Dames-
IDirectoires
Jaarlijksche Opruiming
N.V. v.h. Fa. BERNARD
Kinderwagens-Vouwwagens
FLANELLEN JONGENSELOUSES
EN SPORmtN.
Pluimvee-
"historische figuren
m
VISSCHER1J-BER1CHTEN.
SINAASAPPELLEN
J. W. DIRKSE Dzn.
Groote voorraad Vachten en Bedjes
ALLEEN bij W. ZAALBERG
Bezoekt deze Week de
Tentoonstelling
Stads-Gehoorzaal
w- RUIM 1500 NUMMERS.
OPENBAAR SLACHTHUIS
RUND VLEESCH, VET EN BEENDEREN
-unchroom
puitengewone
Goedkoope
Aanbieding
Zeer solide
lste kwaliteit
Jgemoltonneerde
In onze grootste goedkoopste belangrijkste
van geëmailleerde en andere Huishoudelijke Artikelen bieden wij aan:
ALLEEN NU BIJ ONS, kunt U tegen deze ALLERLAAGSTE PRIJZEN koopen
Vischmarkt - Telefoon 479 Koornbrugsteeg
WAAROM zult U meer betalen?
97 c.
s 1.10
2.25, 2.45, 2.60, 2.80, 3.10.
Een diplomatiek duel.
II.
De lezer kent nu het feit, waaruit de
fr«ikelingen zouden voortkomen, voe-
nd tot den Fransch—Duitschen oorlog
1870—'71den 2en Juli 1870 had de
,aaoscbe Regeering beslist ten gunste van
Leopold van Hohenzollern voor de
•stijgiog van den Spaanschen troon. Frank
k vrensehte zulk een troonsbestijging
een Hohenzollern niet. De Duitsche
bedankte. Frankrijk, niet voldaan,
>{jte, dat de koning van Pruisen zou
•rklaren, ook in de toekomst zulk een
rooDsbestijging niet te zullen goedkeuren,
aarop volgde de in mijn vorig artikel ver-
flde geschiedenis der „Emser Depesche"
i... de oorlog.
Dat was te voorzien. Hoewel Biemarcjc,
ooals hij in zijn „Gedanken und Erinne-
cogeo" schrijft, van meening was gc-
reeit. dat de Spaaneche koningskeuze een
ifiek Spaansche aangelegenheid en
ins Leopold te Parijs een „persona
een welkome persoon, was, had
van Duitsche ztjde, bij de gebleken
Btftemming van Frankrijk, toegegeven;
prins had den hem aangeboden troon
..;eigerd. De Fransche minister van Bui-
eilandsche Zaken, de hertog de Gramont,
echter op de tribune der Kamer io
irijs met een klank als van eabelgekletter
zijn stem verklaard, dat Frankrijk niet
erplicht was te dulden, dat een vreemde
geodheid een harer prinsen plaatste op
troon van Karei V en daarmede zoowel
evenwicht van Europa als vbd Frank-
i belangen en eer bedreigde. Daardoor
door de verklaring n.l. was van den
nvang af de houding der twee diploma
tegenover elkaar geworden als die van
w kampvechters, gereed om een duel te
manen. De eerste stoot scheen ten voor-
file van de Gramont: de prins von Ho-
kiollern gaf toe. De Gramont, overmoe-
geworden, eischte meer, overvroeg,
ischte ook voor de toekomst een binden,
belofte. ..Heeft men ooit zulk een inso-
itie beleefd,M schreef koning Wilhelm
lijn gemalin.
rata'
kt
Toen kwam de tweede uitval: Bismarck,
deed met bet wijzigen van het bericht aao
diplomaten eD pers dun beslissenden 6toot.
Dat was de oorlog. Wat hem echter met
verbazing sloeg, was het feit. dat een zelf
bewuste natie, als de Spaansche. mstift
met het geweer bi; den voet achter ds
Pyreneeën bleet toezien hoe de Duitscht
naar aanleiding van Spanje's onafhanke
lijkheid en zijn vTije koningskeuze een
striid ,,op leven en dood'' zooals hij zich
uitdrukte, doch wat waarschijnlijk door vod
Moltke, volkomen op de hoogte van de
gevechtswaarde van het Pruisische leger cn
van de minderwaardigheid van het Fran
sche. niet beaamd zou worden aanvintren
met Frankrijk. Zijn vertrouwen op het
Spaansche eergevoel was verkeerd uitge
komen.
Destijds, zestig jaar geleden, was Frank-
ïijk's opperheerschappij in Europa niet te
ontkennen Frankrijk's aanspraken, die vele
waren, werden althans overal gehoord en
cr werd naar geluisterd. In Duitschland
verbood het het herstel der nationale een
heidin Italië verbood het, Rome tot hoofd,
stad des lands te makenin Spanje ver
bood het het recht der vrije koningskeuze.
De oorlog van 1870/'71 wa3 een poging,
door Frarkrjjk beproefd, om de aanspraken
met geweld van wapenen te doen geiden.
Volgens Fransche geschiedschrijvers was de
ze noodzakelijk voor Frankrijk's rustig ver
trouwen in de toekomst. Voor de Duitschers
en nu noemen we niemand minder dan
Friedrich Dernburg, die over de voorberei
ding en het ontstaan van den oorlog esne
uitvoerige studie schreef werden op de
slagvelden niet allee® Duitachland's eigen
vrije wil en beschikking veroverd, doch ook
„de vrijheid van Europa", de „onttrekking
aan de Fransche voogdij". Eane hegemonie,
zooals Frankrijk toenmaals uitoefende of
nastreefde, was nimmer door Duitschland
begeerd, althans narr de meening en de
verklaring der Duitschers.
Volgens Dernburg is het de oude diploma
tie, die in 1870 voor Bismarck moest zwich
ten. Zij, die oude diplomatie, was, naar de
Duitsche publicist beweert-, nog niet ge
heel vernietigd. Haar laatste vertegenwoordi
ging was nog te vinden in het receptenkastje
van h# Engelsche ministerie van Buiten!.
Zaken. Dernburg wenschte .dat het daarin
ter eeuwige ruste werd opgesloten, w&nl
een nieuw en vredelievend Europa kon met
haar niet opgroeien.
Het dip.omatkke duel, dat zestig jaar ge
leder de wereld in toenemende spanning
bracht, wa?, aooals hij terscht opmerkte, oiet
alieer merkwaardig wegens de geweldige ge
volgen. die het had, doch ook om het con
trast tusschen de personen der beide kampi
oenen. f fnburg stelt hen tegenover elkaar
als schijn en werkelijkheid. De Gramont, de
Fïsrschman. is natuurlijk de schijn; Bis
marck. de Duitscher, is de werkelijkheid,
volgens den Duitscher.
Eer bekend FYansch geschiedschrijver,
Henri Welschinger. lid van het „Instituut van
Frankrjjk". heeft jaren geleden een „Ge
schiedenis van het jaar 1870; aanleidingen
en verantwoordelijkheden" gepubliceerd btf
Plon-Nou:rit te Parijs. Dit werk getuigt veel
al var. scherpe observatie en van groote ze
kerheid, waarmede geschift werd in het
geweldige materiaal, dat over het onderwerp
voorhanden was. Met vaste hand ontwart hij
allerlei gebeurtenissen, die aan Fransche
'4jde tot den oorlog gevoerd hebben. Zjjn
boek is een lange akte van beschuldiging
leger de mannen, die in Frankrijk vóór den
krjjg de leiding in handen hadden en het
lar.d naar den ondergang voerden. De schrij
ver is in zjjn kritiek zonder erbarmen. Slechts
één streven heeft lijj daarbij: hg tracht naar
historische rechtvaardigheid. Een Tacitus-
geest bezielt hem.
Doch op één punt houdt die rechtvaardig
heidszin op. Zjjn oog flikkert-, zjjn hand trilt,
zjjn bloed begint te zieden, wanneer £lj ge
naderd is tot de Figuur van over de grensen,
tot Bismarck. Dien verfoeit hjj met hartstoch
telijker haat. Dan is hjj niet meer de rustic-
rechtvaardige historieschrijver, doch de ia
zijn vaderlandsliefde diep gekrenkte Fransch-
man, de Elzasser, wien de smart van éen
verloren stuk vaderland geen rust laat. Men
moet dus zjjn werk mét gezond onderschei
dingsvermogen lezen en daaruit vooral naar
den voorgrond brengen wat als zniver histori
sche feiten aangeboden wordt. Het leerrijkst
is het wanneer de schrijver vertélt hetgeen
onder zjjn oogen is gebeurd. Hij was in 1870
archivaris der Fransche Kamer. Aan die
kwaliteit danken we een naar bet leven ge
nomen teekening van de figuur van één der
duel-strijders: den hertog De Gramont.
Deze was meer spitsvondig, dan fijn van
geest, meer ingebeeld dan handig meer
hoogmoedig dan kloek Bij elke gelegen
heid zette hij een hooge borst op en deed
bij niet naar het laatstp deel van zijn wa
pen devies: „Door Gods genade ben ik die
ik ben". Integendeel hij scheen te zeggen
„hier ben ik. ik. de Gramontl"
Maar Gramont had te doen mei een tegen
stander. die zijn handwerk in den erono
kende. Bismarck had eens met groven toon
Gramont ..den domsten kerel van Europa"
genoemd. J'homme le pips béte de l'Eu-
rope" Met zijn hem eigen lompe vrijmoe
digheid gaf Bismarck hem ook de quali-
fioalie van „eln Rindvieh". oen os. zoudêr»
wij zeggen Dat moest natuurlijk de persoon
lijke gevoeligheid van den Franschen di
plomaat. wien al die „vrijmoedigheden"
waren overgebriefd, scherp kwefsefi Gra
mont had dan ook voor zichzelf een duren
eed gezworen, dat hij vroeg of laat wel
met den kanselier zou „afrekenen". Wel
srhinger beschouwde dit wraakgevoel bij
Gramont als een der oorzaken, die, van den
beginne af, het conflict verscherpten.
,,'t Is of ik Gramont nog vóór mij zie,
schrijft Welschinger, kort nadat hij de ter
gende verklaring van den 6en Juli had af
gelegd (de verklaring n.l. dat Frankrijk
niet verplicht was een Hohenzollern op den
Spaanschen troon te dutdenV Hij zat op
een bank in de voorhal met den rug naar
een van de groote vensters, die uitzien op
den cour d'honneur van bet Bourbonpa
leis. Zeven of acht afgevaardigden ston
den voor hem, opgetogen en vol bewonde
ring voor den zitlenden man. Hij zelf was
nog onder den indruk onder de betoore-
ring van den geestdriftigen bijval, dien
zijn dreigende woorden hadden ontlokt. IIij
proefde om zoo le zeggen met wellustig ge-
nol den nasmaak van wat hij meende een
overwinning te zijn Zijn aanmatigend ge
zicht kwam scherp uit boven den hoogen
boord, waaromheen een breede zwart zij
den das gewikkeld was. De fijne hand rust
te op een portefeuille, die vol papieren zat
en waarin elk zijner bewonderaars meende,
dat de geheimen van Europa berustend wa
ren. Zijn trotsche houding imponeerde Hij
scheen het lot van Frankrijk in handen te
hebben.
..Binnen vter en twintig uur. zoo riep
Jiij zijn opgetogen bewonderaars toe, zal het
Fransch-Pruisische incidenl geëindigd zijn".
„Het is te begrijpen, dat wie zóó den mi-»
nister zag zóó omringd, geluk geweiwiit,
gevleid, wie zijn plechtige en zelfbewuste
phvnnnomi» bekeek dien blik In Metier-
nfeb. dal lachje la TaHevrand. het is te
begrijpen, dal wie dal alles zag. dal nuer
dan één lid der meerderheid, cnhpkend met
diplomatieke aangelegenheden en den mi
nister als een orakel beschouwend op dit
oogenhlik meende- Rismarek heeft zijn
meoster gevonden".
Weinige weken daarna is het geluk van
Frankrijk vernietigd. Het was al* d? roem
van zijn minister van Btiftênlandsehe Za
ken op de slagvelden weggezonken De alli
anties. waarmedp de Gramont gespiegeld
had. waren in rook vervlogen Frankrijk
stond tegenover zijn bestrijder en over
winnaar.
A. J BOTHENIUS BROUWER
IJMUlDEN, 7 Febr.
VISCHPRITZEN.
Tarbot per K.G f. 1.70—1.45. Griet per
kist van 50 K.G. f 60—35. Tongen per K G.
f. 2.052.30. Groote schol p. kist van 50
K.G. f. 2410. Middelsehol f. 24—22. Zet-
schol f. 2821. Kleine schol f. 26—10.50, Bot
f. 8.50—4.20. Schar f. 16—2.00. Fieeten per
Btuk f. 1.33 Groote Schelvisch p. kist van
50 K.G. f. 42—40 Middel Schelv. I. 4742.
Kieinmiddcl Schetv. f. 4237 Kleine Schel
visch 34—11.50. Kabeljauw per kist van
125 K.G. f. 47 -36 Gullen per kist van 80
K.G. f. 20—12. Lengen per stuk f. 3—1.55.
Wijting per kist van 50 K.G. f. 7—1.00.
Koolviaeb per stuk f. 1.20—0.38.
Aangekomen 4 stoomtrawlers:
IJM 417, met f. 3230. IJM 482, met f. 2522;
IJM 80. met f. 2002: I.TM 40. met f. 2035;
beueer VL 103 met f. 1491: en 5 loceers:
SCK 8, met f 868 RCH 332, met f R96;
SCH 84, met f 742: KW 141, met f. 1235;
KW 49, met f. 1332 besomming.
VAN DE FIJNSTE MERKEN.
16 voor 25 cent - 13 Grooteren 25 cent.
10 Kroonappelen 25 ct. - 20 Mandarijnen 25 ct.
.1 Groot blik extra Ananas 38 ct.
ALLEEN: HAARLEMMERSTRAAT no. 75
«KT GEEN FILIALEN TEL. 2801
0t VinAete°
La®1 ie 11
ten 10
Onze sorteering Kinderwagens is
onovertrefbaar in kwaliteit
in afwerking en in lage prijzen
NIEUWE RIJN 24. TEL. 2525, o.d. Korenbeurs
en HAARLEMMERSTRAAT 215, TEL. 1353
de 3026
TE LEIDEN
Geopend Vrijdag van 7 u. nam.10 u. nam.
Zaterdag van 10 uur v.m.—11 uur namiddag
Zondag van 9 u. v.m.—5 uur namiddag.
TOEGANG f 0.50 - KINDEREN t 0.25
met Stedelijke Belasting.
Zaterdag v.m. van 8 tot elf uur, verkoop van een groote party
voorwaardelijk goedgekeurd
Runderlappen vanaf 40 ceüt, Rosbief en Rib 50 cent. Biefstuk
65 cent alles per 5 on®. 8205a
Verkooper: PH. VAN GELDEREN, Telefoon 1492.
STATIONSWEG 11—13
LEIDEN
2980
P.C.Smiis&Zn.
|Pr'insessekade 3-4-5.
Ooezastraat 20.
Petroleumstellen grijs 2 pits 2.10
ij it jiiPetroleumstellen grijs 3 pits 2.85
Miianer j groen'goud 2 pits 3.00
Petroleumstellen grijs 3 pits 2.85
groen'goud 2 pits 3.00
groen/goud 3 pits 3.60
0.69
Emmers met opschrift ,0
„groenten"' of „aardappelen"
Geëmail. Omwasch-Bakken 32 cm. 0.67
Geëmailleerde Werkemmers,
Gegalv. Werkemmers0.69
Stoffers0.26
Werkborstels 0.9^
Vloerblikken0.19
Kolenbakken met Nikkelen Scharnieren 2.10
Parapluiebakken van 3.voor 1.79
Geëmailleerde Drinkflappen
Geëmailleerde Vulemmers
Gelakte Vulemmers
Geëmailleerde Waterketels
Geëmailleerde Omwaschteilen.
Geëmailleerde Oliekannen 5 L.
25-30
89-99
59
79-99
63-67
1.23
Geëmailleerde Steelpannen 36-43
Kamerpotten 32-38
Geëmailleerde Pannen:
16 18 20 22 24 cM.
1.27 3008
67 87 99 1.09
26 28 30 32
1.71 2.U7 2.39 2.59 £4Ü
34 CM.
ONZE KOUSEN zijn goedkooper en
BEKEND OM HUN SOLIDITEIT!
VOOR DAMES
Onze beroemde ladder»
frfle rijden kousen met
meest volkomen garantie
1.57 c., 1.87 c. 1.17 c. 89
VOOR KINDEREN
Onze sterke Wollen Sorie
Kous „Reclame" verschil
lende kleuren
Maat 2 5S
met 10 cents stijging
Zeer mooie WoU«n Kousen
1.27 e. 1.08 86
Fil d'Beosie
Extra sferk 98
Jaspé Dameskousen
vanaf 39
Extra aanbieding in onze
schitterende
Wollen Jaipd Kous
jjzersterk, mod. kleuren
Maat 1 nu slechts 85 C*
enz. enz.
Prima HfolUa H,«r»n«okk»n
in effen en PHntariedessins. 1.10, 98 li
Op al ome K0ÏÏ8BN en SOKKEN bij 3 paar 6°/o korting
3010
HAARL STrt., n Donkerst. 2-4-6, Opger. 1875
98, 1.05, L10, 1.20 1.30- i.40 3013
Manchester,veriet en Peau db-réche üiuekjes
3—2
