MOEDERS TOEVLUCHT
anecdota leidensia.
LEIDSCH DAGBLAD, Zaterdag 7 December 1929
Derde Blad
No. 21391
UIT HET PARLEMENT.
m Bultenl. Weekoverzicht.
DE VLUCHT UIT DE POPPENKAST VAN JAN KLAASEN EN TRIJNTJE.
BRIEVEN UIT BERLIJN.
ft* Jaargang
'ïm onzen parlementairen medewerker.!
DEN HAAG, 6 December 1929
l^er Verschuur geelt een overzicht van
jjjn programma. Wat verbetering
van de Vrijwillige Ouderdoms-
v er zekering zal kosten.
Ifel frisschen moed is hedenmiddag de
reede Kamer weer voortgegaan met de
indeling van de begrooting van Arbeid,
-ndel en Nijverheid. Vóór dat minister
«schuur aan bet woord mocht komen om
/talrijke sprekers te beantwoorden, hebben
ter nog een half dozijn leden hun raee-
op verschillende punten doen hooren.
co heeft de heer Kersten verzekerd, dat
verzet tegen de sociale verzekering was-
Je is en er op aangedrongen, dat alle
fflóedsbezwaren buiten gedwongen verze
eg zouden blijven. De heer van der
pel (S.D.A.P.) heeft zijn stem doen hoo-
legen mogelijke plannen tot opheffing
liD de Raden van Arbeid: De heer Kuiper
K.i opperde het denkbeeld van de inrich-
van pensioenfondsen door bedrijven
Suilend voor bedrijfsgenooten. Ook beval
de instelling van een Rijkskinderfonds
n Mej. Groeneweg CS.D A Pwilde daar-
enover niets van een Rijkskinderfonds
den. De heer Weitkamp CC.H.) deed een
arschuwend woord hooren tegen uitbrei-
g van de sociale verzekering. De lasten
rvan gaan de krachten van het platte-
te boven De heer Beumer (A.-R.) zette
teen. dat hel onvermijdelijk is, dat een
jevallenrente herhaaldelijk aan her-
Ding moet worden onderworpen. De heer
bokking (C H.) eindelijk protesteerde tegen
in het leven roepen van een Rijkskinder.
's, dat alweer zwaarder druk zou leg-
op den werkgever, terwijl er geen enkele
hl9grond is aan te geven waarom de
t daarvoor heeft te zorgen in plaats van
particulier initiatief.
Toen kwam eindelijk minister Verschuur
het woird. Deze heeft niet eiken spr.
nderlijk beantwoord, wat te veel tijd in
ag zou nemen, doch tegenover al die
M. welke hij heeft moeten aanhooren
de eerste plaats een duidelijk overzichi
isven van zijn werkprogramma Als eer-
nummer staat daarop de invoering van
Ziekteverzekeringswet. Dan zal een re
ling van de collectieve arbeidsovereen-
?t met een bedrijfsorganisatie om
es aan den Hoogen Raad van Arbeid
voorgelegd, zal de uitbreiding van
Arbeidswet ter hand worden senomo"
komt de wijziging der Invaliditeitswet
de orde. waarna de reorca.nisa.ii%yan de
iale verzekering aan de beurt zal zijn.
irvolgens zal aan de werkeloosheidsverze-
ng en het sluiten v. handelsverdragen
versterking v. onze econ. positie moeten
acht worden De minister erkende, dat er
meer werk is te vinden: de wet op de
Aelsluiting. wijziging van de Drankwet,
:ling van de arbeidsbemiddeling, wet op
huisindustrie, wijziging van de Veilig-
'swet, de Hinderwet en de Merken wet.
dit laatste is toekomstmuziek. Men
ijpl nu intusschen wel, dat hij geen
st kan maken met een Rijkskindertoe-
gfords
Uto moet trouwens niet uit het oog ver-
Kp. dat men de economische draagkracht
land niet uit het oog mag verliezen,
die sociale maatregelen kosten veel geld,
Ziekteverzekering zal b.v. wellicht op
millioen komen te staan, de Invaliditeits-
'Kkering zal eenzelfde bedrag eischen en
alles moet van het nationale inkomen
■"den afgenomen. Laten we dus voorloopig
over dat Rijkskinderfonds spreken.
Kat nu de Invaliditeitsverzekering aan-
wanneer deze wordt ontdoken mag
minister niet voor gestrenge maatregelen
peinzen Het begrip ..arbeider" moet
1? eerste plaats duidelijker worden om-
een zuivere juridische definitie er van
hroodnoodig en er zou zelfs aanleiding
3 om te denken aan een prijsvraag!
l^at de Ongevallenverzekering betreft:
den toestand der rentetrekkers is een
oi rapport verschenen, dat voor de Rijks-
"zekeringsbank aanleiding is geweest om
hetere regeling te ontwerpen in overleg
de vertrouwensmannen van de vakver-
'fingen.
k Ziekteverzekeringswet komt met 1
^rt 1930 in uitvoering, mits de bedrijfs-
senigingen ook paraat zijn. Daaromtrent
de minister niet geheel gerust en hij
;-z of de leiders daarvan de technische
rijkheden wel voldoende begrijpen Hij
hun werk gaarne ondersteunen, maar
dan moeten zij zich houden aan de premie
berekeningen voor de Raden van Arbeid en
zich daarnaar oriënteeren. De bedoeling
i? de premies te berekenen voor één hoofd
groep en voor drie drie bijgroepen Voor de
hoofdgroep zal de premie tusschen 2 en 21/;
percent bedragen, te verdeelen tusschen
werkgever en arbeider Dat een paar be-
drijfsvereenigingen niet erkend zijn, ligt
alleen daaraan, dat zij niet beantwoordden
aan de letter van de wet. De erkenning van
een dergelijke vereeniging slechts op korten
termijn geschiedt opzettelijk ten einde pres-
sip uit te oefenene op niet permanente li
chamen. die moeten verdwijnen.
Met de reorganisatie van de sociale ver
zekering dient men een weinig geduld te
heben. er is te veel werk aan den winkel
om daaraan thans reeds de hand te slaan.
In ieder geval denkt de minister niet aan
afbraakpolitiek en wil hij de Raden van
Arbeid niet weg hebban. Alvorens we gaan
reorganiseeren. moeten we intusschen in
de leiding meer centralisatie brengen en
meer decentralisatie in de uitvoering, en dat
wel in de eerste plaats bij de uitvoering van
de Ongevallenwet. En dan zal bij herziening
de Invaliditeits- en Vrijwillige Ouderdoms-
verzekering de eerste beurt krijgen. De uit-
keering voor invaliditeit is thans te laag,
het peil moet verhoogd worden en de
minimumbijdrage moet zoo zijn. dat nage
noeg elke arbeider, ook al heeft hij niet ge
regeld gezegeld toch zijn ouderdomsrente
krijgt. Dan moet de leeftijd voor weduwe-
rente verlaagd worden en de leeftijd van
35 jaar voor de opneming in de ouderdoms-
verzekering moet verhoogd worden. De kos
ten van dit alles raamde de minister op
ongeveer 20 millioen.
Wil men de ouden van dagen, die than9
geen rente ontvangen en wier aantal op een
40 000 wordt geschat helpen, dan zal dit niet
anders mogelijk zijn dan door ze staats
pensioen te geven, maar dat mag dan niet
meer dan een aanvulling zijn en buiten
verband met elke andere maatregel blijven.
Ook de zelfstandigwerkenden moeten aan
ouderdomsrente worden geholpen door een
stelsel van vrijwillige verzekering. Zonder
staatshulp komt men er evenwel niet.
De minister erkende, dat een werkeloos-
hcidsverzekering niet mocht uitblijven, maar
we kunnen niet alles tegelijk aangrijpen en.
waar we reeds een werkeloosheidsbesruit
hebben, bestaat er geen noodtoestand.
De Minister heeft daarna nog enkele
speciale vragen beantwoord en daarbij onder
meer beloofd, dat hij een wetsontwerp zal
onder handen nemen, dat een onderhano>-
lingstarief mogelijk zal maken.
De verdere gedachtenwisseling heeft niet
veel belangrijks opgebracht. Alleen maken
we melding van de hulde door den heer
Van Wijnbergen bij de afdeeling Handel
gebraehf voor de inrichting van een midden-
standsafdeeling aan het departement, welke
hulde de minister evenwel endosseerde aan
zijn voorganger.
Dinsdag komt de afdeeling Volksgezond
heid van de begrooting van Arbeid aan de
orde.
Hugenberg wilde te veel Jaspar terug
Quirinaal en Vaticaan China
en de sovjets.
Wanneer ooit de leider van een politieke
partij weinig pleizier heeft beleefd van een
felle oppositie, dan geldt dit voor Hugen
berg, den nieuwen leider der Duitsch-natio-
nalen. Hij heeft de voordeelen willen pluk
ken. gelegen in een oppositie quand même,
en hij heeft gekregen een scheuring van zijn
partij! Wie het onderste uit de kan wil
hebben, enz Hoewel nog slechts enkele jaren
geleden de Duitsch-nationale partij mede de
verantwoordelijkheid heeft gedragen voor de
Duitsehe politiek en dus ook voor de toena
deringspogingen van Stresemann. veroor
deelde Hugenberg deze volkomen. Hij keerde
zich niet alleen tegen het Young-plan. maar
wilde zelfs zoover gaan om de verantwoor
delijke ministers van deze periode te vervol
gen voor het Slaatsgerechlshof! Op het nip
pertje heeft hij zijn Volksbegehren er door
gekregen, maar hij had voor zijn partij,
mogen willen, dat hij direct in eerste instan
tie verslagen was, dan was het nu nog niet
tot een breuk gekomen! Deze breuk is onher
stelbaar te voorschijn getreden bij de stem
ming in den Rijksdag, toen eenige leden van
zijn partij weigerden zich te onderwerpen
aan de partij-discipline en bij het befaamde
art. 4 (de genoemde vervolging) durfden
tegenstemmen, waardoor de toch reeds kleine
minderheid nog verder verschrompelde. Een
llö. De Lange was niet verlegen, wou voor Jan niet
onderdoen, sprong na Jan in de vlammen, hij waagde zich
moedig, koen. Nou dat was voor Duimpje een warm baantje
tie dansen in de vlammenzee. „Ik moei", zei hij, „eerlijk
zeggen, de hrtte valt me lang niet mee."
11G. Doch een gil, een angstkreet men hoorde, Duim
schreeuwde met wijden mond, 't was verschrikkelijk wat
zij zagen, Duim's japon in vlammen stond. „Komt, redt me
toch uit de vlammen, anders is het dm te laat". Jan, die
de angstkreten hoorde, riep: „Ik red je, kameraad".
drietal is toen uitgezet en ongeveer tien an
dere afgevaardigden sloten zich aan bij de
uitgezetten; sindsdien brokkelt Hugenberg's
fractie nog geregeld af. Hoewel nog lid der
fractie blijvend, is de bekende leider graaf
Westarp als voorzitter der fractie afge
treden.... Zoo heeft Hugenberg een der
oudste partijen uileen doen vallen door zijn
drijven, dat hij persoonlijk, trols meerdere
uitdaging, in den Rijksdag niet eens zelf
durfde verdedigen.
De groote vraag is nu, wat de uitgezetten
en uitgetredenen zullen doen. Onder hen
heerscht immers geen eenheid van belangen,
integendeel; er zijn landbouwers bij, christe
lijke vakvereenigingsleiders, groot-industriee-
len, enz. Een nieuwe partij lijkt daarom vrij
wel zeker uitgesloten-, maar wat dan wel
Duitsehe Volkspartij en nationaal-socialisten
zullen niet nalaten het zoet gefluit van den
vogelaar te doen hooren!
Hugenberg was overigens door den uitslag
der jongste gemeenteraadsverkiezingen al
gewaarschuwd, waar toch de nationaal-
socialisten ten koste van zijn partij overwin
ningen wistep te behalen. Zijn partij-dicta
tuur heeft alle kans te ontaarden in een
soort fascisme in behoudenden trant.
Het werkelijk fascisme heeft juist een be
haalde zege bevestigd! Men weet^ hoe na
ontelbare moeilijkheden en wrijfpunten met
succes te hebben overwonnen, dit jaar de
sinds 1871 verbroken betrekkingen tus
schen Quirinaal en Vatikaan weer werden
hersteld. Het was een prachtig resultaat,
waarvan vooral aan Mussolini en Gasparri
de eer toekomt. De Paus werd weer wereld
lijk vorst, zij het ook van een miniatuur-
slaatje. De verzoening is thans naar buiten
uiterlijk bevestigd door het bezoek van het
Italiaansche koningspaar aan het Vatikaan,
waarvan een bepaalde demonstratie is ge
maakt. Dit bezoek heeft de verzoening als
het ware bezegeld 1
In België is veel lawaai gemaakt voor
niemendal. Het afgetreden kabinet Jaspar is
in onveranderden vorm teruggekeerd, nadat
het liberale congres in arrenmoede, ziende^
dat er toch niet meer viel te keeren, de ver-
vlaamsching der Gentsc.he Hoogeschool had
aanvaard, zij het ook, dat voor de leus nog
enkele geruststellende condities waren ge
steld ten aanzien van Fransche cursussen
in 't algemeen De liberale ministers uit het
kabinet Jaspar konden toen terugkeeren en
aldus is geschied; daarmede was de crisis
spoediger en oogenschijnlijk beter opgelost
dan anders het geval zou zijn geweest, 't Wil
ons echter voorkomen alè schijn, daar de
vervlaamsching der Gentsche Hoogeschool
niet meer is dan een etappe op den weg der
volkomen gelijkstelling tusschen beide volks-
deelen en de Vlamingen niet van zins zijn
daarmede genoegen te nemen! Zij zullen niet
rusten, voor de volledige gelijkstelling er is.
Uit is de Belgische taalstrijd nog lang niet!
Evenmin als de inwendige strijd in China,
waar opstanden en oproeren aan de orde van
den dag blijven en de regeering van Nanking
steeds bedreigd wordt. Bedriegen de voortee
kenen niet, dan is het conflict tusschen
China en de sovjets vrijwel als geëindigd te
beschouwen, zij het ook dat Nanking de ge
troffen regeling tusschen Moekden en Moskou
niet wil erkennen. Moekden heeft bakzeil
moeten halen en de Russische rechten op
den Ooster-spoorweg opnieuw moeten erken
nen; zulks over de gansche linie. De eenige
genoegdoening voor de Ghineezen is de ver
vanging der vroegere directeuren door twee
andere Russen.
Moekden is tot deze oplossing overgegaan
uit de harde noodzakelijkheid; het zag, dat
er toch niets anders meer op zat. De militaire
overwinning der roode troepen bleek een
bijzonder makkelijke opgave! En een beroep
op den Volkenbond was immers mislukt,
terwijl ook een te hulp roepen van de onder
tekenaren van het Kellogg-pact geen kans
op succes bood. Weliswaar lieten de Vereen.
Stalen, Engeland, Frankrijk en Italië zich
vinden tot een beroep op beide partijen om
hun onderteekening van dit pact gestand te
doen, maar de sovjets weigerden iedere z.g.
inmenging van buiten en daarmede was de
kwestie afgedaan: te eer, waar Japan, het
eenige land, dat iets had kunnen afdwingen,
van een meedoen zelfs niet wilde weten.
Hei antwoord van Moskou aan Washington
was zelfs op het randje van het brutale afl
Een en ander doei nog weer eens zien, dat
men de beteekenis van het Kellogg-pact en
wat daarmede samenhangt niet al te hoog
moet aanslaan om niet bedrogen uit te
komen. OndeT de volken zelf zal men de
vredesidee moeten blijven aanwakkeren met
alle kracht, waarover de vredespropaganda
maar te beschikken heeft! Dat alleen zal
den oorlog kunnen bannen
RECLAME.
is steeds maar weer Genius Wondbalsem,
de zalf d'ie haar nooit teleurstelt.. Sprin
gende handen, ruwe huid, schrale lippen.
Genius Wondbalsem, dat helpt tenminste.
25 50 ets. 8859
(Van onzen correspondent.)
BERLIJN, 30 Nov.
Ook voor Duitschland, voor Berlijn, be
ginnen nu de Christelijke feeslweken. Met dit
verschil, dat het bij ons zoo populaire Sin.
terklaasfeest zoo goed als onbekend is. Zoo
goed alsVolkomen onbekend is het
niet. Toevallig zag ik juist in deze dagen
een groote reclame voor een of ander
massa-artikel, en in het midden daarvan
.Sankla Klaus" .ongeveer zóó geteekend als
men zich in Nederland sedert eeuwen den
goeden Spaanschen Heilige voorstelt. Maai,
oneerbiedig genoeg, met een dikken drank
neus en een glimlach op het gelaat, die aan
het genot van veel warme punch deed
denken. Men merkt het al: als kinder-heilige
was deze vroolijke prelaat in geen geval op
te vatten.
Duitsehe kinderen kennen ook inderdaad
den Sinterklaas als zoodanig niet. Ze wach.
ten eenige weken en krijgen dan hun
Heilige te zien, den „Weihnachsmann" het
Kerstmannetje Ook oud ook met witten
baard. Maar toch weer een heel ander type
dan onze Sint. Een beetje rond en gezeLiig-
dik uitgevallen. Met een soort Mongoolsch
puntmutsje op het hoofd. Een genoeglijk
heer. Hij rijdt niet op een schimmel en
weet niets van de daken en de schoor-
sieenen. Bezocht hij de kinderen persoonlijk
wat in Duitschland zeker even vaa*
voorkomt als bij ons de Sint dan maakt
hij van het doodgewone trappenhuis gebruik
Een democratische heilige, gelijk trouwens
tegenwoordig in Duitschland ook veel meer
van pas 'isl
De Sinterklaasdrukte intusschen kent de
Duilscher evengoed als wij Al is het dan
voor hem uilsluitend een Kerstdrukte. En
die begint al weken te voren. De „Advent-
Zondagen", gedurende welke de winkels ook
op den Zondag den geheelen dag geopend
blijven, zijn wel het hoogtepunt voor za-
kenmenschen en inkoopers.
Nog slechts weinige dagen en de intocht
der Kerstboomen begint!
Een Kerstboom is voor den Duilscher waar
hij zich ter wereld ook bevinden moge, en
in welke omstandigheden, in vrede of oiv_.
log, in weelde of armoede, iets onmisbaars.
Op „Tolensonntag" en op „Weïhnachten"
heerscht onder Duitschers bij groote uitzon
dering die stemming van absolute eensge
zindheid. waarin hij den vroegeren keizer
van harte nazegt: „ich kenne keine Par-
tein mehr, ich kenne nur noch Deutsche".
Zijn Kerstboom snoet hij hebben, ook el
heeft hij slechts zooveel geld over, dat hi)
zich één enkel kaarsje permitteeren kan.
Zijn boom is het middelpunt van deze win-
terfeestdagen. En nu moet u zich de zaak
niet zóó voorstellen, dat deze hoornen pas
den 24sten December in volle glorie zicht
baar worden. Dat is misschien in particu
liere woningen het geval, waar de lichtjes
op Kerstavond worden aangestoken telken
dage herhaald wordt. Neen. reeds in de
eerste dagen van December kan men in
Duitschland overal brandende Kerstboomen
zien. In de eerste plaats in zeer vele groote
en kleine winkels. De warenhuizen stralen
hun heilige lichten thans reeds naar alle
windstreken uit. De kinderen drukken de
neusjes plat tegen de groote vensters Daar
is dan ook machtig veel te genieten. Duit
sehe winkeliers zijn op den duur echte kun
stenaars in het uitstallen geworden. Het
mag wel eens gezegd worden dat de Duit
sehe middenstand op dit gebied in heel
Europa stellig de leiding heeft. Bljjven we
eens even bp Berlijn (de andere groote Duit
sehe steden staan waarlpk niet veel ten ach
ter I) dan zullen we bij een wandeling door
de honderden drukke winkelstraten onmid
dellijk versteld staan van den uiterst-ver-
iijrden smaak, waarmede tegenwoordig win
kels gebouwd en verlicht worden, van de
practische en weelderige lichtreclames en
van de meer dan artistieke wijze, waarop
kunstenaars van den eerïten rang op hun
gebied voor een goede verdeeling van kleur
en licht in de étalages zorg dragen..
„Duyvenbode".
het beleg van Leiden in 1574 be-
*Muiven aan de stad en burgerij gewich-
Wensten als boodschappers. Vooral de
Willem Cornelisz Speelman munt-
Y boden uit en de Regeering der stad
bare dankbaarheid door in 1578 aan
verlof te geven den toenaam van
Renbode te mogen voeren. Een speciaal
werd ontworpen en de stad be-
30 stuivers aan Hans Lyfrincx „uyt
van de wapenen te hebben geschil-
?esteld in de brieven dewelcke Wil-
tonehM van Duyvenbode zijn ver-
J* respecte van de diensten b\j hem
nitede bij tijde van het tweede besiuyt
gedsen met zyne duvv n. de-
J- buy!:n deser stede worden ghescict j
5®®) en;1 e mei brieven weder inne ge- j
L'3, gekende bij de ordonnantie van X
1578."
A*ke (jen toenaam van Duyvenbode I
Speelman ook nog een gouden me-
tf: j Thesauriers-rekening der stad i
U°JaQ het jaar 1578 vermeldt daarom-
betaelt aen ClaesGvsbrechts, Goudt-
jJ. somme van vijftien ponden,
W. negen deniers, ter causa van
de goude medaille ende t maecken, mitsga
ders t schilderen derzelve, dewelcke Wil
lem Corneliszoon Speelman, met den name
van Duvenbode ende wapenen van stadts-
wegen geschoncken is. ten insichte van dat
hy zyne duyven int laetste besluit beleg)
als boven heeft laten gebruveken".
Dagvertieeling van een Leidschen
godsdienstleeraar.
In hef begin der XVIIe eeuw was de be
kende Arminiaansche volgeling Petrus Ber-
tius Regent van het Collegium Theologiae
te Leiden en zijn onderwijs aan de tot pre
dikant opgeleid wordende „Bursalen" van
het Staten-College beschrijft Bertius in een
brief aan de Staten van Holland en West-
Vriesland dato 16 Februari 1610 als volgt:
lo. Smorgens te ses uren wert vier dagen
lang een Capittel by my yerclaert in de
Propheten. ende ben geeomen tot den Pro
phete Joel. Andere dagen verclare ick den
Catechismus ter zeiver uren. ende ben ge
eomen op de vrage: „Quare Servalor noster
vocatur Christus id est unctus" (Waarom
is onze Behouder Christus, dat is: een ge
zalfde genoemd?)
2o Smiddachs naer den eten verclaer ick
dagelvx een Capittel uyt de Jüvangelisten:
ende ben geeomen tot het XHIe Capittel Ac-
torum.
3o. Savonts ten vyf uren oeffene ick myne
discipulen in 't proponeren uyt Godes H.
Woordt, ende disputeren tot voorstandt des
Cathechismus en der XXXVII Artyclen. Re-
sumeerende ondertusschen de Theologische
lessen die bij de Professoren in de Unïver-
siteyt werden gedaen.
4o. Ten seven uren wort verclaert een
Capittel uyt de Zentbrieven: ende ben nu
geeomen tot het Bile Capittel tot den Ga
laten.
5o. Ten acht uren wort een Capittel ge-
lesen uyt de boeken Mosis ende de Historiën;
waerin ick geeomen ben tot het X Cap des
II n boex Samuelis.
Dit zyn myne oefeningen 't een jaer voor.
t ander naer. zonder ophouden. De reste
van den tydt bestede ick in myne studiën,
regieringe van t Collegie, visitatie van de
Bursalen earners en anders."
Hondenslager.
Losloopende honden, niemand's bezit en
dikwijls in erge mate verwilderd en ver
vuild. waren, in de Middeleeuwen dikwijls
een ondragelijke last in een st3d. Om daar
aan een einde te maken, werd in 1466 le
Leiden het eerzame ambt van hondenslager
ingesteld:
„Om die menichte van den honden die
binnen de stede zijn. quit (kwijt) te worden,
soe quam een hondeslager tot Leyden,
dairmede dat overgecomen (overeengeko
men) woide. dat hy se slaen soude (bedoeld
wordt: dóódslaan), ende soude hebben van
't stuck 1/2 grote (een grote een mund-
stuk, een bepaalde geldswaarde) die welcke
leverde vijftig vel van die hy geslegen
hadde, dairoff hij betailt worde en doe
wechging 168 deniers (penningen).
In 1493 was de oogst grooter. De thesau
riersrekening van dat jaar vermeldt, dat de
„hondecreeft" (hondenslager?) C en L IX
honden (tesamen dus 159 honden) doodgesla
gen had, waarvoor hij p. hond „1 oirt (on
der „oirtje" verstond men een penning, die,
de waarde had van een vierde gedeelte van
een stuiver) van een stuyver" belooning
kreeg: totaal 2 pond 13 deniers.
Maar nadat deze afrekening had
plaats gehad, sloeg de hondenslager nog
LXX IX (79) honden dood. zoodat het
totaal afgemaakte honden in 1493 te Leiden
het respectabele getal van 238 bedragen
heeft.
In welke mate de honden een laslpost
voor de stad waren, getuigt de volgende aan
stelling van een hondenslager in het jaar
1535 te Leiden:
„Alzoe nu ter tyt grote menichte van
honden bynnen deser stede syn, die grote
gerufle rumoer) by dage ende bv nachte
maicken op ter straeten, in der kereken
ende andere hoecken van der stede, onder
den welcken veel oude versufte honden zyn
ende oick grote quade sorchlicke Tekels, die
zeer periculoes zyn, ende le beduchten is.
dat indien hyerinne nyet voersien en worde,
veel oude honden rasende zouden moghen
worden, daer onverwinlicke schade af zoude
moghen comen. gelyck God betert, voirtyls
wel gebleken is. Ende omme daerinne to
voersien ende tzelfde te verhoeden, zoe zijn
't gerecht geaccordeert en overcomen mit
Jan du Bom, die zy belast ende bevoelen
hebben alle honden doot te slaen, alleen
uytgesondert winlhonden, spinjoelen ver
bastering van het Fransche Espagneul, pa
trijshond), ende andere eedele jagthonden,
zonder yemant anders te verdragen, noch
van nyemant enich gelt of yet anders
daerof te nemen, noch enich verdinck te
maicken. Voorts zal hebben 't Gerecht den
voorn. Jan du Bom genomen in haere be-
schermenisse en hem gegeven zynen
dienste geduerende, der st-de teyeken (te
vreten het stadswapen, met de letters Ley
den) daer by men hem kennen mach. en
bevelen van der stede weghen een yge-
licken wye hv zy. dat zv hem zich)
wachten den voorn. Jan du Bom te mis
doen met woenden of wereken, noch dat
hem gheen kinder nae en ïopen, oft indien
daer penich gebreeck in vait. dat zal men
an der misdadigen corrigeren nae gelegen-
heyt der saecken. zonder dit yemant dat le
verdragen. Dato 15 Sept. 1535".
