69ste Jaargang
LEIDSCH DAGBLAD, Maandag 24 December 192$
Tweede Blad
No. 21099
UIT DE RAADZAAL
BINNENLAND.
LT. GEN. MULLER MASSIS neemt alvorens den militairen dienst te verlaten af
scheid van Let Veldleger. Het afscheid te Den Haag: inspectie van de troepen op
het Malieveld, waarbij ook de Leidsche militairen tegenwoordig waren.
Ta Parijs wordt ieder jaar een groot Kerstfeest voor kinderen gevierd. Vele bekende
artisten, alsmede de wereldberoemde clowns Fralellini verleenen hierbij hun medewer
king. Groep feestvierende kinderen.
De afbraak van het Oude Stadion te Amsterdam is aanbesteed. Een van de laatste foto's
tijdens een wedstrijd op het Stadion.
27 DECEMBER ZAL HET 75 JAAR GELEDEN ZIJN
dat het wonderbeeld uit Bru9sel te 's Hertogenbosch
terugkeerde en voor 50 jaren plechtig gekroond werd
door Mgr. Godschalk. Voorafgegaan door een drb
daagsch triduum, lullen de de beide Kerstdagen oe
ontzaggelijke hulde te aan schouwen geven. Waar
Maria troont.
Op de nieuwe Oosterbegraaf-
plaals te Amsterdam had de
overdracht plaats van het door
bestuursleden van „Artis' op
gerichte monument voor den
overleden Directeur Dr. C.
Kerbert, ontworpen door
B. W. WIERINK.
In Culemborg werd een Oudheidkamer opgericht en geïnstalleerd in het Eli-
sabeth-Weeshuis. Avondmaalkannen en schotel van de Hervormde gemeente.
Zaterdag j.l. bracht de handels-
vertegenwoordiger van de Chi-
leensche regeering, mr. Alberto
Wiechmann (links) een be
zoek 'aan den heer W. R.
Chambers, directeur v. h. Bur.
v. Handelsinlichtingen te Am
sterdam voor de besprekingen
der a s tentoonstelling van
Chileensche producten.
AAN DEN VOORAVOND VAN KERSTMIS.
De begrooting voor 1929 on
gewijzigd aangenomen in 9 zit
tingen.
Later dan gewoonlijk hebben B. en W.
Hen Raad gezet aan de jaarlijk9che terug
kerende kluif der begrooting. Hoewel het
tijdstip der behandeling ongunstig is, zoo
als ook uit den Raad tot uiting is gebracht,
mag men het college niet te hard daarover
Tallen, daar het immers de eerste begroo-
Itr g was, die het geheel zelfstandig aanbood.
Wat de behandeling op zich zelf betrof,
och. dli was als altijd, en dan speciaal als
fcltijd. wanneer komend jaar verkiezingen
moeten plaats hebben, gelijk in 1929 voor de
Tweede Kamer. D. w. z.: geheel ingesteld op
de politiek, vooral van de zijde der S. D. A.
P. Waarmede evenwel allerminst zij ge
zegd, dat de overzij de verzekering van niet
daaraan mee te willen doen ten spijt, in dit
ppzicht brandschoon kan worden genoemdl
Men heeft dit jaar wel bar erg gemaakt.
Niet minder dan 9 zittingen waren noodig,
om het lijvige stuk, dat begrooting heet,
door te worstelen; of wil men volledig juist
zijn: 81/»; maar van die 8l/« gingen er vrij
wel 8 heen aan algemeene beschouwingen!
Voor de zooveelste maal moeten wij daar
om constateeren, dat bijna alle tijd is besteed
aan de politieke lijn, dat aan de begrooting
zelf, dus aan het bestuur van onze Sleutel
stad, ternauwernood een paar uren zijn be-
e'.eedl Dat is het directe beeld tenminste,
imaar eerlijkheidshalve zij terstond vastge
legd, dat het behandelingsbeeld dit jaar te
somber is gekleurd voor de practische ge
meente-politiek. daar ditmaal bij de alge
meene beschouwingen om zoo te zeggen
alles is ondergebracht. Voor de punten bleef
niets over. Wij voor ons gelooven niet. dat
deze wijze de meest juiste en meest doel
treffendste is, integendeel zelfs. Zoo rekt
men de debatten en lijdt bovendien nog de
zakelijke behandeling.
Doch. al houdt men rekening met boven
staande, ook dan nog moet hetzelfde euvel
van ieder jaar worden geconstateerd, dat op
kosten van de belastingbetalers propaganda
voor de partij wordt gemaakt. Men mag
waardeering hebben voor de zorg. door den
taer v. Eek bv. aan zijn groote rede be
steed, dat neemt allemaal met weg, dat
zoo'n rede alleen op zijn plaats is voor de
kiezers, derhalve op een propaganda-mee
ting, allerminst in den gemeenteraad, waar
politiek geschoolden zijn gezeteld, die
heusch niet door een politieke zijn „om" te
krijgen.
Het beeld van de zittingen is als volgt:
le dag: de heer Sijtsma 32 min.; de heer
van Eek 1 uur en 35 min.; de heer van Es
13 min.; de heer Schüller 1 uur 8 min.; de
heer Wilmer 45 min.; de heer Huurman 40
min. en de heer Wilbrink 1 uur.
2e dag: de heer Romeijn 28 min.; de heer
Heemskerk 48 min.; de heer Bosman 32
min.; de heer Bergers 15 min.; de heer Ei
kerbóut 40 min.de heer Kooistra 1 uur; de
heer Manders 35 min.; de heer de Reede
53 min.; de heer Parmentier 27 min.; de
heer van Tol 5 min.; de heer Verwey 25
min.; de heer Baart 45 min.; de heer Mey-
nen 2 min.
3e dag: de heer Koole 17 min.; de heer
Kuivenhoven 3 min.; de heer van Stralen
18 min.; mevr. Braggaarde Does 7 min.;
de heer van Rosmalen 3 min.; de voorzitter
55 min.; wethouder Reimeringer 23 min.;
wethouder Tepe 35 min.; wethouder Splin
ter 52 min.
4e dag: wethouder Splinter 1 uur 12
min.; wethouder Goslinga 1 uur 25 min.;
de heer Sijtsma 10 min.; de heer v. Eek 2
uur; de heer Wilmer 15 min.; de heer Huur
man 15 min.; de heer Wilbrink 45 min.; de
heer Romijn 2 min.de heer Heemskerk
17 min.; de heer Bosman 5 min.; de heer
Groeneveld 6 min.; de heer Koole 3 min.;
de heer Kooistra 28 min.de heer de Reede
6 min.; de heer Manders 16 min.; de heer
Baart 37 min.
5e dag: de heer Schüller 35 min.; de heer
Bergers 5 min.; de heer Parmentier 25
min.; de heer Elberbout 30 min.; de heeren
v. Tol en Kuivenhoven samen 10 min.
Daarop volgden de beslissingen van B. en
W. ten aanzien der voorstellen en moties en
de stemmingen tot bijkans 5 uur, waarna
de eigenlijke begrooting werd afgedaan in
nog geen volle 21/» uur!
Van de 29 raadsleden de wethouders
beschouwen we daar niet onder waren
er twee afwezig, de heer Vallentgoed we
gens ongesteldheid, de heer Spendel wegens
een gelukkig niet ernstig ongeval, nadat hij
de twee eerste zittingen wel had bijge
woond. Van de 27 overblijvend en hebben
er bij de algemeene beschouwingen in eer
sten instantie 25 het woord gevoerd I Al
leen niet de heeren Groeneveld en v. d.
Reyden. De eerste sprak nog in tweede
instantie 1
Bij de replieken drong de voorzitter her
haaldelijk op kortheid aan, maar geheel
voldaan daaraan is toch niet. De heer v.
Eek b.v. sprak nog langer dan in eerste
instantie!
Gelukkig bleef de toon van begin tot eind
zeer bezadigd, enkele heftige momenten
uitgezonderd, cnlmmeerend in een ruzietje
tusschen den heer Schüller en wethouder
Splinter, doch heftigheid bleef overigens
verre.
Een stroom van voorstellen en moties,
bij elkaar een 45 stuks, heeft de raad moe
ten behandelen. Daaronder waren er vele,
die ieder jaar met de geregeldheid van een
uurwerk plegen terug te komen. Ze gingen,
zooals ieder voorzien kon, den weg van
ieder jaar. In de eerste plaats de socialis
tische belastingvoorstellen. Voorts de me-
dezeggenschapvoorstellen, de bouwvoorsteL
len, die echter straks nog wel weer zullen
herrijzen, daar ook B. en W. erkennen,
dat er voor de Volkshuisvesting nog we!
wat gedaan moet worden. Verder de voor
stellen tot verlaging van electriciteit- en
gasprijzen enz. In het debat hierover kwa
men geen nieuwe gezichtspunten naar vo
ren. Ook de goede financieele rede van
den heer De Reede bracht dit niet.
Wat de practijk betreft, kwamen vooral
de dempingsvoorst ellen naar voren, die
door den heeT Schüller krachtig en verzorgd
werden verdedigd. Waar echter het Uitbrei
dingsplan nu spoedig is te verwachten,
werden zij alle daarnaar verwezen en dat
lijkt ons in de gegeven omstandigheden
inderdaad het beste. Zelfs voor het Leven
daal, al blijven ook wij er bij, dat- de dem
ping plaats moet vinden. Alle verdere ver
beteringsplannen der stad volgden de dem-
ping8voorstellen van het Uitbreidingsplan.
De burgemeester beloafde nog eens op
den uitersten spoed te zullen aandringen
bij het architectenbureau Grandpré Mo
lière.
Dan was er natuurlijk het bekende debat
gevolgd door de welbekende moties
over de toepassing der Zondagswet, die in
derdaad nog meerdere soepelheid kan ver
dragen in 't belang der stad zelf, de werk-
loozen-debatten, die ook geen nieuwe ge
zichtspunten leverde, uitgezonderd het
voorstel-v. Eek weiland om te zetten in
tuinland (glascultuur etc.), dat ook ons
practisch van weinig waarde lijkt enz. enz.,
we achten het niet noodig daarop terug
te komen.
Verder een erfpacht-debat, de politie-
aangelegenheden en wat klein goed, we
verwijzen naar het verslag, dat voldoende
daaromtrent heeft ingelicht.
Tenslotte, we zeiden het reeds, is de be
grooting ongewijzigd aangenomen. Alleen
de wethouderssalarissen zijn vein f. 2500 op
f 3000 gebracht.
Aangenomen zijn overigens alleen enkele
kleinere voorstellen als b.v. dat van den
heer Manders, tot het instellen van een
studiecommissie ter bevordering van han
del en industrie, die goed werk kan doen,
als de commissie maar overtuigd blijft,
slechts adviseerend te kunnen optreden.
Een ding is duidelijk naar voren gekomen
na deze behandeling der begrooting: we
hebben een college van B. en W., dat hard
werkt in het belang der stad. En al is men
het met alle gesties dan niet eens hoe
zou dat ook kunnen het verdient waar
deering en 6teun.
Tenslotte nog een paar opmerkingen. In
de eerste plaats: Wethouder Splinter kon
digde aan een voorstel aan den overweg
aan den Rijnsburgerweg eeD tunnel te ma
ken voor voetgangers. Daartegen kan men
o.i. niet krachtig genoeg stelling nemen.
Die overgang eischt een afdoende
verbetering en een lapmiddel, gezwe
gen eerst nog van do beteekenis daarvan,
zou het gevaar van uitstel vanzelf in zich
bergen. Afdoende verbetering eischt in de
eerste plaats rekening te houden met het
snelverkeer, dat iedere maand zich nog
uitbreidt en voor een industriestad als
Leiden vooral van levensbeteekenis is. Een
tunnel voor voetgangers baat dit snelver
keer niemendal en daarmee is het voorste!
o.i. al veroordeeld. Afgezien van het feit,
dat de voetgangers toch de bestaande brug
kunnen benutten En danhet nieuwe
Acad Ziekenhuis ligt aan de oveTzij I Stel
een noodgeval en de boom en zijn neer.
Wie durft de verantwoordelijkheid daar
voor aan T
Bij het afkomen der voorstellen hopen
we op een en ander nog uitvoeriger ten
te komen.
En dan nog iets over de politie. De ad
junct-inspecteur is toegestaan, maar hm
moet men ook de consequenties aanvaa;
den en de politieagenten geven in 't belang
van het zich zoo uitbreidend verkeer.
Als nasleep der begrooting komen voor
volgend jaar de verschillende door B.
W. toegezegde praeadviezen.
HET KELLOG-VERDRAG.
Het voorioopig verslag dei Tweed-
Kamer.
Blijkens het Voorl. Verslag over het wete.
ontwerp tot goedkeuring van het voorbe
houd tot toetreding tot het Verdrag van Pa
rijs van 27 Aug 1928 tot uitbanning van
den oorlog juichten verscheidene leden dc
indiening ervan toe. Het tot stand komen
aldus deze leden van het verdrag,
dat veelal als het Kellogg-pact wordt aan
geduid, is te boschouwen als een gebeurte
nis in het leven der volken, die een be
lofte inhoudt voor de toekomst. Het is ge-
wenscht, dat ook Nederland deelneemt aan
deze uiting van den groeiende» vredeswil.
Vele andere leden 9tonden weliswaar niet
afwijzend tegenover het ontwerp, maar
meenden er toch met nadruk op te moeten
wijaen. dat het verdrag niet te hoog moet
worden aangeslagen. Zij vroegen ol de Ra.
geering bereid ia de Kamer alsnog in te
lichten omtrent de reserves, door de onder
tekenaars van het verdrag in eenigerlef
orm gemaakt.
Verscheidene leden stonden op het stand
punt dat het recht lot het voeren van een
verdedigingsoorlog door ons land niet mag
worden prijsgegeven.
Andere lede» wezen op het, naar reed-
gebleken is. niet denkbeeldig gevaar, da!
zij. die de eenzijdige nationale ontwapening
voorstaan, aan het verdrag e» wat zich
daaromheen heeft afgespeeld steun voor
hun standpunt ontleenen.
Sommige leden gaven uiting -an hun-
vnldoening over het feit, dat de Regeering
de vcreiscVa goedkeuring der Staten-Ceug-