708,e Jaar^an* DONDERDAG 16 JANUARI 1930 No. 21422 Officieele Kennisgevingen. STADSNIEUWS. - Het voornaamste nieuws van heden. LEIDSCH DAGBLAD DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN. PRIJS DER ADVERTENTIEN: 30 Cts per regel voor advertenliën uit Leiden en plaatsen waar agentschappen van ons Blad gevestigd zijn Voor alle andere advertentiën 35 Cts per regel Kleine Advertenliën uitsluitend bij vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 50 Cts. bij een maximum aantal woorden van 30. Incasso volgens postreebt. Voor eventueele opzending van brieven 10 Cts porto te betalen Bewijsnummer 5 Cts. Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor Directie en Administratie 2500 Redactie 1507. Postcheque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54. PRIJS DEZER COURANT: Voor Leiden per 3 maanden 2.35, per week Buiten Leiden, waar agenten gevestigd zijn, per week Franco per post f. 2.35 portokosten. 0 18 .,0.18 Olt nummer bestaat uit VIER Bladen EERSTE BLAD. HIND EH WET. Burgemeester en Wethouders van Leiden brengen ter aigemeene kennis, dat door hen aan L. Berk en rechtverkrijgende vergun ning is verleend tot het oprichten van een bewaarplaats voor benzine in het perceel Koppenhinksteeg No. 1, kadastraal bekend Gemeente Leiden, Sectie I. No. 1964. A. VAN DE SANDE BAKHUYZEN, Burgemeester. VAN STRIJEN, Secretaris, leiden, 16 Januari 1930. 1601 VERGADERING van den GEMEENTERAAD VAN LEIDEN, op MAANDAG 20 JANUARI 1930, des namiddags te twee unr, ia het gebouw „TOT NUT VAN T ALGEMEEN". (Steenschuur 21). De vergadering zal, zoo noodig, worden voortgezet: op Maandag 20 Jan., 's avonds te 8 1/4 unr, op Dinsdag 21 Jan., 's namidd. te twee nu, op Woensdag 22 Jan., 's namidd- te twee unr en 's avonds te 8 1/4 nnr, op Donderdag 23 Jan., 'saam. te twee nnr en 's avonds te 81/4 nnr, op Vrijdag 24 Jan., 's namidd. te twee unr en 's avonds te 81/4 unr. Te behandelen onderwerpen: lo. Benoeming van 5 leden van de Plaat- I selijke School-Commissie. (16) 2o. Heretemming over het voorstel tot toekenning van een bijdrage in de kosten van een aan de Vereeniging van Neder- landsche Gemeenten aan te bieden aan- ileeding van de bestuurskamer ter gele genheid van de stichting van een eigen gebouw door die vereeniging, waaromtrent in de vorige vergadering de stemmen heb ben gestaakt. (13) 3o. Voorstel tot verhuring van verschil lende perceelen wei- en teelland. (17) 4o. Rekening van de Ontvangsten en Uit gaven der gemeente over het jaar 1928, met inbegrip van die der Haarlemmertrek- vaart. (173 en 18) 5e. Begrooting van inkomsten en uit gaven der gemeente voor den dienst 1930. (186) KON. NED. MIJ. VOOR TUINBOUW EN PLANTKUNDE De heer Witte legt het voorzitterschap neer. a', '"- 4^ PROMOTIE PRINSES JULIANA. De geheele Koninklijk© Familie zal bij de plechtigheid tegenwoordig zijn. De promotie van H. K. H. Prinses Juliana zal, gelijk reeds werd medegedeeld, in de Senaatskamer der Rijksuniversiteit alhier op 31 Januari a.s. des namiddags te half- vier plaats vinden en wel in zeer beperkten kring. Behalve door H. M. de Koningin, H. M. de Koningin-Moeder en Z. K. H den Prins der Nederlanden zal de plechtigheid slechts door een klein aantal personen, waaronder het College van Curatoren, het bestuur van de Vereeniging van Vrouwe lijke Studenten te Leiden, vertegenwoordi- ?ers uit studentenkringen en enkele per sonen uit de omgeving van de Prinses wor- oon bijgewoond. Na afloop van de plechtigheid biedt de Senaat der Universiteit aan hen, die daarbij tegenwoordig waren een thee aan in het Klein Auditorium. HET LEIDSCHE STATIONS- EN OVERWEGVRAAGSTUK. In verschillende bladen circuleerden de zer dagen weer eens berichten over het Leidsche stations- en overwegvraagstuk, die echter voor onze lezers hoegenaamd geen nieuws bevatten. Een en ander levert echter wel het be wijs, dat ook buiten onze gemeente aan het probleem de noodige aandacht wordt ge wijd. Op spoedige behandeling van een en ander hebben wij reeds herhaaldelijk gewe zen. _v~ Wij hopen, dat ock de regeering zich nu eens ernstig met deze urgente kwestie, a*s steeds dringender wordt, zal bezighouden. Haar belangen, in casu die van het Zieken huis toch, ziin geenszins te onderschatten Van zeer bevoegde zijde vernamen wij, dat een plan, waarmede een algeheele en definitieve oplossing beoogd wordt, thans bij ons gemeentebestuur in onderzoek is. Het verkeer m de meest uitgebreide betee- kenis van het woord, zal met dit project gebaat zijn Moge het uiteindelijk een prac- tische oplossing bieden Helaas hebben wij vooralsnog de over tuiging, dat de uitvoering zich nog in een zeer vaag stadium bevindt! De heer E. Th. Witte. De eerste bijeenkomst in 193.0 van de afd. Leiden, werd gisteravond onder veel belangstelling door den Voorzitter met de ge bruikelijke Nieuwjaarsrede geopend. Hierbij gaf de heer E. Th. Witte een terugblik op het vele werk in 1929, waarop men met vol doening mag terugzien. Het verenigings leven is steeds opgewekt, de samenwerking van Bestuur en leden altijd goed. evenals met het Gemeente Bestuur, wanneer het de belangen van den tuinbouw betreft. Ook de samenwerking met de Ver v. Oudl. der Tuinib.cursussen en met de Leidsche Tui niers- en Bloemislenvereenigins is steeds aangenaam. Om die reden stelt spreker het I op hoogen prijs dat de Secretaris van eerst genoemde VeT. zitting in het Bestuur heeft gekregen; hij weet dat de heer Smit steeds de belangen van den tuinbouw vooropzet. Het ledental blijft stabiel, al i9 het bekend dat nog velen zich als lid zouden kunnen aansluiten. Na deze opbeurende inleiding komt de teleurstellende mededeeling dat de lieer Witte, die ruim 27 jaren den voorzitters hamer heeft gehanteerd, gemeend heeft voor deze functie1 te moeten bedanken. Het is voor den heer Witte een zeer moeilijk be sluit geweest, de afdeelings-belangen liggen hem na aan het hart en ware het niet dat hij metterwoon de gemeente gaat verlaten, dan nog zou hij zijn besluit hebben gewikt en gewogen, al is hij er van overtuigd dat er eens een tijd komt, dat de ouderen hun plaats voop de jongeren moeten ruimen. Hoe het zij. het is voor de Afd. een groote slag; zijn opvolger zal heel scherp moeten staan om zijn voorbeeld te1 volgen. De notulen worden ongewijzigd goedge keurd De wïnterbijeenkom9t van de Mij. zal hier den 18en Eebr worden gehouden, waarbij de heer G. Th. F. Dix een lezing zal houden over nieuwere tulpen, narcissen enz. De Afd. Oegstgeest van de Alg. Ver. v. Bloembollencultuur zal zorgen voor het be zichtigen harer alsdan hier ter stede te hou den bloemententoonstelling- De Rekening en Verantwoording over 1929 worden goedgekeurd. De heer C. van Zijst brengt namens de Kascommissie ver slag uit over het accurate beheer der gel den en stelt voor den heer Jan Kriest Jzn als penningmeester te dechargeeren. Een hartelijk applaus toonde dat de vergade ring hiermede accoord ging. De begrooting voor 1930 wordt door den voorzitter toegelicht en goedgekeurd. Uit het jaarverslag van den Secretaris bleek het krachtige leven in de afdeelmg in 1929. Niet rainder dan twee filmavonden, drie lezingen en drie excursie's werden ge- ihouden buiten de gewone bijeenkomsten Aan 37 leerlingen van de Tuinbouwcur- sussen kon het diploma worden uitgereikt. Eeist bij het uitreiken der diploma's voor gouden en zilveren medailles, in 1929 op tentoonstellingen behaald, kwam het werk der Leidsche bloemisten op den voorgrond. Er waren er onder die niet minder dan 24 diploma's in ontvangst moesten nemen. Hiervoor kwamen in aanmerking de heeren G. Lubbe Thzn. te Oegstgeest, firma Lemkes en Zoon. te Alphen. Gcbr. v. Egmond te Voorschoten. C Vianen te Rijnsburg en de heeren G F. Hem^rik, J. G. Ballego en Zonen en K J. van Veen te Leiden. Door den heer M. J. Esseveld te den Haae was een prachtzending appelen, niet minder dan 25 soorten ingezonden. De jury kende hieraan 10 punten toe. Over <Je vraag ..Hoe is een mooi gazon aan te leggen" ontstond een aangename ge- dachtenwisselmg. De heer Kriesst wees er op dat vooral de grondbewerking een groote rol speelt; liever diep spitten .dan goed mes ten en slecht spitten Op deskundige wijze v.-prd de verdere behandeling voorgedragen, waarbij ook de grasmengsels voor de diverse gror.dsoorten aangewezen werden, benevens de bestrijding voor vogels en weersinvloe den ter bescherming van het zaad en de jonge grassprietjes. Na de rondvraag sprak dc heer W. van Sluis als oudst aanwezig lid. namens allen zijn teleurstelling uit over het bedanken van den heer Witte, als voorzitter- Spreker wilde redenen niet aanroeren, omdat deze gemotiveerd zijn. Bewogen brengt hij den voorzitter dank voor al het werk dat hij gedurende tal van jaren voor de Afdeeling en voor de Maatij. heeft willen doen. De heer Witte zegt nogmaals, dat zijn besluit vast staat, dat hij niet over een nacht ijs is gegaan eri dat het hem werke- iijk leed dbet te scheiden. Doch ook dit acht hij in het waarachtig belang van de AM. Wordt er in de April-vergadering een nieuwe voorzitter verkozen, dan kan hij deze gedurende den loop van den zomer nog ter zijde staan. Hierna sluiting. BOND VAN STRAAT- WEGENBOUW. EN Ontwikkelingscursus voor straatinakers. Door de afdeeling Leiden van bovenge- noemden bond was gisteravond in het Volks gebouw een vergadering belegd, welke het karakter droeg van een ontwikkelingscur sus voor de gemeente- en particuliere straat- makers. De voorzitter van de afdeeling Leiden, de heer Freeke hield een korte inleiding, waarna hij het woord verleende aan het hoofdbestuurslid Schoonderwoerd uit Rotter dam. die de leden aanspoorde hun kennis door deze cursussen zooveel mogelijk te ver meerderen en vervolgens aan de hand van lichtbeelden tal van voorbeelden gaf van Duitsche vakkennis. Hierna hield de cursusleider, de heer de Vries zijn eerste cursusles, waarbij hij al lereerst een terugblik wierp in den toestand van het bedrijf in de afgeloopen vier eeuwen. In het jaar 1524. aldus spr., zoo vindt gij in de archieven der gemeente Amsterdam, werd er voor het eerst een straatmaker aangesteld omdat de straten zeer ongc- 1 ij k gemaakt waren. Dit kwam, omdat do inwoners voor dien tijd ieder voor zich zelf, en op eigen manier, voor hun eigen straatje zorgden, dat voor hun huis gele gen was. De bedoeling van de gemeente was dus om meer eenheid te brengen in de be stratings w ij z e. Deze straatmaker bleef 50 jaren lang bestaan tot het jaar 1574, toen werd straatgeld ingevoerd. Iedere inwoner moest nu een bepaald bedrag betalen voor het onderhoud der bestrating. Deze toestand duurde tot 1579 Er kwam een nieuwe re geering en door deze werd bepaald dat voortaan ieder inwoner weer voor zijn eigen huis de straat moest maken. Men was dus in een tijdverloop van 60 ja ren weinig gevorderd. Een jaar later, in 1580. werd de stad weer met de zorg belast en moest weer ieder inwoner een zeker be drag betalen voor het onderhoud der bestra ling. Dan hoort men gedurende 100 jaar niets en pas in het einde der 17e eeuw, be gin 18e eeuw vernemen wij iets meer posi tiefs omtrent de straatmakers. Een s'.raat- maker genaamd Joosten was in 1699 in ge meentedienst tegen een loon van f. 4-68 per jaar. En even later werd dit loon gesteld p f. 624 wat voor dien tijd een zeer hoog loon was. In het jaar 1809 waren er in vasten dienst al reeds 27 straatmakers. Deze waren niet in een organisatie vereenigd. de loonen varieerden van f. 15 per week lot f. 2.50. Dit kwam doordat hier straatmakers en leerlingen werkten. Alhoewel deze menschen door hun werkgevers niet altijd behandeld werden zooals het wel behoort zoo hadden zij dit ook meermalen aan zich zelf te wij len. Uit rapporten van gemeente-direc teuren uit dien tijd vindt men veel klachten over het straatmakerspersoneel; o.a. werd gerapporteerd dat een straatmaker in vasten dienst werd ontslagen wegens dronken schap. Een aantal anderen werkton lui, on achtzaam en slordig; hun werk was hun vrij onverschillig. Als ze in daggeld werkten waren zij lui, en als ze per M2. werkten, maakten ze slecht werk. Bovendien was voortdurende controle noodig daar de straat- makers knoeiden met loonen van opper lieden. Dit was in het jaar 1837. De toestand was niet alleen in Amsterdam zoo, maar overal elders. Sinds dat jaar 1837 is er veel ten gunste van den straat- en wegenbouw veranderd ea verbeterd. Hiertoe hebben velerlei omstandigheden medegewerkt. Wij kunnen o.a. noemen: beter onderwijs betere arbeidsvoorwaarden, betere vakscholen, voor verschillende be drijven. betere woningtoestanden, enz. wat ten gevolge heeft gehad, dat de arbeiders op een hoogere trap van beschaving kwamen te staan, waardoor het verantwoordelijkheids gevoel. ten opzichte van hun werkzaamhe den ook grooter werd en de toestanden zoo als hiervoor gemeld gelukkig tot de zeld zaamheden kwamen te behooren. Ook is het organi9eeren tot vakbonden van groot belang geweest Door zich aan één te sluiten werd men sterker en kon men de belangen der arbeiders bij de werkgevers beter behartigen. En thans gaan wij ons zelf afvragen: mo gen wij nu tevreden zijn? En het antwoord luidt ontkennend. Ziet uw bondsverslag over de jaren 1921, 1925 en 1926. Hetgeen uw bondssecretaris van dien tijd opmerkt getuigt nog tang niet van tevreden heid. Immers, zegt hij o.a. dat door de straat makers en hun ander personeel in den regel een flink loon wordt verdiend maar dat ar weinig, of geen, geld voor ontwikkeling wordt uitgegeven. Dit is niet in het voordeel van onze beweging, merkt hij verder op. Hij beveelt u aan gebruik te maken van d? Volksuniversiteit, schriftelijke cursussen, le zingen en andere gelegenheden om iels te leeren. In 1898 werd door een zekeren heer Brongers gesproken over een straalmakers- 9chool. En zie nu ruim 30 jaar later is ze er nog niet. Indien aan de tegenwoordig beslaande Ambachtsscholen ook een leeraar wordt toe gevoegd voor straat- cn wegenbouw en de jongelui die van de school komen, stellen zich beschikbaar voor het straatmakersbe- drijf. aangelokt door de goede loonen, dan wordt ook uwe basis hecht en sterk. Met een krachtige opwekking tot samenwerking en organisaties. Na afloop van deze lezing werden weer eenige beelden vertoond van dezelfde strek king als de eerste keer en nogmaals werden de leden aangespoord door den heer S. voor al hun kennis te vermeerderen bij iedere ge ledenheid die wordt geboden. Daarna gaven zich 35 personen voor deel neming aan den cursus op. THR. FEITH VOOR HET TOONEELVERBOND. Over eigen werk. In Maison Bruins was gisteravond voor de afd. Leiden van het Nederl Tooneelver- bond de heer jhr. Jan Feith te gast. Na met een enkel woord te zijn ingeleid door de presidente, mevr. v. Ital 1 ieVan Embden, begon jhr. Feith met een woord van propaganda voor het komend Tooneel- congre9 te Den Haag ter eere van 't 60-jarig bestaan van het Verbond om daarna als stelling naar voren te brengen, dat de too- neelkunst en de schilderkunst nader tot elkaar moeten komen, zooals in het buiten land reeds geschiedt; zulks in het belang van beide beeldende kunsten. Hoe hij zich dit voorstelde, werd gedemonstreerd door zijn persoonlijke samenwerking met den schilder M. v. Meeteren Brouwer. Jhr. Feith heeft een door hem in het Winterboek 1928 der Wereldbibliotheek geschreven schets „De Bruidschat" gedramatiseerd in 7 tafe- reelen onder den titel „De Woonwagen", zij het aan het slot eenigszins gewijzigd, en de heer v Meeteren heeft bij deze tafereelen keurige decors ontworpen, die op een klein looneeltje werden getoond. Deze gedramatiseerde schets uit het leven van zwervende kermisklanten bevat veel echt-dramatische accenten en werd door den auteur goed voorgedragen. Het woord van dank der presidente werd door het zeer bevredigend opgekomen pu bliek gaarne met applaus onderstreept. BINNENLAND. Verschenen is het voorloopig verslag der Tweede Kamer over de Indische begrooting (Binnenland, 3de Blad). De Minister van Koloniën keurt het op treden der Indische regeering in zake de huiszoekingen en arrestaties goed (Binnen land. 3de Blad). Nienwe verzakking van den spoordijk tusschen Rotterdam en Moordrecht (Ge mengd, 2de Blad). De Nederlandsche Bank verlaagt de rentetarieven (Financiën, 3de Blad). Het hooger beroep van Salomon Lieber- aiann (1ste Blad). BUITENLAND. De sanctiekwestie is te Den Haag geregeld (Buitenland, 1ste Blad). Besluiten van den Volkenbondsraad (Bui tenland, lste Blad). De Londensche vlootconferentie (Buiten land, lste Blad). VIERDE VOLKSBIJEENKOMST. De Harmoniekapel „Werkmans Wils kracht", directeur de heer Gerardus Dik is, zooals de heer van Eecke gisteravond te recht opmerkte, een graag gehoorde gast bij de bezoekers van de Volksbijeenkomsten. Dat is gisteren opnieuw gebleken, niet alleen uit de groote opkomst van het publiek maar ook uit den luiden bijval, dien de tal rijke bezoekers aan de verschillende uitge voerde nummers hebben geschonken. Over de prestaties van dit uitstekende orkest, wil len wij, na alles, wat wij daarover kort ge leden nog schreven, thans niet uitwijden. ,,W. W." had voor dezen avond een aantal oude paardjes van stal gehaald, die niette min den weg naar het succes nog heel goed hebben weten te vinden en den ganschen avond door onvermoeid hebben gedraafd. Het instrumentale gedeelte werd afgewis seld door zang van mej. de Geus uit Den Haag aan den vleugel begeleid door mej. Mane Beute uit Delft. Mej. de Geus bracht voor de pauze een drietal liederen van Schubert en daarna van Mahler ten ge hore, die evenwel niet geheel tot hun recht kwamen als gevolg van de omstandig heid, dat haar stem niet bij machte bleek deze groote zaal te vullen. De heer van Eecke bood aan de beide dames mooie bloemen aan en betrok in zijn dankwoord vanzelfsprekend ook de harmo niekapel „Werkmans Wilskracht", die den bezoekers der Volksbijeenkomsten reeds zoo menigen avond van muzikaal genot heeft geschonken, alsmede het dubbelmannen- kwartet „Kunst door oefening", dat op zeer verdienstelijke wijze de zangpartij bij een der muzieknummers 'verzorgde. 25-jarig Jubileum Veldwachter Deegenaart te Zoeterwoude. Een algemeen beminde persoonlijkheid Hulde van alle kanten! Velzen, namens bijna alle bewonèrs van den Hoogen Rijndijk bij monde van den heer de Bruijn den jubilaris gecomplimen teerd. Spr. schetste het moeilijke ambt van polifie-agent, roemde den jubilaris als een voortreffelijk veldwachter, hetgeen wel be wezen werd door de bijna aigemeene mede werking der burgerij. Als huldeblijk van bijna alle Hooge Rijndijk bewoners werd den jubilaris met daarbij toepasselijke woor den aangeboden een gouden horlogeketting met medaille met inscriptie, een schilder stuk in gouden lijst en een couvert met inhoud. Hierna werd de jubilaris gecomplimen teerd door den burgemeester P. Wap, de heeren wethouders M. Th. Kompier en H. F. Noordman en den gemeenle-secretais H Smeets, waarbij door den burgemeester als huldeblijk ook nnmen9 mevr. WapVerwer die verhinderd was werd aangeboden een lederen siarenkoker met zilver gemon teerd waarin inscriptie, terwijl ook door den burgemeester namens het gemeentebestuur een couvert met inhoud werd aangeboden. De jubilaris dankte de commissie uit de burgerij alsmede het college van B. en W. voor de hartelijke woorden en voor de blij ken van waardeering. In den namiddag ontving de jubilaris een hulde-telegram van het bestuur van de ai gemeene politiebond. Ook de ambtenaren complimenteerden den jubilaris waarbij als blijk van waardeering werd aangeboden een rooktafel met garnituur. Den gehee'en dag ontving de jubilaris en familie van vrienden en kennissen w o. ve!e oud-gemeenlenaren blijken van belangstel ling. Ook wij sluiten ons hierbij gaarne aan en zijn er van overtuigd, dat dit 25-jang jubileum voor veldwachter Deegenaars in dankbare herinnering zal blijvenl Veldwachter A. L. Deegenaars. Gisteren was het de dag, waarop de heer A L. Deegenaars 25 jaren geleden in dienst trad als gemeente-veldwachter van deze ge meente. Het was reeds bekend dat deze dag niet onopgemerkt zou voorbijgaan, en velen hebben van hunne belangstelling in dit jubi leum doen blijken. Reeds vroeg in den mor gen. werden tal van bloemstukken van ver- schiliende zijden ten huize van den jubilar.s bezorgd. Te half elf werd door een commissie be staande uit de heeren J. P. de Bruijn. W. J. van Beveren, Th. Thyssen, H. Berg en C. v.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1930 | | pagina 1