70ste Jaargang WOENSDAG 11 SEPTEMBER 1929 No. 21317 1FFICIEELE KENNISGEVING STADSNIEUWS. Het voornaamste nieuws van heden. LEIDSCH DAGBLAD DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN PRIJS DER ADVERTENTIEN: 80 Cts. per regel voor adverlentiSn nit Leiden en plaatsen waar agentschappen ran ons Blad gevestigd zijn Voor alle andere adverlentiSn 35 Cts. per regel. Kleine 4dvertenli6n uitsluitend bij vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 50 Cts. bij een maximum aantal woorden van 30. Incasso volgens postrechl Voor eventueele opzending van brieven 10 Cts. porto te betalen Bewijsnummer 5 Cts. Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor Directie en Administratie 2500 Redactie 1507. Postchèque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54 PRIJS DEZER COURANT; Voor Leiden per 3 maanden 2.35, per week Buiten Leiden, waar agenten gevestigd zijn, per week Franco per post 2.35 portokosten. 'f 0 18 „0.18 (t nummer bestaat uit DRIE Bladen EERSTE BLAD. KOSTELOOZE INENTING EN HERINENTING TEGEN POKKEN. Burgemeester en Wethouders van Leiden rengen ter algemeene kennis, dat met ■tang van Zaterdag 14 September e.k., Itn Zaterdag en Woensdag des namid- :gs om 2 uur, in het Elisabetshof aan e Oude Vest, gelegenheid zal worden ge- iren tot koslelooze inenting en herinen- jg tegen pokken. AUG. L. REIMERINGER, Weth. Lo.-Burgemeester. VAN STR1JEN, Secretaris. Leiden, 11 September 1929. 2223 KAMER VAN KOOPHANDEL EN FABRIEKEN VOOR RIJNLAND TE LEIDEN VERSLAG OVER 1928. m. (Slot). Het Verkeer. Voorzoo ver de drukte van een dienst ziek eerspiegelt in de ontvangsten va'.t er omtrent havendienst te Leiden vooruitgang te cstateeren Het totaal der ontvangsten be- oeg f. 45555,11 tegen 144768,33 en 1927. aantal vaartuigen dat de stad uit- en ling, bedroeg 108.406 met een tonnen- aat van f. 4.409.734. In 1927 waren deze tellen 97833 en 3.657290. Een belangrijke ooruitgang. Vrije doorvaart 39.114 sohepen; vorig jaar 18.156. De N.Z.H. Tram voerde op hare tirjnen stadsljjn inbegrepen, 9.559.798 personen; de lijn Leiden—Heemstede werden 721490 irvoerd. De Haagsche Tramwegmij. ver- oerde in 1928 op de lijn Leiden, Wasse- aar, Den Haag v.v. 2.656.937 passagiers. Behalve „Stadsverkeer", dat het verkeer aderhoudt tusschen het Stationsplein, Olde- arneveltstraat, Stadstuinwjjk en het Kooi- ark hebben we den autobnsdienst Leiden- karlem, waarmede in 1928 923.114 passa- ers werden vervoerd, den dienst Stompwrjk- sterwoude-Leiien en Stompwijk-Leidschen- L die ongeveer 5000 personen vervoerde, dienst M.O.D.A. Alphen a. d Rjjn-Leiden iet 204.768 passagiers en den autobnsdienst Aden, Roelolarendsveen, Le-imuiden, Aals ter, die in totaal 215.821 passagiers ver arde, uitgezonderd nog de abonné's. Er hadden in de gemeente Leiden in 1928 97 aanrijdingen plaats tegen 606 in 1927. Notities uit de fjemeente- verslagen van Rijnland. In de gemeente Ter Aar waren de re- Itaten van het tuinderabedrjjf gunstig. De itbreiding der glascultuur werd in 1928 wrtgezet en moet als een stap in de Oede richting worden beschouwd. Zij kan t toe bijdragen het tuindersbedrijf, dat in de fctete jaren slechtloonend was, op hooger iil te brengen. De uitbreiding der glascul- gaf ook actie in het timmermansbedrijf, *wijl het ook andere bedrijven ten goede tam. Te Alkemade was in tegenstelling met 2 vorige jaren de groenten- en augurken- «elt zeer gunstig. De gewassen gaven een lime opbrengst en de prijzen waren over -t geheel goed. Ten gevolge van de groote uitbreiding der Jdt en van de loonende prezen vermeer de de veiling te Roelofarendsveen haar met ongeveer f. 300.000, Het 'üaal omzetcijfer bedroeg f. 1.046.000, Door de geweldige uitbreiding der glascul- p zijn de werkzaamheden in de verschil de bedreven, zooals bij timmerlieden, met- ^•aars, smeden en schilders, zeer toegeno- d- Oe zaken werden overstelpt met werk 'A ook voor het aanbrengen van centrale farming. Ook de brandstoffenhandel vaart weI bij, daar groote kwantums steen den worden verhandeld. Ia 1928 werd alleen in deze gemeente on- 10.000.000 stuks bollen geforceerd. Tf A1 p h e n a. d. R ij n nam de werk meid in 1928 zeer belangrijk af. In het diwbedrijf was regelmatig werk. Het aan- nieuw gebouwde woningen bedroeg 109. nieuwe zaak, nl. een drukkerij, werd ^Tfóti<rd. Ook het scheepvaartbedrijf nam 5j belangrijk toe. In totaal passeerden vaartuigen de Rijnbrug, tegen 28870 1927. in Benthuizen was de toestand tostig. Werkloosheid kwam niet voor. De K*enschte verbeteringen bepaalden zich Voorziening van electriciteit door de gemeente Leiden; 2o. verbinding van de Rotte met den Rijn door doorgraving vanaf Moerkapelle door de gemeenten Benthuizen en Hazerswoude. In Hazerswoude kwam, hoewel de arbeidersbevolking 45 pCt. van het totaal der bevolking bevat, alleen in de winter maanden geringe werkloosheid voor. Het bevolkingscijfer der gemeente K a t- w ij k vertoonde over 1928 eenigen achter uitgang. De oorzaak hiervan is gelegen in het feit, dat in 1928 het St. Willebrordus-College te Katwijk aan den Rijn werd overgeplaatst naar 's-Gravenhage, waardoor ongeveer 250 personen de gemeente verlieten. Ware echter deze overplaatsing niet ge schied, dan zou inplaats van achteruitgang van het zielental een vooruitgang zijn gecon stateerd van pl.m. 186 personen of pl.m. 26 meer dan een jaar te voren. Doordat ook dit jaar weer meer schepen dan vroeger aan de Haringvisscherij deel namen en bovendien eenige visschers ter koopvaardij varen, komt werkloosheid onder de visschers niet voor. Wat de bouwvakken betreft, ook daarin werd meer levendigheid aangetroffen, terwijl losse arbeiders even eens iets beter plaatsing vonden, ofschoon door het feit, dat vele visschers het beroep van arbeider zijn gaan uitoefenen, het voor de oorspronkelijke arbeiders altijd nog moei lijker is dan vroeger, om emplooi te vinden. In de gemeente Koudekerk was in 1928 de werkloosheid ook van geringen om vang, eveneens te Leiderdorp en ook de economische toestand in het algemeen was er gunstiger dan het voorgaande jaar. Uit Leimuiden ongeveer hetzelfde (bericht. Gemeentebedrijven bestaan echter niet en van sociale maatregelen voor het gemeentepersoneel is er geen sprake. Een andere klank komt er uit Nieuw koop. De werkloosheid neemt in deze ge meente bij voortduring toe. Het gevolg daar van is, dat meerderen zich elders vestigen. In het afgeloopen jaar overtrof het getal van vertrokkenen dat der gevestigden met 60. Een zeer groot getal arbeiders, dat daar woont, vindt in de omgeving werk en komt des avonds of alleen des Zondags naar huis. Groot gebrek bestaat er aan een goede vaartverbinding ten behoeve der industrie, vooral naar den Rijn en ten behoeve van een meer intensieve cultiveering van den bodem aan het stadsvuil van één of meer groote steden, hetwelk thans verbrand wordt, wat niet minder is dan een sociale misdaad. In Nieuwveen kwam practisch geen werkloosheid voor. Verschillende verbete ringen werden ingevoerd, waaronder telefo nische doorverbinding, waardoor ingezete nen dag en nacht contact met de buiten wereld hebben. De vooruitgang met het bouwen van de z.g. warenhuizen voor het tuindersbedrijf is aanmerkelijk, daar dit systeem den laatsten tijd hoe langer hoe meer toepassing vindt. De landbouw verkeert in dezelfde omstan digheden als het vorig jaar en werpt bevre digende resultaten af, meer en meer is het tuindersbedrijf in opkomst. De toestand der veehouderijen is gunstig. De economische toestand van Noord- wijkerhout was over het afgeloopen jaar over het algemeen gunstig. Het bloembollenbedrijf was zeer goed en hoewel het tuindersbedrijf nadeel heeft on dervonden van de hagelbuien, kon het niet slecht genoemd worden. Een gewenschte verbetering inzake de werkloosheid zou het zijn, indien de werk gevers in den zomer geen werk lieten ver richten, dat gevoeglijk in den winter kan worden uitgevoerd. Uit Oegstgeest werd der Kamer be richt, dat de werkloosheid gering en de eco nomische omstandigheden bevredigend was. In Rijnsburg kwam eveneens weinig werkloosheid voor, wel blijft woningnood heerschen. De bloembollenteelt en het kwee ken van snijbloemen zijn de hoofdmiddelen van bestaan. Voor wat dit laatste betreft, worden zeer vele kassen gebouwd, waardoor men in de gelegenheid is ook des winters en in het voorjaar snijbloemen in den handel te brengen. De uitkomst was voor beiden in 1928 zeer gunstig. In Sassenheim varieerde het aantal werkloozen in de wintermaanden van 190 tot 120. Door het uitvoeren van werken :n eigen beheer door de gemeente werd de werk loosheid zooveel mogelijk bestreden. Gewenschte verbeteringen zijn: le. een electrische tram inplaats van de thans be staande stoomtram; 2e. zooveel mogelijk meerdere spoed betrachten met de wegver- breeding. In Valkenburg zijn de hoofdbronnen van bestaan; landbouw, bloembollenteelt en tiunderij. De landbouw gaf in 1928 reden tot tevredenheid. De producten waren zeer goed, terwijl de prijzen, voor enkele produc ten dan uitgezonderd, gunstig genoemd mochten worden. De veehouderij was minder gunstig, daar de exploitatiekosten in vergelijking met de uitkomsten van het bedrijf te hoog waren. De bloembollenteelt mag zeer goed ge noemd worden. Vooral Amerika was een goede afnemer en meestal werden dan ook buitengewoon hooge prijzen gemaakt. Ook voor de groententelers mag 1928 gun stig genoemd worden. Voor Voorhout is de economische toestand in het jaar 1928 over het algemeen gunstig tot zeer gunstig geweest. De bloem bollenteelt en export heeft zich geheel aan gesloten bij de opwaartsche lijn, waarin het bedrijf zich in 1928 in de gansche bloem bollenstreek heeft bewogen. Steeds meer wordt overgegaan tot het bouwen van kassen met het doel daarin bloemen te trekken. De prijs welke voor deze bloemen in 1928 kon gemaakt worden, was in het bijzonder zeer hoog. De Gemeente is zich in het vorig jaar gaan toeleggen op het bevorderen van het klein-bloemistenbedrijf o.m. door het aan- koopen van land tot verkaveling in kleinere perceelen. De pogingen in die richting zullen waarschijnlijk in 1929 met goed succes be kroond worden. In de gemeente Woubrugge bleven de resultaten van land- en tuinbouw en veeteelt in 1928 gelijk aan vorige jaren; de samenstelling van den grond wettigt echter de vree9, dat zich voor den tuinbouw geen groote perspectieven openen, zoodat de ver betering in economische omstandigheden moet worden gezocht in het bevorderen van de vestiging van industrie, waartoe alle vereischte factoren aanwezig zijn. De scheepsbouw blijft zich dan ook regelmatig ontwikkelen en biedt aan steeds meerdere ingezetenen een bestaan. In Zevenhoven gaf kwaliteit en kwantiteit der veldgewassen in 1928 alle reden tot tevredenheid. De weinige tuinderij, die in deze ge meente bestaat, stemde eveneens tot te vredenheid; er wordt meer en meer over gegaan tot glascultuur. waarnaast buiten het bestaande z.g. plat glas de eerste trek kas en het eerste warenhuis in Novem ber werden aangebouwd. In Zoeterwoude was de economische toestand in het afgeloopen jaar ook gun stiger dan in 1927. Eenige bouwplannen werden uitgevoerd en de woningen be trokken, waardoor de bevolking is toege nomen. In het veehouders „zuivel- en tuindersbedrijf" het laatste meer en meer gespecialiseerd, door het bouwen van Wa renhuizen is in 1928 een belangrijke ver betering ingetreden. DEELNEMERS AAN HET OOG HEELKUNDIG CONGRES OP BEZOEK IN DE SLEUTELSTAD. Officieele ontvangst in de Academie en de Lakenhal. Hedenmiddag heeft een aantal deelne mers aan het Oogheelkundig Congres te Amsterdam onder leiding van prof. dr. J. van der Hoeve en den voorzitter van Vreemdelingenverkeer een bezoek gebracht aan onze stad. Te half tien vertrok het gezelschap per Volhardingboot naar Leiden via Aalsmeer de Kaag en de Zijl. Onderweg werd aan boord een oud-Hollandsche lunch gebruikt. Om circa halftwee arriveerden de binnen- en buitenlandse he gasten aan den Oude Singel, vanwaar gewandeld werd naar het Boerhaavekwartier, dat onder leiding van den directeur van het Academische Zieken huis den heer H. H. Maas werd bezichtigd. In de oogheelkundige kliniek werden de gasten rondgeleid door prof. van der Hoeve. Vervolgens werd gewandeld naar het Academiegebouw, waar de waarnemend rector-magnificus. prof. dr. L. van Itallie en de secretaris van den Senaat, prof. van Wijk het gezelschap ontvingen. Prof. van Itallie sprak daarbij de vol gende Fransche rede uit: Ik prijs me gelukkig hier een groep leden te kunnen begroeten van het internationaal oogheelkundig congres, welks werk de al gemeene aandacht in ons land heeft ge trokken. Wij zijn u zeer dankbaar, dat gij uw zittingen hebt willen onderbreken om een bezoek te brengen aan onze oude Universiteit. Gij hebt zoo juist het nieuwe medische kwartier gezien met zijn bewonderenswaar dige klinieken, het resultaat van de in spanning van onze hoogleeraren en van de gulheid onzer regeering. Zij hebben naarstiglijk samengewerkt om in het Boer- haave-kwarlier een complex te scheppen, dat den grooten medicus, wiens naam het draagt, eer aandoet en tegelijkertijd ge tuigt van het peil. dat de medische weten schap in Nederland heeft bereikt. Het aspect van het Boerhaave-kwartier ademt den modernen tijd; het gebouw waarin ik de eer heb u te ontvangen doet een beroep op de geschiedenis van onze universiteit. Gesticht in 1575 door Willem den Zwijger heeft zij zich een waardig§ plaats weten te verwerven onder haar zuster-inrichtingen Mannen zooals Scaliger. d'Ecluse en an dere sieraden der wetenschap hebben me degewerkt tot haar roem; in andere eeuwen t zijn namen zooals Boerhaave, Einthoven, Lorentz en Kamerlingh Onnes in haar annalen ingeschreven en wij verheugen er ons over, dat uw voorzitter een der onzen is. Overigens herinner ik me, dat uw tijd beperkt is en gij niet naar hier gekomen zijt om lange redevoeringen aan te hooren. Ik koesterde alleen de bedoeling in enkele woorden uitdrukking te geven aan de vol doening, welke ons uw bezoek schenkt en u namens den Senaat van harte welkom te heeten in onze Universiteit. Langs Rapenburg, van der Werffpark, Pieterskerk, gedenksteen van John Robin son; Jan Pesijnshofje en de Stadhuis-ruïne ging men daarna naar de Lakenhal, waar de officieele ontvangst namens het gemeente bestuur plaats vond. De loco-burgemeester, de heer Aug. L. Reimeringer sprak hier in de Fransche taal de volgende rede uit: Dames en Heeren. Door afwezigheid van den burgemeester, mr. van de Sande Bak- huyzen rust op mij de aangename taak u namens den gemeenteraad wejkom te heeten in onze stad. Wij verheugen er ons over, dat gij na uw bezoek aan de klinieken van het nieuw academisch ziekenhuis en in het bijzonder aan die van uw voorzitter, welke u in de eerste plaats belang zal hebben ingeboezemd en aan de beroemde universiteit, nog tijd gevonden hebt om een kleine wandeling door onze stad onder welwillende geleide van den voorzitter van Vreemdelingenverkeer, die u de bezienswaardigheden van onze stad heeft getoond. Helaas, door de ra>mp, welke ons getroffen heeft, kan ik u niet zooals vroeger ontvan gen in ons prachtige' raadhuis aan de Bree- straat; dat stadhuis; dat niet alleen de trots was van onze stad, maar van heel ons land met zijn kunstschatten, gobelins, zijn weel derige zalen en geschiedkundige herinne ringen, dat alles is in Februari van dit jaar door het vuur verwoest en terloops hebt ge de treurige overblijfselen gezien van dit voorheen zoo schoone gebouw. Gelukkig hebben wij nog andere monu menten uit het verleden: het Rijnlandshuis, de Waag, de oude Kerken, de Lakenhal tevens gemeentelijk museum, waar ik de eer he'b u te ontvangen en dat tal van her inneringen van vroeger tijden bevat. Leiden, een van de oudste Hollandscne steden ,is niet alleen beroemd om zjjn univer siteit, maar ook door zijn industrie: het Leidsche laken is bekend sinds eeuwendoor zijn markten, waar de inwoners van 70 dorpen rondom Leiden elkaar ontmoeten; door zijnin richtingen van weldadigheid, zjjn talrijke hofjes en door zjjn geschiedenis van het beleg en ontzet, welk feit ieder jaar op den 3den October door de geheele bevolking feestelijk wordt herdacht. Leiden gelegen aan de oevers van den Rjjn, biedt door zjjn talrijke door boomen overschaduwde grachten een ze;r karakt?ris- tieken aanblik op en vooral het centrum der stad, overheersoht door den ouden Burcht, gelegen op een heuvel, waar twee takken van den Rjjn tezamen vloeien, heeft het schilderachtige aspect van de oude Holland- eche steden bewaard. Dames en heeren, wanneer gjj zult zjjn teruggekeerd, hoop ik, dat gjj niet alleen een aangename herinnering zult bewaren aan uw vertljjf in onze schoone hoofdstad Amster dam .aan de prachtige residentie Den Haag en de heerljjke badplaatsen, maar ook aan onze goede oude stad Leiden. Dames en Heeren, welkom in de goede oude Sleutelstad. Ik heb gezegd. Nad3t ververschingen waren rondgediend, vertrokken de gasten per extra-tram naar Scheveningen, waar zjj in verschillende hotels hun intrek namen. NA DEN STADHUISBRAND. Het door de assurantie te vergoeden bedrag. Zooals indertijd is medegedeeld, was het Leidsche Stadhuis voor een bedrag van één millioen tegen brandschade verzekerd. Dit bedrag is voor eenigen tijd aan het gemeen tebestuur uitgekeerd. B. en W. hebben het rentegevend belegd tegen 4 pCt., zoodat daar mede een jaarlijksche bate wordt verkregen van f. 40.000, waarmede de huur en de in stallatie der gebouwen, welke thans tijdelijk voor de gemeente-administratie in den ruim- sten zin genomen zijn ingericht, ruim schoots worden gedekt. De hoofdsom met de gekweekte rente, na aftrek van de aan de tegenwoordig in ge bruik zijnde gebouwen bestede gelden, zal blijven gereserveerd voor den bouw van een nieuw Stadhuis. KOSTELOOZE INENTING. In verband met den grooten toeloop zal met ingang van a.s. Zaterdag eiken Zater dag én Woensdag om 2 uur in 't Elisabeths- hof aan de Oude Vest gelegenheid zijn tot kostelooze inenting en herinenting tegen pokben. Men zie ook de officieele kennis geving van B. en W. in dit Blad BINNENLAND. Een aantal deelnemers aan het inter nationaal oogheelkundig congres bezoeken onze stad, (Stadsnieuws, 1ste Blad.) Het voortgezette congres van het N.V.V.; de positie van de bestnnrdersbonden. (Binnenland, 3e Blad.) De olgemeene vergadering van den Ned. Znivelbond. (Land- en Tuinbouw 3e BladJ Een belangrijke verkliring inzake den moord te Den Haag. (Gemengd, 2e Blad.) Voortzetting der landbouw! eest en te Bodegraven. (3e Blad.) Bij een aanvaring op de Wester-Schelde is het Belgische schip „Estella" gezonken; vermoedelijk zijn dertien personen verdron ken (Laatste Berichten, 1ste Blad). Mr. Baron de Vos van Steenwijk benoemd tot voorzitter der Eerste Kamer (Laatste Be richten, 1ste Blad). BUITENLAND. De Noorsche minister Mohwinkel over de Internationale Bank. (Buitenland, lsta Blad.) China vraagt revisie van onbrnikbaar ge worden internationale verdragen. (Buiten land, 1ste Blad.) Het wereldsnelheidsrecord voor vlieg tuigen in Engeland verbeterd. (BuitenL Gemengd 2e Blad.) Dr. BEVERSEN WEER AAN HET GYMNASIUM VERBONDEN. Naar wij uit betrouwbare bron vernemen zullen B. en W. op voorstellen van curato ren van bet Stedelijk Gymnasium aan den raad voorstellen dr. N. J. Beversen, oud rector dier school, te benoemen tot tijdelijk leeraar in de oude talen. Dr. Beverse® heeft inmiddels zijn lessen reeds aangevangen. Voorts hebben curatoren besloten om met ingang van den volgenden cursus de open bare prijsuitdeeling aan het einde van het schooljaar te hervatten. POLITIEWETENSCHAP. Met ingang van Vrijdag 27 September en vervolgens iederen Vrijdag van 9 tot 10 uur zal op verzoek van de Faculteit voor Rechten en Letteren der Leidsche universiteit in het academiegebouw de heer C. B H. von Hom- bracht college geven in politiewetenschap, meer speciaal met het oog op de Indische politie. Hoewel deze colleges in de eerste plaats zijn bestemd voor Indoiogen, zijn zij ook voor andere studenten toegankelijk. AANBESTEDING. Namens den commandant van het 6de R. V. A. is hedenmiddag te zijne® bureele in de Doelenkazerne aanbesteed de levering van hooi, stroo en turfstrooisel voor de paarden van genoemd regiment over het tijdvak van 1 November 1929 tot en met 31 Januari 1930. Er ware® 8 biljetten ingeleverd t.w. van Turfstrooisel: N.V. T. Arkema, Rot terdam 20.2 cL per 10 K.G.; Verkoopbureau van Turfstrooisel, Rotterdam. 20 ct. per K.G. Stroo: Gebrs. Blonk, Leiden f. 0.46 per 10 K.G.; Boererij Hanenburg, Den Haag, f 0.42 per 10 K.G. Hooi: Oerlemans en Zn., Vrijcapello f.1; J. Oomen en Zn., Ooslerhout f. 0.98; Huisman en Lankbuizen, Geertruidenberg, f 0.971/2; Gebrs. Blonk, Leiden f. 0.95; alles per 10 K G. Ce levering werd aan de laagste inschiijf- sters toegewezen. GOEDE TIJDING. Voor chocolade-liefhebbers. De ervaring heeft geleerd, dat de choco lade-automaten, welke de Ned. Maatschappij tot Exploitatie van automaten „Nexaut" te 's-Gravenhage in de electrische treinen exploiteert, te klein zijn, zoodal meermalen midden op een traject geen voorraad meer in de automaat is. Ten einde beier aan de behoefte aan een versnapering van de reizi gers tegemoet te kupnen komen, zullen thans automaten geplaatst worden van veel groo- lere capaciteit. Er zullen 2400 van deze automaten worden geplaatst.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1929 | | pagina 1