fficieele kennisgeving
stadsnieuws.
scheepsverbindingen.
70»te Jaargang
WOENSDAG 22 JANUARI 1930
No. 21427
Het voornaamste nieuws
van heden.
PSNN^'I ANn.
LEIDSCH
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN.
PRIJS DER ADVERTENTIEN:
30 Cts per regel voor advertentiën uit Leiden en plaatsen waar
agentschappen van ons Blad gevestigd zijn Voor alle andere
advertentiên 35 Cts per regel Kleine Advertentiën uitsluitend
bij vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 50 Cts bij een
mazunum aantal woorden van 30
Incasso volgens poslrecht Voor eventueele opzending van brieven
10 Cts porto te betalen Bewijsnummer 5 Cts
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postcheque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden per 3 maanden f 2 35. per week
Buiten Leiden, waar agenten gevestigd zijn, per week
Franco per post f. 2.35 portokosten.
ƒ018
„0.1«
Dif nummer bestaat uit DRIE Bladen
EERSTE BLAD.
HINDERWET.
Burgemeester en Wethouders van Leiden
brengen ter algemeene kennis, dat door hen
de beslissing op hel verzoek van: a. de NV.
Testieliabrieken voorheen Gebroeders van
Wijk en Co om vergunning lot het oprichten
ran een wolmagazijn op het perceel Heeren
gracht Nis 36 en 38. kadastraal bekend Ge
meente Leiden. Sectie I Nis 2594 en2595,
1, J Mechelse om vergunning tot het uit
breiden van de banketbakkerij in het per-
teel Lage Rijndijk No 74, kadastraal hekend
Gemeente Leiden. Sectie K. Nis 3964 cn
3965, c. Gebroeders J en L Dullaart om
vergunning tot het oprichten van een glas
slijperij en verzilverinrichting in het perceel
Karmstraat No 3, kadastraal bekend Ge
meente Leiden. Sectie B. No. 2287, is ver
daagd.
A. VAN DE SANDE BAKHUYZEN,
Burgemeester.
VAN STRIJEN, Secretaris.
Leiden, 22 Januari 1930. 1978
Dr. G. ROMIJN f
In den ouderdom van 6*2 jaar is te Haar
lem overleden de heer dr. G. Romijn. tot
Toor één jaar inspecteur van de Volksge
zondheid in het keuringsgebicd Haarlem,
Jlkmaar en Leiden.
Gijsbert Romijn studeerde aan de Leidsche
Universiteit, legde te Amsterdam met goed
gevolg het apothekers-examen af. om ver
bolgens weer hier le pro moveeren op een
proefschrift getiteld: ..De bepaling van in
water opgeloste zuurstof". Achtereenvolgens
vestigde hij zich als apotheker en schei
kundige le Utrecht en Apeldoorn, totdat hij
in 1902 werd benoemd lot inspecteur bij de
Volksgezondheid te Den Bosch.
In 1921 werd hij in gelijke functie over
geplaatst naar Haarlem Dr. Romijn heeft
veel publicaties het licht doen zien. vooral
het gebied van wateronderzoek, w.o een
belangrijke verhandeling over den hvdro-
biologischen toestand van Rijnland.
SCHOOLKINDERVOEDING.
Door de vereeniging ..Schoolkindervoe
ding en Schoolkinderkleeding" werden de
navolgende bedragen van onderstaande ver
eenig ingen ontvangen, n.l.:
lo. van de Burgerzangsehool een batig
saldo van f. 50 van de opvoering van de
kinder-operette ..De stukgedanste balschoen
tjes" in Deo. j.l. en
2o. van de tuiniers- en bloemistenvereen.
„Door Eendracht Verbonden" de opbrengst
van een gehouden collecte op haar jaarfeest
op 18 Jan j.l. van f. 18.7872, afgerond door
de Vereeniging op f. 20.
VERGADERING
„MIDDENSTAND"
BENOEMING
Mr. VAN DEVENTER.
Mr. G. J. van Deventer, referendaris ter
gemeente-secretarie alhier is benoemd tot
referendaris, hoofd van de l9le afdeeling dor
Provinciale griffie te Utrecht.
ACADEMISCHE EXAMENS.
Geslaagd zijn voor het Candidaats-examen
M'is- en Natuurkunde letter E mej. C. M.
Koomans (den Haag), idem letter K mej.
C. M. Verwer (Leiden), idem letter J mej.
A. H. M, Dirkes (den Haag); voor het docto
raal examen Indisch recht de heer L. Frank
Wen Haag).
TENTOONSTELLING IN
„TEMPLUM SALOMONIS"
HANDELSREGISTER
KAMER VAN KOOPHANDEL.
Nieuwe Inschrijving.
y - v Eyk, Tramstraat 13 Katwijk aan
1 Slagerij. Eigenaar: W. van Eyk, Kat-
aan Zee.
Lezing van den heer J. J. Korfi.
Het afbetaling-systeem.
Bij afwezigheid van den voorzitter, mr.
A. J. Romijn, werd bovengenoemde verga
dering geopend door den penningmeester,
den heer Brouwer.
Spr. wees op eenige veranderingen, die in
het bestuur plaats vonden, op het werk
tijdenbesluit voor winkels en het veranderde
telefoontarief, dat voor den middenstand
waarschijnlijk een ramp beteekenen zal.
Spr. gaf vervolgens het woord aan, den heer
Korff. die het eveneens ten zeerste betreur
de, dat mr. Romijn wegens droeve familie
omstandigheden verhinderd was aanwezig
te zijn.
De heer Korff, lid van het hoofdbestuur
van den Koninklijken Ned Middenstands
bond, sprak over ..Het afbetaling-systeem".
Spr volgde in zijn betoog hoofdzakelijk
het rapport door hem uitgebracht op het
Middenstandscongres te Enschedé.
Hij wees allereerst op de groote gecompli
ceerdheid van het onderwerp, vooral ook
uit economisch oogpunt.
Allereerst geldt wel de ethische kant Het
systeem heeft funeste gevolgen voor den
kooper, waarop in verschillende conferen
ties reeds gewezen is.
In het algemeen vindt men het systeem
maatschappelijk verkeerd en ruïneus voor
de gezinnen. Ook spr. huldigt deze mee-
nng persoonlijk. Maar niettegenstaande dit
alles blijkt toch. dat het stelsel zich, vooral
in de laatste jaren, buitengewoon uitbreidt
In Amerika vooral doch ook in onze eigen
omgeving. Reeds 30 jaar geleden gold het
stelsel ten opzichte van naaimachines en
muziekinstrumenten. Tegenwoordig echter
is het aantal ontzaglijk uitgebreid, in het
bijzonder ten opzichte van de artikelen die
niet productief, maar consumptief zijn.
Spr kan het wel goedkeuren, dat men
bijv. kasregisters of vleeschmachmes op af
betaling koopt, mils men zeker weet. dat
aan de verplichtingen voldaan kan worden.
Anders is het met radio-artikelen, auto's,
fietsen, gramofoons etc. De practijk leert,
dat juist deze artikelen meer en meer tot
het afbetalingsysleem betrokken zijn min
stens voor 75 pCt., in enkele gevallen tegen
de 100 pCt. Anderzijds dient geconstateerd,
dat, ware zulks niet het geval, de productie
zeker weer voor 50 pCt. zou inkrimpen
Het afbetaling-systeem is er en men dient
er dus rekening mede te houden.
In 1906 werd door den Middenstandsbond
het stelsel ten sterkste afgekeurd. De mis
bruiken van het huurkoopstelsel zouden
toen scherp tegengegaan worden In 1927
kon men er zich echter niet meer over uit
spreken Een commissie van onderzoek con
stateerde wel, dat te vee-1 naar de belangen
van het publiek gekeken werd
Velerlei wetenschappelijke beschouwingen
maakten uit dat het systeem maatschap
pelijk onjuist is. De middenstand moet even
wel. zooals de zaken nu staan, overwegen
dat het systeem gewenscht of onge-
wensent aanvaard dient. Vooral de prac-
tisrhe zijde moet onder het oog gezien wor
den. Deze opinie van spr is veelal aange
vochten. Een gevaar van het stelsel is. dat
de kooper zijn betalingsmogelijkheden over
schat Deze neemt steeds meer verplichtin
gen op zich Voor den verkooper is het zeer
moeilijk te beoordeelen of de klant hieraan
kan voldoen. Hij moet zich hiervan op de
hoogte stellen Er zal dus een centrale moe
ten komen, die daarover de noodige infor
maties verstrekt.
De leden der middenstands-vereen igingen
dienen zich bij de door spr gedachte cen
trale (bijv. de Nederl. Middenstandsbank)
aan te sluiten, die inlichtingen verstrekt
omtrent de koopkracht en de verplichtingen
der gebruikers Slechts door een zoodanige
instelling zullen eventueele wanbetalingen
op<rehpven kunnen worden.
Reeds ig voorgesteld een z.g. zwarte-
lijsten" systeem in te voeren waarop de
wanbetalers voorkomen De Bestuurders
raad meende echter, dat de zaak breeder
moest worden opgevat en wel in het stichten
van een instelling als hierboven eesclietsi
Incasseering, informatie alsmede crediet
verleening zullen dan in één hand vereenigd
zijn. Te Amsterdam is men reeds doende
in die richting tot een resultaat te komen.
Een ieder, die op afbetaling verkoopt, moei
zich bij deze bank aansluiten. Ook in Leiden
is dit mogelijk; wellicht nog beter dan in
een groote stad. De bezwaren, die aan het
afbetaling-systeem voor den verkooper zijn
verbonden, kunnen door de te slichten in
stelling zeker tot een minimum gereduceerd
blijven.
Tijdens het langdurige debat werden nog
verschillende bezwaren over het te sterk
in zwang zijnde afbetaling-systeem naar
voren gebracht, terwijl anderzijds toch ook
gewezen werd op het feit. dat de steeds
grooter wordende productie van de meest
verscheidene artikelen de menschen tot
koopen dwingt.
De hoop werd ten slotte uitgesproken,
dat een en ander wettelijk geregeld zal
worden en men daarbij rekening zal houden
met de belangen zoowel van koopers a.ls
van verkoopers. Slechts langs organisalori-
schen weg zal men in deze tot een oplos
sing komen.
De heer Brouwer dankte ten slotte den
heer Korll voor zijn heldere uiteenzettingen.
VERKOOP.
WELDADIGHEIDSZEGELS.
De directeur van het postkantoor maakt
bekend, dat de netto-opbrengst van den ver
koop der weldadigheidszegels voor dit kan
toor bedraagt f. 2594.79. waarvan 1939.5172
door bemiddeling van het Comité.
Maandag 27 Jan. a.s. zal de heer J.
Cramer, secr. der Centr Vereen, voor Op
bouw van Drente, in het Leidsche Volks
huis komen vertellen over het leven van
den veenarbeider, de crisis in de veen-
streken en haar bestrijding. Die ..Opbouw
van Drente", de vérlossing van vele mede-
menschen uit de diepste armoede en ellende,
is voorzeker wel van zoo groot economisch
belang, dat ook vele stadgenooten het op
prijs zullen stellen dezen spreker te hooren
in zijn levendig en boeiend betoog ov°r het
groote werk in Drente.
Men zie ook de advertentie in dit Blad.
Bij de laatstelijk door het Centraal
Bureau Instituut Pont te 's-Gravenhage in
het openbaar gehouden examens ter ver
krijging van de officieele Ponl-Praotijk-
diploma's slaagden o.m. voor het
Practijk-diploma machineschrijven de da
mes; A. M. Rotteveel. J A. G Richardson,
S M. G. van Dis. J. A. van der Krcke en
de heer J Burgerhout;
Snelheidsdiploma machineschrijven: mej.
M. J. Groen en de lieer J. C. Btafleu;
Kantoorstenorraaf: mej. M. J. Groen en
de heer J. C. Stafleu,
allen leerlingen van het Instituut Pont
(Breeslraat 159) alhier.
Onze stadgenoot D de Roode. dienst
plichtige. slaagde in Breda, school. M.D.O.A.
voor sergeant-administrateur en komt a.s.
Vrijdag in het garnizoen te Leiden *er be
stemming voor sergeant-majoor-administra-
leur.
Gistermiddag le ongeveer halfeen is de
45-jarige mevr A. den H uit Leiderdorp, op
den Hooge-Rijndijk aangereden door een uit
de richting Alphen komende auto Zij werd
een eindweegs meegesleurd en bekwam ern
stige verwondingen aan de beide bovenbpe-
nen. Dr Wermeskerken, uil Alphen, die per
auto passeerde, deed haar naar het Acade
misch Ziekenhuis vervoeren.
Den autobestuurder. E. v. d. P.. uit Den
Haag. treft geen schuld.
Gisteravond is op den Haagweg een
vrachtauto van den Haagschen expediteur
van D., tengevolge van den mist in een
langs den weg liggende zandhoop gereden en
daardoor omgeslagen De bestuurder bekwam
geen letsel, doch aan de op de auto geladen
goederen werd vrij belangrijke schade aan
gericht.
De volgende passagiersschepen zijn Don
derdag 23 Januur. 1930 in radioteieg.aiLcha
verbinding met de daarnaa t verme.de ku~t-
stations en via die stations rechtstr eks te
bereiken .Medegedeeld door de N.T.M. RaMo
Holland N.V.
Aludra, Rugby Radio Commewyne, id.
- Flandria, Scheveningen Radio G.'.ria,
id. Insulinde, id Kon. d. Ned., id.
Maasdam, Cab. Fi i teir. Radio Od k rk,
Sabang Radio O ania, Scheveningen R d.
Patria, id. - P. C. Hooft, id. Pr. d.
Nederl., id. Prinses Juliana, id. Rotter
dam. id. S:bajak, id. Spaar *dam. Ha-
bann Radio - Stuvve ant, Rughv Radio
i Taanbora, Scheveningen Rad. Tj.rlmai, id.
GEBOREN
Willem Jacobus, z. van A. v. der Waa's
en D. Smit Hennie, d. van J. H. it.
Schoof en T. G. Burger Helena, d. van G.
T. Vermeeren en D. v. Dam Johanna lim-
meiensia, d. van J. Schalkwijk en B. van
Beek Anna Dirkje, d. van J. Noppen en
J. Kemp Aiaria Alida Bara. Joha., d. van
W. H. J. Overdijk en J. C. Slegtenhurst
Maaike Sielzia, d. van R Kanlebeen en G.
Gtertsma Franciscus, z. van '1. M. Over
dijk en W. A v. d. Burg Hendnkus, z.
van H. Ouwerkerk en W. M. Houps
Trijntje, d. van l\ van der Bent en M. Hoek
Daniel Franciscus, z. van B. J. T.
Schmidt en J Yerplancke Vicialis Hen-
drikus, z. van W. J. Koose en P. Koene
Helena Geerlruida, d. van G. A. Driessen en
M. A. den Elzen Elisabeth Maria, d. van
L. Kozier en A. M. Vogelezang Jesephus,
z. van J .Annard en M. Bakker Johanna
Catharina, d. van J. van Rijn en L. C. J. v.
d. Berg Gijsbert, z. van G. Veerman en
L. Brandt Ad nana Maria, d. van G. \V.
Bakker en A. M. Terpstra Cornells Jaco
bus, z. van C. de Jong en G. H. Kneepkens
Johannes, z. van J. van Kampen en H.
Verschoor Martinus Albertus, z. van J. N.
M. Bonnet en E. Hilgersom.
GEHUWD
W. F. van Welzen jm. en J. A. van den
Heuvel jd. T. A. P. van Duivesteijn jm
en J M. Snik jd. J. C. Laterveer jm. en J.
Wijfje jd J. J. van der Lelie jm en A. den
Herlog jd. N. van Loef jm en G. Looman
jd. 1'. Verver jtn. en L. Bernard jd. P
C van der Visch jm en M. van Leeuwen
jd. G. Vlasveld jm. en J. G. Raamsveld jd.
OVERLEDEN
J. Vos z. 13 m. M. F. L. Schamper d.
19 j. F. van Beek w. 79 j. P. C. M.
Hoogeboom m 80 j. L. B. Uevilee w. 85
j. M. J. Bernsen m 74 j. J. J. Simon.s
m. 77 j. L. Groenewegen w. 77 j. K. C.
Boeff m. 45 j. T. Walravenvan der
Stelt w. 63 j. C. van Engelenburgvan
der Henst w. 82 j. J. Hogervorst z. 4 d
N. Breedeveld w. 79 j. G. van den
Berg d. 2 j H. van Duyn d. 74 j. A.
J van HalRitmeester w. 78 j. W. T. A.
van Leeuwen d. 4 j.
GEVESTIGD
E. van Arkel, Utr. Jaagpad 49. C.
Boas, Oegstgeesterlaan 15. S. M. Borst,
verpleegster, Anna Kliniek. F. Calsijn.
spoorwegarbeider, v. Limb. Stirumstraat 2.
A. van der Cingel, J. de Wittstr. 42.
C. Cornelisse, dienstbode, Hansenstr. 2.
M. DubbeldemanGroeneveld, Merel-
sfcraat 10. MO. Eltzacher, Oegstge*.
terlaan 20 - W. Engel, dienstbode, Rijns-
burgerweg 142. A. van Eijk, huishoud
ster, Rijnsb.weg 167. A. van Geenhui
zenDe Mooij, H. Morschweg 21. E. D.
de Goede en fam., handelsreiziger, Turf
markt 2. E. M. de Graaff, hulp huish.,
Rapenburg 83. J. J. M. Gussenhoven,
étaleur, Grocnhovenstr. 3. A. van der
Helm en fam., boekbinder, Oostdwarsgr
18. G. A HessingWattjes, Roodborst-
straat 13. M. J. Hoogeveen, dienstbode,
Zoeterw.-Singel 29 J. Hoppenbrouwer,
caféhouder Mandenmakerssteeg 7. A.
C van Houwelingen, onderwijzeres. Burg-
steeg 1. J M Jansen. Voldersgracht 49
H. de Jongh journalist, Witte-Rozen
straat 24. - A F. Kapteün, onderwijzeres,
J de Wittstr 46. W. A. Koekkoek,
dienstbode Haagweg 47. W. de Koning,
4e Binnenvestgr 56. L. Marcradant. Bil-
derdiikstr 13. M. L. Muller, horlocre-
maker. Steenstr 7. J. Nierstrasz, kin-
dorinffr.. Acad Ziekenhuis. - M. van 't
Riet, Tollensstr. 9. M S. de Srupt,
anoth. ass. R R"ndiik 246. W. F Velt-
kamp, borstelmaker, Stpvensbofie 14.
C. van Velden dienstbode. Varkenmarkt
4 P. D Visscher en fam., stalhaas,
Riinsburversingel **9. G. Vpporna. jour
nalist. Haaewec 28. M. N. van der
Voort, dienstbode. Steenstr. 45. J van
der Wel. vernleevster. Witte Singel 27.
J. Winkler dienstbode. Haarl str. 163.
K T. van Venten, dienstbode Pofprma^kt
17. P. J. Wütenburg en fam "Roombur-
gerweg 8. J. Zirkzee, pianist^ Waéstr. 50.
VERTROKKEN
H. Blomberg. Haarlem Marnixstr. 20.
G. Hopsten. Haarlem Aan boord, M. f.
dr Heiden-Van der Born Hillevom. Vos-
sendwaTsstraat 6. I. Rosse—Rem én v.
Den Haag. Van Nvenrndestr. 76. - J.
Brinkman Opgcfo^st. Dnivonvoordestr 79
N de Bruin Dpti Haag, Konincrin \Ta
riaplein 7. J, W. J. Clements, Eindho-
BINNENLAND.
De Raad van Leiden zet de behandeling
der begrooting 1930 voort. (3e en le Blad.)
De vergoeding aan Eerste Kamer-leden;
een wetsontwerp ingediend (Binnenland, le
Blad).
Vreemdelingen als onderwijzers bij het
Lager Onderwijs; de minister is bereid be*
perkende bepalingen vast te stellen. (Kerk
en School, le Blad).
De moord te Waddinxveen; op 28 Febr.
voor de Rotterdamsche Rechtbank (Ge
mengd, 2e Blad).
Te Leenwarden is hedenmorgen het kerk
gebouw van de Geref. Stadsevangelisatie
uitgebrand (Laatste Berichten, le Blad).
BUITENLAND.
Rondom de Vlootconferentie (Buitenland!
en Tel., le Blad).
Weer een nederlaag der Engelsche regee
ring in het Hoogerhnis (Buitenland, le Blad)'
Valsche 100-dollar-bankbiljetten in om
loop gebracht. (Buitenl. Gemengd, 2e Blad).
ven, Anemonenstr. 36. F. Doorn, Den
Haag, Adelheidstr. 95. L. Engberts,
Roemenië. A. Favier, Gouda, L. Tiencre-
weg 5. W. Franssen, Eindhoven, Lijn-
beekstr. A. Geissel, Amsterdam, P.
Paauwstr 18. G. J. Goemans, Veur, Dam
laan 13. E. Golland, Bottrop Dl. S. A.
Haarmans, Overveen, Bloemend, weg 301.
J Hertingv. d. Linden, Amsterdam, 16
Kostverlorenkade 2 I. B. Kanbier, Val
kenburg Z. H. Rijnstroomlaan 80. J«
Kranenburg Monster, Haagweg 111 D.
E. Köhn, Werdohl Dl. H. Lemmers,
Delft, EzelveldlaaD 53. J. W. vaD der
Linden, Warmond, Padoxlaan 4. H.
Lopb, LTtrecht, Weertsingel O.Z. 68bis.
J M. C. Lut, Den Haag, Boekhorststr. 9.
J. H. le Mair Den Haag, Balistr. 97.
S J. Naber Goes. Voorstad 90. W. F.
van der Noorden, Den Haag, Noordeinde
136. W. M M. Noordman, Frankrijk.
A W. RietmanLut, Geldrop, „Tivoli"-
Blnk 12 No. 68. H. Schieven, TTtrerht,
Heereustr. 25. M. Regaar, Lisse. School
straat 24. R. G. Smits, Katwiik. Badstr-
11. H. C. van der Struijf, Haarlem. Gr.
Hmitstr. 134 G. N. Suijkerland. Poel
dijk. Voorstr 55. H. L J. Swaab, Den
Held re. aan boord H. M. wachtschip. D.
C. W. Tiecrges Almelo, Witpootstraat 21.
J. Varkevisser Riin°burg. Oegctgeester-
weor 41. J Veldman, Waarder. No. 24.
B Wolting Eindhoven, Hartelwee 7.
P. van 7anten, Rotterdam, L. Franken-
straat 16.
VERGOEDING AAN
EERSTE KAMER-LEDEN.
Een wetson'werp ingediend.
Ingediend is een wetsontwerp tot wijzi
ging van de wet \an 26 April 1918 tot «rege
ling der reiskosten van de leden der Staten-
Generaal en der verblijfkosten van de
lerion der Eerste Kamer der Staten-Gene-
raal.
Voorgesteld wordt, de vergoeding voor
verblijfkosten wegens het bijwonen van de
vergaderingen en weeens het in eommissio
werkzaam blijven na het uiteengaan der
vergadering (art 3. le en 2e lid der wet),
voor de te 's-Oravenhage wonende leden
vast te stellen on de heKt van hetgeen door
de elders wonende leden wordt genoten,
derhalve op f. 10 per dag.
VERSPREIDE BERICHTEN.
Men meldt uit Bathmen:
Het proefvak van hef Twente-Rijnkanaal
te Almen is gereed Een huitenh-iding pomfrt
thans door een drietal kranen de afdeeling
van hel Kanaa'stuk vol tol Kanaalpeil Per
uur wordl door een z.g douche ongeveer
25 000 d.m 3 water in hel bassin gestort.
Naar gemeld wordt heefl de heer H de
Boer. wethouder van Leeuwarden de be
noeming van Tw- ede Kamerlid als opvol
ger van wijlen mr. Sannes aangenomen.
