70^ Jaargang
DONDERDAG 25 JULI 1929
No. 21276
STADSNIEUWS.
BINNENLAND.
Het voornaamste nieuws
van heden.
FEUILLETON.
Martin's verjongingskuur.
LEIDSCH
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
PRIJS DER ADVERTENTIEN:
30 Cts per regel voor advertentiSn uit Leiden en plaatsen waar
agentsehappeD yan on9 Blad gevestigd zijn Voor alle andere
advertentiSn 35 Ct3 per regel Kleine \dvertentiSn uitsluitend
bij vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 50 Cts. bij een
maximum aantal woorden van 30.
Incasso volgens postrecht Voor evenlueele opzending van brieven
10 Cis. porto te betalen Bewijsnummer 5 Cts.
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postcheque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54
PRIJS DEZER COURANT:;
Voor Leiden per 3 maanden 2 35, per week ,T
Buiten Leiden, waar agenter gevestigd zijn. per week
Franco per post 2.35 portokosten.
7018
„0.18
T-
Dit nummer bestaat uit DRIE Bladen
EERSTE BLAD.
MEJ. M. M. WOUD f
Wijlen mej. Wond.
In den ouderdom van 48 jaar ia gister
middag in het Diaconessenhuis alhier, waar
zij een operatie had ondergaan, overleden
mej. M. M. Woud, secretaresse van de ver
eeniging „Schoolkindervoeding en -klee
ding."
Mej. Woud werd in de vergadering van
30 Mei 1911 als bestuurslid gekozen. Toen
op 30 September 1914 de heer Wijkmar.s
het secretariaat neerlegde, werd zij de aan
gewezen persoon geacht om hem in deze
hinclie op te volgen en al heel spoedig
bleek, dat het bestuur goed gezien had.
Begaafd met een helder verstand en een
groote dosia energie zon zij gedurig op
nieuwe middelen om de vereeniging in
steeds stijgende mate aan haar doel te doen
beantwoorden en bij de uitvoering dier
plannen nam zij een zeer belangrijk deel
van de werkzaamheden op haar schouders.
Haar mede-bestuursleden weten uiter
aard het beste, op welk een voortreffelijke
wijze zij zich daarbij van haar vrijwillige
taak kweet; pijnlijk nauwkeurig tot in de
kleinste bijzonderheden, doch zonder ook
maar één oogenblik de groote lijn uit het
oog te verliezen.
Zij was de wetgevende en uitvoerende
macht tegelijk; de spil, waar alles om draai
de; de stille werkster, die overal voor
zorgde en alles regelde....
Haar plotseling verscheiden beteekent
voor de Ver. „Schoolkindervoeding en -klee
ding" een geweldig verlies, waarvan alleen
ingewijden den omvang kunnen vermoeden.
Maar er is een veel grootere groep slad-
genooten voor wie haar heengaan eveneens
een zware slag is en dat zijn de arme
schoolkinderen, wier belangen mej. Woud
jarenlang op de meest onbaatzuchtige en
toegewijde manier heeft voorgestaan.
Ook zij zullen mej. Woud missen, al zul
len zij dan ook niet kunnen beseffen, welke
belangrijke plaats deze vriendelijke zorg-
ster in de vereeniging innam.
Het arme Leidsche schoolkind is mej.
Woud, veel, zéér veel verschuldigd en allen,
die ha^r gekend hebben zullen aan haar
krachtige persoonlijkheid blijven denken,
als iemand, die van haar leven iets moois
wist te maken, omdat zij leefde voor
anderen.
Zij ruste in vrede.
Het stoffelijk overschot zal worden ter-
aarde-besteld op Zaterdag a.s. te 12 uur op
de begraafplaats nabij het ..Groene Kerkje"
te Oegstgeest.
EERSTE PLECHTIGE H. MIS
VAN FATHER W. A. v. OERLE.
Hedenmorgen te halftien heeft de wel
eerwaarde heer W. A. van Oerle van de
Congregatie van Mill-Hill, die in het begin
dezer week te Londen priester gewijd werd,
in de Sint Petruskerk zijn eerste plechtige
H. Mis opgedragen.
Het priesterkoor was feestelijk met elec-
trische lampjes en bloemen versierd.
De neomist werd geassisteerd door pas
toor Beukers, father J. Kleijn en Rev. J. van
der Laar.
Na het Evangelie werd de feestpredikatie
gehouden door father G. Simons.
DE WERKLOOSHEID.
Zooals uit de wekelijksche mededeelingen
in ons blad blijkt, toont het aantal inge
schrevenen bij de Arbeidsbeurs alhier, den
laatsten tijd een sterk dalende lijn.
Het getal 167 is echter nog nooit bereikt.
De toestand op de arbeidsmarkt alhier is
dan ook thans zóó gunstig, dat aan de vele
aanvragen om arbeidskrachten niet meer
kan worden voidaan. Wanneer de metse
laars (van hen slaan er nog een zes-tal in
geschreven), ook geplaatst zijn, kan men
van werkloosheid alhier niet meer spreken.
Dit lage werkloosheidscijfer heeft natuurlijk
ook zijn invloed doen gelden op de steun
verlening. De laatste weken is het aantal
uilgetrokken werkloozen, dat voor steun m
aarimerking komt, tien en minder En het
bedrag der uitkeeringen is daardoor tot be
neden f. 100 per week gedaald.
Op Donderdag 1 Augustus hoopt onze
stadgenoot, H. Loeber, den dag te herden
ken. dat hij voor vgf- en twintig jaar bij de
N.V. Boekhandel en Drukkerij v.h. E. J.
Brill, als letterzetter in dienst trad.
B. en W. van Leeuwarden hebben
met ingang van 1 September a.s. tijdelijk,
uiterlijk voor den tijd van één jaar be
noemd tot technisch ambtenaar bij de ge
meentewerken aldaar, den heer H. Jor-
ritsma, alhier.
Met ingang van 1 September a.s. is
benoemd tot directrice van de openbare
Noorder Fröbelschool te Wormerveer, mej.
B. A. Bruinsma, alhier.
Geslaagd voor het M U. L. O.-diploma
P. Borgerding alhier en II Appelmelk Ie
Leimuiden.
Heden slaagde te Den Haag voor het
examen Engelsche Handelscorrespondentie
mej. M. C. J. de Meyere, alhier.
Gislernamiddag wilde de 23-jarige
conducteur L. W. W. van de H. T. M., ter
wijl hij door de Haarlemmerstraat reed,
zijn pet grijpen, welke afviel. Hij venoor
daarbij zijn evenwicht en tuimelde van het
balcon met zijn hoofd op de steencn. Met
een bloedende wonde aan het voorhoofd
werd hij binnengedragen in perceel 87,
waar dr. Niemer den man verbond. De
Eerste Hulpdienst bracht hem vervolgens
naar het Academisch Ziekenhuis, waar hij
verder behandeld werd.
De politie heeft drie rijwielen in be
waring genomen, welke onbeheerd op de
Breestraat aan de Oude Vest werden aan
getroffen.
Op 24 Juli 1929 stonden bij de Ar
beidsbeurs 167 werkzoekenden ingeschre
ven, terwijl op 26 Juli 1928 dit aantal be
droeg 346.
De Lloyd Rapide van het s.s. Indra-
poera wordt Zaterdag a.s. te 9.19 v.m. to
Den Haag verwacht.
DE KANSELARIJ
TE LEEUWARDEN.
Maatregelen tegen brandgevaar gevraagd.
Het Eerste-Kamerlid de heer Polak, heeft
aan den Minister van Onderwijs, Kunsten en
Wetenschappen de volgende schriftelijke vra
gen gesteld:
I. Zou zjjn Excellentie kunnen mededee-
len, of er reeds maatregelen znn genomen,
die de kanselarij te Leeuwarden kunnen
behoeden tegen een herhaling van het ern
stige gevaar voor brand, dat op 13 Maart
1929 het prachtige historische gebouw, met
zijn rijken inhoud, heeft bedreigd?
II. Acht Zjjne Excellentie het niet noo-
dig, het terrein van het op vorengenoemden
datum vei-brande huis aan te koopen en het,
ter beveiliging van de kanselarij, onbebouwd
te laten?
III. Zou het geen aanbeveling verdienen,
de kanselarij geheel van belendende huizen
to bevrijden, ten einde haar aldus voor
vernietiging door het vuur te vrijwaren?
IV. Acht Zijn Excellentie het niet in elk
geval noodig, alles te doen wat mogelijk
is ter voorkoming van een ramp, als op
meergenoemden datum dreigde, die wellicht
nog ernstiger zou zijn dan die, welke het
stadhuis van Leiden getroffen heeft?
PRINS HENDRIK STICHTING.
De algemeene vergadering van de Prins
Hendrik Stichting voor behoeftige oude zee
lieden te Egmond aan Zee is te Amsterdam
gehouden.
Na behandeling der ingekomen stukken
werd overgegaan tot benoeming van drie!
regenten. Aan de beurt van aftreden wa
ren de heeren P. J. J. Jonas van 's-Heer
Arendskerke, jhr. O. van Lennep en H. G.
J Uilkens, welke heeren bij acclamatie
werden herkozen.
De voorzitter sprak een woord van dank
tot den directeur, voor alles wat hij met
zijn vrouw voor de' bewoners der stichting
gedaan had in het afgeloopen jaar. Ook den
bootsman, den heer W. G. Haack en de
beide zusters G. Malser en I. Jacobs wer
den dank gezegd voor de tactvolle wijze,
waarop zij hun vaak moeilijke taak had
den vervuld.
Baron van Geen heeft dank gezegd voor
de waardeerende woorden, waarmede' de
voorzitter hem had verwelkomd, terwijl hij
het, als oud-zeeman, een groot voorrecht
noemde thans nog in nauwer aanraking te
kunnen komen met de oude zeerobben te
Egmond aan Zee.
RADEN VAN BEROEP.
Bjj Kon. Besluit opgenom ;i in „St.bl." 392,
zjjn vastgesteld de jaarwedden van de leden
en den griffier van en de substituut-griffiers
bij den Centr. Raad van Beroep en van de
vooizitters en griffiers van de Raden van
Beroep.
Volgens deze bepaling zgn de jaarwedden
by den Centralen Raad van Beroep vastge
steld als volgt: voorzitter f. 10.000, onder
voorzitter f. 9000, lid f. 8000, griffier f. 6500
en substituut-griffier f. 3400. Bjj de raden
van beroep te Amsterdam en Rotterdam:
voorzitter f8000 en griffier f. 6000voor
de overige raden van beroep: voorzitter
f. 7000 en griffier f. 3400. De wedde van
de substituut-griffiers in den Centr. Raad
wordt iedere twee jaren, gedurende welke
zy in een of meer rechterlijke betrekkingen
werkzaam zyn of geweest zijn met f. 200
verhoogd; deze verhooging bedraagt in het
geheel f. 1000. De wedden worden voor
her., die ongehuwd zijn (voor zoover zjj niet
gehuwd zijn geweest) verminderd met drie
ten honderd.
KANTOORBOEKHANDELAREN
De Nederlandsche Vereeniging van kan
toorboekhandelaren heeft te Amersfoort
haar jaarlijksche algemeene vergadering
gehouden. Het jaarverslag van den secreta
ris, den heer D. t. Cardozo, te Amsterdam,
vermeldde een toeneming van het aantal
leden. De vereeniging sloot zich in den
loop van het vereenigingsjaar aan bij den
centralen raad voor vakbelangen in het
grafisch- en» boekbedrijf In voorbereiding is
de instelling van een ..beschermde lijst",
in den geest der Engelsche Protected List,
waarbij vastgestelde verkoopsprijzen door
fabrikanten, grossiers en importeurs onder
ling worden beschermd.
Het verslag van den penningmeester, den
heer Jac. Bladergroen te 's Gravenhage,
wees een batig saldo van ongeveer f. 900
aan.
Herkozen werden tot voorzitter de heer
B. Kramer te Amersfoort en tot bestuurslid
de heeren D. I. Cardozo, G. v. Herwijnen
te Dordrecht, L. H. Matveld te 's Graven
hage en J. v. d. Sluys te Delft; gekozen zijn
BINNENLAND.
Treeselijke ontploffing in een aardappel-
meelfabriek te Veendam; reeds 6 dooden en
vele gewonden. (Gemengd, 2e en 1ste Blad).
Tragen van een Kamerlid in zake bet
brandgevaar in de Kanselarij te Leeuwarden
(Binnenland, le Blad).
Groote brand te Helmond; voor f. 150.000
schade. (Laatste Berichten, 1ste Blad.)
BUITENLAND.
Mc Donald en Hoover over de onlwape*
ning. (Buitenl. en Tel., le Blad).
Zal Dnitscbland bemiddelen in hel Chi*
neesch-Rnssiscb conflict? (Buitenl. en Tel.,
le Blad).
Lord Lloyd, de Hooge Commissaris van
Egypte treedt af. (Buitenl., le Blad).
Groote verduistering te Mainz; een bank-
krach in Amerika. (Tel., le Blad).
tot lid van het bestuur de heeren J. v. Leip-
sig te Delft en F. Peuscher te Hengelo.
Na een noenmaal werd per autobussen
een éxcursie gemaakt naar de Talens' Fa
brieken le Apeldoorn. De tocht ging over
Nijkerk, Putten, Garderen en langs het
l'ddelermeer. Een door de N.V. Talens en
Zn. aangeboden maaltijd in het hotel
Bloemink besloot den dag.
DE VRIJHEIDSBOND EN DE
VERKIEZINGEN.
Aan „de Vrijheid" kwam ter oore, dat
het hoofdbestuur der liberale Staatspartij
„de Vrijheidsbond" een commissie in het
leven heeft geroepen, die in verband met
den uitslag der jongste verkiezingen en met
het vraagstuk der propagandistische en or
ganisatorische „efficiency" haar oor te
luisteren moet leggen en die daarna haar
bevindingen en adviezen betrekkelijk spoe
dig ter kennis van het hoofdbestuur zal
moeten brengen. De leiding is bij rar. Hu-
ges uit Arnhem.
VERSPREIDE BERICHTEN.
De gewone audiëntie van den Minister
ran Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen
zal op Maandag 29 Juli e.k. niet plaats
hebben.
Door RAFAëL SABATINI.
Uit het Engelsch door C. M. G. d. W.
U)
In het midden 9tond een langwer
pige tafel van donker eikenhout, rijkelijk
met snijwerk versierd aan de massieve poo
len een groot bouquet najaarsrozen in een
Chineesche vaas vervulde de kamer met
een hefelijken geur.
En daar bemerkte Garnnche in de ven
sterbank gezeten een page, die druk bezig
was met het poetsen van een borsthar
nas. Hij zette zijn werk voort, onverschillig
voor de komst van den vreemdeling,
totdat de kerel die hem naar deze
kamer geleid had, den jongen riep en
nem verzocht aan de markiezin te gaan
zeggen, dat een zekere mijnheer de Gar
nache, met een boodschap van de koningin
Agentes, belet vroeg om haar te spreken.
De jongen stond op en tegelijkertijd ver
rees een andere gedaante uit een grooten
stoel bij den haard; de hooge rug van den
stoel had hem tot nu toe voor het oog ver-
torgen. Het was een jonge man van twin-
een-en-twintig jaar, een bleek, schoon
Sevormd gelaat, zwart haar, mooie, donkere
°°Sen en zeer weelderig gekleed: hij droeg
®en gewaad van weerschijnzijde, van groen
Purper, schitterend toen hij opstond.
Mijnheer de Garnache begreep, dat hij
j "m in tegenwoordigheid bevond van Ma-
os de Condillac Hij boog een weinig stijf
1 "t *ot z'in verbazing op. dat zijn
I t oei beantwoord werd met een vriendelijk
heid die biina hartelijkheid genoemd kon
worden.
„Komt u uit Parijs, mijnheer?" zei de
jonge man met een prettige, aangename
stem. ,,Ik vrees, dat u geen al te best weer
gehad heeft op reis."
Garnache dacht aan andere dingen be
halve het weer die hij niet al te best had
gevonden, en hij was bijna woedend als
hij nog dacht aan alles wat hij had moeten
verdragen Maar hij boog en gaf een vrij
beleefd antwoord.
De jonge man bood hem een stoel aan
en verzekerde hem, dat zijn moeder hem
ni:t lang zou laten wachten. De page was
re'-ds vertrokken.
Garnache nam plaats op den hem aan
geboden stoel en viel krakend en rinkelend
neer om zirh bij het vuur te warmen.
„Ik maak op uit hetgeen ge zegt, dat u
Marius de Condillac is." zei hij. „Ik ben.
zooals u mij misschien door uw bediende
hebt hooren aankondigen, Martin, Marie,
Dagobert rle Garnache tót uw dienst."
„Wij hebben reeds van u gehoord, mijn
heer de Garnache," sprak de jonge man, ter
wijl hij zijn welgevormde beenen met paars-
zijden kousen over elkaar sloeg en de groole
parel in de hand nam die aan zijn oor ben
gelde. „Maar wij dachten dat u reeds op
weg naar Parijs waart."
..Zeker met Margo." was het grimmige
antwoord
Maar Marius dacht niet na over die grim
migheid of kende den naam niet. want hij
ging voort-
..Wij hadden begrepen, dat u mademoi
selle de la Vauviage naar Parijs moest bren
gen en haar onder voogdij stellen van d?
koningin-regentes. Ik wil u niet verzwijgen,
dat de blaam op Condillac geworpen, ons
veel verdriet heeft gedaan, maar haar
Majesteits bevel is wet zoowel in Dauphiné
als in Parijs."
„Precies evenzeer, het doet mij genoegen,
u dat te hooren verzekeren," zei Garnache
en hij keek den jongen man daarbij oplet
tender aan dan hij tot nu toe gedaan had.
Den uilmuntenden indruk dien hij eerst
van hem ontvangen had, moest hij nu even
wel eenigszins wijzigen. Marius wenkbrau
wen waren schoon gevormd maar zij vorm
den een weinig te grooten boog en zijn oog*n
stonden iets te dicht bij elkaar, de mond
dien hij eerst heel mooi had gevonden, bleek
hem bij nader inzien zwak. zinnelijk en
wreed.
Hel oogenblik stilte dat volgde, werd ver
stoord door het geluid van een opengaande
deur; beide mannen stonden tegelijker
tijd op.
In de prachtige vrouw die binnenkwam,
merkte de Garnache een frappante gelijkenis
op met den jongen man die naast hem stonü.
Zij ontving den gezant zeer beleefd. Marius
zette een stoel voor haar klaar tusschen hen
tweeën in en zoo zetten zij zich neder
rondom den haard met beleefde woorden en
zoo vriendschappelijk mogelijk.
Een jonger man zou misschien van zijn
stuk gebracht zijn; de buitengewone schoon
heid van de vrouw, haar bekoorlijke manie
ren. haar welluidende stem die het oor trof.
zacht en vriendelijk als een liefkoozing,
zouden een minder standvastig man mis
schien zijn doel, zijn trouw aan hare ma
jesteit en de opdracht waarmee hij van Pa
rijs was gekomen, uit het oog doen verliezen
Maar de Garnache was voor haar duizend
bekoorlijkheden even ongevoelig als een
man van steen En hij kwam dadelijk met
zijn taak voor den dag. Hij had geen lust
den dag te vermorsen met onbeduidende,
flauwe praatjes.
„Madame," zei hij, „mijnheer uw zoon
heeft mij meegedeeld, dat u reeds van mij
heeft gehoord, en van de taak die mij naar
Dauphiné roept. Ik had niet gedacht, de eer
te zullen hebben mijn reis naar Condillac uit
te strekken, maar daar mijnheer de Tres
san. dien ik als gezanl had gekozen, niet ;s
geslaagd in zijn pogingen, ben ik genood
zaakt u met mijn bezoek laslig te vallen."
„Lastig vallen?" zei ze met een blik van
gewaande teleurstelling. „Wat een hard
woord mijnheer!"
De vleiende toon waarop dit zoogenaamde
complimentje werd uitgesproken. verveelde
hem.
.Ik wil met genoegen een ander woord
gebruiken dat u geschikter üjkt." antwoord
de hij stijf.
„O. ik zou verscheidene betere woorden
kunnen vinden die meer bij u pasten."
antwoordde zij met een glimlach die een rij
schitterend witte tanden vertoonde ^ichbr
haar roode lippen. „Marius, verzoek TSenoit
wijn le brengen. Mijnheer de Garnache zal
zeker dorst hebben na zijn ril."
Garnache zei niets. De beleefdheid aan
nemen wilde mij niet; weigeren kon hij niet.
Zoo bleef hij zitten en wachtte met spre
ken met de oogen op het vuur gevestigd.
En hem van onder haar oogleden aan
ziende. zei ze al heel spoedig: „Mijnheer, ik
geloof dat wij allen die belangsfpllen 11
mademoiselle de le Vauvrage, elkaar ver
keerd bpgrijpen Het is een onstuimig drif
tig kind en een poosje gebeden hebben wij
oneenighe'd met haar gehad, zooals wel
meer gebeurt in de meeste gezinnen In haar
dwaze drift heeft zij een brief aan de ko
ningin geschreven, waarin zij te kennen
gaf, dat zij ontheven wilde worden van
mijn voogdijschap. Zij heeft daar later reeds
berouw over gehad. U, die zonder twijfel het
gemoed van een vrouw beoordeelen kunt"
„Laat die vermoedens liever varen ma
dame." viel hij haar in de rede. „Ik weet
even weinig van het gemoed van een vrouw
als eenig man die denkt dat hij er veel van
weet en dat wil zeggen niets."
Zij lachte hartelijk, alsof er een grap mee
bedoeld was en Marius, die het antwoord
van Garnache niet gehoord had, daar hij
juisl was gaan zitten, lachte mee.
„Parijs is een prachtige slijpsteen voor
iemands vernuft," zei hij.
Garnache trok de schouders op.
„Ik begrijp, mevrouw, dat u wenscht mij
te doen aannemen, dat mademoiselle de la
Vauvrage berouw heeft over het schrijven
van dien brief en niet meer verlangt naar
Parijs terug te keerendat het dus haar ver
langen is hier op Condillac te blijven onder
uw uitstekende hoede."
„U hebt den toestand voikomen goed be
grepen mijnheer."
„Mij dunkt er zijn niet veel gezichtspun
ten die moeilijk le vallen zijn," zeide hij.
Marius wierp zijn moeder een blik toe,
een blik van voldaanheid; maar de markie
zin die scherpzinniger was en beter luister
de. had uit de woorden van den gezanl of
liever uit den klank van zijn stem, nog iets
anders mennen op le merken.
„Als alle dingen zijn zooals u bpweert,
mevrouw." ging hij voort, „zou u mij dan
eens willen vertellen waarom u mijnheer de
Tressan die boodschap niet hebt meegege
ven. maar hem een mpisje naar mij toe
zond uit de keuken of de kippenschuur. dat
hij bij mij wou laten doorgaan voor freule
de la Vauvrage?" (Wordt vervolgd).
