Wat is Ödol uit het parlement. sport. kerk- en schoolnieuws. radio-nieuws. ingezonden. kunst en letteren. f A Directie en Administrati| (Van onzen parlementairen medewerker.) DEN HAAG, 12 Maart 1929. De behandeling van de Ziektewet De minister aan het woord. De Tweede Kamer heeft zich hedenmid dag weder bezig gehouden met de wet op de Ziekteverzekering, na eerst een groot aantal kleinere ontwerpen, die op afdoe ning wachtten, te hebben goedgekeurd. Bij een paar werden enkele opmerkingen ge maakt, doch na het antwoord van den be trokken minister gingen zij evenals de overige, onder den hamer des Voorzitters door. Minister Slotemaker de Bruine heeft ter beantwoording van de verschillende spre kers, die bij de algemeene beschouwingen hun op- en aanmerkingen hadden geplaatst een goede anderhalf uur noodig gehad. Hij is een goed spreker, wat van een professor ook wel te wachten is, maar hij vermoeit den hoordeT wel door zijn wijze van spre ken, waarhij hij soms een reeks van woor den zeer nadrukkelijk achtereen zegt zon der dat er een duidelijk gevoelde behoefte aan dien nadruk wordt gevoeld en ook doordat hij het noodig acht elk woord met een gebaar te verduidelijken. Zijn verloog krijgt daardoor schijnbaar meer gewicht dan men bij nalezing van het verslag noo dig acht en als wij nu onze aanteekeningen van zijn rede nog eens doorzien, krijgen wij toch den indruk, dat de minister niet zooveel heeft gezegd als hij oppervlakkig scheen beweerd te hebben. Na een flink protest tegen het antiverzekeringsprolest van den heer Kersten heeft de spreker in hei bijzonder betoogd, dat wat nu voor de Kamer ter beoordeeling ligt het beste was wat er op dit oogenblik was te bereiken. Wilde hij, dat de wet nog voor het einde van het parlementaire jaar tot stand kwam, dan moest hij wat weten te geven en te nemen en zoo heeft hij, tot teleurstelling vooral van de Chr. Historischen, in zijn stelsel geen plaats kunnen openlaten voor de thans bestaande ziekenkassen, doch bij de regeling enkel opgenomen de bedrijfs verenigingen In samenwerking met de Raden van Arbeid. Den ziekenkassen wordt het leven daardoor niet onmogelijk ge maakt, zij kunnen nog zegenrijk werken voor de particuliere verzekering, maar in de organisatie van de verzekering door den staat is er geen plaats voor De moeilijk heden, die zich kunnen voordoen, kunnen met behulp van algemeene maatregelen van bestuur worden ondervangen, maar de Kamer zal een goede daad doen met te aanvaarden wat thans is aangeboden, ge dachtig aan het bekende Fransche gezegde: Le mieux est l'ennemi du bien. Hierna hebben de leden, die in eersten aanleg het woord hadden gevoerd, be hoefte gevoeld te repliceeren maar belang rijk nieuws is daarbij niet aan den dag ge treden. Alleen kon men bemerken, dat verscheidene leden gevoelen, dat aan deze regeling onafsc heiden lijk is verbonden aan wettelijke regeling van de ziekteverzorging. Er ligt een ontwerp van dien aard reeds bij de Kamer, doch dit schijnt niet ge schikt te zijn en nu schijnen sommige leden van oordeel, dat men verstandig zou doen, zoo tegelijk met de verzekering ook de ver zorging. doch in een betere en praktischer wet geregeld, werd georganiseerd. Een (hoofdvraag is daarbij, wie voor de beta ling van de kosten zal opkomen, de werk gever, de arbeider of de staat, doch daar omtrent is wellicht een billijke regeling in het leven te roepen. Er zweefde hedenmid dag iets van plannen in de lucht om het rijke arsenaal van amendementen, dat Skiaar ligt om het ministerieele plan te bombardeeren. met een of meer voorstellen op dit punt te verrijken, maar zekerheid konden wij daaromtrent niet krijgen. Wel licht morgen nader bericht daaroverl VOETBAL. ANTWERPEN—ROTTERDAM Het Rotlerdamsch elftal, dat Zaterdag 23 dezer te Antwerpen tegen het Ant- werpsch elftal zal uitkomen, is als volgt samengesteld: Cohen (Sparta). Van Zwieteren (Sparta), Van Dijke (F eijenoord). Scheffers (H.V.D.S.), Bul Sr. (Feijenoord), De Ridder (Sparta). Sinke (Feijenoord), Barendregt (Feije noord). Pijl (Feijenoord), Formenoy (Spar ta), v. d Griendt (H D. V. S. Mochten er van deze ploeg spelers voor het Nederlandsch elftal worden gekozen, dan zullen dezen moeten worden vervan gen De spelers van Excelsior zijn door verschillende omstandigheden niet be schikbaar. CRICKET. BESTUURSVERGADERING NED. CRICKETBOND. In de te Amsterdam gehouden bestuurs vergadering van den N.C.B. zijn o.m. maat regelen Ier sprake gebracht om den terug gang van eerste klas-vereenigingen naar de tweede klasse voorlaan wat soepeler te maken, en de tweede klasse-vereenigingen zóó in te deelen. dat clubs met goede speel velden en goede spelkwaliteit zooveel mo gelijk in, één afdeel ing worden onderge bracht. Aan de a s. jaarvergadering, welke 20 April a s le Den Haag zal worden gehou den, zal dan een plan Ier bespreking wor den voorgelegd. Voorts werd een propagandacommissie ingesteld. Aan de heeren A. M. J de Beus, M Jansen, D. Cappelle en dr. J M J Vuyl- j sleke zal verzocht worden, in deze com- PREDIKBEURTEN. VOOR DONDERDAG 14 MAART. ALPBEN - A AN-DEN .RIJN. Chr. Geref Kerk (Van Reedestraat): Voorm. 10 en nam 7 uur (Bidstond voor het gewas), ds. P. Zwier. SASSENHEIM. Chr Geref Gem.- Voorm. 10 en nam 5 uur (Biddag voor het gewas), ds. Van der Molen van Lisse. VALKENBURG. Ned. Herv. Kerk: Nam. 7 uur (Bidstond voor het gewas), ds. Hermanides. NED BERV KERK. Beroepen: Te Oostwold (Oldambt.) (toez.): S. Ybema le# Hijkeremilde (Verb, bericht.) GEREF KERKEN. Tweetal: Te Sleen, H. van Heijst, cand. le Rotterdam; en J. Schollen, cand. te Al melo. Te Vianen, J. C. A. van Loon, cand te Den Bommel; en G. Smeenk, cand. le Arnhem. Beroepen: Te Hemelum, P. Veenhuizen, cand. te Groningen. Te Vianen. G. Smeenk, cand. te Arnhem. Te Batavia (vac. J. A. C. Rullmann), Dr. G. B- Wurth, le O. en W. Souburg. CBR. GEREF FFRK. Tweetal: Te Rotlerdam-Zuid: J. A. Riekel, te Sliedrecht en J. B. G. Croes te Gouda. WERELDBOND VAN KERKEN. In een vergadering van het bestuur der afdeeling Nederland van den Wereldbond van Kerken is besloten een conferentie tusschen Nederland, België, Frankrijk, Duitschland en Zwitserland in ons land te doen houden, waarschijnlijk in de eerste helft van October. Dr. FLEMING IN DEN ADELSTAND VERHEVEN. Dr. John Ambrose Fleming, de uitvinder van de radio-lamp is in den adelstand ver heven. Door deze uitvinding heeft dr. Fleming de radio-vrienden over de geheele wereld on getwijfeld aan zich verplicht en behoort hij tot de weinigen, die de voldoening smaken, de vruchten van hun arbeid op zoo uitge breide schaal in toepassing te zien ge bracht. RADIO IN OOSTENRIJK. De installatie van den voormaligen 7 K.W -zender van Weenen (Rosenheugel) in de nabijheid van Graz, nadert zijn vol tooiing en zal binnen enkele dagen in ge bruik genomen worden. Ook de werkzaamheden aan den nieuwen zender te Salzburg worden met dep meest mogelijk spoed uitgevoerd. Het Oostenrijk- sche radip-verkeer begint dus weer op te leven. REORGANISATIE VAN HET OMROEP-SYSTEEM IN ZWITSERLAND? Naar verluidt, zijn bij het bestuur der Posterijen en Telegrafie in Zwitserland voor stellen aanhangig gemaakt ten einde tot een algeheele reorganisatie van het Zwitsersche omroep-sysleem te geraken. Men bepleit hierbij de installatie van Iwee zendstations I met groote energie te Gros de Vaud en Surenthal, welke dan zullen werken op een golflengte van resp. 406 en 489 Meter. Dit zijn de goUlengten welke officieel aan Zwitserland zijn toegewezen. De beide stations zullen dienen tot bet uit zenden van programma's onderscheidenlijk voor het Fransch en Duitsch sprekende deel der bevolking. Men is van meening. dal wil dit systeem in alle opzichten voldoen, het noodig zal zijn de te geven programma's eveneens te doen uitzenden door relay- stations te Bern, Bazel. Genève, Sion, Zfl- rich, Coire, Tessin en St. Gallen. RADIO-TENTOONSTELLING IN AUSTRALIË. In het lentoonsteliings-gebouw te Mel bourne zal den 13den April a.s. een radio tentoonstelling worden geopend, welke ge organiseerd is door de Vereeniging v. Groot handelaren in Radio te Victoria. De tentoonstelling blijft een week geopend en i9 de grootste welke tot nu toe in Austra lië gehouden werd. WITZIGING IN DE GOLFLENGTE VAN WARSCHAU Sedert korten tijd is de gnl Mengte van hel station Warschau van 1111 Meter ge bracht op circa 1400 Meier. De ontvangst komt zeer krachtig door even onder Mntala en is het van tijd tol tijd zells niet mogelijk dit laatste station te ontvangen. (Buiten verantwoordelijkheid der Redactie). Gopie van ai of niet geplaatste stukken wordt niet teruggegeven. HERBOUW OF NIEUWBOUW STADHUIS. Mijnheer de Redacteur! Graag zou ik nog eenige woorden willen toevoegen aan 't veie, dat over bovenstaand onderwerp al is geschreven. Waarom toch roept men steeds om we deropbouw? Immers, er z(jn schier onover komelijke bezwaren tegen. Het voornaamste ligt wel in de hooge kosten en 't feit, dat er van de overgebleven resten al heel wei nig te maken valt. Mogelijk is hier en daar de Bentheimer steen nog betrekkelijk j^af, 't metselwerk dat er achter staat is bijna overal zoodanig door vorst en vaur aange tast, dal men er toch moeilp toe zal kun- nei overgaan om daaraan iets nieuws te houwen. Waarom dan geen modern gebouw? „Ja", zegt men: „dat past niet op onzfl oude Breestraat". Goed, maar men vergeet hi er bi) dat die oude Breestraat zelf ook niet blijft zooals ze is. Bekp slechts even een af beelding van pl.m. dertig jaar geleden. Tóén kon men de Breestraat oud noemen, zooals ze was met haar patriciërswoningen en zoo als nu nog 't Rapenburg is. Maar gaande weg is alles verbouwd. Vele winkels hebben nu de plaatsen Ingenomen, waar eertijds de groote heerenhuizen stonden. Hoe zal het nu over 50 jaar zp? Alle nu nog over zijnde oude huizen zullen dan ook verbouwd zijn (mits particulier bezit) en ons, imita tie-oude stadhuis zal in 't geheel niet meer passen bij de dan zoo veranderde omgeving. Neen, laat men een nieuw gebouw plaat sen: heusch, dat zal niet misstaan. Is soms de combinatie van 't Rplandsch Huis (dat uit denzelfden tijd dateert als 't vroegere stadhuis) en de daartegenoverliggende stads gehoorzaal zoo geheel met elkaar m stijl? Neen, zekar niet. En toch valt geen van beide gebouwen tegenover het andere uit den toon. Zoo zal ook een modern stadhuis, mits de bouw daarvan aan een goed archi tect wordt opgedragen, zich zeker wel aan passen bij een (niet eens meer zoo heel oude) omgeving. G. F. J. JONGBLOED. Mijnheer de Redacteurl In Uw blad van Donderdag, lazen wij een betoog vanwege de Vergr. „Hendrik de Key3er." In dat beloog, wordl onder meer gewezen, op enkele gebouwen welke ook verbrand geraakten, als 't Leidsche Stad huis en dat deze gebouwen ook in den vroegeren trant zijn herbouwd. Met dat al, zegt dat sluk, mijn inziens, niets (dan wal het vermeld). En dat komt. omdat ook hier weer in dit stukje iemand aan 't woord is, die rn.i. buiten zijn boekje gaat. De bedoelde Vereeniging, poogt in stand te houden, wat er aan „Ouds", d.w.z. be langrijks uit 'n historisch oogpunt, nog be staat, en dat van aeslhelische (d.wiz. „waar achtige") waarde is. Komen er vandalen, die een mooi antiek poortje of pand. sloopen willen of verminken, vanwege de moderne eischen, dan staan zij daartegen pal Zoo kunnen zij (als wij al allemaal) pal staan tegen den oer-slooper: Brand. Maar verder heeft de genoemde Vereen., geen recht van pretentie. Evenmin alweer, als de een of ander Mr., of Dr., of Schoen maker. of welk vakman of geleerde dan ook. Alleen hebben zij recht op aandacht, die deskundigen zijn van vooraanstaand alloi. En daarmee bedoel ik alweer niet „Boekengeleerden" doch levende artisten, op Sledebouwkunstig gebied en op Bouwkunst-gebied, en soortgelijke kunst vaklieden. Welnu.... zijn wij 't daar over eens, dan breekt de tijd aan, dat er gelui ster moei worden, naar hun adviezen. Dat deze adviezen niet zullen zijn: terug kijkend naar 't Verleden naar de Geweest- heid. ligt in den aard der zaak. Dal doen alleen de zwakkelingen, die zich zelf geen weg weten le banen Sentimenteelen, in- plaats van sentiment-vollen. In Rotterdam heeft men op instigatie van den Burgemeester destijds een Delfts- havenbrok volgezet met kwasie Renaissance winkelpanden. Grooler gruwel is moeilijk denkbaar, want al9 uit 'n fabriek van an tiek 't Stuk van Hendrik de Keyser, beoogde te zeggen: Wie zich aan een ander spiegelt, spiegelt zich zacht, en daarom kwam het met allerlei panden aandragen. Welnu. laat men dan Delftshaven ook mee laten spiegelen want dan kunnen wij rustig wachten op wat er te gpheuren staat, wan neer men vooraanstaande deskundigen raad pleegt. Hoogachtend, WILLEM C BROUWER. „Vredelust" Leiderdorp. RECLAME. Odol is geen mondwater in den gewonen zin van het woord, doch een aangenaam antisep- ticum, hetwelk bij dagelijksch gebruik een steeds frisschen adem verschaft. Zijn krachtig desinfecteerende werking houdt de ontwikke ling tegen van die gisting- en bederfver- wekkers welke onze tanden ziek en leelijk ma ken. Odol zorgt ervoor, dat wij mooie en gezonde tanden krijgen en daarmede levensgenot en levensvreugde De groole brand in Leiden heeft laten zien, hoe verschrikkelijk gevaarlijk hel be wonen van oude huizen is. Het Leidsch ge sticht stamt uit de 17e eeuw. Van buiten, met zijn mooi oud-Hollandsch geveltje, is het een aardig gebouw. Doch van binnen is het ongeschikt om als opvoedingsgesticht en tot huisvesting van een groot aantal kinde ren te dienen. Het is werkelijk onverant woordelijk om de kinderen er een dag lan- ger'in te laten dan strikt noodig is. Doch de kleinen kunnen het nieuwe ge sticht niet betrekken, wanneer de tafels en stoelen, de bedden met toebehooren, do hon derd en een dingen voor de huishouding, niel gekocht zijn. En de Bouwcommissie moet wel een oproep doen aan u allen om mee te helpen. Van den inventaris van het tegenwoor dige gesticht is zoo goed als niets te gebrui ken, alles is „uitgewoond" Wanneer we opnieuw beginnen, dan moet het zoo zijn, dat we niet direct weer staan voor de akelige zorgen van repareeren. opkalefateren en op lappen. Omdat u dit met de Bouwcommissie zult begrijpen, omdat uw gezond versland en uw hart u aan haar zijde plaatst helpt daarom ook spoedig de Bouwcommissie aan het geld dat nog ontbreekt om de huishoudelijke artikelen te koopen en de huishouding te voeren. Geeft ieder, geeft gni, daarbij volgend het zoo mooie liefdadigheidssvsteem van „ieder naar vermogen". Een postwis9eitje aan den penningmees ter. een storting op het girono 60583, en d'r is weer een stapje verder te doen naar ■het goede doel. De kinderen die uw hulp behoeven, dan ken u voor uw hulp. En wij met hen. De Bouw-Commissio: Mevr. HeilbutKalker, Amsterdam. Andrê Hertzberger, Amsterdam. Ts. Leman. Leiden. L. Levisson. Den Haag. E. Viskoper Szn Spuistraat 21, Den Haag, Girono. 60583. N. Italië, Secretaris, Leiden. P. W. BULTHUIS. missie zitting te nemen. DE ZORGEN VOOR DE HUISHOUDING. Het is nu zoo ongeveer driekwart jaar ge leden, dat de regenten van het Centraal Ier. Wees- en Doorgangshuis te Leiden het waagden om aan hel besluit lot den bouw van een nieuw gesticht een begin van uit voering te geven. Wie den de9olaten toestand kent, Waarin het tegenwoordige gesticht verkeert, zal be grijpen, dat zij tot deze beslissing moes 1 e n komen. Door de bewonderenswaardige offervaar digheid van velen in den lande, maar toch in hoofdzaak door den steun van enkele kindervrienden, is het de Bouwcommissie mogelijk geworden, telkens wanneer haar de kwitantie werd aangehoden, het bedrag dat de aannemers en andere leveranciers van haar kwamen vragen, te betalen. Doch nu staat zij voor hel vraagstuk der inrichting. Heeft zij de zorgen voor de huis houding, KUNSTHANDEL „DE PLOEG." Wat in de houtsneden van Bulthuis on middellijk opvalt is de soberheid, waarmee hij zich aan de techniek der xylographie heeft gehouden. Geen poging om de techniek van kopergravure toe te passen, die bij zoo- velen het karakter der houtsnede heeft doen ontaarden. Geen poging ook, om een facsi mile te geven van vlugge krabbels uit een schetsboek en evenmin om door allerlei halfschaduwtinten zuiver picturale effecten te bereiken. Bulthuis heeft zich aan de zuivere zwart-wit-kunst gehouden en ge tracht daarmee een smaakvolle conceptie te bereiken, een sobere compositie, meermalen van decoratief karakter. Het is merkbaai aan zijn werk en dat is in dit geval geen afkeuring dat hij kennis heeft ge maakt met het grafisch werk van Jan Man- kes en Dirk Nijland. Het strekt jongen kun stenaars nooit tot oneer, zich aan grootere voorbeelden op te werken en hun voordeel te doen met dezer vizie en wijze van uit beelding. Het eigenste, 't persoonlijke van het talent maakt zich daarvan ongemerkt los. Bulthuis heeft ongetwijfeld iets eigens, maar op den duur zal zich dat nog duide lijker uitspreken. Zijn groote sneeuwlandschappen. 28 en 42. met hun strakke wijkende en horizon tale slootlijnen, een rijtje knotwilgen en het zwarte sylhouet van een bosch aan den gezichtseinder, waarboven de winterlucht heel goed is aangegeven, getuigen van kracht om het wijde en verre uit le druk ken en geven in bun soberheid een verdien stelijk stemmingsbeeld. Ziet men op den voorgrond een accentje aangebracht door een kraai, dan denkt men aan Mankes Levendiger is 38, haven te Harderwijk met een binnenvallend visschersschuitje. Een heel goede compositie met die strekking der pier en het wrakke hekwerk aan het einae De beweging van het water is heel goed gesuggereerd. Met zekere en toch gevoelige hand heeft hierbij de burijn het hout uitge- schulpt. Stijlvol is ook het door vele gra veurs geliefde onderwerp van de uitge bloeide zonnebloem, met het ruige van de strooschuhben en van de omwindselbiaden We noteeren verder nog een Avond 20 een linkerpartij met boomen, terwijl rechts enkele lijnen de laatste 9tralen der onder gaande zon suggereeren. een Molen, stevig gebouwd, terwijl we van de beide schaaps kooien No 1 het best geslaagd vinden. Als teekeningen hangen er een paar goed geslaagde zonnehloemstudies. Omtrent het schilderwerk achten we ons verplicht eenige reserve te betrachlen.l is een sneeuwlandschap onder een graf lucht, met enkele hulpeloos hun armen f hoogstekende boomen, waaruit wel zekere stemming spreekt. Maar deze s ming wordt door het weinig gelukkige"] cadrement niet verhoogd. Dan noem it I 7 „Oud visschershuis aan zee", flink gezet, goed loskomend van den lichten ffl terhemel. De groenig uitgeslagen plan] van den gevel doen het wel. Ook in schaapskooi vall wel iels te waardeeren, Landschapstudies uit de Ardennen nog te veel denken aan kleurige ruitjes r. elkaar gezet tegen de glooiing der heuvel Er is gestreefd naar afwisseling van kil om de verschillend bebouwde akkers) karakteriseeren. Maar een en ander voor ons gevoel niet voldoende uit de Dat merkt men eveneens bij andere werl van Bulthuis. In 't algemeen schijnt hij ons in het 1 oefenen der olieverftechniek wat le haaq minder bezonnen dan bij zijn werk. Het wil ons toeschijnen, dal hij J allijd met doordringende intuïtie de kleul der werkelijkheid in hun fijne verscheif heid in zich op heeft genomen. En ind| wel dan heeft hij niet 9teed9 met bezoi aandacht die kleuren en tinten op zijn bepaald en ze met feiliooze zekerheid r gezet. Het lijkt ons nog te vee) op expl ment. De kleuren zijn soms wat hardI strak. Ze zijn niet voldoende verdiept. is nog niet in dat gevoelig nuanceeren. i gevoelig vibraio, dat ze maakt tot een I telend en ontroerend spel van leven I schoonheid Zoon boden, zoon vlak van dak of een muur van oude rustieke huil liggen nog niet in een droom van herin] ring en traditie. De vormen wél, maar a de kleuren en tinten doen denken ml oude en versletene, het geheimzinnig»i( der traditie, dat om zulke oude g sluimert. Deze opmerkingen mogen i schilder borg zijn, dal zijn werk onze if interesse heeft. Er moet gewerkt worden i] aandacht, bezonnenheid en zonder oi haasting. De goede kwaliteiten zullen steeds meer naar voren komen; het coloj krijgt vibratie van het leven, het gr» wint aan plastische kracht en uitbeeld# en de persoonlijkheid die we nu rel in zijn werk onderkennen zal meerl decideerd naar voren komen. Eigen v'i verdiepen en techniek verfijnen dunken f noodig, om een geheel eigen schoone tol uiting te brengen. In ieder geval is deze jonge, ernstig I lende kunstenaar belangstelling waard. HET RESIDENTIE-ORKEST. Vijf abonnementsconcerten seizoen 192! Door het Residentie-Orkest zullen in I seizoen 19291930, onder leiding vaD Peter van Anrooy, weder een vijftal nementsconcerten in de Stadsgehoor? worden gegeven, waarvan eenige met listen. De abonnementsprijs bedraagt 6 gulden. J Reeds de volgende week is de inteelj ning opengesteld en kan men de plaatr voor de vijf concerten inééns bespreken de firma Eggers, Botermarkt 14. HET UTRECHTSCH STUDENTENTOONEE Het Utrechtsch Studenlentooneel h< gisteren in verband met zijn gouden leum voor een feestelijk bezette schmJ' leum voor een feestelijk bezetteD schouj gegeven van Goethe's Egmont, onder regie van Louis Saalborn en king van het Utrechtsch Stedelijk OrM onder leiding van Evert Cornelia dat voor Egmont geschreven muziek van /loven ten gehoore bracht. Na de uitvoering bood een groep da een nieuw vaandel voor het Studenten i vel l neel aan. Ook zijn den voorzitter Ironnnnn Annitknnilinul n rv* nfllDPIIS 060 1AV Studententooneel, 'het Amsterdamscb S kransen overhandigd, o.m. namens deni nafnc VoippoDriPiun Ao ït V V.. het Lei s natus Veteranorum, de U.V.S.V„ hei dentenlooneei en de honoraire commis3^ rissen van het U. S. T. ONZE TELEFOONNUMMERS! 2500 (op 2 lijnen) REDACTIE 15°^

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1929 | | pagina 10