j70sfe Jaargang
WOENSDAG 13 NOVEMBER 1929
No. 21370
1CIEELE KENNISGEVING
STADSNIEUWS.
OP DEN DAG VAN HEDEN...
Het voornaamste nieuws
van heden.
EIDSCH
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
PRIJS DER ADVERTENTIEN
30 Cis per reEe' voor advertentiên uit Leiden en plaatsen waar
lafeotschappen van ons Blad gevestigd zijn Voor alle andere
dvertentiên 35 Cts per regel Kleine Advertentiên uitsluitend
tij vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 50 Cts. bij een
inaxiraura aantal woorden van 30
[incasso volgens postrecht Voor eventueele opzending van brieven
10 Cis porto te betalen Bewijsnummer 5 Cts.
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postcheque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden per 3 maanden 2.35, per week
Buiten Leiden, waar agenten gevestigd zijn, per week
Franco per post 2.35 portokosten.
ƒ018
„0.18
nummer beslaat uit DRIE Bladen
EERSTE BLAD.
HINDERWET.
gemeester en Wethouders van Leiden
tn ter algemeene kennis, dat door hen
inning is verleend aan: a. P. J. en
Stokkermans en rechtverkrijgenden tot
itbreiden van de vernikkelinrichting in
lerceel Koppenhinksteeg No. 7a, ka-
jal bekend Seclie I. No. 2565; b. J.
J en rechtverkrijgenden tot het uitbrei-
nn de broodbakkerij in het perceel
Rijndijk Nis 6365, kadastraal bekend
K. No. 3900; c. de N. V. labriek van
pverken voorheen Gebrs. Pel en recht-
ijjenden tot het uitbreiden van de
i van suikerwerken, vruchtenpaté's en
ilcnsiropen in het perceel Morschweg
50 52. 54, 56, 58 en 58a, kadastraal
,d Sectie L. Nis 031. 933 en 866; d. de
"Fabriek voor Meiaal Preserven en
rerkrijgenden tot het oprichten van
childerswerkplaats op het terrein aan
Maredijk. kadastraal bekend Sectie
633.
A. VAN DE SANDE BAKHUYZEN.
Burgemeester.
VAN STRIJEN, Secretaris.
13 November 1929.
6992
iTAVOND REISVEREEN.
Een veelbelovend trio.
verrukkelijke trio's hoorden wij gis-
Beethoven's jeugdwerk het Ea
j. dat reeda de kiemen van den onaf-
ijken Beethoven in zich draagt
Dumky trio en na de pauze het
ur trio van Mendelssohn. Een rijke
"Qstroom werd over ons heengego-
lereerst van hem. wiens componee-
n ..dichten in tonen" was en bij wien
zooals Wagner het uitdrukte, tot me-
werd: de begeleidende stem. het
ja zei fa de rustpoozen. Toen Dvo-
schitterende vertegenwoordiger van
"beemsche muzikautendom. die met
tzond temperament, zijn eenvoudig
geenszins oppervlakkig gevoel ook in
zijn ware volkaraard met verloo-
er zijn karakteristieke, nationale
ende of weemoedige melodieën en
"ke rhythmen in neerlegde, al be
werk toch we! niet tot zijn beste,
tte Mendelssohn. de groote romanti-
veplvuldig aangevaiiene (men denke
beschimpingen over het ...Tudentum
Musik"), maar ^iena heerlijke, zool
de. ongecompliceerde en laat het
at sentimenleele muziek ook nu weer
Je en tot in het hart drong,
jonge musici: Dick Waleson *con-
ester van de H. O. V., die op het
moment voor Rosalie Seyffer in-
dt? cellist. Hemerik en de pianist
'brachten deze werken in reeda veels-
prijzen uitvoering. Hier viel liefde
e kunst, een reeds diepdoordrongen
van de geestelijke waarde der uit te
muziek cn een bijzonder beschaafde
'"rit op te merken.
^ankelijk in Beethoven's opus nog
boolsch. haast te pijnlijk correct en
jOorzichtig, ontwikkelden zij later een
durvend spel met veel nuanceering.
1 de grootere rout;ne van den violist
twee anderen tot meerdere ont-
bracht.
delicate -n lichte aanslag van den
die zonder vrees voor domineeren
°ori *an geven, sloot wonderwel aan
warme en gevoelige streek van den
-') heiden waren voortreffelijk op
r ingespeeld. Walesr-n. wiens capa-
men kent. vond hier twee partners.
'sbeheer9cht en begripvol spel.
°P een degelijke techniek, reeds
i e hoogfe heeft bereikt en dat van
aanpassingsvermogen getuigt,
optreden, waardoor een nog
INAUGUREELE REDE VAN
MEJ. PROF. S. ANTONIADIS.
De eerste vrouwelijke hoogleeraar aan de
Leidsche Universiteit,
ntuitief
;re vrijheid
k'an beweging wordt ver-
ur,.co5?enblikkcn. waarin hun
jririiit ~V°-ornen boven de noten uit
- SDoedie ?cheel doen verdwijnen.
Pb v.r'°' ree^s door zijn opmei
mrvJIv-7ferdheid en distinctie zeer
Wii' v!^en voor toekomst
as '0T1 ,on^en dan ock van het veie
voiu meZGl! avon<^- die eenvoudige
kbe .wJJ" schonk, bijzonder genie-
,,^pr Reisvereeniging kon
niar^ en<te en veelbelovende
dankpn 0,te met ?ro°te gerustheid
l« 00r 41 o-i. cprechte en en-
Mej. Prof. Antoniadis.
Mej. Sophie Antoniadis te Parijs, benoemd
tot buitengewoon hoogleerarea aan de Leid
sche universiteit als opvolgster van prof.
dr. D. C. Hesseling om onderwijs te geven
in de Grieksche taal- en letterkunde van
den Oud-Christelijken, den Byzantynschen
en den nieuweren tijd, heeft, hoewel zij
met hare colleges reeds de vorige week is
aangevangen, hedenmiddag in het groot
auditorium haar ambt aanvaard met het
houden van een in het Fransch uitgesproken
rede over: Het belang van het moderne
Grieksch
Er was voor deze rede een buitengewoon
groote belangstelling, zoodal velen niet
konden worden toegeiaten Onder de aan
wezigen waren o.m. H.K.H. Prinses Juliana,
de Grieksche gezant in den Haag. de heer
Koutsalexis en de leermeerster van mej.
Antoniadis te Parijs, prof. Pernot. hoog
leeraar aan de Sorbonne
Een groot hedendaagsch dichter, aldus
ving prof. Antoniadis haar rede aan Costis
Falamas. vertoont ons in een zijner ge
dichten een grootsch visioen van den vol
genden inhoud.
Honderd jaar voor de inneming van Con-
slantinopel door de Turken heeft een geheel
volk van zwervende Zigeuners gekampeerd
voor de machtige poorten van de Byzantyn-
sche hoofdstad. Plotseling, als door een be-
toovering beginnen de reusachtige drievou
dige poorten, welke van brons en goud
waren gemaakt, te knarsen en openen zich
geheel, terwijl in de verte, over de geheele
lengte der Aziatische kusten een geweldige j
storm iets zwarts en wilds Europa hedreilt
met steeds grooter wordende woestheid. Het
is d? Islam, die nadert
Uit deze poorten, welke geen mensche- i
liike hand geopend heeft en die langen lijd
wijdgeopend blijven, trekt een slechts uit
mannen bestaande menigte. Vrouwen noch
kinderen zijn er bij. Het zijn pelgrims van
allerlei leeftijd, die zich op weg hebben be
geven voor een verre rei9 Zij steunen op
lange stokken en draeen bedelzakken op
hun rug. Men vermoedt dat deze mannen
vergeeld zijn in moeilijke boekenstudie
want zij zijn krom en zwak: verder houdt
ieder in ziji\ armen een rol vasleeklemd,
waaraan hij duizend zorgen schijnt te wij
den Het ^ijn handschriften, gerold in
gouden en avoren fopdraals, welke zorgvul
dig gegraveerd en gebeeldhouwd ziin Fn-
kele onder hen dragen zware urnen, welke
de asch hunner voorvaderen bevatten. De
'anee optocht trekt voorbij en nadert de
haven waar trof^ehe galeien, rijke kance
len (d.z Turksche vaartuigen) gereed lig
gen om uit te zeilen Tn de toppen van de
mas'en prijken de vlaggen van Genua en
Ve olie-
Het plechtige en godsdienstige aanzien
dezer menirrte#maakt indruk on den hoofd
man van het Zigeunerkamp. Hij loopt op
de mannen toe en vraagt hun waarom zij
wegtrekken en waarheen zij zich be^evpn
als een troep die den storm ontvlucht Wat
ziin dat voor perkamenten, welke ziin a*
dooden die men vervoert? Een huivering
ging toen door de menigte der. reizigers:
..Hier. in deze urnen, zeggen zij en in dpze
rollen hebben want de schepning be
treurt hen niet als dooden de heldere
bronnen der gedachte de hemelen van de
Kunst die geen bewolking kennen de On-
sterfeliiken en de Schoonen een toevlucht
gezocht
..De Onsterfeliikpn en de Schoonen" die
geen anderen zijn dan de groote meesters
van de Oriekschp gedachte, schijnen dan het
woord te nemen Zij zegg°r dat zü heengaan
naar de landen, welke de Tnrkpn niet kun
nen bereiken: zij gaan zich een nieuw va
derland stichten in Ttalië de Alpen beklim
men. den loop van den Rijn bewonderen,
de ware vreugde leeren aan de Kelten, aan
de Gothen en aan de Allemannen en aldus
het zaad uitstrooien van een universeel en
9teeds jong Griekenland „En deze ongeluk
kige en onvruchtbare wijzen, welke gij ziet
o Zigeuner, welke ons gebalsemd worden
als de laatste overblijfselen van de ver
dwenen natie zullen wanneer zij ons aan
hun eigen handen zien ontvluchten, ge
dragen door onze gouden vleugelen tot een
hoogte die de wereld nooit meer aan
schouwt. gelooven. dat hun gouden droo-
men zich verwezenlijkenalsdan leenende
het licht, dat onze godheid verspreidt, zullen
zij zelf schitteren als halfgoden."
Holland nu. aldus sprwas onder de
staten van Europa een dergenen, die zich
het meest beijverden een nieuw vaderland
fe verschaffen aan hen. die de dichter ..de
Onsterfelijken en Schoonen" noemt. Op
dezen bodem hebben de zaden, door de
halfgoden van de Renaissance gestrooid,
rijke oogsten opgeleverd.
Spr. betoogt dan. dat indien ook al de
groote genieën uit de klassieke eeuwen, die
meegenomen zijn in de rurzakken van de
By^artynsche geleerden, hun geboortegrond
hebben verlaten om ver weg deze bewonde
renswaardige geestelijke staat te stichten als
de renaissance was. dan waren er toch
boeken, die niet geëmigreerd zijn.
In het verdere gedeelte van haar rede
zetL spr dan uiteen, dat het lang heeft ge
duurd voor het Westen van Europa belang
stelling heeft getoond in de taal. die in
Griekenland het te loor gaande van de an
tieke beschaving heeft overleefd Het is een
dankbare taak de lotgevallen van het zoo
lang verwaarloosde postklassisch en heden
daagsch Grieksch te bestudeeren en te on
derwijzen. Want deze studie werpt een
nieuw licht op de taal van het Nieuwe
Testament, openbaart de levenskracht van
het Byzantynsche rijk en leert een taal
kennen, die een rol van gewicht speelt in
het oostelijk bekken van de Middelandsche
zee. Sedert ongeveer vijftig jaren is zij ook
het voertuig van een rijke poëtische letter
kunde. gelijk de groote figuur van Palamas,
hierboven door spr. uitvoerig geteekend,
kan aantoonen. Wel heeft reeds in de
zeventiende eeuw Holland belangstelling ge
toond in hel levende Grieksch, getuigende
het glossarium van Meursius en de bijbel
vertaling in de gesproken taal. bekostigd
dcor dp Staten, wel vond Koraïs in de
achttiende eeuw te Amsterdam de gelegen
heid zich tot een philoloog van beteekenis
te ontwikkelen, doch het wetenschappelijk
onderzoek naar de over zooveel eeuwen
loopende evolutie van het Grieksch dateert
uit het laatste kwartaal der negentiende
eeuw. Verschillende geleerden, die daaraan
hebben medegewerkt, werden door spr. ge
karakteriseerd.
Ten slotte wees zij op de toeneming der
bevolking van Griekenland, die in 1912
twee millioen bedragende thans zeven en
half millioen telt. waarbij de hoofdstad met
haar haven 850 000 tegen 150.000 in 1912.
Spr. eindigde met de gebruikelijke toe
spraken.
INDISCriE WEEK.
Film verte cning in Trianon.
In het geheel gevulde Trianon-theater,
heeft gistermiddag vanwege de Senaatscom
missie voor de Indische week een vertooning
van films, die betrekking hebben op het
leven in Ned. Oost Indië plaats gehad. Het
was niet een bepaalde film die gedraaid
werd, maar slechts een drietal brokstukken,
die behalve dan, dat ze op Indië betrekking
hadden, overigens los naast elkaar stonden.
Dit zal ook zoo wel de bedoeling zijn ge
weest en in elk geval waren deze drie brok
stukken bijzonder in tere .---ant. Ze lieten wat
zien van het eigenaardige leven in de dessa
en van de werking van het bestuurssysteem
daarbij. Ze brachten van een bepaalde streek
in beeld de eigenaardige zeden en gewoon
ten, die te pas komen bij de huwelijks
plechtigheden, voor den Westerling hijzon
der interessant om de bekoring van het cere
monieel. dat de inlanders hierbij met uiter
ste stiptheid betrachten. En verder toonden
ze den aanwezigen heerlijke natuurbeelden
van Sumatra met zijn paradijsachtige
schoonheid. In een woord ze boeiden van
het begin tot het einde en het was aan de
zaal te merken, dat er genoten werd.
HANDELSREGISTER
KAMER VAN KOOPHANDEL.
Nieuwe inschrijving.
L. Amersfoort. Hooftstraat 139. Alphen
a d. Rijn. Fouragehandel. Eigenaar: L.
Amersfoort, Alphen a. d. Rijn.
ACADEMISCHE EXAMENS.
Geslaagd is voor het candidaaU-exunen
rechtsgeleerdheid mejuffrouw H. M. A.
Schroder (Den Haag).
is het 1575 jaar geleden, dat de groote
kerkvader Aurelius Augustinus, werd ge
boren.
Augustinus werd den 13den Nov. 354 te
Tagaste in Numidië geboren. Veel is er
reeds over zijn leven geschreven, dat een
j leven van arbeid en strijd is geweest.
1 Het klooster, dat hij in 391 gesticht
j heeft, toen hij van al zijn bezittingen af
stand heeft gedaan, is het eerste klooster
j in Noord-Afrika geweest en is voor de ont-
j wikkeling van het monnikendom van groo-
tcn invloed geworden, omdat het als op
leidingsschool voor de geesteliiken een band
tusschen monniken en geestelijkheid legde.
Op de Christelijke kerk van het Westen
heeft deze grootste der kerkvaders een
i machtigen invloed geoefend Hij bepaalde
de richting dier kerk voor vele eeuwen.
Onder de heiligen der Roomsche kerk op-
i genomen, is hij ook voor Luther en Calvijn
een man vaD bijzondere beteekenis geweest,
zoodat ook de kerken der Reformatie niet
weinig aan hem te danken hebben. De R.-
Kath. Kerk heeft Augustinus heilig ver-
j klaard en hem als één der vier groote La-
j tijnsche kerkvaders erkend, maar heeft zijn
genadeleer verworpen. Zijn scherpzinnig
heid. diepte van gevoel, rustelooze energie,
philosopmscbe vorming, speculatieve aaa-
leg, onwankelbaar geloof, innige vroomheid
en vuriee phantasie, spiegelen zieh af ra
zijn talrijke geschriften. Ziin leven vóór zijn
doop leeren wij kennen uit zijn beroemde,
van diepen ernst en waren ootmoed getui
gende ,,Confessiones", c.a. 400 door hem
geschreven, die voor velen ten zegen zijn
geweest; het eerste boek. waarin een
mensch zijn innerlijke ontwikkeling heeft
beschreven
Ter aanvulling daarvan dienen de in zijn
laatste levensjaren geschreven Retractie-
nes", waarin hij een streng oordeel velt
over ziin vroegere geschriften.
Verder moeten genoemd: ..De civitate
Dei" van apologetisch en aard. ,,Dc Tri-
nitate" en ..De doctrina Christiana" van
doermatischen inhoud, ..De bono conju-
gali", een ascetisch strijdschrift en ziin
14 striidschriften teeen de Pelaerianen en
Semi-Pelagianen Van zijn preeken (Ser-
mones) trelden büna 400 voor authentiek,
terwiil ziin nog voorhanden corresponden
tie 270 brieven bevat.
28 Aue. 430 overleed deze groote kerk
vader ce^urende de belegering van Hippo
door de Vandalen.
Groote voorbereidselen worden reeds ee-
troffen om in het jaar 1930 ziin 15COen sterf
dag op waardige wijze te herdenken.
MARKTKOOPLIEDENBOND
VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
„ONS BELANG."
Het bestuur van dezen Bond, secr. de
heer J. B. v. d. Wijngaard, heelt in op
dracht zijner leden een adres aan den ge
meenteraad gericht waarin het le kennen
geeft dat de thans bestaande verordening
op de markten, geldende voor de algemeene
warenmarkt in deze gemeente als zeer on
voldoende moet worden beschouwd zoodat
wijziging en aanvulling dezer verordening,
zoomede van de daarin vastgestelde regelin
gen op de heffing van het marktgeld drin
gend gewenscht is.
Hel bestuur verzoekt- daarom den Raad
de verordening te willen wijzigen en geelt
den Raad aan voor welke artikelen en op
welke wijze door den Bond wijzigingen
worden verzocht, zoomede welke bepalingen
adressante verzoekt te doen vaststellen.
Ie De bepaling omtrenl de verdeeling der
algemeene Zaterdag) markt, vastgesteld bij
de 3e bepaling van art. 1, voorkomende in
verzamel no. 50, 1929, no. 2. in dag- en
avondmarkt, te willen doen vervallen, en
deze markt te willen doen aanduiden als
„algemeene' dag (ware) markt, en het uur
van den aanvang der markt te willen doen
stellen op 9 uur, het uur van beëindiging
der markt op 23 uur.
2e. dat de vastgestelde basis bepaald voor
het doen berekenen van het verschuldigde
marktgeld zal worden gewijzigd, en dit ïn-
stede per vierkante meter zal worden ge-
s:eld op „per strekkende meter".
3e dat voor het verschuldigde marktgeld
voor het innemen van standplaats een uni-
form-tafier zal worden vastgesteld van 12
cent per strekkende meter per dag met als
minimum 25 ct. per slandplaats.
4e. dat deze bepalingen zullen gelden
voor de alg markten vallende onder de be
palingen 8, 9 en 10 van art I voorkomende
in verzamel no. 50. 1928. No. 2
5e. dat het z.g. jaarplaats stelsel zal wor
den opgeheven en de regeling van de in
deeling der standplaatsen zal worden ge
steld op vaste standplaatsen en dagstand
plaatsen.
6e dat bij het van toepassing brengen
dezer wijziging aan hen. welke voor dien
een standplaata als jaarplaats was verhuurd
deze standp'aats als vaste slandplaats zaJ
blijven worden toegewezen en eventueel
teveel betaalde pachtsommen zullen worden
gerestitueerd.
7e. dat vaste standplaatsen welke 1 uur
BINNENLAND.
Inaugureel© rede van de eerste vrouwe
lijke Leidsche professc, mej. S. Antoniadis.
(Stadsnieuws, le Blad).
Centrale propaganda-actie voor onze
Ncordzeebadplaatsen in het buitenland.
(Binnenland, 3e Blad).
De werkgevers en de dienstplicht; een
schrijven van den minister van defensie,
gericht tegen de achterstelling van dienst
plichtigen. (Binnenland, 3e Blad).
Het afbreken van Vogt's radiorede; het
antwoord van den minister aan den heer
Flcris Vos. (Binnenland, 3e Blad).
Op 3 December wordt te Haarlem het
Lcrentz-borstbeeld onthuld. (Binnenland,
3e Blad).
De behandeling van de rijksbegrooting in
de Tweede Kamer; de minister-president
beantwoordt de sprekers. (Uit het parlement,
2e Blad).
BUITENLAND.
De Nobelprijzen voor Literatuur, physica
en Chemie. (Kunst, 3e Blad en Wetenschap
pen, 2e Blad).
Toenemende moeilijkheden inzake de
Engelsche mijnkwestier (Buitenl., le Blad).
Relletjes aan de Berlijnsche universiteit
(Buitenl, le Blad).
Hedenmorgen is mevr. Zoebkof te Bonn
overleden. (Tel. 1ste Blad.)
na den aanvang 'der markt niet door de Cn)
eigenaar (es) zullen zijn ingenomen als
dagplaatsen ter beschikking van den markt
meester zullen komen, behoudens wanneer
volgens afdoende motiveering door den
marktmeester vergunning is verleend later
dan het vastgestelde uur ter markt te komen.
8e. dat over de uitgifte der z.g dagplaat
sen door den marktmeester bij loting zal
worden beslist.
9e. dat elke standplaats dcor den houder
hiervan of een lid van diens gezin moet
worden ingenomen.
10e. dat zal worden ingesteld een neu
trale Commissie van beroep voor markt
kooplieden. bij welke Commissie de markt
kooplieden bij vermeend ongemotiveerd of
te zwaar gestraft zijn. beroep zal mogelijk
zijn.
11e. dat alvorens deze Commissie uit
spraak zal hebben gedaan, eventueel voor
gestelde straf niet van toepassing zal wor
den gebracht.
12e. dat in deze Commissie van de zijde
der belanghebbende een vertegenwoordiging
zal plaatsvinden.
13e. dat geenerlei wijzigingen der markt-
verordening zullen kunnen worden voorge
steld of aangebracht alvorens overleg met de
belanghebbenden zal hebben plaats gehad.
Het adres gaat vergezeld van een uitvoe
rige toelichting.
COMITÉ TOT HULDIGING VAN
HET LEGER DES HEILS.
In den loop van dit jaar heeft het Leger
des Heils het veertigste jaar van zijn werk
zaamheden te Leiden voltooid.
De organisatie is in dat tijdperk met
grooten zegen werkzaam geweest en heeft
door zijn huisbezoek, ziekenbezoek, samen
komsten en in het algemeen door geestelijke,
zedelijke en stoffelijke hulp, vele diepgezon-
kenen en afgedwaalden aan de samenleving
teruggeven als betere mensehen. Ook talloo-
zen, die niet tot de genoemde categorieën
menschen behooren. zijn innig dankbaar
voor den goeden invloed, die hun aanraking
met het Leger des Heils op hun leven heeft
gehad.
De behuizing van het plaatselijk Korps is
echter reeds gedurende jaren allerminst ge
schikt geweest en het zal zijn arbeid in
hooge mate ten goede komen, nu het de be
schikking kan krijgen over het huis aan de
Hooigracht 30 en 30a.
Het moet echter verbouwd en ingericht
worden, waarvoor een som van zesduizend
gulden noodig is Een voormalig inwoner
onzer gemeente heeft reeds duizend gulden
geschonken
Er heeft zich nu een comité gevormd met
het doel de overige vijfduizend gulden als
jubileumgift van de Leidsche burgerij aan
bet Korps ter hand te 9tellen. nadat het
daarvoor een beroep heefl gedaan op do
burgerij van Leiden en omgeving.
Het Comité bestaat uil de herren:
A. L. Reimeringer, T. S Goslinga. wet
houders. A. van Brero. G. R D Grommeliu,
mr. T. D. L. Gunning, prof. dr. P. C. T van
der Hoeven, mr. P, J. fdonburg mevr Nellie
van Kol, prof. Dr. H. M. van N®s. prof. Dr.
D. Plooy, ds. Joh. Rauws, H. M. Saase.
