DE OOLIJKE OESTERFAMILIE.
lassavergiftiging te Rotterdam.
I Jast
69<te Jaargang
LEIDSCH DAGBLAD, Zaterdag 26 Januari 1929
Derde Blad
No. 21125
p Buiten!. Weekoverzicht.
NIEUWJAARS-NACHT
IN PARUS.
KUNST EN LETTEREN.
SPECIAAL ZIEKENVERVOES
polen in verleiding gebracht Donkere
I wolken voor de Dnitsche en Fransche
ministerie» De bolsjewisten
onder elkaar.
oals te verwachten was, trekt men in
1vd zeer fel van leer tegen het door de
jeview of Reviews" gepubliceerde rnemo-
Ldum van den Duitschen Rijksweer-mi-
Eter Groener inzake den bouw van den
Wserkruiser A en loochent men ten stei
lte eenigen aanslag op Duit-sch gebied
f den zin te hebben. Polen, heet het,
leeft slechts naar den vrede, verlangt
Ld gebiedsuitbreiding maar denkt er
jumin aan om een duim grond af te
En in verband met dit laatste kaatsg
de beschuldiging terug: Duitschland
f zich Diet neerleggen bij de door de
kiesverdragen afgebakende grenzen en
wil het ook niet booren van een
gtelijk Locarno. Het is niet te ontken
dat in de Poolsche uiting wel iets
i schuilt, doch hetgeen met Ópper-Si
te plaats vond onder Poolschen drang
[met Franschen steun doet terstond de
jzaak daarvan aan de hand. De grens
jakening in hei Oosten wordt niet als
[ioitief aanvaard, evenmin als Lithauen
i ooit officieel neerleggen zal bij het
|lies van Wilna, dat door Polen ronduit
:gd is geroofd, al is deze daad later
r den Volkenbond gesanctionneerd. Ge-
l op deze verhoudingen zou men- daarom
fceigd zijn te verwachten, dat Polen met
Ijde handen een aanbod van de
fcjets om het Kellogg-paet tusscben
|ide staten onmiddellijk in werking te
Jen treden, zou hebben aangegrepen, om
jicb zoodoende naar het Oosten te dekken.
Êblen ligt immers zeer gevaarlijk tusscben
pitschland en Rusland in! Doch Polen
[eft dit juist niet gedaan, heeft iDtegcn-
1 op allerlei wijze het welbekende liedje
5 rcrlangen gezongen om maar tot uitstel
fkoraen. Een weigering was toch geheel
[gesloten. Polen heeft de z.g. Randsta-
er bij betrokken en tevens Roemenie
iet welk laatste rijk de sovjets eigenlijk
altijd niet geheel op voet van vrede
ren, daar de sovjets het verlies van Bes-
rabië niet wenschen te erkennen,
bfficieel heeft sovjet-Rusland verklaard
len bezwaar te hebben alle genoemden
te ncmeD onder een Oostelijk Kelloerg-
drag, maar, terwijl het zich wel wendde
t de Randstaten, waarvan Lithauen reed3
accepteerde, deed het dit niet tot Roe
menië...
Polen, ongetwijfeld met medeweten van
Frankrijk, zal de kwestie wel sleepende
honden, den eersten tijd!
Sleepende blijft ook de vorming van de
regeering dor groote coalitie in Duitschland
en reeds doemen weer gevaren op, die naar
een crisis wijzen. Gelijk al vroeger mede
gedeeld, wijst dc Duitsche begrooting een
tekort van een 600 millioen aan, die door
nieuwe of verhoogde belastingen zullen
moeten worden gedekt. Minister Hilferding
heeft daarom plannen ontworpen, die nog
al bestrijding vinden. VeThooging van de
vermogensbelasting in deze zware tijden,
wordt weinig bevorderlijk genoemd voor
kapitaal-Vorming, terwijl dit toch zoo noo-
dig mag worden geoordeeld met het oog
op de Herstelbetalingen. En dan staan de
Beieren natuurlijk op hun achterste bee-
nen vanwege de voorgestelde verhooging
van den bieraccijns. Komt men een Beier
aan zijn bier, daD komt men aan zijn
leven! De vertegenwoordiger der Beiersche
Volkspartij in het kabinet, gevormd uit
personen uit de partijen, die de groote coa
litie moeten vormen, dreigde dan ook heen
te gaan. Donkere wolken pakken zich j
samen boven de Duitsche regeering!
Iü zeker opzicht is dit ook het geval
met het kabinet-Poincaré, boewei een di
recte crisis daar vooreerst nog niet schijnt
te verwacüten, nu immers de affaire der
regeling der Duitsche schulden aan de orde
wordt gesteld, waarbij men den zittenden
premier niet wil missen. Ook daar zijn de
moeilijkheden van zuiver binnenlandschen
aard, culmineerend in de kwestie der auto
nomie voor den Elzas, die, al is bet nog
pas in een beginstadium, school begint te
maken'in Bretagne en Corsica. In den Elzas
leed de regeering een gevoelige nederlaag,
daar in de plaats der beide niet tot do
Kamer toegelaten autonomisten opnieuw
twee partijgeDOoten werden gekozen, trots
do grootste inspanning, om dit te voor
komen.
Dit toont aan, dat de wenscli naar
autonomie in den Elzas meer is dan een
opwelling van het oogenblik, en dat daar
mede ernstig rekening gehouden zal moe
ten worden De Elzas zal Frankrijk zonder
twijfel nog veel zorgen baren, zooals Bel
gië zucht onder den strijd tusscben Walen
en Vlamingen, die dank zij de uitlatingen
van een opgezwiepte pers steeds meer
wordt toegespitst. De bedreigingen aan
het adres van dr. Borms schijnen rqcer dan
grootspraak te zijn en men huivert voor
het geval een overspannen dolhoofd eens
Meer dan tweehonderd personen onwel.
De Schouwburg liep leeg - Geen ernstige gevolgen.
|Er heeft zich gisteravond te Botterdam
gevai van massa-vergiftiging voorge-
waarvan ongeveer twee honderd
[enschen de dupe zijn geworden. De Rot-
rdamsche Verzekering Sociëteit hield haar
(arlijks terugkeerend feest in de Groote
Jeleml aan den Coolsingel. waar onge-
fefr een vijf honderd dame9 en heeren uit
|!e streken van ons land de gast waren
i den directeur der R. V. S.
(Hel feest bestond voornamelijk uit een
ineenschappelijk diner. Het menu luidde;
lerschillende voorgerechten, Koninginne
iep, Pasteitjes, Tarbot met Hollandsche
Jus, Kalfsoester en doperwten, taart, ijs en
pit. De afspraak was dat na het diner een
^voorstelling zou worden' gegeven van
frcwmeester's Revue, „Wonder boven
(onder" in den Tivoli Schouwburg aan den
(wlsingel. Meerdere personen hadden zich
flder eersl naar hun hotels begeven, tcn-
i zich van hun kamera op de hoogte te
lellen.
(Toen men ongeveer een klein uurtje in
Joli zat en Buziau al9 naar gewoonte het
pbliek voor zich trachtte te winnen, wer-
er plotseling eenige personen onwel,
[oziau die wist dat hij zijn grollen ver-
fcht voor een publiek dat zich juist te goed
gedaan aan een diner, maakte eenige
PaPjes op de onwel geworden personen,
■elke aardigheden natuurlijk veel hilariteit
pekten.
[Doch toen er steeds meer slachtoffers vi.e-
i het was op een gegeven moment
isof een mitrailleur aan alle kanten
jachtoffers deed vallen staakte men het
daar men bemerkte dat er iets zeer
[ongewoons aan de hand was. Er ontstond
pen ware paniek onder de toeschouwers,
'veral zag men menseheg zitten spuwen
in den tijd van een oogenblik hing er in
«en Tivoli Schouwburg een vreeselijke
lucht. Velen liepen haastig naar buiten
uieenende van de frissche lucht wel op te
j snappen In de vestibule, op de trappen en
°°k builen op den Coolsinzel stonden ver-
Bphiliende menschen, zoo wit als een doek.
°rer geven.
(^Ondersteund door vrienden of omstan-
Gers werden sommige personen, steeds
^.aar brakend, weggebracht naar het Groole
■ekenhuis aan den Coolsingel. De gérant
'lVt ^ad intusschen den Gemeente-
yjjjken Geneeskundigen Dienst opgebeld, die
1 Au o?n tijd van een 9econde ter plaatse was
eenige ziekenauto's om de onwel ge-
rden personen over te brengen. Ook
auto's al9 taxi's etc. werden door de
uip aaneehouden om de slachtoffers naar
z^kenhuis te iransporteeren. Niet al-
11 in den Tivoli Schouwburg was hel
15.min^Pr prettige toestand de zaal
affA G(?n azÖn weer ?erei-
■nttJi maar ook buiten op jlraat was het een
C r aDPetijtflijk gezicht. Ook daar had-
Tnle rn^DSf>^en staan overgeven.
wesehen was de G. G, D. ook reeds op-
119. Marinus haalt hut vlug op, en.jawel 1 Daar tuime
len een heel regiment Oesters en een visch, die een Zeekat
blijkt te zijn, op het zand. Ze schudden zich eens even uit en
kijken rond. Boehwat een reus is dal, die hen omhoog
gehaald heeft, ze mogen waarlijk wel oppassen, dal ze niet
onder zijn geweldige schoenen raken.
120. Maar dan haalt vader Oester de pillen te voorschijn, hij
slikt er zelf het eerste een. En dan staat op het strand.een
keurige, meneer! De Oesterkinderen dansen van pleizier en
Marinus kijkt raar op. De anderen slikken nu ook fluks hun
pillen en o, o. wat is dat leuk! Ze zijn groole jongens en
meisjes geworden, net zoo groot als Marinus! Ze springen rond
van pret en moeten zich allen eerst nog wat aan hun nieuwen
staat wennen! Maar leuk is het!
een moordpoging zou wagenI Ook zonder
zooiets belooft het al fel genoeg te zullen
worden...
Fel begiDt in sovjet-Rusland thans blijk
baar de strijd .°gen de partijgangers van
Trotzky, die zich brutaler durfden te uiten.
In de bolsjewistische partij kraakt het ge
weldig, tengevolge van de groote verschil
len en de partij van Stalin, - die aan het
roer zit, moet zich schrap zotten om ïu
het bezit van de macht te blijven. Meer en
meer nadert het oogenblik, dat de partij
zich zelf gaat verslinden, zooals ook bij de
Fransche revolutie geschiedde. Het eerst
aan de beurt van afrekening komen de
aanhangers van Trotzky, wior contra-actie
ook het beste georganiseerd lijkt. Doch zal
men den gevangen leider ook voor goed
onschadelijk durven maken 1 Het lijkt ons
nog de vraag, al deinst men niet spoedig
terug voor uitersten
gebeld door 'meerdere hotels in <de stad.
waar eveneens eeD groot aantai gasten
onwel was geworden. In Coomans logeerden
ongeveer 200 personen. De directeur, dc
heer Boelofszen, deelde ons mede, dal de
kcllners maar konden blijven loopen met
kisten en anderszins, daar de mensch' j
overal waar zij waren stonden over te ge- j
ven. Sommige vielen er bij neer en gaven 1
wat bloed op.
„Stuk voor stuk werden zij door auto's I
van den G. G. D. of door particuliere auto's
weggehaald en overgebracht naar het
Grooto Ziekenhuis.
Begrijpelijker wiize was het ook daar een
consternatie. De auto's reden af en aan en j
telkens weiden weer patiënten binnen ge-
bracht. Sommige personen waren zoo ziek j
dat zij haast niet meer op hun boenen kon- j
den slaan. Overal verspreid lagen zij op 1
banken of ligtafeU of zaten zij in stoelen
Terstond werd hun door eenige zusiers en
broeders norit gegeven, een bekend* zuive
ringsmiddel. waarmede zij bun magen kon
den spoelen. Om twaalf uur gisteravond
was dc toestand zoo, dat nog niemand be
hoefde opgenomen te worden.
Toen het gerucht zich in de stad had ver
spreid. als zouden zéér vele personen aan
het diner van de 11. V. S. onwel zijn gewor
den, kwamen vele bloedverwanten in al
lerijl naar het groote ziekenhuis toe. om te
informeeren hco de toestand was. Tot heel
laat in den avond schoolde men voor het
ziekenhuis samen
Geleidelijk konden de patiënten, wanneer
zij hun magen gezuiverd hadden, weer naar
hun hotel of woonhuis vertrekken. Zoover
bekend, hebben zich geen ernstige toestan
den voorgedaan!
Dr Snijder de Vogel van den Gemeente
lijken Geneeskundigen Dienst heeft zich gis
teravond nog naar de Groote Doelezaai
begeven om de resten van het diner in lie
s'a te nemrn. voor een bacteriologisch on
derzoek. Volgens de vier doctoren, die in
Hotel Coomans de onwelgeworden personen
verzorgde, moei het vergiftigingsgevaï ver
moedelijk te wijten zijn aan de vleosch-
spijzen
De gerant van De Doelen, de heer J.
Klein, vertelde nog dat hij het diner lan
gen lijd te voren had voorbereid, zooals dat
de gewoonte is. Het geheel is in de keuken
van De Dopien door een goed vakman klaar
gemaakt en de ingrediënten zijn door be
kende leverancier? geleverd. Elk gerecht dat
werd opgediend hoeft de kok geproefd en na
het diner hebben de vaste kellners uit de
zelfde gangen een diner gegeten Geen van
hen heefl nadeeligp gevolgen ondervonden
Zoodra de heer Klein omstreeks half
negen vernam wat er gaande was. heeft hij
alle etensresten bijeen doen brengen en ze
naar het hoofdbureau van politie gebracht.
Trotzky.
De tijd voor een omwenteling in Rusland
lijkt ons echter nog niet gekomen, al gaan
de coramuuisten elkaar vernietigen. Wie
zou daarvoor de leiding moeten nemen
Trouwens een herstel van het Tsarisme is
wel onmogelijk, vooreerst, daar de boeren
hun verworven landbezit niet weer zullen
willen prijs geven
Iets prijs geven valt altijd moeilijk; zie
maar naar Afghanistan, waar koning Arnan
Oelloh zijn afstand officieel beeft herroe
pen en druk doende is een leger bijeen te
brengen 0111 tegen Kaboel op te trekken,
waar de zich tot koning opgeworpen Habib
Oellah toch Diet dien steun heeft gevon
den, waarop hij blijkbaar had gehoopt.
Zooals steeds gaat de oorlog daar ook
ruwer worden. Wee dengeen, die levend in
handen van zijn tegenstander zou vallen
Misschien denkt u, dat er volstrekt geen
verschil bestaat lusschen de réveillon-vie-
ring van den Kerstnacht in Parijs en die van
den Nieuwjaars-nacht. Toch wel. En zelfs
een tamelijk groot verschil.
Te beginnen met het feit. dat het Kerst
feest een veel huiselijker feest is. en arislo-
cratischer ook, omdat hel vooral gevierd
wordt door de gegoede klassen. Tenvijl daar
entegen de oudejaars-avond en do nieuw
jaars-nacht bijna uitsluitend buitens huis
gevierd worden, en alle riinatschappèlijiir»
klassen daaraan meedoen
ln den Kerstnacht zalen vooral de luxe
restaurants, de nacht-cabarets en de dan
cings volgepropt met feestvierders, maar in
den Nieuwjaars nacht wordt er ook zelf? in
de kleinste kroegjes gefuifd en ziet men daar
heele families zitten, gezinshoofden om
ringd door vrouw en kroost, die vroolijk
de intrede van het nieuwe jaar vieren, dat
hun misschien wat méér geluk, of wat meer
kans op geluk brengen zal.
Drie dagen van voren al was het on
mogelijk om in de restaurants ook nog maar
één tafeltje vrij te vinden legen het réveil-
lon. en dat niettegenstaande de' prijzen, die
tof 1000 (rancs per couvert bedroegen
Nog andere verschillen zijn er tusschen
die twee feest nachten. De Kerstnacht
staat in het toeken van de hulst Overal
op 9traat liepen kooplui rond, bij alle ker
ken stonden vrouwtjes, die de voorbijgan
gers de sierlijke takjes met hun gladde glin
sterende prikkende blaadjes en hun roode
bosje? te koop aanboden, en alle feestzalen
waren met hulst getooid. Terwijl tegen het
Nieuwjaar men óveral mistletoe ziet, wier
warrige takjes met hun langwerpig ronde
blaadjes en witte besjes dan winkels, eta
lages, feestzalen en zelfs de corsages der
dames sieren bij wijze van porte-bonhcur.
Ja zelfs -waren er taxi's waarin de chauf
feur een lak mistletoe opgehangen had ten
gerieve van verliefde jongelingen (en ou
deren), die zooals men weet in den Nieuw
jaars-nacht onder den mistletoe hel onbe
twistbaar reclit hebben hun dame te om
helzen.
Dit jaar begon het réveillon maar slecht
Een aanhoudende regen, gepaard met een
ijskoud,en wind, spreidde 'n triesligen, som-
beren sluier over de stad. In de straten zag
men niets dan met pakjes beladen men
schen, die haastig zich voortspoeden naar
een onderdak, In de nieuwjaars-kraampjes
langs de boulevards 9tonden de kooplui bib-
borend te stampvoeten en te handenwrij-
vcn. om zich wat te verwarmen, en ze
vroegen zich met angst af. of dat niet een
totaal mislukte oudejaars-verkoop zou wor
den.
Ja. maar op een traditioneeilen feestdag
zijn de Parijzenaars zoo gauw niet' neer te
slaan. Wat kan hun slecht weer, wind en
regen schelen, wanneer de traditie eischt,
dat er vreugde heerschen zal. en wanneer
er in hun hart zelf niet anders leeft dan het
stadige verlangen om zich zoo pktzierig
mogelijk te amuseeren, te lachen, te zingen,
le schertsen. Ie lawaaien, pret te makenl
Doch legen middernacht werd het weer
beter. En toen de schouwburgen uitgingen,
verspreidde een vroolijke menigte zich over
de slraten oip restaurants, café's, dancings,
kroegjes en alle andere fecst-etablissemen-
ten te gaan bevolken, ieder naar zijn mid
delen, zijn smaak en zijn milieu.
Van Montmartre tot Montparnasse, van
Belleville tot Grenelle slond Parijs in réveil -
Ion-vreugde. Uier wordt gefuifd me-t een
fkseh „pinard" (volksvviin) van 3 francs
elders knallen de kurken der cham
pagne 250 francs per flcschIlier
tooien de Nieuwjaars-viwders zich met een
bonte papieren muts van een paar stuivers,
elders takelt men zich toe met kostbare fan
tastische hoofddeksels om zich zoo „een an
der mensch" tc voelen, alle zorgen en moei
ten te verjagem, en als ,,'n ander mensch"
ook zich met hart en ziel over te geven
aan de viering van het nieuwe jaar, dat
natuurlijk alle wenschen vervullern zal, en
aan alle verwachtingen zal voldoen.
Overal een dichte, vast opgedrongen me
nigte gastenen overal vóór de deuren
nog nieuw aangekomencn, met diep leleur-
geslelde gezichlen. Want wie ge ook zijn
mcugt. en welke som ge ook moogt aan
bieden. do portier en de gérant zijn onver
biddelijk. En kunnen niet anders zijn. Want
er is werkelijk ook niet meer het kleinste
tafeltje vrij. cr is niet moer bet kleinste
plekje open.
U wilt toch zeker niet, dat ik u in de
lavabo's installeer, wel?.... Of dat ik een
tafeltje voor u op dc trap laat zetten,
wel?Het spijt mc heel erg. heel erg.
maar
In de „Perroquet", waar het dans-plekie
verschrikkelijk ingekrompen is door al d-1
extra-tafelfjes, die bijgezet moesten worden
voor dc gelegenheid, daar is hel feest in
vollen gang. Met lijkt wel of heel de zaal
dronken is, hoewel de clientèle daarvan tot
dc- meest selecte behoort. De jazz loeit er
op los en dicht ineen gepropt staan do om
strengelde pa ren. zoo maar wat te dansen er\
te springen en te hossen, want er is geon
mogelijkheid om vooruit te komen. Maar pret
hébben ze.
Voor de „Plantation" staan een lieer en
ecu dame. die met eer prachtigen auto ge
komen zijn, den gérant te smceken om fn
klein plaatsje. De gérant breidt zi'm armen
uit in een wijd gebaar van machlelooze
wanhoop.
Onmogelijk, onmogelijk. Zelfs om te
dansen is er heeicmaal geen plaat? meer
over.
Maar misschien zijn er menschen. die
al weg willen gaan?
Hmm.al wilden ze dat. ze zouden
niet kunnen, daar de heele zaal gebarrica
deerd is door bijgezette tafeltjes van nieuw
aangekomenen.
En hij heelt niet gejokt, de gérant. AI de
Amerika? zijn daar. Roode, roze, bruine of
zwarte gezichten, allemaal even vroolijk O,
en die zullun niet weggaan zoo lang er
nog wat le drinken valt, blijven ze.
Op Montparnasse heeft de „Coupóle" het
zoo aangelegd dat zijn nieuwe „dancing"
juist geopend wordt ter gelegenheid van hot
Niëuwjaars-réveillon. en iedereen zou dio
opening willen meemakenals er
maar plaats was!.Wie een jaar of lien
geleden had durven beweren, dat er op
Montparnasse eens cliënten zouden zijn, die
wel 80 francs voor een souper zouden be
talen, dien zou men aangekeken hebben, of
bet hem in zijn bol geslagen was. En toch.
was nu do dancing van de „Rotonde" vol,
overvol zelfs, in de „Döme" Werd vergeefs
naar een plekje gezocht. Dat is me nog een3
een stadsgedeelte, of een stad op zichzelf,
zou men wel kunnen zeggen, die zich op
zijn Amerikaansch ontwikkeld heeft in een
tijdsverloop van tien jaar! Het is waar. dat
de Amerikanen zelf aanmerkelijk daartoe
bijgedragen hebben. De burgers van Noord-
Amerika tellen op Montparnasse drie eigen
etablissementen werkelijk „eigen", speciaal
van en voor hen zelf en ,toch geven ze ook
in alle andere etablissementen daarnog den
loon aan! en volgen er zondere aarzeling en
zonder schromen een zeer „nat" regiem.
Tot het dag begon te worden, en op som
mige plaatsen nog later, vierde Parijs de in
trede van het nieuwe jaar met zulk een
enthousiasme, dat men zou gezegd hebben,
dat a) die geschiedenissen met Mme Hanau,
mr. Klotz, enz enz. van niet de minste be-
teekenis meer waren, dat hoofdzaak is te
j leven, en alle ergernissen te verjagen, alle
I teleurstellingen en spijt, alle herinneringen
aan drama'9 en schandalen te verbannen en
in zijn hart slechts plaats te laten voor
een stralende verwachting, trillend van hoop
op het welgelukzalige jaar, dat komen gaat.
M. DE ROVANNO.
RECLAME.
Voor Allen die Sukkelen
met Verstopping of moeilijken, tragen en
onregelmnligen Stoelgang zijn
Mijnhardt's Laxeertabletten
onmisbaar. Werken. vlug'Zouder kramp of pijn.
Bij Apothekers en Drogisten. Doos 60 ct.
6885
NAP DE LA MAR ZIEK.
Nap de la Mar ligt ziek in het Roode
Krui?-ziekenhuis to Den Haag
Volgens de ,,.\vp." zou hij aan een hart
en nieraandoening lijden.
HET OVERLIJDEN
VAN Dr. W. ROYAARDS.
Te Den Haag en Amsterdam is gister
avond de overledene herdacht voor den aan
vang der voorstellingen of tijdens de pauze.
Naar voorls wordt gemeld zal het sloffe-
I lijk overschot uit Menton in Z.-Frankrijk
naar Amsterdam wonden overgebracht. In
verband met de vervullen formaliteiten zal
de overbrenging minstens acht dagen in be
slag nemen.
Aan een aanbod van het Amsterdamsch
gemeentebestuur, om de teraardebestelling
van den Stadsschouwburg uit te doen ge
schieden, zal dus gevolg kunnen worden
gegeven.
Blijkens een bij de familie te Amsterdam
ontvangen bericht is de directe oorzaak van
den dood van Willem Royaards een hem te
Menton overkomen ongeval. Eergisteren
brak hij er een enkel en dezen schok kon
zijn toch al zeer geschokte gezondheid niet
weerstaan.
RECLAME.
GARAGE VAN NIEUWKOOP
TET.KP. 2527. 5865
