WOLLEN
PUROL
Ontploffingsramp te Groningen
DEKEN
VESTEN
PULL-OVERS
TRUIEN EN
HANDSCHOENEN
SLOBKOUSEN
k. PA RMENTIFR'S
TELEGRAFEN.
Vele dooden en eenige gewonden.
LAATSTE BERICHTEN.
6JJS g £k TANDPASTA
W I ¥A%25&75cp.tube
KUNST EN LETTEREN.
SCHEEPSVERB1NPIN9EN.
MARKTBERICHTEN.
„HET LEIDSCHE
WOLLEN DEKENHUIS"
WEERBERICHT.
Barometerstand.
Het dikke pijltje geeft den 9tand aan van
inmiddag 3 uur.
Het dunnt pijltje geeft den aland aan van
middag 3 uur.
fi:=lermiddag 3 uur: 781.
Hedenmiddag 3 uur: 769.
telegrafisch weerbericht.
tiar waarnemingen in dt-n morgen van
20 Dec., medegedeeld door het
Ron Ned Met Instituut te De Bildt.
Hoogste stand 774.4 te Stettin. Laagste
lid 731.9 te Janmayen. Verwachting tot
avond van 21 December: Matige tot
rakke, Oostelijke tot Zuidel. wind. Aan -
ukelijk nog helder tot lichtbcwolkt. La-
wellidht nog toenemende bewolking.
Mg weer. Lichte tot matige vorst des
:bts; overdag om het vriespunt.
LUCHTTEMPERATUUR.
gste lemp. —5 1/2 gr. C. (22 gr F.)
jut voorm. 5 gr. C. 23 gr, F.
I uur 's midd. -2 1/2 gr C. 127 gr. F.)
nam.: —21/2 gr, C. (27 gr. F.)
JOOWATERTIJDEN TE RATWIJK-a.-ZEE
Voor Zaterdag.
jsle stand de9 voorm. te 4 uur 02 min.
i=le stand des nam. te 4 uur 22 min.
LICHT OP VOOR FIETSERS e.a.
Vrijdag 4.15 n.m. lot 7.38 v.m.
RECLAME.
RUIME KEUZE IN
f. 2.75. 3.25.3.95 en 5.95 X
Wol- en Tricotmayaz.
Breestraat 128 - Telef. 1936
volk samenwerken om de recht vaar-
jheid in de wereld te bevorderen,
covrden, sprekend over de Haagsche
oferentie, zei, dat goede betrekkingen
'hen de natie* der wereld nooit v--ze-
zouden zijn, behalve op den grond-
van het recht. De andere naties heb-
geleerd onze positie te begrijpen, en
betere waardeering was er het gevo.g
Tegen het einde va* de coaferVitie
'id onze eisehen tc erkennen cn we zijn
goede vrienden gescheiden.
rd
DE VAT1CAANSCHE STAAT.
Consistoriaal en Encycliek.
3et consistorium, waarin Z. H. de Paus
nieuwe kardinalen den rooden hoed
verleend, heeft met groot ceremo-
in de aula Bella Benedictione plaats
Hd.
bet geheim consistorium, dat hierop
■|de, heeft de Paus den kardinalen hun
titelkerken toegewezen. Kardinaal
ie«]|i veTkieeg de kerk van de H. Johan-
Petrus te Rome. Verder deed de
!5J mederieeling van de nieuwe bezetting
diverse bisschopszetels.
heeft aan alle patriarchen, aarts-
doppen en bisschoppen der katholieke
een encycliek gericht, waarin hij de
^nis van den geestelijken inkeer uit-
SPANJE.
Proces tegen de artillerie-officieren.
opperste krijgs- en marinerechtbank
'.'-'"Tde zaak van de wegens oproer aan-
'Ufde artillerie officieren van Ciudad
1 bet volgende vonnis gewezen: Een
isjr fot twintig jaar gevangenis-
1 een kolonel tot tien jaar, een majoor
J' )aar, een ander majoor tot tien jaar
b'ïnisstraf veroordeeld.
officieren, meest kapiteins en lujte-
kfsgen gevangenisstraffen van één
l^ar Een kapitein en drie luitenants
^apfiein en arie muenanis
vrijgesproken. De veroordeelden
van de officierslijst geschrapt.
TSJECHO-SLOWAKIJE.
Ernslice beschuldiging tegen Benes.
In het Huis van Afgevaardigden kwam
het tot heftige incidenten tusschen den
Tsjechischen minister van buitenlandsche
zaken, dr. Benes, en zijD oude vijanden.
De vroegere minister voor de spoorwe
gen, Stribrny, een vroegere medewerker
van dr. Benes, doch thans zijn grootste
tegenstander, beschuldigde den minister
van buitenlandsche zaken van persoonlijk
verraad aan den zieken minister-president
Sve'hla, terwijl hij hem verder er van be
schuldigde de vervolging van den overste
Hurwann wegens het niet verrekenen van
een bedrag van een millioen kronen onmo
gelijk gemaakt te hebben door hem te be
noemen tot Tsjechisch gezant te Cairo.
Dr. Benes noemde deze beschuldigingen
grove leugens, waarop de aanhangers van
Stribrny, de gedegradeerde ambassadeur
Gaida en de vroegere gezant te Washing
ton, Pergler. antwoordden voor deze be
weringen de of^icieele stukken te bezitten.
Benes, verdedigde zich met de verkla
ring. dat Hurwann als militair attaché te
Washington in het geheel geen salaris heeft
genoten.
Pergler verklaarde daarop, dat hij zelf
Hurwann maandelijks vierhonderd dollar
heeft betaald.
Dr. Benps noemde de beschuldigingen
van Stribrny inzake het verraad van
Svehla een ongehoorde grofheid en 'n leu
gen van a tot z.
CHINA.
Japancche gezantenkenze geweigerd.
De C'hineesche regeering te Nanking
heeft te Tokio doen woten, dat zij niet kan
toestemmen in de benoeming van Obata
tot gezant van Japan in China. Obata, zoo
luidt het motief) was gezant ten tijde dar
de fameuse 21 eisehen door Japan aan
China in 1915 werden gesteld en doorge
dreven.
RECLAME.
Ruwe Huid
Ruwe Handen
9739
DE TWEEDE HAAGSCHE
CONFERENTIE.
PARIJS, 20 Dec (V.DJ De Belgische,
minister-president Jaspar heeft van den
Franschen minister van buitenlandsche
zaken Briand een telegram ontvangen,
waarin Briand mededeelt, dat hij er prijs op
stelt, dat de tweede Haagsche Conferentie
op 3 Maart zal aanvangen.
Men kan als zeker aannemen, schrijft de
Echo de Paris", dal Jaspar aan de wen-
schen van Briand zal tegemoet komen. In
verband met de daarna volgende conferen
ties is het inderdaad van belang geen tijd
voor de definitieve besprekingen over het
verdrag inzake het Youngplan te verliezen.
De juridische commissie heeft onder leiding
van den Belgischen president Marx een aan
tal rapporten samengesteld en bet ontwerp
voor e'en slot-protocol uitgewerkt. In Den
ITaag zal over al deze rapporten overeen
stemming moeten worden bereikt.
België zal op de Iweede ITaagsche Confe
rentie door Jaspar, Hymans en Outard ver
tegenwoordigd zijn.
Naar de ..Excelsior" weet te melden heb
ben do financiecle deskundigen van de
groolc mogendheden definitief den tekst van
het trustee-verdrag vastgesteld, waarbij de
1 strekkingen tussehon de schuldeischers en
de Bank van Internationale Betalingen wor
den geregc-'ld.
De deskundigen hebben verder de rap
porten van de commissie tot liquidatie van
hel verleden voor de Oostelijke kwesties,
voor de leveranties in nalura.voor de spoor
wegen en voor de verpande Rijksinkomsten
onderzocht.
WERKLOOZENKERRIE
TE DRESDEN.
DRESDFX. 20 Dec. (V. D.). In de giste
ren gehouden zitting van den gemeente
raad van Dresden kwam het tot onge
kende tooneelen. De eene communist na
den andere moest, voor een deel met de
hulp der politie, uit de zaal worden ver
wijderd. Het tumult begon bij de behan
deling van een communistisch voorstel tot
het verstrekken van wintel-steun aan de
werkloozen. Een communistisch gemeente
raadslid eisölite van den voorzitter, dat
de in het Stadhuis aanwezige „Sehulzpoli-
zoi" verwijderd zou worden en eischte
hiervoor een schorsing van de zitting. Toen
dit voorstel verworpen werd, begonnen
de communistische gemeenteraadsleden en
met hen de geestverwanten op de tribune
tumult te maken Een communist die bij
de bespreking van het voorstel een lid van
een andere nartii beleedigde werd. nadat
hij driemaal tot de orde was geroepen,
het woord ontnamen. Daar hij desondanK-9
bleef spreken en een gedeelte van het pu
bliek op de tribune weer tumult begon te
maken, werd dp spr. uit de zitting uitge
sloten. Het tnmult weTd hierop oorverdoo-
vend. Van de tribune werden de ergste be-
leedigingen geuit, als bloedhonden", .jul
lie moeten opgehangen worden". De com
munist moest tenslotte door de politie met
geweld uit de zaal verwijderd worden.
De voorzitter zag zich genoodzaakt ook
de tribune te laten ontruimen, waarbij da
communisten de internationale zongen.
O
Stoomketel van een sleepboot uit elkaar gesprongen.
In het Win9cholerdiep te Groningen is
hedenmorgen de stoomketel van de sleep
boot ,.De Onderneming", eigenaar Jasper
uit Leeuwarden uit elkaar gesprongen, ten
gevolge waarvan meerdere menschen wer
den gedood en meerdere ernstige wonden
bekwamen.
De sleepboot had vijf schepen achter zich
toen nabij de Bonte Brug de stoomketel met
een geweldige knal ontplofte. De gevolgen
van de ontploffing waren verschrikkelijk.
Twee mannen die zich aan dek van de
sleepboot bevonden, werden over de daken
van de huizen langs het kanaal eenige hon
derden meters ver weggeslingerd. Hun lijken
werden vreeselijk verminkt terug gevonden.
Verder werd een vrouw van een in de na
bijheid liggend schip op slag gedood. Haar
man werd ernstig gewond.
In een der huizen in de nabijheid van de
plaats van de ontploffing werd een kind uit
haar bed gelicht en eveneens gewond De
sleepboot is door de ontploffing in twee
stukken uit elkaar geslagen en direct ge
zonken. Door de ontploffing werd de gas
buis onder de Bonte Brug stukgeslagen, ter
wijl het uitstroomende gas vlam vatte. Aan
de huizen in de nabijheid van de plaats van
de ramp is enorme schade aangericht, ter
wijl tol ver in den omtrek honderden ruiten
werden vernield.
•Volgens nadere berichten zouden ook du
vrouw van den schipper en een kind, die
zich in de hut bevonden, om het leven z\ju
gekomen en met het vaartuig in de diepte
zijn verdwenen. Een der lijken van leden
der bemanning kwam terecht in de woning
van den h9er Stuitje in de Vc-emarktslraat.
Het verminkte lijk van den anderen manlijk ei-
opvarende van „De Onderneming' kwam
terecht tegen het raam van de woning vat.
den heer Albers in de Grif! ©straat no. 1.
De ruit werd vernield. Het ljjk viel toen oj
de stoep. In de kamer, waarvan de ruit
was gebroken, werden bloedspatten gevon
den. Het bovenstuk van den ketel is ver weg
geslingerd en heeft op zijn weg door de
lucht een stuk van het arkeneel-kamsrtje
(een dakkamertje) van het perceel Rad ©sin
gel hoek Trompstraat meegenomen. In dit
kamertje sliepen twee personen. Dezen zijn
invet den schrik vrijgekomen.
Stukken van den ketel zijn tot op 500 M.
afstand teruggevonden.
De brand, die ontstond doo~ het stuk slaaL
van de gasle:ding ondër de Bonte Brug,
werd spoedig geblusoht.-
De schade in de omgeving.
De schade in de omgeving is zeer groot
en voorloopig nog niet te pve zien. Van d«i
huizen aan de Trompkade is het ergst ge
troffen de woning van den heer Eleriu.
•Het echtpaar E'erie lag, toen de ontploffing
plaats had, nog te bed. Even na de geweldi
ge knal \Verden zij door steenen, hout en
kalk bedolven. Mevr. Elerie werd zeer ern
stig aan het gelaat gewond en is naar het
Academisch ziekenhuis overgebracht.
Het pakhuis van d:en heer J. L. Brink?r
cn var- de firma Bannenberg en Krings i?
var; binnen een ruïne. De ramen zijn naar
binnen gedrukt en aüe^ wat niet vast stond
is vernield.
In het huis van d' n heer Bont op den hóek
van de V-eemarktstraat en het Winscho-
i Ie»- Diep is een stuk \jzer geslagen va?,
drie kilogram. H!?t jizer vloog in de kamer
rond en richtte groote verwoestingen aan.
De winkel van den heer Visscher, in het
benedenhuis gevestigd, werd emstiig geteis
terd. De groote winkelruit werd ingedrukt
en de uitgestalde kruidenierswaren enz. vlo
gen door den winkel. Een stuk ijzer kwam
terecht in een perceel aan de Moeskersgang,
waar de 'familie Kraak woortt. Dit huis is
bijna geheel verwoest. Het ijzer is door het
dak en vandaar in de huiskamer geslagen.
Het meubilair werd grootendeels vernield.
De familfe, Mie nag te bed lag, is met
brandladders via 1ïet dak naar buiten ge
bracht. De heer en mevrouw Kraak wer
den gewond.
Verder is een deel van den gevel van de
radiozaak der firma Mulder aan de Rade-
singel afgerukt.
In de Moeskersgang is een vrouw ;n haar
huis door ijzer getroffen en met gebroken
been weggebracht.
Hel verhaal van een ooggetuige.
Wij hebben gesproken met een schipper
van een der rijf schepen, die door de sleep
boot gesleept werden .De schipper vertelde
ons het volgende:
Het was ongeveer kwart over vijven en
„De Onderneming" lag met vijf kolensche
pen op volle stoom te wachten totdat een
ander sehip door de brug was. De sleepboot
had daarom vaart vormindercl, hetgeen
waarschijnlijk tot gevolg had dat de span
ning in den ketel toenam.
De marhimst aldus vertelde onze
schipper die nog niet lang had gevaren,
riep zijn kapitein loc. dat eT iels niet in orde
was. „De stoom loopt Ie hoog", zeide hij.
Direct daarop volgde een geweldige knal.
Alle schippers, die op het dek van de sche
pen waren, werden legen den grond gewor
pen. Een lijdlang regende het stukken steen
kool. hout en ijzer.
De sleepboot werd een groot eind in de
lucht geslingerd en 9loeg toen met een plof
in liet water terug. Een geweldige vlam
vloog uit de machinekamer.
Wat er verder precies gebeurd is, wist de
schipper ons niet mede te deelen.
Groote belangstelling.
Do belangstelling van de zijde van het
publiek is zeer groot. Zoodra het bericht van
de ramp zich in de omgeving verspreidde,
stroomden duizenden naar het WinschoteT
Diep om de aangerichte schade in oogen-
scliouw te nemen. De politie heeft evenwel
de directe omgeving afgezet.
Onmiddellijk werden hulpmaatregelen ge
nomen on werd met het opruimen van de
ruines begonnen. Ook zal de sleepboot zoo
spoedig mogelijk gelicht worden.. De voorbe
reidingen daartoe zijn reeds getroffen.
Namen der slachtoffers.
Nader meldt men ons:
Het blijkt thans dat vijf personen om het
leven zijn gekomen n!. de schipper Jasper,
diens vrouw en kind, de machinist Ridder
bos, en mej. Koerts van een juist voorbij
varend vaartuig. De lijken van vrouw Jas
per en een kind zijn bij hel lichten van liet
achterste gedeelte van de gezonken sleepboot
gevonden
Hel juiste aantal gewondpn is nog niet
lakend. Drie ernstig gewonden zijn in het
Academisch Ziekenhuis opgenomen nl. mevr
Elerie. mevr Knak en de beerde Vries, een
buurman van mevr. Elerie. die in zijn wo
ning eveneen® ernstig gewond werd.
Daavop ontstond een hevig tumult tus*
sohen de sociaal-democraten en do com
munisten. waarbij verscheidene communis
ten uitgefloten werden. Bij elke nieuwe
uitfluiting moest de politie te nas komen.
Gedurende het tumult in de zaal Icwain het
ook tot demorstraties voor het stadhuis,
waar de communisten de werkloozen had
den bijeengeroepen. Ongeveer 2000 perso
nen verzamelden zich en trachtten het
stadhuis binnen te dringen.
300 man politie en ook bereden politie
hebben daarop de omgerimr van het stad
huis afgezet en de pogingen van de com
munisten om in 't stadhuis te dringen, wer
den afgeslagen. Tenslotte werd de menigte
verspreid. Te 10 uur 's avonds was de OTdo
in de stad teruggekeerd.
EX-PRESIDENT LOUBET.
PARIJS, 20 Dec. (Belg. Tel. Ag.) Uit
Montelimar wordt aan de Times" geseind
dat de gezondheidstoestand van ex-presi
dent Loubet sedert 24 uur zoo ernstig i?
achteruitgegaan, dat in zijn omgeving
groote vrees bestaat voor zijn leven.
EEN GELDLOOPER
VERDWENEN MET f. 18.000.
Van een bank te Den Haag.
Bij een bankinstelling Ie Den Haag was
sinds met langen lijd in dienst zekere E. II.
F. L.. 27 jaar oud en ongehuwd. Hij moest
geregeld voor zijn palroon vrij groole be
dragen innen en gisteren werd hij uitgezon
den om 18.000 gulden te halen. Met dat
bedrag is hij spoorloos verdwenen. Vermoed
wordt, dal hij naar het buitenland is ge
vlucht.
De poli tie-radio Hilversum zond gister
avond zijn signalement uit, zijnde 1.68 M.
lang, voorover Inopend, donker lypc, scherpe
neus. Hij droeg gisteren een donkeren, slap
pen hoed.
——O
MORGEN DE EERSTE ITSBAAN
OPEN.
VLUCHT
ENGELAND—AUSTRALIË.
LONDEN, 20 Dee Oieuter V De Brilsehe
vlieger Captain Chichester Beeft heden
morgen vroeg het vliegveld Croydon veria-
ter om den vlucht naar Australië te 1»-
proeven. ÏT\j wil het record op zjjn naam
plaatsen.
KOUDE IN AMERIKA.
CHICAGO, 20 Dec. (Reuter). Alleen ir.
Chicago zijn reeds twintig sterfgevallen toe
Ie schrjjven aan d6n tegenwoordigen koude
golf. Het verkeer over de wegen ligt op
vele plaatsen in het midden en wasten van
de Vereenigde Staten stil als gevolg van
den intensivern sneeuwval. De treinen onder
vinden vertraging en bonderden automobielen
worden langs den weg achtergelaten.
Groningen geeft het voorbeeld.
Het heeft gedurende de laatste dagen in
Groningen zoo sterk gevrorein, dat morgen
reede de ijsbaan Helpman geopend wordt
voor kinderen en als de vorat aanhoudt
Zondag ook voor volwassenen. Het ijs ver
keert in prachtige conditie.
DOOR EEN BALK GETROFFEN.
Omtrent den brand op de Geldersclie
kade te Amsterdam, vernemen wij nader
dat tijdens het blitsschinkswerk in den af-
geloopen nacht een onderbrandmeester
door een neerstortend gedeelte van een
hijsohbalk werd getroffen Hij is met hoofd
wonden en verschijnselen van hersenschud
ding in het ziekenhuis opgenomen. Om
trent de oorzaak van deD brand staat nog
niets vast.
RECLAME.
Dr. H. MANNING'S
reinigt ,mond en«tanden.
9725
HENRIETTE ROLAND HOLST
60 JAAR.
Heden wordt, de didhtcres Henriette Ro
land Holst. 60 jaar. Van eenige huldiging is
geen sprake: trouwens zou zij ook daar
voor de figuur wel zijn 1 Zij is dc dichteres
van het edelste der mensdienziel, zwaar
gedrukt onder de tragiek An haar dich
terschap, en dat is misscihien de oorzaak,
dat zij niet zoo aanslaat tot de ziel als
een Adama van Scheltema: zelfs niet tot
de ziel der arbeiders, tot wie zij zich zoo
aangetrokken voelt, zij het steeds als een
zame zwerfster.
Haar beteekenis op litteratuurgebied
nog niet vast te leggen. Behalve haar ge
dichten heeft zij eenige drama's geschre-
De volgende passagiersschepen zijn Za
terdag 21 Dec. 1929 in radiotelegrafische
verbinding met de daarnaast vermelde kusl-
slations en via die stations reehislreeks te
hereiken. Medegedeeld door de N. T. M.
Radio-Holland
Alcyone, Ques9ant Radio Alpheraf,
Rugby Radio Christ. Huygens, Scheve-
ningen Radio Gelria, idem Indrapoera
idem Jan Pietrszoon Coen, Scheveningen
Radio Johan de Wit, idem Klipfon
tein, Rugby Radio Kon. der Nederlanden,
Scheveningen Radio Leerdam, Rugby
Radio Nieuw Amsterdam. Scheveningen
Radio Orania. idem Oranje Nassau,
Rugby Radio Palria, Scheveningen Radio
Rietfontein, Cabo Finisterre Radio Si-
bajak. Scheveningen Radio S. Bolivar,
idem Slamat, idem Sluyvesant. Bug-
hv Radio Volendam, Scheveningen Radio
Zeelandia. idem.
LEIDEN, 20 Dec. 1929. Veemarkt. Aange
voerd 695 runderen. 118 kalveren, 1229
schapen. Prijzen: 15 stieren f.260485;1
141 kalf- en melkkoeien f. 235iOO, vlug.
217 vare-koeien f. 160280, matig; 291
vette ossen f.265150, 62105 ct. p. K G
(schoon a. d. haak); 31 graskalveren 1.60
120; 20 vetie kalveren f.65190, 110
140 ct. per K.G.; 98 nuchtere kalveren
f 1323; 750 vette schapen f.2842; 479
weide schapen f. 2430, traag; 671 mesl-
varkens f. 26—62; 60 Londensche varkens
6872 ct.; 100 zouters 7478 ct. per K.G.
levend gewicht, vlug; 663 biggen f.1325,
matig; 1 veulen; 7 bokken en geiten
f. 3—10.
LEIDEN, 20 Dec. 1929. Aangevoerd 84
partijen kaas. Besteed werd voor: le soort
Goudsche Kaas f. 5567, 2e soort I. 5054;
le soort Leidsche Kaas f. 5659, 2ei soort
1. 5055 per 50 K.G. Handel voor beide
soorten matig. Aan de Stadswaag gewogen:
47 partijen, 1163 stuks, 14482 K.G.
HOOFDDORP, 19 Dec. Graanmarkt, De
aanvosr was als volgt: tarwe (rood) 110,25
10,75; tarwe (wit) f. 11—11,40; roggu
f. 8,25—8,75; haver f. 7,25—7,75; gerst che
valier f.8,75—9,25; duiveboonen f.14—15;
paardeboonen f. 10,5011; groene erwten
1.12,25—13; schokkers f.17—19; geel mos
terd f.23—25; karwij f.36—38; blauw-
maanzaad f. 3638kanariezaad f. 1718.
Alles per 100 K.G.
LEEUWARDEN. 20 Dcc. Sleutelkaas 16
55; Nagelkaas 1837; Goudakaas 3578;
Edammor 2798; Aanvoer 24536 K.G.;
Mijnbotcr 1.92, 1 90, 1.78; Veiling 1.88,
1.78. Aanvoer 14/3, 31/6, 0/12, Commis
sie 2.03.
LEIDSCHENDAM, 18 Dec. Vrije Vei
ling in eieren en pluimvee. Aanvoer 6718
eieren. Kippeneierc-n f. 9—10,75. Eenden
eieren f. 8—9. Kuikeneieren f. 7,508,25.
Kippen f. 1,05—1,80. Hanen f. 1,05—2,25.
Duiven 1019 et. Konijnen f. 13,75. Kal
koenen f. 710. Jonge hanen f. 0,752,05.
Zoete kaas R.M. van f. 0,500,60 per pond.
Leidsche kaas f. 0,40—0,50 per pond. Aan
voer fruit 2178 K.G. Appelen van 6—19 ct.
per Kilo. Peren 414 ct. per Kilo.
RECLAME.
Voor de
Felle Winter Koude
een beste 9881
voor extra lagen prijs, in
Opgericht 1875
Haarl.str. h. Donkersteeg 2-4-6
3—1