Leidsch Dagblad | 1929 | 2 mei 1929 | pagina 1

70*te Jaarcang

DONDERDAG 2 MEI 1929

No. 21205

Qfficieele Kennisgevingen.

STADSNIEUWS.

Het voornaamste nieuws
van heden.

EEN DER VLIEGB00TEN NAAR INDIë VERONGELUKT.

LEIDSCH

DAGBLAD

DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN

PRIJS DER ADVERTENTIEN:

30 Cis per regel eoor advertenliên uit Leiden en plaatsen waar
agentschappen van ons Blad gevestigd zijn Voor alle andere
alvertentiên 3ö Cts per regel Kleine tivertcntiSn uitsluitend
bi] vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 60 Cts bij een
maximum aantal woorden van 30

Incasso volgens postrerbt Voor eventueele opzending van brieven
10 Cts porto te betalen Bewijsnummer 5 Cts

Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postcheque- en Girodienst No. 57055 Postbus No. 54

PRIJS DEZER COURANT:

Voor Leiden per 3 maanden 2 35. per week

Buiten Leiden, waar agenter gevestigd zijn. per week
Franco per post 2 35 portokosten.

ƒ0 18
„018

Dit nummer bestaat uit VIER Bladen
EERSTE BLAD.

VERGADERING

van den

GEMEENTERAAD VAN LEIDEN,
op MAANDAG 6 MEI 1929.

des namiddag te twee uur.

I HET STEDEL. MUSEUM (LAKENHAL).

De vergadering zal, zoo noodig, 'savonds
wonden voortgezet.

To behandelen onderwerpen:

lo. Benoeming van vier Schoolartsen,
oor het tijdvak 1 April 19291 April
1930. (56)

lo. Benoeming van een Sladsvroedvrouw,
het tijdvak 1 Mei 19291 Hei
1932. (57)

3o. Benoeming van een tijdelijk leeraar
"ia de natuurkunde en de schoolhygiëne aan
óf aid. B van de Kweekschool voor onder
ijzers en onderwijzeressen. (53)

lo. Rekening, dienst 1928, van de Plaalse-
ijke Schoolcommissie. (59)

5o. Voorstel tot aankoop van eenigs
kies grond aan de Jan Lievenslraat. de
ijsbelbfteeg, de Langebrug. den Heeren-
ngel en den Hoogen Morschweg. (60)

Co. Voorstel lot aankoop van de muziek
kei staande m den tuin van de Sociëteit
Jlusis Sacrum". (61)

To Voorstel tol aankoop van een gedeelte
pond en water aan den Rijnsburgersinge',
"tie A Nis. 1196 en 1207, beide gedeei-
felifz. (631

Voorstel inzake den aankoop van de
uizeo en het pakhuis c.a. aan den Hoogen
orsrhweg. met bouw- en tuingrond. Seelie
Nis 687. 327 328 329 en 330 en de be-
s kikbaarstelling van de voor dien aankoop
tmdigde gelden. (63)

9o. Voorstel:

a tot aankoop van het huis mei erf en
in aan den Haagweg No. 9-, 3416

b. lot aankoop van een perceel grond met
daarop staande opstallen aan den
rsrhweg. Nis 64 en 64a;
o. lol vaststelling van den desbetre'fenden
'Toolingsstaat. (64)

10o. Voorstel tot aankoop van het perceel
■"'markt No. 12 en tot beschikbaarstel-
van de voor dien aankoop benoodigde
deo. (65)

llo. Voorstel lot verkoop van een strook
uwgrond op hel Raa-mland, ten noorden
an de Fruinstraat. aan A. H Dros Jr. (66)

12o. Voorstel tot verkoop van een perceel
•wjrrond aan het verlengde van de Johan
Witlslraat. aan Ir. J. J. Valkenburg. (67)

IBo. Voorstel tot beschikbaarstelling van
den ten beho°ve van de aanschaffing van
-^handtrommels in do brugwachterspost-
öuizen en het geven van onderricht in het
'erlronpn van oprste hulp bij ongevallen
pn het brugwachterspersoneel. (68)

Uo. oorslel om goed te keuren dat door
Lichtfabrieken een bedrag van
oO 000 wordt besteed ten behoeve van de
rischaffing van een installatie tot h°t
zuiden van vliegasch uit de rookgangen
Tan de Electriciteitsfabriek. (69)

15o. Aoorstel in zake de vaststelling van
- y^rnen'gvuldigingscijfer der plaatselijke
kr, '-lf' baastin-? naar het inkomen, voor het
^^wngjaar 1929/1930. (70)

VERKIEZING VOOR DE TWEEDE KAMER
DER STATEN-GENERAAL.

pc Burgemeester van Leiden brengt hel

0 gende ter openbare kennis.

P Dinsdag 21 Mei aanstaande, zal plaats
en de C3ndidaatstelling voor de Tweede
amer der Staten-Gencraal.

1 p D kunnen, van des voormid-
gs negen uur tot des namiddags vier uur,

jn en y°orzitter van het hoofdstembureau
LpiH 0 ter secretarie der gemeente

en Papenburg 12). worden ingeleverd:

LUSTEN VAN CANDIDATEN,
c/pi'*''' in artikel 35 der Kieswet
p ™j?®lfde 'ust mogen ten hoogste twin-
oet illen worden geplaatst. Iedere lijst
Worden onderteekend door ten minste
r.pD» Personen, die volgens de kie-
vpnn?^en(^e °P het oogenblik der in-
"r Sn ers zÖn voor de Tweede Kamer
\chl e^eneraa' binnen den kieskring.
*r ^en naam van ieder der onderlee-
moet do Worden vermeld

voorkomt. Dezelfde

uet de gemeente
llet kiezerslijst hij voi

kiezer mag niet meer dan één lijst onder
teekenen.

De candidaten moeten, met vermelding
van hun voorletters en woonplaats, op de
lijsten geplaatst worden in de volgorde,
waarin door de onderteekenaars aan hen de
voorkeur wordt gegeven.

Indien de candidaat is een gehuwde vrouw
of weduwe, wordt zij op de lijst vermeld
met den naam van haar echtgenoot of over
leden echtgenoot ondi r toevoeging van ha
ren eigen naam, voorafgegaan door het
woord „geboren" of een afkorting van dit
w'oord.

Bij de vermelding van een candidaat
mogen de voorletters geheel of ten deele
door de voornamen worden vervangen.

Dezelfde candidaat mag niet voorkomen
op meer dan één van de lijsten.

Bij de lijst moet worden overgelegd de in
art. 4 van het Koninklijk besluit van 12
December 1917 (Staatsblad no. 692) be
doelde schriftelijke verklaring van iederen
daarop voorkomenden candidaat, dat hij be
willigt in zijn candidaatstelling op deze
lijst. Indien de candidaat zich buiten het
Rijk in Europa bevindt, kan de hier bedoel
de verklaring telegraphisch worden gedaan
en is zij niet aan het officieele formulier,
hierboven bedoeld, gebonden.

De inlevering der lijst moet geschieden
persoonijk door één der onderteekenaars. De
candidaten kunnen daarbij tegenwoordig
zijn. Van de inlevering wordt door den voor
zitter van het hoofdstembureau een bewijs
van ontvangst afgegeven.

Formulieren, voor de lijsten en voor de
schriftelijke verklaring, hierboven vermeld,
zijn ter secretarie dezer gemeente kosteloos
verkrijgbaar tot en met den dag der candï-
daatstelling.

In herinnering wordt gebracht artikel 148
der Kieswet, luidende als volgt:

Hij die eene lijst, als bedoeld in artikel 35,
inlevert, wetende dat zij voorzien is van
handteekeningen van personen, die niet
bevoegd zijn tot deelneming aan de verkie- j
zing, waarvoor de inlevering geschiedt,--ter-
wijl zonder die handteekeningen geen vol
doend aantal voor eene geldige lijst zon
overblijven, wordt gestraft met gevangenis
straf van ten hoogste DRIE MAANDEN of
een geldboete van ten hoogste HONDERD
TWINTIG GULDEN.

Met gelijke straf wordt gestraft hij, die
wetende dat hij niet bevoegd is tot deelne
ming aan de verkiezing, eene voor die inle
vering bestemde lijst, als bedoeld bij artikel
35, heeft onderteekend. 3447

De Burgemeester voornoemd,
A. VAN DE SANDE BAKHTJYZEN.

Leiden, 2 Mei 1929.

KAMERVERKIEZING.

Stemmen in een andere gemeente.

De Burgemeester van Leiden maakt
bekend, dat bij de verkiezingen vo<?r de
Tweede Kamer der Staten-Generaal de kiezer
met inachtneming van het bepaalde in de
artikelen 57b tot en met 57j der Kieswet,
in plaats van in de gemeente op welker
kiezerslijst hij voorkomt, in een andere ge
meente aan de stemming kan deelnemen.
De kiezer kan in die* andere gemeente niet
bij volmacht stemmen.

De kiezer, die van deze bevoegdheid ge
bruik wil maken, deelt, uiterlijk veertien
dagen vóór den voor de stemming bepaalden
dag, in persoon ter secretarie van een ge
meente aan den burgemeester cf aan den
daartoe door dezen aangewezen ambtenaar
mede in welke gemeente hii aan de stem
ming deelnemen wil. Hij geeft daarbij op
zijn naam en voornamen, de dagteekening
en plaats zijner geboorte, de aemeente in
welke hij cp de voor deze verkiezingen
geldende kiezerslijst voorkomt, en een adres
in de gemeente in welke hij aan de stemming
wil deelnemen, zoo mogelijk met aandnidina
van straat en nummer.

Van de mededeeling wordt een schrifte
lijke verklaring opgemaakt, waarvan een
afschrift aan den kiezer wordt uitgereikt

De kiezer, die heeft medegedeeld in een
andere gemeente dan die op welker kiezers
lijst hij voorkomt aan de stemming te willen
deelnemen, behoort tot het stemdislricl in
hetwelk hij het door hem opgegeven adres
heeft. Bij onzekerheid hieromtrent behoort
hij tot het eerste stemdistrict. De kiezer en
zijn gemachtigde mogen niet meer deel
nemen aan de stemming in de gemeente op
welker kiezerslijst de kiezer voorkomt.

Aan het opgegeven adres ontvangt de
kiezer, die bevoegd is aan de stemming deel
te nemen, van den burgemeester der ge
meente van dit adres de oproepingskaart
voor de stemming in die gemeente. 3446
De Burgemeester voornoemd,
A. VAN DE SANDE BAKHUYZEN.

Leiden, 2 Mei 1929.

HET i MEI-FEEST DER S.D.A.P.

De feestvergadering.

De groole Stadszaal was gistermiddag ge
heel bezel met beluugers, die kwamen lui&ie-
ren naar de leestrede, welke duur het
Tweede Kamerlid, air. hannes, wérd uitge
sproken.

Nadat een strijkje eenige pittig gespeelde
nummers ten gehoore had gebracht werd
de bijeenkomst geopend door den heer
Baart, die allen hartelijk welkom heette en
zijn vreugde uitsprak over de groote op
komst Spr. hoopte, dat de deelname aan
den optocht nog veel grooter zou zijn. Met
een opwekkend woord met het oog op de
komende verkiezingen besloot spr., waarna
door allen staande de Internationale werd
gezongen.

Mr. Sannes, hierna het woord verkrijgen
de, ving aan met op te merken, dat de
1 Mei-dag een dag is van feest, maar ook
een dag van strijd.

Eerst wanneer alle volkeren, aangetrok
ken door het socialisme aangeland zullen
zijn in het rijk van de vrijheid, zal het
enkel een feestdag zijn.

Wat ligt er in hel woord „Gij neemt het
heele leven, wij nemen dezen eenen dag"
niet een geweldige aanklacht tegen het ka
pitalisme.

Maar om zelfs dezen éénen dag te leven
in eensgezinde blijdschap, is een sterke
organisatie noodig. waarin strijdkracht en
strijdlust de kenmerken der individuen
zelve zijn.

Spr. ging dan na, van hoe weinig belang
de arbeidende klasse 40 jaar geleden was.
hoewel die toch al weer op een hooger peil
stond dan eenige tientallen jaren tevoren,
toen zij nog niet streefde naar stoffelijke en
geestelijke verbetering.

Langzaam is zij gegroeid tot wat zij nu
is en nog steeds is haar streven gericht op
gelijkwaardigheid mét het thans nog opper
machtige kapitalisme, dal zij evenwel in de
toekomst zeker zal overwinnen (applaus).

„Een 8-urige arbeidsdag" was de eisch op
1 Mei 1890 het leek er niet naar of deze
eisch ooit in vervulling zou gaan, maar
thans is nu toch verwezenlijking over de
gansche linie in het verschiet. Een groot
gedeelte der arbeiders profiteert er nu reeds
van. Dat dit bereikt is. is grootendeels te
danken aan het geloof der ouderen, in de
macht der arbeiders, dat hun levende
kracht vormde. Willen wij ons ideaal ver
wezenlijkt zien, dan moeten wij, zooals
Kautsky het jaren geleden zei: onze eischen
zoodanig stellen, dat de massa van het pro
letariaat er door in geestdrift ontsteekt en
de tegenstanders ze beschouwen als utopie.

Een dier wenschen is de wereldvrede; wij
hebben aan den lijve gevoeld, waarop de
bewapeningsstrijd van vóór 1914 is uitge-
loopen. En na den wereldoorlog, is het alsof
deze ons weinig geleerd heeft. Het kapita
lisme heeft nieuwe middelen gezocht en
gevonden om zijn winsten zoo hoog moge
lijk op te voeren en veilig te stellen door
middel van internationale trust- en kartel
vorming. Dat is een veiliger weg, dan de
oorlog, welke economische en politieke ach
teruitgang met zich brengt. Aan de hand
van een citaat ontleend aan generaal Snij
ders betoogde spr. dan. welk een noodlotti-
gen invloed de generale staven en het mili
tair-politiek beleid gehad hebben op het
verloop van de crisis van 19141918. Een
nieuwe oorlog zal de geheele wereld tot één
groot kerkhof maken, doordat hij in de eer
ste plaats gericht zal zijn tegen de weer-
looze burgerij Dc moderne oorlog is ge
ïndustrialiseerd en gemechaniseerd. Uitvoe
rig schetste spr. de verschrikkingen van een
zoodanigen krijg en staafde zijn beweringen
met een citaat van mr. van Sloten, den be
kenden voorman van het Roode Kruis, die
zich op een conferentie in denzelfden geest
uitliet.

Het gaat voor de volkeren om de vraag
„leven of dood" en daarom rust op hen de
hooge plicht om met alle mogelijke midde
len te trachten een nieuwen wereldoorlog te
voorkomen, hetzij door algemeene werksta
king. hetzij door massale dienstweigering
(applaus).

In die richting werkt de sociaal-democra
tie o.a. door haar internationaal petitionne
ment voor algeheele ontwapening. De natio
nale ontwapening is hierbij van grooten in
vloed en in dit verband wees spr op Dene
marken, waar ingeval het ontwapenings
wetsontwerp verworpen zou worden, de so
cialistische regeering overweegt dat reactio
naire regeeringslichaaro-uit de staatsregee-
ring te bannen.

Ons ontwapeningsontwerp. aldus spr., is
verworpen in de Tweede Kamer, maar
mocht dit lichaam in tweede instantie het
aannemen en de Eerste Kampr zou het toch
verwerpen dan zou onze volgende 1 Mei-
leuze moeien luiden- ..Weg met de Eerste
Kamer" (applaus)

Achtereenvolgens besprak mr Sannes nog
zeer kort de eischen: Staatspen9ioeneering,

medezeggenschap in de bedrijven en arbei-
dersvacanlie.

Tenslotte wekte spr. nog op tot het lid
maatschap van de V A R.,A. en hij eind-7de
j met een krachtige peroratie,waarin hij allen
1 opwekte om mei inspanning van alle krach-
I ten mede te werken tot verbreiding van het
i socialisme, opdat waar worde het woord uil
ons strijdlied: „Aan u. o volk. de zegepraal",
(applaus).

Hierna betrad de bekende declamator
Willem van Cappellen het podium, die al
lereerst voordroeg een fragment uit het
derde bedrijf van Henriëlle Roland Hoists
„Opstandelingen" en „Het lied van den ma
chinist" van Ada ma van Scheltema.

Na een korte pauze declameerde hij nog
een Jordaansche schets „Sinl-Nicolaa&-
j avond", waarmede hij veel bijval oogsite.

De heer Baart dankte aan het eind der
i vergadering allen, die tot haar welslagen
hadden medegewerkt.

Be avondoptocht.

's Avonds legen acht uur verzamelden zich
de deelnemers voor den avondoplochl, als
slot der 1 Mei-viering, die ook ditmaal een
rus'.ig verloop had. Op de Kaasmarkt was
het een geweldige' drukte, niet alleen ver-
I oorzaakt door de aanwezigheid der ongeveer
3000 deelnemers, maar ook door de vele be
langstellenden. Begunstigd door zeer mooi
alhoewel in dit avonduur nog koud weer,
stelde de stoet zich op.

Allereerst de besturen van de S. D. A. P.,
afdeel ing Leiden en Omstre ken van den
L. B. B. en de Coöperatie „Vooruit", vooraf
gegaan door fakkeldragers, die met hun
vlammende roode en groene in het late
avonduur de straten een fantastisch aan
schijn schonken. De stoet werd voorts opge
luisterd door twee praalwagens-, de eerste
stelde voorde gulden fakkel van de S.D.A.P.,
de tweede was van de A.J.C. en versierd
met groen en bloemen. De verschillende af-
deelingen toonden met linten en bloemen
behangen verlichte schilden, waarop leuzen
tegen oniwaDer.ing en meer zendtijd voor de
V. A. R. A enz. In het geheel namen twee
en dertig bonden en afdeelingen aan den
stoet deel. Drie muziekcorpsen „Nieuw
Leven". „WeTkmans Wilskracht" en „De
Post" bliezen vroolijke marschen en hielden
de stemming er in. Zingend trok men door
de geheele binnenstad, waarna de stoet door
den heer H. J. Baart, voorzitter van den
L. B. B met een korte toespraak ontbonden
werd. Overal trok de lange stoel groote be
langstelling. die tot ver in den avond onver
minderd voortduurde.

De politie regelde een en ander rustig
onder leiding van inspecteur Du val.

HET RUITERFEEST VAN
„ONS BELANG".

Door de sanatorium-commissie der onder-
officiersvereeniging „Ons Belang" alhier
wordt in de manege der Doelenkazerne een
ruiterfeest gehouden in de week van 6 tot
en met 11 Mei a.s. Maandagavond vindt de
generale repetitie plaats, terwijl de gala
voorstelling op Woensdagavond is bepaald.

BINNENLAND.

B. en W. van Leiden stellen voor hel ver*
menigvnldigingscijfer der Plaatselijke In*
komstenbelasting te handhaven op 0.9. (Ge
meentezaken. 3e Blad).

Een der vliegbocten naar IndiS is veron*
Cclnkt bij Pardad, de piloot Everts werd ge
dood. (1ste Blad).

In het rapport der Staatscommissie-Van
der Vegt worden de onbewaakte overwegen
tcelaatbaar en nnttig genoemd. (3e Blad).

De verhending tnsschen bet rijk en de
intercommunale tramwegen. (Binnenland,
3e Blad).

De 8childarijendief aangehouden.

(Gemengd, 2e Blad).

Relletjes cp den 1 Mei-dag te Haarlem.

(Gemengd, 2e Blad).

BUITENLAND.

De kwesties van Ontwapening en Herstel.

(Buiten!, en Tel., Ie Blad).

De 1-Mei-dag verloopt over 't algemeen
rustig, behalve te Berlijn, waar 9 dooden
vielen en vele gewonden. (Buitenl., Ie Blad)
Naar het einde van den opstand in
Mexico. (Buitenl. en Tel., Ie Blad).

De Graf Zeppelin brengt een bezoek aan
Weenen. (Tel., Ie Blad).

Officier-vlieger 3e klasse D. J. Duykers.
die gisteren bij het vliegongeval met
de F 12 op het Balgzand verongelukte.

DE OFFICIER-VLIEGER EVERTS GEDOOD.
o

en den korporaal J. Symons, kwam in aan
raking met de telegraafdraden bij de brug
over de Tigris bij Bagdad Het toestel «torite
naar beneden en werd grootendeels ver-
nield.

Van de drie inzittenden werd de bestuur
der gedood. De beide andere leden der be
manning werden gewond.

De reis der vliegbooten is een aaneen
schakeling van tegenslageo geweest! Na op
den 3en April vol moed te zijn vertrokken
moest de bemanning te Bordeaux reeds lan
ger vertoeven dan in de l>edoeling lag in
verband met een defect aan één der machi
nes. Den 7en werd de tocht hervat, doch op
den 12en te Napels ahveer in de war ge
stuurd wegens motorpech. Eindelijk op den
27sten konden de vliegtuigen weer opslijgen.
Via Athene ging het naar Alexandrette. op
de Westkust van Syrië en gisteren naar
Bagdad, dat tijdig werd bereikt. Heden zou
de reis gaan naar Henjam. bij Bender Ab
bas, doch al zeer spoedig na den start
schijnt de catastrophe te zijn gekomen I

„De piloof werd gedood"....! In z'n
simpelen éénvoud heeft het bericht onge
twijfeld alom ontroering gewekt in den
lande Moge de nagedachtenis van den kra-
nigen Hollandschen vlieger, die ondanks
den tegenslag heeft bijgedragen tol de ver
brei.ng van den Hollands-hen faam >p
li otvaarlgebied, op treffende wijze worden
geëerd.I

Officier-vlieger 2e klasse P. S. EVERTS.

Uit Bagdad wordt gemeld, dat een der
drie Nederlandsche vliegbooten, die op weg
zijn naar Nederlandsch-Indië, de D 22. is
verongelukt. Het vliegtuig, dat bemand was
door den off icier-vlieger 2de kl. P. S. Everts,
den sergeant-vliegtuigraaker A. Langeraar j