en voor geheel ons land.
[fi9ite Jaargang
DINSDAG 12 FERRIÏAR! 1929
No. 21H9
fficieelR Kfinnfcnavinfion.
Het fraaie Stadhuis een prooi der vlammen.
Het voornaamste nieuws
van heden.
EIDSCH
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
PRIJS DER ADVERTENTIEN:
I 30 Cts per regel voor ndvvrtmtiên uil Leidt-n en plaatsen waar
ifentsrhappen van ons Blad geves-tigd zijn Vcn»r alle an-ltre
j IrerteiiliPn 36 Cis pt-r regel Kleine tvt-rlenliën uiMuitt-nd
bij vooruitbetaling Worn.*dag« en Zaterdags 50 Cts bij een
maximum aanlai woorden van 30
[incasso volg ns pi»trecht Voor evenlueele opzending van brieven
10 Cis porto te betalen Bewijsnummer 5 Cts
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummer* voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postchèque- en Girodienst No. 57055 Postbus No. 54
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden per 3 maanden ƒ235. per week 0 18
Buiten Leiden, waar agenten gevestigd zijn, per week „018
Franco per post f2 35 -f- portokosten.
j;!?
8P0EDEISCHENDF VERGADERING
van den
GEMEENTERAAD VAN LEIDEN
op
DINSDAG 12 FEBRUARI 1929,
des namiddags te 4 nar,
de Senaatskamer dez Rijksuniversiteit,
ader werp:
RAMP-RAADHUIS. 7484
nummer bestaat uit 0RIE Bladen
EERSTE BLAD.
RAADHUIS.
urgemeester en Wethouders van Leiden
ijeQ ter algemeene kennis, dat de Oe
rlelijke bureaux, voor zoover die in het
abuis waren gevestigd in de Stads-
iKirzaal zijn ondergebracht, terwijl het
Sai oor van den Gemeente ontvanger tijde-
zal worden gevestigd in Scheurleer en
len s Bank, Brec-straat 19. 7432
A. VAN DE SANDF BAKHUYZEN,
Burgemeester.
VAN STRIJEN, Secretaris.
ia ontzaglijke ramp heeft in den afge-
;n nachl onze slad getroflen
is schoone stadhuis, het monumentale
iw aan de Breestraal een van de aller
late staaltjes van Ifxie eeuwsche archi-
ir. waarop ieder Leidenanr trotsch was
door iederen vreemdeling bewon
derd. is door brand verwoest, tot den
toe afgebrand.
halfvijf werd de brand cntdJct in
der vertrekken boven net bevolkings-
j aan de Vischmarkt en met zulk
berieheid woedde het vuur. dat luttele
iten later hel geheele complex in lichte
stond, zoodat aan blusschen niet te
en viel.
kranig de brandweer uit Leiden en
Haag en omliggende gemeenten ook
Ie. tegenover een dergelijke vuurzee
zij volslagen machteloos en met leedt
i heeft zij het moeten aanzien hoe het
lerende bouwwerk met pen angstwek-
snelheid door hel vuur verleerd werd.
brandweerlieden hebben al liet moge-
redaan. wal onder de gegeven omstan-
Wen te doen viel maar al hun held-
pogen was kinderwerk in vergelij-
lol de vernietigende kracht van de
H^'Bimenzee die zich niet stoorde aan mo-
nlale waarde, maar met niets ontziend
Een ramp voor Leiden
gfweld verwoestle, wat eeuwenlang de trots
van Leidens burgerij is geweest.
Letterlijk niets kon worden gered: alleen
eenige waardelooze boeken en een gdee-
ktnd portrel van oud-hurgemester de Gijse-
laar werden nog naar buiten gedragpn.
maar voorts gyig de geheele inventaris ver- j
loren
Een felrosse gloed aan den donkeren he
mel was al van grooten afstand te zien en
de geweldige vonkenregen deed hel ergste
vreczen voor de perceelen aan de overzijdt
van de Breestraat.
Groote stukken brandend papier dwarrel
den door den wind meegenomen door het
luchiruirn en een verslikkende rook kwam i
het toch al zoo moeilijk werk van du brand i
weer nog verzwaren
Huide aan die dapperen, die ondanks de
srierjtendp koude op hun post bleven, in 'n
temperatuur van 15 graden Celsius onder
nul met verkleunde handen van top lol leen
met ijs bodekl hun plicht, ja meer dan dat
deden
En al was het een onmogelijke taak ons
mooie Stadhuis te bpwnren stel lie is het
aan haar kranig optreden Ip danken geweest
da» de ramp. hoe groot zij ook moge ziin.
niet nog ernstiger afmetingen aangenomen
heeft.
Even voor halfvijf ontdekte de nachtwa
ker, de agent van politie Wieix, die als
Daar guwoonte de ronde deed, dat er brand
was ontslaan in de bovenverdieping van
het bevolkingsbureau aan de Vischmarkt.
j Onmiddellijk maakte hij alarm en snelde
weer naar binnen om te trachten bet vuur
te blusschen Dikke rookwolken sloegen
hem tegemoet, waardoor hij het bewustzijn
kwijtraakte Gelukkig kwam spoedig hulp
opdagen, die den man naar buiten bracht,
waai hel bewustzijn spoedig terugkeerde.
Het vuur vond in de vele papieren en fo-
Iianten gretig voedsel en in minder dan
geen tijd sloegen de vlammen over naar de
overige vertrekken en weinig later door
j den krachtigen wind aangewakkerd ook
naar het hoofdgebouw, waaraan deze af-
deeling is aangebouwd.
Do vorst had al het houtwerk buiten-
werks kurkdroog gemaaKi; de vele gingen
vormden evenzootele trekgaten vooi ie
laaiende vlammenzee en m uimtlei tijd dan
er nooilu is om deze woorden neer te
schrijven, stond hel gebouw ovei de geheeie
frout.bi eedte in mhte laaie.
Unze burgemeester, mr. A. van de Sarnie
Bnkliuyzen was een van de eersten, die op
het lerreir. van den brand aanwezig was
en binnen zeer korten tijd waren daar ook
de commissaris van politie, de heer Meyer
en het geheele kndei dei politie, de wet-
hondeis Splinter en Goslings, de geineend
secretaris, mr. dr. Van Strijen cn vele
raadsleden
Van zóó grooten omvang was de brand,
dat de brandweer, welke eveneens zeer
spoedig tei plaatse was. niet wist waar het
vuur het eerst aan te tasten. Heel het ge
bouw was óéu loeiende vuurzee; ook de
toren had reeds vlain gevat; telkens vielen
groote brokstukken van de Iran? naar be
neden eu juist had hel uurweik ..klik" voor
zessen geslagen of de toren stortte in. Het
carillon hnd voor de laatste maal over Lei
den geklonken.
Een nieuwe vuurzuil laaide boog op;
steeds dichter werd de vonkenregen. Het
was een angstwekkend schouwspel. Scherp
teekende zich dc mooie voorgevel in den
donkeren nacht af tegen den rooden ach
tergrondhet wa* aisof nog eenmaal ons
eerbiedwaardige stadhuis zicb illuniineerJe
als gold het een feestelijke gelegenheid.
Het wav grootsch, inanr in zijn groote
tragiek van een huiveringwekkende pracht. I
Men voelde bet aan, hier ging een stuk I
oud-Leider- te gronde, onherstelbaar verlo- j
ren. En met gezichten, waarop de angst
te lezen was. zagen de toeschouwers van
eerbiedigen afstand het aan. hoe het vuur j
zijn vernietigend werk verrichtte
Met doffe slagen k« amen de zware eiken-
houten binten naar heneden en al maar i
feller woedde de vuurhaard.
Verraderlijk lekten de vlammende longen
aan de daklijst van de conciërgewoning;
tevergeefs poogde rnen hel vuur te stuiten j
en het duurde niet lang of ook dit perceel
stond in lichte laaie
Steeds feller joeg de wind de vonken door
de lucht en het begon er hoe langer hoe
meer op te lijken, dat ook de huizen aan
de overzijde, vooral het perceel Breuslraat
99/101. waarin het damt^hoedeurnagazpn
Jongbloed is gevestigd, een prooi der
vlammen zou leii worden Vooral toen
de daklijst vlam begon te vallen en
de brandweer vanaf de straat hel vuur niet
kon bereiken Maar eert Leidsche brand
weerman klauterde naar boven en slaagde
erin hel vuur te blusschen
Aan den overkant was de toestand ern
stiger; daar stond nu ook al hel dak en
de bovenverdieping van perceel No 94. een
galanteriewinkel van de dames Baijer en
Goddijn in brand
Op dal oogenblik het was inmiddels
tien minuten over zes geworden arri
veerden twee motorspuilen u»t Den Haag,
nl die van den Hijswijkschen weg en van
de Laan Gó pes van Catlenhurgh onder com
mando van den chef van de brandweer, den
inspecteur Isle klasse .1 de lager en zijn
adjudant den inspecteur 2de klasse C.
Krabbendam De bedienende manschappen
waren in wollen dekens gewikkeld.
Voorts waren vier brigadiers van de
hoofdbrandwacht en 21 man meegekomen.
De slangen waren in een oogwenk uitge
legd. maar toen bleek, dat de spuiten onder
weg waren bevroren. Na eenigen tijd slaag
de men erin deze Ie doen ontdooien en toen
werd met kracht het vuur bestreden.
In het bijzonder werd de galanterieën-
winkel der dames Bayer en Goddijn onder
handen gpnomen. Met donderend geraas
stortte het massieve balcon naar beneden;
onophoudelijk werden groote hoeveelheden
water naar binnen geworpen en langzaam
maar zeker werden de rook wolken dichter
en de vlammenzee minder
Ofschoon dit pand geheel uitbrandde,
kon na drie kwartier inspannend werk ge
zegd worden, dal gevaar voor uitbreiding in
dezi. richting geweken was. Een der man
nen verzekerde ons. dal hij in zijn meer
dan 25 jaren lange ervaring nog nimmer
onder dergelijke ongunstige omstandigheden
had helpen blusschen Er werden dan ook
bovenmenschelijke krachten van hen ge
vergd. Ondanks de groote hitte van den
BINNENLAND.
Eet fraaie Stadhnis Ie Leiden is geheel
door brand vernield (Ie Blad).
Ingediend is de begrooLng voor het Zoi»
derzeelonds voor 1929 (Binnenland, 3e BI.)
De aitvosr van tand- eo tuinbouwproduc
ten (Land en Tuinbouw. 3e Blad).
Pokken aan boord van het stoomschip
.Tantalus" (Gemengd, 3e Blad).
De gevolgen van de felle koode (Gemengd
3e Blad).
Het Flora-theater te Amsterdam door
brand verwoest. (Laatste Berichten, le Blad)
BUITENLAND.
De evereeukomst tnsschen Vaticaan es
Quirinaal (2e Blad).
De bijeenkomst der herstel-deskundigen
(Builenl., 2e Blad).
Groote onrust in Mexico (BuitenL, 2e BIJ
Groote konde in Enropa (3e Blad).
brand bevroor het bluschwater, zoodra het
met de buitenmuur in aanraking kwam.
Van alle raamopeningen hingen groote ijs
kegels uaar omlaag, heel het complex van
uelendende huizen leek uit ijs te zijn ge-
hcilWr»
De s*crmwind rafelde de waterstralen uit»
1 een er- de neervallende waterdruppels vorm
den een gspantser rondom do brandweer-
j lieden.
Aa de oog- en snorharen, tusschen de
guhandscl;vingers, op de helmen en
lederen jassen, overal hechtten zich de ga»
kristallen vast. De voeten geleken vorine»
looze Ijsklompen en het wegstroomende wa
ter op de straat maakte het wegdek zoo
glad, dat men zich niet dan met moeite
op de been kon houden,
i Personeel van gemeentewerken trachtte
door het strooien van zand dit euvel te
verhelpen.
De slangen vroren in het jjs vast
De Eerste Hulpdienst had druk werk om
alle bevroren handen en voeten te ont
dooien.
Teekenend voor de plichtsbetrachting de7er
I mannen, was het antwoord van den niL-uen
i Haogschen brandv\eerman, wiens harden rjj-
wel aan de straaltje* vastgevroren zaten,
doch van geen ophouden wilde weten. Tot»
dal hg door de koude bevangen werd en
vorro\er met zgn hoofd door een ruit tuimel
de. Ziin makkers haalden hem nog juist
weg voor een neerstortende balk en de
eerste woorden welke de krrnige kerel sprak,
toen hg weer tot bewustzijn gekomen was,
luidden: „Wat jammer, dat ik er mee op
houden moet".
m
mm
jpf V/
fc-.R «m» sfflP
DE TRIESTE AANBLIK VAN DEN VOORGEVEL.
WAT ER VAN DEN TOREN OVERBLEEF.