70ste Jaargang
DONDERDAG 20 JUNI 1929
No. 21245
QFFICIEELE KENNISGEVING
STADSNIEUWS.
academische examens.
een kapperssalon in het
station.
democratische partij.
handelsregister van de
kamer van koophandel
en fabrieken voor
ritnland te leiden.
concert aangeboden.
vergadering
christ. historische unie.
Het voornaamste nieuws
van heden.
binnenland.
buitenland.
LEIDSCH
DAG BLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
PRIJS DER ADVERTENTIEN
30 Cts. per regel roor advertentiën uit Leiden en plaatsen waar
agentschappen van on9 Blad gevestigd zijn. Voor alle andere
advertentiën 35 Cts. per regel. Kleine Idvertentiën uitsluitend
bij vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 50 Cts. bij een
maximum aantal woorden van 30.
Incasso volgens postrecht Voor eventueele opzending van brieven
10 Cts. porto te betalen Bewijsnummer 6 Cts.
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postcheque- en Girodienst No. 57055 Postbus No. 54
PRIJS DEZER COURANT
Voor Leiden per 3 maanden 2 35, per week
Builen Leiden, waar agenten gevestigd zijn, per week
Franco per post 2.35 portokosten.
ƒ018
„0.18
Dit nummer bestaat uit DRIE Bladen
EERSTE BLAD.
vergadering
van den
gemeenteraad van leiden,
op MAANDAG 24 juni 1928,
des namiddags te twee uur.
IN HET stedel. museum (lakenhal).
De vergadering zal, zoo noodig, '9 avonds
worden voortgezet.
Te behandelen onderwerpen:
lo. Praeadvies op het verzoek van B. G.
ran Vliet, om eervol ontslag al9 Concierge
de Hoogere Burgerachool met 5-jarigen
cut9u9. (91)
2o. Voorstel tot wijziging van de begroo-
ig, dienst 1928, in verband met de kosten
van pensioenen, wachtgelden, ongevallen
verzekering van ambtenaren, enz. (100)
3o. Voorstel om te besluiten tot het
indienen van be'zwaren tegen verschillende
aanslagen in de Forensenbelasting in eene
andere gemeente.' (92)
4o. Voorstel tot overname in eigendom en
onderhoud bij de gemeente van eenige
strookjes grond, gelegen tusschen den
Hoogen Rijndijk en het Utreehtsche Jaag-
jad, Sectiel M.-JNfis 4462 en 4474, beide ge
deeltelijk. - (93)
5o. Voorstel om goed te keuren dat over
hl jaar 1928 wegens normade uitbreidingen
h: Gasfabriek f. 41.000.is besteed en
ra zake de beschikbaarstelling van een be-
j van f. 215.000.we'gens normale uit
breidingen der Electriciteitsfabriek in dat
jaar. (94)
60. Voorstel in zake het verkrijgen in erf
pacht van een stukje grond aan de Roden-
hirgerstraat, Sectie M. No. 2155 ged., ten
hhoeve van den bouw van een hoogspan-
lingsstalion door de Electriciteitsfabriek.
(95)
7o. Voorstel tot beschikbaarstelling van
■n terrein, gelegen achter den Hoogen Rijn-
jk aan de Cobetstraat, Sectie M, No. 4534
ed., ten behoeve van den bouw van een
erstation, aan de Electriciteitsfabriek.
(96)
Voorstel tot beschikbaarstelling van
tflden ten behoeve van de vernieuwing van
verwarmingsketels in de Stads-Gehoor-
*al. (97)
to. Voorstel tot beschikbaarstelling van
telden ten behoeve van den bouw van een
Taste brug in den Zoc-'terwoudschenweg. (98)
10o. Praeadvies op het verzoek van de
Leidsche Schouwburgvereeniging, om eene
bidrage in de kosten van verbetering van
verwarming en de verlichting van het
tebouw aan de Oude Vest. (99)
Ho. Beantwoording van de interpellatie
van den heer de' Reede, met betrekking tot
sninder gewenschte concurrentie door het
Openbaar Slachthuis gevoerd ten opzichte
Tan den verkoop van ijs.
Geslaagd zijn voor het candidaatsexameu
jpeeskunde de dames M. Gèrlach (Schie-
jam) en C. A. Buyze (Den Haag); en de
^eren A L Bollen (Den Haag), B. H. Op-
jjnberg (Den Haag), S. M. Lammerts van
jueren (Leiden), F. Bruyn (Den Haag), K.
Hordijk (Den Haag), A. Posthuma (Den
"aa2); I. Hoogendam (Schiedam), P. O. Clig-
a-'l (Den Haag), A. J. van den Briel (Den
aaS); L. van der Molen (Vlaardingen), J.
Verhage (Leiden), A. J W. Kaas (Den
en W. van den Berg (Leiden); voor
candidaatsexamen Romaansche taal en
jjterkunde de dames S. M. Braak (Den
,5a?: en M. Albarda (Den Haag); voor hei
floraal examen wis- en natuurkunde m.
^°fdvak dierkunde de heer C. J. Keyzer
Leiden); voor het taalkundig doctoraal
tarnen Indologie de heer A Jonkers (Lei-
voor het aanvullings-doctoraal examen
recht de heer N. Wentholt (Haar.
voor het candidaatsexamen rechtsge-
^rineid de heeren J. C. E, Raming (Den
0. Leyendekkers (Rotterdam), K. W.
pieman (Rotterdam) en J. D. de Haan
^«elmonde)
PROF. Dr. P. T. BLOK.
Vijftig jaar doctor.
Froi. Dr. P. J. Blok.
Morgen, Vrijdag, is het vijftig jaar gele
den, dat prof. dr. P. J. Blok, oud-hoogleeraar
in de vaderlandsche geschiedenis aan de
universiteit te Groningen en de Leidsche
universiteit, alhier promoveerde tot doctor
in de klassieke letteren. Hoewel prof. Blok
te kennen had gegeven, dat hij dezen dag
onopgemerkt wilde zien voorbijgaan, 13 hij
tenslotte toch voor den op hem geoefenden
aandrang gezwicht en zal hij morgenmid
dag van 4 tot half zes te zijnen huize recep
tie houden.
Petrus Johannes Blok werd 10 Januari
1855 te Den Helder geboren, waar zijn
vader hoofd eener school was. Hij bezocht,
na de school zijns vaders te hebben door-
loopen. de Latijnsche school te Alkmaar en
werd 22 September 1873 alhier als student
in de letteren ingeschreven. Hij studeerde
daar onder leiding van Cobet, De Vries,
Dozy en Fruin. 14 December 1876 legde hij
met goed. gevolg het candidaatsexamen af
en 7 December 1878 het doctoraal examen.
Hij promoveerde den 21sten Juni 1879 tot
doctor in dp klassieke letteren op een proef
schrift, getiteld: Cerlus Pompeius magnus
Gnaei filius". De gemeenteraad benoemde
hem 4 Augustus 1879 tot 1 eeraar in de Ne-
deriandsche taal en geschiedenis. In 1884
werd hij benoemd tot hoogleeraar in de va
derlandsche geschiedenis aan de universi
teit te Groningen, welk ambt hij den 26sten
September van dat jaar aanvaardde. 10 jaar
later, bij K B. van 21 Mei 1894. werd hij
benoemd lot hoogleeraar in de vaderland
sche geschiedenis aan de universiteit alhier
als opvolger van prof. Fruin. Hij aanvaardde
het hoogieeraarsambt met een rede den
6den October 1894. In den academischen
cursus 1909/1910 was hij secretaris van den
academischen senaat en in den volgenden
cursus rector magnificus der universiteit.
Van 1 October 1896 tot 1 December 1897
was hij leermeester van H. M. de Koningin
en ook H I\ H. Prinses Juliana heeft hij in
Haar jeugd geschiedenis-onderwijs gegeven.
In 1925 moest hij wegens het bereiken
van den 70-jarigen leeftijd aftreden, hetgeen
hij den 25sten Mei deed met een afscheids
college, bij welke gelegenheid hem door een
huldigingscommissie zijn bibliographie werd
aangeboden.
Een belangrijk aandeel beeft prof. Blok
gehad in de oprichting van het Nedcr-
landsch Historisch Instituut te Rome. waar
thans zijn borstbeeld wordt aangebracht.
Verschillende buitenlandsche en binnen-
landsche onderscheidingen vielen hem ten
deel. O.a. benoemde de universiteit te Mar
burg hem in 1904 tot eeredoctor in de phi
losophic en vrije kunsten en in 1909 werd
hij benoemd tot doctor honoris causa in de
geschiedenis aan de universiteit te Leuven.
Voorts was hij een der oprichters van het
Historisch Genootschap te Groningen en
van de vereeriiging Oud-Leiden. Voorts is hij
buitenlandsch lid van de commissie voor
vaderlandsche geschiedenis te Venetië en
sinds 1913 eerelid van de Historical So
ciety te Londen Hij is ridder in de orde
van den Nederlandschen Leeuw, comman
deur in de orde van de' Kroon van Italië.
Bij zijn aftreden in 1925 werd hij onder
scheiden met het commandeurskruis van de
Orde van Oranje Nassau. De Fransche re-
geering benoemde hem tot Officier de Ff in
struction Publique.
Ook was hij gedurende lal van jaren lid
der commissie van het stedelijk museum
De Lakenhal alhier en van 1903 tot 1904
voorzitter van de Maatschappij der Neder-
landsche Letterkunde.
Evenals og. de groole stations, zal in
gaande Maandag 1 Juli a.s. op het station
alhier naast het plaatskaartenbureau een
kapperssalon geopend worden. Een Amers-
foortscbe kapper exploiteert deze salon.
Op uitnoodiging van de afdeeling Leiden
dor Democratische Partij heeft gisteravond
in de groote zaal van het Nutsgebouw voor
een kleine schare belangstellenden onze
stadgenoot dr. Z. Kamerlingh een politieke
rede gehouden.
De spreker werd ingeleid door den heer
De Jong, voorzitter van de afdeeling Rotter
dam, die een woord van hulde bracht aan
de nagedachtenis van den heer A. I. Wil-
mans, wiens houding in den gemeenteraad
steeds getuigenis aflegde van het juiste De-
grip „democratie".
Dr Kamerlingh ving aan met op te mer
ken, dat er in de politiek weinig moois
schuilt, wanneer zij niet wordt gedragen
door idealen. Eerst wanneer, hooge beginse
len daaraan ten grondslag liggen, verheft
de politiek zich ver uit boven het alledaag-
9chè. Het eerste punt der democratische
politiek is de strijd legen het militarisme
door middel van nationale ontwapening; dit
is de toetssteen van heel ons beginselpro?
gramma. Meer en meer .aldus spr. be
ginnen de scheidingslijnen tusschen de 36
verschillende partijen te vervagen en steed3
scherper omlijnd .wordt de klopf: radicale
vooruitgang in het algemeen belang of star-
vasthouden aan het privé-belang van den
enkeling, die de macht in handen heeft.
Aan de hand van een achttal stellingen
besprak dr. Kamerlingh dan uitvoerig het
onlwapeningsvraagstuk. Na de gruwelen van
den modernen oorlog te hebben geschetst,
toonde hij aan, dat bewapening ten oorlog,
oorlog aantrekt en inplaats van een geest
van internationaal vertrouwen, wantrouwen
zaait. Spr. was van oordeel, dat een oorlog
tegen een onbewapend volk niet kan be
slaan, omdat het ten slachtbank gevoerde
zgn. vijandelijke leger niet bestand zal
blijken tegen de infectie door het anti-mili-
tairistische volk. Bovendien is er in dezen
tijd in West-Europa niets, wat den gruwel
van een oorlog rechtvaardigen kan-, dat in
vroeger eeuwen oorlogen wel eens gerecht
vaardigd waren, geeft spr. gaarne toe, doch
toen was het een kwestie van godsdienst-
dwang, die het Nederlandsche volk tot in
zijn diepste zieleleven trof.
Persoonlijke dienstplicht noemde spr. een
schrijnend onrecht tegenover hen, die op
het standpunt van nationale ontwapening
slaan.
Wie bij de komende verkiezingen zijn of
haar stem uitbrengt op een tegenstander
van nationale ontwapening, laadt daarmede
de verantwoordelijkheid op zich voor de
gruwelen van een oorlog, welke over ons
land dreigt te komen Het ware een schreeu
wend onrecht tegenover de huidige Neder
landsche mannelijke jeugd daartoe mede te
werken.
Spr. meende, dat het doorvoeren van na
tionale ontwapening in Nederland de zaak
der internationale ontwapening ten zeerste
zal bevorderen. De oorlog van 1914 heeft
de oorlogvoerende landen doen ervaren, dat
er geen erger tyran is dan het moderne mi
litarisme.
Maar die lyran staat op een voetstuk van
leem en ,de boeien, waarin de volkeren ge
kluisterd liggen, zijn van stroo.
Aan de Nederlandsche kiezer en kiezeres
de schoone taak om op den 3den Juli mede
te helpen dien tyran van zijn voetstuk te
doen tuimelen en de kluisters te verbreken.
Na een korte pauze, welke door zang en
muziek werd ogeluisterd gaf de heer De Jong
gelegenheid om in debat te treden» waarvan
werd gebruik gemaakt door de heeren Frank
Rees en 's Jacob.
De beide debaters werden beantwoord
door mevr. A. G. LuytenBlock, No. 1 der
D P.-lijst en den heer Van Dijk, eveneens
candidaat dier partij.
Na re- en dupliek werd de bijeenkomst
met een woord van dank aan spreker, de
baters en auditorium gesloten.
W ij z i g i n ge n
Leidsche Uitgeversmaatschappij, Hoogl.
Kerkgra-cht 23, Leiden. Nieuwe Commissa
rissen: mr. A. J. Romyn, Leiden; en A. J.
N. Nyman, te Amsterdam.
N.V. E Hollants' Schoenenmagazijnen,
Visehmarkt 23, Leiden. Uittredend Dir.:
H. L. A. M. Hollants, te Leiden. Nieuwe
Commissaris: H. L. A. M. Hollants, te Leiden.
Het Leidsch Harmonie-Gezelschap
„De Post" 'heeft, in verband met rijn 20-
jarig bestaan, aan den Burgemeester aan
geboden geheel belangloos een concert te
geven, welk aanbod met erkentelijkheid 13
aanvaard.
Het concert zal worden gegeven op Dins
dag 25 Juni a.s., des avonds te acht uur
in den tuin van de Sociëteit Musis Sa
crum" in het Plantsoen.
Rede van den heer J. R. Snoeck Henkemans
In het gebouw „Rehoboth", dat bijna ge
heel was gevuld, heeft gisteravond de heer
J R. Snoeck Henkemans, lid van de Tweede
Kamer der Staten-Generaal, voor de Chr.
Hist. Unie een lezing gehouden over het
onderwerp: ..Kamerverkiezing en Volkstoe
komst".
De spreker werd ingeleid door den heer
Huner. die verzocht te zingen Ps. 138 1
en voorging in gebed, waarna gelezen werd
Ps. 2. Na een kort welkomstwoord, speciaal
tot' den spreker, verkreeg deze direct het
woord
De heer Snoeck Henkemans begon met
op te merken, dat niet speciaal deze, maar
alle politieke verkiezingen groote betc-ekenis
hebben. De verkiezingen, die voor de deur
staan, hebben intusschen een bijzondere
beteekenis. De Chr. Historische Unie maakt
een diep belijnd verschil tusschen volksver
tegenwoordiging en regeering. Daarom
maakt ze geen afspraken omtrent de Regee
ring, voordat de volksvertegenwoordiging is
samengesteld. De volksvertegenwoordiging
is slechts de mond van het volk en is nooit
bevoegd om de regeering samen te stellen.
Het doel van de Unie is slechts de Christe
lijke grondslagen van ons volksleven te be
vestigen. Daarin is alles samengevat. Er
volgt uit, dat ons volksleven inderdaad op
Christelijke grondslagen rust. Dit wordt ook
wel erkend door de tegenstanders.
Alles wordt echter gedaan om aan die
grondslagen te tornen. Spr. noemt de' toe
nemende ontwrichting van het huwelijk en
de beschouwingen omtrent den eigendom
als voorbeelden. Er zal geen toekomst zijn
voor het Nederlandsch volk als het geschei
den zal worden van zijn grondslagen.
In het buitenland is het met de ontwrich
ting van het huwelijk in het bijzonder en
van de grondslagen van het volk in 't alge
meen nog erger gesteld. En ook uit het bui
tenland dreigt het gevaar voor ons; men
denke slechts aan de Russische propaganda.
Intusschen komen bij elke Kamerverkie
zing speciale vraagstukken naar voren, die
moeten worden belicht door de beginselen.
Drie groepen van deze vragen wil spr.
nader onder oogen zien, namelijk de vragen
op sociaal, koloniaal en internationaal ge
bied.
Wat betreft de sociale vragen moet eerst
met het godsdienstig leven rekening worden
gehouden. De overheid heeft te waken en
te zorgen voor dat godsdienstige leven. Van
daar het artikel in het manifest betreffende
de predikantstractementen.
De Unie stelt zich tegenover den klassen
strijd, maar erkent intusschen zeer zeker,
dat do overheid een groote taak heeft op
sociaal gebied. Er zijn vele zwakken en
zwakke plekken in het maatschappelijke
leven en volgens het gebod van de naasten
liefde moeten die zwakken worden gehol
pen en die zwakke plekken worden ver
sterkt. Op sociaal gebied is nog veel te doen
en hiervoor moeten de oogen geopend
blijven.
De Unie staat lijnrecht tegenover de in
voering van het Staatspensioen, omdat er
moet blijven eeft duidelijke band tusschen
den arbeid en het later te genieten pensioen.
Dat is bij het Staatspensioen niet het ge
val. Het volk zou er door in de verkeerde
richting worden opgevoed. Wel wil de Unie
er toe medewerken om den toestand zooals
die is bij de ambtenaren, te doen toepassen
op de particuliere bedrijven, maar nooit zal
zij goedvinden, dat het volk steunt op de
openbare kas.
Ook het koloniale vraagstuk staat in het
midden van de belangstelling. Door zijn ko
loniën neemt ons volk de belangrijke plaats
in tusschen de rij der volkeren. Wij moeten
deze koloniën als deel van het Koninkrijk
der Nederlanden behouden. Onder de Azia
tische volken komt een geest op. die mede
zeggenschap wil. Aan een meerdere zelf
standigheid van Indië worde ruimte gegeven.
Op het internationaal terrein vragen de
aandacht het vredesvraagstuk en de kwestie
NederlandBelgië. De vredesbeweging raakt
ons Christenhart en heeft onze sympathie.
Wij hebben er steun aan te verleenen.
De rechtsidee in de volkerengemeenschap
moet worden gesteund. De Unie verzet zich
echter tegen het streven naar nationale ont
wapening. Er kunnen zich omstandigheden
voordoen, waarin het noodig is met geweld
de rechten en vrijheden van ons volk te
verdedigen. Bovendien is het een waan
denkbeeld, dat door nationale ontwapening
de vrede zou worden bevorderd. De voor-^
deelige ligging van ons land zou bij 't eerste
rommelen van oorlogsgevaar, aanleiding
zijn voor de groote Europeesche landen om
op dat stuk land zoo spoedig mogelijk de
hand te leggen. De oorlog zou daardoor juist
ontketend kunnen worden in plaats van
tegengehouden.
Ook de Belgische kwestie vraagt de aan
dacht. Er is niets door België te eischen,
dat aan dat land rechtens toekomt. Uit
vriendschap en welwillendheid hebben wij
Eet debat in de Eerste Kamer over de
interpellatie-Colijn. (Uit het Parlement, 3a
Blad).
De jaarrercaderine van de Chr. Midden-
slandEvereeniging. (Binnenland, 3e Blad).
Het voortgezette pleidooi in het straf.
proces-Liebermann. (3e Blad).
De stand de, landbouwgewassen. (Land,
en tuinbouw, 2ei Blad).
Stresemann heelt te Parijs een onderhond
met Briand en Poincaré. (Buitenl, en Tel.
Ie Blad).
De Herstelkwestie. (Buitenl. en Tel. la
Blad).
echter een open oog voor de belangen van
andere landen. Wij wenschen wel eigen
rechten te handhaven, maar daarnaast alles
te doen wat de goede internationale verhou
dingen kan bevorderen.
liet den wensch dat ons volk bij de stem
bus een krachtig en duidelijk geluid zal
geven en zich zal verklaren voor de beves
tiging van de Christelijke grondslagen, be
sloot spr.
Een hartelijk applaus volgde op deze on
der groote belangstelling aangehoorde rede.
Na een woord van dank tot den spreker,
werd met dankgebed gesloten.
Voor het examen Gemeente-admini
stratie, afgenomen door de Ned. Ver. voor
Gemeentebelangen ten Den Haag is geslaagd
de heer G. A. F. Everstijn alhier.
Hedenavond komen afgevaardigden
van de deelnemende zangverenigingen aan
het zangconcours te Sassenheim op 9 Mei 1.1.
bijeen, om de behaalde prijzen, diploma's
en critische verslagen in ontvangst te ne-
men. Het uitvoerend comité vergadert hier
voor in het gebouw Nathanaël. Na -floop
zijn de werkzaamheden voor dit comité
weder ten einde.
Eenige maanden geleden werd hier te
lande opgericht een Hongaarsche Bond,
waarbij nagenoeg alle in Nederland wo
nende Hongaren zijn aangesloten. De Bond
geeft een Hongaarsch btaadjé uit, is bezig
een groote Hongaarsche bibliotheek bij el
kander te krijgen en voert succesvolle be
sprekingen omtrent het slichten van een
Hongaarsch Huis hier te lande, die een
centrum moet worden van alle hier in het
Koninkrijk wonende Hongaren, tevens van
de Hongaarsche taal en cultuur.-
Ook voor de goede verstandhouding tus
schen Holland en Hongarije, voor de gees
telijke en cullureele uitwisseling tusschen
beide landen en voor het versterken van
vriendschapsbanden ertusschen wenscht de
Bond indirect te werken.
Men hoopt ook, dat de Bond er zeer veel
bij zal dragen om meer en beter kennis van
het land en volk van Hongarije in Holland
te doen onstaan.
In de a.s. zomervacanlie zal ook hier ter
stede een bijeenkomst worden gehouden.
De groentijd van het Leidsch Studentsn-
corps begint dit jaar 18 September en eindigt
4 October. De groentijd wordt derhalve dit
maal niet vervroegd, geljjk in de laatste
jaren de gewoonte was.
Op 19 Juni 1929 stonden 243 werk
zoekenden bij de Arbeidsbeurs ingeschre
ven tegen 435 op 19 Juni 1928.
Gistermorgen omstreeks halftien is de
73-jarige W. Chr. op de Blauwpoortsbrug
tegen een rijwiel bestuurd door den 13-jarigen
J. H. K. opgeloopen. De oude heer kwam te
vallen en kon niet meer op staan. Binnenge
dragen bij den opticien fa. Mulder, consta
teerde de dokter van den E.H.D. een breuk
van het rechterheupbeen.
Per ziekenauto werd de oude heer naar het
Elisabethsgesticht overgebracht.
- Gistermiddag te ruim 5 uur i3 de 23-
jarige kok C. V. in het café-reslaurant ,.Beila-
vue" van een trap gevallen en met zjjn boofd
op een grameten vloer tereoht gekomen.
De jongeman bekwam een lichte hersen
schudding en een linkerdijbeenbreuk en werd
naar het Elisabethsziekenhuis overgebracht.
De politie waarschuwt verhuurders van
stofzuigers om geen machines mee te geven
aan hun onbekende personen, daar er onder
deze een schuilt, die er een gewoonte van
maakt de stofzuigers niet terug te brengen
