Bij het veertig-jarig bestaan
an den Nederlandschen Voetbalbond.
LEIDSCH DAGBLAD, Zaterdag 16 November 1929
Vierde Blad
No. 21373
it Jaargang
epen uit de historie - Vergelijkingen tusschen nu en toen.
Voetbal en athletiek.
el vras op den zeventienden November
bet jaar 1889. dat in een te 's-Graven-
onder leiding van den heer Muiier ge-
jfn vergadering besloten werd lot de op-
Img van den Nederlandschen Voetbal-
\thleliek-bond. kortweg N. V. en A B.
ten, en aldus de basis werd gelegd
de machtige organisatie, die in den loop
jiren is opgebouwd. De bond, later ont-
n van de athletiek, die moeizaam haar
n weg heeft gezocht, bestaat dus veertig
ii en zal dit feit herdenken met het hou-
van een feestdiner voor 1200 genoo-
,i in het R. A. I.-gebouw te Amsterdam
•t een internationalen wedstrijd in het
i tegen onze aloude tegenstanders: de
en Niét echter op den hiervoor genoem-
dalum, doch dTie weken daarna, omdat
op den achtsten December de definitieve
•hling heeft plaats gevonden, dank zij de
werking van toentertijd bekende men- j
i als: Weinthal, van Noppen. Semme-
Burkens, Drooglever Fortuyn en Hart-
tbalminnend Holland zal voor die ge- j
■heid gaarne alle hangende kwesties
ïlen. alle moeilijkheden en bezwaren
en tégen den N V. 43 en zijn leidende
lelijkheden opzij schuiven, om een-
iglijk en welgemoed hulde te brengen
a! diegenen, die in den loop der veertig
hun beste krachten hebben gegeven
iet voetbalspel te populariseeren en het
in goede banen te houden
n van warme waardeering en sym-
zulien dan gesproken worden óók
hen, die anders maar al te snel klaar
met hun critiek, en sterker dan bij
gelegenheid ook zullen de heeren
Hirschman en anderen merken, dat
indsche sportmenschen, naast op- en
aerkingen rcaken; ook wanrdeeren kun-
ndien daartoe zooals thans af
treden beslaat.
Hulde aan de leiders.
oorsprong van het voetbalspel ligt
jen in den schoot van het verleden,
i'n populariteit hier te lande dateert
van voor enkele tientallen jaren en
ilend te danken aan de krachtige en
ie actie, door den Nederlandschen
>nd vanaf den dag zijner oprieh-
rd in alle kringen en onder allo
Ir bevolking. Voetbal is nu de sport
volk. de spoTt van arm en rijk, de
die bij weinig kosten verreweg de
vreugde scheppen kan en bij iedo-
irtraan de voorkeur heeft. Uitzonde-
zijn er om den regel te bevesügen.
desondanks sommigen zijn die zich
|i»r hebben afgewend om bij andere
ontspanning te zoeken voor lichaam
>t. is niet de schuld van het voetbal-
doch van den buitengewonen
van het aantal beoefenaars die nood
lot minder gewenschte toeslanden
moeten leiden. De competitiestnjd
k fel. de financieele belangen te groot
i?zaara maar zeker hebben zich meer
van verwording geopenbaard. Hier
op te treden is de taak van de N. V.
ding en zit is zich daarvan welbe-
?eluige de vele maatregelen, die in
'°op der laatste jaren in dit opzicht
genomen. Maar hierdoor ook is het
oier leidende mensehen zwaarder ge-
o dan ooit te voorzien is geweest, en
oprechte dankbaarheid, een openlijk
on van sympathie voor noodig om den
Kips. c.s. te loonen voor al hun be-
)2e.n arbeid voor de Hollandsche
*ier levensmoed expansie ^oekt en
|03 beter zich uit te leven weet dan op
veld, in de vrije frissche natuur,
gezondheid en kracht haat tegen
Schröder, de tyran.
..verwording" spraken wij zoo juist,
k'11300 vatte dat nieft te tragisch op'.
Wanneer wjj lezen van misstanden op voet-
balgebied, van berrie op het sportterrein
en in de zaal der voetbalpolitici, wanneer
wij hooren van dreigementen en u timaturns,
van ruw spa! en zwakke leiding, dan ver-
wurke men dat alles met het beroemde kor-
Teltje zout, wetende dat overdrijving niet de
zwakste zjj van sportmenschen is. In zjjn
boek „Hup Holland*', vermeldende de ge
schiedenis van don bond van zijn oorsprong
tot voor enkele jaren terug, geelt wijlen
de heer A. J. Bronkhorst door tal van feilen,
aanhalingen en versagen te kennen, dat het
ook in vroeger jaren allerminst pais en
vree is geweest in den bond. noch aan de
cenferentietafel, noch tusschen de voetbal-
spelers en hun aanhang zelf I Schreef niet
J. C. Schröder na een wedstrijd, waarbij
een handjevol toeschouwers lawaai voor dui
zenden had gemaakt, over heeren met hooge
boorden, evenredig met de bescharing"? En
zegt Bronkhorst niet van dazen journa' 1st.
dat hjj als speler soms een tyran was, in
staat om het bloed uit je teenen te haien?
De bond zou zoo iemand thans vermoedelijk
voor geruim en tijd aan den djjk zetten. Tóéa
stond men gedurende den wedstrjjd dikwijls
als leeuwen tegenover eikaar. smijtende en
duwende en men maakte zich er ook njjdig
om, net als nu. Doch het verschil was dat
na afloop ieder deed alsof er geen vuiltje
aan de lucht was, en men ging genoeglijk
te zamen den avond in vriendschap door
brengen. „,Ik was, zegt Bronkhorst, als
speler ook geen katje om zonder handschoe
nen aan te pakken, maar voor Schröder üaa
ik ontzag, en eens liep ik zelfs het veld
uit, omdat het mij te bar wierd"Toen
de strjjd ten einde was. waren wij weer de
beste vriendeni
Ook de toeschouwiers van vóör 1900 wis
ten zich te misdragen. Reeds in de bestuurs
vergadering van December 1894 werden
klachten geuit over het publiek bij de wed
strijden van Sparta, een maand later ont
stonden er door het publiek incidenten bjj
den wedstrijd H. V. V.-—Sparta en het schijnt,
zelfs meer dan bar geweest te zijn bij de
ontmoeting op 24 October 1897 te Der.
Haag (op het Malieveld) tusschen H. B. S.
en Sparta, wat er tcwe leidde dat de Haag-
sche Voetbalbond zich reeds toen genood
zaakt zag pogingen in het werk te stelle?,
tot het handhaven van een strenger en meei
afdoende orde. De houding van de toeschou
wers was, volgens een der bladen, beesl-
achtig; er werd zelfs met messen gedreigd.
Jongelui, die voetbalspelen voor bun ge
noegen, zoo ging de schrjjver voort, bo
danken er voor anderhalf uur iang gehoani
e:i uitgejouwd te worden, en het is in het
waarachtig belang van het spel en zijn repu
tatie, dat daar een eind aan kome, op welke
wijze dan ook
De lezer geloove ons: wij citeeren uit
een artikel, geschreven in den jare 1897! Die.
verklaring onzerzijds is noodig, omdat men
dergelijke opmerkingen ook heden ten dage
woordelijk uit de sportbladen kan halen.
Hctgc-en dan bewijst, dat wij toch nog niet
zoo heel hard de helling zijn afgehold, on
danks de geweldige uitbreiding der voet-
ba ibeweging, ja, dat er verhoudingsgewijs
eigenlijk weinig of niets is veranderd, sinds
den tijd, die tegenwoordig als het voetbal-
ideaal wordt afgeschilderd door de ouderen
in ons sportwereldje. Wjj zien alleen de
scherpe kantjes wat duidelijker, doch oe
historie is als de slijper van een diamant:
zrj schaaft en wrijft, totdat alleen het mooie
en verblindende er van over blijft. Waar
lijk, het valt met de gesteldheid van ons
voetba'spel nog wel iets mee; zoovele dui
zenden knapen zouden het anders niet Week
aan week met zooveel uitbundige geestdrift
beoefenen, zonder er ooit anders dan vreugde
van te ondervinden!
De renstal mislukt.
Het is interessant te bladeren in' het ge
schiedenisboek van den N.V B. en te ver
tellen van die tallooze belangwekkende ge
Ut TWtrj T£ WBtfSCHBfi
"OcTORmófilEr
4^ voetbalcapaciteiten trachtte men ook vele jaren geleden al de zege
I Yfjfl °°r hinkende argumenten in het geding te brengen. Bovenstaande teeke-
ns welwillend afgestaan door de Sportkroniek en is bijna 13 jaren oud. Er
is werkelijk nog weinig veranderd.
beurtenissen, door Bronkhorst aan de ver
getelheid ontrukt, doch beknoptheid is het
eerste gebod van den dagbladschrijver en
wij zullen ons dus heel sterk moeten be
perken. Enkele vluchtige grepen in den
rijkdom van voetbalfeiten mogen daarom
het slot vormen van dit verhaal, gewijd aan
het veertigjarig bestaan van den bond.
Wanneer tot de oprichting van den N.V.
en A.B. werd besloten zeiden wij al. Zij
vond plaals pas 10 jaar nè. de oprichting
van H.F C.. en nadat te voren al een po
ging in die richting gefaald had. doordat
blijkbaar niemand in dit spel een volks
belang en een middel tot lichamelijke op
voeding zag. Behalve de athletiek werd
aanvankelijk ook de gymnastiek in den
bond ondergebracht, maar al spoedig heb
ben deze vereenigingen den N.V. en A.B.
weer verlaten. De athletiek hield het wat
langer uit, doch werd tenslotte door de
voetballers zelf opzjj gezet, omdat zij er wel
kosten, maar geen genoegen van hadden.
„De renstal mislukte" zegt Hup Holland,
en het was op voorstel van Schröder, dat
op de algemeene vergadering van 29 Sep
tember 1895 besloten werd de athletiek te
verbannen.
Omstreeks 1889 begon het verkleeden in
de mode te komen. Vóór dien tijd plachten
de spelers een oude jas en dito broek aan
te trekken en reeds na eenige buitelingen
op het modderige veld was de eenheid van
kleur bereikt. Maar langzamerhand zag
men in dat een voetbalspeler er niet als
een landlooper behoefde uit te zien, terwijl
er vanaf dien lijd ook eenige zorg werd
besteed aan de gelegenheden, waar men
zich te verkleeden had.
Het voetbalspel vertoonde bereids alle
kwalen van thans, en ook het overhalen
van eoede spelers, om voor een andere vpr-
eeniging uit te komen, werd in 1890 al
Ingepast en gesignaleerd, zoodat het bonds-
bestuur lot het nemen van maatregelen
moest overgaan; hetgeen gemakkelijker
doel kon treffen dan thans, omdat het aan
tal eerste-klasse-clubs zooveel kleiner was
en toen nog slechts zes bedroeg, namelijk:
R.A.P.. Excelsior. H.F.G., H.V.V., Olympia
en Concordia.
Op den 24sten Januari 189*2 werd in cafó
Zomerzorg te Leiden, waar meerdere malen
vergaderd is door den N. V. B.. een alge
meene vergadering bij een geroepen in ver
band met een beleediging van een scheids
rechter, zoowel op het veld als in schriftu
ren. Eenige wijzigingen in het reglement
waren het resultaat. De bepaling luidde
voortaan: „De scheidsrechter beslist, in al
les, behalve in hetgeen aan de grensrechters
is opgedragen. Hij mag echter de beslissing
aan de grensrechters overlaten". Voorlaan
zouden de scheidsrechters door of namens
den bond worden aangewezen (belgeen voor
dien tijd dus blijkbaar niet steeds het geval
was!), terwijl reiskosten van bondswege
werden vergoed. In diezelfde vergadering
werd besloten dal het touwtje over de twee
goalpalen. dal vaak aanleiding had gegeven
tot meeningsverschillen over een al of niet
gemaakt doelpunt, voortaan vervangen
moest worden door een dwarsla.t. Uit dezen
tijd dateert tevens de bepaling dat een ver-
eeniging met 50 winnaar werd verklaard,
indien de tegenpartij niet opkwam Tot het
doen aanbrengen van kalklijnen werd be
sloten in het seizoen '991900
Ons contact met het Engelsche voetbal
werd verkregen in het seizoen 18901891,
en wel nadat Spaita er in geslaagd was een
wedstrijd tot stand te brengen tegen Harwich
Parkstone. waarvan zij met 8—0 verloor,
en na een return wedstrijd, die tot een 30
nederlaag der Rotterdammers leidde. Op 6
Februari 1894 vond te Rotterdam de eers'e
ontmoeting van ons nationaale elftal en de
Engelsche vereeniging Felixtown Club
plaals. Dit eerste Nederlandsche elftal be
stond uit doel: S W. Tromp; achter; K.
Pies en N. J. Kampers, midden: J. C
Schröder, aanvoerder, H. Menten en F. v. d.
Boschvoor: J. Meyer; L Weinthal, J. Tim
mermans. J. Kan en F. Kampschreur. De
Engelschen wonnen met slechts 10. La
ter echter, toen zij de zaak ernstiger op
vatten en met een nationaal elftal tegen
Oranie in het veld kwamen, was het geen
zeldzaamhed dat zij dubbele cijfers haal
den. hoe goed spelers als Bok de Korver,
Göbel en anderen zich dan ook verdedigden
Maar dit neemt niet weg dat dergelijke wed
strijden voor de onzen een uitstekende leer
school zijn geweest, waarvan intelligente
voetballers buitengewoon veel hebben opge
stoken! De befaamde 21 overwinning, in
1913 op Houtrust op de Engelschen behaald,
is er het meest treffende bewijs van!
In 1896 werd besloten aan de spelers,
die voor het Nederlandsche elftal uitkwa
men, petten meT bondsinitialen uit te rei
ken. een maatregel, die eenige jaren ge
handhaafd is gebleven. Een verzoek van
Sparta om tegen een Engelsch dames-elftal
te mogen spelen, werd door het bondsbe-
stuur afgewezen.
De «port-jonrnalistiok.
De sportjournalistiek was in de jaren
voor 1900 natuurlijk uiterst primitief ver
geleken hij die van thans. Zij was anders,
maar stellig even sensationeel. Een citaai
uit een verslag van Hans (Interviewer) van
een wedstrijd op den beroemden Heuvel te
Rotterdam tusschen Celeritas en Sparla
moge als voorbeeld daarvan dienen.
Eerstgenoemde moest winnen om in de
eerste klasse te blijven, de ander om haar
kans op het kampioenschap te handhaven.
Met groote borden maakte men reclame in
de stad: CeleritasSparta, vrij entreeI
Een unicum in de voetbalwereld. Onder
geweldige belangstelling vond de wedstrijd
plaats .Ziehier wat Hans er van schreef:
Was op den Heuvel, in het jaar dat
Celentas 1ste klasse was. Sparta deed een
worp naar het kampioenschap, maar die
nijdige Celeritanen stoorden er zich niet
aan en speelden als duivels Nog nooit heb
ik zooveel menschen op den Heuvel ge
zien ,als toen Sparta tegen Celeritas speel
de. De roomijswagentjes (er waren heel wat
van die dingen aanwezig) werden platge
trapt en op 'n gegeven oogenblik liep een
Het afkeuren van een terrein is een kwestie van waardeering. Hoever le dien aanzien
de opvattingen uiteen kunnen loopen bewijst onze teekening.
koopvrouw met sinaasappelen in het straf
schopgebied. De Spartanen speelden zich
tot pap, maar niets gaf. Jan Stok's bas
stem brulde commando's, maar Bil Im-
mink, de meest temperamentvolle, de meest
vurige, de meest tol geestdrift-voerende
doel verdediger, die ik ooit zag. ranselde
alle ballen meedoogenloos uit zijn doel. Hij
krabbelde ze weg uit de hoogste hoeken en
liep als een panter in zijn doel heen en
weer. Vijf minuten voor tijd stond het nog
dubbel blank: al wat Spartaan was zag
krijtwit en stond te janken als juffers
hondjes. Toen gebeurde 't: 01. 't Katen-
drechtschc bootje sloeg om van het ge
jubel."
„De Athleet". later omgedoopt in „Het
Sportblad" is jaren het leidende sporttijd
schrift van beteekenis geweest. Zuyderhoff,
Lakkie, Van den Haegen. Barbarossa en
anderen schreven er hun zeer lezenswaar
dige artikelen in.
Voetbal, de sport van het volk.
Wat de band tusschen Leiden en den Bond
betreft, zij vermeld dat in 1890 o.m. als
lid toetrad de Leidsche vereeniging Achil
les, die echter aldra weer opgeheven schijn»
te zjjn. L. V. V. werd lid in 1895. terwjjl
Ajax twee jaren later tot den Bond toe^-
trad, en daarin eenigen tijd een belangrijke
rol heeft gespeeld. Hoe de Bond gegroeid
is wordt het beste bewezen door de cijfers:
na 4 jaar telde hij 597 leden, terwijl he\
totale aantal thans na 40 jaar zeer dicht de
70.000 zal benadereni Inderdaad, voet
bal is wel ongelooflijk populair.^ Als een
machtig bolwerk slaat de organisatie vat
den N. V. B. te midden van het nationale
sportgebeuren. Stormen mogen er aan ruk
ken en misschien eenige schade aanrichten
aan de versiering, het gebouw zelf zal altijd
onaangetast blijven, omdat voetbal de sport
is, die geschraagd wordt door de sympathie,
van het volk in al z\jn geledingen
Programma voor morgen.
NEDERLANDSCHE VOETBALBOND.
Afdeeling I, l9le klasse: HaarlemV.S.V.
2de klasse: A: Z.V.V.Spartaan; Hol-
landiaAle. Victrix; K.F CH.R.C.n W.F C.
West Frisia; D W.S.V.V.A.
2de klasse B' B.F.C.Bloemendaal; A.F.C.
H.V.C.; ZandvoortVelox; BaarnZee-
burgia, HerculesD.E.C
3de klasse D: AlphenCulemborg; Zeist
Utrecht; HollandiaZ.N.C Amsvorde
Voorwaarts; LeerdamD.O S.
Afdeeling II, Isle klassfe: H.V.VH.F.C.;
EdoZ.F.C
2de klasse A: QuickD.H.C.; Overmaas
S.V.V.. S.V.W.—B.M.T.; Merwede—C V V.
2de klasse B: U. V. V.Fortuna Steeds
HoogerGouda; NeptunusUnitas; Xerxes
—V. D. L.
3de klasse A: U.V.S.—R.V.C.A.S.C.—
Alphia G.S.V.Laakkwai/lier; Rijswijk
L F C.
3de klasse B' O.N.A.Lugdunum; D.C.L.
Schoonhoven; OlympiaU.D.I.; Steeds
VolhardenDe Musschen,
4de klasse A: D.V.S.D.V.V.; Norvicus—
De Jagers; V.D.S.Togo; De Ooievaars
Bodegraven.
Res. 3de klasse A R.V.C II—A.S.C II;
Xerxes in—Alphen If. B.E.C. H—H.V.V
IV. Vios II—A.D.O. III.
Afdeeling III, lste klasse: HeraclesGo
Ahead, VitesseTubantia; P.E.C.Robur;
A.G.O.V.V.Wageningen.
Afdeeling TV, lste klasse: LongaN.A.C.
B.V.V.Noad, M.V.V.—Willem II.
Afdeeling V, lste klasse: FrisiBe Quick
G.V.A.V.Alcides; LeeuwardenW.V.V.;
VelocitasFriesland; VeendamAchilles.
Buiten de competitie.
Rotterdam: Rotterdarasch XIBondselftal
Amsterdam: Ajax—-Hilversum (Jubileum,
tournooi.)
Van Overal.
Na het falen van het Nederlandsch elftal
in den wedstrijd tegen Noorwegen bestaat er
ongewoon groote belangstelling voor de
ontmoeting om den Onafhankelijkheids
beker. En terecht, want de Technische Com
missie van den N.V!B., die na afloop bijeen
komt voor de samenstelling van de nati
onale ploeg, heeft hier meerdere speler9 op
gesteld, die bij goed spel hoogstwaarschijnlijk
door haar zullen worden gekozen om de
Hollandsche sporteer tegen de Belgen te
verdedigen! Voornamelijk geldt dit dan de
voorhoede, waarin Tap en Bakhuys de kans
krijgen nog eens te bewijzen dat zij hun
plaat9 in een vertegenwoordigend elftal nog
waard zijn, althans door hun routine en
grootere technische vaardigheid te prefe-
reeren zijn boven de jongelieden, die tegen
Noorwegen in het veld zijn gekomen en
toen helaas maar bitter weinig van terecht
hebben gebracht. Ook de halflinie dient als
proefkonijn, al zijn hieromtrent de ver
wachtingen niet zoo bijster hoog gespannen.
Van der Meulen, noch van Kol komen in
de verdediging uit, maar dit beteekent aller
minst dat zij niet voor den wedstrijd tegen
België zullen worden gekozen. Integendeel
lijkt ons dit wel vrij zeker, waarbij wij
veronderstellen dat met Denis nog
eens een proef zal worden genomen als
rechtsback.
Voor de competitie heeft Haarlem morgen
een kansje op haar eerste overwinning nu
het tegenwoordig weinig succesvolle V.S.V.
bij haar te gast komt. De roodbroeken heb
ben een paar puntjes trouwens bitter noodigI
De derde klasse brengt Alphen in het
veld tegen Culemborg. dat niet tot de
9terkste ploegen moet worden gerekend. Een
succesje ligt dus in de lijn der verwacmtin-
gen. Een tweetal spannende wedstrijden zijn
t<^ voorzien in de eerste klasse van afdeeling
II. H.V.V. krijgt H F C. op bezoek en het wl!
ons voorkomen dat er weinig of geen krachts
verschil tusschen het tweetal zal zijn. tenzij
onvolledigheid een der elftallen parten
mocht spelen. In de ontmoeting tegen Feyen-
oord hebben de Hagenaars onlangs bewezen
dat zij zoo noodig tot goede prestaties in
staat zijn en wanneer wij nu hierbij voegen
het voordeel van eigen terrein dan meenen
wij dat de thuisclub de beste papieren heeft.
Ook Edo en Z.F.C. zullen elkaar niet veel
ontloopen. Afgezien van het terreinvoordeel
gelooven wij echter dat de Haarlemsche
ploeg iets hooger moet worden aangeslagen
dan die der Zaankanters. zoodat wij dc
gasten met leegc handen huistoe zien gaan.
Voor de derde klasse zal U.V.S van het
bezoekende R.V.C. moeten winnen om niet
al te veel achterop te komen O, stellig, de
blauw witten hebben nog een prachtkans
op de eereplaats, maar hun succes is in den
laatsten tijd niet zoo heel groot geweest,
waardoor eenige kostbare punten verloren
zijn gegaan, zooals tegen Alphia en tegen
L F C. Op R.V.C. lijkt ons een overwinning
trouwens ook wel mogelijk. A.S.C speelt
thuis tegen hetzelfde Alphia. dat U.V.S op
eigen grond wist te bedwingen en er is
dus reden voor de roodzwarten om op Iran
