Iet Koninklijk bezoek
aan de Hoofdstad.
r Jaargang
LEIDSCH DAGBLAD, Maandag 10 Juni 1929
Tweede Blad
No. 21236
NA AANKOMST OP HET PALEIS werd haar door de Kon. Man-
nen-Zangvereeniging ..Apollo" en de Kon. Liederlafet „Zang en
Vriendschap" onder leiding vair Fred. Roeske ef'n zanghulde
geb rachl.
H.M. KONINGIN-MOEDER deed Zaterdag haar intocht in Amsterdam.
Na haar aankomst in de schitterend versierde stad, verscheen zij met
de andere leden der Koninklijke Familie op het balcon van het Paleis
om de geestdriftige hulde der menigte in ontvangst te nemen.
HUIZEN VAN STAAL. In Hattingen aan de
Ruhr is een groot complex huizen neergezet,
die geheel van staal zijn opgetrokken.
311 DE ROEI WEDSTRIJDEN OP DEN
pMSTEL van de Kon. Roei- en Zeilvereeni-
behaalde de oude acht van Njord in het
I nummer oude achten de overwinning.
IN VERBAND MET HET KONINKLIJK BEZOEK AAN DE HOOFDSTAD hebben
twee onderzeeërs in de Amsteirdarasche haven ligplaats genomen. Het vlagvertoon
der Nederlandsche marine waartoe ook HrMs. „Hertog Hendrik" behoort, welk
schip men nog juist rechts op de foto kan waarnemen, heeft veel belangstelling.
HUGO NOLTHEiNIUS, lid van Het hoofd
bestuur der Mij. tot bevordering der Toon
kunst is op 80-jarigen leeftijd in het Diaco-
nessenhuis te Haarlem overleden.
Rijtoer en plechtige herdenking van het halve eeuwfeest van de
komst der Koningin-Moeder in ons land.
Ne
Het koninklijk gezin heelt gistermorgen
Westerkerk den dienst bijgewoond on-
tehoor van ds. P. J. de Jong, die een
icatie hield naar aanleiding van Han-
mgen 12 6a en 10b. De dienst had een
'non verloop.
Gistermiddag zijn de Koningin-Moeder, de
IVnmgin, Prinses Juliana en Prins Hendrik
sroot gevolg uitgereden voor het maken
een grooten rijtoer, waarbij van open
Mgen werd gebruik gemaakt. Te twee
l1" precies had het vertrek plaats en de
K welke zich Zaterdag bij den intocht
M had laten zien, zond thans haar gouden
Wt in milde overdaad over den kleurigen
P-t Een talrijk publiek was op den Dam
fengestroomó, ook in de binnenstad was
k belangstelling, vooral van de jeugd, bij-
";,-der groot. Het eerste deel van den loer,
j'-te het Rijksmuseum lot doel had, ging
|*a- langs Utrechtschestraat, Heerengracht,
^riiiersgracht, Fokke Simonszslraat, Vij-
%acht, Weteringstraat, Weteringschans,
^scheplein, Vondelstraat, Tesselschade-
Raat, Roemer Visscherstraat naar het Von-
ij-park. In de meeste stralen waren de
pons met bloemen en tapijten versierd en
lal van vensters woei de driekleur en
oranje-blanje-bleu. In de Fokke Simonsz-
'al stonden lal van leden der bUurlvereeni
.Prinses Juliana" om hun vaandel ge
paard, hun gejuich gold vooral de Prinses,
J-'ijens viel het op. dat de belangstelling
I* meesten uitging naar de grijze vorstin-,
Beroep: „Leve de Koningin-Moeder!"
allerwegen.
onder druk was het in het Vondel-
*-'£ voorts hadden honderden en nog eens
Werden bij het Rijksmuseum aan den
der Hobbemastraat een goed plaatsje
pohl. Een enthousiast gejuich sleeg op.
het Koninklijk rijtuig voor den ingang
p tentoonstelling „Hellas en Rome" stil-
- Daar werden de vorstelijke personen
ontvangen door den heer II J. Schaap,
voorzitter van het Kon. Oudheidkundig Ge
nootschap en door de heeren A. J. J. Ph.
Haas, F. P. Bodenheim, J. van Eek, jhr. G.
C. Six en mejuffrouw M. M. Bottenheim, alle
bestuursleden van dil Genootschap. Namens
de tentoonstellingscommissie was aanwezig
de heer W. Speyer.
Jongejutlrouw Johanna Bodenheim bood
de KoningiD bloemen aan. jongejutlrouw Al-
wine Bodenheim deed dit aan de Koningin-
Moeder, terwijl de kleine jonker Six Prinses
Juliana een ruiker offreerde De Koningin-
Moeder, Haar dochter, kleindochter en de
Prins werden resp. rondgeleid door de hee
ren Haas, Schaap, jhr. Six en Van Eek. Na
afloop der bezichtiging werd door een zes-
lal jongedames thee aangeboden.
Toen de vorstelijke personen hun hand-
teekening in hel register hadden geschreven,
werd de rijtoer voortgezet. Langs verschil
lende straten werd de Weesperstraat be
reikt, waar de geheele Joodsche bevolking
op de been was. In deze straat en op het
J D Meyerplein zag men. zoover het oog
reikte, één deinende menschenzee Tegen
over de Ned Isr. Synagoge hield het Ko
ninklijk rijtuig stil Bij de Synagoge was
opgesteld het koor van de „Joodsche Stem"
onder leiding van Jacob Hamel, welk koor
was aangevuld met kinderen van alle Jood
sche scholen en weeshuizen te Amsterdam
Forsch en zuiver klonk het geluid der hon
derden stemmen, die het lied „Van 'n gou
den Koninginnel" ten gehoore brachten,
waarvan de woorden en muziek resp. ge
schreven zijn door den rabbijn dr. M de
Hond en Jacob Hamel. Na dit lied dat op
de vorstelijke personen een diepen indruk
maakte, werd de eerste strofe van het „Wil
helmus" gezongen. Hel geheel was bedoeld
als een hulde aan het Vorstelijk gezin, spe
ciaal aan de Koningin-Moeder ter gelegen
heid van haar 50-jarig staatsburgerschap.
Onder oorvepdoovend gejuich der menigte
zette de stoet zich na de hulde weer in be
weging en werd, in afwijking van het offi-
cieele programma, langs Gelderschekade en
Oosterdokskade naar de De Ruyterkade ge
reden, langs het vroolijke, zich in zonlicht
badende Y met zijn vele gepavoiseeide sche
pen. Voor de brandweerkazerne stonden, ter
wijl de alarmklok luidde, de brandwachls
als stramme militairen, even later brachten
de Jantjes van de torpedojagers Z 5 en Z 6,
die gemeerd liggen aan den steiger van Van
Es en Van Ommeren, het eere-saluut aan
het Vorstelijk gezin. Hetzelfde herhaalde
zich kort daarna, ditmaal was het saluut
afkomstig van de bemanningen van Mr. Ms.
„Hertog Hendrik" en van een tweetal onder
zeebooten. welke te zamen op het builen-Y
lagen gemeerd. De stoet bevond zich op dat
oogenblik op de terreinen van de Holland
Amerika Lijn. Via het Westelijk viaduct be
reikten de rijtuigen ten slotte het dichtbe
volkte Damrak en het was halfvijf, loen het
Koninklijk rijtuig voor den ingang van het
Paleis stilhield. Voor het Koninklijk Gezin
zich teruglrok. had het van de duizendkop
pige menigte, welke het geheele Damplein
vulde, een ovatie in ontvangst te nemen.
Dat de liefde voor het Oranje-huis in de
hoofdstad nog onverzwakt is, is dezen mid
dag wel zonneklaar bewezen 1
In de Nieuwe Kerk had hedenmorgen de
Plechtige Gedachtenisviering plaats van het
feit, dat Koningin Emma vóór een halve
eeuw in ons vaderland kwam. Voor deze
gelegenheid waren uit het groote kerkge
bouw de banken verwijderd en was voor het
koorhek een podium opgericht, bestemd voor
de Koninklijke Familie en het Hot. Achter
het koorhek hing een donkerblauw velours
kleed, waardoor het daarachter gelegen ge
deelte van het gebouw werd afgesloten. De
voorzijde van dit podium was afgezet met
rose hortensias. Ook voor het orgel was een
tribune opgericht voor de 56 musici van het
Concertgebouw-orke9t en de 150 zangers en
zangeressen van Toonkunst. Ook hier bloe
men en planten, zoo ook om de pilaren. Het
kerkgebouw maakte een feestelijken indruk.
In de ruimte, die verkregen was door hel
weghalen van de banken, waren ruim 1800
stoelen gezet.
Tegen elf uur zijn reeds een groot deel
dezer plaatsen door de genoodigden bezet.
Het zijn zij. die bijgedragen hebben aan hel
..Huldeblijk dat in den namiddag-aan Ko
ningin Emma zal worden aangeboden. Lang
zamerhand worden ook de zetels, bestemd
voor de officieele personen, ingenomen.
Hiervoor waren genoodigd de ministers van
staat, leden van Gedeputeerde Staten van
Noord-Holland, de burgemeesters van de
groote steden, de voorzitters van de Eerste
en Tweede Kamer der Staten-Generaal, de
te Amsterdam wonende leden van Eerste en
Tweede Kamer, de leden van het corps con
sulair, de leden van den algemeenen kerke-
raad en van de kerkelijke commissies. Om
elf uur ruischen de eerste orgelklanken door
het gebouw. Het is de bekende organist A.
M. Rijp, die het voor deze gelegenheid aan
gebrachte orgel uit Amersfoort bespeelt. Om
halftwaalf wordt het plotseling stil in het
gebouw. Aan den ingang van het gebouw
werden zij welkom geheelen door de com
missie voor de Gedachtenisviering, mr. G.
Vissering. C. G. Vattier Kraane, mr. L. E.
Kielslra, mr. L. H. de Jong Schouwenburg
Breda, Kleynenberg, dr. F. J. Los en ds. G.
Jansvelt. Hier werden ook bloemen aange
boden aan de Koningin-Moeder, de Koningin
en de Prinses door de jongedames Maria den
Tex, Lientje Eibergen Sanlhagens en Jaco-
mina de Jong Schouwenburg. Als de Ko
ninklijke familie naar haar plaatsen wan
delt H. M. de Koningin-Moeder ditmaal
als eerste praeludeert het orgel het Wil
helmus en is ieder opgestaan. Zoodra de
vorstelijke personen hun zefels hebben be
reikt vallen orkest en zangers onder leiding
van dr. Willem Mengelberg in met het Wil
helmus uit den Nederlandschen Gedenck-
Clanck" van Valerius, bewerkt door Willem
Mengelberg. Twee coupletten worden gezon
gen. Wanneer de laatste woorden van het
laatste couplet zijn verklonken, heeft ds. A.
H. G. van Hoogenhuvze den kansel beklom
men. waar hij bidt om God's besten zegen
voor het Koninklijk Huis. Wanneer dan het
koor gezongen heeft
O onvergeetb're stond,
O, dag van zielsveibiijding,
Hoe werd het aloud verbond
Geslerkt door hooger wijding.
Nu daal op het Vorstelijk Hoofd
Heel Neerland's vreugd en eer,
Een rijker zegen weerl
Zoo wordt Gods naam geloofd,
heeft de burgemeester van Amsterdam, de
heer W. de Vlugt, het spreekgestoelte betre
den, dal opgericht is links van de Ko
ninklijke familie tot het uitspreken van de
gedachtenisrede, als tolk van de burgerij van
de hoofdslad. Tn deze rede zegt de heer De
Vlugt. dat Amsterdam het als een heerlijk
voorrecht beschouwt in dezen tijd van her
denking (e huldigen en van haar dankbare
toegenegenheid te doen blijken
Na er aan herinnerd te hebben, dat het
een halve eeuw geleden is, dat Koningin
Emma Arolsen verliet, om haar nieuwe va
derland te betreden, zegt spr., dat wel zeer.
verscheiden aard de gevoelens moeten zijn
geweest, die Koningin Emma toen hebben
bezield Spr. weet niet welken indruk da
ontvangst-plechtigheid, die hij heeft be
schreven, op Hare Majesteit heeft gemaakt,
noch welke herinnering zij heeft medege
nomen uit den tocht door de in luisterrijken
feestdos getooide stad, toen Zij toegejuichd
door duizenden, deze inkomsle tot een ware
triumftocht heeft zien uitgroeien. Spr. kent
dien indruk niet, maar waar het hart beter
en directer verstaat dan het verstand dik
werf vermag, kan spr. raden, dat Hare Ma
jesteit, zoo jong nog en open voor hef
schoone leven heeft gevoeld, dat het dui
zendvoudig welkom, Haar die dagen op ve
lerlei wijze toegeroepen, inderdaad een op
rechte afspiegeling was van de hartelijke
gevoelens, waarmede de gansche bevolking
dezer stad haar nieuwe Vorstin tegemoet
trad.
Spr. herinnert dan aan een plechtige
stond in hetzelfde kerkgebouw in 1879. die
veel overeenkomst heelt met deze, maar
ook groote verschillen. De taak, welke hef
God behaagd heeft op Uw schouders te leg
gen, zoo vervolgt spr., was zeer zwaar. Spr,
schetst dan de vier functies, die Hare Ma
jesteit bij het Nederlandsche Volk onverge
telijk hebben gemaakt. Eerst als Koningin
en Gemalin van Willem III, vervolgens als
regentes, als moeder en ten solte als Ko
ningin-Moeder. Het spreekt vanzelf dat som
mige der hooge funoties niet te scheiden zijn,
zegt spreker. Hoe zou de beteekenis, welke
Uwe Majesteit als Koningin, als Gade van
den Koning gehad heeft, kunnen worden ge
scheiden van het moederschap, waarmede
het Koninklijk gezin op den gedenkwaardi-
gen gelukkigen dag van 31 Augustus 1880
werd gezegend een dag, die het Neder
landsche volk tot diepe, uitbundige vreugde
bracht?
Schoon en zegenrijk is Uw taak geweest
in het gezin van den Koning, die in u op
lateren leeftijd, nog geluk en vreugde heeft
mogen vinden. Toen Zijne Majesteit krant
Ier neder lag, waart Gij het, Mevrouw, die.
Hem opgebeurd en bijgestaan hebt. In Zijn
leed hebt U Hem gesterkt en toen het einde
kwam, hebt U den slag gedragen op een
wijze, die allerwegen het warmste medege
voel, de diepste ontroering wekte. Uw leed
vond kracht in Hem, van Wien, door Wien
en lot Wien alle dingen zijn en die Uwe
Majesteit troostte en sterkte met en in de
liefde van Uw kind.
Uwe Majesteit had kracht nooiig. Een
