de heer Waldkötter zich
slechts een 10-tal jaren geleden te Leiden
vestigde, mag hij zich in een groote popula
riteit verheugen.
Na in Den Haag een 40-tal jaren het ge
meentelijk lager onderwijs in alle rangen te
hebben gediend, vestigde hij zich in het
genot gesteld van een onderwijs pensioen
te Leiden waar hij al dadelijk, als zijnde
nog openbare school-ouder. werd verkozen
in de oudercommissie van- de opleidings
school voor U. L. O. aan de Heerenstraat.
Hem werd de voorzitters functie opgedragen
en achtereenvolgens werd hij voorzitter van
den Centralen Ouderraad en redacteur van
het „Leidsch Ouderblad". Dat hij in die
kringen wordt gewaardeerd, bewijst wel het
feit, dat hij alhoewel geen schoolnuaer merr
in den zin der wet. toch nog steeds de laatst
genoemde functies bekleedt.
En dat deze jeugdige 70-jarige nog lang
geen oude man is, bewijst eveneens het
feit dat hij nog een ijverig tuinier is, in "den
Nuts-volkstuin ..Staalwijk". waar hij onder
het tuinieren de stof verwerkt van zijn ver
dienstelijke artikelen, voorkomende in het
Leidsch Ouderblad, onder het pseudoniem
„Walter".
Ook in Toonkunstkringen is hij geen on
bekende en zingt nog dapper mee, terwijl
hij als lid der Waalsche Kerk voorzitter i3
van het ..Choeur Wallon".
In Vrijzinnig-Protèslantsche kringen is hij
ook een graag geziene persoonlijkheid en het
wil ons voorkomen dat wij den vele vrien
den en kennissen welke de heer Wa'd-
kötter zich hier te Leiden,in zoo'n korten
tijd heeft gemaakt, een dienst bewijzen door
hen op deze gebeurtenis attent te maken.
Het zal den heer en mevrouw Waldkötter,
welke Goede Vrijdag van 3 tot 5. Stadhou
derslaan 24. ontvangen, zeker niet °an be
langstelling ontbreken.
NEDERLANDSCHE ADEL.
Bij Kon. besl. zijn Francina van der Goes,
Anna Maria van der Goes en Hendrika van
der Goes, allen wonende alhier, verheven in
den Nederlandschen adel, met het praed.'-
caat van jonkvrouw.
K. S. A. EXAMENS.
Voor het hier ter stede afgenomen examen
ter verkrijging van het K S. A.-diploma
Staatsinrichting slaagden de herren L.
Tulfer. Den Haag: Huisman. Rotterdam. A
J. B. Ploegmakers Oss en A H. M v. Elk.
Ammerzoden. en voor Staathuishoudkunde
de heeren- L. Tulfer. Den Haag; W. Ass-
mann. Roosendaal en N. van der Velde.
Haarlem.
HANDELSREGISTER
KAMER VAN KOOPHANDEL.
Wijzigingen:
Naamlooze Vennootschap Leidsche Cara-
melfabriek, v.h. Backer Co., Turfmarkt 8,
Leiden.
Nieuwe commissaris: A. J. Spaargaren,
Amstelveen
A. A. H. Dijksman, Paul Krugerstraat 2,
Katwijk a. Zee. Rijwielen en reparatie.
Bovengenoemde handelszaak is met in
gang van 24 Februari 1930 omgezet in een
vennootschap onder firma onder den naam
Gebrs. Dijksman.
EfVANGELISCH-LUTHERSCHE
GEMEENTE.
Uit het jaarverslag der Evangelisch-
Luthersche gemeente, alhier vernemen wij
dat de balans over het afgeloopen boekjaar
sloot met het niet onbelangrijke verlies van
f 1923.271/*, grootendeels veroorzaakt door
de gestadige daling der posten: „Plaatsgel
den" „Collecten" en „Belastinggelden". De
hoop wordt uitgesproken, dat meerdere be
kendheid met den finantieëlen toestand der
gemeente ook in meerdere mate de belang
stelling van de leden zal opwekken. Dank
baar wordt echter melding gemaakt van den
ontvangen hulp door de restauratie-com
missie. Verder bevat ihet goedverzorgde jaar
boekje de verslagen, der Diaconie, het Wees-
en Oude-Liedenhu.is aan den Middelweg en
het Restauratiefonds benevens een over
zichtje van de hier ter stede gevestigde
Lut'hersohe vereenigingen.
Kapitein W. Thomson, van den staf
der artillerie en gedetacheerd bij het 6e reg.
veldart. alhier, keert binnenkort naar
's-Gravenhage terug en wordt werkzaam ge
steld op het bureel spoorweg- en vaartuigen-
dienst van den generalen staf.
Onze stadgenoote, mej. Korswagen is
gekozen als bestuurslid van het Spraak- eo
Zangpaedagogisch Genootschap.
Den len Juni zal het 25 jaar geleden
zijn, dat de amanuensis le klasse J. Brons-
geest in dienst trad bij nu wijlen prof.
Korteweg. Sinds 1914 werkt de jubilaris
thans bijna onafgebroken bij prof. Zaayer.
De meeste bekendheid heeft de jubilaris zich
echter verworven onder de patiënten der
orthopaedische polikliniek van dr. Murk
Jansen. In menig proefschrift, dat gedurende
deze 25 jaar is verschenen i9 dank gebracht
voor deze groote hulp van den heer Brons
geest ontvangen. Zeer zeker zal het den
jubilaris op dezen gedenkwaardigen dag niet
aan sympathie-betuigingen ontbreken.
Tot gemeente-veldwachter te Zoeter-
woude is benoemd, met ingang van 15 Mei
a sde heer Klaas van der Vliet, agent van
politie eerste klas alhier. De heer van der
Vliet werd geboren te Utrecht 28 Sept. 1894
en is in het bezit van het politiediploma
van den Alg. Ned. Pol. Bond. Hij is tevens
voorzitter van de Afd. Leiden van den Chr.
Pol Bond.
De firma Burgersdijk en Niermans
heeft van af heden in de bovenzaal van
„Templum Salomonis" in de Nieuwsteeg
een tentoonstelling ingericht van Russische
prentenboeken. Het materiaal voor deze
expositie werd verstrekt door de vereeni-
ging „Nieuw-Rusland", die hiermede beoogt
een denkbeeld te geven van hetgeen Sovjet-
Rusland voor het kind doet. Zij blijft ge
opend tot 30 April.
De dienstplichtigen der lichting 1924,
van het 6e regiment veldartillerie, niet af
komstig van de 4de schoolcompagnie van
het voormalige regiment vestingartillerie en
overgeplaatst bij eerstgenoemd regiment,
komen als volgt voor herhalingsoefeningen
onder de wapenen: de onderofficieren 23, de
korporaals en soldaten 30 Juni. Zij vertrek
ken 16 Juli met groot verlof.
Op verzoek van de directie van het
Rijkspsychopathenasyl alhier is te Nieuwer-
Amstel aangehouden en naar hier overge
bracht zekere G., die uit het asyl was uit
gebroken
Het foto-atelier van den heer W.
Bleuzé Jr., Apothekersdijk 27 heeft wederom
een algeheel© restauratie ondergaan, welke
zich niet alleen tot het atelier zelve bepaalt,
doch zich ook uitstrekt tot den winkel. Onze
kunstzinnige stadgenoot, de heer Huisman
is er op gelukkige wijze in geslaagd hier een
zeer modern en artistiek milieu te scheppen,
volkomen in overeenstemming met den
hoogen graad van ontwikkeling, welke de
kunst der fotografie in de laatste jaren heeft
bereikt In moderne stijl gestoffeerd en ge
meubileerd, met fraaie Gispen-lampen, een
keurige vitrine, parketvloer en een schoor
steenmantel. opgterokken van Leerdam-
granifère-tegels. maakt het winkel-intérieur
een welverzorgdeD en vaD goeden smaak
getuigendpn indruk Achter den winkel is
een even smaakvol wachtkamertje inge
richt, terwijl in het atelier, dat men via de
fraaie antieken eikenhouten trap bereikt, de
nieuwste snufjes op fotografisch gebied zijn
aangebracht Een Philips vertegenwoordiger
demonstreert er dezer dagen met de z.g.n.
„photomirenta-lampen. welkp een indirecte
verlichting geven.
Al met al een verandering, welke een
groote verbetering en een 'gelukwensch
waard is.
Gistermiddag is de 26-jarige I. K die
op een fabrieksterrein aan den Morschweg
een kruiwagen over een plank duwde, in
een sloot getuimeld, waardoor zijn arm uit
de kbm schoot. De ontboden geneesheer
bracht het lichaamsdeel weer op de plaats,
waarna de man naar zijn woning werd
overgebracht.
BEGRAFENIS P. S. EVERTS.
Groote deelnemende belangstelling.
De in Mei van het vorig jaar nabij Bag
dad om het leven gekomen officier-vlieger
P. S. Everts is gistermiddag onder zeer
groote belangstelling te 's Gravenhage op de
R.K. Begraafplaats aan de Kerkhoflaan ter
aarde besteld. Het stoffelijk overschot was
in den nacht van Zaterdag op Zondag met
het s.s „Wolfsburg" in de Rotterdamsrhe
haven aangekomen, en vandaar is de lijk-
kist per auto naar de rouwkapel van het
katholieke ziekenhuis aan het Westeinde
gebracht. In de omgeving van het zieken
huis stonden gistermorgen honderden te
wachten om den lijkstoet te zien voorbij
trekken en ook langs den weg, dien de stoet
volgde, was het zeer vol. Op verschillende
plaatsen was het verkeer tijdelijk stop ge
zet. In de rouwkapel van het ziekenhuis
was de lijkbaar opgesteld, gedekt door de
Nederlandsche driekleür, waarop de ver
schillende uitrustingsstukken van den over
leden officier waren neergelegd. Hier lagen
ook zeer talrijke kransen o.a. van den com
mandant en officieren der Kon. Marine van
den Marine vliegdienst in Ned.-Indië, van
de K. L. M. van onderofficieren en man
schappen van den Nederlandschen Marine-
vliegdienst, van de officieren en ambtena
ren van de Luchtvaart-afdeeling en van de
tochtgenooten aan den vliegtocht naar
Ned.-Indië.
Omstreeks elf uur werd de stoet gefor
meerd. Voorop tamboers en pijpers van de
Marine, vervolgens de Kon. Militaire Kapel,
een vuurpeleton geformeerd door mariniers,
daarachter de rouwkoets, een rijtuig, geheel
opgetast met bloemstukken, hierna zeven
volgrijtuigen, welke ten slotte gevolgd wer
den door een detachement soldaten en gre
nadiers. Het militaire commando voerde de
kapitein der mariniers F. Lugt die in den
stoet achter de Koninklijke Militaire Kapel
medeliep.
Als slippendragers fungeerden collega's
van den ontslapene, de officierenvliegers
Eikerbout, Vethake en Backer, en de luite
nant ter zee Tetenburg. In de volgrijtuigen
namen plaats behalve de weduwe en de
ouders van den vlieger, de generaal Roor-
da. de commandant van het vliegkamp de
Mok de heer C Jager. De kapitein Sar en
luitenant Zegers van de L. A.
Ongeveer kwart over elf zette de stoet
zich in beweging, tromgeroffel en treurmu
ziek van tamboers en de Kon. Militaire Ka
pel wisselden elkaar af. Tegen een uur be
reikte men de Begraafplaats waar o.a. aan
wezig waren de kapitein der artillerie van
het O. I. L., T Ouwehand. namens den mi
nister van Koloniën. De luitenant ter zee
eerste klasse J. W. A. A. Heydt, namens
den minister van Defensie jhr. van Holthe,
commandant van de eerste infanterie-bri-
gade, een deputatie van de regimenten gre
nadiers en jagers, en de heer Plesman di
recteur van de K.L.M In den stoet bevon
den zich o.a. nog ir. Stephan, adj.-directeur
der Fokker vliegtuigenfabriek en de heer
Cabos, directeur van Aviolanda.
Op de begraafplaats geschiedde verder
het gewone kerkelijke ceremonieel, terwijl
de militaire eer bewezen werd door het
vuurpeleton der Mariniers. De Kon Mili
taire kapel bracht treurmuziek ten gehoore.
De plechtigheid was ongeveer te half twee
geëindigd Langs den weg brachten ver
scheidene officieren en onderofficieren den
zoo ongelukkig om het leven gekomene een
laatsten groet.
LUCHTVERKEER OP DE
VLIEGVELDEN.
Schiphol, de luchthaven van Amsterdam,
werd gedurende de maand Maart aangedaan
door 258 verkeersvliegtuigen der geregelde
luchtlijnen, 286 vliegtuigen van leger en
marine en 6 extra vliegtuigen, terwijl 17
proefvluchten met vliegtuigen van de K.L.M.
en andere luchtvaartmaatschappijen wer
den uitgevoerd.
Tevens hadden er 46 vluchten plaats met
vliegtuigen van de N.V. Nederlandsche
Vliegtuigenfabriek „Fokker" en 65 vluch
ten met Pander-vliegtuigen van de Natio
nale Luchtvaartschool.
Het aantal pleziervliegers bedroeg 16 en
het aantal bezoekers 1260.
Waalhaven, de luchthaven van Rotter
dam. werd gedurende die maand aangedaan
door 180 verkeersvliegtuigen, 142 vleigtpi-
gen van leger en marine en 27 vliegtuigen
van de Nationale Luchtvaartschool en ver
schillende particulieren.
Bovendien werden op Waalhaven nog 194
proef- en oefenvluchten uitgevoerd door
vliegtuigen van de K.L M., de Nationale
Luchtvaartschool en van Leger en Marine.
Het aantal bezoekers bedroeg 2117.
BINNENLAND.
De koeten dei volkitelling; vragen aan
den minister. (Binnenland, le Blad).
De begraienie in Den Haag van den bi)
Bagdad verongelukten officier-vlieger F. S.
Everts. (Binnenland, le Blad).
Ingesteld ia een commissie van onderzoek
naar de wijze van werking der hypotheek
kantoren. (Binnenland, le Blad).
BUITENLAND.
De Vlootconierentie eindigt 22 April
(Buitenl. le Blad).
De Duitsche Rijksdag niet ontbonden.
(Buitenl. le Blad).
Antwerpen wil de havens verbeteren en
een leening daarvoor sluiten. (Tel. le Blad).
BEGRAFENIS H. T. E. VAN HEEK
Op de algemeene begraafplaats van de
gemeente Lonneker is gistermiddag ter aar
de besteld het stoffelijk overschot van den
heer H. J. E. van Heek, in leven groot
industrieel en groot-landbouwer te Boekelo.
Van huize Teesink te Boekelo ging de lijk
stoet, waarin ruim 20 auto's volgden, waar
onder twee open auto's met bloemen en
kransen, langs de gemeenten Usselo en En
schedé en vandaar naar de begraafplaats
te Lonneker. Hier wachtten reeds zeer vele
belangstellenden, industrieelen uit Twente,
vertegenwoordigers van Kamers van Koop
handel, van de Nederlandsche Heidemaat
schappij, van het gemeentebestuur van En
schedé en Lonneker, de Overijselsche Land
bouw Maatschappij, de Maatschappij voor
Tuinbouw en Plantkunde, directeuren van
landbouwinstellingen te Lonneker, afgevaar
digden van het personeel der fabriek, enz.
Aan de groeve werd achtereenvolgens het
woord gevoerd door den heer E. van Heek,
neef van den overledene, tegenwoordig di
recteur van de Boekelosche sloombleekerij,
waarvan de overledene oprichter was. den
heer Dalenvoort, namens het personeel der
fabriek, de heer H. ter Kuile namens de So
ciëteit, dr. J. van Delden, te Ahaus, namens
de familie, mr ter Kuiie. den heer J. F.
Stroink, voorzitter van de Overijselsche
landbouwmaatschappij, dr. Lonkhuizen, di
recteur van de Heidemaatschappij, en den
burgemeester van Enschedé, den heer E. J.
Bergsma, van wiens gemeente de heer Yan
Heek vele jaren raadslid i9 geweest, en den
heer J. W. Robers namens de Lonnekersche
landbouwers. Een zoon van den overledene
dankte voor de bewezen eer.
HET WERKTIJDENBESLUIT
VOOR WINKELS.
Wijziging in verband met feestdagen.
De minister van Arbeid, H. en N. heelt
bepaald, dat, indien de vrije halve dag van
een arbeider, werkzaam in een winkel, in
een der weken, waarin Goede Vrijdag,
Tweede Paaschdag, Hemelvaartsdag of
Tweede Pinksterdag valt, in afwijking van
het te zijnen aanzien op de arbeidslijst ver
melde. wordt gegeven op dien, in die weken
vallenden feestdag, de vermelding daarvan
kan geschieden door op een naast de ar
beidslijst gedurende de betreffende week
opgehangen geschrift met inkt aan te tee
kenen den naam van den betrokken arbei
der en den feestdag, waarop deze regeling
wordt toegepast.
VLAAMSCH BEZOEK
AAN DE BOLLENSTREEK.
Op 2-i, 25 en 26 dezer zal een Vlaamsche
fietstocht worden gehouden over Rotterdam,
Delft, Den Haag, Leiden, Haarlem en
Aalsmeer
Op de Zondagen 27 April, 4 Mei en 11
Mei volgen tochten per auto naar de bloe
menvelden. en Zondag 4 Mei zal. eveneens
op aanstichting van den Vlaamschen Toeris
tenbond. van Antwerpen-Deurne. met een
Handlev Pagetoestel worden gevlogen over
Bergen op Zoom. de Schelde- en Maasmon
den, Rotterdam, den Haag. Leiden, de bo'-
lenstreek, Haarlem, Gouda en Breda.