PIRATE ClTiLttUS1930
PIRATE
nuJ
de NIEUWE
Gemeenteraad van Leiden.
70ste Jaargang
LEIDSCH DAGBLAD, Dinsdag 29 October 1929
Derde Blad
No. 21357
leer vergroote
Uw hsLCO-tcuM -
FEUILLETON.
geheimzinnige voetstappen
Onderwijsaangelegenheden - De Stadhuiskwestie.
Praeadnes op het verzoek van het
fctuur van de vereeniging voor Christelijk
Üerwijs. om medewerking te verleenen tot
hting van een 9chool voor uitgebreid
onderwijs in het gebouw Noordtdnde
3. (174)
heer VERWEY kan de gedachte niet
Tzich afzetten, dat door dit voorstel de
Jerwijspacificatie wordt aangerand. Er
hchter wel niets aan te doen zijn. vreest
Sinds 1924 heeft hij altijd geijverd voor
i openb. school in het Haagwegkwartier.
■en NV. waren diligent, verzekerden zij,
.i nu blijkt, dat integendeel dit schoolbe-
Er diligent is geweest, wat zijn goed recht
wil echter nogmaals bij B en W. aan
tegen op een openb. school in dit kwartier
besloten af te wachten tot de brug over
j Galgewater er is.
wet zal dwingen tot aannemen van dit
trstel, doch zoo i9 het z.i. een achteruit
ten van het openb. onderwijs.
3 heer MEYNEN zegt, dat het zeer moei
te is geweest de noodige lokaalruimle te
iden voor de Chr. school in het Noord-
Het nijpte daar zeer en «uitstel is niet
[geli.'k. Deze oplossing, nu voorgesteld,
ft hij een buitengewoon gelukkige en hij
jst deze zeer. de waarde daarvan nader
[epnzettend. Beide scholen zijn door dit
definitief uit den nood. Een nieuwe
jol zou duurder zijn geweest en mis-
niet zoo goed voldoend.
Set tekort aan plaatsruimte spruit voort
het gestadig toenemen van het aantal
plingen, waarvan spr. cijfers geeft. Deze
iehling heeft dus een gezond bestaan,
[als hier meer zulke inrichtingen zijn, ook
fÜculiere. Dat is iets, waarvoor wij als
Islid dankbaar kunnen zijn. Voor onze
zijn zulke dingen immers van groot
mg. De aanvraag is heel sober, hetgeen
[nader toelicht. Aan alle wettelijke voor-
rillen wordt volkomen voldaan. B. en W.
Inen geheel hun goedkeuring geven. Spr.
daarom niet in welk bezwaar er kan
i legen inwilliging van dit voorstel,
ffal de heer Verwey zeide, staat hier z.i.
|tel builen. Het zijn twee volkomen onaf-
tolijke kwesties. Dit is niet een school in
1 Nc-ordeinde, dus in het Haagkwartier,
lis een centrale school, die zijn leerlingen
pil uit de geheele 9tad en zelfs van
en.
e heer GROENEVELD zal niet voorstel-
e onderwijs punten uit te stellen daar
moeilijk te beoordec-'len zijn. want dan
iedere raadszitting wel kunnen worden
ld. gezien hoe kort de raadsleden
dlijd hebben ter beoordeeling.
pi sluit zich aan bij zijn partijgenoot
rev en ziet wel degelijk verband tus
sen deze school en een openb. school
Was de laatste er. dan zou wellicht
(voorstel niet noodig zijn geweest,
tel bijz, onderwijs is wel zeer bevoor-
lld, want zelfs een millioeu handleeke-
|?en verplicht nog niet tot een openbare
•ol, terwijl volgens de wet dit voorstel
fcl worden geaccepteerd,
pij vreest bovendien, dat over 2 jaar de
over het Galgewater er nog niet zal
fc. maar zelfs al is de brug er, dan ge-
pl hij dal het Haagkwartier nog niet zal
I gebaat
tarom is een openb. onderwijs-inrich-
l daar zeer gewenscht.
RECLAME.
3712
Voorts klaagt hij. dat de plaatselijke
schoolcommissie nooit gehoord wordt bij
zaken van bijz. onderwijs,: alleen bij zaken
van openb. onderwijs, hetgeen hij in strijd
acht met de wet. Hij dringt aan op welsna-
leving.
Wethouder TEPE zegt, dat de bestrijding
van de heeren Verwey en Groeneveld niet
zoozeer geldt het college dan wel de wijze
waarop de wet is geregeld. De wet ei9cht
immers eenvoudig de medewerking, zelfs al
zouden B en W. zelf anders willen.
Waar echter B. en W. zijdelings worden
aangevallen, zal hij er verder op ingaan. Er
is geen verband tusschen deze school en een
openb. school daar, maar al was dit er wel,
wat konden B. en W. dan nog doen be
halve dit voorstel? Vorig jaar verklaarde
spr. dat B. en W. hadden willen advisee-
ren tot een openb school, doch de onder
wijscommissie ontried dat toen, willende af
wachten de brug over het Galgewater en
B. en W konden dat begrijpen. Er was niet
anders te doen dan afwachten. Er wordt
intusschen hard gewerkt aan het tot stand
komen van de oeververbinding.
Er is bovendien nog een ander verschil
dan de heer Meijnen aanwees. Deze school
vraagt immers voorziening in plaatsgebrek,
een openb. school daar niet. Op verzoek van
B. en W. is zelfs een aanvrage voor een
nieuwe Chr. school in het Haagkwarlier te
ruggenomen! Er is geen sprake van achter
uitzetting van het openb. onderwijs.
Een tegenstemmen zou spr moeten op
vatten als een bewijs dat zij tegenstanders
zijn van het bijz onderwijs.
Om voorstellen als deze eerder ter ken
nis van din raad te brengen, acht hij on-
noodig. daar het immers slechts voorstellen
betreft die alleen aan de wet moeten wor
den getoetst, meer niet. En B. en W. gaan
dat natuurlijk zorgvuldig na
De plaatselijke schoolcommissie staat
hier geheel buiten Die geldt slechts voor
toezicht op hel onderwijs in de gemeente.
Advies mag de commissie echter altijd ge
ven. maar zuivere formeels kwesties als
deze behoeven daar toch niet te worden ge
bracht B. en W. zouden aan een advies
niets hebben.
De heer MEYNEN meent, dat er slechts
één geval mogelijk was om advies Ie vra
gen aan de plaatselijke schoolcommissie in
dezen. nl. wanneer B. en W. voorgesteld
hadden een openb. school over te dragen.
De heer GROENEVELD blijft het vreemd
vinden, dat de commissie nooit geraad
pleegd wordt in deze dingen van het bijz.
onderwijs. Z. i. kan hel wel degelijk en is
het van belang ook.
Wat we'en wij van het koopen van het
gebouw, van de inrichting etc Niets. Een
advies zou daarom hcelemaal niet vreemd
zijn.
De heer VFRWEJ.T heeft geen bezwaai
mee te gaan doch zijn bedoeling is dat, den
raad duidelijk moei zijn. dat ook het openb.
onderwijs rechten heeft. Zeker b de Chr.
school goed en centraal, doch het bouwen
van een openb school zou het aantal leer
lingen toch beslist beinvloeden. De wet
eischt bouwen, dat erkent hij.
Z.h.st. wordt het voorstel daarop aange
nomen.
21 o. Praeadvies op het verzoek van het
bestuur van het gesticht „de Voorzienig
heid" om beschikbaarstelling van gelden
voor het aanbrengen van eenige veranderin
gen in het gebouw Levendaal 56. waarin
gevestigd zijn een school voor gewoon lager-
en een school voor uitgebreid lager onder
wijs, alsmede voor het uitbreiden van het
mc-nbilair dier scholen (175)
Conform besloten.
22o. Praeadvies op het verzoek van het
bestuur der Gereformeerde Schoolvereni
ging, om beschikbaarstelling van gelden
voor het uitbreiden van de school voor ge
woon lager onderwijs aan de Hooglandsche
Kerkgracht 20 a, met twee leslokalen en voor
de aanschaffing van de voor die lokalen be-
noodigde 9chool meubelen (176)
Conform besloten.
23o. Praeadvies op het verzoek van het
bestuur der Gereformeerde Schoolvereni
ging, om beschikbaarstelling van gelden
voor de aanschaffing van leer- en hulpmid
delen voor een tweetal te vormen parallel
klassen aan de school voor gewoon lager
onderwijs aan de Hooglandsche Kerkgracht
20 a. (177)
Conform besloten.
24-0. Voorstel-
a. in zake de geleidelijke opheffing van
de school Vrouwenkerksleeg B;
b. in zake de overbrenging van de school
Vrouweoikerksteog B naar het gebouw van
de Leerschool aan de Oude Vest en van de
Leerschool naar het schoolgebouw aan de
Vrouwenkerksteeg
c. om de t. z. t. vrijkomende lokalen van
het schoolgebouw aan de Oude Vest te be
stemmen voor de Centrale school voor het
7e en Se leerjaar.
d. in zake het tijdelijk onderbrengen van
één of meer klassen van de Centrale school
voor het 7c en 8e leerjaar in het schoolge
bouw aan de Vrouwenkerksteeg. (178)
De heer MEIJNEN zegt, dat het hier
ook een lastig vraagstuk betrof, het geven
van ruimte aan de centrale school, die bui
tengewoon goed functioneert en de instel-
ling van deze school kan niet genoeg wor
den gewaardeerd. Voor den leider even
eens alle buide. Ook deze oplossing acht
hij zeer gelukkig. Met de adviezen der
plaatselijke schoolcommissie kan hij vrij
wel geheel meegaan, die bijna geheel over
eenkomen met het voorstel van B. en NV.
Alleen inzake het tempo van uitvoering
wijkt de schoolcommissie af. Sept. 1929 had
zij gaarne gezien, doch dit was onmogelijk.
Theoretisch is er alle reden voor spoed,
doch practisch niet en daarom juicht hij
het voorstei van B. en W. toe. Het betreft
toch een drietal verhuizingen, die niet ge
lijktijdig kunnen worden uitgevoerdzij
zullen elkaar moeten opvolgen en telkens
zullen wijzigingen, reparaties etc. noodig
zijn. Z.i. kan het alleen goed gebeuren m
de groote vacantie en dan niet eerder dan
in 1931. Bovendien vermindert door wach
ten het ongerief van het halen en brengen
van kinderen door de moeders van i
scholen.
De heer GROENEVELD meent, dat de lieer
Mevnen wat haastig was door denkbeeldige
bestrijders te lijf te gaan. De wethouder
zal wel dankbaar zijn voor de hulp van
zijn collega in buitengewonen dienst
Ook spr. gaat mee met het advie6 van
de plaatselijke schoo'.commi-sis, ook wat be
treft den datum, dus is h\j voor directe
uitvoering, die z. i. in het belang is van
de eenheid der scholen.
Het bezwaar van kinderen uit één
gezin op twee scholen weegt bij hem heel
gering; het zal niet veel voorkomen en
bovendiien liggen de scholen toch dicht bij
bovendien liggen de scholen toch dicht bTj
elkaar, terwijl een sehoo' uitsterft daar-
Het verhuizen kan by goede voorbereiding
z. i. vlug geschieden.
Hij stelt daarom voor de uitvoering van
dn voorstel zoo vlug mogelijk ie doen ge
schieden.
De heer ROMIJN wil gaarne varen op
het kompas van B. en W., waar het prac-
tische onderwijsaangelegenheden betreft.
Het spijt spr. echter, dat het advies der
schoolhoofden niet is overgelegd en hij vraagt
voortaan daarmee rekening te houden.
Wethouder GOSLINGA is voor het voor-
stel-Groeneveld uit ervaring als schoolbe
stuurder. Alle adviezen waren ook voor di
recte uitvoering.
Wethouder TEPE zegt, dat het niet zoo
heel erg is of het voorstel van B. en W.
dan wel dat van den heer Groeneveld wordt
aangenomen. Toch vindt hij dat van B. en W.
practi-ch gelukkiger.
De afdeeHng Onderwijs weet n.l. het best
h9t bezwaar van het gaan van kinderen uit
één gezin op twee scholen en vandaar het
geleidelijke uilvoeringsplan.
De adviezen der schoolhoofden achtte hf,
voc-r de raadsleden van geen overwegend
bolang, maar als men er prijs op stelt, wil
RECLAME.
5820
-->- >":v "-'V
V ■>- V'. - V JSf---.
V
Bevat zeer vele nieuwe en moderne
artikelen. Belangrijke reductie in
coupon aantallen. Vraagt nog heden
uw gratis Catalogus aan, teneinde lang
wachten te voorkomen. Alle aanvragen
zullen in' volgorde behandeld worden.
Hoogste kwaliteit in Sigaretten <m Cadeaux
BON (te posten in open enveloppe.
porto lucent)
M 11 Aan PIRATE AMSTERDAM
Postbus 716
Naam: -
Adres -
Stad: -■
Gelieve mij gratis en franco uw
nieuwen Pirate Catalogus te zenden
met Vllf VRII1 COU»ONI.
Van éénzelfde adres wordt slechts één dezei
bon» geaccepteerd
hy deze wel geven en hij doet dat nog.
Overwegende bezwaren hadden zij niet.
De onderwijscommissie is met de grootst
mogelijke meerderheid ook voor langzame
uitvoering, dit tot den heer Goslinga.
De heer MEYNEN herhaalt dat de bezwa
ren van geen eenheid der scholen niet over
wegend zijn in dit geval vooral met het
oog op de uitmuntende leerkrachten en
gelet op alle omstandigheden blijft hij voor
een geleidelijke uitvoering.
De heer BOSMAN is voor directe uil-
voering. dit mede naar aanleiding van het
geen de heer Bloemist hem verklaarde over
de bezwaren van' splitsing der centrale
school.
De heer SPENDEL helt over naar directe
uitvoering in het belang van het onderwijs.
De heer GROENEVELD wijst er nog op,
dat de betrokken schoolhoofden voor di
recte uitvoering zijn. Vreemd vindt hij, dat
één 9choof 1 hoofd niet naar zijn oordeel ge
vraagd is.
De WETHOUDER: wie dan?
De heer GROENEVELD: de heer Bloemink
die mij dit zelf verklaarde (algemeene ge
lach. Deze is voor directe uitvoering, het
geen hij nog eens nader verdedigt.
Wethouder GOSLINGA erkent, dat het
advies der schoolcommissie voor zijn college
was. Overigens blijft hij bij zijn standpunt.
De heer ROMIJN is door een en ander
inzake de vraag directe uitvoering of niet
aan het wankelen gebracht en behoudt zich
zijne etsm nader voor.
Nadat Wethouder TEPE nog eens het
puloriseerde vertaling uit hel Engelsch
van Mevrouw Belloc Lowndes,
door Oswaldi.
Pn.éie dagen was er nog iels bijzonders,
innig ontroerends in den aanblik van
jonge oorlogsweduwe en Adelaide
fain kreeg spoedig een aanbieding voor
J uitstekende betrekking. De maanden die
|n volgden behoorden hoewel zij het
P verontwaardiging ontkend zou hebb'-n
to' de gelukkigste van haar leven. Zij
JjZ op in haaT werk en genoot volle vrij-
f' om haar bijzonder talent voor zaken
r11, ln practijk te brengen, en eiken avond
(am zij thuis, bij haar Gilly, haar zoontje,
•zij boven alles liefhad.
Nslrecks dien lijd, in den winter van
ten k ^Va ontmoet. De twee vrou-
fcd h°2ePr °°k van Gander verschi!-
nadden spoedig veel met elkaar „op"
Hi Vevr°™ Strain had dan ook aanstonds
en<5°rS|P' aan2enomen. om de handen
•nin*9 d en zin ru^ voor k°st en
de mf>oie bovenwoning van haar
o.? "le^in zou .doen",
ffkte v an Ps,aa^p schitterend Adelaide
- °°r Eva. zooals geen betaalde kracht
1 in de a?-D Z0U hebben. ZH °°k
hel b l.3 l?e ons°huldige avontuurtjes
l&Eens" a weduwvrouwlje met de
0,6 van hel front in Vlaanderen
kwamen, snakkend naar de genegenheid en
de vroolijkheid, welke elke vrouw hun toen
zoo gulweg gal.
De eenige aan wien zij. Adelaide Strain,
de voorkeur had gegeven van die jongelui,
was Jack Mintlaw; en Eva had met hem
misschien een tikje ernstiger geflirt, dan
met zijn rivalen. Maar na den wapenstil
stand, toen Mintlaw er op gezinspeeld had,
dat Eva zijn vrouw zou worden hadden er
gevoelige, en zelfs tragische tooneelen op
het gezellige bovenhuis bij Victoria Station
plaats gehad. Mevrouw Strain had Jack
Mintlaw's partij strenger gekozen dan mis
schien wel verstandig was Dat had Eva
haar nooit heelemaal vergeven, ofschoon zij
moest toegeven want het mooie vrouwtje
had iets van een verbijsterende eerlijkheid,
hoeveel zij ook hield van wat zij met een
kinderlijk woord noemde „jokkentjes"
dat Addie volkomen gelijk had. ze was zelf
zuchtig, ze was onbarmhartig als het man
nen betrof en kon noch wilde hoe heerlijk
zij het ook vond te worden aangebeden,
iets van eenige beteekenis in ruil geven
En nu. in deze ellendige, morsige zit-slaap-
kamer, met een gevoel van oververmoeid
heid en uitnutting want zij had den heu
len morgen vergeefs geloopen om werk te
vinden, dwaalden Adelaide Strains gedach
ten terug naar die oude gelukkige dagen
van zekerheid en hoop.
Denken aan die dage*n. was denken aan
Eva En die gedachte bracht de levendige
herinnering mee aan een. zooals zij wist.
heel merkwaardigen nacht in haar eigen
leven, kort na den wapenstilstand, du? toen
zij en Eva naar het scheen voor altijd on
afscheidelijk zouden blijven.
Terug in Londen van haar kleinen jon
gen, dien zij gedurende een onbeduidende
kinderziekte had verpleegd, was Adelaide
Strain vroeg naar bed gegaan want Eva
was dien avond uit. Maar omstreeks mid-
dernacht was Adelaide wakker geworden
door het geluid van de voordeur. Toen had
zij de diepe stem van een man in de gang
gehoord, een stem die heesch en hartstoch
telijk vroeg, aandrong: „Lieveling ik
mag je nu toch zeker wel mijn lieveling
noemen?"
Adelaide had in de duisternis geglimlacht,
in stilte zich afgevraagd, wat de man. die
deze woorden daareven geuit had. zou voe
len. als een of ander wreedaardig duiveltje
was verschenen en hem had verklapt, hoe
veel mannen Eva in de laatste zes jaren
hun lieveling hadden genoemd.
Toen had zij een paar fluisterende, afge
broken woorden van oprechte liefde ge
hoord: daarop was de voordeur heel zacht
gesloten, en had Eva's stem verwonderlijk
dichtbij, uit de duisternis geklonken:.
„Addie? Ben je wakker?"
En in antwoord op haar helder: „Natuur
lijk Kom binnen en vertel me er alles
van!" was Eva de kamer ingedwarreld
met den half lachende uitroep: „Ik geloof
stellig, dat mijn lot beslist is! Heusch. deze
keer meen ik 't schat! En toch en toch?
Ik kan maar niet begrijpen waarom ik voor
hem voel, zooals ik 't doel"
Adelaide Strain had leukjes gevraagd:
„Hoe ziet hij er uit? Groot en donker
zeker?"
„Wat raad jij dat knapl Hij heet Ray-
don Birtley (niet Berti? Raydon Hij is
drie en dertig en zoo knap. zoo knap. dat ze
hem niet voor kanonnenvleesch hebban
aangewezen Maar dat ne?ml niel weg. dat
hij den heelen oorlog als een koelie heeft
gewerkt.
„Wat doet ie dan nu?" klonk het uit het
bedd^goed op.
„Hij is het oudsle lid van een firma die al
over de honderd jaar bestaat, en verleden
jaar heeft hij schoon vier auizend pond ge
maakt 1 Als zijn moeder sterft, krijgt hij nog
heel wat geld meer Maar hij is dol op zijn
moeder, dus hij verlangt nief zoo zeer naar
haar dood Daarom houd ik van hem. Hij
dringt er heel sterk op aan dat ik kenn?
met haar zal maken Maar tot dusver heb
ik „neen" gezegd, want ik heb een soort
gevoel, dat door de kennismaking met de
oude mevrouw Raydon een kink in den ka
bel zal komen!"
Toen was Adelaide Strain eindelijk recht
op in bed gaan zitten en zij had het licht
opgedraaid.
„Hoe lang ken je hem?" vToeg zij lang
zaam. begrijpend, dat het ditmaal ernst was.
Eva draaide er een beetje omheen.
„Ik ken hem zoowat vijf weken. Ik heb
hem ontmoet bij de familie Johnson, juist
vóór dat jij daar wegging. Weet je nog. hoe
ik het niet met mezelf eens was, of ik er
heen zou gaan. of niet?"
En daar haar vriendin nic-ts zei. riep zij
kinderlijk uit- „O Addie! Wat ben ik toch
blij. dat ik gegaan ben!"
„Hoe dikwijls heb je hem ontmoet?"
„Nog al veel in den laatsten lijd zoo
wat eiken dag. Maar wij zijn eigenlijk op
het eerste gezicht verliefd op Hkaar gewor-*
den! Ik beef telkens al9 hij mijn hand aan
raakt En je weet, Addie dat ik heel kalm
ben. en
„Ben je nu verloofd. Eva?"
„Natuurlijk niet nog niet".
„Maar hij zal zich zeker wel als verloofd
beschouwen
„Ja, dat geloof ik ook, vooral, nu ik hem
I heb toegestaan mij een zoen te geven. Hij is
j iemand, die zoo iets heel degelijk en ernstig
j opneemt, Addie. Zoo heel anders, dan de
j meeste jongelui, die wij kennen".
Adelaide Strain draaide zich om e.*i
knipte eensklaps het licht uit. Zij had een
gevoel, alsof de wereld, haar wereld, om
haar heen tolde Daar straks had die stem,
de stem van Birtley Raydon haar onaan
genaam getroffen. En daarom zei ze nu,
weer in het donker, koppig iets wat zij
misschien anders niet gezegd zou hebben:
„Jack Mintlaw was een goeje man. en een
dappere man".
„Dapper, ja dat weet ik. Maar goed? Nou,
ik heb hem eens dronken gezien I Dat ver
geet ik nooit.
En toch heb ik 't je nooit verteld, wel?
Maar Birtley Raydon is gedurende den oor
log geheel-onthouder geworden en hij heeft
nooit een droppel 9terken dank gedronken,
al was hij nog zoo moei"
„Heilig boontje?"
„O neen, dat is hij niet Integendeel, hij
heeft me een en ander van hemzelf verteld,
dat ik eigenlijk liever niet gehoord had.
Maar hij heeft een naar leven gehad, de
slakker. Altijd bij zijn mosder gewoond
die heeft zulke vervelende saaie kennissen.
Verleden jaar wou ze h^m laten trouwen
met een schuw leelijk meisje Een doetje,
stijfjes en pietluttig Hij heefl het bijna ge
daan. Maar gelukkig voor mij. is er niets
van gekomen! Zoo (oen hij mij zag nam hij
zich voor. met mij te trouwen, en hij heeft
alle nachten wakker seleen en aan mij 'ig-
gen denken O. ik heb er naar gehunkerd
hel je te vertellen lieve Addie! Maar ik kca
er maar niet toe komen.
(Wordt vervolgd.)