70»te Jaargang DINSDAG 21 JANUARI 1930 No. 21426 Cfficieele Kennisgevingen. STADSNIEUWS. EEN TELEFONISCH INTERVIEW MET MISS HOLLAND. Het voornaamste nieuws van heden. LEIDSCH DAGBLAD DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN. PRIJS DER ADVERTENTIEN 30 Cts per regel toot adverlentiën uit Leiden en plaatsen waar agentschappen van one Blad gevestigd zijn Voor alle andere adverlentiën 36 Cts per regel Kleine Adverlentiën uitsluitend bij vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 60 Cts bij een maximum aantal woorden van 30 Incasso volgens postrecht Voor eventueele opzending van brieven 10 Cts porto te betalen Bewijsnummer 6 Cts. Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor Directie en Administratie 2500 Redactie 1507. Postchèque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54. PRIJS DEZER COURANT: Voor Leiden per 3 maanden 2 35. per week /0 18 Builen Leiden, waar agenten gevestigd zijn, per week0 18 Franco per post 2.35 portokosten. 3it nummer bestaat uit DRIE Bladen EERSTE BLAD. HINDERWET. Burgemeester en Wethouders van Leiden irengen ter algemeene kennis, dat door leeren Gedeputeerde Staten van Zuid-Hol land bij hun besluiten van 7 JanuaTi 1930, S. S. No. 57 en van 7 Januari 1930 G S. Ho. 65, vergunning is verleend aan het Ge- neenlebestuur van Leiden en zijne recht- rerkrijgenden tot het uitbreiden van de Ste- letijke Electriciteitsfabriek op het perceel, tadastraal bekend Gemeente Leiden. Sectie 3 No. 2939. A. VAN DE SANDE BAKHUYZEN, Burgemeester. VAN STRIJEN, Secretaris. Leiden. 21 Januari 1930. 191G HINDERWET. Burgemeester en Wethouders van Leiden irengen ter algemeene kennis, dat door hen rergunning is verleend aan: a. E Nozeman [n rechtverkrijgenden tot het uitbreiden van ie inrichting voor het bewerken van vleesch n het perceel Hoogewoerd No. 71, Sectie No 1466; b. P J. Jansen en rechtverknj- [enden lot het uitbreiden van de drukkerij n hel perceel Aalmarkt No. 3, Sectie G. So. 62; c. H Gijsman Jr. en rechtverkrijgen- len tol het uitbreiden van de verffabriek in iet perceel Dwars Bolwerkstraat Nis 13, >eclie D Nis 235—236; i. G. P J. Corba en ■eehlverkrijgenden tot het oprichten vam een irood- en banketbakkerij in het Derceel Hoo- jewoerd No. 04, Sectie D. No. 924. A. VAN DE SANDE BAKHUYZEN Burgemeester. VAN STRIJEN, Secretaris. Leiden, 21 Januari 1930. 1915 Dr. T. G. DE MAN r Te Middelburg is, 79 jaar oud, overleden dr. J. G. de Man, oud-conservator aan 5 Rijks Museum van Nat Historie alhier. Dr. Johannes Goverlus de Man was 2 Met 1850 te Middelburg geboren, als de zoon van den vermaarden geneesheer dr. J. de Man. Op 29 Sept. 1868 werd hij aan de universiteit alhier ingeschreven als stu dent in de wis- en natuurkunde en op 25 Januari 1871 volgde zijn candidaatsexamen in die vakken. 10 Mei 1872 dus 22 jaar oud deed hij zijn doctoraal examen, daarop hij 29 September 1873 werd bevor derd tot doctor in de wis- en natuurkunde op een academisch proefschrift: „Vergelij kende myologi9che en neurologische studiën over amphibieën en vogels". Gedurende het zomersemester 1872 werkte Jiij op het zoölogisch laboratorium van prof. Leuckart te Leipzig. 16 October 1872 werd bij benoemd tot eerste assistent aan 's Rijks Museum van ftat Historie alhier, waarna 1 Juni 1875 zijn benoeming tot conservator aan die in- LcMing volgde. Wegens langdurige ongesteldheid vroeg l)ij in 1883 ontslag als zoodanig. Daarna kracht hij lien jaren door in de ouderlijke honing te Middelburg, waar hij zich voort durend bezig hield met wetenschappelijke onderzoekingen: carcinologi9che en helmin- thologische. In 1893 verhuisde hij metterwoon naar Iers?ke. waar hij hel best aan stud ^mate riaal kon komen en waar hij in 1894 een honing betrok, die hij aan de Schelde had doen bouwen. De president der Fransche republiek be noemde hem 30 April 1901 tot „Officier de lorde du Cambodje". Bij gelegenheid der herdenking van zijn 50-jarigen promotiedag. 29 Sept. 1923. be noemde de Koningin hem tot officier in de orde van Oranje-Nassau. Dc ter-aarde-bestelling van het stoffelijk ovor.-chot zal Donderdag geschieden, des middags om 2 uur. op de algemeene be graafplaats te Middelburg. HET VERANDERENDE GEZINSLEVEN. LE1DSCHE REDDINGSBRIGADE Lezing van dr. G. P. Gunning. Voor een groot aantal leden van de afdee- ling Leiden der Ned. Ver van Huisvrouwen heeft gisteravond de bekende paedagoog. dr. C P. Gunning, rector van het Lyceum te Amsterdam in de Burchtzaal van „Den Burcht" een lezing gehouden over boven genoemd onderwerp Na met een enkel woord door de presi dente, mevrouw DuijsterBom bij het audi torium te zijn ingeleid, ving spr. aan met op te merken, dat een bespreking van het gezinsvraagstuk eigenlijk het begin van het gezinsleven is. Spr. wil het dan ook niet zoozeer hebben over het vraagstuk zelve als wel over de veranderingen, welke daarin geregeld plaats vinden en waarvan we het uiteindelijk resultaat niet vermogen te overzien. Het grootste gebrek van den tegen woor- digen tijd. inzonderheid van de jongeren, is heb gebrek aan geloof in het gezin, zij het ook. dat Holland in dit opzicht zich nog verre verheft boven het buitenland. Er zijn onmiskenbaar symtomen aan te •wijzen, dal het gezinsleven in waarde en intensiviteit verliest. In vroeger jaren groe peerde het geheel? leven zich om het gezin; de scholen hebben bewerkstelligd, dat het zwaartepunt in die richting is verschoven en vereenigingsleven. het instituut van jeugdherbergen en vele andere dingen meer hebben de rol. welke het gezin in het leven der tegenwoordige jeugd spc-elt, steeds klei ner gemaakt. Oo_k inwendig is er veel veranderd. Vormde vroeger de gezinsgemeenschap een vaste, onneembare burcht tegenover de bui tenwereld. heden ten dage zijn al die muren van intimiteit gesloopt en kan ieder een kenni9 nemen van het geheele familie gebeuren Spr. erkent die veranderingen ten volle-, we leven nu eenmaal in een periode van kentering, maar met klem waarschuwde hl) er tegen om zich daardoor te laten bevan gen <ïoor een gevoel van machteloosheid. Integendeel, we moeten des te mceT het gezinsleven leeren beschouwen als een kostbaar bezit, maar een bezit, waarvan we volkomen overtuigd zijn van de grooto waarde. Eerst wanneer we van d i e woorden doordrongen zijn. kunnen we aan den posi tieven opbouw beginnen. Van oudsher vormt het gezin de oercoi van de geheele maatschappelijke samen leving. Zij bestaat niet uit individuen, doch uit gezinnen. Het gezin is het uitgangspunt en zoodra dit in individuen uiteenvalt, is economische vooruitgang onmogelijk en worden geestelijke belangen geschaad. Na korlelijks gewrezen te hebben op de taak van de overheid ten deze, bracht spr. als zijn meening naar voren dat. ondanks al die uiterlijke symtomen het gezinsleven in zijn diepste kern onaangetast is gebleven. De schuld ligt hier niet bij de ieugd doch bil de „groote" menschen. die zelf in de laatste 50 jaar het gezinsleven hebben ont wricht. Als voorbeeld noemt spr. de zorg voor het verwaarloosde kind. Alsof 'n kind in een weeshuis of gesticht beter zou tieren 1 dan in zijn eigen tehuis' Spr. zou het van de daken willen schreeu wen: „Thuis blijft thuis" en „Moeder blijft Moeder", hoe slecht dat tehuis of die moe der ook moge zijn Het gezin behoort niet alleen een arbeidsgemeenschap te zijn, doch ook een belangen- en bovenal een geestesgemeenschap. De schoolzeker, zij heeft het kind deels aan het gezinsleven onttrokken, maar spr. vraagt zich af of het weer m zijn be lang zou zijn. wanneer de geestelijke ont- wilieling van het kind aan de ouders werd overgelaten En ook de vereenigingen kun nen de jeugd meer geven dan de ouders vermogen, maar dat behoeft daarom nog geen verwijdering tengevolge te neooen. mits de ouders slechts belangstellen met en modeleven in de vreugde en het lied der kir. deren. Juist in dezen tijd. waann we de besch.in king hebben over zoovele hulpmiddelen, moeten we ons concentreeren op wat de wezenlijke waarde van het gezin uitmaakt. Maar daartoe zijn we alleen in staat, wanneer we bereid zijn een offer te bren gen. Eerst wanneer we voor dit kostbaar bezit willen lijden en strijden, zal het ge zinsleven in zijn oude rechten, maar dan m veel indeëeler vorm dan voorheen, oer boren kunnen worden Maar dan zal van ons worden gevraagd, wat van L ïison s levenswerk wordt getuigd: \,eén procen inspiratie, maar negen-en-negentig procent transpiratie". Na een korte pauze behandelde spr meer de practische zijde van het vraagstuk Hel materiëele deel van het gezinsleven ver- eischt evenzeer zorg en tijd als voorheen, alle technische vereenvoudigingen ten spijt Juist voor dien technischen vooruitgang, kunnen we onze aandacht weer besteden aan andere zaken, die ons lc-ven en cle huiselijke omgeving zooveel kunnen ver aangenamen. Tal van sociale hervormingen hebben veel verbetering gebracht en hel mogelijk gemaakt, dat meer aandacht kan worden besteed aan de geestelijke verheffing, waar vroeger alle aandacht werd geabsorbeerd door de materiëele nooden Spr acht de hedendaagsche jeugd heusch niet slechter dan die van vroeger, integen deel. wat hebben de tegenwoordige longens en meisjes niet een bewonderenswaardige vrijheid om hun gevoelens te uiten, dank zij het doorgedrongen besef bii de ouderen, dat men door de symptomen van een ver bitterde stemming te onderdrukken niet die stemming zelve onderdrukt De moderne jeugd leeft ook in haar ver houdingen onderling is een 9feer van groo- ter vertrouwen dan in vroeger jaren en al is spr niet blind .voor de uitwassen, toch acht h> dit een verblijdend teeken Vervol gens stond spr langdurig stil bij de vraag hoe men zijn vrijen tijd het best kan be steden. Hoe zou men dit beter kunnen doen dan door hem te besteden aan het gezin, maar daarvoor zijn opnieuw offers noodig. Spr heeft eens een enquele ingesteld onder de kinderen op zijn school pn kwam toen tot de teleurstellende bevinding, dat maar heel weinig ouders tegenwoordig vroeg genoeg cpstaan om gezamenlijk met de kinderen te ontbijten Waar dat zoo is. heeft men niet het recht te klagen over verwording van de jeugd, want dat gemeenschappelijk beleven van den nieuwen dag heeft een dieperen ondergrond die een van de steunpilaren vormt voor het gezinsleven Woorden als „geluk" en „liefde" veel gebruikte ter men in onzen tijd hebber, alleen waarde, wanneer ze inhoud hebben Die inhoud moet reeds in het gezinsleven de jeugd wor den ingegoten Eerst dan is het gezin de oefenschool voor de liefde en wijkt het na tuurlijk egoïsme voor een geest van willen- begrijpen. Spr. ziet in de geestesgesteldheid van de tegenwoordige jeugd .een nieuwe stijl in het gezinsleven geiboren worden en waar de jeugd om leiding roept, is hel de olicht van iedere ouder die hei wel meent met het kind in het algemeen zich te scharen in die lichtende phalanx, opdat hü of zij beter in staat zij zich in te leven in de materiëele maar vooral geestelijke behoeften van het kind. Nadat een der dames een vraag had ge steld. dankte mevrouw Duyster den heer Gunning voor zijn leerzame en boeiende voordracht. 1 Met miss Holland? Mijn hartelijke gelukwenschen hoor. spijt me dat ik niet in Amsterdam kon zijn Za terdag en het spijt me nog meer, dat ik U door de telefoon niet zien kan! En wat j aardig, dat U erzelf niets van wist van het 1 inzenden van die foto. Zeker een aanbidder J gedaan. Houdt die in eere, hoor! Gn niet in eere houden, was het Uw ex- echtgenoot Excuseer; ik wist niet, dat U al getrouwd was geweest. Nu ja. maar het resultaat is toch maar eenig. En zeer sympathiek dat U zoo een voudig en bescheiden bent en ook van plan is dit te blijven. En zooveel van oude kunst houdt! Hallo, hallo! Ja juffrouw, ik was met miss Holland aangesloten. Oh. is de abonné weg; toe belt U nog eens even. Hallo met wie, één van de juryleden? Is de jury er om de Amerikaanse he reis te bespreken? Wat, is het mis met miss Holland? Och is ze te oud. wist ze het zelf niet? Ja dat heb je met vrouwen meer. Wat een strop voor haar, en wat een figuur! Neen ik bedoel niet haar figuur, maar het figuur van de jury! Door te veel vertrouwen, laten beetnemen en dat zulke bejaarde heeren! Maar wat nu; weer aan het werk? INSTITUUT KERN. Tweejaarlijksch verslag. In het lieden verschenen tweejaarlijksch verslag van het Instituut Kern te Leiden, dat vanwege het groot aantal leden in het buitenland, in de Engelsche taal verscheen, lezen wij o.a. dat ten tijde toen het insti tuut werd gesticht, de financieele hulp middelen zeer gering en nauwelijks toerei kend waren, voor de mee9t dringende uit gaven. Behalve van het inkomen, afkomstig van de inschrijvingen van zijn leden moest het instituut bestaan van een jaarlijksche rt> geeringssubsidie ten bedrage van f 500. haar verleend door het Ministerie van On derwijs, welke subsidie onlangs werd ver hoogd tot f 1000Waardevolle hulp is verleend door het Leidsch Universiteits- Fonds, waarvan het Instituut een gift van f 1000— kreeg voor de aanschaffing van meubilair, welke gift gevolgd werd door een jaarlijksche subsidie van f 500 Geduren de de beide verslagjaren (1927-1929) is de financieele positie van het Instituut aanzien lijk verbeterd. Ook de ledenlijst vertoonde gedurenot deze beide jaren een voortdurende stijging. Terwijl in den eersten tijd de leden bijna uilsluitend uit on9 eigen land kwamen, is het Instituut Kern langzamerhand onder Indologen en studeerenden in de Indische Kunstgeschiedenis in het buitenland hekend geworden met het gevolg, dat verseheidenei, van hen hun sympathie en belangstelling hebben doen blijken door als lid toe te tre den Tot dankbaarheid Memt het feit. dat de regeerende hoofden van Java eveneens hebben toegestemd begunstigers van het Instituut te worden Een verzoek aan de voornaamste pnnsen van Engelsch-Indië is niet beantwoord Dit dient te meer betreurd te worden, daar het werk. dat het Instituut Kern verricht, zeer gewaardeerd wordt door de geleerde en beschaafde klassen in dat land Hel aantal Indische leden neeml snel toe Het totaal aantal da! in April 1927 225 bedroeg, is nu gestegen tot 415 Misschien is de voornaamste reden van bestaan van een instituut dat speciaal ge wijd is aan de studie van de Indische ar- chaeologie gelegen in het bezitten van een goede biblio'heek Gedurende de laatste der- lig jaar is de belangstelling in de Indische antiquiteiten en dientengevolge ook 't aantal verM-henen hoeken over !nd;*eho kuns' en archaeologie zoodanig gestegen dat men van een Universi'eitsbibliotheek niet langer kan verwachten dat zij gelijken tred zal houden Oh is dc rest van Holland, nu miss Hol land? Oh mej. v. d. Rest is die miss Holland en is die jong genoeg? Geboortebewijs gezien en in orde be vonden? Gelukkig maar, dat het nog bijtijds is; stel je voor, dat had leelijke internationale verwikkelingen kunnen geven. En juist nu de kopstukken van de wereld in Den Haag ■waren! Hallo, hallo! Wat is dat toch voor een lawaai! Wat. slaat de oude miss Holland dc jury er met de oude Rubens uit, of is soms die Rubens niet oud? Oh daar geen versland van? Nu berg U maar In elk geval mijn dank Holland is gered wij hebben dan toch onze jonge-jüffrcuw Holland! met de bijna verbijsterende productie op dit studieterrein. Bovendien zijn werken van dien aard gewoonlijk rijkelijk geillustrccrd en bijgevolg du9 ook zeer kostbaar. Daarom kan alleen een speciale bibliotheek, beheerd door een expert, op een dergelijk onderzoe kingsterrein eenig9zins een volledige rijn Het jaarlijksche bedrag dat in den be ginne voor aankoop van boeken beschikbaar kon worden gesteld, bedroeg f.400 en is nu gestegen tot f. 1000 maar zelfs dit bedrag blijft beneden de behoeften Verblijdend is het daarom dat de bibliotheek bij verschei dene gelegenheden belangriike boekenschen- kingen mocht ontvangen. Als voornaamste schenkingen worden genoemd- wijlen mej. M. E. Lulius van Goor. privaat docente in het Pali aan dc Leidsche Universiteit, schonk het Tnstiluut een gift van f. 10O0 benevens haar bibliotheek; Dr J. W. IJzerman schonk een exemplaar van N J. Krom en Th. van Erp. Barabudur Een ge schenk van bijzonderp waarde is een exem plaar van Innermost Asia, van den auteur Sir Aurel Stein. In dit verband wordt ook met dankbaarheid melding gemaakt van een gift van f 500 door den heer S van den Bergh. Wassenaar, waardoor hel Inst tuut in staat was een aantal zeer zeldzame boe ken over Indische archaeologie en geschie denis te koopen uit de bibliotheek, nage laten door wijlen luit kol. C. Eckford Luard. Dank zij de vrijgevigheid van verschillende begunstigers is de bibliotheek in niet ge ringe mate uitgebreid Hel Instituut Kern is nu in het beril van een voorbeeldige collectip foto's van de oude monumenten van Indië Voor-lndië, Ceylon en Indonesië Hel aantal lantaarn plaatjes bedraagt origevc-cr B00 van Indische en 1400 van Hmdoe Java.aosche oudheden. Het instituut hezil voorts een complete col lectie papieren inscripties in Sanskriet pn Oud-Javaansch (Kawi) van den Indischen Archipel. Het aantal papieren afdrukken BINNENLAND. De Leidsche Gemeenteraad aan de be- treoting voor 1930. (3e en le Blad). Over enkele weken wordt begonnen met het droogmaken van de Wisringermeer. (Binnenland. 2e Blad). De kindermoord te Rotterdam: een ano nieme briefschrijver. (Gemengd 2e Blad). Het hoorei beroep van Salomon Licfaax» mann. (Rechtzaken, lste Blad). BUITENLAND. De slotzitting der Haagsche conferentie. (Buitenl. le Blad). De Londensche Vlootconferentie ia heden geopend. (Buitenl. en Tel. le Blad). Lloyd George antwoordt op den aanval van lord Grey. (Buitenl le Blad). Ni en we moeilijkheden tnsschen Bolivia en Paragnay. (Buitenl. le Blad). van inscripties in Sanskriet en Prakrit van Indië is net voldoende voor onderwijsdoel einden. maar het zal aanzienlijk dienen te wonden uitgebreid, wil het een voldoende overzicht geven Pogingen zijn in het werk gesteld om brieven te verzamelen die ge schreven werden door Kern en andere be kende geleerden die zich in de studie der Indische archaeologie hebben onderschei den Iedere aanvulling voor deze collectie zal zeer welkom zijn. Van internationaal standpunt bezien is de belangrijkste taak, door het Instituut Kern ondernomen. de publicatie van de Annual Bibliography of Indian Archaeology, welke bedoelt de noodige informatie te ver schaffen betreffende alle boeken en artike len welke over Indische archaeologie en aanverwante onderwerpen handelen en dat in den loop van ieder jaar verschijnt. Het bc-vat eveneens geillustreerde aanteekenin- gen over de voornaamste onldekkingen op dit gebied Wij zijn grooten dank verschul- d gd aan de regeering van Nederlandsch- Indië. die door een jaarlijksche subsidie van f. 1000 een financieele basis voor dezd onderneming heeft verschaft. De eerste uit gave. behandelend de publicaties van het jaar 1926. verscheen in Mei 1928 Binnen een jaar volgdp d? tweede, de uitgaven van 1927 beschrijvend Het derde deel voor het jaar 1928 is nu in voorbereiding en moet in het begin van het volgende jaar verschijnen. In verband mei de hooge kosten heeft het uitvoerend comité de regeering van Neder- Iand9ch-Indie verzocht de jaarlijksche sub sidie te willen verhoogen Als een gevolg hiervan werd de subsidie verhoogd tot f. 2000 per jaar. Ten slotte geeft het verslag een overzicht van de lezingen en cursussen die werden gehouden. SCHOENMAKERS-VEREEN. „DOOR VRIENDSCHAP VERBONDEN." Gisteravond vond in de concertzaal „Con cordia" alhier de feeslavohd van bovenge noemde vereeniging plaats. Om ruim acht uur heette de voorzitter, de heer P. Hakkert Sr. de talrijke aanwezigen hartelijk wel kom. terwijl spr. voorts d- n h,er Spaan derman feliciteerde met het feit. dat hij al 30 jaar bestuurslid der vereeniging is en het 121/?-jarig beslaan van de coöpera tieve verbruiksvereeniging herdacht. Hierna werd overgegaan tot de afwerking van het programma. Van de medewerkenden zouden we in de eerste plaats de musici willen noemen. n.m.J. de heeren Webbes en Kleu- ten. die respectievelijk een piston- en viool- solö ten gehoore brachten en verder den heer Van der Steen, die op uitstekende wijze Buziau imiteerde en van een pheno- menale muzikale virtuositeit blijk gaf. Ten slotte de beide humoristen Gerritsen en Spaanderman, die het publiek uitstekend wisten te boeien. Dc jazzband Aufgepasl" vroolijkte op de bekende manier den avond en het bal op De opbrengst van de in'den loop van den avond gehouden collecte voor de vereeniging Schoolkindervoeding" be droeg f 11.35 alzoo een in alle opzichten goed geslaagde avond.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1930 | | pagina 1