69ste Jaargang
LEIDSCH DAGBLAD, Donderdag 3 Januari 1929
Tweede Blad
No. 21105
BINNENLAND.
GISTERMIDDAG HAD TE DEN HAAG
de Nieuwjaarsreceptie ten Hove piaats voor
het Corps Diplomatique. De attaché van
Japan, Viconte Seiichi Montono verlaat
het Paleis.
OVER EEN GEDEKTE TAFEL.
Een meestersprong van een
Italiaanschen cavalerist.
DE FRANSCHE MAILSTOOMER „PAUL LEGAT", die m de haven van Marseille
voor anker lag, is door een feilen scheepsbrand geheel vernield, waardoor een waar
de van 50 millioen franca verloren gegaan is. Het schip in vlammen.
PROF. DR. D. O. HESSELING, buiten
gewoon hoogleeraar in het Nieuw-Grieksch
aan de Universiteit te Leiden, die gelijk
gemeld, wegens het bereiken van den 70-
jarigen leeftijd heengaat, aan 't einde van
den cursus.
DOOR HET PERSONEEL VAN HET HOOFDKANTOOR werd
gisteren bij het gouden bestaansfeest der H. V. A. te Amster
dam een gedenkraam aangeboden.
ACTIE VAN NEDERLANDSCHE
AANNEMERS.
.Vóór alschafiing der borgstelling en vóór
arbitrage in alle geschillen.
De Nederlandsche Aannemersbond en de
Nederlandsche Roomsch Katholieke Bond
van Bouwpatroons hebben in hunne in 1928
gehouden Algemeene Vergaderingen het be
sluit genomen, dat het met ingang van 1
Januari j.I. voor hunne leden verboden '.a
in te schrijven naar werken, welke dan ook,
waarvoor borgstelling wordt geëischt en
waarbij niel is bepaald, dat alle geschillen
door arbitrage zullen worden beslecht.
In verband met bovenstaande is on9 in
een ten kantore van den Nederlandschen
Aannemersbond gehouden persconferentie
een verklaring gegeven van de redenen,
welke tot het nemen van dit zoo gewichtig
besluit hebben geleid, in verband waarmede
tot goed begrip van de kwestie een uiteen
zetting. over de twee zoo belangrijke onder-
deelen bij een aannemingscontract, de borg
stelling en de arbitrage, niet achterwege kon
blijven Een resumé van bedoelde conferen
tie laten wij hier volgen.
Wal de borgstelling betreft, bestaat er hier
te lande 9inds onheugelijke tijden de ge
woonte dal hij aanbesteding van een werk
door de inschrijvers twee solide borgen
monten worden gesteld; deze moeten zich
verbinden om bij ingebre'ke blijven van den
aannemer diens verplichtingen tegenover
den aanbesteder over te nemen Van deze
bepaling is het onlogische terdege gevoeld;
de1 aannemer toch is het. die den aanbe
steder crediet geeft in den vorm van leverin
gen en gepresteerden arbeid; immers de
gedeelten (termijnen), waarin de overeen
gekomen aanneemsom den aannemer wordt
uitbetaald, blijven steeds ver benedrn het-
gepn de aannpmer heefl geleverd en gepres
teerd en eerst door betaling van den laalsten
termiin wnrdl hef pvpnwicht hersteld Hier
uit toch valt logisch af te leiden dat een
normale regeling zon zijn dat de opdracht
gever borgen gaf De borgstelling i9 echter
ook in ande opzicht verkpprd Dit instituut
heeft er toch toe gfleid dat de aandacht van
den hoofdpersoon afgeleid wordt op de bor
gen; de aannemer komt daardoor op de
twede plaats en er wordt niet gevraagd of hij
goed is om 't werk uit te voeren Dit systeem
heeft de laatste jaren tot wantoestanden in
het bedrijf aanleiding gegeven welke nood
zakelijk verbetering behoeven Die verbete
ring zal alleen te krijgen zijn door afschaf
fing van de borgstelling. De billijkheid van
dit verlangen is dan ook terstond eTkend door
de organisaties van particuliere architecten
en ingenieurs, en reed9 sedert 1 Januari 1927
werden bii de aanbesteding van particuliere
werken geen borgen meer geëiseht, zonder
dat deze nieuwe regeling tot eenig bezwaar
aanleiding geeft. Wat de publiekrechtelijke
lichamen betrof heeft b'jv de provincie
Noord-Holland en de gemeente Amsterdam
aan deze wenschen gereedelijk gevolg ge
geven. tenslotte heeft de minister van Water
staat enkele weken geleden besloten om met
ingang van 1 Januari j.I den eisch van borg
stellingen bij aanbestedingen van het Rijk
te laten vervallen, en zich alleen het recht
voorbehouden om in uitzonderingsgevallen
borgen te vragen na de besteding. Tal van
gemeenten hebben echter het voorbeeld van
het Rijk nog niet gevolgd Na het Rijksbesluit
zou dus na 1 Januari j.I. op Rijkswerken
kunnen worden ingeschreven, ware het niet
dat de minister ten opzichte van den wensch
betreffende arbitrage zijn standpunt nog niet
heeft bepaald.
Wat dit belangrijke punt betreft zij er op
gewezen dat indertijd aannemingsconlracten
zóó waren geregeld dat men geen arbitrage
had De opdrachtgever besliste of er een ge
schil was. Aan het eind der vorige eeuw
heeft men echter gedaan gekregen dat door
wijziging van de z. g. n. Algemeene Rijks-
voorschriften (meer bekend onder de letters
A. V.) arbitrage is ingevoerd In de betref
fende artikelen van de Rijks A. V. heefl
men n.l arbitragp toegestaan in een zestal
soorten van geschillen. Eén daarvan is de
aard van het werk Men begrijpt dat de
internretafip hiervan moeilijk is Bij ruime
opvatting is er voor alle geschillen arbitrage,
bij enge opvatting zal onttrekking aan arbi
trage mogelijk zijn De toestand is thans zóó
dat de minister uitmaakt of een geschil valt
onder een der zes gevallen Zegt de minister
neen dan kan dp aannemer de kwestie doen
beoordeelpn door dpn rechter die (meestal
na twee instanties) uitmaakt of de aannemer
recht heeft op beoordeeling van zijn geschil
door onzijdige deskundigen, dan wel of hij
zich heeft te vergenoegen met '9-ministers
beslissing. Uit den aard der zaak een
zeer. zeer lange weg; de laatste jaren
zijn er over de kwestie arbitrage of
geen arbitrage zóóveel processen gaande
dat de Landsadvocaat in het weekblad
voor het Recht eens heeft gezegd dat op dit
punt het land nooit zonder processsen is!
Zulk een toestand is onhoudbaar en alleen
te ondervangen door het onderwerpen aan
arbitrage van aile geschillen. Dat deze eisch
als billijk is erkend, wordt wel bewezen
door de oprichting van den Raad van Arbi
trage in 1907 door de Vereeniging van
Delftsche ingenieurs, de Maatschappij tot
bevordering der Bouwkunst en den Neder
landschen Aannemersbond, terwij I sedert
1914 bij alle werken, door particuliere ar
chitecten en ingenieurs aanbesteed, arbi
trage bij alle geschillen is voorgeschreven,
waartoe een algemeene arbitrage-bepaling
is opgenomen in de Algemeene Administra
tieve Voorschriften, in 1915 door die Ver-
eenigingen vastgesteld en ingevoerd. De lei
dende technische kringen erkennen derhalve
de juistheid en billijkheid dier regeling; ook
tal van gemeenten en andere publiekrechte
lijke lichamen (gem Amsterdam, provincie
Noordholland Nederlandsche Spoorwegen)
hebben de arbitrage voor alle geschillen
reeds sedert lang ingevoerd.
Bij de behandeling der Waterstaatsbegroc-
ting op 4 December heeft de minister naar
aanleiding van vragen van de Kamerleden
Krijger en Van der Waerden geantwoord dat
hij „tegen uitbreiding der arbitrage tot alle
geschillen op het oogenblik nog wel eenige
bezwaren had". En zulks ondanks het feit
dat reeds sinds 7 8 jaren een Staatscom
missie bezig 19, de verouderde Waterstaats-
voorschriften te herzien en deze commissie
reeds ruim 4 jaar geleden haar rapport heeft
ingediend behandelende het deel, waar
onder de arbitrageregeling valt.
Dp Nederlandsche Aannemershond en de
Nedprlandsche R K Bond van Bouwpa
troons hebben ook begin Januari 1928 ge
sproken met de Verepniging van Nederland
sche gemeenten, naar aanleiding waarvan
deze Verpeniging een concept-regeling heeft
samengesteld, waartegenover, wat de borg
stelling betreft de beide Banden beslist af
wijzend staan terwijl men daarpntpgen op
het punt van de arbitrage zeer dieht bij
elkaar staat. Maar tot groote verwondering
van de Bonden kwam er omstreeks de helft
van 1928 bericht van de Vereeniging, dat zij
bleef staan op handhaving der borgstelling
(in strijd met de regeling van den minister)
en dat zij op het punt van arbitrage eerst
liéVer de regeling van den minister wilde
afwachten, en dat nog wel, terwijl deze Ver
eeniging aanvankelijk een regeling had op
gesteld welke de Bond alleszins bevredi
gend achttel
De Bondpn hebben den strijd, welke
thans i9 ingegaan, niet gezocht en zij zijn
zelf de eersten om te betreuren, dat het bo
venvermeld verbod moest worden uitge
vaardigd De Bonden ontkennen, volgens
hun verklaring, niet dat hunne leden zich
daardoor opofferingen zullen moeten ge
troosten, maar deze opofferingen zullen zij
zich gaarne opleggen, omdat zij zich bewust
zijn te strijden voor een eerlijk doel met
eerlijke middelen, en omdat het -niet vol
doen aan hunne verlangens met de rede
lijkheid en billijkheid in strijd is.
VERZEKERING VAN
MAATSCHAPPELIJKE WERKERS.,
Dezer dagen 19 op initiatief van de Alg.
Ned. Vereeniging „Het Groene Kruis", de
Ned. Centr. Vereeniging tot bestrijding der
tuberculose en de Ned. Centr. Vereeniging
veor Pensioenverzekering van Maatschap
pelijke Werkers opgericht de Vereeniging
U A. voor het Coöperatief verzekeren van
Maatschappelijke Werkers tegen Ziekte en
Invaliditeit (Invaüditeits-Coöperatie).
Het doel dezer Vereeniging is het verze
keren van geldelijke uitkeeringen aan maat
schappelijke werkere, ingeval van tijdelijke
invaliditeit (ziekte) en (of) blijvende invali
diteit
De benoeming tot Commissaris der Ver
eeniging is reeds aanvaard door: Ds. F. C.
Fleischer, voorzitter van de N V. Het Groene
Kruis, Utrecht, voorzitter, en D. Bakker,
oud-burgemeester van Capelfe a. d. ïJsel.
lid van het hoofdbestuur van de Z.H Ver
eeniging Het Groene Krui9, Voorburgmevr
L. de BussyKruijsse. lid van het hoofd
bestuur van de Vereeniging tot bevordering
van het onderwijs in Kinderverzorging en
Opvoeding. Rotterdam; J. Woret Sr.. accoun
tant, Wassenaar; prof dr C G. Nijhoff.
oud hoogleeraar aan dp Rijksuniversiteit te
Groningen. *s Gravenhage: M Polak, arts
oud-voorzitter van de afd. *9 Gravenhage
der Ned. B. v. Ziekenverpl. 's Gravenhagen
jhr. dr. C. G. C. Quarles van Ufford, griffier
van de Prov. Staten van Utrecht, oud-se
cretaris van de Ned. Vereeniging voor Ar
menzorg en Weldadigheid, Utrecht; mr. M.
Slingenberg, wethouder der gemeente
Haarlem, bestuurslid van de N. C. V. tot
bestrijding der tuberculose, Haarlem.
Het bestuur wordt gevormd door: dr. J,
D. Hefting, voorzitle» van den Verzekerings
raad, voorzitter van de N. O. V. tot bestrijd
ding der tuberculose, 's Gravenhage, voort
zitter en mr. J. Everts, secretaris van den
Armenraad te Amsterdam, voorzitter van
de Pensioen-Centrale, Amsterdam, J. P,
Kloosterboer, verzekeringswiskundige, Dor
drecht
RECHTERLIJKE MACHT.
Bij Kon. besluit zijn herbenoemd tot kan-
tonrechter-plaatsvervangerin het kanton
Breda: mr. W. Lngen Housz; Helder: J£
Zwart; 's-Hertogenboschmr. J. C. L.
Agbina; Harlingen: W. S Noordhof; Oud-
Beijerland: J. Vlielander; Sneek: mr. P„
S. Gerbrandy; Emmen: mr. J. A. ten Holte
Wagenmgen: mr. A. van der Deure; Den
Haag: mr. J. G. Bergama; Amsterdami
mr. L. H. Prinsen Geerligs; Assen: mr. L*
H. Stoutjesdijk; Zevenbergen: J. ter Laag;
Zutphen: mr. C. E. Stolk;
is benoemd tot kantonrechter-plaatsver*
vanger in het kantOD Hilversum: mr. A. H,
Walkate, oud-veie-president van het Hoog
Gerechtshof in Nederlandsch lndië
in bet kanton Beetsterzwaag mr. B. Pb,
baron van Rarinxma thoe Sloten, wonen
de te Beetsterzwaag.
BURGEMEESTERS. 1
Bij Kon. besluit zijD benoemdtot burge*
meester van Nieuw-Vosmeer P. J. J. Lefc-
schert; van Gemert J. Phaf, met toeken*'
ning van gelijktijdig eervol ontslag als
burgemeester der gemeente Aarle-Rixtelj
van Uden* C. L. Buskens, met toekenning
ran gelijktijdig eervol ontslag als burge
meester van Boekei.
In den ouderdom van ongeveer 70 jaar
is, Daar de „N Haarl. Crt." meldt, over
leden de heer J. W. Kool. oud voorzitter
van den landraad id Ned. Tndië. 4
zijn pensioneering woonde hij W