bij HASSELMAN PANDER
JAARLIJKSCHE OPRUIMING
PRINSES JULIANA door D. HANS (3e druk)
MET Dr. V«N PER SLEEN
OP REIS.
van Meubelen,Tapijten,Gordijnen, begint 3 Febr.te 14 uur
van somtijds te bandelen en te spreken
Voor een gemeenschap, een groep, een
macht, die zicb uitstrekt door eeuwen heen,
•n waarvan wij slechts het tijdelijk deel
vormen, dan moet hel zijD in een uur als
dll tn (J Koninklijke Hoogheid, eeren wi) oe
telg van het Hui9 welks lot en welks
daden door de gansche geschiedenis van
onzen slaat en onze natie zijn hoenge-
weven, wij, de lijdelijke dragers van
de geesleliike verplichting waarmee de eer
van te behonren lot Nederland'» oudste
lichaam van wetenschap ons belaadt De
Leidsche Universiteit bezegelt hier opnieuw
dien ouden band met het Vorstenhuis die
haar kostbaar en dierbaar is. om daarmede
te toonen. dat haar historie, 's Lands his
torie haar een levend ding is dat haar
heroïsche oorsprong uit Le'den's mood en
Prins Willem's wijsheid nog heden haar kan
richten en bezielen
Zoo Ï9 de verleening van dit doctoraat
honoris causa niet in de laal9(c plaats een
symbolische daad.
Een symbolische daad. niet in de laatste
plaats, maar evenmin enkel en alleen
Met vreugde komt thans de Decaan der
Faculteit, waarin U de graad gewordt, tot
een vluchtigen terugblik op de ruim twe»
jaren, dal Prinses Juliana sludent was aan j
de Leidsche Hoogeschool Sludent was en
studeerde Het is waarlijk geen ijdele vorm I
of een fraai vermaak geweest deze vorste-
lijke studie, al heelt daarin, naar wij we!
weten, de vrije vrooliikheid geenszins ont- I
broken Trouwer en aandachtiger hoo-deres
hebben de hoogleeraren naar wier vakken
Uw belangstelling uilgmg. niet gehad Dnze
rneor dan bescheiden gehoorzalen hebben
U evenmin afgeschrikt, ais weer en wind
het konden doen. Tal van academisch» ver
zamelingen en instellingen hehl O" .mei een
belangstellend bezoek cn aandachtige be
zichtiging vereerd.
Hel is voorts de wenrch van Uwo
Koninklijke Hoogheid zelve geweest, om
Haar ijver niet enkel te besleden aan het
aanhooren en opnemen, maar ook aan het
verwerken en weergeven Wanneer de veel.
soortige beslommeringen van Uwe hnocu
positie he| U hadden veroorloofd het lijdt
geen twijfel, of Gij zoudt niets liever hebben
begeerd, dan een gezette studie naar den
gewonen regel Ie volbrpngen Gij hebt er
priis op gestpld. U te onderwerpen aan een
drietal opzettelijke ondervTaein»en die wi
tentamina hebben geroemd Gij hehl boven
den, gedurende meer dan een jaar, U moeite
on arheid willen getroosten voor de vrijere
gedachlenwisseling van een twpewekelijksch
dispuutgezelschap Met blijdschap en vol
doening zij hier verklaard, dat de uitsla»,
dier tentamens waal-lijk niet ..eershalve"
in de dagbladen als geslaagd is verm»'d,
dal zij alle aansnraak hadden op het praedi-
caat „voortreffelijk."
In de doctorsbul, die U aanstonds zal wor
den aangeboden, zal Uwe Kon nkijjke Hoog
heid kunnen lezen, welke de eigenschappen
van geest en aanleg zjjn geweest, die in
Haar den Senaat het meest hebben getroffen.
Het diploma varmeid' „een uitnemenden
ijver, oen lust tot onderzoek, helder be
grip" en ten slotte „oorspronkelijkheid van
geest". De leider van h et Dispuut op
,,'t Waerle" zon dat alles uog met een enkel
woord wenscben toe te liohten, en hg is er
zeker van, dat allen ,die aan die avonden
van levendig gesprek mochten deelnemen,
met hem zullen instemmen.
Uitnemende jjver en lust lot onderzoek.
Zjj wortelen, schjjnt het orrs, "in een geeöt-
dritt des harten, om toch vooral de dingen
waar.ijk goed te ver-taan, niet slechts opper
vlakkig, ze tot op den bodem te doorgron
den. Een behoefte, die het U zelve soms
moeilijk maakte, om bij een uitspraak vrede
te vinden, en anderen, om U te overtuigen.
Helder begrip. Hot dikwijls verried hét
sflch in den vorm van een zin tot nauw we
gende kritiek. Uw promotor weet het bij
ondervinding, boe goed men tegenover U
moet toezien, om zelfs niet in schjjn met
zichzelf in tegenspraak te komen. Want het
ontgaat U niet, en dan moet de ander maar
zien, dat bij zich rechtvaardigt!
Oorspronkelijkheid van geest. Wannec-reen
vraag van alle kanten bekeken scheen, dan
kwam meer dan eens de Prinses met een
„ja maar", dat onaangeraakte gronden aan
roerde, en al het verworvene weer op iosse
schroeven zette. Meestal bleek dan zulk een
opmerking gesproten uit die zucht, om van
het bijzondere door te dringen tot het al-
gemeene, j)ie van zooveel gewicht is voor
hetgeen men noemt wetenscbappeljkon zin.
Is het mij gegund, hieraan toe te voegen,
dat al deze hoedanigheden van den geest
steeds werden doorstraald door de warmte
van een zacht en zuiver gemoed? Aan Uw
oordeel, Prinses, had het hart a-tijd deel.
Toegerust dan met deze eigenschappen,
hebt G(j de gelegenheid tot wetenschappe
lijke vorming, die U open stond, zoo ge-
bru.kt, dat het bereikte zijn waarde niet zal
verliezen. U was geen vast program van
studie voorgeschreven. Na eenig tasten heeft
Uwe belangstelLng de richting gekozen,
waarin aard en aanleg haar trokken. De
plicht om U te bekwamen in die kundighe
den, welke voor de Pr.nses der Nederlanden
op Haren weg liggen, is niet verzuimd. Aan
het leggen van een stevigen grondslag van
staatsrecht en volkenrecht is een groot aan
tal Uwer college-ur.n gewijd geweest, voor
zeker niet nit plichtsbesef alleen' Van de
Nederlandsche beschaving was het vooral de
kennis onzer letterkunde, die U begeer,ijk
scheen. Gjj hebt haar kunnen vernemen van
deo man, bp wien in den hoog.eeraar de
echt Nederlandsche dichter niet is schuil
gegaan. Van Nederlandsche onderwerpen had
daarnaast het Zuideriee-werk in wording.
Uwe belangstelling, het oude Vaieriandsche
recht, het adatr.cht van Ne lerlandsc h-lndië.
Gjj hebt niet verzuimd, het woorl te hoeren
van den oud-hoogleeraar, in wiens naam
Leiden's onde roem als middelpunt vanOos-
tersebo studiën zoo schitterend als ooit is
begrepen.
Van de academische vrijheid hebt Gij bp
de keuze van velerlei stof een ruim gebruik
gemaakt. Zeer diep liggende en algemeene
vragen hebben U bezig gehouden, a's de be-
253t>
RECLAME.
KOOPT IN DEZE DAGEN HET ALLERAARDIGST BOEK YQOR JONG EN OUD
Gobonden f.
adres en wij
t. 2.50; Gecarton. f. 1.50 - Een postwissel, verhoogd mei 10 ets voor po
ij zenden het U ommegaand. - „Boek- en Periodiek" - R. J. loddard
ito ann ons
Oen Haag
RECLAME.
ginselen der godsdienstgesob.eden.s. Van
verre en vreemde dingen hebW Gq willen-
kennis nemen: van Chheesche toestanden,
van Russische zoo goed als van Franse he
letterkunde, van Oud-Germaansche mytho
logie, van verschillende tijdperken en on
derwerpen uit de geschiedenis. Oogenschfin-
lijk weilicht een al te bonte keuze, maar die
tccb eenigermate -erd bepaald en bijeen
gehouden door den eigen aard van Uw leven
den drang tot kennis. Een programma niet
van vakwetenschap, maar van wetenschappe
lijke ontwikkeling, gericht op het begrepen
van beschavingsverschQnseien.
Ook in dit opzicht zou men in Uwe studie
aan deze Universiteit een teeken willen
zien van iets van meer dan persoonlijke
6trekking en beteekenis. Vergun ons, deze
promotie ook te zien in het licht van een
bevestiging en bekroning VaD een tijdperk,
clat wij sinds eeD raenschenleeftijd zijn in
gegaan, - de dertig jaren, die Gij juist met
Uwe studiegenooten hebt gevierd het
tijdperk van de volledige intrede der Vrouw
aan de Universiteit. Het verschijnsel be
paalt zich niet tot Nederland, het vervult
de wereld, en legt reeds daarmee het zwij
gen op aan hen, die aaD zijn heilzaamheid
twijfelen. Het is onze beschaving zelf, die
hierin zich nieuwe banen breekt. De stem
men zijn zoo goed als verstomd, die vroe- I
gen, of het nuttig, of het noodig was, dat
ook de Vrouw zou studeeren. Zij wilde het,
aldus moest het. Doch in haar onweerstaan-
baren drang naar de Universiteit heeft öe 1
Vrouw tevmns van deze de richting en de
reden van bestaan omgebogen. Het is niet
de vraag, of alle vrouwen, die ter studie
gaan, ook afstudeeren, noch of zij evu
goede vaklieden zulten zijn als de mannen,
maar of de Universiteit baar bieden kan,
wat zij begeeTen eD behoeveneen hoogere,
wetenschappelijke ontwikkeling, die kan
bijdragen, om door haar draagsters de
maatschappij te behoeden voor de vervlak
king en vergrovinz. die haar bedreigen. In
dien zin van een kweekplaats te vormen
van hoogere wetenschappelijke cultuur,
reeds lang een functie der Universiteit in
de Eneelsrh sprekende landen, ziet ook de
Nederlandsche zich een taak voorgeschre
ven én een recht van bestaan te meer ver
zekerd.
Koninkliike Hoogheid, Lid der Verecni-
gring van Vrouwemke Studenten te Leiden,
Gij zult het billijken, dat deze afscheids
groet aan 'U, qnze meest doorlöchte vrou
welijke leerling, ook in dezen toon hem
willen klinken.'
Nog slechts één woocrd. eer Gij uit de
hand van deh Rector het t«ek§n_ l^tyér
waardigheid aanvaardt
Het is een doctoraat in de Uetteren en
Wijsbegeerte, dat de Senaat U heeft ver
leend. De Faculteit, op wier gebied Uwe
belangstelling zich in hoofdzaak heeft ge
richt, is er trotscb op. dat zif het mag zijn.
die in de lijst van haar Doctores den naam
van de Prinses der Nederlanden opneemt.
Aanvaard dan haar gelukwensen, bewaar
haar Uw hoog? genegenheid Wat Leiden
U heeft moren bieden aan kennis en aan
levensvreugde, dnt het bliive bloeien en ge
dijen iü Uw hoofd en in Uw hart, tot heil
van U zelve, tot vreugde van die om U
zïjn tot sterking van ons Land. tot *°r en
tot bliidsrhan van deze Uwe Alma Mater
Lugduno Batava!
Nadat hierop de rector aan Hare Ko
ninklijke Hoogheid het doetor-dipioma over
handigd had, sprak de Prinses een woord
van dank tob den Senaat.
Daarna nam wederom de rector het
woord en zeide:
De receptie.
Na de sluiting der plechtigheid verlieten
de Prinses en Hare paranymphen de Se
naatskamer, voorafgegaan door den pedellu3
maior. In de gang werJ aan Prinses Juliana
een bouquet aangeboden doo: Henriette van
Eysinga. Toen begaven de Prinses en Hare
paranymphen zich naar hef Klein Auditorium,
waar de Jonge Doctor verwelkomd werd door
de dame3 Van Eyringa, Vogel en Krom en
door een aantal vrouwelftke ituJ enten, waar
onder de leden van de jaarclub en van het
dispuutgezelschap der Prinses.
Weldra kwamen ook H. H.M.M. de Konin
gin en de Koningin-Moeder en Z K H. do
Frins naar bet -K.eio Aud.toriura. Nadat
eerst de vorstelijke personen en daarna
allen, die de plechtigheid in de Senaats
kamer hadden bijgewoond, de Prinses had
den "elujcgewenseht. werd de thee gebruikt
De Senaat trad daarbij als gastheer op. De
vorstelijke personen onderhielden zich met
verscheidene der aanwezigen.
De vloer en de wanden van het IClein-
auditorium waren m°t tal van Perzische ta
pijten versierd, terwijl de lampen van oranje-
kappen waren voorzien.
De praeses-coLegie bood hier namens het
L.S.C. een door den Larenschen kunstschil
der, den heer Bridée vervaardigde penteke
ning van „het Waerle" aan.
Na het vertrek van Hare Majesteiten en
Z.K.H. den Prins begaf de Prinses zich met
(Hare paranymphen per rijtuig naar het-
clubgebouw der V.V.S.L.
Hedenavond te halfacht .vangt ten Pa-
leize in het Noordeinde.
het promotie-diner.
aan, waarbij geheel volgens gebruik de
oudste paranimf de tafel zal presideeren,
terwijl de jongste paranimf iu een toe
spraak dc ouders van de jonge doctor zal
gelukwenschen.
Een bijzondere attractie op elk promo-
tiediner vormt steeds dc promotietaart.
Hier is dit wel in zeer bijzondere mate het
geval, want deze taart werd in op
dracht van den hofmaarschalk De Smeth
vervaardigd door onzen stadgenoot, den
heer G. Hulst, die op dit gebied een
groote vermaardheid geniet.
Wij waren in de gelegenheid dit kunst
werk van te voren tc bewonderen en zon
der twijfel rechtvaardigt het zijn titel van
grootmeester in de banketbakkerskunst»
De taart is lang 1 M. 30. breed 90 cM.
en bijna een meter hoog en ie een natuur
getrouwe naboo'sing van de villa 't Waerle
te Katwijk-aan-Zee.
Oo den voorgrond ziet men een logger,
de KW 39 mei volle zeilen in zee kocsen,
daarachter glooit langzaam het strand op.
en gaat over in de duinenrij, keurig met
helm beplant. Daarachter volgt de boule
vard waarop tal van uit suiker vervaar-
d:"dp viss^hers en visschersv-ouwen in K°t-
wcksche kieederdracht wandelen. De viPa
zelf is uit noueat. m°'Ptrf,rl-en en lijkt tot in
de'-Ps on de werkelijke villa.
F-en waar kuns'werk, waarmede de heer
Hulst veel eer inlegt.
Onze door de prima kwaliteiten zoo zeer gezochte artikelen worden te.'
ongekend lage prijzen aangeboden.
NAAR TANAH-TINGI EN
VERDER.
Slotwoord van den rector.
Ik kwijt mij van een aangenamen plicht,
Zeer geleerde Vrouwe, door U ook namens
den Senaat der Universiteit met de ver-
worven waardighe:d geluk te we-nschen.
Koninklijke Hoogheid! Evenals de jonge
doctor bij een eere-promotie het recht heeft
de gebruikmaking waarvan door den
Senaat hoogelijk pleegt te worden gewaar
deerd om na de toespraak van den pro
motor zelf het woord te voeren, zoo heeft
ook de rector het recht, aan de officieele
woordc-n. die tot eiken jongen doctor wor
den gericht, nog eenige andere toe te voegen.
In de eerste plaats zij dit thans de eer-
bied:ge gelukwensch namens den Senaat
aan Uwe Koninklijke Ouders en Grootmoe
der. voor Wie deze dag in niet mindere
mate een bekroning is van daden en ver
wachtingen. dan voor U zelf.
En daarnaast een betuiging van eerbie
digen dank voor de schoone en vriendelijke
woorden, die Gij tot den Senaat hebt willen
richten, daarmede toonende. hoezeer Gij
den band. die U en de Universiteit \'erbindt,
voelt als een hechten band. Uwe Konink
lijke Hoogheid moge overtuigd zijn. dat de
►Senaat zijnerzijds den levensgang van de
Eere-doclor van heden met zeer bijzondere
gevoelens van verknochtheid zal blijven
gadeslaan den wensch koesterend, dat, zoo
zonnig als Haar welbestede studietijd* was,
ook Haar verdere leven zijn moge.
En hiermede verklaar ik deze plechtig
heid geëindigd.
De bul.
Do iu het Latijn gestelde bul is op per
kament ge=chreven. in een renaisstrce hand,
door den heer J. van Krimpen te Haarlem:
hel groot zegel der Universiteit in roode was
hangt uit aan een moiré orinje lint, en is
be.loten in een zilveren doosje, vervaardigd
door „de Leidarhe Goud* en Zilverhandel"
De bnl wo"dl geborgen in een wit-marokjjn-
lederen kok»r vervaardigd door den beer J.
H. J. de Vries .Ir. leeraar aan het Instituut
voor Kunstnijverheid-cwlerwjjs te A'dam.
Zes uur! Schel klinken de tonen van de
reveille door de grijze morgenschemering.
Ietwat onvast want de longinhoud van een
Javaan is zoowat de helft van dien van een
Hollandschen trompetter. De motorboolen,
die het civiel besluur voor onze expeditie
ter beschikking stelt, kunnen eerst legen elf
uur worden vrijgelaten, dus rustig tijd om
de laatste bullen te pakken en nog even ons
geleide en zijn uitrusting te inspecteeren.
Een sergeant en zes fusiliers mei acht ge
straften zitten reeds in een vooruitgeschoven
vivresdepot. Thans vergezellen ons nog acht
man. waaronder twee korporaals en zes ge
straften. De laalslen werden vroeger dwang
arbeiders genoemd. Het zijn veroordeelden
tot dwangarbeid, meest moordenaars door
noodlot, vrouwengeschiedenissen en derge
lijke, zeer bruikbare menschen in hel oer-
bosch voor hel dragen van zware vrachten
in moeilijk terrein. Dus eerst naar de
kazerne. Wal een gezellige boel De hoofd
weg in het midden is tamelijk vrij, maar in
de zijstraatjes wemelt het van vrouwen en
kinderen Want de meeste soldaten hebben
hun vrouwen bij zich. Meest flinke jonge
vrouwen en aardige beleefde kinderen. Ons
troepje staat gepakt en gezakt klaar zooals
alle anderen met klewang en karabijn, maar
nu niet drie dagen rantsoen in den ransel
en vijftien scherpe patronen de man. Luite
nant de Thouars en ik zelf ontvangen elk
een karabijn uit het magazijn, om onze
kleine macht op volle sterkte te brengen en
wij probeeren onze wapens nog even op wat
leege biertlesschen Vijf flesschen in negen
schoten komen op mijn boekje Ik beef dus
nog" niet van ouderdom. Dan komen de ge
straften de bagage halen, de motorbooten
puffen aan den steiger en na hartelijk
afscheid van de familie Blok. gaat het
stroomopwaarts De groote motorboot, de
KK. trekt de sloep met soldaten en veroor
deelden. de kleine motorboot moet nog even
terug, om den topograaf op te pikken, die
zijn vak getrouw, op het laatste nippertje
verschijnt.
Het water is nog zeer hoog, de stroom
sterk Over de dertig kilometer, die ons van
Tanah Tingi scheiden, doen wij drie en een
half uur! Met een boot. die in kalm water
15 K M per uur haalt De oevers zijn nog
steeds dicht met nerhosch begroeid Alleen
de vuurroode lianenhloemen, Mucuna ge
naamd en de groote witte schijnbloemen van
een Marindasoorl brengen variatie in den
boschrand.
Af en. toe zien wij groote opengekaple
gedeelten, met pisang en soms wat suiker
riet bezet, waar groote boomhuizen staan,
zooals ik die vroeger al beschreef. Vele zijn
verlaten, ineengestort, overgroeid met slin
gerplanten, al ziet de tuin er welvarend uit.
Maar er zijn ook nieuwe bewoonde en dan
komt de mannelijke bevolking kijken en
wuiven aan den oever. Vrouwen krijgen wij
niet te zien. Toch korten deze bewoners de
reis en evenzoo de groote krokodillen, die
hier talrijk zijn en waarvan een drietal
slechts met moeite flog den waterkant be
reikt, om daar aan de wonde van den ka
rabijnkogel te sterven. Zoo vliegt de tijd om
en komt Tanah Tingi, woordelijk vertaald
„booge aarde", in zicht. Een paar flinke
gebouwen op een heuvelrand aan het wa
ter, de pasan-grahan en de woning van het
Wedana, die hier het bestuur vertegen
woordigt Daarachter links op den top de
pagger of te wel omheining van het mili
taire kampement (bewakingsdetachement)
en rechts een aantal huisjes verspreid
staande over de slechts gedeeltelijk sehoon-
gekapte helling. Beneden vlak aan de ri
vier, aan een zijkreek eigenlijk een paar
barakken, zooals de soldalen die hebben ge
bouwd als eerste onderdak tot de door de
geïnterneerden zelf Ie bouwen huizen klaar
waren. -
Ook hier is het water zeer hoog Staat lot
aan den rand der laagste barak en de
schuur, bedoeld als loods bij de landings
plaats, staat meer dan een meter onder
water. Maar rappe handen hebben een vlot
gemaakt, een loopbrug van boomstammetjes
met rotan aangebonden en ai spoedig gaan
wij langs een goed gelegden knuppelweg
omhoog naar het militair kampement. De
wacht in het geweer, de manschappen tre
den aan bij de brits. Een eenvoudige ka
zerne: een hellend dak van gegolfd zink.
Daaronder een paar lange boomstam
men op twee meter van elkaar rustende in
vorkstammetjes ongeveer 80 c.M. boven den
grond Dwars daaroverheen boompjes van
'n kleinen pols dik, mannetje aan mannetje
naast elkaar. Daarop spreidt de soldaat zijn
van palmblad gevlochten matje cn slaapt
den slaap des rechtvaardigen!
Even krijgsraadl Wij zuilen nog even een
Papoea-kampong bezoeken, die op ongeveer
een uur afstand ligt en op weg het onver-
zoenlijken-kamp bezoeken.
Onverzoenlijken! Een vreemde term. Denk
niet, dat hel degenen zijn. die weigeren de
verzoenende hand. die de reeeering uitstrekt,
aan te nemen."Zoo is onze Indische regeering
n;et, al werrdt dat nog wel eens beweerd.
Neen. deze menschen kunnen zich niet ver
zoenen met het idee. dat zij zich hier op
Nieuw-Guuiea een nieuw leven en een nieuw
levensdoel zullen moeten scheppen. Hier
vindt ge lieden, die u in uilslekend Hol-
iandsch dadelijk breedvoerig zullen uitleg
gen, wal Lenin, wal Trotzki. wat Slahn in
een of ander geval zou doen. Breedsprakig
vooral, met den wijsvinger aan het voor
hoofd .dan weer de kin steunende met de
hand, of met wel overlegde gebaren kracht
bijzeltcnde aan hun woorden. Velen dragen
het haar lang „Ramboet Moskou" noemen
ze dat hier, de Moskoupruik, een typisch
teeken. hoe uitwendig het communisme bij
de meesten zit.
Het eerst wat opvalt in hel kleine kamp,
waar thans een negentigtal geïnterneerden,
meest met vrouw en kinderen, zijn onder
gebracht, is de ongelooflijke smeerboel en
rommel bii de barakken. Zoo erg is het
slechts zelden in een Javaansche kampong,
daar wordt door do inlandsche hoofden
keurig de hand aan gehouden. Maar hierl
Iedereen smijt weg. wat hij kwijt wil wezen,
zonder'te vragen, of zijn buurman er ook
last van zal ondervinden leis hoogeron,
waar enkelen zelf huizen hebben gebouwd,
gaat het beter. Maar hief zijn .de huizen
heelemaal van gegolfd zink, ook de wanden.
Met dat gevolg, dat de minder brutalen
geen zink voor een dak hebben en dus voor-
loopig nog in de barakken mo-ten blijven
vouen. Dus erg communistisch gaat het
daar ook al niet toe Zinken wand is ge
makkelijker en vlugger te maken dan hout
of gaba gaba; dus: pak wat je krijgen kunt
en laat je buurman, naaste en „kameraad"
in den regen 6taan.
De stemming in het kamp is niet on
vriendelijk tegenover den bestuurs-amble-
naar. Gewerkt wordt er vrijwel niet, behalve
pen enkele die aan zijn huisje bezig is.
Aan land- of tuinbouw wordt absoluut niets
gedaan. Afwachten en teren op de onder
steuning van Gouvernement of kameraden
is hier de Ieu9. Vroeger was het nog een
beetje anders Toen de gouverneur een half
jaar geleden het onverzoenlijken kamp bc
zocht, zalen daar drie geïnterneerden, zeer
demonstratief aan den kant der rivier bun
behoefte te doen en werd ook door de an
deren een uitdagende houding aangenomen
Thans ziet men in. dat daarmee niets be
reikt wordt en gedraagt zich althans fat
soenlijk. Waarschijnlijk wel doordat gou
verneur Tideman meteen zorgde, dat de
drie groote kwajongens, hier alleen door de
politie werden verjaagd, maar ook drie
maanden de petoet ingingen. Op mij maak
ten zij den indruk van rnmedianlen: die
elkaar door redeneerén steeds weer opnieuw
opwinden lot weigering van elke «amenwei-
king met ons gouvernement Maar ze ziin
te beroerd, om geen cadenuljes aan Ie ne
men of onderstand te weigeren Aan den
lijve willen ze hel niet voelen dat ze ver
zet plegen, maar dat is ook niet noodig
om straks op Java als martelaar te.jj
nen poseeren. Want deze heeren dra
door hun houding respect at bij de
laars., en laten zich door dezen in Tij
Merah bedienen en helpen, zoo niel oi-„
houden! Ik kan weinig belangstelling T.
lc-n voor deze eigenwijze jonge snair.
kwajongens eigenlijk nog. Op 21-jir.
leeftijd hoofdredacteur van hel inland-
blad op een der hoofdplaatsen 1 Wal i
wij op 21 jaar anders dan kwajongens, i
na drie of vier jaar studie dan eens
kijken, hoe de anderen hef doen en óars
pas na weer drie jaar hel zelf eens ra:.,
probeeren I Maar de inlander leest zijn
landeche krant en dat is hem volde-:
en.is met 21 jaar een hooge in de
tij. Want pralen kunnen ze allemaal!
Brugman!
Wij gaan op marsch. Niemand ver»
dert zich langer dan een kwartiertje
één onzer nederzettingen hier zonder -
gewapend geleide. Wij zijn wel niel
vijandig land, maar het contact met
bevolkiDg is uog zeer gering en men t,
eigenlijk oooit, wat de inboorlingen bij a
plotselinge ontmoeting zullen doen. ft
hebben wij voor dit wandelingetje eet(
corte van 6 man onder een korporaal. I
wordt gemarcheerd in vaardige houtiii
de getrokken klewang tegen den schoui
dc geladen karabijn met den loop va
waarts aan den linkerschouder hangeaj
zoodat in een breukdeel van een seen
de colonne gevechtsklaar kan zijn. V<yr
twee soldaten, die het smalle pad iets a
der openkappeu, eigenlijk openhouden,i
dc luitenant of mijn persoontje, dandtj
strafte, die mij is toegevoegd, met came
kijker en ruilmiddelen en achteraan h
soldaten, weer met getrokken klewang
de korporaal die den stoet sluit.
Wij volgen een smallen. met oerwoull
groeiden rug, aan weerszijden door i-j
ravijnen begrensd. Telkens kraakt grist a
der onze yoetén, waar de mosbedeUinji
wortellaae door de vele passage is wejg
sleten. Maar al spoedig wordt hel pad M
der beloopen hangen lianen over den t<
moet over een omgevallen boom woié
heen geklauterd. Niettegenstaande hel p
twee uur is en vrij heldere lucht, is
toch tamelijk donker in het bosch, doïd
ide boomkruinen boven ons tot een ge«H
groen koepeldak aaneensluiten. Alleenwi
een woudreus door storm or knagende i
seclen is geveld, dringt meer lioht in
diepere lagen van bot bosch door en a
wikkelt zich een uitbundige planten;»
Daar hangt de rotan zijn gestekelde stag
met prachtig geveerde bladeren van h»
tot boom, daar groeien tallooze varens
chideeën en allerlei klim- en slingeri
ten, die anders alleen inde boomtoppen'
ren, nu eens'binnen ons bereik Maark
schiet ook weer eeD Niboengpalm omb«
die straks zijn kroon ver boven het
woud zal uitsteken en een paar kacad
boomen of wat anders, dat de plaats a
den gevallene zal innemen. En oven!
in de duistere gedeelten, waar de
met mos is bedekt, groeit een prachtS
palmpje, dat veel lijkt op 'de cocospalWj
uit onze serre Tieft, twintig, dertig
1 M.. 1 'Is M. hoog, maar nooit vracW
dat is pech. Dan maar alleen de hetiU
ring en de foto meenemen.
Da weg slingert steeds over den
rug. Als wij eens c-ven langs do helling S*
kijken, blijkt meteen, dat aan den voe!
ter slaat of pas gestaan heeft. De
zet bij dezen hoogen waterstand den
teroever kilometers landwaarts in
water en maakt het heele gebied, ap e",;
hooge ruggen na, vrijwel onbegaanbaar,
iels lager gedeelte van den rug is e'ï
tig, onze voeteri zakken haast een decir.
diep weg iD de geweldige wortelkussen!
den bodem-van het woud bedekken ffij
een zeer veerkrachtige onderlaag vo';
Enkele boomvarens staan langs de -
één hangt een beetje over het pao
enkele slag met de scherpe klewang
doende om de krachtige kruin te doen
vallen. Mijn oog valt op de scherpe -
Geel houtmet prachtige
figure in glanzend zwart cn helder
Een handige klewanghouw brengl
van het stammetje in mijn bezit.
De plaatsen der afgevallen ba er»,
given duidelijk geteekend, als bij de
ria's uit de stee-ikoolmjjnon eD 'Bis i
mes er inzet blijken mooie vaatbaM
sec voor den dag te komen. No? Y.
er af telkens andere figuren en as
genoeg sujjd. Vrrschij.it ineens do
spiraalkrol, die de Kaja kaja's ran r,
kust altjjd als versieringsmotief g™'"
Is dat toeval?
Daar schijnt licht door het boK»
boog gedeelte groeit pi-ang.
veelt de Thouars halt, Iaat de
steken en nu gaan wjj samen voora" -
Kaimn. minne-minne!" roept mtj" -1
„Goede menschen" komt hier en v-
komt bet antwoord. „Kairao" met f"
o. Goed. goed. En juist als wij boren
sprirgen twee vrijwel naakte
naar ons toe, met halskettingen
kerstanden, a-mbanden van rotaa
Zouden de Communisten ock do*
meteen onder hun kameraden 1V'
r.emen?
VAN DEK ShEr-v
