VOOR ONZE POSTZEGEL
VERZAMELAARS.
DE STERRENHEMEL IN NEDERLAND IN DE WEEK VAN
1-8 JANUARI, DES AVONDS TE 8 UUR.
RADIO-PROGRAMMA.
©pronlcelijke bewoners nog lager dan hun
eigen laagste kaste.
Belastingen in allerlei vorm, willekeur
'en vrouwenroof, dwangarbeid en rechte
loosheid, maakten het leven van den Sa-
eakker zoo zwaar als het bij ons in de vroe
ge middeleeuwen zell9 wel nooit geweest is.
Jn het einde der vorige eeuw gingen deze
schandelijke praktijken wel zoover, dat
meermalen de hulp van onze Regeering
werd ingeroepen door de Sasaksche hoofden
tegen hun onderdrukkers. Wie meent, dat
Nederland niet het recht had in onzen Ar
chipel de driekleur te doen eerbiedigen, die
leze eens den brief, dien de Sasaksche hoof
den in 1891 deden toekomen aan den assis
tent-resident van Bali en die te vinden is in
de Lombok expeditie door Wouter Gooi.
Elke stadsbibliotheek kan u dit werk ver
schaffen. Daar wordt gebeden en gesmeekt
om hulp en tusschenkomst. En lees maar
door. En zie de lankmoedigheid door onze
regeering betoond, het telkens aarzelen tot
gewapend ingrijpen zelf9 als de expeditie,
uitgerust, vertrokken, geland is. voortdu
rend met drogredenen wordt opgehouden.
Lees hoe alleen het respectoeren van het
geloof der Baliërs den opperbevelhebber
dwong zijn bivak op te slaan in de geen
dekking biedende ruimte tusschen de door
hooge muren omgeven kampongs en den
grooten tempel. De BaÜ9:he vorsten geven
telkens een beetje toe, maar altijd half. Ze
melden, dat de groote deugniet door hen
gekrist is, maar als twee dagen later het lijk
door onze afgezanten 'zal worden geïden-
tifiseerd, ligt de man stuiptrekkend daar,
pas gestorven, toen het noodlot onafwend
baar scheen. Zoo wordt offer na offer ge
bracht om onze waakzaamheid te verschal
ken en dan volgt de ontzettende overval uit
den hoog-ommuurden tempel en uit de kam
pongs vandaan op onze zonder dekking
zijnde over het heele eiland yerspreide troe
pen. Arreeselijk was de nederlaag, afschu
welijk de slachting. Tot tweemaal toe
moesten versterkingen van Soerabaja en
Batavia aanrukken voor die twintig dui
zend overheer9chers waren bed wong m. De
oude vorst gaf zich over. Twaalf van zijn
zonen en dochters met een vijftigtal edelen
en andere vrouwen vonden den dood in oen
iheldhaftigen uitval, een dood van religisu-
zen waanzin, zooals dat den Balinees be
taamde.
(Het lombok-monument draagt den naam
van tallooze officieren en hoofdofficieren.
Mogen zij niet voor niets gestorven zijn.
Moge de geschiedenis van Lombok nog
menigeen doen inzien, dat Nederland met
wapengeweld moest ingrijpen, dat de
plicht van een koloniale mogendheid is de
zwakken te beschermen en dat onze poli
tiek in de Oost steeds die van bescherming
is geweest. De Lombok-expeditie is hiervan
een sprekend voorbeeld, maar talloos zijn
dergelijke gebeurtenissen in de geschiedenis
van onze Oost.
Thans zitten Baliërs en Sasaks broeder
lijk naast elkaar op den passar, vechten
Balische hanen tegen Sasaksche dito'j. al
blijft de klove tusschen den half heiden-
schen, half Mohamedaanschen Sasak en den
Hindoe-Baliër natuurlijk steeds bestaan.
De kleeding verraadt steeds de afkomst,
althans bij de vrouwen, de Balische-Lom-
boksche gaan weer kleurig gekleed met ont
bloot bovenlijk, de Sasaksche dragen, een
doek met vierkant uitgesneden halsgat over
bet bovenlichaam, zwart met zwarten sa
rong, ook wel een zwart baadje. Was dat
Weer een verbod van den vroegeren heer-
scher aan het gewone volk om zich kleurig
en genrig aan ie doen zooals de grooten?
Gewoonte is het en zal het nog blijven tot
Europeesche kleeding bij beide volksgroepen
doordringt, maar laten wij hopen, dat dat
nog heol lang zal duren.
Wij rijden langs den breeden weg, reeds
ianc geleden door de Baliërs aangelegd, die
ook onze expeditie-kolonne in '95 volgde,
juist driehonderd jaar nadat onze eerste
vloot het anker op de re ede van Ampenan
wierp. De kampongmuren zijn weer opge
bouwd, maar thans lager. Het open pleintje
tegenover den tempelingang bestaat nog en
wij betreden den lempelvoorhof, vanwaar
uit het moorddadig vuur op onze troepen
werd geopend. Thans is bet een tempel als
zooveel andere, alleen veel minder rijk ver
sierd dan wij ze op Bali hebben gezien. In
de derde afdeel ing slaan behalve de talrijke
tempeltjes, offeriiuisjes voor de berg- en
riviergoden, drie groote pagodes, de mid
delste voor Vishnoei met elf verdiepingen,
die voor Brahma en Shiwa met slechts
negen. Heel bovenin moeten gouden goden
beeldjes staan. In het onderste kamertje een
keurige Bal oh, een rustbed, ter beschikking
van den god.
Aan den overkant van den wc'g heeft het
vorstenpaleis gelegen, waaivan men zich
geen overdreven voorstelling moet maken.
Door hooge muren omgeven, met rijk ge
beeldhouwde toegangspoorten versierd, be
vonden zich in de verschillende open ruim
ten toch in hoofdzaak slechts nietige houten
en bamboehuisjes als verblijven voor vorst,
vrouwen en rijksgroolen. Dat alles is ver
dwenen. Over is nog slechts de raadzaal, een
hooggelegen overdekte ruimte midden in een
grooten vijver. Weer rood met goud, door
oen zoogenaamd zonnedak gekroond. Aan
den ingang staan een paar steenen tempel
wachters, rondom staan typische Mahome-
daansche figuren, baardige Imams en zelfs
het paard van Mohamed, daar geplaatst
door een der hoofdvrouwen van den Radjah,
die Mohamedaansche was, maar toch blijk
baar geen invloed genoeg had om haar ge-
loofsgenooten wat in bescherming te nemen.
Een tiental kilometers verder ligt een der
lustverblijven van den vorst levens logeer-
pavitjoen. thans als een Pasanggrahan in
gericht. Wie op Lombok reist, komt allicht
terecht in de Pasanggrahan van Narwada,
maar velen, die daar slapen in de eenvou
dige houten kamers met rood en goud aan
de zoldering en deuren, waarvan het hout
snijwerk rood en goed is opgewerkt; velen
welen niet, dat van het balkon vaak een
der machtigen der aarde toezag op het
poedelen en plassen van het volk in den
grooten ijver, of op het baden van de hof
dames en vrouwen van den Radjah in den
'kleinen vijver voor de hoogoploopende ter-
tassen, die dezen tuin sieren. Bij den grooten
vijver ligt de heilige olifant, ook al weer
een symbolisch vervormd dier, met drie
puntige kiezen, een vruchtbaarheidsgod, die
bij Balineezen, zoowel als Sasaks in hoog
aanzien staat.
Weer gaat het voort, door het tamelijk
vlakke landschap steeds met rijstvelden en
cocospalmen gesierd, naar den tempel van
Lingsar. In den bovensten hof weer pagoden
en tempeltjes voor de berggoden, een paar
mooi bewerkte ledige zetels, zooals hier
meer gebeurt, door inmetselen van borden
versierd. Maar het Chineesch oud blauw
is allemaal verdwenen en heeft plaats ge
maakt voor het allergoedkoopste goedje, dat
Reiss en Co. importeert. De Baliëf heeft
veel over voor zijn goden, maar het moet
geen geld kosten I
In de tweede tempelafdeeling vinden wij
nota bene onder een afdakje de Sasaksche
goden bijeen, vreemdgevormde natuurstee-
nen .anders niets, waarin de godheid neer
dalen kan. Terwijl wij daarnaast bezig zijn
den heiligen paling eieren te voeren, wat
hij veël meer apprecieert, dan de talboze
geldstukjes, meest kepengs, die de Sasakker
hem offreert, klinkt daarbuiten trommelslag
en gongmuziek. Wij treffen het weer. Daar
komt een optocht van Sasakkers in feest
tenue. Nu geen zwart meer, maar kleurige
sarongs en kleurige baadjes, maar a!les
goedkoop goed. Reiss en Co., de importeurs
hier, kunnen het dadelijk vertellen, hoe de
Sasaks alleen de goedkoope gedrukte ka
toentjes nemen, terwijl onder de Baliërs
veel betere, vaak zelfs zijden sloffen wor
den gedragen. Maar hij beiden is 't oude
weefwerk door de gedrukte namaak-batiks
vervangen. Voorop twee tamboers, dan bek
kens, dan twee gongdragers en de gong-
stoelen hebben typische Hindoe-booze-
geesten gezichten. Dan volgt een stoet van
vrouwen en meisjes in twee rijen, allen
met hoog opgetaste vruchtenschalen op het
hoofd, die zij aan de goden gaan wijden cn
dan weer meenemen. Op verzoek van den
Toewan Bezar geeft de muziek een dansje
ten besle en draaiend en arm- cn handbe-
wegend landakkend. zooals men hier zegt,
dansen ze over het graspleintje door een
gTOoten waringing beschaduwd. De vrouwen
hebben haar last neergezet en zitten ia
wijden kring geschaard toe le zien. Dan
wordt de stoet weer gevormd en gaat het
op den tempel af, waarvan de middenafdee-
Iing een aparte zijpoort heeft. Balineezen
en Sasaks, offer brengende in een en den
zelfden tempel, geldstukken offerend aan
eenzelfde heilig dier. Dat is het werk van
onze regeering, die vrede, rust en rechts
zekerheid brengt, waar vroeger bloedvijand
schap en voor ons onbegrijpelijk geraffi
neerde onderdrukking bestond. Het garni
zoen van Lombok telt veertig man inland-
sche soldaten met vier man Europeesch
kader. Maar de „Java"' ligt op de reede, tel
kens kruisen onze oorlogsschepen door den
Archipel. Overbodig? Dat weten wij geen
kwartier vooruit. De inlander is fanatiek.
Gemakkelijk op le zweepen. Maar hij kent
onze macht, hij moet ze kennen.
VAN DER SLBEN.
Correspondentie, betrekking •hebbende op
deze rubriek, zonde men aan de redactie
onder motto ..Postzegelrubriek".
Hoe kom ik als verzamelaar
op een goedkoope wijze aan
goede postzegels?
Van verschillende zijden werd mij de
vraag gesteld: bestaat er hier in Leiden een
poslzegelbeurs? Ik moet daar tol mijn spijt
ontkennend, op antwoorden. Er is voor
eendge jaren terug hier wel een beurs ge
weest, maar daarvoor was de animo zóó
gering, dat zij ten slotte genoodzaakt was
te verdwijnen. Dat was jammer. En toch,
gingen de organisatoren van deze beurs wel
vrij-uit? Ik moet bekennen, dat het niet
zoo is. Ik weet niet onder wiens leiding die
beurs destijds gehouden werd, want ik ben
er nooit geweest. Ik kan en mag dan ook
geen rechtstreeksche beschuldiging uit
spreken, maar wat is wel de hoofdoorzaak
geweest, dat deze beurg moest verdwijnen?
Eenvoudig het feit, dat daar entree werd
gevraagd. Zeker, in die omstandigheden was
het misschien niet anders mogelijk. Toch
wel. Wanneer de organisator(toren)? van
deze beurs even doorgedacht hadden, dan
hadden zij tot heel andere resultaten kun
nen komen. Hoe! Ik zal hiervoor den weg
aangeven.
Op de vragen „Is er hier in Leiden een
postzegel beurs?" heb ik ontkennend geant
woord, maar het was telkens met weemoed
dat ik dat moest schrijven. Ik heb hierover
nagedacht, en ben toen gekomen tot de con
clusie, dal, nu wij verzamelaars, dank zij
de Redactie van het ,Jj. D." steeds met
elkaar, al is het dan schriftelijk, in con
nectie staan, wij ook in deze meer zouden
kunnen bereiken. Ik heb in deze rubriek
een oproep geplaatst tot de verzamelaars,
die iets gevoelden voor de oprichting van
een poslzegelbeurs en heb hiermede succes
gehad. Verschillende verzamelaars juichten
dit plan toe, maar in onze stad zijn zeker
nog driemaal zooveel verzamelaars, en tot
hen in het bijzonder wil ik nu eens eenige
oogenblikken spreken. Om dat te doen moet
ik eerst antwoord geven op de vraag, die
ik als aanhef voor mijn artikel nam: „Hoe
kom ik als verzamelaar op een goedkoope
wijze aan goede postzegels?"
Op deze vraag zijn drie antwoorden te
geven. En dan krijgen wij ten eerste: door
alle zegel9 te vragen, die onze kennissen,
familieleden of zakenrelaties ontvangen.
Ten tweede, door zegels te koopen en ten
derde door zegels te ruilen.
Om nu een goed begrip te geven moet ik
deze drie zaken even nader uiteenzetten.
Ten eerste dan verkrijgen wij goede zegels
door al de zegels te vragen aan onze fami
lieleden. kennissen enz. Heel goed, doe ik
zelf ook altijd. Waar het zegels betreft sla
ik niets af. zelfs geen Hollandsche. maar
wij krijgen op die manier zoo ontzaglijk
veel „dubbele"! En wat moeten wij daar
mee beginnen, terwijl we al lang naar een
zegel uitkijken, dat wij niet kunnen krijgen
of koopen! Maar een mooie oplossing is:
ruil uw dubbele zegels Gemakkelijk gezegd;
maar bij wie moet ik mijn zegels nu ruilen:
niemand onder mijn kennissen verzamelt
postzegels, een handelaar doet het niet,
wie dan?
„De Postzegelbeurs"!
Deze benaming is echter niet juist. Ik had
mij van deze beurs het volgende voorge
steld. In een mijner vorige artikelen vroeg
ik de namen van belangstellenden voor deze
beurs. Wanneer nu dat aantal groot genoeg
is, wilde ik deze verzamelaars eens een
avond met elkander jn kennis brengen. Op
deze samenkomst wilde ik dan vormen een
vereeniging ran verzamelaars, die dan
legen een geringe contributie zelf zorg
draagt om bv. een avond per maand bij
elkander te komen in een daarvoor ge
schikte zaal. De contributie zou dan dienst
kunnen doen ter beslrijdipg van kosten.
Op zoo'n avond kon er dan hetzij verkocht
of gekocht worden, terwijl er nog een zeer
mooie gelegenheid zou zijn onderling te
ruiten. In geen geval is mijn gedachte
echter er een vereeniging van te maken,
die aangesloten kan worden bij den Bond
van Philatelisten. Het ligt meer in de be
doeling de lezers van dit blad, die verza
melaars zijn, te helpen Dit zou misschien
ook mogelijk zijn door aan deze rubriek toe
te voegen een z.g. rivilrubriek. om maar
eeng een voorbeeld te geven:
Lozer A. heeft eenige dubbele exemplaren
van de Jubileumzegels Nederland hoogste
waarde, welke hij wil ruilen voor de Toorop-
Weldadigheidsserie. Nu zou ik dat dan door
•middel van deze rubriek kunnen doen of op
de manier zooals hierboven is aangegeven.
Nu is het woord aan u, lezoKes). Gaarne
ontving ik van alle verzamelaars, groote en
kleine, eens een antwoord op deze vraag.
Wij kunnen elkaar in onze leerzame en
nuttige liefhebberij in nog zoo veel dingen
ter zijde staan, mitg allen medewerken.
Ik verwacht dus de volgende week van
alle postzegelverzamelaars van uit Leiden,
zoowel als elders vandaan, een antwoord
op mijn vraag.
Dat is waar ook. ik had bijna het voor
naamste vergeten. U moet met Nieuwjaar
uw vrienden, familieleden en kennissen,
toch Nieuwjaar wenschert. Denkt u er dan
vooral aan, dat u al uw correspondentie
voorziet van weldadigheidszegels, ten bate
van het misdeelde kind!
PHILATELIST.
VOOR WOENSDAG 1 JANUARI.
Hilversum (1071 M., van 12.006.00 n.m,
298 AL) 9.0010.00: Gramofoonmuziek
10.00—12.00: Concert door het AVRO-
Octet. In de ruslpoozen: Muzikale anecdolen
12.01—2.00: Gramofoonmuziek 2.00
L00: Concert door het Omroeporkest 3.00
3.15: AVRO-Examon door A. D. Hi 1de-
brand 3.15: Voortzetting. Orkestconcert
4.004.15: Gramofoonmuziek 4.15
4 45: „Het Lied .dat verveelde". Naar een ge
geven van P. G. W ode bouse. Uitgewerkt en
voor den microfoon gebracht door leden van
den AVRO-Staf- -4.45—5.ÓQ: Gramofoon
muziek 5.306.30; Gavarieerd program
ma. Het ensemble „Boerenjool" en Van
Dijk's Origineele Volendammers 6.30
7.15: Concert door het AVRO-Kwartet
7.158.00: AVRO-Radio-Jeugd Tooneel. „De
Treurige Prins". Een sprookjes-spel van
Joep Jasper 8.00: Tijdsein en persber.
8.158.45: Nieuwjaarswensch op rijm
8.45: „De Dolladprinses". Operette in 3 be
drijven. Muziek van Leo Fall.. Na afloop:
Gramofoonmuziek 12.00: Sluiting.
Huizen (1875 M.) 8.25—9 20: NCRV Mor
genwijding 10.3012.30: KRO. Uitzen
ding van de Hoogmis uit de Kerk van O. L.
Vrouw ten Hemelopneming te Utrecht. Daar
na: Uitsl. N. C. R. V. Uitzendingen 12.30
2.00: Concert. Viool, fluit, piano en kerk
orgel 2.002.45: Concert. Alt, bas, bari
ton, fluit, orgel en piano 2.453.15: Le
zen van Chr. Lectuur 3.154.15: Voort
zetting concert 4.15500: Harmonium
bespeling 5.005.30: Gramofoonmuziek
5.307.30: Orkestconcert 7.308.00:
Lezing over: Veel heil en zegen 8.00.
Concert. Alt. viool en orgel. In de pauze:
Mededeelingen en gramofoonmuziek.
Daventry (1554,4 AL) 10.35: Alorgenwij-
ding 11.20: Gramofoonmuziek 12.20:
Concert. H. Hall (sopraan). D. Edwards (bas)
12.50: Gramofoonmuziek 1.202.20:
Orkestconcert 3.20: Toespraak 4.05:
Concert. L. Marshall (alt). Instrumentaal
Sextet 5:05Contort op cinema-orgel
5.35: Kinderuurtje 6.35: Nieuwsber.
7.05: Piano-recital door D. Moggridge
7.20: Lezing 7.45: Lezing 9.05: „De
Klokken van CorneA'illo" van Robert Plan-
quetle 9.20: Nieuwsber. 9.40: Lezing
9.55: Kamermuziek. D Silk (sopraan),
Instrumentaal Trio 11.2012.20: Dans
muziek.
Langenberg (473 M.) 6.207.20: Gramo
foonmuziek 8.259.20: Katholieke mor
genwijding 12.251.50: Concert. Kwar
tet en bariton 3.505.20: Orkestconcert
sopraan en piano. Uilz. uit Frankfurt
7.20; „De Tooverfluil". Zangspel van W. A.
Mozart. Daarna tot 11.20: Dansmuziek
11.2012.20: Dansmuziek (Gramofoonpl.).
Parijs „Radio Paris" (1725 M.) 12.50
2.20: Gramofoonmuziek 4.06: Orkestcon-
cert en soli 8.20: „La F au vette du
Temple" van Messager.
Zeesen (1635 M.) 7.45: Klokkenspel.
8.15: Klokkenspel 8.20: Morgenwijding
en klokgelui 10.20: Orgelconcert 10.50:
Orkestconcert 12.20: Concert door
instrum. Kwintet 2.20: Kinderuurtje
2.50: Gramofoonmuziek 3.20: Declamatie
3.40: Orkestconcert 5.30: „Das Dorf
spricht" van Werner Rothe 6.00: Lezing
6.25: Koorconcert6.50: Symphonie-
concert. Orkest .orgel en soliste. Daarna: Be
richten en lot 11 50': Dansmuziek.
Kaluadborg (1153 M.) 8 209.05: Concert
door Kath. Kerkkoor11.2012.20: Orkest
concert 2.504 50: Orkestconcert en de
clamatie 7.209.50: „Guther om Bord".
Volksstuk met zang in 5 bedrijven 9.50
11.20: Her-uitz. van builenlandsche station*.
Brussel (508.5 M.) 5 20: Trio-concert.
6.50: Gramofoonmuziek 8.35: Orkeslcon-
cert m. m. v. vocale solisten.
C^EERSTE
©VOLLE MAAN
(5 LAATSTE KWARTIER
9 NIEUWE MAAN
ZUID
1930 voor den amateur-astronoom.
Bij den aanvang des jaars past het, na den
gebruikelijken algemeenen gelukwensch en
den bijzonderen, dat 1930 voor den amateur*
astronoom en voor hen die gaarne zich in
het aanschouwen van den sterrenhemel ver
meien, veel mooie, onbewolkte avonden moge
geven, nog een enkel woord te schrijven ovel
het voor ons liggende jaar.
Eerst dan de opgaven van ohronologischen
aard.
Enkele, vaste en verschuivende, feestda
gen vallen dit jaar als volgt: Goede Vrijdag
18 April; Paschen 20 en 21 April;
Hemelvaartsdag 29 Mei; Pinksteren
8 en 9 Juni en Kerstmis 25 en 26 Dec.*
de eerste Kerstdag is dit jaar een Donder
dag. Volgens de kosmograiische, of zoo men
wil, astronomische opgaven. Het voorjaars-
nachteveniiigspunt overschrijdt de zon 21
Maan, om 8 uur; dan begint de astronomi-
scne lente dus. In het zomer-zonnestiistands-
puni staat de dagvorstinne 22 Juni om 4
uur: aanvang van den zomer; het najaars-
nachleveningspunt wordt 23 September te
18.30 uur doorschreden de herfst begint
en het winier-zoanestilstandfipunt bereikt
dat hemeliioht 22 Dec. te 14 uur.
De aarde staat 3 Januari in haar peri
helium het dichtst Mj de zon. 3 Juli
staat zrj in haar aphelium het verst van
de zon. Grappig nietwaar, dat we in het
warmste jaargetijde het verst van onze warm
tebron afstaan? De oplossing van deze schijn
bare tegenstrijdigheid is. dat de ais tand
er minder toe doet; 't is de hoogte, welke
de zon op den middag bereikt, die hier var-
den grootsten invloed is!
Er zullen in 1930 vier eclipsen zijn; twee
van de zon en twee van de maan.
1. 13 April: Gedeeltelijke maaneclips^ on
zichtbaar in Nederland.
2. 28 April: Een totale zoneclips, waai
te nemen in Noord-Amerika. De lijn der
totaliteit begint bij de Baffinsbaai en eindigt
bij San Francisco. Behalve in Noord-&choc-
land en Ierland is er in Europa niets van
deze eclips waar te nemen.
3. 7 October: Een heel klein raaan-
eclipsje, ook in Europa zichtbaar. Alaxnnum
verduistering 1/34 van de maansmiddellijn
4 2122 October:. Een totale zoneclips,
dien men in Patagonië, Vuurland, Polynesia
en, als dat beter uitkomt, ook nog wel aan
de Ztiidp. kan waarnemen. Als commandeur
Byrd er dan nog is: vooruit logies bespre
ken! Al met al: op eclipsengebied is er dit
jaar niet veel voor ons te beleven.
Andere verschijnselen, die van belang
mochten z\jn, worden wel in de betreffende
maandoverzichten opgenomen.
VINUS
MARS
JUPITER
SATURNUf
Januari 1930.
Langzaam komt de Groote hond ver
der boven den Oosteljjken horizont: kop en
voorpooten zijn er al. Het laatste kaartje
van Januari zal het volle beeld bevatten, men
kan met eenige goeden wil een hondenljjf,
met kop. poolen en staart er in zien. Dit
ook het geval met het sterrebee.d de Leeuw
dat in het N.O. verschijnt: een liggend dier
met opgeheven kop, vrij langgerekt lichaam
en staart is ook hier nog bij te fantasi;r:'
Onze teekening poogt dit ook 'n weinig
benaderen; 't zjjD de eenige twee groote
sterrebeeiden trouwens waarin deze over
eenstemming opvallend is.
De J a n u a r i-sterrenhemel met den Groo-
ten 'beer, Perseus, Wagenman, Stier, Orion,
Grooten hond1, Tweelingen en Leeuw is wel
zeer schoon!
Met de planeten is 't echter nog steeds
misVenus en Mars zitten vlak bij dl
zon en zijn beide aan ons speurend oog
onttrokken dusJupiter staat nog steeds
in den Stier (terugloopend!) en Satur-
nus staat óók vlak bjj de zon, zoodat tij
al evenmin zichtbaar is.
Iets zuidelijk van de drie heldere sterree
die Orions gordel genoemd worden
vindt men een beroemde nevelv 1 ek;met
een llinke binocle is die al te Zien en te
bewonderen.
8 Jan. is bet E. K.de nieuwe maansikkel
ziet men voor 4 en 7 Jan. aan den Westell
ken horizont op ons kaartje.
Men dient er rekening mede te houd®
dat in werkelijkheid het Oosten rechts en
Weeten links van den beschouwer is, wan
neer deze met den rug naar 't Zuiden en
het gelaat naar 't Noorden gewend staat
men pleegt echter bjj sterrekaarten dit om
te keeren, om geen spiegelbeeld van
hemel te krijgen. Wil men nu b.v. de
sterrebeeiden aan den Oosthemel opzoeken
dan neme men dat deel van den kaarthorizon
waar OOST staat, vdór zich, zoo, dat de
Poolster (aan het eiDde van den Kleinen Beer)
vai: den beschouwer ia afgewend; men
dan voor het NO-ljjke vierdepart van de
kaart de sterrenbeelden zien, juist zoo,als
zij aan den hemel staan.
De sterren in bovenstaand kaartje, die
een gekartelden rand hebben, zjjn van de
le grootte of helderder; de dikke roude
stippen zjjn sterren van de 2e grootte en al
de andere, kleinere, stippen zjjn sterren
van de 3e of van een lagere grootteklasse.
Hpt open cirkeltje nabjj de Poolster geeft
de plaats van den Noord-Hemelpool aan.
VOOR DONDERDAG 2 JANUARI.
Hilveisnm (1071 M., van 12.006.00 n.m.
298 M.) 10.0010.15: Morgenwijding.
12.012.00: Concert door het AVRO-Kwar
tet. 2.003.00: Gramofoonmuziek.
3 003.30: Halfuur voor de Ned. Vereen v.
Huisvrouwen. Spreker: Paul Bromberg. On
derwerp: Het moderniseeren van bestaande
interieurs met voorbeelden uit de practijk. -
3 304.00: Gramofoonmuziek. 4 005.00
Ziekenuurtje. - 5.306.30: Concert door het
AVRO-Kwartet. 6.30: Vaz Dias: Koersen.
6 457.15: Landbouwhalfuurtje. Spreker
Dr. T. van Heelsbergen over: Eenige be
langrijke ziekten bij onze kippenl 7.15
7.30: Gramofoonmuziek. 7.308.00: Cau
serie door dr. C. A. Crommelin over: Het
Ned. Historisch Natuurwetensch. Museum. -
8.01: AVRO Radio-Tooneet. Fragmenten uit
..Gijsbrecht van Aemstel" van Joost van den
Vondel. 10.00: Persber. 10.15—11.00:
Concert door het Versterkte Omroep-Orkest
11.00: Gramofoonmuziek. 12.00: Slui
ting.
Hnizen (1875 M.) Uitsl. NCRV.Uitz. 8.15—
9.30: Morgenconcert. 10.0010.30: Zang
door Dameskoortje. 10.3011.00: Zieken-
dienst. 11.0011.30: Lezen van Chr.
Lectuur. 11 3011.45: Gramofoonmuziek
11.4512.30: Uurtje voor de Landbou
wers 12.301.30: Gramofoonmuziek
J 30—2.45: Concert, zang. viool, cello en
piano. 2.453.45: Cursus Fraaie Hond-
werken. 4.005.00: Ziekenuurtje.
5 006.00 Gramofoonmuziek 6.00
7.00: Orgelconcert. 7.007 30: Literaire
lezing. 7.308 00: Cursus Maleisch.
8.00: Lezing over: Het doel der opvoeding
Muzikale medewerking van Strijkkwartet.
Na afloop: Persber
Daventry (1554,4 M.) 10.35: Morgenwij
ding. 1120: Gramofoonmuziek. 12 20
Gramofoonmuziek 12.20: Concert, L.
Fisher (sopraan), A. Feuerman (viool), M.
Gay (piano) 1.202.20: Concert op ci
nema-orgel- 3.20: Vesper. 4.05 Con
cert J. de Ferrars (sopraan), J. Howell, bas,
Instrumentaal Kwintet. 5.35: Kiniier-
uurlje. 6.20: Lezing. 6.35: Nieuwsber.
6.50: Marktber. 7.05: Piano-recital
door D. Moggridge. 7.20: Lezing. 7.45:
Lezing. 8.05: Concert, G. Parr, alt, B.
Williams, tenor. Militair Orkest. 920:
Nieuwsber. 9.-10: Lezing. 955: ..Mile
stones". Tooneelstuk van A. Bennett en
Edw. Knoblock. 11.20—12.20: Dansmu
ziek.
Langenberg (473 M.) 6.207.20: Gramo
foonmuziek. 9.3510.00: Gramofoonmu
ziek 11.30: Phonola-concert 12.25—
1.50 Orkestconcert. 3.505.50: Piano
recital en causerie. 7.20: „Rösselsprung
van Kurt Reiss. Muziek van Hans Ebert. -
Daarna tot 11.20: Dansmuziek.
Parijs „Radio Paris" (1725 M.) 12.50—-
2.20: Gramofoonmuziek. 4.05: Gramo
foonmuziek. 4.35: Kinderuurtje. 7.40:
Gramofoonmuziek. 820: Tooneeluitz.
..De Misanthroop" van Molière. 9-35:
Concert. Vocale solisten.
Zeesen (1635 M.) 6.15—10.05: Lezingen
en berichten. 11.201215: Gramofoon
muziek. 12 151250: Berichten
1 201.50: Gramofoonmuziek. 1-50-—
3.50: Lezingen. 3.504.50: Concert uit
Berlijn. 4.507.05: Lezingen.
Orkestconcert en declamatie. Daarna: Be
richten. 9.50- Dansles. Daarna tot H-50
Dansmuziek.
Kalnndborg f1153 M.) 11.20—1 20: Or
kestconcert. 1.25—3 10: Orkestconcert
m. m. v. zangeres. 3.105 10: Orkes
concert. 7.20—8 00: Solisten-concert.
Zang, piano, viool, fluit en cello. 9 n"
8 45: Declamatie. 8 459 05: Conce
Deensche romancen. 9.201020:- r
kestconcert. 10 20—12 20: Dansmuziek.
Brussel (508.5 M.) 5.20: Dansmuziek.
6 50: Gramofoonmuziek 8 35: Conce
Orkest, vocale- en instrumentale solisten.
2—5
