VRIJDAG 7 FEBRUARI 1930
No. 21441
STADSNIEUWS-
Vereen, van Onderwijzers en Onderwijzeressen
in de inspectie Leiden.
Het voornaamste nieuws
van heden.
PI
ilDSCH
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN.
PRIJS DER ADVERTENTIEN:
SO Cts per regel voor advertentiên uit Leiden en plaatsen waar
fcf;ntsrhappeu van ons Blad gevestigd zijn Voor aile andere
Eïdvertentiên 35 Cts pet regel Kleine Advertentiên uitsluitend
hij vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 60 Cts bij een
fcnaximum aantal woorden van 30
Jjncasso volgens postrecht Voor eventueele opzending van brieven
BO Cis porto te betalen Bewijsnummer 6 Cts
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postcheque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden per 3 maanden f 2 35. per week
Buiten Leiden, waar agenten gevestigd zijn. per week
Franco per post f 2.35 portokosten.
70.18
„0.18
ammer bestaat uit VIER Bladea
EERSTE BLAD.
LEIDSCHE
LUIMVEE-VEREENIGINQ.
I tentoonstelling in de Stadegehoorxaal
(rommelige onrust, die gedurende en-
Hagen in de Stadsgehoorzaal heeft ge-
ht bij het opstellen van de Pluimvee-
mstelling, waarvan wij reeds eerder iets
j blad hebben gemeld is thans in orde
feelmaat verkeerd, maar wat de onrust
letreft. deze houdt nog wel enkele da-
De geheele groote zaal i9 boven
jneden gevuld met levende have, waar
lik exemplaar op zichzelf een eigen ge-
keeft. zoodat de binnentredende be-
Iwordt door een cacaphonie van klan-
1 is intusschen voor den kenner en ook
|den leek heel wat moois te zien.
in de veslibule treft men aan een
meling konijnen waaronder fraaie
fclaren de aandacht trekken, terwijl
bier ook eenige fraaie loopeenden kan
fcderen.
(groote zaal wordt gelijkvloers geheel
(omen door de afdeeling hoenders, keu-
trangschikt naar kleur en ras. Het zou
ver voeren alle soorten hier op te
en het zou bovendien een zeer on-
en ondankbare bezigheid zijn, want
)uden moeilijk volledig kunnen zijn en
tzer zeer weinig zeggen. Boven de ge
lde hokken van de gewone hoenders
tóen zich de hokken van de krielkip-
Jvan de Dwerghoendersvereeniging, die
In groote verscheidenheid zijn ingeion-
■Men weet dat hier in Leiden de eind-
I van het seizoen wordt gestreden en
i dan ook duidelijk, dat deze strijd
is. zoodat het mooiste wat in Ne-
i op pluimveegebied te winden is hier
l tentoongesteld.
[het tooneel vindt men een prachtige
meling Holle en Hollandsche krop-
[I benevens een eigenaardig soort hoen
den heer van Mens, dat eerst hen is
1st, maar thans zoo langzamerhand
I is geworden, een zeer merkwaardige
van de natuur.
balcons van de zaal bevinden zich
[uiveiJ, de lange afstanden vliegers van
stduivenvereen;gingen van Den Haag
Bleiden en Omstreken en voorts een groote
meling sierduiven van velerlei kleur
»ort. waaronder zeer mooie exempla-
ipvallen. Ook hier bespare men ons het
pen van namen.
de groote zaal is ook nog ondergebracht
land van de bekende firma Sluis.
iBns dienen we nog even binnen te
in een der receptiekamers, waarin
tersle Leidsche Vereeniging van Kanarie-
tobers en vogel beschermers „De Zan-
mooie fokresultaten laat zien en
1 ook „hooren". De kanaries zijn ver-
Een fraai exemplaar vam de klasse Holle
Kroppers, dat een eersten prijs waardig
gekeurd werd Eigenaar is de heer
T. F. Vlieland Jr., Leiden.
deeld in een aantal klassen wat betreft fok-
tijd en aantal, terwijl de expositie wordt
opgeluisterd door een aantal kleurkanaries
alsmede bastaardsoorten.
Den geheelen dag zijn gisteren de keur
meesters met de keuring bezig geweest
Da bekroningen.
Het resultaat van hun/'oordeel is dat de
eereprijzen ten deel vielen aan de volgende
heeren
W. Vehmeyer, Haarlem, gouden zilveren
medaille beschikbaar gesteld door H. M. de
Koningin voor de fraaiste inzending groot
Nederl. ras.
E. Ostermann. Baarn, groote bronzen
medaille, beschikbaar gesteld door H. M. de
Koningin-Moeder, voor fraaiste inzending
dwerghoenders, één kleur, één ras (minstens
12 punten).
L. ,T. Schoenmakers, Almelo, verg. zilv.
med. beschikbaar gesteld door Z. K. H. Prins
Hendrik voor fraaiste inzending Leghorns,
Orpingtons Sussex, Plym. rocks. Rhode
Island of Wvandottes.
Henry le Rev, Den Haag, verguld zilveren
medaille beschikbaar gesteld door den bur
gemeester van Leiden voor de fraaiste in
zending sierduiven, één ras.
C. A. M. Spruyt, Gouda, zilveren lustrum-
beker. ter waarde van f. 200 aangeboden in.
1928 door eenige leden van de L. P. V. voor
dengene die op de eerstvolgende vijf ten
toonstellingen der L. P V. in een der af-
deelingen gróole hoenderrassen, krielhoen-
ders, sierduiven. postduiven, konijnen of
watervogels het hoogst aantal punten be
haalt.
Dezelfde, groote geëm. bronzen beeld
(kraaiende haan) naar ontwerp van den
beeldhouwer August Falise, voor de fraaiste
inzending groote of dwerghoenders van het
zelfde ras en kleur. (Tweemaal te winnen
door denzelfden inzender).
H. Th. Kramer, Amsterdam, zilveren pla
quette. aangeboden door den Commissaris
der Koningin van Zuid-Holland voor de
fraaiste inzending Plymouth Rocks.
Foto's Bleuzé.
Ptymouth-Rock-haan van den heer K. Kunst te Zaandam, die-met een eersten
prijs bekroond werd.
Voordracht van dr. P. H. Ritter over „De persoonlijkheid
van den onderwijzer".
In de gistermiddag in het Trianon-tiheater
voortgezette vergadering van bovengenoem
de vereeniging werden, nadat de penning
meester mededeeling had gedaan van een
klein batig saldo over 1928, tot bestuurs
leden gekozen de heeren B. J van der
Meene en C. H. van Ulden, zulks in de
plaats van de heeren C. van der Zwet en
N. W. Laman, die aan de beurt van aftreden
waren.
Vervolgens heeft dr. P. II. Ritter uit
Utrecht zijn aangekondigde lezing over ..De
persoonlijkheid van den onderwijzer" ge
houden.
Na uiting te hebben gegeven aan de ge
voelens van 9chroom, welke spr had te
overwinnen alvorens ertoe te besluiten als
leek in een vergadering van deskundigen
over dit onderwerp het woord te voeren, gaf
hij allereerst een definitie van het begrip
„persoonlijkheid". Dit is een norm; niet
alleen een beschrijving en omschrijving van
den persoon, zooals hij is, maar zooals hij
•behoort te zijn-, persoonlijkheid is dus m a w.
een ideaal Het karakter van een pereoon
hangt samen met verschillende overtuigin
gen, hetzij godsdienstige of politieke, hetzij
persoonlijke. De persoonlijkheid van een
onderwijzer vergt van hem het stellen van
een ideaal en dit is te meer belangrijk,
omdat juist de onderwijzer jonge menschen
moet opkweeken tot personen Alleen zij
kunnen goede onderwijzers zijn, die het
ambt gekozen hebben uit zedelijke roeping
en zich ten volle bewust zijn van de groote
verantwoordelijkheid, die het hun oplegt.
Spr. stelt dan de vraag: hoe voeden wij op
tot persoonlijkheid en wat is het doel daar
van? Onder opvoeden verstaat spr. in dit
verband het zichzelf-overbodig-maken; het
kind zóóver te brengen, dat het zich van
een eigen overtuiging bewust is.
Daartoe dient de onderwijzer zich in de
eerste plaats rekenschap te geven van den
diepen eerbied jegens de persoonlijkheid,
omdat hij in den mensch een vertegenwoor
diger ziet van de mensch-heid. Uit die hooge
zedelijke gedachte vloeit logisch een tweede
overtuiging voort: een mensch (kind) mag
nooit middel, doch moet steeds d o 1
zijn. Hij, die dit voor ooven houdt, zal nooit
zijn eigenliefde of ijdelheid streelen, de
lachlust opwekken vam de klnssegenooten
of trachten de orde te bewaren ten koste
van het kind.
Daarnevens is spr. van meeniivg, dat bij
de opvoeding van de jeugd het voorbeeld als
leermiddel den voorkeur verdient boven de
methode. Het instinct tot nabootsing, dat in
ons allen leeft en dat eigenlijk een aan
schouwelijk ideaal is. moot weer aange
kweekt worden, m a.w. de idéé moet zich
minder syrrnboliseeren in het woord en meer
in de daad.
Ten slotte geeft spr. een persoonlijke be
schouwing over het onderwijs in de natio
nale historie. Hij is het eens met hen. die
zich stellen op de baste van de internatio
nale rechtsgedachte, maar daarnaast rijst
toch de vraag of wij deze gedachte kunnen
duidelijk maken, wanneer wij aan het kind
de nationale gedachte onthouden. Spr. wil
deze vraag ontkennend beantwoorden; z. i.
zal het onderricht in de vaderiandsche ge
schiedenis den kinderen het besef bijbren
gen, dat ook ons volk heeft bijgedragen tot
de cultuur van Europa. Dat de oorlogsge
schiedenis de wreedheid zou aankweeken,
ontkent spr. eveneens. De onderwijzer heeft
tot taak vóór alles op het verwerpelijke van
den oorlog en op het licht van den Volken
bond te wijzen, doch daarnaast heeft het
zeker zijn nut de verdiensten van onze na
tionale helden in het licht van hun tijd en
omstandigheden te beschouwen. Dit ethi
sche karaikter kan in de geschiedenisbe
schouwing heel wel worden geaccentueerd.
En zeer zeker verdient het aanbeveling de
jeugd te wijzen op den heldenmoed van
onze hedendaagsche zeelieden, die in de
oorlogsjaren hun leven tientallen malen in
de waagschaal stelden om hun landgenoo-
ten van voedsel te voorzien.
Het eerste gedeelte van zijn lezing samen
vattende. ziet spr. in het beerip ..persoon
lijkheid" een zich consequent richten naar
een bepaalde overtuiging Die persoonlijk
heid moeten de onderwijzers geven op
grond van het feit. dat het kind in wezen
het vruchtbeginsel der menschheid een
persoonlijkheid is. welke in hun handen
ligt
In het tweed^ deel van zijn voordracht
ging dr Ritter het ontwikkelingsproces bij
het kind zelf na en vatte dit samen in de
woorden „van den droom tot de daad". De
onderwijzers hobben de schoone, doch moei
lijke laak het kuisohe en reine, het morcel-
gave in het jonge kind zooveel mogelijk te
bewaren en het tegelijkertijd binnen te voe
ren in een wereld, waarin het zich veilig
voelt tegen de vele en. velerlei gevaren,
welke het omringen. Als een van de grootste
en meest voorkomende menschel ijk e on
deugden noemde spr. het lasteren of klikken,
waardoor men zichzelf verheft ten koste
van een ander Laster is volgens spr. het
eerste wat een kind uit zijn droomensfeer
haalt en bij de opvoeding zal iedere onder
wijzer, die karakter heeft en dat hééft
elke onderwijzer zegt spr. stelling nemen
tegen dergelijke symptomen als klikken, die
zwemen naar karakterloosheid. Zoo heeft
elke leerkracht op te voeden tot inlellec-
tueele kennis en karakterkennis in onder
ling harmonieus verband.
Terloops wijst spr. dan op het groote ge
vaar, dat schuilt in methodologie, doordat
het zoo spoedig leidt tot dorheid des geestes
en betoogt, dat aan eiken vorm van onder
wijs een ideëel willen ten grondslag moet
liggen. Na nog te hebben uitgewijd over de
drie-eenheid kara>kier-overtuiging-wil, zegt
hij, dat het kind alleen zal luisteren naar
een ijzeren consequentie. Dan zal die over
tuiging onbewust wortel schieten in de kin
derziel en bezit nemen van de geheele
persoonlijkheid en eerst dan treden wij het
kind ook als persoonlijkheid tegemoet.
Het 19de eeuwsche individualisme moge
dan plaats hebben gemaakt voor de ge
meenschapsgedachte. aldus besloot spreker,
daaruit rijst toch weer de persoonlijkheid
omhoog, omdat de gemeenschap leeft door
door de gemeenschap.
Een warm en aanhoudend applaus dankte
den heer Ritter voor zijn in hooge mate
belangwekkende rede. hetgeen de heer
Baak in zijn slotwoord nog nader onder
streepte.
BINNENLAND.
Verschenen is het voorloopig verslag der
Eerste Kamer over de Rijksbegrooting, hoofd
stuk Financiën. (Binnenland, 3e Blad.)
Een twintigtal vliegers en technisch perso
neel zullen naai Indië worden uitgezonden
om daar dienst te doen bij het militaire
vliegwezen. (Binnenland. 3e Blad.)
Een roofoverval te Wondenberg; de twee
jeugdige daders gearresteerd. (Gemengd. 2e
Blad.)
Te Utrecht is de Ienning van een balcon
gebroken; drie personen zijn omlaag gestort
en ernstig gewond. (Gemengd, 2e Blad.)
VER. VOOR CHR. GEZONDH.-
EN VACANTIE-KOLONIES.
Jaarverslag 1929.
De aid. Leiden van de Vereeniging voor
Chr. Gezondheids- en Vacantiekolonies in
Nederland, mocht in 1929 een nog iets
grooter aantal kinderen naar de koloniehui
zen uitzenden dan in 1928, n.l. nu 32 (19
meisjes, 13 jongens), met 858 door de afd.
bekostigde verpleegdagen, tegen 28 kinde
ren met 710 door de afd. betaalde verpleeg
dagen in 1928.
Van de Gemeente Leiden werd krachti-
gen steun ondervonden in den vorm van
subsidie per kind per verpleegdag, waarbij
dit jaar voor het eerst het vastgestelde maxi
mum bereikt werd De contributies onder
gingen helaas een gevoelige daling. Door
de opbrengst van een verloting en een col
lecte, en door enkele binnengekomen giften,
is het toch nog gelukt zoo'n mooi aantal
kinderen te kunnen helpen. Waar de resul
taten bij hen die aan de beurt kwamen, we
der zeer gunstig waren, hoopt het bestuur
zeer. ook in 1930 zooveel steun te mogen
ondervinden, dat op dezelfde schaal in dit
nieuwe jaar geholpen zal kunnen worden.
Laten velen, die voor het mooie werk om
zwakke kinderen te versterken, en ziekte te
voorkomen, gevoelen, zich als lid komen
opgeven aan de secretaresse mej E. C. de
Lange, Witte Singel 65. Leiden.
BUITENLAND.
Rondom de Londensche Vloot conferentie.
(Buitenland en Tel., le Blad.)
Mexico's president zal met een week zijn
ambt kunnen aanvaarden. (Buitenl. le Blad)
De mijnwet in Engeland in behandeling.
(Buitenland, le Blad.)
NEDERL.
PROTESTANTENBOND.
Kri8tian Lavrans Dochter.
Gisteravond hield mej. De Ridder op uit-
noodiging van de afdeeling Leiden van den
Nederlandschen Protestantenbond een le
zing over bovengenoemden Noorschen
cyclus Om even acht uur opende de voor
zitter der afdeeling, de heer Van Sermondt,
deze bijeenkomst, waarna hij eenige sym
pathieke woorden wijdde aan de nagedach
tenis van wijlen den heer Sytsma, in leven
bestuurslid der afdeeling.
Hierna verkreeg mej. De Ridder het
woord. Spr deelde mede, dat zij niet zou
spreken aan de hand van dezen cyclus,
daar dit boekwerk daartoe te groot was, doch
over het gansche werk Volgens spr. is het
zeer natuurlijk, dat iemand, die iets nalaat
of iets verkeerds doet hier later voor boet
(het woord straffen wenscht zij niet te ge
bruiken, daar alleen voor kinderen of kin
derachtige menschen dit woord van toepas
sing is) Uit de wijze waarop spr. dit boek
werk behandelde bleek, dat zij veel gelezen
heeft en al het gelezene overdacht en in zich
opgenomen heeft, de talrijke aanwezigen
volgden met groote belangstelling haar
lezing.
DE LAKENHAL.
15 Februari a s. zal in de Lakenhal alhiier
een tentoonstelling geopend worden van
werken van den heer Graadt van Roggen
uit Bergen-aan-Zee, hoofdzakelijk bestaande
uit zwart-en-wit-toekeningen, etsen droge
naald en enkele schilderijen.
LEIDSCH SYMPHONIE-ORKEST
Op het Concert van het Leidsch Sympho-
nie-Orkest, Maandag 24 Fcbr. a.s. zal als
soliste medewerken mej. Gfr-ista Schouten
(klavier) met werken van Beethoven, Liszt,
Chopin en Borkiewisz.
HANDELSREGISTER
KAMER VAN KOOPHANDEL.
Nieuwe inschrijvingen; Firma P. Gerth,
Nieuwe Rijn 64 en 65, engros rijwielen en
onderdeelen Eigenaar, mevr J. A. Roos.
echtgenoote van P. Gorfch. Leiden (Huwe-
lijksche Voorwaarden).
W. Hennipman, Doeswerf 4. Leiderdorp. I
Timmer- en aannemersbedrijf. Eigenaar: W.
Hennipman, Leiderdorp. 1
Eeni-gen lijd geleden vervoegde zich
bij een predikant hier ter stede een per
soon, zich noemende J A H. Schepers uit
Kerkrade. Deze gaf voor geen reisgeld te
hebben om naar huis te komen en beloofde
de geleende penningen te zullen terugbe
talen, zoodra hij weer werk had gevonden.
Dominéé stelde den man f. 7.ter hand,
maar moest bij onderzoek te Kerkrade er
varen. dat S. aldaar als een oplichter be
kend slaat. S. schijnt dezelfde truc al meer
malen met succes in deze stad te hebben
toegepast.
Men zij voor het vervolg gewaarschuwd.
Op 1 Maart a.s. zal mr. dr .T. C.
Overvoerden directeur van het Stedelijk
Museum en de Lakenhal en het Gemeente-
Archief veertig jaar in gemeenledienst zijn,
waarvan twee jaar in Utrecht negen ia ar
in Dordrecht en 29 jaar in Leiden.
Mr. Overvoerde wenscht dezen dag ge
heel onopgemerkt te laten voorbijgaan.
Het vervoer op de N Z H T.M -lijnen
Scheveningen-Loiden-Katwijk Noordw. (in
clusief stadslijn Leiden) en Leiden Heem
slede heeft in de afgeloopen maand respec
tievelijk opgebracht f 121 901 en t 10 467
tegen f 117 457 en f 11 423 in dezelfde
maand van het vorige jaar.