Leidsch Dagblad | 1929 | 28 november 1929 | pagina 9

LEIDSCH DAGBLAD, Donderdag 28 November 1929

Derde Blad

No. 21383

BINNENLAND.

ïrassching c. sijthoff.

ide zuiderzeewerken.

erspreide berichten.

reclame.

IK- EN SCHOOLNIEUWS.

predikbeurt

reclame.

INGEZONDEN.

de stadhuisbouw te
leiden.

SPORT.

oefenwedstrijd
nederlandsch elftal.

slavia uit praag naar
ons land?

politie-competitie.

flora—poort van cleef.

seance mej. schrier.

l. p. s. v. ii—arena ii.

intern. wedstrijden
te den haag.

de nieuwste race-auto.

slipjacht te noordwijk.

SCHEEPSTIJDINGEN.

reclame.

LAND- EN TUINBOUW.

Zweedsche Rubberlaarzen

f. 9.75, 12.50, 15,50

Jaargang

jtennHWag is het stoffelijk overschot
fien heer C. Sijthoff. oud-directeur en
Lenl-commissaris der N.V. .JRotter-
Wd Nieuwsblad", onder zeer veel be
velling op Westerveld verascht.
i^rwezi? waren directeuren, onder-direc-
r redactieleden en een deputatie van het
i'.;crh personeel van het „Rotterdamsc-h
i«blad". De Vereeniging „De Neder-
=ehe Dagbladpers" was vertegenwoor-
t'joor de heeren J. W. Henny. bestuurs-
|f3 mr W. G. .T. Veenhoven, secretaris.
Ijl verder vele vertegenwoordigers uit
cikringen en van onderscheidene ver-
ragen werden opgemerkt.

«proken werd door de heeren E. W.
fing. directeur van het „Rotterdamseh
prsblad", J. W. Honny als vertegenwoor-
r der Nederlandsche Dagbladpers en
Jdj. J. C. H. Schol ten, Terwijl de orga-
JJ H. Besselaar Jr. uit Rotterdam op
|orgel de Litanie van Schubert speelde.
M?de kist. waarna een schoonzoon, de
pC. van Stolk, namens de familie voor
vrezen belangstelling dankte.

schrijft uit Wieringen
L; Dieselgemaal voor het leegmalen van
■Wieringermeerpolder, dat bij Den Oever
is gebouwd, is thans vrijwel voltooid,
jyeide motoren, geleverd door Werkspoor
msterdam, zijn geheel gemonteerd en
:d de vorige week voor het eerst proef-
Bid, zij het dan nog niet met water.
J proeven worden geregeld voortgezet,
lei eind van deze week of in het bogin
lie volgende zal een aanvang worden ge
kt met het weggraven van den omrir.g-
|rao den gemaalput, met behulp van een
Jtrmolen. Eerst wordt de put echter vol
W daar anders hef toestroomende wa-
moedeljjk schade zou aanrichten. De
mingen met de machine-installaties
|en dan voortgezet, terwijl dan met wa-
i worden gewerkt. Met de eigenlijke
^jng zal vermoedelijk dit jaar niet meer
a worden begonnen. Dit zal wel Janua-
worden.

Men seint uit Middelburg, dat de
•ingenieur van den Provincialen Wa
it in Zeeland heeft verklaard, dat er
ju! geen aanleiding is voor ongerust-
inzake den toestand van den zeedijk
en Willem Annapolder.

bf ziekelijk meisje komt in
3 weken 3 1/2 pond aan.

tenger meisje van zes jaar kwam in
ïeo pond aan zoo luidt het op-
>lijke verhaal van den heer W. J.

N.

kleine Dora was sinds haar geboorte
een min kindje geweest; altijd be-
bet normale gewicht, uiterst vatb&er
kouvatten en iedere opwinding maak.
•i&r totaal afgemat,
ris hielp haar, totdat men Mac Coy's
faaan Extract Tabletten probeerde,
smaaklooze, met suiker bedekte ta-
?s deden wonderen. Reeds de eerst0
kwam zij 1 pond 3 ons aan. De tweede
3 ons de deTde week 1 pond ons
>g steeds gaat het in de goede richting
Nu is zij levendiger, gezonder en
in elk opzicht, dank zij Mac Coy's
(rtraan Extract Tabletten.

Meer u kind mager en zwak is en te
weegt, probeert dan vandaag Dog
wonderbaarlijke levertraan extra -t
riten. 810%

vergeet niet, dat zij ook even goed
voor volwassenen.

zijn verkrijgbaar bij alle apotheke-9
^rien k f. 1.95 per doos. Eischt Mac
tabletten de OTigineele eD eenige
Peigert namaak. Indien niet direct
l'ebaar wendt TT dan tot. N.Y Rown-
Handelsmaatschappi.i. Keizersgracht
Amsterdam C.

bodegraven.

•rf! Gem.: Vrijdagnam. 7 uur ds. Hei-
van Utrecht.

ned. herv. kerk.

er°epen: Te Uitgeest (toez.): D. v.

te Eindhoven. Te Krabbendijke
ögelsrua. te Zwartsluis. Te Akkerwou-
u. Feenstra te Lollum c.a. Te
'kapel; J. Bakker, cand, te Ben-
- Te Brandwijk: C. J. van der
le bijkerk.

D 8 e n o m e n-: Naar Uithuizen
'i A. M. Knottnerus, cand. te
^aaj Amersfoort (Ver. v. Vrijz. Her-
tD); J. Dikboom te Witmarsum.
^ankt: Voor Bergeijk: C. Waar
ds Bruinisse.

(Buiten verantwoordelijkheid der Redactie).

Copie vaD al of niet geplaatste stukken
wordt niet teruggegeven

Naar aanleiding van de a.s. Maandag te
houden Raadsvergadering over deze kwestie
zou ik nog eenige opmerkingen willen ma
ken. B en W. stellen n.l. den Raad voor
den heer Dudok te Hilversum op te dragen
2 plannen te maken onder 2 voorwaarden:
le. dat er een plan komt met den ouden
gevel en 1 zonder den ouden gevel2e dat
het in algemeenen zin op dezelfde plaats
zal verrijzen. Zou men er nog geen derde
punt bij vast kunnen leggen, n.l. dat de
architect rekening houdt met een toren van
minstens 70 M. hoogte, waarin een uur
werk, bij avond verlicht, en plaats voor een
te gelegener tijd aan te koopen carillon.
Misschien geeft dan een commissie uit de
burgerij bij de opening van het nieuwe
Stadhuis wel een carillon cadeau. De
hoogte van den nieuwen toren moet hoo-
ger zijn dan die van den oude, (pl.m. 65 M.)
omdat hij ook buiten de stad zichtbaar zal
zijn en blijven, zoodat men vanuit den trein
b v. al gauw de'zen toren ziel Hopende dat
dit derde punt alsnog bijgevoegd zal wor
den, verblijf ik,

Een Ingezetene-belangstellende.

VOETBAL.

UCOLAAS COSTUUMS

6 Dit a ®aar(^eii in all© prijzen te kuur

W- °Q(le Sln*el M' Telefoon 889

^riginjr en scholen korting. 8155

Westelijke ploeg met 63 geslagen.

In het Olympisch Stadion te Amsterdam
vond gistermiddag de aangekondigde wed
strijd plaats tusschen het Nederlandsch elf
tal en een westelijk elftal als oefening voor
de a.s. NederlandBelgië ontmoeting op 8
December a.s.

Het Nederlandsch elftal was op Van Kol
na compleet. Lietzen van Blauw-Wit nam
zijn plaats in. In het Westelijk elftal waren
nog eenige veranderingen gekomen, zoodat
het er als volgt uitzag:

Doel: Jousma (Hermes-D. V S.).

Ach tér: De Bruyn (Hermes-D. V. S.) en
Prevost (R. C. H.).

Midden: Jongeneel (H. F. C.), Roelfsema
(H. V. V.) en Vis (H. V. V.).

Voor: Gerritse (Blauw Wit), Van Kesieren
(H. B.S.), Hofman (Fortuna), De Koning
(V. S. V.) en Kammeyer (Haarlem).

Toen scheidsrechter Katoen beide ploegen
liet beginnen, waren er naar schatting vijf
duizend toeschouwers aanwezig. Het groot
ste contingent werd geleverd door school
jongens. die een levendig(l) aandeel in den
wedstrijd hadden.

Voor de rust nemen beide ploegen het al
heel kalm op, Van der Broek van Philips
geeft het Nederlandsche elJtal na ongeveer
20 minuten spelen de leiding. Vijf minuten
later loopt Bakhuys na een snellen aanval
der in rood shirt gesloken uitverkorenen op
keeper Jousma in, deze schiet den bal bij
het wegwerken tegen den Zwollenaar aan
en het is 20. De Westelijken, in 't blauw
gestoken, laten zich niet onbetuigd, eens
zien we Gerritse goed doorzetten, zijn voor
zet belandt bij De Koning, deze maakt de
bekende beweging met zijn hoofd en. .de
'bal komt juist tegen de doellat aan De
terugspringende bal wordt door Van Keste-
ren jammerlijk naast geschoten. De blau
wen zijn niet ontmoedigd, vooral de pittig
spelende Fortuna-man Hofman is telkens
een gevaar voor Vermelten c.s. en eenmaal
schiet hij van verre keihard laag in den
rechterhoek, onhoudbaar voor Van der
Meulen. Direct hierna maakt Van der Broek
alleen voor Jousma staande, met een kop
bal er 31 van, doch nog voor de rust
verkleint De Koning den achterstand tot
32. Na de pauze gaat het spel eerst gelijk
op, de blauwen treden iets enthousiaster op
en steeds trekken Gerritse en Van Resteren
ten aanval, doch het treuzelen van den
/aatsle doel vele kansen teloor gaan. De
rechtervleugel van het Nederlandsche elftal
combineert vrij goed en vooral Tap is er in.
Links gaat het veel minder vlot. Onver
wachts komen de partijen dan op gelijken
voet te staan, als na een corner de H.F.C.'er
Jongeneel laag op doel schiet ën Van der
Meulen den bal in den rechterhoek ziet
verdwijnen. Na dit verrassende doelpunt ko
men de blauwen vele malen terug en het
heiligdom van Van der Meulen ontsnapt
enkele malen aan een doorboring, voorna
melijk door slecht schieten der Westelijke
voorhoede. Het succes komt dan aan den
anderen kant als Van der Heyden den bal
goed krijgt aangegeven en Jousma ten vierde
male passeert Hofman krijgt nog eenmaal
den bal goed aangegeven, we denken reeds
den gelijkmaker te zien geboren worden,
doch 't vliegende schot van den Rotterdam
mer wordt door onzen nationalen doelman
nog juist uit zijn heiligdom geslagen. Dan
is het woord weer aan de rooden en Bak
huys doelpunt met een laag schot terwijl hij
nog voor het einde nummer zes achter
Jousma deponeert. Met een 63 stand komt
het einde.

Vooral na de rust was deze oefenwed-lrijd
het aankijken waard, het goede schieten
van het nationale team bracht de overwin
ning. Een nuttige oefening was het zeker
en het blijft slechts af te wachten, wat het
elftal op 8 December a.s. presteert.

We lezen in een Weensch sportblad, dat
de Praagsche voetbalclub Slavia. die in het
voorjaar gaat toeren, op 6 Januari te Bar
celona zal spelen, met Paschen in Antwer
pen en op 26 en 27 April resp. in Amster
dam en Rotterdam. „Msb."

Voor de politie-competitie speelde Leiden
op het Pomona-terrein tegeD Delft, onder
leiding van deD heer J. Crama. Onze stad-
genooteD scoorden het eerste doelpunt,
maar verloren tenslotte met 71. Zij staan
nu onder aan de ranglijst.

BILJARTEN.

In het clublokaal van Flora, te Noord-
wijk, speelde Flora gisteravond tegen de
Poort van Cleef, uit Leiden.

De uitslag was:

pnt.brt.h.s.gem.
G. M. Tegelaar (P.v.C.) 200 38 56 5.26
P.H.v.d.Voort (Fl.) 186 37 20 5.03

B. Tegelaar
L. v. d. Berg

Jac. Si era
Jer. Koelewijn

B. de Roo
B. v. d. Voort

135 22 18 6.13

200 22 42 9.09

200 46 26 4.34

151 45 17 3.25

148 22 27 6,72

200 22 29 9.09

In café De Zwaan te Noordwijk heeft-
gisteravond een biljart-seance plaats ge
had, gegeven door mej. L. Schrier.

De groote zaal was geheel gevuld met
belangstellenden, die niet teleurgesteld
werden. Want het spel van mej. Schrier
mag er zijn, het was een magnifiek ge
zicht, haar de verschillende caramboles to
zien maken doch het hoogtepunt bereikte
zij door een serie van 367 caramboles te
maken. Een zekere spanning had zich vau
de aanwezigen meester gemaakt, die los
brak in een hartelijk applaus bij deze
mooie prestatie.

De heer J. de Ridder als tegenpartij,
maakte 30 car. en mej. Schrier 500 in 22
beurten. De gebruikelijke verloting van
een keu had ook nu weer plaats, en werd
gewonnen door... een dame, die nu natuur
lijk ook in de leer gaat-.

SCHERMEN.

Gisteravond trok L. P. S. V. II op sabel
tegen Arena II onder leiding van den heer
E. C. de Jager. Voor Arena werd getrokken
door de heeren Van Embden Grondijs, Beer,
Uhlenbeck en Stapel, voor de politie door
de heeren Bruins, Rempt, Emkelmans en
Paling. Arena won met 97 gew. part. en
met 45 ontv. tegen -IS geg. treffers.

ZWEMMEN.

Een nienw wereldrecord van mej. Brann.

In de „Regentes" te Den Haag heeft de
H Z. en P. C. gisteravond internationale
wedstrijden gehouden, waarbij mej. Braun
haar eigen wereldrecord 100 M. rugslag met
1/5 sec. verbeterde. De voornaamste uit
slagen zijn:

4x 100 M estafette vrije slag voor heeren:
1. H Z. P. C. 4 min. 33 3/5 sec.; 2.
H. Z. P. G. II in 4 min. 53 2/5 sec; 3. A. Z.
4 min. 58 sec.

100 M. rugslag voor dames: 1. Mej. M.
Braun (O. D. Z.) 1 min. 21 1/5 sec. (nieuw
wereldrecord); 2. Mej. C. van Oort (O. D. Z.)

I min. 28 4/5 sec.. 3. Mej. M. Oversloot
(O. D. Z.) 1 min 29 sec.

100 M. vrije slag voor heeren juniores: 1.
J. van Hemsbergen (Haarlem) 1 min. 10 2/5
sec. -. 2. K Bartels (H. Z. P C.) 1 min.
10 3/5 sec.; 3. K. Zcegers (A. Z.) 1 min.

II 3/5 sec.

100 M. schoolslag voor dames: 1. Mej. J.
H. Huybers (Het IJ) 1 min. 30 1/5 sec.; 2.
G. Luyke (O. D. Z.) 1 min. 35 3/5 sec.

AUTOMOBILISME.

Uit Londen wordt gemeld, dat de Engel-
sche ingenieur Coatelen voor de Sunbeam-
fabrieken een nieuwen renwagen heeft ge
construeerd, welke alles wat tot nu toe op
snelheidsgebied is geleverd, zal overtreffen.
De „Gouden Pijl" van Segrave en de
„Blauwe Vogel" van Campbell zijn maar
kinderwagens bij het nieuwe product ver
geleken.

Twee 12-cylinder motoren .elk van 2000
P K., zullen de auto, die 2l/a ton weegt, een
gemiddelde snelheid geven van 800 K.M.
per uur oftewel ongeveer 220 meter per
seconde.

Bij de constructie van de machine is pro
fijt getrokken van de ervaringen, die Se
grave bij zijn races in de „Gouden Pijl"
heeft opgedaan. Zoo is de wagen bij een
asbreedle van 1.60 meter en een hoogte van
1.15 meter in de carrosserie niet breedjr
dan 85 cM. Hij wordt in zekeren zin „op
maat" geleverd, want de grootte en om
vang van den bekenden Engelschen renner
Kay Don, die het monster zal besturen, heb
ben als grondslagen voor het ontwerp ge
diend.

De motoren zijn met waterkoeling, elk
der twee twaalfcylinders heeft twee dub
bele waterpompen De motorische kracht
wordt door twee assen gelijktijdig op de
twee achterraderen overgehracht.

Een andere nieuwigheid is de zelfbalan-
ceerende stuurstoel, die voortdurend een
gelijke gewichtsverdeling van den renner,
ook bij de hoogste snelheden, waarborgt.

De recordpogingen zullen in de maand
Maart te Dayton Beach in Florida gehouden
worden.

PAARDENSPORT.

Zaterdag houdt de K. N. J. V. een slipjacht
bij Noordwijk. Het parcours is uitgezocht
door res. le luit. Jhr. J. H. Gevers van
Kethel en Spaland en kap. J. M. Monte.

Om plm. 2 uur vertrekt de stoet over af
gesloten terrein (Golfbanen en terrein
Staatsboschbeheer) naar het beginpunt der
eerste „run" aan het Noordwijkerhoutsche
Slag". Deze run gaat door de duinen en ein
digt bij het begin van de Langevelderlaan.
Vervolgens 2 runs over het „Langeveld"
waarvan de laatste eindigt in de Oosterdui
nen, waarna door Noordwijkeriiout gestapt
wordt naar de Noordwijkerhoutsche Geest,
waardoor de laatste „run" loopt, die eindigt
tegenover Leeuwenhorst.

Dei geheele rit zal ongeveer 1 1/2 uur
duren.

De jachtrit heeft geenszins het idee van
een wedstrijd. De bedoeling is om allen te
paard het speuren van de honden langs het
„Slip" gade te slaan. Daartoe is gedurende
de „runs" een zeer vlotte galop noodzakelijk.

Het aantal deelnemers is te schatten op
pl m. 75 a 100 naar gelang van het weer.

Uit Leiden rijden o.a. de Commandant
van 6e R. V. A. en meerdere officieren mee.

Toeschouwers kunnen uit den aard der
zaak eerst iets zien wanneer de stoet de
duinen verlaten heeft.

Verder dienen zij zich tot één c.q. een
paar punten te beperken daar do wegen
overladen zijn door het vele te verwachten
verkeer, èn omdat de jacht snel verloopt.

Bij de „me'et" is alleen het langzamer
hand aangroeien der stoet en het vertrek
(in stap) te zien.

Een aardig punt om wat te zien is; óf bij
den weg, die Langeveld en Oo9lerduinen
scheidt, pl.m. 500 M. voorbij de Nieuwe Ge
stichten. óf bii de woning van den jachtop
ziener Klinkenberg, dicht bij Leeuwenhorst
gelegen, waarna men nog even aan het eind
punt kan gaan kijken.

rotterdamsche lloyd.

TAMBORA, uitr., 27 Nov. van Port Said.

BUITENZORG, uitr., pass. 26 Nov. Point -Je
Galle.

DJAMBI, uitr., pass. 26 Nov. Kaap Vincent.

SITOEBONDO, 27 Nov. van Java te R'dam.

TEXEL, thuisr27 Nov. van Port Said.

VLIELAND. 27 Nov. van Batavia naar
Rotterdam.

SLAMAT. 30 Nov. van R'dam te Batavia
verwacht.

java—newyork-lijn.

MERAUKE, New-York n. Java, pass. 27 Nov.
Perim.

kon. ned. stoomboot mij.

ARIADNE, arr. 26 Nov. b? Cadix.

BERENICE, R'dam n. Middell. Zee, pass.
26 Nov. Ouessant.

GANYMEDES, arr. 26 Nov. te Samos.

IRIS, 27 Nov. van Bordeaux te Amst.

VULCANUS, R'dam n. Middl. Zee, 26 Nov.
te Dartmouth, met defecte circulatiepomp.

EUTERPE, arr. 27 Nov. te Aalborg.

ORION, 27 Nov. van Lissabon n. Cadix.

RHEA, arr. 27 Nov. te Hamburg.

ULYSSES, 27 Nov. van New Orleans te
Bremen.

SATURNUS. arr. 27 Nov. te Smyrna.

JUNO, Middl. Zee n. Amst., pass. 27 Nov.
Gibraltar.

DOROS, 27 Nov. van Gibraltar n. Amst.

ZEUS, arr. 27 Nov. te Catania.

ORANJE NASSAU en STELLA, arr. 27
Nov. te Amst.

holland—britsch-indië-lijn.

STADSDIJK, uitr., 27 Nov van Suez.

ALDEBARAN. uitr., pass. 27 Nov. Perim.

java—bengalen-lijn.

BALI, 27 Nov. van Calcutta n. Java.

JACATRA, 27 Nov. van Calcutta te Batavia.

stoomvaart-mij. „nederland".

MOENA, uitr., 27 Nov. van Suez.

POELAU BRAS, thuisr., 26 Nov. te Londen.

CHR. HUYGENS, 27 Nov. v. Batavia n.
Amst.

BORNEO, uitr., pass 24 Nov. Dover.

ROTTI, thuisr27 Nov. te Marseille.

SALABANGKA, thuisr., 27 Nov. v. Sabang.

holland—amerika lijn.

MOERDIJK, uitr., 27 Nov. te Antwerpen.

EDAM, R'dam n. New-Orleans, 25 Nov. van
Vera Cruz.

SPAARNDAM, New Orleans n. R'dam, 29
Nov. te Vigo verwacht.

VEENDAM, 30 Nov. van R'dam te Havana
verwacht.

NIEUW AMSTERDAM, 26 Nov. van R'dam
te New York; vertrekt 30 Nov. n.m. 5 u.
naar Rotterdam.

NOORDERDIJK, 26 Nov. van R'dam naar
Boston.

MAASDAM, R'dam n. New Orleans. 27
Nov. van Bilbao.

holland—afrika-lijn.

NIJKERK, uitreis, 25 Nov. te Kaapstad

HEEMSKERK, thuisreis, 25 Nov. van Ki-
lindini.

EEMSTROOM. uitreis, 25 Nov. van Kribi.

ALKAID, 26 Nov. van East London naar
Durban.

SPRINGFONTEIN, uitreis, 25 Nov. le Beira

RIJPERKERK, 26 Nov. van Mozambique n.
Mikindani.

GRIJPSKERK, thuisrfis, 26 Nov. te Genua.

kon. holl. lloyd.

FLANDRIA, thuisreis, 26 Nov. van Lissabon

SOESTERBERG, thuisreis, 26 Nov. van Rio
Janeiro.

EEMLAND. uitreis, 26 Nov. te Rio Janeiro.

DRECHTERLAND, thuisreis, 27 Nov. te
Bahia.

GAASTERLAND, 29 Nov. 12 u. 's middags
van B. Aires te IJmuiden verwacht.

AMSTELLAND, uitreis, pass. 27 November
Dungeness.

8160

java—new-york-lijn.

KARIMOEN, New-York n Java, pass. 24
Nov. Malta.

HOLLAND—AUSTRALIE-LIJN.

ALMKERK. 26 Nov. van Australië te R'dam
WESTERDIJK. 26 Nov. van Sydney naar
Whyalla.

ALDEBARAN, uitr., pass. 27 Nov. Perim
rotterdam—zuid-amerika-lijn.

THUBAN, uitr., 26 Nov. v. Rio Janeiro.

u

diverse stoomvaartbehichten.

DOSINA, Curacao n. Southampton, pass. 25

Nov. Lands End.

HOFLAAN, Antwerpen n. Matadi, pass. 26

Nov. Ouessant.

JONGE ELISABETH, R'dam n. Barcelona,

pass. 26 Nov. Finisterre.

SASSENHEIM, Londen n. Savona, pass. 25

Nov. Gibraltar.

JONGE MARIA, Valencia n. R'dam, pass.

27 Nov. Finisterre.

DORDRECHT, 26 Nov. van Houston naar

Rio Janeiro.

DRIEBERGEN, 26 Nov. van Galveston n.

Bremen/Hamburg.

MAASBURG, 26 Nov. van Melilla te Porto
Ferrajo.

STAD VLAARDINGEN, 26 Nov. van Wa-

bana n. Sydney (C.B.).

WAALHAVEN, 26 Nov. van Stettin naar

Rotterdam.

WAAL. 27 Nov. van Wilna n. R'dam.
NAALDWIJK, Newcastle naar Bayonne,

pass. 25 Nov. Ouessant.

LINGE, 26 Nov. van Lovisa n. R'dam.
IJSSEL, Borga n. R'dam, pass. 27 Nov.

Brunsbuttel.

WINTERSWIJK, 26 Nov. van Newcastle to
Marseille.

HET PACHTVRAAGSTUK.

vergadering hollandsche maat
schappij van landbouw.

In verband met het door de regeering
aanhangig gemaakte wetsontwerp tot wijzi
ging van het pachtrecht, heeft onder leiding
van dr. H. J. Lovink in Krasnapolsky te
Amsterdam een buitengewone algemeene
vergadering plaats gehad van de Holland-
sche Maatschappij van Landbouw.

Het pachtvraagstuk werd ingeleid door
den heer A. van Wijnen te Gouda, voorzit
ter van den Bond van Kaasproducenten. De
heer van Wijnen becritiseerde de verschil
lende bepalingen van het wetsontwerp en
concludeerde, dat de pachters zich wel goed
mogen bedenken alvorens hals over kop te
springen in een regeling, die voor hen wel
eens een doodvonnis zou kunnen zijn.
Zooals de pachtwet thans is, zal de Tweede
Kamer met het aannemen ervan zich niet
kunnen gelukwenschen. Het ontwerp zal
weinig, heel weinig brengen. Wat spreker
zou wenschen is een eigen ministerie van
Landbouw met een minister, die de land-
bouw-economie tot in het hart en nieren
kent.

De volgende spreker, de heer H. S. van
Houten, secretaris van den Bond van Land-
pachters, toonde aan de hand van cijfers
aan, dat over het geheele land de inkom
sten der pachters uiterst gering zijn. Spr.
zou wenschen, dat de pachtprijzen bepaald
werden naar de gebruikswaarde, die de
grond heeft en niet naar een speculatieve
waarde.

Zonder eenige overdrijving mag gezegd
worden, dat de toestand op pachtgebied on
houdbaar geworden is. Zoo staat vast, dat
van 791 gecontroleerde bedrijven in Fries
land, 95 pet. der inkomsten naar den ver
pachter en 5 pet. naar den pachter gingen.
De pachter draagt het geheele risico van
zijn wisselvallig bedrijf, terwijl daarente
gen de belangen van den eigenaar door de
wet worden beschermd. Want als de pach
ter niet meer betalen kan, zijn er de bor
gen, die moeten bijspringen. Ook de land
arbeiders en de middenstand hebben be
lang bij een goede regeling van het pacht
vraagstuk, evenals de gemeenten ten platte
lande. De ingediende wetsontwerpen vol
doen niet aan redelijke eischen. Spr.'s mee
ning over het wetsontwerp was dat het de
allerergste misstanden zal wegnemen. Hij
was daarom dankbaar maar niet voldaan.
Spr. wees er voorts op, dat de pachtcommis-
sies, zooals het ontwerp deze voorstiet, niet
ver genoeg gaan; z. i. dienen deze commis
sies grootere bevoegdheid- te krijgen, o.a.
zullen zij zich dienen aan te passen bij de
grondstelling, dat de pacht betaald moet
worden naar de gebruikswaarde van den
grond. Overleg met maatschappijen van
landbouw in pachtkwesties naar spr.
geloofde wenscht de minister dit achtte
hij funest.

Derde en laatste spreker was prof. Min
derhout uit Wageningen. Zijn eindoordeel
was, dat het ontwerp een niet onverdien
stelijke poging is om te bereiken, wat er le
bereiken valt. Met nadruk wees spr. er
echter op, dat groote ingrijpende verbeterin
gen in ons pachtrecht niet zijn aan te bren
gen, zoolang men het particulier grond
eigendom in stand wil houden.

in bruin, beige en zwart

N.V. Oswald Elie

Kort Rapenburg
hoek iVoordeincle.