Leidsche Stadhuis-comité. 70ste Jaargang DONDERDAG 11 APRIL 1929 No. 21187 STADSNIEUWS. Het voornaamste nieuws van heden. LEIDSCH DAGBLAD DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN PRIJS DER ADVERTENTIEN: 30 Cts per regel voor advertentiën uit l-eiden eD plaatsen waar agentschappen van ons Blad gevestigd rijn Voor alle andere advertentiën 35 Ct9 per regel Kleine Advertentiën nitsluitend bij vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 50 Cts. bij een maximum aantal woorden van 30 Incasso volgens postreebt Voor eventueele opzending van brieven 10 Cts porto te betalen Bewijsnummer 5 Cts Directie en Administratie 2500 Redactie 1507. Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor Postcheque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54 PRIJS DEZER COURANT:; Voor Leiden per 3 maanden 2 35, per weet Builen Leiden, waar agenten gevestigd zijn. per week Franco per post 2.35 portokosten. ƒ0 18 ..0 18 Dit nummer bestaat uit VIER Bladen EERSTE BLAD. VITF-EN-TWINTIG JAAR HUISHOUDSTER. De overgroote meerderheid wenscht herbouw van gevel en toren. Mej. G. Laman. Zooals wij gisteren aankondigden, was hei vandaag 25 jaar geleden, dat mej. G. Laman als huishoudster in dienst trad van deu beer B. van Berkel, Langebrug 91. Familieleden, kennissen en buren van den huize Van Berkel hebben zich om het hardst beijverd om dezen dag voor Gerritje, zooals zij in de wandeling alom genoemd wordt, tot een feestdag te maken. Daarin zijn ze in alle opzichten geslaagd: Gerritje zal den dag van haar zilveren huis houdsterjubileum niet licht vergeten, want behalve dat de deur van de woning feeste lijk met groen en linten was versierd, be reikten haar zóóvele gelukwenschen, dat de eenvoudige ziel er verlegen onder werd. Vol trots toonde de jubilaresse. die boven dien vandaag nog jarig is, ons vanmorgen haar schat van cadeaux, waaronder behalve eenige geldelijke geschenken een eetservies met een groote taart van de buren, een zilveren servetring, een theeblad, een twee tal schilderijtjes en een aantal bloemstuk- Sten. En reeds in de morgenuren zoemde on ophoudelijk boven het geroezemoes der stemmen in het tjokvolle kamertje het ge luid van de electrische schel, die de komst van nieuwe bezoekers en vooral bezoeksters aankondigde. Naast haar huishoudelijke zorgen heeft Gerritje al meer dan 20 jaar tijd gevonden voor de bezorging van ons Blad, in welke functie zij bekend slaat om haar groote accuratesse. Van harte stemmen wij in met den wensch. die haar vandaag in tientallen toonaarden is toegezongen, dat het haar gegeven moge zijn nog tal van jaren in den huize van Berkel den huishoudelijken scep ter te zwaaien. LOCAAL RIJKSTELEFOONNET. Opgaaf van nieuwe aansluitingen in de maand Maart. No. 501: J. Diebeis, Witte Rozenstr. 34. No. 513: Th. v. d. Drift, Oude Vest 29. No. 1918: Chr. Kweekschool (H. Schild), Morschweg 94. No. 584: J. J. de la Court, Fagelstr. 49. No. 2252- Firma Eiga, Kloksteeg 13. No. 1808: J. P. J. v. Ewijk, Zoet. Singel 46. No. 1682: J. Groot Huize. Morschweg 66. No. 2483: L. v. Hattum, Rijn- en Schie- kade 93. No. 1125: L. den Holder, Da Costastr. 36. No. 2287: II. M. A. Hoogenstraaten, Joh. de Wittstraat 24. No. 500: S. G. Janssen, Garenmarkt 13. No. 1902: L. Duinw. Mij. (Opzichter), Leeuwerikkenstraat 15. No. 2636: K. F. W. v. Luyken. O. Vest 33 b. No. 25: J. de Nie en Zn., Kort Rapen burg 10. No. 1509: J A. Schrama, Mauritsstr. 69. No. 82: F. C. Streefland, Mauritsslr. 58. No. 2415' G. Verheul, Dorpstraat 176, Lei derdorp. No. 333: Dr. D. Wiersma, Rijnsburger- weg 43 a. No. 2484: W. v. Wulfften Palthe, TeTwee- weg 74. No. 355: Th. W. Wilmer, Breestraat 32 a. No. 2411: Fa. A. Zand voort, Kempenaer- ptraat 87, Oegstgeest. Onder voorzitterschap van mr. P. A. Pijnacker Hordijk kwamen gisteravond in de groote Nutszaal de leden van het Stad huis-comité bijeen ter bespreking van het eerder door ons gepubliceerde rapport en ter beantwoording van de .vraag aan het slot van dat verslag gesteld: „Wenccht gij dat fcij gebleken uitvoerbaarheid en ouder voor waarde dat Leiden een alleszins bruikbaar Sladhuis verkrijgt, de gevel aan de Bree straat en de toren zooveel mogelijk in den ouden siaal worde hers'.eld?" Nadat de voorzitter allen welkom heeft ge- heeten, stelt hij de gelegenheid open tot het stellen van vragen, waarvan het eerst ge bruik gemaakt wordt door den heer dr. J. A. N. Knuttel. Deze verklaart niet te kunnen instemmen met de wijze, waarop het be stuur is samengesteld, noch met de wijze, waarop het is te werk gegaan. Bij de ver kiezing i9 te veel uitgekeken naar personen, die over vrijen tijd beschikken en te weinig naar menschen, die van de historie en de kunst op de hoogte zijn. Na de installatie-vergadering zijn de le den in niets gekend en nu moeten zij plot- se'ig stemmen over een voorstel, waaraan niets meer te veranderen valt. Dit is z.i. een zonderlinge manier om de gevoelens der burgerij t. o. v. deze kwestie tot uiting tb laten komen. De hierboven geformuleerde 'vraag heeft bovendien de fout, dat over twee verschil lende zaken te gelijk gestemd moet worden, nl over herbouw van den gevel, waarvan misschien 80 pCt. intact is gebleven en van den toren, waarvan vrijwel niets is overge bleven. Hij verzoekt dan ook deze vraag te splitsen zoodat over gevel en toren afzonderlijk ge stemd wordt. De heer de Gelder is het niet duide lijk op welke wijze het herstel wordt op gevat. Hij is van oordeel, dat wanneer 50 pCt. van den gevel is vernield, van geen herstel sprake kan zijn. Ér zijn tegenwoordig vo'doende beeldhouwers, die aan de hand van de oude vormen een gevel kunnen ccnstrueeren, die daarmede in overeenstem ming is. De heer J. C. B. H h n e r acht het onjuist thans de wenschelijkheid te bespre ken, waar over de mogelijkheid nog geener lei beslissing is gevallen. Hij wijst verder op vele mislukkingen bij restauratie van oude gebouwen (het Sladhuis te Parijs) en vestigt de aandacht op de mogelijkheid van herbouw in den ouden stijl zonder daarbij gebruik te maken van de overgebleven fragmenten, welke toch zwaar beschadigd zijn. De heer Schone v ld is van oordeel, dat het comité bezig is het arbeidsterrein te betreden van den gemeenteraad, welk li chaam toch ook als de vertegenwoordiging der burgerij is te beschouwen. Z.i. is de mogelijkheid uitgesloten om achter den bestaanden gevel een bruikbaar Stadhuis te bouwen en daarom adviseert hij óf den gevel af te breken, óf daarachter een gebouw op te trekken en in te richten als museum. Een geheel nieuw gebouw ware verkieslijk. Majoor Kuiper zegt, dat in het huidige stadium het moeilijk is de vraag met ja of neen te beantwoorden, daar zich nog vele. thans nog onbekende factoren kunnen voor doen. welke dit antwoord kunnen bcin- vloeden. Mr. Briët acht het zeer juist, dat het comité gekomen is met deze algemeene vraag en zich niet begeven heeft op de paden des gemeenteraads. De laak van het comité is toch een algemeene uitspraak over de wenschel:jkheid uit te lokken: over de mogelijkheid moeten de deskundigen oor- deelen; over de uitvoering de gemeenteraad. Hij brengt verder nog een practisch argu ment naar voren: indien de gevel hersteld kan worden, dan krijgen wii wellicht een dragelijk gebouw met betrekkelijk weinig kosten; moet daarentegen een nieuw stad huis verrijzen, dan zal dit een monumen taal gebouw moeien worden, dat veel meer zal kosten. Om die reden meent hij de vraag bevestigend te moeten beantwoorden. De heer H v. Poetgeest onderschrijft deze woorden en meent, dat Leiden aan zijn historie verplicht is lo.t herbouw. De heer Bern. Bu uur man, architect, i9 van oordeel, dat te vqel lnadruk gelegd wordt op den gevel. Hek uitgangspunt voor een gebouw is bij iederen architect het plan, waaruit de geve! als vanzelf logisch voort vloeit. Reconstructie van den gevel zonder de monumentale trap i9 z. i. niet mogelijk en het hed^ndaagsch verkeer eischt, dat een dergelijke'uitbouw van de rooilijn ver- dwijne. Tenslotte betoogt spr, dat het niet mogelijk zal blijken den gevel te doen herleven; de „ziel" is dood. Mevr. v. 11 a 11 i e-v. Embden betoogt, dat het onmogelijk zal zijn achter den ouden gevel een modern gebouw te doen verrijzen. H.i. is dit ook niet wenschelijk, want een van de eerste eischen, welke men aan een gebouw moet stellen is dat in- en uitwendige met elkander in overeenstemming zijn. Zij onderschrijft verder de bezwaren van den heer Buurman ten aanzien van de trap al9 verkeersobstacle en meent, dat al ia I dan ook betoogd door mr. dr. Overvoorde en 1 anderen, dat Leiden zijn torenbeeld niet kan missen, het toch geenszins is uitgesloten, dat ook een eventueel nieuw stadhuis een teren zal dragen. De heer W. J. Modderman meent ook dat in- en uitwendige met elkander moeten harmonieeren. Hij stelt voor in de vraag te schrappen de woorden: en op voorwaarde, dat Leiden een alleszins bruik baar Stadhuis verkrijgt". De heer Meyers verdeelt de burgerij in drie groepen: de eerste: liefhebbers van de historie, die len koste van alle9 herbouw willen; de tweede; de practici, die o.a. be togen, dat het nageslacht geenszins ingeno men zal zijn met een reconstructie, waarin een dergelijke sta-in-d'eri-weg als de trap zal zijn opgenomen en de derde; die der onverschilligen, die zich alleen maar af vragen, wal het minste zal kosten. Z.i. mag het gevelsargument niet te zwaar wegen. De heer P o 1 i e j o e acht herbouw uit practische overwegingen onmogelijk. De heer J o n g e l*e e n is het hiermede eens en zegt, dat al zou van den gevel '50 pCt. zijn overgebleven een eventueele her bouw toch namaak zou blijven. De zandsteen heeft zoo geleden, dat er bijna niets meer van over is. De voorzitter wil niet alle sprekers afzonderlijk beantwoorden. Blijkbaar heb ben de heeren de bedoeling van de procla matie van den burgemeester niet begrepen. Deze was enkel en alleen- willen de Lei- denaars Als het mogelijk is, herbouw of niet. Waar de uitspraak over de mogelijkheid zoo lang op zich laat wachten, stemde de burgemeester er ten volle mee in, dat deze bijeenkomst thans reeds werd belegd, ten einde de burgerij .in de gelegenheid te stellen om afgezien van alle verdere détails en be zwaren, uitspraak te doen over de wensche lijkheid van herbouw. Spr. noemt daartoe dit tijdstip bij uitstek gunstig, omdat momen teel nog geen enkel rapport omtrent de mogelijkheid bekend is. Prof. H u i z i n g a zegt in antwoord op 's heeren Knuttels betoog, dat de kwestie van gevel en toren afzonderlijk tenslotte toch ook terug te brengen is tot deskundig onderzoek door de Commissie voor Rijks monumentenzorg. Het gaat hier uitsluitend om een principieele uitspraak omtrent de wensch el rkheid. De heer Jongeleen ant woordt hij, dat heden ten dage aan restau rateurs geheel andere eischen gesteld worden dan een 40 jaar geleden, zoodat de vrees, dat een eventueele herbouw op een wan product zou uitloopen, geheel ongegrond i9. Spr. citeert verder dr. Kalff, die zeide, dat het hier geen geval betreft, dat naar theorieën moet worden beoordeeld, terwijl diens stelregel juist is: „tracht niet te her bouwen wat verloren is." Hierna wordt de in den aanhef van dit vers'aa geformuleerde vraaa in stemming gebracht en met 54 tegen 20 stemmen be vestigend beantwoord. De voorzitter sluit hierop de vergadering. 8ste VOLKSBITEENKOMST. Cabaret-avond „Nnt en Vermaak." Cabaretavond: dat roept herinneringen wakker aan onzen onvergetelijken Pisuisse of aan uren doorgebracht in een Weensche cf Parij9che kleine „bar" waar warme schemerlicht-intimiteit heerscht en men van de nieuwste snufjes uit het „chanson" of humoristisch repertoire proeven kan. Wanneer „Nut en Vermaak" aan hei werk tijgt bij een Volk9bijeenkomst, dan kunnen we onmogelijk verwachten, dat zij haar prestaties in zoo'n klein intiemen zaai ten beste geeft; daarvoor is de belangstelling dan te groot. En in menig opzicht verdient dit gezelschap die groote stroom toehoorders, ai doen we goed niet te zeer in critische vergelijkingen met een beroeps-cabaretge zelschap te trtden. Maar deze dilettanten doen althans hun uiterste best, zijn met <u noodige durf aan 't werk. Dan is reeds veel gewonnen en kunnen we tekortkomin gen gaarne vergeven. De vereeniging beschikt over een veels zins uitstekende Jasz Band, die wel het leeuwenaandeel van don avond in beslag nam. Er spatten vonken van deze kloppende en bonzende dansrhvlhmen over op het publiek, dat mede door de hulp van een conférencier, de moppen zoo waar uit zijn mouw schudt, al spoedig in een opgetogen stemming komt. Vooral als 't zelf de liedrefreinen mee zingen of zoemen mag. Wanneer er dan onder de toehoorders een bas zit, die nog harder dreunt dan alle anderen tezamen, zijn de lachsalvo's niet van de lucht! De gesmokingde heeren, die met viool en saxophoon de zaal inwandelden en in wiens midden zelfs, volkomen in stijl een ras echte neger de banjo betokkelt, wisten de gemoederen op te zweepen met de in tempo vivace gespeelde ,.one steps". Zeker voor het tegenwicht werd toen 't bekende „Ramona" wel wat overbelast „getrokken". De in menig opzicht begaafde pianist van de Jazz Band Aufgépasi", de heer Gerritsen, ontpopte zich tevens als een geestig cabaretzanger en mevrouw Boon zong eenige „schlagers" van hel Richard Tauber repertoire, dat we van radio of gramofoon reeds kunnen droomen. Wij waardeeren ook de bedoelingen van deze zangeres, maar geven haar toch den raad eens aandacht te besleden aan wat actie bij de voordracht. Tevens deed 't ver wonderlijk aan het bekende „Ich küsse Hir die Hand, Madame" door een dame te hoo- ren zingen. Zoo iets heeft bitter weinig zin. Na de pauze kwamen de acteurs van „Nut en Vermaak" in beweging met een aardige militaire klucht „Sjeffie", dat een vroolijk slot beteekende van den afwisselenden avond. Dp Commissie voor de Volksbijeenkomsten heeft goed gedaan ook dit vroolijke genre eens voor het voetlicht te brengen. Opti misme kunnen we allen best gebruiken en deze uren van humor hebben mogelijk zwaar gestemde gemoederen alleszins omhoog ge haald! Een apart woord van hulde voor den con férencier. Het is geen gemakkelijke taak een stampvolle zaal aan den gang le krijgen, als men zooiets niet iederen avond gewend isl BINNENLAND. Het Leidsclie Stadhuis-comité spreekt met 5420 stemmen de wenschelijkheid uit van herbouw van gevel en toren (Stadsnieuws, le Blad). Minister van der Vegte over de kwestie der onbewaakte overwegen (Uit het Parle ment, 3e Blad). De electrificatie der Spoorwegen; het tra ject AmsterdamAlkmaar eerst aan de beurt (Binnenland, le Blad). Het pensioenvraagstnk voor het perso neel der intercommunale tramwegen (Bin nenland, le Blad). Stakingsrelletjes te Zaandam (Gemengd, 2e Blad). De aanvoer op de Nederlandsche vee markten; Leiden in de voorste rijen (Land en Tuinbouw, le Blad). Bij de Enropeesche schermkampioen- schappen won Italië den landenwedstrijd op floret (Sport, 3e Blad). BUITENLAND. De Dnitsche crisis is bezworen (Buitenl.* le Blad). Conflict bij de Grieksche posterijen (Bui tenland, le Blad). Een tornado in Arkansas in de Ver. Sta ten eischt slachtoffers evenals een ont ploffing aan boord van een Japansche mij- nenlegger (Tel., le Blad). Tsjang kai sjek wil altreden als dictator in China (Tel., le Blad). ,,'s ZOMERS BUITEN". De vereeniging „Zomers Buiten" hield haar jaarlijksche vergadering De jaarver slagen van secretaris en penningmeester, waar uit bleek dat het jaar 1928 een tame lijk gunstig resultaat heeft opgeleverd, wer den goedgekeurd. De Balans, builende met een bedrag van f. 13,954.12 en een expioitatieTPkening met een bedrag van f. 1.139.38. werden, na goed keuring door den Raad van Commissarissen, door de vergadering goedgekeurd en den penningmeester werd dank gebracht voor zijn beheer De aftredende Commissarissen en be stuurders werden met algemeene stemmen herkozen en de huren voor 1929 vastgesleld. Nadat de aanvang van het vacantiesei- 1 zoen op 4 Mei was vastgesteld en het jaar- i lijksch onderhoud was geregeld, dankle de voorzitter de leden voor de krachtige mede werking door hen gedurende hel jaar 1923 voor de vereenigingsbelangen betoond. DIPLOMA VERVOLGCURSUS GEREF. SCHOOLVEREEN. De Cursus voor Vervolgonderwijs, uitgaan de van de Gereformeerde Schoo'.vereeniging en gegeven op de Chr. Schoo.' aan de Hoog- landsche Kerkgracht alhier, liep ultimo Maart weer ten einde. Gisteravond had de uitreiking der diploma's plaats, die het bestuur aan het eind van den tweejarigen cursus verleent aan die leerlin gen, wier vorderingen gedurende die twee jaren voldoende waren. Het getuigschrift ontvingen: Chr. Collee, Coma. van Egmond, J. P. van Hove, S. Huis man, E. Kalkhoven, M. Megchelse, J. Muys, 0. Nekeman, A. Scheffer, A. v. Staveren, L. de Tombe en A. ten Wolde. HANDELSREGISTER VAN DE KAMER VAN KOOPHANDEL EN FABRIEKEN VOOR RITNLAND TE LEIDEN. Nieuwe inschrijving: Algemeen Technisch Handels- en Inge nieursbureau Alhibu". Johan de Wittstraat 48, Leiden. Eigenaar: ir. E. H. van den Bosch Jr., te Leiden. Wijziging: Firma A. Taselaar (de Haag9che Koffie- baal), Nieuwe Rijn 4748, Leiden. Klein handel in kruidenierswaren en aanverwante artikelen De handelsnaam van het filiaal te Rotterdam is gewijzigd in: „De Land bouw" firma A. Taselaar. ZES-RITTEN-TRAMKAARTEN LEIDEN—DEN HAAG. Met ingang van 1 Mei a.s. zal de N.Z.H.T. M. op het traject LeidenDen Haag vice- versa zesrittenkaarten uitgeven tegen den prfts van f. 2,10. Momenteel bedraagt de prgs enkele reis f. 0,50; retour f. 0,80. Een belang rijke reductie derhalve. ARBEIDSBEMIDDELING. Bö de Arbeidsbeurs stonden op 10 April 1929 ingeschreven 539 werkzoekenden, j Op denzelfden datum van het jaar 1928 1 bedroeg het aantal ingeschrevenen 578. OUDERAVOND DER CHR. TEUGDVEREENIGING „N.O.M.A.T.E.G." Bovengenoemde jeugdvereeniging hield gisteravond in gebouw „Prediker" haar 4e ouderavond. De opkomst was uitstekend; bijna geen plaatsje was onbezet. Te ongeveer 8 uur opende de voorz. de heer A. A. Boehmer het samenzijn met het laten zingen van Ps. 66 1 en 10, ging voor in gebed en las een gedeelte van Joh. 17. In zijn openingswoord heette hij alle aan wezigen hartelijk welkom en sprak den wensch uit, dat de ouders een gezegenden en gezelligen avond mochten hebben. De Meisjesvereeniging zong hierna op mooie wijze No. 280 uit den Liederenbundel van Joh. de Heer, waarna de heer C. v. 't Riet de gelegenheid kreeg tot het houden van een referaat, getiteld: „Strijd". Daarin liet spr. uitkomen wat wij hebben te verstaan onder en welke soorten van strijd zich in 's menschen leven voordoen. Ook de strijd van den Christen tegen on- en bijgeloof. Daarom is de Jeugdarbeid zoo heerlijk, waarbij men reeds vroeg de kinderen kan wijzen op Christus in Wiens kracht ook zij den strijd tegen Satan moeten aanbinden. Spr. besloot zijn met aandacht gevolgd refe raat met het laten zingen van Gez. 48 3 en 10 om vervolgens „De Opstanding" en „De Lofzang" uit de Paaschzangen van Da Costa te declameeren. Na nog eenige mededeelingen over de jeugdver., hare onderafdeelingen en een te houden bazaar, werd een pauze gehouden, in welke koffie met koek werden rondge diend en de heer M. Heijmans eenige piano stukjes ten beste gaf. Na de pauze decla meerde de heer H. v. d. Horst „Het lied van de Zee", een ernstig stukje en de heer G. Bernard een meer luimig gedicht „De Noordpoolreis". Nadat eerst nog eenige pianostukjes waren gegeven, beklom de heer H v. d. Horst weer den katheder en hield ook een luimige voordracht getiteld „After dinner" Uit het applaus, dat op alle drie stukjes volgde, bleek dat het bij de aanwe zigen zeer in den smaak viel. De heer A. A. Boehmer declameerde hierna weder een door hem zelf vervaar digd vereenigingsgcdicht, waarin hij het verleden jaar gehouden Kerstfeest beschreef. Ook dit nummer oogstte veel bijval. De Meisjesvereeniging zong tot slot van den avond nog No. 25 uit den liederenbun del, waarna de heer C. v. 't Riet na allen, die op eenigerlei wijze aan het welslagen van den avond medegewerkt hadden, be dankt te hebben, de vergadering sloot met dankgphed. Ook deze avond kan door de Jeugdver. „N O.Af A.T.E.G als een welgeslaagde be schouwd worden.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1929 | | pagina 1