70»te Jaargang
DINSDAG 21 JANUARI 1930
No. 21426
Cfficieele Kennisgevingen.
STADSNIEUWS.
EEN TELEFONISCH INTERVIEW
MET MISS HOLLAND.
Het voornaamste nieuws
van heden.
LEIDSCH
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN.
PRIJS DER ADVERTENTIEN
30 Cts per regel toot adverlentiën uit Leiden en plaatsen waar
agentschappen van one Blad gevestigd zijn Voor alle andere
adverlentiën 36 Cts per regel Kleine Adverlentiën uitsluitend
bij vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 60 Cts bij een
maximum aantal woorden van 30
Incasso volgens postrecht Voor eventueele opzending van brieven
10 Cts porto te betalen Bewijsnummer 6 Cts.
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postchèque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden per 3 maanden 2 35. per week /0 18
Builen Leiden, waar agenten gevestigd zijn, per week0 18
Franco per post 2.35 portokosten.
3it nummer bestaat uit DRIE Bladen
EERSTE BLAD.
HINDERWET.
Burgemeester en Wethouders van Leiden
irengen ter algemeene kennis, dat door
leeren Gedeputeerde Staten van Zuid-Hol
land bij hun besluiten van 7 JanuaTi 1930,
S. S. No. 57 en van 7 Januari 1930 G S.
Ho. 65, vergunning is verleend aan het Ge-
neenlebestuur van Leiden en zijne recht-
rerkrijgenden tot het uitbreiden van de Ste-
letijke Electriciteitsfabriek op het perceel,
tadastraal bekend Gemeente Leiden. Sectie
3 No. 2939.
A. VAN DE SANDE BAKHUYZEN,
Burgemeester.
VAN STRIJEN, Secretaris.
Leiden. 21 Januari 1930.
191G
HINDERWET.
Burgemeester en Wethouders van Leiden
irengen ter algemeene kennis, dat door hen
rergunning is verleend aan: a. E Nozeman
[n rechtverkrijgenden tot het uitbreiden van
ie inrichting voor het bewerken van vleesch
n het perceel Hoogewoerd No. 71, Sectie
No 1466; b. P J. Jansen en rechtverknj-
[enden lot het uitbreiden van de drukkerij
n hel perceel Aalmarkt No. 3, Sectie G.
So. 62; c. H Gijsman Jr. en rechtverkrijgen-
len tol het uitbreiden van de verffabriek in
iet perceel Dwars Bolwerkstraat Nis 13,
>eclie D Nis 235—236; i. G. P J. Corba en
■eehlverkrijgenden tot het oprichten vam een
irood- en banketbakkerij in het Derceel Hoo-
jewoerd No. 04, Sectie D. No. 924.
A. VAN DE SANDE BAKHUYZEN
Burgemeester.
VAN STRIJEN, Secretaris.
Leiden, 21 Januari 1930.
1915
Dr. T. G. DE MAN r
Te Middelburg is, 79 jaar oud, overleden
dr. J. G. de Man, oud-conservator aan
5 Rijks Museum van Nat Historie alhier.
Dr. Johannes Goverlus de Man was 2
Met 1850 te Middelburg geboren, als de
zoon van den vermaarden geneesheer dr. J.
de Man. Op 29 Sept. 1868 werd hij aan
de universiteit alhier ingeschreven als stu
dent in de wis- en natuurkunde en op 25
Januari 1871 volgde zijn candidaatsexamen
in die vakken. 10 Mei 1872 dus 22 jaar
oud deed hij zijn doctoraal examen,
daarop hij 29 September 1873 werd bevor
derd tot doctor in de wis- en natuurkunde
op een academisch proefschrift: „Vergelij
kende myologi9che en neurologische studiën
over amphibieën en vogels".
Gedurende het zomersemester 1872 werkte
Jiij op het zoölogisch laboratorium van prof.
Leuckart te Leipzig.
16 October 1872 werd bij benoemd tot
eerste assistent aan 's Rijks Museum van
ftat Historie alhier, waarna 1 Juni 1875
zijn benoeming tot conservator aan die in-
LcMing volgde.
Wegens langdurige ongesteldheid vroeg
l)ij in 1883 ontslag als zoodanig. Daarna
kracht hij lien jaren door in de ouderlijke
honing te Middelburg, waar hij zich voort
durend bezig hield met wetenschappelijke
onderzoekingen: carcinologi9che en helmin-
thologische.
In 1893 verhuisde hij metterwoon naar
Iers?ke. waar hij hel best aan stud ^mate
riaal kon komen en waar hij in 1894 een
honing betrok, die hij aan de Schelde had
doen bouwen.
De president der Fransche republiek be
noemde hem 30 April 1901 tot „Officier de
lorde du Cambodje".
Bij gelegenheid der herdenking van zijn
50-jarigen promotiedag. 29 Sept. 1923. be
noemde de Koningin hem tot officier in de
orde van Oranje-Nassau.
Dc ter-aarde-bestelling van het stoffelijk
ovor.-chot zal Donderdag geschieden, des
middags om 2 uur. op de algemeene be
graafplaats te Middelburg.
HET VERANDERENDE
GEZINSLEVEN.
LE1DSCHE REDDINGSBRIGADE
Lezing van dr. G. P. Gunning.
Voor een groot aantal leden van de afdee-
ling Leiden der Ned. Ver van Huisvrouwen
heeft gisteravond de bekende paedagoog. dr.
C P. Gunning, rector van het Lyceum te
Amsterdam in de Burchtzaal van „Den
Burcht" een lezing gehouden over boven
genoemd onderwerp
Na met een enkel woord door de presi
dente, mevrouw DuijsterBom bij het audi
torium te zijn ingeleid, ving spr. aan met
op te merken, dat een bespreking van het
gezinsvraagstuk eigenlijk het begin van het
gezinsleven is. Spr. wil het dan ook niet
zoozeer hebben over het vraagstuk zelve
als wel over de veranderingen, welke daarin
geregeld plaats vinden en waarvan we het
uiteindelijk resultaat niet vermogen te
overzien.
Het grootste gebrek van den tegen woor-
digen tijd. inzonderheid van de jongeren, is
heb gebrek aan geloof in het gezin, zij
het ook. dat Holland in dit opzicht zich nog
verre verheft boven het buitenland.
Er zijn onmiskenbaar symtomen aan te
•wijzen, dal het gezinsleven in waarde en
intensiviteit verliest. In vroeger jaren groe
peerde het geheel? leven zich om het gezin;
de scholen hebben bewerkstelligd, dat het
zwaartepunt in die richting is verschoven
en vereenigingsleven. het instituut van
jeugdherbergen en vele andere dingen meer
hebben de rol. welke het gezin in het leven
der tegenwoordige jeugd spc-elt, steeds klei
ner gemaakt.
Oo_k inwendig is er veel veranderd.
Vormde vroeger de gezinsgemeenschap een
vaste, onneembare burcht tegenover de bui
tenwereld. heden ten dage zijn al die
muren van intimiteit gesloopt en kan ieder
een kenni9 nemen van het geheele familie
gebeuren
Spr. erkent die veranderingen ten volle-,
we leven nu eenmaal in een periode van
kentering, maar met klem waarschuwde hl)
er tegen om zich daardoor te laten bevan
gen <ïoor een gevoel van machteloosheid.
Integendeel, we moeten des te mceT het
gezinsleven leeren beschouwen als een
kostbaar bezit, maar een bezit, waarvan we
volkomen overtuigd zijn van de grooto
waarde.
Eerst wanneer we van d i e woorden
doordrongen zijn. kunnen we aan den posi
tieven opbouw beginnen.
Van oudsher vormt het gezin de oercoi
van de geheele maatschappelijke samen
leving. Zij bestaat niet uit individuen, doch
uit gezinnen. Het gezin is het uitgangspunt
en zoodra dit in individuen uiteenvalt, is
economische vooruitgang onmogelijk en
worden geestelijke belangen geschaad.
Na korlelijks gewrezen te hebben op de
taak van de overheid ten deze, bracht spr.
als zijn meening naar voren dat. ondanks
al die uiterlijke symtomen het gezinsleven
in zijn diepste kern onaangetast is gebleven.
De schuld ligt hier niet bij de ieugd doch
bil de „groote" menschen. die zelf in de
laatste 50 jaar het gezinsleven hebben ont
wricht. Als voorbeeld noemt spr. de zorg
voor het verwaarloosde kind. Alsof 'n kind
in een weeshuis of gesticht beter zou tieren 1
dan in zijn eigen tehuis'
Spr. zou het van de daken willen schreeu
wen: „Thuis blijft thuis" en „Moeder blijft
Moeder", hoe slecht dat tehuis of die moe
der ook moge zijn Het gezin behoort niet
alleen een arbeidsgemeenschap te zijn,
doch ook een belangen- en bovenal een
geestesgemeenschap.
De schoolzeker, zij heeft het kind
deels aan het gezinsleven onttrokken, maar
spr. vraagt zich af of het weer m zijn be
lang zou zijn. wanneer de geestelijke ont-
wilieling van het kind aan de ouders werd
overgelaten En ook de vereenigingen kun
nen de jeugd meer geven dan de ouders
vermogen, maar dat behoeft daarom nog
geen verwijdering tengevolge te neooen.
mits de ouders slechts belangstellen met en
modeleven in de vreugde en het lied der
kir. deren.
Juist in dezen tijd. waann we de besch.in
king hebben over zoovele hulpmiddelen,
moeten we ons concentreeren op wat de
wezenlijke waarde van het gezin uitmaakt.
Maar daartoe zijn we alleen in staat,
wanneer we bereid zijn een offer te bren
gen. Eerst wanneer we voor dit kostbaar
bezit willen lijden en strijden, zal het ge
zinsleven in zijn oude rechten, maar dan m
veel indeëeler vorm dan voorheen, oer
boren kunnen worden Maar dan zal van
ons worden gevraagd, wat van L ïison s
levenswerk wordt getuigd: \,eén procen
inspiratie, maar negen-en-negentig procent
transpiratie".
Na een korte pauze behandelde spr meer
de practische zijde van het vraagstuk Hel
materiëele deel van het gezinsleven ver-
eischt evenzeer zorg en tijd als voorheen,
alle technische vereenvoudigingen ten spijt
Juist voor dien technischen vooruitgang,
kunnen we onze aandacht weer besteden
aan andere zaken, die ons lc-ven en cle
huiselijke omgeving zooveel kunnen ver
aangenamen.
Tal van sociale hervormingen hebben
veel verbetering gebracht en hel mogelijk
gemaakt, dat meer aandacht kan worden
besteed aan de geestelijke verheffing, waar
vroeger alle aandacht werd geabsorbeerd
door de materiëele nooden
Spr acht de hedendaagsche jeugd heusch
niet slechter dan die van vroeger, integen
deel. wat hebben de tegenwoordige longens
en meisjes niet een bewonderenswaardige
vrijheid om hun gevoelens te uiten, dank
zij het doorgedrongen besef bii de ouderen,
dat men door de symptomen van een ver
bitterde stemming te onderdrukken niet
die stemming zelve onderdrukt
De moderne jeugd leeft ook in haar ver
houdingen onderling is een 9feer van groo-
ter vertrouwen dan in vroeger jaren en al
is spr niet blind .voor de uitwassen, toch
acht h> dit een verblijdend teeken Vervol
gens stond spr langdurig stil bij de vraag
hoe men zijn vrijen tijd het best kan be
steden. Hoe zou men dit beter kunnen doen
dan door hem te besteden aan het gezin,
maar daarvoor zijn opnieuw offers noodig.
Spr heeft eens een enquele ingesteld onder
de kinderen op zijn school pn kwam toen tot
de teleurstellende bevinding, dat maar heel
weinig ouders tegenwoordig vroeg genoeg
cpstaan om gezamenlijk met de kinderen te
ontbijten Waar dat zoo is. heeft men niet
het recht te klagen over verwording van de
jeugd, want dat gemeenschappelijk beleven
van den nieuwen dag heeft een dieperen
ondergrond die een van de steunpilaren
vormt voor het gezinsleven Woorden als
„geluk" en „liefde" veel gebruikte ter
men in onzen tijd hebber, alleen waarde,
wanneer ze inhoud hebben Die inhoud
moet reeds in het gezinsleven de jeugd wor
den ingegoten Eerst dan is het gezin de
oefenschool voor de liefde en wijkt het na
tuurlijk egoïsme voor een geest van willen-
begrijpen.
Spr. ziet in de geestesgesteldheid van de
tegenwoordige jeugd .een nieuwe stijl in het
gezinsleven geiboren worden en waar de
jeugd om leiding roept, is hel de olicht van
iedere ouder die hei wel meent met het
kind in het algemeen zich te scharen in
die lichtende phalanx, opdat hü of zij beter
in staat zij zich in te leven in de materiëele
maar vooral geestelijke behoeften van het
kind.
Nadat een der dames een vraag had ge
steld. dankte mevrouw Duyster den heer
Gunning voor zijn leerzame en boeiende
voordracht.
1 Met miss Holland?
Mijn hartelijke gelukwenschen hoor. spijt
me dat ik niet in Amsterdam kon zijn Za
terdag en het spijt me nog meer, dat ik U
door de telefoon niet zien kan! En wat j
aardig, dat U erzelf niets van wist van het 1
inzenden van die foto. Zeker een aanbidder J
gedaan. Houdt die in eere, hoor!
Gn niet in eere houden, was het Uw ex-
echtgenoot Excuseer; ik wist niet, dat U
al getrouwd was geweest.
Nu ja. maar het resultaat is toch maar
eenig. En zeer sympathiek dat U zoo een
voudig en bescheiden bent en ook van plan
is dit te blijven. En zooveel van oude kunst
houdt!
Hallo, hallo!
Ja juffrouw, ik was met miss Holland
aangesloten.
Oh. is de abonné weg; toe belt U nog
eens even.
Hallo met wie, één van de juryleden?
Is de jury er om de Amerikaanse he reis te
bespreken?
Wat, is het mis met miss Holland?
Och is ze te oud. wist ze het zelf niet?
Ja dat heb je met vrouwen meer. Wat een
strop voor haar, en wat een figuur!
Neen ik bedoel niet haar figuur, maar het
figuur van de jury!
Door te veel vertrouwen, laten beetnemen
en dat zulke bejaarde heeren!
Maar wat nu; weer aan het werk?
INSTITUUT KERN.
Tweejaarlijksch verslag.
In het lieden verschenen tweejaarlijksch
verslag van het Instituut Kern te Leiden,
dat vanwege het groot aantal leden in het
buitenland, in de Engelsche taal verscheen,
lezen wij o.a. dat ten tijde toen het insti
tuut werd gesticht, de financieele hulp
middelen zeer gering en nauwelijks toerei
kend waren, voor de mee9t dringende uit
gaven. Behalve van het inkomen, afkomstig
van de inschrijvingen van zijn leden moest
het instituut bestaan van een jaarlijksche rt>
geeringssubsidie ten bedrage van f 500.
haar verleend door het Ministerie van On
derwijs, welke subsidie onlangs werd ver
hoogd tot f 1000Waardevolle hulp is
verleend door het Leidsch Universiteits-
Fonds, waarvan het Instituut een gift van
f 1000— kreeg voor de aanschaffing van
meubilair, welke gift gevolgd werd door een
jaarlijksche subsidie van f 500 Geduren
de de beide verslagjaren (1927-1929) is de
financieele positie van het Instituut aanzien
lijk verbeterd.
Ook de ledenlijst vertoonde gedurenot
deze beide jaren een voortdurende stijging.
Terwijl in den eersten tijd de leden bijna
uilsluitend uit on9 eigen land kwamen, is
het Instituut Kern langzamerhand onder
Indologen en studeerenden in de Indische
Kunstgeschiedenis in het buitenland hekend
geworden met het gevolg, dat verseheidenei,
van hen hun sympathie en belangstelling
hebben doen blijken door als lid toe te tre
den Tot dankbaarheid Memt het feit. dat
de regeerende hoofden van Java eveneens
hebben toegestemd begunstigers van het
Instituut te worden Een verzoek aan de
voornaamste pnnsen van Engelsch-Indië is
niet beantwoord Dit dient te meer betreurd
te worden, daar het werk. dat het Instituut
Kern verricht, zeer gewaardeerd wordt door
de geleerde en beschaafde klassen in dat
land Hel aantal Indische leden neeml snel
toe Het totaal aantal da! in April 1927
225 bedroeg, is nu gestegen tot 415
Misschien is de voornaamste reden van
bestaan van een instituut dat speciaal ge
wijd is aan de studie van de Indische ar-
chaeologie gelegen in het bezitten van een
goede biblio'heek Gedurende de laatste der-
lig jaar is de belangstelling in de Indische
antiquiteiten en dientengevolge ook 't aantal
verM-henen hoeken over !nd;*eho kuns' en
archaeologie zoodanig gestegen dat men van
een Universi'eitsbibliotheek niet langer kan
verwachten dat zij gelijken tred zal houden
Oh is dc rest van Holland, nu miss Hol
land?
Oh mej. v. d. Rest is die miss Holland en
is die jong genoeg?
Geboortebewijs gezien en in orde be
vonden?
Gelukkig maar, dat het nog bijtijds is;
stel je voor, dat had leelijke internationale
verwikkelingen kunnen geven. En juist nu
de kopstukken van de wereld in Den Haag
■waren!
Hallo, hallo! Wat is dat toch voor een
lawaai!
Wat. slaat de oude miss Holland dc jury
er met de oude Rubens uit, of is soms die
Rubens niet oud?
Oh daar geen versland van? Nu berg U
maar In elk geval mijn dank Holland is
gered wij hebben dan toch onze
jonge-jüffrcuw Holland!
met de bijna verbijsterende productie op dit
studieterrein. Bovendien zijn werken van
dien aard gewoonlijk rijkelijk geillustrccrd
en bijgevolg du9 ook zeer kostbaar. Daarom
kan alleen een speciale bibliotheek, beheerd
door een expert, op een dergelijk onderzoe
kingsterrein eenig9zins een volledige rijn
Het jaarlijksche bedrag dat in den be
ginne voor aankoop van boeken beschikbaar
kon worden gesteld, bedroeg f.400 en is nu
gestegen tot f. 1000 maar zelfs dit bedrag
blijft beneden de behoeften Verblijdend is
het daarom dat de bibliotheek bij verschei
dene gelegenheden belangriike boekenschen-
kingen mocht ontvangen. Als voornaamste
schenkingen worden genoemd- wijlen mej.
M. E. Lulius van Goor. privaat docente in
het Pali aan dc Leidsche Universiteit,
schonk het Tnstiluut een gift van f. 10O0
benevens haar bibliotheek; Dr J. W.
IJzerman schonk een exemplaar van N J.
Krom en Th. van Erp. Barabudur Een ge
schenk van bijzonderp waarde is een exem
plaar van Innermost Asia, van den auteur
Sir Aurel Stein. In dit verband wordt ook
met dankbaarheid melding gemaakt van
een gift van f 500 door den heer S van den
Bergh. Wassenaar, waardoor hel Inst tuut
in staat was een aantal zeer zeldzame boe
ken over Indische archaeologie en geschie
denis te koopen uit de bibliotheek, nage
laten door wijlen luit kol. C. Eckford Luard.
Dank zij de vrijgevigheid van verschillende
begunstigers is de bibliotheek in niet ge
ringe mate uitgebreid
Hel Instituut Kern is nu in het beril van
een voorbeeldige collectip foto's van de
oude monumenten van Indië Voor-lndië,
Ceylon en Indonesië Hel aantal lantaarn
plaatjes bedraagt origevc-cr B00 van Indische
en 1400 van Hmdoe Java.aosche oudheden.
Het instituut hezil voorts een complete col
lectie papieren inscripties in Sanskriet pn
Oud-Javaansch (Kawi) van den Indischen
Archipel. Het aantal papieren afdrukken
BINNENLAND.
De Leidsche Gemeenteraad aan de be-
treoting voor 1930. (3e en le Blad).
Over enkele weken wordt begonnen met
het droogmaken van de Wisringermeer.
(Binnenland. 2e Blad).
De kindermoord te Rotterdam: een ano
nieme briefschrijver. (Gemengd 2e Blad).
Het hoorei beroep van Salomon Licfaax»
mann. (Rechtzaken, lste Blad).
BUITENLAND.
De slotzitting der Haagsche conferentie.
(Buitenl. le Blad).
De Londensche Vlootconferentie ia heden
geopend. (Buitenl. en Tel. le Blad).
Lloyd George antwoordt op den aanval
van lord Grey. (Buitenl le Blad).
Ni en we moeilijkheden tnsschen Bolivia en
Paragnay. (Buitenl. le Blad).
van inscripties in Sanskriet en Prakrit van
Indië is net voldoende voor onderwijsdoel
einden. maar het zal aanzienlijk dienen te
wonden uitgebreid, wil het een voldoende
overzicht geven Pogingen zijn in het werk
gesteld om brieven te verzamelen die ge
schreven werden door Kern en andere be
kende geleerden die zich in de studie der
Indische archaeologie hebben onderschei
den Iedere aanvulling voor deze collectie
zal zeer welkom zijn.
Van internationaal standpunt bezien is
de belangrijkste taak, door het Instituut
Kern ondernomen. de publicatie van de
Annual Bibliography of Indian Archaeology,
welke bedoelt de noodige informatie te ver
schaffen betreffende alle boeken en artike
len welke over Indische archaeologie en
aanverwante onderwerpen handelen en dat
in den loop van ieder jaar verschijnt. Het
bc-vat eveneens geillustreerde aanteekenin-
gen over de voornaamste onldekkingen op
dit gebied Wij zijn grooten dank verschul-
d gd aan de regeering van Nederlandsch-
Indië. die door een jaarlijksche subsidie van
f. 1000 een financieele basis voor dezd
onderneming heeft verschaft. De eerste uit
gave. behandelend de publicaties van het
jaar 1926. verscheen in Mei 1928 Binnen
een jaar volgdp d? tweede, de uitgaven van
1927 beschrijvend Het derde deel voor het
jaar 1928 is nu in voorbereiding en moet in
het begin van het volgende jaar verschijnen.
In verband mei de hooge kosten heeft het
uitvoerend comité de regeering van Neder-
Iand9ch-Indie verzocht de jaarlijksche sub
sidie te willen verhoogen Als een gevolg
hiervan werd de subsidie verhoogd tot
f. 2000 per jaar.
Ten slotte geeft het verslag een overzicht
van de lezingen en cursussen die werden
gehouden.
SCHOENMAKERS-VEREEN.
„DOOR VRIENDSCHAP
VERBONDEN."
Gisteravond vond in de concertzaal „Con
cordia" alhier de feeslavohd van bovenge
noemde vereeniging plaats. Om ruim acht
uur heette de voorzitter, de heer P. Hakkert
Sr. de talrijke aanwezigen hartelijk wel
kom. terwijl spr. voorts d- n h,er Spaan
derman feliciteerde met het feit. dat hij
al 30 jaar bestuurslid der vereeniging is
en het 121/?-jarig beslaan van de coöpera
tieve verbruiksvereeniging herdacht. Hierna
werd overgegaan tot de afwerking van het
programma. Van de medewerkenden zouden
we in de eerste plaats de musici willen
noemen. n.m.J. de heeren Webbes en Kleu-
ten. die respectievelijk een piston- en viool-
solö ten gehoore brachten en verder den
heer Van der Steen, die op uitstekende
wijze Buziau imiteerde en van een pheno-
menale muzikale virtuositeit blijk gaf. Ten
slotte de beide humoristen Gerritsen en
Spaanderman, die het publiek uitstekend
wisten te boeien. Dc jazzband Aufgepasl"
vroolijkte op de bekende manier den avond
en het bal op De opbrengst van de in'den
loop van den avond gehouden collecte voor
de vereeniging Schoolkindervoeding" be
droeg f 11.35 alzoo een in alle opzichten
goed geslaagde avond.