LEiDSCH DAGBLAD, Zaterdag 14 December 1929
Vierde Blad
No. 21397
DE AVONTUREN VAN ADAMSON.
f;ö»te Jaargang
UIT DE RIJNSTREEK.
Lu 11
IWv e e^ementei1-
ADAMSON WIL ZICII EENS LEKKER TE GOED DOEN.
BOSKOOP.
Tollen Goudschen Rijweg.
pe beide tollen op den Goudschen rijweg
Her de gemeente Boskoop en Alphen zijn
Leden tegenwoordigen tolgaarder opnieuw
Lpacht De gemeente Gouda heelt zich
r rKht voorbehouden om deze pacht elk
vnblik Ie beëindigen. Wel een teeken,
t' de ophefhng van de tollen ook door
Lja verwacht wordt!
Boskoopsche Burgerwacht.
Op de gehouden onderlinge schietwed-
•„jen van de Boskoopsche Burgerwacht
Lalde de heer W. J. v. Tilburg op de
Uneele baan een len prijs met 49
kalen
Op de geluksbaan, verwierf de heer Joh.
Lwesteeg een len prijs met 508 en de
L J Ie Clercq een 2en prijs met 504 p.
o
HAZERSWOUDE.
Jaarvergadering Znater-Comité.
Het Zusler-comilé, uitgaande van de
Lef. Kerk. hield haar jaarvergadering in
h consistorie der Kerk.
Hit het verslag bleek, dat in het algeloo-
L vereenigingsjaar 1471 eieren werden
Gereikt, 257 liter melk en 64 keer verster-
tcd voedsel aan zieken en zwakken wer-
E verstrekt.
Hot bestuursleden werden opnieuw geko-
l] de dames mevr. den HartoghBrugge-
Ln. mevr. OflringaHuisma. mej. F. Slap-
pdel, mej. HortensiusWindhorst, mej. de
hijn—Hirsehman en mej. Oudshoorn
toe veld.
[Het comité bestaat uit 85 leden.
Lezing da. Bartlema.
DoDderdagavond hield in „Salvatori" ds.
L'tlema van Zeist voor de Chr. Jongel.
(ëeeniging ..Eere zij God" een lezing met
|l onderwerp „Om 't Koninkrijk".
[spreker wenschte als uitgangspunt te
luien over „Gods Koninkrijk", naar aan-
Ming van de bede uit Math. 6: 10a, „Uw
klankrijk kome".
[Duidelijk werd uiteengezel dat de heer-
pippij Gods gebleven was, maar de
Itsseh had de gehoorzaamheid verbroken,
t: werk van Christus is om de wereldsche
binklijke droomen uit te roeien en levend
[louden het gebed „Uw Koninkrijk kome".
Iristus werk in de gemeente geelt verdic-
Een rustige verdieping is noodig omdat
t bet straks in de branding moeilijk zal
pen. Heerlijk als ook de jongeling zijn
|p;en richt naar dat Koninkrijk.
iDeze rede werd met klemmende aandacht
It een vrij talrijk publiek gevolgd.
[luiTeigadering Ger. Meisjesveieeniging.
Ilknlerdagavond hield de Geref. Meisjes-
BMti(ing „Hulda" haar jaarvergadering,
r-c 'eiding van haar presidente mej.
■«tra',die, nadat gezongen was Ps. 95: 1,
r'W in gebed. Na het lezen van Ps.
fl sprak zij een kort openingswoord,
lurj» de secretaresse, mej. A. van Aalst
sanerslag uitbracht en gal een beknopt
Jucieel overzicht, waaruit bleek dat er
ft: Hink batig saldo in kas is.
lïej. B. Bol gaf daarop een inleiding op
ftv teschiedenis over Daniël, en mej. A.
ft: Aalst een inleiding over kerkgeschiede-
f -De Hervorming in Schotland", Joh.
lts. Verder kwam aan de orde, samen-
luien, voordrachten, opstellen, lezen van
lande stukjes, alles afgewisseld door
P'ilnkjes van Hulda en gemeenschappe-
J; lezang.
Htasschen werden ververschingen aange-
ijt waarvan een gretig gebruik werd ge-
Mf'.n wedstrijd werd gehouden in het voor-
[H-Sn van een opstel. De jury bestond uit
H'kmes den Hartogh, van Aalst, Oflringa
HJ'. AVindhorsl, die den eersten prijs loe-
aan G. Slootweg Gd., de tweede aan
Hun Aalst Gd de derde aan Joh. van
Hwijk Jac dr. en de vierde aan P. Sloot-
'V.dr.
Hlifsvaardigden van verschillende ver-
ofdlijnen voor een reorganisatie
»an de Gewapende Macht in
Nederlandsch-Indië.
IV.
r! Regeling van de Gezagsverhoudingen.
wij nu verder de voorschriften na,
P vinden wij, dat de verschillende ge-
Pebbenden zich net eerst konden orien-
re° op het later wat gewijzigde Gouver-
Mnts Besluit van 7 November 1923 No.
r bl. 535). Daarbij werd en dit is
f ^bleven bepaald, dat het burger-
r ?e^g, zoolang niet anders is bepaald,
F--°hÜS*e *S' we^e uitdrukking
w'lfv *s' s^aat °P ^et omgekeerde
Li ,oQdiging van den staat van oorlog
I de gewestelijke bestuurs- en militaire
IT eiten werd en is opgedragen te
l-j', Vo°r een goede verstandhouding
Ij €q wederzijdsche ondergeschikten.
II b kreeg tot taak:
I*- ,veT2ekeren van de binnenlandsche
[f.01®* en veiligheid;
I» e.1 8©v*en van steun aan het gezag,
l^*V^D8en waar no°dig van geboor-
IfC aan de gegeven bevelen, het be-
Iri,v"3d de goedgezinde bevolking
onder a voorkomende, komt
eenigingen brachten hun beste wenschen
aan „Hulda" over.
Ds. den Hartogh sprak aan het einde een
slotwoord en eindigde het samenzijn met
dankgebed.
Door een defect aan de stuurinrichting
geraakte in het Westeinde een auto te water,
van den heer L. Gelukkig wi9t de chauffeur
zich te redden, zoodat deze met een nal pak
vrij kwam. Later werd met vereende krach
ten het voertuig weer op het droge gebracht.
KOUDEKERK.
Jaarvergadering Chr. Jongelings-Vereeniging
„Samuel"
Donderdagavond hield de Chr. Jongel. Ver
eeniging ..Samuel" haar jaarfeest in de koor-
zaal der Ned. Herv. Kerk, ter gelegenheid
van het 35-jarig beslaan.
Vele begunstigers, belangstellenden en af
gevaardigden waren aanwezig, toen ds. Odé
de bijeenkomst met gebel en het gemeen
schappelijk zingen van Ps. 103: 3 opende.
Hierna volgde het jaaroverzicht.
Na eenige jaren van inzinking begint de
vereeniging nu weder op te bloeien, dank zij
het doortastend optreden van den tegenwoor
digen voorzitter den heer G. P. de Jong. De
vereeniging lelt thans 22 leden. Door ver
schillende leden werden vervolgens nog
enkele onderwerpen behandeld, en voor
drachten gehouden. Namens Kerkeraad,
Vrouwenvereen,, Meisjesvereen., Werk
mansbond, Geref. Jongel. Vereen, en van
de Provinciale Commissie werden groeten
en gelukwenschen overgebracht.
Tenslotte gaf R. Ch. Schellingerhout een
historisch overzicht, terwijl hij er aan her
innerde dat wijlen ds. Clercq de Ver. opge
richt heeft. Hierna kreeg nog het woord de
heer C. van Vegten, oud-lid en mede
oprichter.
In de pauze werden ververschingen aan
geboden. De collecte bracht f. 17.18 op.
De C. J. V. kan op een welgeslaagden
avond terugzien.
WOUBRUGGE.
By de gehouden stemming is tot ouder
ling in de Ned. Herv. Kerk gekozen de
heer T. van Ryn en tot diaken herkozen de
heer C. W. Anker. Voorts zijn tot notabelen
herkozen de heeren G. Anker, H. van Harten
en T. van Ryn en gekozen de heer G. van
der Boon.
o
ZWAMMERDAM.
GEMEENTERAAD
Benoemingen Vaststelling Gemeente-
begrooting 1930 Gratificatie volontair
ter secretarie Subsidie „Groene Kruis."
De Raad dezer gemeente kwam in open
bare vergadering bijeen
Voorzitter: de Burgemeester. Aanwezig:
alle leden.
De voorzitter opent de vergadering met ge
bed, waarna de notulen der vorige vergade
ring worden voorgelezen, welke onveranderd
worden goedgekeurd.
1. Ingekomen stukken
Mededeeling word gedaan van de navol
gende ingekomen sukken:
a. Proces-verbaal van gehouden kasop
name bij den gemeente-ontvanger op 27
Nov. j.l. Boeken en bescheiden in orde 'be
vonden.
b. Verzoek van het bestuur van de afdee-
ling Zuid-Holland van de Vereen, van Ned.
Gemeenten om een bijdrage van 1/4 cent
per inwoner voor de aanbieding van een
waardige aankleeding van de bestuurskamer
van het nieuwe eigen gebouw dier Vereeni
ging. waarvoor een bedrag van ongeveer
f. 15.000 noodig zal zijn
B. en W. achten een bedrag van f. 5 dat
voor deze gemeente naar bovenbedoelde be
rekening zal moeten worden bijgedragen,
geen bezwaar, doch vinden het geheele plan
van f. 15.000 voor de meubileering enz. van
slechts één kamer voor deze tijden van be
zuiniging te luxueus, en adviseeren daarom
afwijzend.
Met de stem van den heer Van Wijngaar
den tegen wordt het voorstel van B. en W.
aangenomen.
c. Verzoek van het bestuur der Vereeni
ging der Zusters Franciscanessen van de
dus overeen met hetgeen ten aanzien van
de G. P. onder a werd gezegd. Wat daar
onder b. werd genoemd, vervalt natuurlijk
en wat onder c. voorkomt, staat hier sub b.
Veilig zou men kunnen zeggen, dat b.
reeds valt onder a. Doch men schijnt graag
erg duidelijk te willen zijn.
Is het intusschen niet geweest.
Altijd hoort men op de buitengewesten
overal de vraag: „Mag het leger dit of
dat doen De een zou graag dit, de an
der graag dat zien gebeuren. Er blijken
aan weerszijden vaak zonderlinge begrip
pen te bestaan en vaak is er geharrewar
tusschen militaire en civiele autoriteiten,
waarbij dikwijls beide partijen gelijke
schuld hebben en de lacune in de regelen
de voorschriften niet door persoonlijke
^act wordt overbrugd.
Het ergste is het, dat de ter beschikking
gestelde legerafdeelingen niet de minste
politioneele bevoegdheid hebben. Daaren
tegen hebben buiten de algemeene politic
oppassers, negorij oppassers, of welke na
men zij dragen, geen politioneel overwicht,
een slappe houding en een verwaarloosd
uiterlijk, slechte armelijke kleedij. Roter
ic het met de veldpolitie gesteld.
Men laat de militaire brigades, buiten
den patrouillegang naar afgelegen oorden,
allerlei werkjes doen op politioneel terrtu.,
te veel nog afhangend van het persoonlijk
inzicht der plaatselijke chefs. Echter kan
een militair, zelfs een Europeesch sergeant
op patrouille, geen auto aanhouden om den
chauffeur te verbaliseeren. Als er veeziek
ten uitbreken en b.v. voor surra-bestrij-
St. Jozel-stichting alhier, waarbij onder
overlegging der vereischte stukken medewer
king wordt gevraagd voor den bouw van
een U. L. O school, wet 1920, met 4 lokalen.
Dit adres, dat nog niet door B. en W. i9
behandeld, wordt voor nader onderzoek in
handen van dit College gesteld.
d Adres van het Comité der Vereenigingen
van Burgemeesters en Secretarissen in de
Kantons Hoorn, (waaronder Medemblik,
Purmerend, Alkmaar en Schagen). met ver
zoek om adhaesie te willen beluigen met een
zoowel aan den Minister van Onderwijs als
aan de Tweede Kamer verzonden adres be
treffende classificatie der gemeenten volgens
het Bezoldigingsbesluit Burgerlijke Rijks-
Ambtenaren 1928, in verband met onder-
wijsbelangen ten plattelande.
Besloten met algemeene stemmen om met
het beoogde doel adhaesie te betuigen.
2. Benoeming gemeentegeneesheeren voor
1930 Bij stemming worden hiervoor aan
gewezen voor de wijken A en B de heer dr.
F. Schreuder Jr. met 6 stemmen tegen 1 stem
op den heer dr. A. W. van Beek. Voor wijk
C de heer dr. A W. van Beek met 7 stem
men, en voor wijk D de heer dr. J. Batelaan
te Reeuwijk met 7 stemmen.
3. Benoeming lid van het Burgerlijk Arm
bestuur wegens periodieke aftreding van den
heer P. Hoogenboom, die met algem. stem
men weder wordt herkozen.
4. Benoeming lid van de plaatselijke com
missie van toezicht op het lager onderwijs
De Voorz. deelt mede, dat de heer W. Dom
burg, die aftreedt, niet meer herkiesbaar is,
aangezien het betreft de vacature van een
lid dier commissie, die zelf geen schoolgaan
de kinderen heeft, aan welke vereischte de
aftredende thans niet meer voldoet, daar in
den loop van het jaar een zijner kinderen tot
een school is toegelaten.
Als candidaten worden genoemd de hee
ren A Hirsehman, J. van Leeuwen Jr. en A.
van Wijngaarden. Bij stemming verkrijgt de
heer A. Hirsehman 1 en de heeren Van
Leeuwen en Van Wijngaarden elk 3 stem
men. Bij tweede vrije stemming wordt geko
zen de heer Van Leeuwen met 4 stemmen,
tegen 3 op den heer Van Wijngaarden.
5. Voorstel tot verbetering van de gevan
genbewaarplaats aan den Overtocht. De
Voorz. deelt mede, dat in verband met een
gedane aanschrijving van den Minister van
Justitie en een daarop gehouden controle
van den majoor der Rijksveldwacht ver
schillende verbeteringen moeten worden
aangebracht aan de gevangenbewaarplaats
aan den Overtocht. Zoo moet worden aange
bracht een dag en nachtverblijf, opdat een
arrestant in de gelegenheid is te lezen en te
zitten in een van het nachtverblijf afgezon
derd vertrek. Daardoor is tevens noodig, dat
verwarming wordt aangebracht. Tevens is
noodig een verbindingsdeur tusschen de
beide vertrekken en een 9chelverbinding
met de veldwachterswoning. B. en W. vra
gen een crediet om de verlangde verbeterin
gen nog voor 1 januari a. te kunnen doen
aanbrengen. Na eenige bespreking wordt met
algem. stemmen het gevraagde crediet toe
gestaan.
6 Vaststelling Gemeente-begroo' ng voor
1930 De voorz. geeft eerst het woord aan
de Commissie, die met het onderzoek daar
van is belast geweest.
De heer Van Wijngaarden brengt rapport
uit en zegt dat de commissie bij haar onder
zoek tot een geheel eensluidende conclusie
is gekomen. Op de gewone posten zijn gee
nerlei op- of aanmerkingen, doch de buiten
gewone post van f. 500 voor gratificatie aan
den volontair ter Secretaris is voor de com
missie een struikelblok geweest en wel in
verband met het reeds genoemde motief, dat
de combinatie der betrekkingen van Burge
meester en Secretaris niet mag leiden tot
aanstelling van meerder personeel ter secre
tarie. In verband echter met de steeds toe
nemende werkzaamheden ter secretarie
staat de commissie tegen dezen post niet ge
heel afwijzend, doch zou dan de toelage op
de helft van het uilgetrokken bedrag of
hoogstens f. 300 willen brengen.
De heer Edelman merkt op vroeger reeds
zijn zienswijze te hebben geuit omtrent de
combinatie burgemeester-secretaris en zal
daarom thans niet in herhaling treden. Hij
vraagt omtrent de werkzaamheden Ier secre
tarie nadere inlichtingen aan de wethou
ders.
De heer Van Vliet sluit zich bij de vorige
sprekers geheel aan en vraagt ook de mee
ning van de wethouders.
ding het afzetten van een rayon noodig
is, weet de betrokken bestuurder soms niet
uit te denken wat hij met de gezonden bri
gade zal doen en blijkt achteraf, dat de
patrouille evengoed thuis had kunnen blij
ven. Men hoort dan: „Ja, als we maar
veldpolitie hadden."
Patrouille-commandanten zijn hoogstens
te beëedigen getuigen, als zij tot het leger
behooren. Tot de veldpolitie behoorend zijn
zij ambtenaren der politie.
De stof waaruit beide korpsen gekweekt
worden is uit dezelfde recrutenbron geno
men. Er is daarin geen verschil. De oplei
ding en organisatie is echter een andere.
Die van de veldpolitie past zich aan aan
de taak. die van het leger is nog star ge
richt op den toestand van twintig jaar ge
leden.
Van de veldpolitiek leest men vaak in de
courant, dat zij belangrijke zaken tot klaar
heid heeft gebracht Geen wonder, dat alle
bestuursambtenaren de speciale opgeleide
en georganiseerde veldpolitie de voorkeur
geven.
Maar de bronnen, die voor de werving
aangeboord moeten worden zijn niet onuit
puttelijk. Althans: er komt een einde aan
den voorraad van hel juiste gehalte. En
wanneer menig veldpolitie in weinig streken
nog goed werk verricht, is dat geen waar
borg. dal dit zoo op den duur en bij sterke
uitbreiding zal blijven. Nog dat de tegen
woordige vorm van veldpolitie de legerbri-
gades geheel overbodig zal maken en men
dus geen dubbel slel noodig heeft.
Op tal* van afgelegen buitenposten liggen
Weihouder van Muiswinkel antwoordt dat
hij sedert de combinatie der betrekkingen
van burgemeester-secretaris als wethouder
mede onderteekent alle stukken, die van B.
en W. uitgaan. Daardoor is hij er zeer goed
mede besend geworden, dat op de secretarie
zeer veel verwerkt wordt waarvan ook de
voorbereiding in verband met wetten en be
sluiten veel tijd in beslag neemt.
Daarbij komt nog dat in deze gemeente
niet minder dan 7 scholen zyn met vele
leerlingen uit andere gemeenten, terwyldo
scholen uitgaande van het pensionaat St.
Jozef byna uitsluitend uit leerlingen van bui
tengemeenten bestaat. In verband daarme
de geelt alleen het onderwijs hier veel meer
werk dan in andere gemeenten van gefrjke
grootte. Daarom is er op den duur te veel
werk en is hulp dan ook noodig. Gezien het
feit dat door de combinatie de helft der
jaarwedde van den secreiaris wordt bespaard
en hetgeen hier voor personeel ter Secre
tarie wordt uitgegeven ,nog blijft beneden
dat in tal van andere gemeenten met een
gelijk aantal inwoners, kan spr. de post met
vrijmoedigheid voor handhaving aanbevelen.
Weth. Hoogendyk zegt zich geheel te
kunnen aansluiten by zrjn collega-weth. en
wil er nog aan toevoegen dat wanneer de
Burgemeester eventueel als Secretaris zou
bedanken, hij overtuigd is dat er dan nog
geen personeel ter Secretarie voldoende zou
zijn in verband met het vele werk dat er
steeds is.
De voorz. zegt aan het door de wethou
ders gesprokene weinig meer te zullen -oe-
voegen. Hy heeft een staat van 22 gemeen
ten van ongeveer gelijke grootte als Zwam-
merdam, waaruit blykt dat in de meeste
dier gemeenten de uitgaven voor Secretarie-
personeel ver uitgaan boven hetgeen hier
wordt uitgegeven, terwijl die gemeenten dan
nog lang niet zoo met onderwijs werkzaam
heden zijn bedeeld als wy met onze 7 scho
len .Spr. acht de voorgestelde gratificatie
alleszins gewettigd', vooral nu een der vo
lontairs is vertrokken, zoodat er nu nog
maar een volontair voor hulp over is. Verge
leken bij andere gemeenten is de werk
tijd ter Secretarie hier abnormaal lang.
Spr. acht de voorgestelde wijze in het
financieel belang der gemeente, daar an
ders een tweede ambtenaar zou moeten wor
den aangesteld.
Na discussie in stemming gebracht wordt
hierna de post met algemeene ötemmen
aangenomen.
zwakke detachementen. Het was juist hel
goede in het systeem bij de vervanging der
G. P.-brigades door legerbrigades. dat die
geconcentreerd waren op hoofdplaatsen, van
waaruit gecontroleerde afdeelingen werden
uitgeschoven en telkens afgelost.
Maar dit is dan ook alles. Want voor het
overige was de organisatie van de infanterie
te slar en te stroef, te weinig ingericht op
de behoeften aan de buitengewestelijke prac-
tiik, terwijl elke opleiding ontbreekt.
Door nu de veldpolitie le zenden, zooals
onlangs op Bali is geschied ter vervanging
van legerbrigades, ondervangt men wel die
hierboven genoemde gebreken, doch men
loopt groot gevaar terug te vallen in de fou
ten der gewapende politie.
Er moet naar een stelsel gezocht worden
dat op de buitengewesten soepeler is dan het
leger, maar dat dan het leger de deskundige
controle en do aflossingen om achteruitgang
tegen te gaan, overneemt
Er moet dus één geheel komen, één ge
wapende macht
De bezuinigingszijde van het vraagstuk
der gewapende macht werpl valsch licht op
de kweshe zelf. Men overwege het volgende:
Het leger heeft op Java de gewone leger-
stérkte die het leger in Nederland ook heeft:
verdediging tegen een buitenlandschen
vijand en regeenngssteun. Dat ko9t geld. En
het leger kan zoo sterk zijn als overeenkomt
met hplgeen de regeering er voor op de be
grooting kan les krijgen. Strategische eischen
stellen geen maximum. Men kan nooit to
sterk zijn tegen aanranders. En het nieuwe
zou men echter kunnen schatten, op mili-
De heer Linschoten zegt nog enkele pos
ten te hebben genoteerd, waaromtrent hy
gaarna nadere inlichtingen zou hebben.
Bij volgnr. 62 vraagt hy welk motief B. en
W. hebben voor het voorste! om de jaar
wedde van den concierge van het Raadhuis
te verhoogen.
De voorz. antwoordt dat dit verband houdt
met de hoogere kosten die de concierge heeft
gekregen doordat aan de werkster meer
loon moet worden uitbetaald dan vroeger.
Bij volgnr. 118 geeft de heer Linschoten
zyn verwondering to kennen, dat voorge
steld wordt de subsidie voor het „Groene
Kruis" met f. 25 te verhoogen. Het wil
hem voorkomen dat het Groene Kruis minder
arbeid verricht door de oprichting der Chr.
Wijkverpleging te Bodegraven.
De voorz. herinnert aan de onlangs gehou
den vergadering van het Groene Kruis ai-
hier, waarin de wenschelijkheid van meer
dere gemeentelijke subsidie werd betoogd.
De heer Linschoten merkt dan op, dat
B. en W. vooruitstrevender zyn dan het
bestuur van het Gr^. o Kruis, hetwelk aan
deze gemeente geen verhoogde subsidie heeft
aangevraagd, doch wel aan Bodegraven.
Na eenige bespreking wordt besloten het
uitgetrokken bedrag met f.25 te verminde
ren en alzoo de subsidie op het oude bedrag
te handhaven
Nadat over nog enkele posten de door
den heer Linschoten gevraagde inlichtin
gen door den voorz. zyn beantwoord, spreekt
de heer Van Wijngaarden er ten slotte zijn
teleurstelling over uit dat op deze begroo
ting geen post is uitgetrokken voor bestrij
ding der kosten van de voorbereiding voor
het stichten ©ener nieuwe begraafplaats, wat
spr. zeer noodzakelijk acht.
De voorz. antwoordt dat, wanneer tot den
aanleg van een nieuwe begraafplaats wordt
overgegaan, de bedoeling is daarvoor een
geldleening te sluiten uit welke leening dan
ook de voorbereidende kosten kunnen worden
bestreden zoodat deze zaak eventueel toch
voortgang kan hebben.
Waar vervolgens geen der leden meer het
woord verlangt, wordt ds begrooting hierna
mee algemeene stemmen vastgesteld meteen
bedrag van f. 78683,29 op 'den gewonen
dienst aan inkomsten cn ingaven en op
den lcapitaaldirnst aan inkomsten f. 26767,29,
uitgaven f. 9606,86, batig saldo f. 17160,43.
Van de ropdvraag wordt geen gebruik ge
maakt, waarna de vergadering wordt ge
sloten.
lair politiek wetenschappelijke bespie-
i gelingen steunend. Daar beneden is elke
sterkte een misdadige dwaasheid. Het is hier
niet de plaats aan die beschouwingen te be
ginnen.
Wij behandelen hier de andere laak,
thans nog aan het leger toebedeeld: handha
ving van ons Koloniaal gezag over de pri-
motieve bewoners der voor ons bestuurde
gewesten. Onverschillig of men nu spreekt
van Koloniën, overzeesche gewesten, vol
kenbondsmandaat. buitengewesten of bui
tenbezittingen. 't is alles hetzelfde, er moet
bestuurd worden en daarvoor is orde noodig.
Het handhaven van die orde kost geld.
Maar dat is geen geld, dat de begrooting
van oorlog mag opdrijven. Het zijn be9luurs-
onkosten. Doordat men al jaren lang gespro
ken heeft van de defensie der buitenbezit
tingen door de daar gelegerde troepen bij
mobilisatie is de zaak vertroebeld. Daarvoor
kunnen die zwakke infanterieplrouilles niet
dienen, al teekent men nog zoo veel stellin
gen op de kaart. In oorlogstijd, ja daarvóór
reteds, zullen allen op dek noodig zijn: hand
having van rust veiligheid der niet op het
eiland inheemschen (Europeanen zoo goed
al9 Chineesche en Arabische handelaren) en
gemis aan aanvulling fvoor zieken) van
Java maken, dat er werk genoeg zal zijn.
Dus dit-ne men de kosten aan beide streng
te schpiden om dan te zien wat ieder kost.
het leger op Java en de gewapende macht
op de andere eilanden.
(Slot volg')-
