70sfe Jaargang
DINSDAG 5 NOVEMBER 1929
No. 21363
FFICIEELE KENNISGEVING
STADSNIEUWS.
OP DEN DAG VAN HEDEN...
Het voornaamste nieuws
van heden.
LEIDSCH
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
PRIJS DER ADVERTENTIEN
80 Cis. per regel voor adyertentiën uit Leiden en plaatsen waar
agentschappen van ons Blad gevestigd zijn Voor alle andere
advertentiën 35 Cts per regel Kleine Advertentiën uitsluitend
bij vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 50 Cts. bij een
maximum aantal woorden van 30
Incasso volgens postrecht Voor eventueele opzending van brieven
10 Cts porto te betalen Bewijsnummer 5 Cts.
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postcheque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54
PRIJS DEZER COURANT::
i
Voor Leiden per 3 maanden 2.35, per weekf 0.18
Buiten Leiden, waar agenten gevestigd zijn, per week „0.18
Franco per post 2.35 portokosten.
nummer bestaat uit DRIE Bladen
EERSTE BLAD.
HINDERWET.
lurgemeester en Wethouders van Leiden
togen ter algemeene kennis, dat door hen
running is verleend aan de N.Biscuit-
Jiek „Nutrix" en rechtverkrijgenden, lot
I uitbreiden van de fabriek van biscuits,
rmunt, drops, enz. in het perceel Hoo-
_oerd Nis 2i, kadastraal bekend ge
lde Leiden. Sectie D. Nis 1 en 1527.
A. VAN DE SANDE BAKHUYZEN.
Burgemeester.
VAN STRIJEN. Secretaris.
een, 5 November 1929.
6395
Dr. H. T. TAVERNE, f
Alkmaar, waar hij rüim een jaar
ihls woonde, is na eenigen tijd ongesteld
bn geweest, op 71-jarigen leeftijd over
een geboren en bij een vorige gene-
zeer bekend Leidenaar, dr. H J.
oud-assistent aan het Chemisch
ralorium der Leidsche Universiteit,
«raar in de natuur- en scheikunde,
[wrkundige aardrijkskunde en meet-
aan de Gemeentelijke Kweekschool
Jt Onderwijzers en Onderwijzeressen en
j&alal jaren president van het Roomsch
M Weeshuis alhier.
JflrtT Taverne ontving het eerste onder-
a zijn geboortestad en studeerde daar-
Heidelberg in de natuur- en wiskun-
f vakken en slaagde, na volbrachte stu-
r het apothekersexamen waarna hij
onze gemeente vestigde waar hij
bn tijd werkzaam wa9 als assistent aan
I Chemisch Laboratorium. Het doceeren
|hem in het bloed, vandaar dat hij don*
betrekking van lèsraar aan de
fekschool aan de Oude Vest en uit een
sollicitanten werd benoemd. Hij
1 bij al deze werkzaamheden nog tijd
gelegenheid om aan de Leidsche Univer
ft te promoveeren tot doctor in de na-
- en scheikunde^
J stond als leeraar hoog aangeschreven
renoot ook buiten de kringen van het
freijs, met name onder de Katholieken,
r achting en waardeering. Zoo werd hij
f aangewezen tot president van het Col-
van Regenten van het R. K. Weeshuis
f ter stede. Den 16en Oct 1919, ruim
i Jaar geleden dus, werd de heer Ta-
op diens verzoek eervol ontslag ver-
uit zijn betrekking als leeraar aan
[kweekschool, terwijl hij al reeds vroe-
[zijn betrekking als assistent aan het
jnisch Laboratorium had neergelegd
tor directeur, leeraren en leerlingen
[Kweekschool werd hem bij zijn heen-
een treffend afscheid bereid. Hij stond
Jjn collega's en leerlingen hoog aan-
reven
Mijn ontslag vestigde hij zich eerst in
peest, van waaruit hij nog steeds voe-
I hield met de stad zijner geboorte, waar
[tok zijn levenstaak had gevonden en
"hield met velen de oude vriendschaps-
Pen, vervolgens vestigde hij zich te
om eindelijk zich te Alkmaar
jkrwoon te vestigen Na daar slechts
1 Ie hebben gewoond, werd hij onge-
i en heeft de dood en einde gemaakt
Jet leven dezer veelzijdig, ontwikkel-
I boogstaanden man
r'in nagedachtenis zal ook hier bij
fD d'e onderricht van hem ontvangen
1 andere wijze met hem in aanraking
prnen in vriendelijk aandenken blijven
RIJNLAND.
Staten van Zuid-Holland stellen
e besluiten om de kosten, bedoeld in
esluii der Staten van 19 December
i tv en. w.e^e kosten door Rijnland aan
L7-i* zouden moeten worden ver-
OnnCn Palen op een vas* hedrag van
iwen ^6Ze verS°e(Rng betrof het
l inl-Yf .een keersluis te Gouwesluis en
Wril Ï1S a'sme<*e ket graven van een
pond ?j aa' achter die inlaatsluis en
Êin^t 'n n^euw *e raaken ver-
iel en a tusschen den Hollandschen
R dit 0Uwe"
"eTl ^i°°pSfe' 's er rekening mede ge-
."Roland op eigen kosten een
Wln?sW iSaat séchten aan het ver-
l aal met een waterverzet van
INlioeD
.van
M3.
Per etmaal, waardoor het
een schutsluis te Gouwesluis
geworden.
EEN PROFESSORAAT
IN DE JOURNALISTIEK?
Naar wij vernemen heeft iemand, die
nog onbekend wenscht te blijven, toege
zegd, een fpnds beschikbaar te stellen, voor
de oprichting van een bijzonder professo
raat aan een onzer universiteiten, ten be
hoeve van die studenten, die zich in de
journalistiek wenschen te begeven. Rel-
moet in de bedoeling liggen dit professo
raat zoo mogelijk aan de Leidsche univer
siteit te verbinden. Studenten, die in de
rechten studeeren, zullen dan in de gele
genheid zijn ook economische kennis op te
doen, terwijl zij al eenigszins vertrouwd
gemaakt zullen worden met de eischen en
problemen, die aan het uitgeven en redi-
geeren van een courant verbonden zijn.
Aldus de Haagsche correspondent van
,,de Tel.", Naar aanleiding van dit bericht
hebben wij ons te bcvoegder plaatse om in
lichtingen gewend. Hieruit blijkt, dat dr.
v. Blankenstein in de vergadering van het
bestuur van den Nederl. Journalistenkring,
gehouden op j.l. Donderdag, dit voorstel op
de agenda bracht.
Men heefttoen besloten een specialen
kringraad tegen 30 November bijeen te
roepen, ter bespreking dezer kwestie. Er
bestaat hoop, dat hierover gunstig zal ge
adviseerd worden, waarna het kringbe-
stuur bet voorstel in de kringvergadering
ter sprake zal brengen.
Indien in deze vergadering een en ander
wordt goedgekeurd, zal het kringbestuur
een verzoek richten tot den Universiteits
raad alhier tot instelling van een professo
raat in de journalistiek. Hiertoe kan deze
raad dan besluiten, behoudens machtiging
van de Koningin.
Indien dus alles goed loopt, bestaat de
mogelijkheid, dat in de komende cursus
(19301931) een zoodanige leerstoel zal
woTden gesticht.
ACADEMISCHE EXAMENS.
Geslaagd zijn voor het doctoraal-examen
geneeskunde de heeren L. J. A. Hermans
(Delft), L. Buitelaar (Maassluis) en A. J.
Sch-oo (Leiden).
Bevorderd is tot doctoT in de Wis- en
Natuurkunde, op proefschrift getiteld: „Die
Geologie des Val Mora und des Val Brembo
di Mezzoldo". de heer Th. H. F. Klompé, ge
boren te 's-Gravenhago.
DEMONSTRATIE
ESPERANTO-SYSTEEM.
Voordracht van den heer Cseh.
Gisteravond hielden de Leidsche Espe-
ranto-vereenagingen een openbare vergade
ring, waarin de heer Cseh zijn onderwijs
systeem zou demonstreeren. De zaal was
goed bezet.
De vergadering werd geopend door den
heer F. J. van der Meyden, voorzitter der
Kaïth. Esperantovereeniging alhier. Hij heette
den heer Cseh hartelijk welkom in 't Espe
ranlo, daar deze geen Nederlandsch ver
staat. Daarna gaf hij 't woord aan mevrouw
IsbrückerDirk sen, die een inleidende rede
hield, waarin zij iets vertelde van de ge
schiedenis der taal en van den heer Cseh.
Als bijzonderheid vermeldde zij, dat de stad
Budapest het vorig jaar een aantal onder
wijzers uitgenoodigd heeft uit verschillende
landeü, die 10 dagen vrij logies kregen en
aanzienlijke reductie op de reiskosten, op
voorwaarde, dat zij een cursus van 10 dagen
zouden volgen bij den heer Cseh. Velen
namen eraan deel. ook tegenstanders van
het Esperanto Zij kregen 4 uur les peT dag
en na 10 dagen konden zij werkelijk goed
Esperanto spreken.
Hierna kreeg de heer Gseh het woord.
Eerst vertelde hij 't een en ander, hetgeen
door mevr. Isbrücker werd vertaald. Daarna
ging hij over tof de eigenlijke demonstratie.
Zijn les was zeer interessant; hij volgde de
directe methode en wist de aanwezigen te
boeien door zijn levendige gebaren en aan
gename manier van lesgeven Velen hebben
door zijn les op prettige manier kennis ge
maakt met Esperanto.
Na zijn demonstratie sprak de heer Cseh
den wensch uit, dat de aanwezigen de ken
nismaking zouden voortzetten en een cursus
zouden gaan volgen.
Mevr Isbrücker deelde nu mede, dat
Andreo Cseh een cursus van 40 lesuren, ge
durende 10 weken, zal geven in Den Haag;
kosten hiervan zijn f. 10 en voor onder
wijzers f. 7.50 In die 10 weken leert men
goéd Esperanlo spreken.
Daarna vertoonde mevr. Isbrücker eenige
lichtbeelden, waarbij men iets te zien kreeg
van de Esperantobeweging; voornamelijk
van internationale congressen en uitstapjes
der esperantisten.
Na de lichtbeelden sloot de heer van der
Meyden de bijeenkomst met een opwekking
om deel te nemen aan den cursus vaü den
heer Cseh of aan één der andere cursussen
hier ter stede.
HANDELSREGISTER
KAMER VAN KOOPHANDEL.
Nienwe inschrijving:
Naamlooze Vennootschap Bloembollen-
kweekerij en Exportmaatschappij v.h. C.
Colijn en Zonen, Jacoba van Beierenweg 61,
Voorhout. Directeuren: C. Colijn, Noordwijk-
Binnen; C. Colijn Azn., Voorhout en H. Co
lijn, Sassenheim. Commissaris: A. Colijn,
Óegstgeest. Maatsch. kap.: f. 200.000, waar
van geplaatst en gestort f. 40.000. (Dagt. Ned.
Staatscourant: Maandag 11 Maart 1929,
Nr. 1325).
Wijzigingen:
C. Colijn Zonen, Wijk II. 49, Voorhout.
Bloembollenkweekerij. Deze vennootschap
onder firma is dd. 11 Maart 1929, omgezet
in een naamlooze vennootschap onder den
naam: Naamlooze Vennootschap Bloembol
lenkweekerij en Exportmaatschappij v.h. C.
Colijn en Zonen.
Maatschappij tot vervaardiging van hoorn-
producten „Arlith", Zijl weg 2óa, Leiderdorp.
Overleden directeur: M. Hilhnan, Óegstgeest.
Nieuwe Directeur: W J. Prins, Den Haag.
Coöperatieve Boerenleenbank, Dorpsstraat
76, Leiderdorp. Nieuw Bestuurslid: J. P. van
der Stoel, Zoeterwoude.
EXTRA VRIJE DAGEN
VOOR TRAMPERSONEEL.
Naar aanleiding van een verzoek van het
onderhoudspersoneel bij de Noord-Zuid-Holl.
Tramweg Maatschappij te Leiden en Haar
lem om de diensten zoodanig te regelen
dat bedoeld personeel op feestdagen zoo
veel mogelijk vrijaf heeft stelde de directie
een regeling voor dit jaar vast, waarbij het
eene deel van het betrekkelijke personeel
extra vrij zal zijn op den lsten Kerstdag
en het andere deel op den tweeden Kerst
dag en op Nieuwjaar.
De alhier tot arts bevorderde semi-arls
A, Bierhorst is bestemd tot reserve-officier
van gezondheid 2de kl. bij het reserve-per
soneel van de landmacht.
De alhier tot doctor in de geneeskunde
gepromoveerde heer G. A. Kreuzwendedich
von dem Borne is bestemd tot off. van gez.
2e kl. bij het Leger in Oost-Indië.
De alhier to semi-arts bevorderde stu
dent W. van Krimpen is bestemd tot res.-
off. van gez. bij het leger hier te lande.
De politie-agenten 2de klasse P. A.
Verkerk en S Blonk zijn met ingang van
1 November j.l. bevorderd tot agent van
politie 1ste klasse.
Bij de gehouden aanbesteding van de
schoolbehoeften en handwerkartikélen, voor
het jaar 1930, ten behoeve van de open
bare scholen alhier, is de levering gegund
aan: de firma Wijnnobel en Chevallier; de
N.V. voorheen A. Waals, de firma Wed. W.
Overduin, de firma L. F. Servaas Zonen,
den heer N. G. Zandvliet, den heer L. Dem-
menie, den heer W. F. Kors en den heer
G. C. Bleijs. allen alhier.
Ds. P. D. Tjalsma, Reraonstrantsch
predikant alhier, zal a.s. Donderdag zijn
derde Faust-lezig houden.
Het onderwerp voor dien avond zal zijn:
Het verdrag tusschen Faust en Duivel.
Voor leden der Remonstrantsche veree-
niging Gemeenteleven" worden tot 5 min.
vóór den aanvang plaatsen gereserveerd.
De toegang is vrij voor alle belangstel
lenden. Voor bijzonderheden zie men <ie
advertentie in dit Blad.
Bij de firma Burgersdijk en Niermans
zullen van 1827 Nov. de bibliotheken
worden verkocht van wijlen Prof. mr. J. H.
Carpentier Al ting, hoogleeraar alhier, van
mej. Dr M E. Lulius van Goor, privaat
docente aan de Rijksuniversiteit alhier, van
mr. A. H.'v. Kleffen, te Harlingen, van J. A.
Noordanus, arts te Wormer en de bibliotheek
hoofdzakelijk op geschied- en letterkundig
gebied van Mr. Lijbracht Lezwijn, alhier.
De betreffende catalogus bevat 4222 werken.
De politie alhier heeft aangehouden
en naar Den Haag overgebracht zekeren J.
P., hier ter stede woonachtig, als verdacht
van verduistering van twee rijwielen.
is het 125 jaar geleden, dat Elizabeth
Wolff-Bekker (Botje Wolff), eon van de
meest beteekenonde Nederlandsche schrijf
sters, overleed.
Den 24sten Juli 1738 werd zij te Vlissin-
gen geboren; reeds vroeg was zij zeer ont
wikkeld.
Alleen schreef zij eerst tal van vertoogen
en gedichten. 7an 1776 dateert haar samen
werking met Agatha Deken. Samen schre
ven zij een serie zedenromans in brieven
onder Engelschen invloed, waarin zij zeer
getrouw het burgerlijke leven van haar tijd
weergaven. Voornamelijk de „Historie van
Mejuffrouw Sara Burgerhart" maakte zeer
grooten opgang en wordt nog steeds met
groote belangstelling gelezen.
Ook dichtwerken schreven zij samen,
o.a. „Economische Liedjes."
Veel literatuur is er over deze twee
schrijfsters verschenen, waarbij ook vaak
ter sprake komt de vraag naar het aan
deel, dat ieder in de samenwerking heeft
gehad.
Den 5en Nov. 1801 overleed Betje Wolff;
Aagje Deken 9 dagen later.
EEN GESCHENK
VOOR H. M. DE KONINGIN.
Namens Chineezen in Indië.
Gisteren is aan de secretarie ten paleize
aan het Noordeinde te 's-Gravenhage af
gegeven namens den heer Khouw Kim An,
majoor der Chineezen te Batavia, een ge
schenk voor de koningin, dat wel is: een
persoonlijk cadeau van evengenoemden heet
maar toch ook moet worden beschouwd als
een bewijs van de trouw van alle Chinee-
sche onderdanen in Nederlandsch-Indië
tegenover onze koningin.
Het geschenk bestaat uit een kostbaar
borduursel, vervaardigd door vrouwen te
Shanghai, het geheel omlijst door een kun
stige encadreering, die een meesterstukje is
van Chineesche werklieden te Batavia Op
het borduursel komen o.m. eenige Chinee
sche letterteekens voor, die vertaald achter
eenvolgens beduiden:
De linker letters- ..Khouw Kim An. Majoor
van Batavia, eerbiedig aangeboden."
De middelste letters: „Eeuwig blijve Ne
derland machtig."
De rechtsche letters: „Ter herinnering
aan een lang leven van de koningin, 31
Augustus 1929."
Uit dien datum kan vermoedelijk de ge
volgtrekking worden gemaakt, dat het hul
deblijk, tevens is bedoeld als een verjaar
dagsgeschenk voor H. M.
De heer Khouw Kim An toefde twee
jaren geleden eenigen tijd hier te lande en
werd toen in audiëntie door de koningin
ontvangen.
DE ACHTDAAGSCHE
SPOORABONNEMENTEN.
Volgens Het Vaderl. zou er goede kans be
staan, dat de achtdaagsche spoorabonnetnen-
ten, tot dusver alleen des zomers te ver
krijgen. het heele jaar verkrijgbaar zullen
worden gesteld.
RIJKSKLEEDINGCOMMISSIE.
De Rijkskleedingcommissie heeft beslo
ten, aan den voorzitter van den raad van
ministers in overweging te geven, de be
palingen van het Rijkskleedingbesluit. voor
zooveel deze' nog niet van kracht zijn, met
1 Juli 1930 in werking te doen treden.
Betreffende de regeling van het laten rei
nigen en herstellen van de uniformen werd
besloten, door het houden van proefnemin
gen na te gaan, op welke wijze deze in de
practijk het best tot uitvoering kan worden
gebracht.
Naar aanleiding van nog eenige inge
komen voorstellen om wijziging of aanvul-
king van het Rijkskleedingbesluit te bevor
deren, besloot de commissie nadrukkelijk,
het reeds in haar eerste vergadering inge
nomen standpunt te handhaven, om al
vorens in dergelijke voorstellen te treden,
eerst de resultaten in de practijk af te wach
ten van de uniformverstrekking op de basis
van de nieuwe regeling.
STATUTENWIJZIGINGEN
NAAMLOOZE
VENNOOTSCHAPPEN
Een achterstand op het departement van
justitie?
Het Tweede Kamerlid Boon heeft don
minister van justitie de volgende vragen
gesteld
1. Is het den minister bekend, dat in
zakenkringen ernstige ontstemming bestaat
over het feit, dat talrijke aanvragers van
Koninklijke bewilliging of van een minisce-
BINNENLAND.
Te Alkmaar is overleden onze vroegere
stadgenoot dr. H. J. Taverne. (Stadsnieuws,
le Blad).
Afscheid van den heer W. Warnaar uit
het bloembollenbedrijf. (3e Blad).
Fen geschenk aan de Koningin, namens
Chineezen in Indië. (Binnenland, le Blad).
Is er achterstand op het departement van
justitie in verband met de statutenwijziging
der Naaml. Vennootschappen? De heer Boon
stelt vragen. (Binnenland, le Blad).
Bij een brandje te Bolsward zijn twen
kinderen in den rook gestikt. (Gemengd,
2e Blad).
Dr. Van Gheel Gildemeester herdacht.
(Kerk en School, 3e Blad).
Vergadering van aandeelhouders der N.V.
Philips gloeilampenfabrieken. (Financiën,
2e Blad).
BUITENLAND.
Werkloosheidsdebat in het Engelsche
Lagerhuis. (Buitenl. le Blad).
Het conflict tusschen regeering en parle
ment in Polen. (Buitenl. en Tel. le Blad).
Ook een conflict tusschen regeering en
parlement in Argentinië. (Buitenl. le Blad),
Weer een nieuw conflict over de Heim-
wehren in Oostenrijk. (Tel. le Blad).
De Chineesche generaal Feng is verslagen.
(Tel. le Blad).
ricele verklaring ,,van geen bezwaar" op
statutenwijzigingen van naamlooze vennoo»-
schappen reeds een half jaar en langer ver
geefs op antwoord wachten
2. Is het den minister bekend, dat di#
ernstig bezwaar oplevert voor aanvragers,
die bij een spoedige toepassing van de be
trokken statutenwijzigingen groot belang
hebben
3. Is het den minister bekend, dat telefo
nisch contact met de ambtenaren van de
afdeeling van het departement, waar deze
aanvragen behandeld worden, wordt ge
weigerd en persoonlijk bezoek afgewezen
onder mededeeling, dat belanghebbenden
zich schriftelijk tot het departement kun
nen wenden 1
4. Ia het den minister bekend, dat daar
op gevolgde schriftelijke verzoeken om op
heldering, ook van notarissen, reeds maan
den lang onbeantwoord blijven 1
5. Is het juist, dat de sub 3 en 4 be
doelde houding en de 9ub 1 bedoelde ver
traging een gevolg zijn van het feit, dat ten
departemente groote achterstand i9 ont
staan in de afwerking van de sub 1 bedoel
de aanvragen, die, zooals te verwachten
was, in hooge mate zijn toegenomen in
verband met het inwerking treden van de
nieuwe wet op de naamlooze vennootschap
pen
6. Is de minister bereid aan den onhoud-
baren toestand een einde te maken en als
nog maatregelen te treffen, zij het ook
van tij del ijken aard, opdat een snelle be-
beantwoording van de aanvragen zal plaats
vinden
7. Tegen welken datum verwacht de mi
nister, dat de achterstand zal zijü inge
haald en hoeveel tijd zal daarna ongeveer
verloopen tusschen aanvrage en beslissing 1
UIT DE S. D. A. P.
Vergadering van het partijbestuur.
Dezer dagen heeft het partijbestuur der
S.D.A.P. vergaderd. De heer Kleerekoper
was wegens ziekte niet aanwezig. De laat
ste berichten over zijn toestand zijn
aldus de mededeeling in „Het Volk"
nog steeds niet zoo bevredigend, dat ver
wacht kan worden, dat hij zeer spoedig
zijn werk voor de partij kan hervatten.
Hij verblijft nog steeds te Wiesbaden.
Besprekingen werden gewijd aan plannen
tot reorganisatie van het instituut voor ar
beidersontwikkeling, die in den algemeenen
raad en in het centraal bestuur vaD het
instituut aan de orde zullen worden ge
steld. In de volgende vergadering van hefi
P. B. zullen deze besprekingen worden
voortgezet.
Over een ontwerp-reglement voor gewes
telijke en plaatselijke raden, die volgens
besluit van de congressen van partij en
vakverbond, als gevolg van het tot stand
komen van deD algemeeneD raad, moeten
worden opgericht, werden eveneens uitvoe
rige discussies gevoerd.
