AALS
DE OOLIJKE OESTERFAMILIE.
FAAM
gemeentezaken.
ITVERKOOP
feuilleton.
GEHEIMZINNIGE
GENOOTSCHAP.
Jaargang
LEIDSCH DAGBLAD, Donderdag 7 Februari 1929
Derde Blad
No. 21135
OTE PARTIJ COUPONS
ERZEILEN en LOOPERS
iRLSTRAAT 130-136
oeding van de jaarwedden
j gQYENTALLIGE LEERKRACitxtïN
OVER 1927.
rerband met het bepaalde bij art.
Ktr L.O. wet 1920 kw amen van ac
T |e noemen bijzondere schoolbestu-
Ljvragen om vergoeding van de jaar-
vaD boventallige leerkrachten over
mt 1927 m.
rfD onderzoek is volgens B. en W.
T0 Jat de gedeclareerde vergoedin-
WeokomBtig de ingediende aanvra-
uneD worden uitgekeei-d.
in \V. stellen daarom voor uit te kee
pte Leidscne öchoolvereen. f. 1875,
Cbr. Onderwijs voor zeven scho-
(*>460.83. Gerei. Schoolvereen. voor
wlen f. 9411.17, R.K. Parochiaal
kuur voor vijf jongensscholen
fjl, Inrichting van Liefdadigheid
Ü.K. voor vier Meisjesscholen
Gesticht de Voorzienigheid voor
f obolen f. 6058.33, in totaal dus
158.
(breid L. O.Inrichting van Liefda-
voor R.-Knth. voor één school
en R. K. Par. Kerkbestuur voor
looi f. 3132.80, totaal f. 5630.30.
geld en fensionneering
van wethouders.
ilnoodiging van B. en W. heett de
le voor de Huishoudelijke verorde-
bestaande uit de heeren K. Sijlsma,
jnr. D. A. van Eek en P. Heemskerk
®erp-verordening regelende het ver
ras wachtgeld en pensioen aan Wet-
aanceboden. Bij de uitvoering heelt
omissie zich beperkt tot een tech-
nilwerking binnen het raam van de
;n van de commissie tot onderzoek
ie materie, waarbij de Raad zich
kieuwe verordeningen
[riffende de levering van
electriciteit en gas.
rereenigende met een voorstel van
sarissen der Stedelijke Fabrieken van
Electriciteit tot wijziging, ingaande
a.s., van de verordening betredende
van electriciteit door die tabrie-
kë wijziging o.m strekt, tot invoe-
j een nieuw winkel tarief, in ver-
raarmee het vroeger vermelde adres
rschillende kappers eD kapsters he
le dit onderwerp als afgedaan kan
beschouwd, geven B. en W. den
overweging de voorgestelde gewij-
wordening vast te stellen,
cieuwe tarief is zoodanig gesteld, dat
;t recht wordt geheven, afhankelijk
da van de aansluitwaarde. anderzijds
raag, of het de etalage en reclame,
inkel, of de bijbehoorende ruimten
«aarnaast een prijs in rekening
gbracht van 6 cent per K. W. U. Bij
verbruik daalt mitsdien de gemid-
ns per K. W. U., hetgeen van voor-
wr den verbruiker en het verbruik
rt Bij de bepaling van het vastrecht
een goede verhouding tot het vast-
lgens woonhuistarief gestreefd. De
twaarde wordt bepaald naar het ver-
RECLAME.
DOET UW VOORDEEL'!
7110
mogen, dat noodig is om de desbetreffende
etalage, winkel, enz. behoorlijk te verlich
ten enz.
Ook met het voorstel van Commissarissen
der Stedelijke Fabrieken van Gas en Elec
triciteit. strekkende tot invoering van vast-
rechttarieven voor gas met ingang van 1
Juli a.s.: kunnen B. en W. zich vereenigen.
Aangezien door deze tarieven aan den
wensch. in de indertijd aangenomen motie
van den heer Heemskerk blijkens diens toe
lichting in den Raad uilgesproken, naar
een grootere reductie op den gemiddelden
prijs per kub. M bij grooter verbruik wordt
tegemoet gekomen, kan deze motie, voor
zoover op de gasprijzen betrekking heb
bende, hiermee tevens als afgedaan worden
beschouwd. Voorzoover de motie betrekking
heeft op de prijzen voor electriciteit, bren
gen B. en W. den Raad in herinnering, dat
in de geldende tarieven, met name in het
woonhuistarief, met het beginsel van reduc
tie op den gemiddelden prijs per K.W.U.
bij grooter verbruik, bereids in groote male
rekening i9 gehouden. Waar nu bovendien
hun voorstellen in zake de vastrechltarie-
ven voor gas en het winkeltarief voor elec
triciteit reeds een belangrijke tegemoetko
ming aan de afnemers der Lichtfabrieken
beteekenen en vrij groote financieele offers
van de fabrieken vorderen, meenen B. en
W., na overleg met Commissarissen, dat
ten aanzien van een verdere reductie op
den gemiddelden prijs per K.W.U. bij groo
ter verbruik voorshands een afwachtende
houding moet worden aangenomen.
In art. 1 wordt bepaald:
Het tarief wordt ter keuze van den ver
bruiker bepaald als volgt:
tarief avoor de verbruikers, die het gas
over den gewonen meter betrekken, 9 ct.
per M3., voor muntgas 10 ct.
tarief b: le voor lederen verbruikten M3.
voor de verbruikers over den gewonen me-
ter 7^6' ct., voor muntgas 8% ct.2e. boven
dien een vast recht van f. 075 per maand
tarief c: le. voor ïedereD verbruikten M3.
voor de verbruikers over den gewonen me
ter 5 ct., voor muntgas 6 ct.2e. boven
dien eeD vast recht van f. 0.75 per maand;
Commissarissen geven daarbij nog vol
gende toelichting:
Als uitgangspunt is het tegenwoordige
tarief van 9 cent per M3. behouden, het
welk in vergelijking met den gasprijs in
andere gemeenten reeds vrij laag is en bo
vendien voor wat de zeer groote categorie
afnemers met klein verbruik betreft, imcis
thans niet alleen niet tot de winst der gas
fabriek biidTaagt, doch zelfs een niet on
aanzienlijk verlies oplevert. Immers, nauw
keurige berekeningen hebben uitgewezen,
dat bij het tegenwoordige tarief van 9
cent per M3. over het jaar 1927 alle afne
mers, die gemiddeld per maand minder dan
23 M3. verbruiken, voor de gasfabriek ver
lies opleveren. Dit waren er over 1927 niet
minder dan 8200 afnemers of 40 pCt. van
het totaal, en het verlies op die 8200 afne
mers met een gemiddeld verbruik per
maand van minder dan 23 M3. bedroeg niet
minder dan f. 51.000. De gemeente subsi
dieert derhalve en hierin komt de so
ciale zaak der gasfabriek tot uitdrukking
-~ bij het tegenwoordige tarief reeds 8200
kleine gasverbruikers met een bedrag van
f. 61.000 per jaar. Neemt men nu nog hier
bij in aanmerking, dat het surplus op den
prijs van 1 cent per M3. voor de muntgas-
verbruikevs, die voor het overgroote deel al
weer behooren tot de afnemers met klein
verbruik, niet voldoende is, om de
meerkosten van exploitatie bij ver
bruik over den muntgasmeter te dekken,
doch integendeel over 1927 een bedrag' van
f. 46.000 ongedekt heeft gelaten, dan zal
het geen nader betoog behoeven, dat de
grondprijs van 9 cent per M3. voorshands
niet voor verdere verlaging vatbaar is,
doch ook voor <1« bepaling van het nieuwe
tarief als uitgangspunt behoort te worden
genomen.
De beide vastrecht-tarieven, b en c, zijn
nu zoodanig ODtworpen, dat de gemiddelde
prijs per M3., welke bij het tot dusverre be
staande tarief eerst daalt bij een verbruik
van 101 M3. in de maand, bij toepassing
van tarief b reedB begint te dalen bij een
verbruik van 51 M3. in de maand, terwijl
139. Dan begint de ondervraging. Hmmm, knap zijn de
nieuwe leerlingen niet. Ze weten wel dat tweemaal twee vier
is, want dat moet je ook onder zee weten, maar van de gewone
dingen rondom weten ze niets. En als de meester hen dan
platen laat bekijken en ze moeten opnoemen wat daarop staat,
wordt het heelemaal wanhopigl
140. Geen wonder dat de heele klas zit te grinneken van
pleizier als Oscar een doodgewoon paard een.olifant noemt
en Otto alle vogels voor zeemeeuwen uitscheldt Meester denkt
dat ze hem voor 't lapje houden, en wordt hoe langer hoe
boozer. Maar als Oelic een schaap met een lam snikkend
(omdat meester zoo woedend kijkt) twee poedeltjes noemt,
begint hij toch te gelooven, dat er wel iets bijzonders aan de
hand is met die nieuwe leerlingen van hem. Hij zal ze goed
in de gaten houden!
hij toepassing van het tarief c bij een ver
bruik vaD 111 M3. in de maand een ver
snelde daling intreedt.
De reductie, in het bestaande tarief bij
een verbruik van 101 M3. in de maand aan
vangende, kan dientengevolge, daar zij bij
uitvoering der vastrecht-tarieven geen toe
passing mee. zal vinden, komen te verval
len. Er komen derhalve ter keuze van den
verbruiker drie tarieven: tarief a is het
voordeeligste voor hen, die niet meer dan
50 M3. per maand verbruiken, tarief b voor
hen, die meer gebruiken dan 60 M3., doch
niet meer dan 110 M3. in de maand, tarief
c voor de verbruikers boven 110 M3. in de
maand.
De voorgestelde vergrooting Van de re
ductie op den prijs bij grooter verbruik is
gelijk uit het vorenstaande blijk niet on
aanzienlijk, al moest anderzijds daarbij een
zekere maat worden betracht, immers de
verbruikers boven 50 M3. in do maand
moeten voor het overgroote gedeelte het
boven becijferde verlies op de kleine afne
mers goed maken en bovendien de winst op
brengen en deze winst zal uiteraard tenge
volge van de lagere tarieven, aanvanke.
lijk althans, terugloopen. De verwachting
ia echter, dat de voorgestelde verlaging
aanzienlijk genoeg is, om op den duur sti
mul eerend te werken op het verbruik en
aldus ten slotte de winst weder op het
tegenwoordige peil temg te brengen. Ten
einde de aanvankelijk te verwachten winst
derving voor het eerste jaar, dat de nieu
we tarieven toepassing zullen vinden, gelij
kelijk over de jaren 1929 en. 1930 te verdee-
len, is voorgesteld, het in werking treden
van de nieuwe tarieven te bepalen op 1
Juli 1929.
RECLAME.
LOUIS DQBBELMANN - ROTTERDAM
710i
KERK- EN SCHGOLNIEUWS.
ned. herv. kerk.
Drietal le Gorichem (vacature de. A. de
Kat Angelino): ds. L. R. van den Broek te
Berkenw-oudi;da C. de Jonph te Enkhuizen;
ds r. van der Wal te Neede.
GEREF. KERKEN.
Beroepen Te Eindhoven (als hulpprediker)
dr. J. Jansen, cm. predikant van Bedum.
Te Scharendijke: J. Oussoren. cand. te
Woerden.
LEGER DES HEILS.
De berichtgever van het „H.bld." te Lon
den telefoneerde gisteravond dat de Hooge
Raad van het Heilsleger Dinsdag a.s. aal
bijeenkomen om het pleidooi van generaal
Rooth te hooren. De raad wil van geen ver
der uitstel welen en ral, na het pleidooi t»
hebben aangehoord, zijn uitspraak uitslui
tend gronden op de vraag, of de generaal
lichamelijk in slaat is, zijn ambt te blijven
waarnemen.
REGELING VAN HET
AANVULLEND ONDERWIJS.
Een wetsontwerp ingediend.
Ingediend is een wetsontwerp tol rege
ling van liet aanvullend onderwijs.
Onder aanvullend onderwijs wordt in het
ontwerp verstaan het onderwijs, dal ten
doel heeft, aan de niet meer leerplichtige
jeugd, die geen volledig dagonderwijs ont
vangt, Ier aanvulling harer ontwikkeling
die kennis en vaardigheid bij te brengen,
welke noodig is opdat zij in de maatschap
pij haar tank naar behooren kan vervullen.
De wel zal uitsluitend van toepassing zijn
op cursussen, ten behoeve waarvan uit
's Rijks kas subsidie wordt gegeven.
De wet zal niet van toepassing zijn op
cursussen: uilsluitend bestemd voor perso
nen boven een bij algemeenen maatregelen
van bestuur vast te stellen leeftijd; door
militaire onderwijzers gegeven aan militai
ren; verbonden aan tuchtscholen en aan
scholen in gevangenissen, bedelaarsgestlch-
ten of Rijkswerkinrichtingen en in Rijksop
voedingsgestichten waar builengewoon la
ger onderwijs wordt gegeven.
Het onderwijs aan de cursussen kan wor
den gegeven in: de vakken, genoemd in de
art. 16 en 17 der Midd. Onderwijswet; de
vakken, onderwezen aan scholen voor nij
verheidsonderwijs; de vakken, bij algemee
nen maatregel van bestuur aan te wijzen,
mei uitzondering van die van land- en tuin
bouwkundigen aard; liet vak godsdienston
derwijs.
Om onderwijs aan een cursus le geven
wordt o.m. het bezit vereischt van een be
wijs van bekwaamheid (bij alg. maatr. van
bestuur nader te regelen.)
Aan gemeenten en aan rechtspersoonlijk
heid bezittende instellingen of verecnigingen
wordt ten behoeve van de door haar in
stand gehouden cursussen uit 's Rijks kas
een subsidie gegeven op den gronding van
het leerlinguur. Deze grondslag wordt gere
geld bij algem. maatregel van bestuur.
Het aantal lesuren bedraagt per week,
behalve gedurende de vacantiën. ten hoogste
vijftien en per cursusjaar ten minste
honderd.
De wet kan worden aangehaald als
„Cursuswet".
Blijkens de Memorie van Toelichting be
rust het ontwerp in hoofdzaak op hel rap
port der Staatscommissie, ingesteld hij
K B. van 7 Maart 1927.
De Staatscommissie wenschfe het land-
en tuinbouwcursussen ook onder de nieuwe
regeling te begrijpen De minister van On
derwijs volgt haar echter in dit opzicht niet
voornamelijk omdat deze cursussen onflev
het beheer van een ander departement be
hooren, hetwelk daarvoor eene afzonderlijke
regeling heeft vastgesteld.
Voorshands kan met eene weinig om
vattende wettelijke basis worden volstaan.
Veel zal nader geregeld moeten worden bij
de invoeringswet en bij algem. maatregel
van bestuur.
De mimster juicht het toe dat de Staats
commissie eenparig de financieele gelijkstel
ling van openbaar en hijzonder onderwiis
ook ten aanzien van het cursusonderwijs
als grondslag voor hare regeling heeft geno
men.
Op welk bedrag per leerlinguur het Rijks
subsidie zal moeten worden bepaald, kan
uiteraard eerst later onder het oog worden
gezien, want mede de aard van den cursus
zal dit bedrag bepalen. Evenmin is thans
aan te geven, hoe hoog het gezamenliifc
subsidie van Rijkswege aan deze cursussen
zal zijn: dat het binnen bescheiden grenzen
zat blijven, neemt de minister met de Staats
commissie aan.
[hetïngetsch Van J. S FLETCHER
door Alej. A. T
vriendelijk van jet" mompelde
Ic'« beetje weifelend. „En wat wil je
Indoen zal?"
|<P eerste plaats alles er van hooren",
T Scrave „Ik zal hel op de kort-
f "nvoudigste manier vertellen. Je
f" dat die kast of kabinet, waarin
Jorwerpej bewaard worden, nooit op
f mijn grootvader, die de verschil-
l^wrwprpen hel eerst schikte, heeft
R - 5°ten. mijn vader deed het niet,
pmlijk volgde ik hun voorbeeld. In-
In '!ier 'n "ftig zestig jaar nooit
Ik vermoed, dat duizenden en
s duizenden, door onze staalsver-
taloopen zijn, sedert wij ze ter be-
F f "Pen stelden, maar wij zijn nooit
Li;"6,3'1' 1<s'u komen we tot de zaak
j Ioeïa"'S was ik zelf gisteren-
Rin 8 k'nnekamer en ik zag het
Ibjiw" ,soar op z'jn &ewonp plaat».
L,,.." V'ner. <j;e iederen avond de
i gisterenavond halt elf
rjm'ti.?'5 Vanmorgen om zeven
bi. Ik'
Fim K 'auiuurgcu utu tcvcu
0 Riij vertellen, dat het verdwe-
tet tif£D* kem naar de kamer,
oogen, dat het verdwenen
was en telegrafeerde dadelijk om jou. Dat i9
alles tot duiver, Packe."
Packe schonk zich een glas sherry in en
dronk er peinzend van.
„Voordat je verder gaat. moet ik je een
paar vragen doen", zei hij. „Ten eerste, is
het geen inbraak geweest?"
„Neen, neen! Geen inbraak. Was het in
braak geweest, dan zouden de inbrekers het
er niet bij gelaten hebben alleen het kruis
weg te nemen. Er zijn voorwerpen in dat
kabinet die vee' meer waard zijn."
„Hoeveel is dat kruis waard?"
„O. ik geloof, wat werkelijke waarde be
treft vijf k zesduizend pond Het 13 natuur
lijk zuiver goud en bezet met diamanten.
Ik heb het nooit laten schatten, maar Viner
heeft' me gezegd, dat het in den tijd van
mijn vader geschat is en dat dit ongeveer het
cijfer is waarop het toen getaxeerd is. Maar
ik geloof niet. (lat het bestolen is alleen om
zijn werkelijke waarde."
..Niet? Waarvoor .dan?"
Scraye schudde het hoofd. „Dat punt is
me nog niet helder", antwoordde hij. ,,Ik
heb zoowat verwarde gedachten, die zullen
we later uitwerken Dat is de voornaamste
reden waarom ik je hulp noodig heb. Het is
geen gewone diefstal, Packe, het is bepaald
een zeer ongewone."
„Ik vermoed," zei Packe, „dat het kruis
van den tsaar eenige beroemdheid heeft,
dat het van andere soortgelijke voorwerpen
onderscheidt? Enkele van die erfstukken,
bijvoorbeeld zijn door de geheele wereld be
roemd. Is het een van deze?"
„Ja. Het werd gegeven, zooals ik je ge
loof ik verteld heb toen je op Scraye waart,
aan mijn overgrootvader door den toenma-
ligen tsaar van Rusland, bij het sluiten van
den vrede van Tilsit in 1814. Mijn over
grootvader was toen in diplomatieken dienst
en bewees bijzondere hulp aan de geallieer
de vorsten. Onder oude Engelsche familie-
erfstukken is het zeer goed bekend zeer
beroemd. Zelfs Viner heeft me gezegd, dat
ten minste de helft der duizenden bezoekers,
die elk jaar de staatsvertrekken komen zien,
goed bekend is met zijn geschiedenis en hem
altijd vraagt, om het aan te wijzen."
„Dat is al iets om te weten", zei Packe
peinzend. „De beweegreden van een dief
stal of inbraak is niet altijd enkel roof. Heb
je me nu alle omstandigheden verteld, die
betrekking hebben op je ontdekking, dat
het kruis vermist wordt?"
„Alle. Het is eenvoudig verdwenen."
„Heel gopd". zeide Packe. „Dan zal ik je
een duidelijke vraag doen. Wij besluiten,
dat het kruis gestolen is Verdenk je iemand
er van. het gestolen te hebben?"
Scraye leunde glimlachend over de tafel.
Hij wees met zijn duim naar de ramen.
„Ja!" antwoordde hij fluisterend. „Ja. Ik
verdenk de vrouw, die ik je zoo even heb
aangewezen Mevrouw Wytkenshawe!"
HOOFDSTUK IV.
Geheime diefstal.
Packo legde zijn mes en vork neer en
staarde zijn gastheer met verbaasde blik
ken aan.
„Wat?" riep hij uit. „Je eigen gast?"
Scraye fronste de wenkbrauwen, knikte
en op zijn trekken kwam een bittere glim
lach. ..Mijn eigen gast!" antwoordde hij
„Mijn eigen gast! ïk zou er duizend pond
onder willen verwedden, dat zij het heeft,
Packe, ik ben er zeker van!"
Packe nam zijn mes en vork weer op en
ging voort met eten.
„Nul" zei hij, na een poos stilzwijgen, „ik
vermoed, dat je je gasten kent. Maar mijn
hemel, Scraye, hel is een ernstige beschul
diging. die je tegen een vrouw uitspreekt."
„Ik behoor niet tot hen, die iemand be
schuldigen zonder goede gronden en tenzij
ik volmaakt overtuigd ben dat ik gelijk
heb", zei Scraye beslist. „Ik weet zeker, dat
ik in dit geval gelijk heb. AJs ik ongelijk
heb. als die vrouw mijn kruis niet gestolen
heeft, als zij het niet in haar bezit heeft of
daar, waar zij er de hand op kan leggen,
dan zal ik nooit meer in mijn leven van iets
zeker zijnl Ik herhaal het, Packe, ik ben er
zeker van!"
„Heb jo gronden voor je zekerheid?"
vroeg Packe
„Die zal ik je geven", antwoordde Scraye.
„Nu ten eerste, je kent mevrouw uil
vrees voor mogelijke luistervinken, zal ik
de dame mevrouw X noemen niet, ik
herhaal, je kent haar niet, en je hebt niet
van haar gehoord?"
„Ik weet niets van haar, Ik kan van haar
gehoord hebben in de berichten van de uit
gaande wereld, die ik lees. Haar naam
zegt me echter voor het oogenblik niets".
„Nu, zij is in ieder geval een tamelijk
algemeen bekend vrouw van de wereld Zij
is weduwe, haar echtgenoot was in diplo
matieken dienst.. Hij was een bloedverwant
van lord Bennington, en zij behoort tot de
familie Greycastle. Zij is een vrouw, die
veel gereisd heeft. Zij is een van de knap
ste bridge-speelsters in Engeland en heeft
een mooie sopraanstem. Zij is een geboren
verslelsler van aardige dingen. Zij is pittig
en knap genoeg om evengoed een vrouw
voor de vrouwen als een vrouw voor de
mannen te zijn. Zij kleedt zich altijd uitste
kend en zij is nooit vervelend. En daardoor
krijgt zij meer uitnoodigingen dan eenig an
dere vrouw van de wereld. Ik heb haar do
laatste drie jaren overal ontmoet en zij is de
ziel van iéders landhuis, waar zij heen
gaat".
„Een aantrekkelijke persoonlijkheid", zei
Packe. „Ik ga zeer groot belang in haar
stellen'.
„Dat zal je nog meer doen, voordat wij
klaar zijn. Nu, zooals je weet, behoort me
vrouw X tot een aantal gasten, die ik nu
op Scraye heb Met is maar een klein gezel
schap, in het geheel acht Het is de eerste
maal, dat zij «op Scraye is, vreemd, dat ik
haar nooit te voren gevraagd heb. Heet
good nu dwalen we af naar een ander
pad een zijweg, die ons naar een bijzon
derheid van mijn familie voert. Je weet het
misschien niet, Packe. maar wij Scraye's
zijn honderden jaren beroemd geweest
in de familiepapieren wordt er herhaalde
lijk op gezinspeeld, heeft de bibliothecaris
van Scraye mij gezegd om een merk
waardige scherpheid van reuk. Onze reuk
organen zijn abnormaal ontwikkeld. Ik bluf
niet. als ik je zeg. dat ik viooltjes bijvoor
beeld. een halven mijl ver kan ruiken van
den weg of het bosch waar zij groeien
„Dat is zeker merkwaardig'" zeide Packe.
..Ik denk. dat het soms nuttig kan zijn op
dat punt zoo ongewoon >n'wikk-ld te zijn
je zou bijvoorbeeld, een brand ruiken,
zoodra die begon?"
(Wordt vervolgd).