SST» AGENDA. BUITENLAND. INGEZONDEN. Woensdag. In den Vergulden Turk: Leidsche Uselub. Alg. Vergadering. 8 1/2 uur. Stadszaal (groote zaal): Mij. voor Toon kunst. Parijsche quintet. 8 uur nam. Vereen, v. d. Hande'.dr. en Industr. Mid denstand. Debatavond over „Het Werktij denbesluit". K a t w ij k-a a n-Z e e (Gemeentezaal) j Spr. ds. Bakker. 71/» uur nam. Donderdag. Casino-bioscoop; In een postauto door de Zwitsersche Alpen. 81,'i uur. Concordia: Concert „Amicitiay. 8 uur. Le'idsche Volkshuis; Ver. t. Bev. der Be langen van Slechthoorenden 8 uur. Nutözaal: .1 A. M. V. Spr. B. de Ligt. 8 uur nam. Volkshuis- Spr. de heer VeYkruijsen. 8 lji uur nam. Vrije Evang. Gem. Samenkomst te 8 uur namiddag. ..Zomerzorg Jan v. Riemsdijk. 8 uur. Vrijdag. Xul9zaal: Evang. Mij. afd. Leiden. Spr. ds. van Hoogenhuyze. 8 uur nam. rSiadszaal: Vioolavond Mischa Elmari. 8 uur nam. Zaterdag. Concordia: Eerste Leidsche Klucht- en Revuegezelschap. 8 uur nam. De avond-, nacht- en Zondagdien9t der apotheken wordt van Maandag 18 tot en met Zondag 24 Nov. waargenomen door de apotheek van den heer M. Boekwijt, Visch- markt 8. Telef. 552. VER. VAN HUISVROUWEN. Lezing van den heer U. Dorhont. Voor bovengenoemde vereeniging sprak gisteravond de heer U. Dorhout over „Wrak hout uit de branding des levens", ingeleid door de presidente der Leidsche Ver. van Huisvrouwen, die m samenwerking met de vereeniging „Pro Juvenlule" dezen avond georganiseerd had. Spr. verdeelde zijn rede in twee doelen en sprak over de berechting en de ree lasset ring van minderjarigen. Hij gaf allereerst in ten korte inleiding een schets van de historische ontwikkeling van'het kinderrecht. Reeds bij het juridische volk der Romeinen bestonden speciale maatregelen tegen het misdadige en verwaarloosde kind. In het midden van de 15de eeuw was reeds te Rotterdam een inrichting voor het tuchteloozc kind. In de 36de en 17de eeuw ontstonden in de groole steden, maar ook ten plattelande verschil lende z.g lucht- en verbeterhuizen, waarvan men zich hel Rasphuis en Spinhuis te Am sterdam nog wel duidelijk herinneren zal. Deze hadden zelfs in het buitenland een uil- stekende reputatie, getuige de vele aanvra gen uit vreemde landen. Toentertijd en ook bij de Fransche rechtspraak gold in de be oordeeling van een misdrijf hoofdzakelijk, in hoeverre een kind zulks met oordeel des onderscheids gepleegd heeft, lonvijl kinderen onder de 10 jaar niet veroordeeld konden worden. Allereerst in Engeland en al heel spoedig in andere landen, werd echteT een andere richting ingeslagen. In het jaar 1888 ont stonden de eerste kinderwetten in Engeland. Het jaar 1901 bracht deze zegenrijke wellen ook in ons land, die door spr. nader toege licht werden. Deze regelden o.a. de ouderlijke macht en de voogdij (ontstaan van voogdij raden). Belangrijk is, dat van nu af aan niet meer gold het oordeel des onderscheids, doch totaal andere maatregelen ingesteld werden dan die, welke bij het Romeinsche en oude Fransche recht golden. Zij brachten o.a. de moderne tuchtscholen en de ter beschikking stelling van de Regeering tot het 21ste jaar. Spr. belichtte de ontwikkeling der velo Rijks- en particuliere opvoedingsgestichten, wier werk geroemd dient te worden. De grootste wijzigingen bracht echter hel jaar 11*21, n.l. de z.g. gezinsvoogdij en de instelling van den Kinderrechter. Spr. maakte het z\jn gehoor duidelijk, hoe er t egenwoordig een geheel andere sfeer gekomen is in de beoordeeling ten aanzien var. het misdadige kind. Vroeger werd dik wijls geregeerd met do knoet; nu neerscht er in de Rijksopvoedingsgestichten hei systeem van het gezinsleven, met alle idieele voordeel en, die daaruit voortspruiten. Spr. behandelde ten slotte nog het werk van vereenigingen als „Pro Juventute" en gal uitlegging van een kinderrechtzitting. Het tweede gedeelte van dezen interessan- ten avond bracht, verlucht door een sene lichtbeelden, de geschiedenis van een jongen, uit een Amsterdamsehe achterbuurt, welkz eerst in een observatiehuis plaatsing vindt en later in het Rijksopvoedingsgesticht ..Veld zicht" en die zoodoende door lubldel van de Regeering zich toch nog tot een goed burger in de maatschappij ontwikkelen kan. De realistische schildering van dit jon gensleven werd met groote aandacht ge volgd. Een en ander gaf een prachtigen indruk van het voortreffelijke werk, dat in deze opvoedingsgestichten ten bate van de jeugd verricht wordt door menschem, die volko men voor hun taak berekend zjjn en uien men voor het uitvoeren van hun zware taak niet daükbaar genoeg kan zijn. De in elk opzicht verzorgde „Piet Jan- sen" is dan ook na zijn ontslag uit het ge sticht ni-^j meer te herkennen en men kan zich slechts verheugen over het feit, dat deze we'opgevoede „kwajongen" nog zijn intTede in de maatschappij kan doen. Het niet zeer talrijke gehoor volgde met span ning dit boeiende verhaal van een verloren en ten slotte toch behouden gebleven jon gensleven. EERSTE LEIDSCHE VEREEN. VAN KANARIELIEFHEBBERS EN VOGELBESCHERMERS „DE ZANGER." In café Breijer, Langebrug, hield gister avond bovengenoemde vereeniging een cursusavond, onder leiding van den heer Joh. Zandvliet van den Haag. Keurmeester van den Ned Bond van Kanarieteelt en Vogelbescherming. De voorzitter opende de goed bezochte vergadering en sprak een woord van welkpm tot de leden en weer speciaal tol den heer Zandvliet, die we derom bereid was bevonden om dezen avond de leden te onderrichten inzake den zang onzer kanarievogels. Ter demonstralie waren door verschil lende leden vogels medegebracht, die door hun gezang dat zij te hooren gaven, voor don cursusleider het gewenschte materiaal was. om de verschillende toeren waaruit het kanarielied bestaat, uitvoerig te be sproken Ook over de waarde die aan de verschillende zangtocren kan worden toege kend werd door den spreker met zijn ge hoor uitvoerig van gedachten gewisseld. Het aandachtig gehoor dal spr. bij zijn voordracht had, was wel het bewijs, hoezeer een en ander in den smaak viel. De voorzitter dankte aan het slot van dezen cursusavond den heer Zandvliet voor zijn leerrijke voordracht, waarvan hij hoop te dat de leden veel zouden hebben opgc. stoken. BOND VAN SMEDENPATROONS I IN NEDERLAND, AFD. LEIDEN RECLAME. LEIDSCHE ZINDELIJKHEID EEN HALVE EEUW GELEDEN. Het instituut der Triepbakken. Dat een halve eeuw geleden de Leidsche slagers het niet zoo nauw namen met de hygiëne en op haar beurt de Leidsche be volking met zulkü hooge eischen stelde aan de zindel ijk lie id van haar vleesoh leveran ciers moge blijken uit volgende citaten uit een rapport der Maatschappij ter Bevorde ring der Veeartsenijkunde in Nederland, da- toerende uit de jaren vóór 1894 en ontleend aan het „Alg. Hbld." „Uit de omliggende gemeenten stroomt men met hel zieke vleesch naar Leiden, ja zelfs vleesch, aan het abbatoir te Amster dam afgekeurd wordt den Leidenaars nog als een lekker hapje voorgezet. Een vee- art* uit do huurt schrijft d d. 24 Maart 1891 dat hij het lijk van een aan septi sche metritis en peritonitis gestorven rund te zien kreeg. Een verpestende lucht ver vulde de lokaliteit, waar het dier hing. Des niettegenstaande were net vleesch van een dergelijk dier geheel en al. tot het laatste vezeltje, in de consumptie gebracht. Een vil der deelde mede. dat het onder de schame le gemeenlo gewoonte was om voor een dubbeltje „stukkies" Ic halen, waarbij dan den slachter werd verzocht er niet te veel pokken (tuberkelhaarden) bij te doen. Vervolgens een en ander uit een brief van den districts-veearls. mede uit 1891. Leiden heeft nog altijd de primeur aan gaande nalatigheid in zake vleeschkeu- ring. Die tak van dienst is niet bekend. Niet ingedommeld zijn de slachtertjes van lageren rang Eén hunner verklaarde vrij openlijk: ,,Ik voor mij hoop niet, dat men vooreerst te Leiden met een keuring op vleesch aankomt, 't Gaat zoo goed!!" Was zoo nu on dan het vleesch van ge- storvon dieren (paarden, ezels, koeien, var kens. onz.) hoogrood en onooglijk van kleur, de slachtortjos wisten goeden raad! De massa ging in een groeten ketel en werd in een sterke polaschoplossing flink gekookt. Bleek als kalfsvleesch, dus verjongd, kwam 't te voorschijn. Als zoodanig verwerkt onder gehakte ingewanden van geslachte dieren, vond het zijn weg naar de triepbakken, om als triep in de magen van het arme volk Ie verdwijnen. Is de capaciteit der Leidsche magen niet toereikend om alles te herbergen, geen nood Haagschc en Amsterdamsehe magen zijn er nog genoeg over. Triep noemde men den kop (zonder long) en de ingewanden, als longen, hart, lever, maag en darmen van slacht dieren, die hij verschillende slachters wor den opgekocht, vervolgens gereinigd, fijn ge hakt, in darmen en magen gestopt en daar na gekookt. Deze triep werd in triepbakken verkocht, zijnde kleine restauranis in de af gelegen stadsgedeelten. Een toonbank, een soort van buffet met enkele schotels en vorken, wat stoelen en een enkele tafel maakten het ameublement uil, Vooral "s Zaterdagsavonds zag men er een menigte vrouwen, die voor enkele centen triep kwamen koopen, alsmede eenige man nen die op de plaats zelve hun triep ver orberden. De eigenaars dezer inrichtingen maakten goede zaken. Sommigen waren zelfs eige naars van verschillende huizen geworden of leefden van hun renten Op mijn vraag aan een werkman of hij na liet eten van triep we! eens ziektever schijnselen hij zich cn zijn huisgenooten had waargenomen, antwoordde hij mij. dat zij voor en na allen Iegelijk wel eens onpasse lijk werden. De dokter werd echter niet ge haald. Op mijn vraag of de politie wel op hel vervoer van doode dieren, enz toezag, ant woordde men mij: „Zeer zeker, maar hel blijft alleen bij toezien". Dit kan ge heel overeenkomstig de waarheid zijn. daar ik zelf doode dieren op de veemarkt heb zien aanvoeren. Enkele triepbakken zien er tamelijk ein delijk uit. andere zijn zeer onzindelijk Onwillekeurig vraagt men zich af, hoe het mogelijk is dat dergelijke toestanden voor veertig jaren nog konden bestaan Excursie naar de Leidsche KetUngiabriek. Gistermiddag maakten de Leidsche sint- den, aangesloten bij bovengenoemden Bond een excursie naar de Kon. Ned. Grofsmederij afdeeling Kettingfabrieken. aan den Hoogen Rijndijk alhier. Het gezelschap werd ontvangen door de directie, dre na een korte begroeiing, den chef der fabriek, den heer Van Oosten op droeg om het gezelschap rond te leiden en de verlangde inlichtingen te verstrekken. De heer v. O. liet op welwillende wijze de hee- ren alles zien en gaf daarbij de noodige inlichtingen. Allereerst werd dc afdeeling „Eleclnsch lasschen" in oogenschouw genomen en in verband met ccn kort geleden gehouden demonstratie in de Ambachtsschool de werk methoden, hierbij toegepast, aangetoond en toegedicht. Er werden bijv. ketlingschalmen getoond, die een gewicht hadden van 32 K.G. per stuk en een dikte van 75 m.M., waarin dammen werden gelascht, om de z.g rek in de kettingen te voorkomen. Van daaruit kwamen dc heeren naar de afdeeling, waar deze reuzenkettingen worden getoebd. Met verwondering zag men hoe door hydiau'i- schen druk eener pompinstaUatie de belas ting van zoo'n ketting werd opgevoerd tot 120.000 K.G. Schalmen, die na deze bewer king eenige afwijking vertoonen wat in casu niet hel geval was worden on voorwaardelijk vernietigd. Op voortreffelijk^ wijze werd het gezelschap ingelicht, hoe vlug b.v. de Indische Paketvaart-Mij. op de roede in de havens in ïndië met behulp van deze kettingen haar goederen losl. Terloops werd den heeren voorgerekend, dat één vaartuig der maatschappij alleen in dc piek aan kettingen en ankers meer dan 100.000 K.G. herbergt. Vervolgens werd dc grootste afdeeling der fabriek bezichtigd, waar de genoemde ket tingen worden vervaardigd. Al dadelijk trok ken de groole verhillingsovens de aandacht, waar de te bewerken staven op hellende vlakken worden verhit, waarbij de toeschou wers werden getroffor door de eenvoudige constructie. Zooals de bakker zijn broodjes uit den oven haalt, zoo worden hier de wit- heete staven er uit gelrokken, op een pers- bank gelegd en in den juisten vorm gebogen.' Zonder eenig oponthoud gaat deze bewerking geregeld door. Bij het lasschen van deze reuzenschalmcn trof het oog der belangstel lende smeden de volmaakte verhitting in de daarvoor bestemde ovens. Zonder eenig vuil- aanslag werden zij met een valhamer'van groole capaciteit volkomen ineen geperst. Het transporteeren dezer kettingen is dc eenvoud zelve als reuzenslangen schuiven zij, getrokken door stalen kabels en geleid door motorisch aangedreven haspels, naar hun bestemming. In deze afdeeling ziet men ook op welk een eenvoudige wijze al het materiaal wordt geverfd (Black vernis). De kettingen worden, na vooraf te zijn verhit, automatisch door een bad getrokken en zijn onmiddellijk dToog. De directie word dank gebracht voor de gastvrije ontvangst en aan den liocr Van vNascn oo" o ons ft Qn5 NjaV.V.undq óe tenieTïS mei qrooteWI Oosten erkentelijkheid betuigd voov cle rond leiding. De heer Verkruysen verzoekt ons me de te deelen dat hij op zijn filmavond a.s. Donderdag in het Leidsche Volkshuis hehal- ve de oude kunst van do middeleeuwscho I steden Brugge en Lier ook als tegenstelling zal geven de moderne technieken; de ver- j overing van het hooggebergte, de wereld van het microscoop enz Voor toegang zie advertentie. Maandag 25 Nov. zal in 'het Leidsche Volkshuis freule Jacoba Repelaer van Driel spreken over „dc invloed van de muziek op ons leven'terwijl de zangeres haar voor- I dracht zal verduidelijken door een aantal liederen. Voor toegang zie advertentie. De directeur van hel postkantoor al- hier verzocht ons mede te deelen, dat met ingang van heden het maximum bedrag voor verrekenpakketten maar Frankrijk, Corsica en Algerië is verhoogd tot f. 500. In tegen gestelde richting is voor deze pakketten het maximum vastgesteld op 5000 franes. (Buiten verantwoordelijkheid der Redactie). Copie van al of niet geplaatste stukken wordt niet teruggegeven. HET WERKTIJDEN-BESLUIT VOOR WINKELS. Geachte Redactie! Kan iemand mij ook medodeelen waar om het werktijdenbesluit zoo'n haast had. dat het niet wacihlen kon op een wettelijk i bepaald sluitingsuur voor winkels en waar- om of mijn kinderen en familieleden niet i door die wet besch'ermd worden, maar inte- 1 gendeel nu kans krijgen nog langer en har- I i der te moeten werken? Of ziet de regeering evenals Mr Romijn j de noodzakelijkheid van een gemeentelijke (eventueel rijks-) regeling niet in? i Mr Romijn schijnt met alle menschen goede vrienden te willen blijven zelfs met hen die voor één keer 's middags om 12 uur bij de kofietafel geen versche vleeschwaren kunnen nuttigen. Als er niemand was, die meer gedupeerd werd dan deze categorie, dan zou het nog wel schikken. Als men zóó blijft redeneeren komt er van een wettelijke regeling niets. I Ook de andere bezwaren moet men niet I te zwaar tillen daar in de meeste gevallen i het publiek dan koopt als alle winkels ge opend zijn. Men zou eens zien hoe spoedig het pu bliek er aan gewend was. Hoogachtend, Een winkelier in levensmiddelen en consumptieartikelen DE ALGEMEENE TOESTAND. Be komende conlerznlies. De Duitsche gezant te Parijs Von Hoesch heeft gisteren opnieuw besprekingen ge voerd met Briand en met den secretaris generaal Rerthclot. Het blijkt dat de wensch der Fransche regeering tot uitstel van het tweede gedeelte der Haagsche Con ferentie tot- begin Januari alleen toe tè schrijven is: 1 aan de omstandigheid, dat de minister van financien Chéron tijdens het begrootingsdebat in de maand Decem ber niet beschikbaar is en 2. aan het feit, dat de commissoriale werkzaamheden m verhand met de z g. Oostelijke schadever goeding vulgens Fransche opvatting geen bevredigend resultaat hebben opgeleverd. De omstandigheid, dat in Decembev in Duitsehland het referendum zal worden gehouden, heeft, daar het om een zuiver binnenlandsche Duitsche aangelegenheid gaat, bij de beslissing van de Fransche re geering geen rol gespeeld. Tn de commissie voor de Oostelüke her stelbetalingen heeft de Bulgaarsche dele gatie medegedeeld! dat zij geen naae: voorstel kon doen betreffende het bedrag, dat Bulgarije bij wijze van schadevergoe ding zou kunnen betalen. De commissie heeft de zitting daarorv verdaagd met de vaststelling, dat zij niet tot een accoord kon komen Het is echter waarschijnlijk, dat de onderhandelingen op andere wijze voortgezet zullen worden om tot een over eenkomst te geraken vóór de tweede Haag sche Conferentie. Zooals mén weet. is reeds een stap te Sofia gedaan door de landen der groote en kleine Entente. Dit heeft geleid tot demonstraties voor het Fransche en andere gezantschappen, waartegen de Fransche gezant reeds een protest indiende. De Duitsche delegatie voor c'e Saar-on- derbandelingen, bestaande uit Staatsse cretaris buiten dienst von Sknson, Geheim- rat von Fricdberg, gezantschapsraad dr. Vogt, en rcgeerimrsraa 1 dr. Winger van de persafdeelin?. heeft zich gisteravond naar Parijs begeven. DUITSCHLAND. Tot leniging van den cocd der Duitsche kolonisten in Rusland. Tot leniging van den nood der bij Mos kou verzamelde Duitsche kolonisten heeft Rijkspresident Hindenburg uit zijn spe ciaal fonds een bedrag van 200.000 mark ter beschikking gesteld. De Rijkspresident richt aan alle Duitschers in binnen- en buit-en- land het verzoek om allen naar vermogen de stamgenooten te helpen. De Rijksregee- ring zal harerzijds de hulpactie op alle mo gelijke wijzen steunen. Ook de partijen, die de regeering steunen, zooals de Duitsche Volkspartij en de Economische partij heb ben zich bereid verklaard allen steun te verleenen aan de hulpactie. Het trekt de aandacht, dat Karachan, de plaatsvervangende sovjet-commissaris voor buitenl. zaken, te Berlijn is gearri veerd. ENGELAND. De werkloozen-veizekeiing Herbert Smith afgetreden. In verband met de kwestie der werkloo- zen-verzekering had een vergadering plaats van parlementsleden dor arbeiderspartij. Ook «ie Engelsche minister-president MacDonald, woonde de zitting bij. Zooals men weet. heeft de kwestie der steun verleening aan de werkloozen aanlei ding gegeven tot meeningsverschil in de labourpartij, wier linker vleugel verho ging van den steun aan de werkloozen eiseht. MacDonald verklaarde, dat de voorge stelde werkloozen-wet in haar huidigeo vorm ook aan zijn wenschen niet beant woordde, maar dat in de gegeven omstan digheden niet meer te bereiken viel. Daarop werd besloten, het wetsontwerp te steunen. In politieke kringen te Londen verluidt evenwel dat eenige leden der arbeiders partij hun verzet tegen het wetsontwerp handhaven. Het Lagerhuis beeft zonder stemming in derde lezing het wetsontwerp op de wedu wen-, weczen- en ouderdomspensioenen aangenomen. Het hoofdbestuur van de federatie I mijnwerkers is gistermiddag te Londen! eengekomen om de positie van het bel vóór de beslissende vergadering van f daag te bespreken. Het viel algcmcer.l dat voorzitter Herbert Smith niet aaj zig was, terwijl de beide andere geerden uit Yorkshire,' John Jones ec| bert Smith wel waren gekomen. Om f zijn C'ook en Richards nog naar het k gegaan, waar Herbert Smith verblijf li maar een goed half uur later kwamei| terug met de schriftelijke verklaring in[ zak. waarbij Herbert Smith zijn on! nam als voorzitter der federatie, omdal .regeeringsvoorst-ellen hem niet ver gq gingen. De vergadering is toen een blik geschorst. Cook bracht in enkele den hulde aan Smith's beginselen, die tot het besluit hadden genoopt, dat I medebestuursleden hadden te eerbied! nu liet eenmaal gevallen was. AangeJ de federatie echter niet zulke bclangf besluiten kon nemen als voor de dninl den, zonder voorzitter, stelde Cook j den ondervoorzitter Tom Richards bij t matie als zoodanig te benoemen. Dit stel werd met algeraeene stemmen ad nomen en Richards aanvaardde de ming. waarbij hij er echter zelf op i dat zii door de algeraeene vergadering kraohtigd moet worden. POLEN. Een artikel van Vanderveldc verl«i(t| Dcmbski vervolgd. Gisteren is het socialistisch blad Rol nik in beslag genomen wegens een srtl van Emilc.van der Velde. Dit artikel! vatte gedeelten, die het karakter hl® van een onaannemelijke inmenging vaal bestuur dei 2e Internationale in de bul landsche politiek van Polen, Bovendien! vatte de Poolsche tekst, waarschijnlijk! gens onnauwkeurigheden in dc ver^T onaannemelijke uitdrukkingen ten saaj van personen, die leidende ambten bel den in een buitenlandschen Staat. Naar uit LgrabeTg wordt gemeld, hl daar een geheime vergadering plaat? T vonden van de boerenpartij Dombski. I gevcer 300 gedelegeerden waren aan*® Daar Dombski in zijn rede het beleid I staatspresident en maarschalk PilflJ scherp heeft gehekeld, werd do vergadd op last van de overheid ontbonden, ül enbovcn is ook een aanklacht iogedr tegen Dombski. die tevens vice-maars! van het Sejm is, wegens het gebruiken smadelijke uitdrukkingen jegens den "1 president en wegens opruiing. EGYPTE. Tegen de communisten. Een gemeenschappelijke conferenttfj regeeringen van Palestina, Syrië en zal worden belegd om maatregelen ramen tegen de communistische prop»! da in deze landen. Er zal een un ^1 waking van politiek verdachte Pe 1 worden ingevoerd Ook zal er Barnf^j king komen voor het. opsporen van Sj communistische drukkerijen. J5sT1 j deze conferentie dankt zijn on Lfn| berichten over betrekkingen tasef Arabische geestelijkheid in Jarui* de communisten in Palestina- ZUID-AFRIKA. Be inboorlingenbwe9t,e- Piro>\. de Z.-Afrikaansche 'QiD,s;" Justitie, heeft aan het slot van j gezegd, dat de algemeene ;0 a de opwinding onder de irboor.W- Unie in een gevaarlijk J den. De politie is overtuigd. 8 J gen zoover gekomen zijd. dat men radicale middelen toepas 14 maanden zullen uitloopen °P der inboorlingen op groote sc 8 nasleep van represailles van e wet. De organisaties, die °n' blanke bevolking en toepas?10? organisaties geven voor. mdustneele af ^.cd* streven, maar voeren een P 'J ten doel heeft daden van lokken.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1929 | | pagina 2