flsfc Jaargang
ZATERDAG 26 JANUARI 1929
No. 21125
tllicieele Kennisgevingen.
hinderwet.
dienstplicht
Iaarlijksch onderzoek.
STADSNIEUWS.
zilveren jubileum.
EEN DANKBETUIGING VAN
H.M. DE KONINGIN-MOEDER.
voordracht van
prof. dr. haitjema.
vereen. tot bevordering
der belangen
van slechthoorenden.
Het voornaamste nieuws
van heden.
binnenland.
buitenland.
de crisis in het leger des
heils.
postduiven-
tentoonstelling.
LEIDSCH
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN.
PRIIS DER ADVERTENTIEN:
80 Cts per regel voor advertent.-d uit Leideo en plaatsen waar
agentschappen van ons Blad gevestigd zijn Voor alle andere
advertentiën 36 Cts pe? regel Kleine Advert-ntiën uitsluitend
bii vonruilhetaling Woensdac« en Zaterdags 50 Cts. bij een
maximum aantal woorden vaD 30.
Incasso volgens robrecht Voor eventueele opzending van brieven
10 Cts norfo te betalen Bewijsnummer 5 Cts
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postcheque, en Girodienst No. 57055 Postbus No. 54
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden oer 3 maanden 12 35 per week 0 18
Buiten Leiden, waar agenten gevestigd zijn, per week „0 18
Franco per post f 2 35 4- portokosten.
nummer bestaat uit VIER Bladen
EERSTE BLAD.
rgemeester en Wethouders van Leiden;
tenen het verzoek van F. C. Poelijoe
Itergunning tot het oprichten van een
Wi) in het perceel Raamsteeg No 67,
[j.lraal bekend, Gemeente Leiden, Sec-
E No. 1367;
lelet op de artL 6 en 7 der Hinderwet;
(even kennis aan hel publiek, dat ge-
md verzoek met de bijlagen op de Se-
Jarie dezer gemeente ter visie gelegd is;
llsmede dal op Zaterdag, den 9 Februari
J des voormiddags te hall eli men op
Raadhuis, gelegenheid zal worden ge-
i om bezwaren tegen dit verzoek in te
■ogen, terwijl zij er de aandacht op
iligen, dat niet tot beroep gerechtigd zijn
die niet overeenkomstig arL 7 der
iderwet voor het gemeentebestuur of
i rijner leden zijn verschenen, teneindo
ine bezwaren mondeling toe te lichten.
A. VAN DE SANDE BAKHU1JZEN,
Burgemeester.
VAN STRIJEN, Secretaris,
leiden, 26 Januari 1929.
6112
be burgemeester van Leiden brengt ter
(nis van belanghebbenden, dat, behoudens
toorziene omstandigheden, in Jnni a s.
Jaarlijksch Onderzoek zal plaats heb-
voor de gewone dienstplichtigen der
bdmacht van de lichtingen 1917 en 1920.
|laats en tijd van het onderzoek zullen
worden bekend gemaakt.
A. VAN DE SANDE BAKHUIJZEN,
Burgemeester,
leiden, 26 Januari 1929. 6354
Van den heer J. J. van Zonneveld.
Namens H.M. de Koningin-Moeder wordt
ons verzocht de volgende persoonlijke dank
betuiging in ons blad op te nemen:
„Ter gelegenheid van de herdenking var»
Mijn 50-jarig verblijf in ons Vaderland ont
ving Ik zoo ontelbare blijken van liefde
en toewijding in woord en daad. dat het
Mij onmogelijk is alle Mijne landgenooten
te bereiken om hun Mijne erkentelijkheid
persoonlijk te beluigen.
Daarom wensch Ik op deze wijze hun,
die hier te Lande, in de Overzeesche Ge
westen en in den Vreemde, hoe dan ook.
er toe bijdroegen deze hcrinneringsdagen
voor Mij zóó schoon en gelukkig te maken,
Mijnen diepgevoelden, innigen dank uit te
spreken.
De indrukken van dit feest, Mij door ons
Volk bereid, staan diep in Mijn hart gegrift.
EMMA.
Spr hoopte dat de heer Van Z. nog vele
jaren in de tegenwoordige positie voor de
zaak behouden zal blijven om mee te wer
ken tot den voortdurenden bloei en voor
uitgang.
Als een blijvende herinnering aan dezen
heugel ijken dag bood de heer Zuiderduin
den jubilaris een goud horloge met inscrip-
i tie en ketting in étui aan.
I De vorige firmant de heer Kromwijk, die
I den jubilaris indertijd had aangesteld en
langen lijd met hem samenwerkte, sprak
den heer Van Zonneveld daarop in vriende-
i lijke woorden toe en bood hem een enve
loppe met inhoud aan.
I Ook van de zijde van het personeel werd
de jubilaris van harte gelukgewenscht.
j waarna deze. zeer onder den indruk van
deze huldiging, welke hij niet zon hartelijk
en spontaan had kunnen denken zijn tegen-
wooódigen en vrnegeren patroon in welge
kozen woorden dankte.
eden viert de heer J. J. van Zonneveld,
[gazijnchel bij de firma C J. Kromwijk,
teier in chocolade- en suikerwerken enz.
Herengracht no. 7, den dag, waarop
voor een kwarteeuw al9 jongeman van
jaar in dienst bij deze firma kwam.
Brar „hij onafgebroken werkzaam was.
'r "lFer. accuratesse en vakkennis won
steeds meer het vertrouwen der firma
eindelijk werd hij lot magazijnchef aan-
jleid in welke functie hij thans ook zijn
{jarig jubileum viert. Ter zijner eer was
de vlag van het magazijn uitgesto-
Hedenvoormiddag werd de heer, Van
pneveld per auto van zijn woning in de
f^nderstaat afgehaald en in het kantoor
,irma aan de Heerengracht ontvangen.
j ve de tegenwoordige eigenaar der zaak
neer J Zuid->rduin. waren ook de voor-
|R,ge 'lrrT>ant de heer C. J. Kromwijk en
l^ovenge personeel bij de ontvangst aan-
fcj talaris werd het eerst toegesproken
Lr, Pn, r Zuiderduin die hem en zijn
vaT> harte met dezen dag geluk
hs^hle
j wa*rna hij er aan herinnerde.
fensoK r ^an door zijn vele goede
Lj t?PppnL Pn deugden, geleidelijk op-
jpft chef eri hoe hij steeds getoond
te zijn0 Bestelde vertrouwen waar-
Over Steineis Antroposophie, Rittelmeyeis
Christen-gemeinschalf in het Christendom.
In het Klein-auditorium heeft gisteravond
prof. dr. Th. L. Haitjema uit Groningen zijn
tweede en laatste voordracht gehouden over
bovenstaand onderwerp.
De hoogleeraar begon zijn voordracht met
met "nader onder oogen te zien het probleem
van de verhouding tusschen antroposophie in
het Christendom en daarom wil spr. nagaan
hoe' Steiner zich hier tegenover uitlaat. De
leider van de antroposophie toonde aanvan
kelijk tegenover het Christendom een zeer
afwijzende houding, maar later, hoewel dit
geen koersverandering beleekent wilde hij er
zich. naar zijn eigen woorden, in „versen-
lcen" en dan bemerken we uit zijn werken
dat hij de Vleeschwording des Woords be
schouwt als de op een historisch feit samen
getrokken mystische kultur van den ouden
tijd. Als ideaal geestelijke voorstelling had
de antieke wereld het mysterie van Christus
al lang gekend. Steiner's antwoord op de
vraag, waarom Christus lijden moest, kun
nen we lezen uit ziin boek over het Johannes
Evangelie. Het kruisgeheimeni9 is wereldge
heimenis. Het kon wel niet anders of met
goocheltoeren alsof Steiner de quadratuur
van den cirkel wilde bewijzen moest hij tot
zijn conclusies komen. Lang9 gnotische
paden door esoterische mystiek, worden we
geleid tot de diepe klare woorden van het
proloog van het Johannes-Evangelie.
In den na atlantischen lijd schreed de mensch
voort in ontwikkeling en leefde in het volle
dagbewustzijn. De na-allantische tijd wordt
verdeeld in zeven groote kuituurtijdperken
en het Christendom is de middelste, de
vierde periode, de periode van de Grieksch-
Romeinsche cultuur De mensch raakte meer
en meer vast aan zijn physisch lichaam Zou
zulk een evolutie naar het physische niet
meebrengen dat de mensch zich bewoog
naar de materie-kultur? En was daarom
niet noodig de Christuserreichni9? Steiner
leert dat de mysterieuse verbinding Chris
tus-Logos heeft plaats gehad bij Zijn doop
in den Jordaan Toen is in plaats van de
ikheid van den Christü9, Christus-Logos ge
treden. De Christelijke esoterische wijsheid
gevoelde dan nok dal niet Maria de moeder
was. maar jungfrau Sophia, het gereinigd
astraal lichaam
Waf ziet Steiner in het mysterie van Gol
gotha? De aarde in een geestelijk vlezen
volgens hem en heeft een ether-lichaam en
e'en astraal lichaam Ed nu is voor de gees
telijk helderziende menech de aura een
andere geworden op het oogenblik dat het
bloed uit Christus' wonden vloeide Chri.rius
is het lichaam der aarde. De Kosmische
Chrisluskrachl blijft impuls naar boven.
Aan 't eind van zijn boek verheft Steiner
het Christendom tot wijsheid
Spr. hoopt evenwel dat het Christendom
nog wel zooveel levenskracht zal bezitten
dat het de titanische omhelzing van dezen
alwetenden gnosticus kan afweren. De
antroposophie wi! een cirkel trekken om
Darwinistisch evolutionisme en Christen
dom. Steiner wil van geen profetische be
diening van hel Woord wpten. De geistes-
wissenschaft is niet een belijdenis maar
een kennis. Hij wil overstemmen het Chris
tuswoord: Vrees niet, geloof alleenlijk en
met beslistheid wijzen we hem af.
Maar nu rijst de vraag- Moet ook Rittel-
meyer's Christen gemeinsrhaft geweerd.
Hierin wordt meer met het kerkelijke, met
het Evangelische element rekening gehou
den Om religieuse erneurung gaat het.
Een groote massa mensehen heeft een kul-
tus noodig om tot de Christus-gemeenschap
te worden 'geleid. De Christen-gemeinsrhaft
heeft geen dogmata. De Mensehen-weihe-
handlung is vol van Christus-werkelijkheid.
Maar toch: hel is onmogelijk Steiner te
verwerpen en Rille!mever te volgen Spr.
toont aan dat al schijnen er tegenstellin
gen te zijn al komt Rittelmever van de
kant van het oude Christendom, hij toch.
zooals hij trouwens zelf heeft erkend antro
posoof is Het groote voorbeeld voor de
menschen weihe-handlung is Christus,
maar het oervoorbeeld is., den WeltvateT".
Christus-gemeinschaft wil verbondpn ver
zoening en natuur, verlossing en schepping.
Zulke stroomingen als de antroposophie
stellen echter wel duidelijk in het licht hop
armoedig en kortzichtig ons Christendom
tegenwoordig i9 pn spr. besluit met den
wensch. dat de greep van Steiner naar hel
Christendom, naar de Vleeschwording des
Woords. weer levendig en krachtig het
woord van Luther voor ongpn doen staan:
De rechtvaardige zal uit het geloof leven.
De eerste vergadering, in '29 door de
Leidsche Afdeeling in het Leidsche Volks
huis gehouden, werd door de presidente ge
opend met een wensch voor den bloei dier
Afd. in het nieuwe jaar.
Alvorens het woord te geven aan secre
taresse en penningmeesteresse tot het uit
brengen resp. van jaarverslag en rekening
en verantwoording der financiën, bracht
spr. nog eens de principes van het bestuur:
zoo groot mogelijke openbaarheid in den
gang van zaken bij het Afdeelingswerk en
I medezeggingschap der leden hierin, naar
voren, om hierna aan te dringen op het vra-
gen van inrichtingen, waar men de versla
gen niet duidelijk genoeg mochl vinden.
Uit de gegevens in hei jaarverslag bleek,
hoe de reorganisatie in '27 begonnen, had
geleid tot een algeheele opleving, zoodat
j men thans met recht van een bloeiende Af
deeling spreken kan.
ITet brandpunt der Afd. waren de bijeen-
komsten. Hier concentreerde zich het
j vereenigingsleven. doordat gemeenschappe-
lijk besproken werd. wplke arbeid zou wor-
j den verricht en hoe de resultaten er van
waren geweest.
Goedhoorende medeleden gaven voortdu-
i rend blijk van belangstelling, door de bij
eenkomsten bij te wonen en deel te nemen
aan het Vereenigingswerk.
Een deel der bijeenkomsten was steeds
gewijd aan ontspanning. Met groote erkente-
1 lijkhed kan melding worden gemaakt van
de aanhoudende bplangeloozp medewerking
van tal van Leidsche ingezetenen tot het
I slagen daarvan.
In beide onderdeelen kenmerkten de goed
bezochte bijeenkomsten zich door groote le-
i vendigheid en belangstelling.
De Arbeidsbemiddeling voor S H. leidde
nog niet tot bevredigende resultaten.
Waar echter het in Oct '28 te Amster
dam gehouden congres voor A. V. O.-krach
ten de plaatsing dezer werkkrachten in het
midden der belangstelling ook van over
heidswege beeft gebracht, mag men hopen
dat binnen niet te langen tijd hierin verbe
tering zal worden gebracht.
Hef diploma dp zoo belangrijke aanvul
ling tot hegrijpen voor de S H., werd be
vorderd deels door waar noodig. te subsi-
diëeren voor onderwijs hierin, deels door
het houden van demonstraties of wedstrij
den in liplezen op de bijeenkomsten.
Met het behartigen der onderwijsbelangen
voor het slechthoorende kind werd een be
gin gemaakt De voorz:en>ng in doelmatig
onderwijs vooi hel doove kind i9 wel haast
een der moeilijkste, maar zeker niet het
minst gewichtige onderdeel van hpt Ver
eenigingswerk Onkunde valsehe schaamte,
vree? om het kind uit handen te moeten
geven leidden herhaaldelijk lot onwil bij de
ouders om medewerking te verleenen.
Het slechthoorende kind, niet in slaat
voldoende te profiteeren van het gewone
onderwijs blijTt jaar op jaar zitten, wordt
soms zelfs naar de school voor achterlijken
verwezen, waar het geenszins thuis behoort
en nog minder leest dan het achterlijke
kind hel wordt op deze wijze, juist door de
genen. die het het naast staan, gedwongen
in later leven te worden tot onvolwaardige
arbeidskracht En toch zou ditzelfde kind
door lipleesonderwijs. extra hulp. speciaal
onderwijs op een school voor slechthooren-
den en geleid in een arbeidsrichling waar
zijn gebrek geen bezwaar is, groot gewor
den, een volwaardige plaats in de maat
schappij kunnen innemen.
Dit te bevorderen was het doel. waarmee
als onderdeel van het Afdeelingswerk, aan
het einde van '28 een Onderwijs-Commissie
werd gevormd
Uit het vrij groot aantal gebruikers van
de z.g proefkist een zeer uitgebreide col
lectie hoornapparaten, onder beheer van
een Centraal Magazijn der Vereeniging bij
eengebracht. van medische zijde alle al9
deugdelijk erkend en waaruit iedere S. H.
beurtelings benroeven kan. welk instrument
hem het meeste baat, bleek de wenschelijk-
heid van deze insielling hier ter plaatse.
Hpt verslag der penningmeesteres gaf
aan. dat. dank zij enkele giTten hel jaar
sloot met een saldo van f. 187.92 De inkom
sten uit de contributie, na de verschuldigde
afdracht aan de algemeene kas. laten echter
nog niet vpel meer toe. dan de noodzakelijk
ste uitgaven voor de bijeenkomsten Op de
vergadering werd dan ook besloten, orri.
hoewel de zaalruimte som9 wat ontoerei
kend was. nog niet te verhmzen.
Maar de geldmiddelen vragen dringend
versterking èn voor de uitvoering van bo
venstaande onderwijstaak èn tol aanschaf
fing van een eigen groepstelefoon. daar het
instrument thans op de bijeenkomsten in
bruikleen ontvangen en voor hri oogenblik
dankhaar als hulpmiddel aanvaard toch
eigenlijk niet meer aan tegen woord'ge
eischen voldoet. Het bestuur onverwegt
plannen, hoe tot de middelen hiertoe fe ge
raken. Bpgin van een groenstelefoon fonds
werd gevormd door een gift van f 50 uit
Indië. waarhij volgens een op de verg ge
nomen besluit f 25 uit de Afdeplingskas
werd gevoegd, terwijl enkele leden spontaan
nog kleine bijdragen schonken.
Uittreksels van het behandelde werden
telkens weergpgeven op een gToot bord. als
nieuwjaarsgeschenk door een tweetal S. H.
leden aan de Afd aangeboden.
Tot controlerring der kas verklaarden
zich herpjd mej. A. Pitlo en de heer Verwey
de Winter.
Na de pauze ging men over tot de vertoo
ning van de 2e serie der bijzonder mooie
lichtbeelden, uit Indië aan de Afd toege
zonden Aan de hoogst interessante kiekje?
van de Minahassa. de Mal ukken en Bali
liet de president^ een korte inleiding voor
afgaan. terwijl teksten op matglas tusschen
de nlalen toelichting gaven
Deze eerste samenkomst heeft het nieuwe
jaar op goede wijze ingezet.
Een dankbetuiging van H. M. de Koningin-
Moeder. (1ste Blad)..
Huldiging van de bemanning der P. R.—
A. E. N. te Nieuwer-Amstel. (Binnenland,
2de Blad).
Na een gemeenschappe'ijk diner zijn gis
teren meer dan tweehonderd personen le
Rotterdam onwel geworden. (3de Blad).
Brand in de Kon. Stearineiabrieken te
Gouda. (Gemengd, 2de Blad).
De baan der Leidsche IJsclub heden ge
opend; in de omgeving is het ij's bijna overal
nog onbetrouwbaar. (Stadsnieuws, 1ste
Blad).
De biljartwedstrijden om het kampioen
schap van Europa; Moons slaat Van Belle,
(Sport, 4de Blad).
Onregelmatigheden bij de Boerenleenbank
te Katwijk aan Zee. (Omstreken, 2de Blad).
De heer Stenhnis is weer „ongesteld" en
verbreekt de relaties met de Revolutionair
Soc. Partij. (Laatste Berichten, 1ste Blad).
De opium-commissie over de chemische
fabriek te Naarden. (Buitenl., 1ste Blad).
De strijd in Afghanistan duurt voort. (Bui
tenland, lste Blad).
Commandant Maste van het Ned. Leger
des Heils spreekt in het Nntsgebonw.
In een druk bezochte bijeenkomst in het
Nutt-gebonw aan het Steenschuur alhier,
heeft gisteravond de commandant van bet
Nederlandse he Leger des Heils ,de heei G.
Maste, gesproken over de crisis in het
Internationale Leger des Heils en hetstand-
punt van het Nederlandse h Leger des Heils.
i De heer Maste begon er aan te herin
neren dat h|j zelf gedurende 27 jaar als
officier in het Wereldleger heeft gediend.
Hrj ontleent daaraan het recht om over
de crisis te sprek°n.
Spr. stichtte in 1921 het Nederlandsch
L. d. H., nadat ook toen reeds moeilijkhe
den van soortgelijken aard zich hadden
voorgedaan. Mori! rik heden die evenwel niet
van zulk een grooten omvang waren als de
huidige.
j De heer Maste wees vervolgens op de
stagnatie welke er in den arbeid van tiet
Leger ontslaan is als een gevo.g van de ziek
te van den Generaal. Dit verschijnsel ver
klaarde spr. zeer uitvoerig. Eu hij conclu-
deerae dat het eeo gevolg is van een
verkeerde organisatie van het Leger.
I In den breede weidde spr. ook uit over
■dj schier onbeperkte macht van don Ge-
neiaal, die zelfs met de bezittingen van het
Leger volkomen naar eigen goeddunken kan
handelen. Ja zelfs zeggen de statuten dat
i hjj zo vervreemden en bezwaren mag. Spr.
noemt dat alles dwaas en sterker zelfs un-
j verar.twoordelp.
De sterk doorgevoerde centralisatie levert
n verschillende landen verliezen op. Ook
in Nederland en daar niet het minst. Home
rule zooals Amerika thans verlangt, zou
hier een oplossing geven. De Generaal wil
öikrvan evenwel niets weten. Maar mis
schien. aldus spr., komt fcrj nog wel tot
oc-tere gedachten.
Do aanleiding tot het bijeenroepen van
den Hoogen Raad noemt spr. de ziekte van
den Generaal, de oorzaak zijn dictatoriale
macht. Dat meo thans de aanleiding oor
zaak wil noemen, vindt spr. niet ruiterlijk.
Ook in 1921 wilde men nationale in-
1 vloorü>mogèlphed:o. Maar Londen antwoord
de „nooit". En nu willen dezelfde men-
schen die i n den Hoogen Raad zitten
hetzelfde.
De Hooge Raad is volgens spr. ten-
een ouiale onbevoegd een nieuwen gene-
raai aan te wijzen. Spr. bewijst dit uitvoe
rig. Alleen dit is zijn conclusie
I de tegenwoordige generaal kan dit doen.
Do geheelo geschiedenis noemt de heer
Maste op zijn zachtst gezegd onverkwik.
kelp En dat men thans de zaak voor den
burgerlijken rechter gaat brengen, noemt
spr. de grootste domheid die zoowel de ge
neraal als de Hooge Raad kon uithalen.
En bovendien is het in strijd met de re
glementen.
De mogelpheid bestaat thans dat er
I twee Hollandsche Legers zullen komen, die
i naast elkander zullen komen te staan. Maar
dan zullen de besprekingen van 1921, die
toen goc-d resultaat opleverden, hervat moe
ten worden. En met Gods hulp en zegen zal
het resultaat dan prachtig zpl
de echter onbeperkte macht van den Ge-
In café „Het Centrum".
Met eenige plechtigheid, is gisteravond
om acht uur door den heer H. Ie Nobel in
het café „Het Centrum" aan de Nieuwe
Beestenmarkt een tentoonstelling van post
duiven geopend.
Deze tentoonstelling werd belegd op ini
tiatief van en door den heer J. A. van
Meizen, ir samenwerking met een tentoon-
stellingseomité dat uit vertegenwoordigers
van de Leidsche Postduivenverenigingen
is samengesteld. Alle Leidsche verenigin
gen namen aan de tentoonstelling, waar
•229 vogels bijeen zijd, deej.
Het betreft hier een tentoonstelling van
uitsluitend duiven en doffers die op an
dere tentoonstellingen prijzen hebben ge
wonnen.
De tentoonstelling is ook heden van 12
tot 12 uur en morgen van 10 tot 5 uur ge
opend.
De heer le Nobel wees er in zijn ope
ningswoord op, dat d.t de eerste gecombi
neerde tentoonstelling is welke hier ter
stede gehouden wordt. Hij dankte den heer
Van Meizen en allen die met hem hebben
samengewerkt voor hetgeen zij gedaaD heb
ben om de tentoonstelling te doen slagen.
Hij herinnerde er nog aan dat het algemeen
oordeel van de beide keurmeesters luidt,
dat de vogels goed de Bordeaux zelfs
subliem genoemd mogen worden.
De jury die gevormd werd door de kenr-
