FI3T
Motten
ff
AGENDA.
BUITENLAND.
ADVERTEERT
""^LEIDSCH
DAGBLAD
Krabbels uit Zwitserland.
Woensdag.
ZomerlustTuineoncert T. en D.-kapel.
6',, uur nam.
Oegit geest (Terwee weg) Evangel isa-
tiesamenkomst. Halfacht nam.
Zondag.
A.S.G.-terrein (de Kempenaerstraat): Da-
me9-athletiek-wedstrijden K.N.A.U.; 2 uur
namiddag.
Maandag.
Lcidsohe Volkshuis: Lentefeest. Herha
ling opvoering Spel der Jaargetijden. 3 uur.
MUSEA.
Stedelijk Museum de Lakenhal, Lange
Scheistraal 2. Geopend in Juni. Juli. Augus
tus en September van 105 uur. Zondags
vanaf halféén Enlrée Zondag9 kosteloos,
Maandags f. 0.25. overige dagen f. 0.10.
Rijksmuseum van Oudheden, Rapenburg
28 Geopend van 105 uur; Zondags van
14 uur. Enlrée Maandags f. 0.25, andere
dagen f. 0.10.
Geologisch Mineralogisch Museum, Garen-
niarkt lederen dag van 912 en van
1.304 uur Zondagen gesloten. Kosteloos.
Ethnographisch Museum, Rapenburg 67—
69 en Breestraat 18 Op werkdagen van
104 uur. Enlrée's Maandags f. 0 25;
overige dagen f 0.10
Rijksmuseum v. Nat. Historie, v d. Werff-
park Werkdagen 8 3(M12; 1.30—5. Zater
dags 8.3012. Kosteloos.
Prentenkabinet, Rapenburg 71. Werk
dagen 1i uur. Kosteloos.
Herbarium, Nonnensleeg. Dagelijks van
912 30 en 26 uur. Kosteloos
Hortus Botanicus, Rapenburg 73. Alle
werkdagen van 1 April30 Sept 9G uur;
1 October31 Maar! -1 uur Op Zon
dagen alleen van 1 April30 Sept. 104
uur. Kosteloos.
Dagelijks.
„Casino-bio9coop", lloogewoerd; Voorstel
lingen te 8 uur.
Woensdag- en Zaterdagmiddag van 2 tot
4 uur kinder- en familie-malinée.
Luxor-theater". Stationsweg: Bioscoop-
en Variété-voorstellingen Dagelijks te 8 uur.
's Woensdags en 's Zaterdags malinée te
2 uur
..Trianon-Theater", Rreeslraal: Bioscoop-
cn Variété voorstellingen. Dagelijks te 8 uur.
's Woensdags en Zaterdags familiemalinée.
City-theater", Haarlemmerslr.: Bioscoop
voorstellingen. Dagelijks te 8 uur 's Woen-
dags en 's Zaterdags malinée 1e 2 uur.
De avond-, nacht- en Zondagsdienst d>:
Apolheken wordt van Maandag 26 Aug. lot
en met Zondag 1 Sept. waargenomen door
de apotheek van den heer P. du Croix, Ra
penburg 9. telefoon 807.
DE ALGEMEENE TOESTAND.
Snowden zegt ncgmaals neen.
Nadat de Engelsohen het jongste aanbod
der vier nauwkeurig hadden onderzocht,
heeft Snowden opnieuw een ,,neen" doen
hooren. Ook het laatste aanbod bleef bene
den hetgeen voor Snowden acceptabel is.
Of hij echter nog op zijn voile 100 pCt.
staat, mag intusschcn betwijfeld worden!
Aanvankelijk schijnt- afgesproken te zijn
om niets te publiceeron over het aanbod,
doch toen bleek, dat in de pers toch ub
hoofdcijfers waren doorgesijpeld, heeft de
Engelsche delegatie het gansehe aanbod
gepubliceerd. Men zie voor deze cijfcvs
hier achter.
Snowden schat het gebodene op 57 pCr.
van wat Engeland vraagt en oordeelt dit
te weinig. Hij geeft echter niet aan. hoe
veel hij verlangt, voor hij tevreden is
De groote vraag rijst: wat zal er nu go-
beuren 1 Zullen de vier nog met een nieuw
aanbod komen, of zal thans het einde der
conferentie aanbreken Op deze vra-h-g
moeten wij vooralsnog het antwo^l schul
dig blijven.
Do terugslag ter cqnf eren tie schijnt niet
zoo groot te zijn als tevoren. Daarin zou
men een bewijs kunnen zien, dat nog voort
zal worden gegaan, evenals in een bericht
uit Duitsche bron. dat Strcsemann pas de
tweede helft der Volkenbondavergadeiing
zal bijwonen.
Doch laten we afwachten.
De op 25 Augustus vervallen tweede half-
jaarÜjksche termijn van de Duitsche In
dustriebelasting van 150 milüoen mark is
in den vorm van Duitsche Industrie-obliga
ties aan den Agent-generaal voor de Scha
de-vergoedingsbetalingen voldaan.
DE HAAGSCHE CONFERENTIE.
Het aanbod der vier.
In een Engelsche pers-conferentie is om
trent het aanbod der vier aanbiedende mo
gendheden aan Engeland het voleende me
degedeeld
Om het verlies, dat Groot-Brittannië on
der het Young-plan zou lijden, goed te
maken, vroeg de Britsche delegatie 48 mil-
lioen Mark pei jaar, gedurende 37 jaar.
Het eerste aanbod, door de andere cre-
diteur-mogendheden gedaan, werd door hen
geschat op 21.600.000 Mark per jaar of 45
pCt. van de gevraagde som. Op 22 Augus
tus ontving de Britsche delegatie bericht,
dat het aanbod zou worden verhoogd tot
28.600.000 Mark of minder dan 60 pCt. van
de gevraagde som. Dit aanbod is thans be
lichaamd in het door Jaspar gezonden me
morandum Het aanbod wordt als volgt sa
mengesteld
a. Onder het Young-plan zal Groot-Brit
tannië ongeveer 100 millioen Mark ontvan
gen uit de betalingen gedurende de laat
ste 5 maanden van het Dawesplan, n.l. van
April tot Augustus 1929, ten einde zijn oor
lógsbet al in gen over 1929 en 1930 te dekken.
In deze betaling is voorzien in het Young-
plan en zij is geen nieuw aanbod, maar het
is juist haar in rekening te brengen tegen
over de vermindering van het percentage
vaa-Groot-Brittannië in de verdeeling der
Youpg-annuïteiten.
Het jaarlijkschc bedrag van deze beta
lingen is door dc andcTe crcditeur-mogend-
heden berekend naar 6Vè pCt. en vastge
steld op 7.200.000 mark. Indien dc betaling
was geschied naar het percentage van 5*-»
dat de Young-experts hebben gebruikt voor
hun berekingen zou de overeenkomstige
annuïteit 6 millioen zijn inplaats van
7.200.000 mark;
b. De Belgische, Fransehe en Italiaan-
sche regeeringen hadden eerst aangeboden
een som ineens van 200 millioen mark, te
vinden uit het surplus gedurende de laat
ste 5 maanden van het Dawes-plan. Zij
stelden tui voor in plaats van een som in
eens voor Groot-Brittannië beschikbaar te
stellen 37 annuïteiten van 14.4 millioen
mark op twee voorwaarden
1. Het surplus van het eerste jaar,
in totaal 300 milliom mark bedragende,
komt geheel ten goede aan de andere re
geeringen; Groot-Brittannië ontvangt Jaar
in geen aandeel.
2. Duitschland heeft aanspraken doen
golden met betrekking tot dit surplus en
het aanbod is ervan afhankelijk dat
Duitschland van alle zoodanige aanspra
ken afstand doet.
Tenslotte moet Italië bijdragen uit ziin
aandeel in de betaling .der uit den Oos
ten rijk-Hongaarschen staat voortgekomen
successiestaten met betrekking tot de zoo
genaamde bevrijdingsleeningen en moet dit
land, hoewel de aard van den waarborg
niet duidelijk is, een annuïteit van 7 mil
lioen Mark garandeeren. Dal vormt een
totaal bedrag var 28.600.000 Mark.
Het totaal van dit finaneieele aanbod
wordt in het memorandum gesteld op 60
pCt. van de eischen der Britsche delegatie.
Inderdaad is. indien het jaarlijksclie bedrag
van 100 millioen Mark voor schulddekking
al? bedoeld onder a. is berekend naar 5Vt:
pCt.. het totale aanbod geluk «aan 27.4 mil
lioen Mark of 57 pCt, van de Britsche vor
deringen.
Wat de onvoorwaardelijke annuïteiten
betreft, als del© worden gedeeld overeen
komstig de bestaande afspraken zou Groot-
Brittannië het recht hebben ieder jaar een
aandeel te ontvangen van meer dan 120
millioen Mark. Het aandeel, nu aan Groot-
Brittannië aangebocjcn, is 60 millioen
Mark. De andere crediteur staten beweren
dat de aangeboden jaarlijksclie betalingen
van 28 600.000 Mk., door hen gegarandeerd,
moeten worden beschouwd als gelijkwaar
dig aan een aanvullend aandeel in de on
voorwaardelijke annuïteiten. Dit zou teza
men een bedrag van 83.600.000 Mark vor
men.
Het voorstel van de andere crediteur-
stat en is afhankelijk van tweeërlei voorbe
houd
a. het aanbod is afzonderlijk van Duitsch-
land's toestemming in do verandering der
voorzieningen in het Young-plan voor wat
betreft het jaarlijksclie bedrag der onvoor
waardelijke annuïteiten teneinde een ge
middelde te maken voor den dienst der
Dawesleening.
Opgemerkt wordt, dat dit geen nieuwen
last op Duitschland zal leggen, maar ?ot
nu toe is de toestemming van Duitschland,
welke vereisoht wordt, niet verkregen.
b. het aanbod is ook afhankelijk van de
andere Europeeschc regeeringen. die daar
in geen deel hebben, met uitzondering van
10 millioen Mark als hun aandeel in de
voorwaardelijke annuïteiten tegenover het
aandeel van bijna 45 millioep Mark. het
welk hun zou worden toegekend als de on
voorwaardelijke annuïteiten waren verdeeld
volgens de percentages van Spa.
Gisteren heeft de Britsche delegatie ge
antwoord, dat dit aanbod onvoldoende is.
Te Sprottau in Silezië is Zondag een ge-
denkteeken voor den uit den wereldoorlog
bekenden kruiser „Moebe" onthuld.
Vertegenwoordigers van de marine en
van verschillende marine-vereenigingen
waren bij de onthulling tegenwoordig* ter
wijl rijkspresident Von Hindenburg en
andere regeeringspersonen schriftelijk van
hun belangstelling blijk hadden gegeven.
ENGELAND.
De onlusten in Palestina.
Het aantal personen, die bij de botsingen
tusschen Arabieren en Joden in Pale9lina
zijn gedood, bedroeg tol op gisteren 59, onder
wie 18 Mohammedanen en 3 Christenen.
Daar de Arabieren hun dooden voor het
grootste gedeelte hebben meegenomen en
niet hebben aangegeven, zou dit aantal wel
eens aanzienlijk liooger kunnen blijken te
zijn. Ongeveer 250 personen zijn bij deze
incidenten gewond.
Terwijl dc Britsche autoriteiten in Jeru
zalem na de ontvangen versterkingen den
totstand meester zijn. wordt uit Jaffa een
nieuwe ernstige botsing gemeld De gansehe
militaire slrijdmacbLhfefl intusschen in de
gevechten ingegrepen*
De 10.000 tonnen melende kruiser ..Sus
sex" is rc'eds binnengekomen, terwijl het
slagschip Barham" vandaag wordt ver
wacht. Bovendien bevinden zicli een vlieg
tuig-moederschip en twee torpedojagers
onderweg. iVeo bataljons infanterie zijn
reeds in Palestina aan land gegaan, die door
de troepen van de genoemde schepen nog
versterkt zullen wonden. Men koestert groote
vrees, dat de Arabieren.ook in Andere sle
den tot een algchieenen opstand zullen be
sluiten.
Omtrent de oorzaak dezer onlusten wordt
van Engelsche zijde verklaard, dat door
Joden vanuit een venster op een menigte
Arabieren zou zijn gescholen; hierbij dic'nl
echter niet vergeten te worden, dal voordien
de Arabieren de Joden bij den Klaagmuur
reeds in het nauw hadden gedreven.
De Engelsche regeering heeft sir Herbert
Samuel, den vroegeren hoogen commissaris
jn Palestina die op het oogenblik te Praag
als gast van president Ma9aryk vertoeft,
telegrafisch naar Londen ontboden. Men
vermoedt, dal hem do post van hoogen com
missaris opnieuw zal worden aangeboden.
Ook 12 Joodsch-Amerikanen zijn gedood.
Aan den Amerikaanschen gezant zijn draad
loos instructies gezonden om bij de Engel
sche regeering terstond dc dringende hoop
uit te spreken, dat de Engelsche regeering
ten spoedigste dc noodigc slappen zal doen
om verdere aanslagen op leven en eigen
dom van Amerikaansche onderdanen te' ver
hinderen.
Met ligt niet in de bedoeling Amerikaan-
sche oorlogsschepen naar Palestina te zen
den. daar de Amerikaansche regeering ver-
trouwt, dat dc Engelsche regeering den loc
stand spoedic meester zal zijn.
DUITSCHLAND.
Oorloe*berinD«iiiigeD.
De vijftiende verjaardag van den slag bij
Tannenberg is Zondag herdacht met dc
onthulling van zestig gedenksteenen die in
de wanden van het nationale monument op
het slagveld geplaatst zijn Op de steenen
slaan de namen van de soldalen vermeld
die in den slag het leven lieten. Vertegen
woordigingen van talrijke vereenigingen
van oud-gedicnden namen aan de plechtig
heid deel. De vaandels der regimenten die
bij Tannenberg hebben gestreden, waren
door afdeelingen van de rijksweerbaarheid
naar het monument overgebracht.
Toen de plechtigheid begon waren onge
veer 25.000 menschen op den grooten bin
nenhol van het nationale monument veree-
nigd. Onder hen bevonden zich enkele ge
neraals die aan den slag hebben deelgeno
men, o.a. generaal-veldmaarschalk von
Mackensen
Men heeft, zoide maarschalk von Macken
sen. het Duitsche volk de wapens ontno
men. Den geest heeft men het.echter niet
kunnen ontrukken. Die geest die tijdens
den wereldoorlog bewees, dat het Duitsche
volk het krachtigste der aarde was, deze
geest zal voortleven en met hem het Duit
sche volk.
CHINA.
Het conflict met de sovjets.
Ofschoon de dagbladberichlen uit Mands-
joerjje de oorlogsvoorbereidingen als nog
steeds grooter wordende schilderen, geloo-
von Japansehe autoriteiten nog steeds.dat
de toestand ernstiger lijkt dan hij is. De
grensincidenten zijn meer het werk van on
geregelde troepen dan van geregelde. Vol
gens officieel© berichten hebben noch Rus
sische, noch Chincesche geregelde troepen
de grenzen overschreden ofschoon er we:
schoten zijn gelost over de grens Doch dit
kan worden verwacht van ongedisciplineer
de troepen. In deze streken, die gewend
zijn aan gewelddaden, zijn dergelijke ge
beurtenissen niet zoo ernstig als zij zouden
zijn in meer geciviliseerde landen. De Ja
pansche meening gaat wel daarheen, dat
dc methodes van militair vertoon gevaarlijk
zijn, doch gelooft, dat noch in China, noc.h.
in Rusland de publieke opinie sterk genoeg
j« om de aarzelende regeering tot een oor
log 1e dwingen In officieele kringen in To
kio vertrouwt men. dat de beide regeeringen
welen wat zij doen en niet voornemens zijn
om het tot ernst te laten komen. De Japan
sehe correspondenten in China schrijven,
dal de binnenlandsche politiek een groote
rol speelt in de huidige crisis. Tsjang Kaï
Sjc-k heeft populariteit ingeboet door de
Russische aangelegenheid. Verder vermoedt,
men. dat hij oen mogelijkheid ziet de mili
taire penetratie van Nanking naar Mands-
jocrije uit te breiden. De Nankingrcgcering
is veel oorlogszuchtiger geweest dan de
Moekden-regeering en dc .Japansehe pers
vermoedt, dal. hare motieven zijn. niet zoo
zeer het in haar macht brengen van de
Chincesche Ooster-spoorweg als wel Mand9-
joerije meer onder Nankings beheer te
brengen.
Een 5000 Russen zouden reeds bij Char-
bin in concentratie-kampen zijn geïn
terneerd.
„Weg met den oorlog" in het Onderwijs.
Deze maand staan we hier in het tee-
ken van het onderwijs, In trams, bussen,
singht-seeing-cars, op de booten, in de
hoofdstraten en bovenal in de nabijheid
van het paleis van den Volkerenbond
van het Bureau International du Travail,
bij den Muur der Hervorming, overal stuit
je op groepen, allen met een roodgeel or
roodgoud insigne, het béwijs van lidmaat
schap van een der internationale paedago-
gische of universitaire congressen. Een en
kele ernstige getulbahde Hindoe, een. paar
deftige Chineesjes, 'n massa glundere Ja
pannertjes. heele kudden Yankee's met den
typischen uilenbril en verder legioenen
birnen- en buitenlandsche vertegenwoordi
gers van het L. O., van het M.O. en van
het H.O. En daarbij nog een aparte schare
vrouwen, oude cn jonge, allen discipelen
van Minerva, doctoressen, vrouwelijke «ad
vocaten. architecten, ingenieurs, philolo-
gen, philosopben, scheikundigen, leden van
den wereldbond van universitaire vrouwen.
En al die vertegenwoordigers van het on
derwijs en de wetenschap zijn als een
zwerm vredesduiven neergestreken in onze
goede stad, kirrende in alle talen der we-
vpld (maar in hoofdzaak in het Engelseh)
Vrede op aarde. Want aufond komen al
deze congressen neer op een grootsch opge
zette campagne tegen, den oorlog, een pro-
pa gan da-beweging vopr verbroedering der
volken, voor den eeuwigen vrede. Vooral
op dc gelijktijdig gehouden tentoonstelling
treedt dit doel sterk op den voorgrond;
door middel van liet onderwijs het kind,
dus het komende geslacht, de vredesgc-
dachte in te stampen, het te vervullen met
een afschuw voor don oorlog. Weliswaar
is ook het onderwijs zelve, de verschillende
methoden en hulpmiddelen in diverse lan
den in den breede besproken en gedemon
streerd, maar voortdurend ontdekt men
weer hetzelfde Leitmotief: weg met den
oorlog.
De stoot tot dit Congres Universel de
l'Education et de la Solidarité Internatio
nale is gegeven door de World Federation
of Teachers, een Amerikaansche vereeni-
ging, opgericht met het doel een band te
vormen trsscbcn allen die in eenige be
trekking staan tot het onderwijs.
Eenvoudige dorpsschoolmeesters zoowel
als beroemde hoogleeraren. regeeringsver-
tegenwoordigers evenzeer als particulieren
uit alle deelen van de narde, hebben ge
hoor gegeven aan ^len oproep te Geneva
samen te komen.
Tot de belangrijkste hier besproken on
derwerpen mogen we rekenen de Unifica
tie van de Bibliographie in diverse landeD
cn de eenheid die moet gebracht worden in
dc wijze waarop de geschiedenis dient ge
doceerd te worden en te breken met de
veranderde methode, dit vak als een ,,bis-
toire dés Bataille-s" op te vatten.
Veel is er ook gezegd over de „educa
tion pratique et l'écolc active" waar ecu
groote plaats ingeruimd wordt aan de han
denarbeid, niet alken wegens haar nut als
voorbereiding en introductie in het werke
lijk leven, maar vooral om het kind te o\ er-
tuigen van de gelijkwaardigheid van han
denarbeid en intellectueel werk. Een pracli
tige tentoonstelling, biedt tevens gelegen
heid de vakmensehen kennis te doen. maken
met de nieuwste methoden en hulpmidde
len der verschillende landen. Uit alles op
deze expositie spreekt een streven, de
aandacht van het kind te vestigen op de
tusschen alle individuen en landen bestaan
de on verbreekbare band van onderlinge
afhankelijkheid en solidariteit op geestelijk
en materieel gebied, en het kind in tc
prenten, dat vele rampen, met name dc
oorlog, te wijten zijn aan een gebrek aan
kennis en daardoor te weinig waardeering
van andere menschengroepen en volken,
want onbewust staat men vijandig tegeu
alles wat anders is dan de norm, zooals wij
ons zelf beschouwen.
Op deze tentoonstelling ziet men wat dc
kinderen in andere landen geleerd wordt
en hoe ze denken. Zeer instructief zijn tee-
keningen, afkomstig van het concours, uit
geschreven door de Union internationale
de Secours aux Enfants, waarbij was opge
geven een of meeidere der vijf artikelen
van de „Declaration de Geneve" te il-
lustveeren Meer dan 50.000 kinderen, over
de heele aarde verspreid, hebben aan dit
concours deelgenomon. In de verschillende
landen heeft een zitting plaats gehad en
ten slotte werd in Genève nogmaals een
revisie gehouden en cc.n paar honderd tee-
keniügen waardig gekeurd, geëxposeerd te
worden- Dit werk. afkomstig van kinderen
van acht tot veertien jaar, vertoont veel
technische fouten en een groote naïviteit,
maar geeft op dikwijls verrassende wijze
allerlei actie en beweging weer. Nagenoeg
alle kinderen hebben ter illustratie van
hulpbetoon eJi menschenliefde, teekeningen
vervaardigd, waarop een kind behulpzaam
is voor kleinere broertjes of zusjes, soms
voot blinden en dooven, een enkele maal
voor dieren Alleen de kleine Mexicaantjes
maken hierop een uitzondering. Al hun tee
keningen hebben betrekking op gevechten
en oorlog, waarin het tamelijk luguber to%.
gaat en waarbij de kinderen behulpzaam
zijn bij het vervoer en de verpleging van
gekwetsten, of een enkele maal een handj'e
medehelpen bij de verdediging. De revoTii-
tie's en burgeroorlogen, waardoor Mexic-o
sinds jaren geteisterd wordt hebben blijk
baar een diepen indruk gemaakt op het
kinderlijk gemoed. Voor de rest ziet me*i
op deze en andere teekeningen, afkomstig
van serie's welke niets met dit concours
haddeD uit te staan, niets meer dat her
innert aan de groote pla'ats, vroeger doo?
den soldaat in de kinderlijke fantasie, in
genomen
Van het zeer belangrijk materiaal alhier
geexposeerd, kunnen we stethts enkele din
gen aanstippen. Zoo de intercolaire en inter
nationale correspondence's tusschen kinde
ren van diverse landen, de publi^tie's van
RECLAME.
doodt
laat geen
vlekken na
De gele bus met den zwarten band
6332
het Bureau International Zoophile et Huma
nitaire, het kinder speelgoed .,van en dow
kinderen voor kinderen", van de Eeole Wal
torf. Dan de hoogst belangrijke inzendt:
van het Instituut J. J. Rousseau, medede?
lingen en photo's, leermiddelen etc.. K
trekking hebbende op de psychologie. c<
mentaliteit en de capaciteit van het 'ktrt,
Zoo o.a. de labellen vermeldende liet aariUi
woorden, waarover hel kind op bepaald?;
leeftijd beschikt (eerste 21 maanden 19
woorden, twee do jaar en negen 639 woo
den. stijgende in liet vijrde jaar lot 1951 cj
in hel zevende tot 2903 woorden), de kleuT
Ten dit» hel kind pp bepaalde leeftijd lec-1
onderscheiden etc. Verder da kipderbiblio]
tlieken van diverse landen, waarbij het IrA
dat de kinderen in de U.S. over de kost!
baarste boeken schijnen le beschikken. ter|
wijl de Spaanschc en Ppr-lugeesche bockej
uitmunten door artistieke banden. Ze>||
interessant zijn de inzendingen over
educatie, vooral de Engelsche en Amerjka.ir,L
s< he, praclisoh en eenvoudig. Dan de schooi!
platen, leermiddelen van hel Fröbelonderl
wijs. Vooral de jongere staten Polen. Oosterf
rijk en bovenal Tsjecho-Slovakije met zij]
Atlas der beschaving, komen schitterer
voor den dag. Ook Nederland heeft
kleine stand. Ik zag er o.a. een mooie plaa
,.do Dam omslreeks 1650", dan een
stelling van een Javaansch volksfeest en.,
ec*n van den krijgsraad, gehouden voor 4:\
vierdaagschen zeeslag.
Die geweldige zeekasleelen met hun droll
gende vuurmonden, de sloepen mei stocif
matrozen en soldaten, een plaat die ongel
Iwijfeld de bewondering zal verwekken val
eiken schooljongen, maar die een beetf
vreemd aandoet in deze omgeving,
zorgvuldig alles vermeden is wat de glort
van Mars verhoogt. Bovendien hing in ce-i
afdccling no^ een groote graphische vcx
stelling van.... den belastingdruk
Nederland gedurc'ndo de laatste jarc|
Waarvoor dat ding daar aanwezig was. a
voor velen een raadsel zijn geweesl
schien hoopte men reclame voor ons
te maken door de offervaardigheid
Nederlanders td demonstreeren. Indien i
de bedoeling was dan zou een bijschrill
meerdere talen en niet uitsluitend in I
Neder!andsch niet overbodig zijn geweestI
Tal van vereenigingdn hebben meck*|
werkt om deze unieke tentoonstelling
stand te brengen, vereenigingen zeer
eenloopend in opvatting, maa/r allen vervuil
door één wensch: versterken van den vreèj
gedachte. Wederom moeten we volstaan i
slechts enkele namen le noemen: Ligued!
Femmes pour la Paix. Croix Rouge de f
Jeunesse, Union Mondiale des Femiricj
Union Mondiale pour le Secours des
fanls, Inslitut J. J. Rousseau, Institute 1
Boyscouts en girls, minislerie's van Ondel
wijs van een twintigtal staten. Volkerenb':f
en het Internationale Bureau van cJ
Arbeid etc. Ook het mismaakte kmd is n!
vergeten, waar op een speciaal congres vsf
de Sociëté Internationale pour EnlartJ
Eslrophies de belangen van het mismaaij
kind behandeld zijn.
Het zou onbeleefd zijn niet le gewas!
van het Congres International des Femmj
Universitaires. Hoe belangrijk ook. toch sl
doogl alweer de plaatsruimte niet er mcl
dan een enkel woord aan te wijden. Cir^
duizend vrouwen, waaronder tal van
leerden met een wereldreputatie, slecbj
een klein deel uitmakend van den 4Ö.0J
leden tellenden bond, w«aren een weck
Genève ter bespreking, zoowel van
belangen als ter discussie van wetenschaj
pelijke vraagstukken.
Ten slotte nog eon woord gewijd aan j
nagedachtenis van Raoul Pictet, wie
heengaan een verlies beteekent voor
wetenschap zoowel als voor zijn vaderst'l
Genève. Telg uit een beroemd Geneven!
geslacht, dat sinds vele generaties uitblcJ
op wetenschappelijk terrein, had Raoul F:|
tet reeds op jeugdigen leeftijd naam i
maakt als de eerste dio het gelukte gaj
sen vloeibaar te maken en mag hij daaro
als een voorlooper van mannen als Loreri
en Camea'lingh Onnes beschouwd wordfj
Pictet was een man van ongewone begas
heid, van zeer veelzijdig talent. Die
zijdighedd is geen geluk voor hem gewee^
Ze was een oorzaak, dat hij zich niet steel
den tijd gunde zich volkomen te geven a«r
het onderwerp dat hij onderhanden M
maar 't plots over een anderen boeg H
de. Helder denker, tevens een warhool
begaafd musicus, artist, man van dc
tenschap, industrieel, koopman, geestig lJI
seur, lebesmann, uitvinder bij uitncnu-'J
heid, logisch denker, maar tevens fartaj
jong van hart, frisch van geest ondaio4
zijn drie en tachtig jaren bad Picket nJ
getwjjfeld een der allergrootsten der wetcj
schap kunnen zijn, indien hij zich had
ten te beperken, het geniale dat in 1
school, aan eenige discipline te on^er,'rjJ
pen. Maar dit laatste ontbrak hem voSf
gen, zoodat het genie niet tot v0"e
plooiing kwam. tc vaak gedomineerd ff
door den bohémien.
Genève, Augustus 1&-- I
Dr. KLAüt f
